ONTWAPENINGSGESPREK
Y.S. en Sovjets in
iprincipe akkoord
Zeer belangrijke stap tot
nieuwe onderhandelingen
gezamenlijke
dreigende staking bij de
Engelse Fordfabrieken
|Viationale drankde thee, thans
Qorzaak van grote problemen
Internationaal congres van
oud-katholieken in Haarlem
Eind deze maand:
De Gaulle wil afstand
doen van volmachten
Einde van de presidentiële
dictatuur sinds 23 april
EEN BANANENBOOM GROEIT IN LANCASHIRE
BOLSÏ
VERKLARING
De liturgische
vernieuwing
De invloed van de research en de produkten van
I CL doet %ich thans over de gehele aardbol gelden
Toren van Babel
wordt opgebomvd
VB. DONDERDAG 21 SEPTEMBER 1961 PAGINA 11
New YORK, 21 sept. (Rtr.)
N- De Verenigde Staten en de
^°v,jet-Unie hebben .gisteren een
gezamenlijke verklaring gepubli-
Ceerd waarin acht beginselen voor
i °nderhandelingen over ontwape
ning
zijn neergelegd. Alle staten
phoren te streven naar het op-
'°ssen van geschillen met vreed-
2nme middelen, zo wordt voorts
gezegd.
In het hoofdkwartier van de
verenigde Naties beschouwt men
p_ verklaring als een bijzonder
.'-langrijke stap. Hervatting van
- onderhandelingen tussen Oost
b West schijnt (hans naderbij te
bn gekomen.
Prins Bernhard naar
Delfzijl
IN NEDERLAND VERTEGENWOORDIGD DOOR: I.C.I. (HOLLAND) N.V., WIJNHAVEN 107, ROTTERDAM-ï - TEL. (oio) 116390
Boven een vochtige kustvlakte in Honduras laat een vliegtuig een spoor van
druppeltjes achter op miljarden leerachtige bladeren. In een laboratorium bij
Liverpool buigt een man-in-witte-jas zich voorover om een vreemde exotische
boom te onderzoeken.
Deze twee gebeurtenissen, die zich afspelen op een onderlinge afstand van
8000 km, zijn nauw verbonden door een microscopisch kleine schimmel,
Cercospora musae, de gesel van de bananenplantages. Het probleem om een
chemische stof te vinden die uit een vliegtuig kon worden gespoten op de bla
deren van bananenbomen om ze een goedkope, veilige en blijvende bescher
ming te bieden tegen de sporen van deze schimmel, werd opgelost door plan-
tenziektekundigen van I.C.I. Zij gebruikten bananenbomen voor practijkon-
derzoek in Engeland. Dezelfde inventieve geesten hebben met even spectacu
laire resultaten hun bijdragen geleverd tot de oplossing van landbouwpro
blemen in Europa. Zowel de selectieve onkruidbestrijdingsmiddelen op gro
eistofbasis, de gamma HCH insecticiden en Reglone de opzienbarende,
niet-giftige vernietiger van grassen en aardappelloof, zijn vindingen van
I. C. I. Dit zijn nog maar drie voorbeelden van de wijze waarop I. C. I., via
haar dochtermaatschappij Plant Protection Ltd., de wetenschap in dienst heeft
gesteld van de landbouwer.
7mperial Chemical Industries Ltd., London
zuivere 2
graan-
genever
volgens
eeuwenoud
recepf
gestookt
in
eigen huis
J
I, bij de Amerikaans-Russtsche onder-
\j n'!t'Ihigen die de rfgelopen zomer in
"sk°u, Washington en New York zijn
H,.v°®rd is echter geen overeenstem-
v "S hereü.t over de samenstelling
ka" t'-e ontwaPeningscommissie. Deze
tis "be zal aan de Algemene Vergade-
v;'8 van de Verenigde Naties worden
^'-Belegd.
flel" ■'"ni ISflO verlieten de afgevaardig-
,1,1 van i!e vijf communistische landen
iii.ieenkomst van de ontwapenings-
v ^missie in Genève. Zij betoogden dat
C^'feetting van de besprekingen zin-
g,'"s Waf zolang de Westerse landen
k)ten beginselverklaring hadden gepu
reerd.
omvat de volgende
.t'e verklaring
C1- Doel: van de öndernandelingen is:
Gr-'reenstemming te bereiken over een
(wj'firamlna om te verzekeren dat a)
ai-Wapening algemeen en volledig is en
im K ftiet !ariSer ®en manier is. om
Wernationale vraagstukken op te los-
gA eii b> een dergelijke ontwapening
iw'aard gaat met het vaststellen van
y^trouwbare procedures betreffende de
$j"e®dzame regeling van geschillen en
wT'tr.effende bepalingen voor handha-
V'B van de vrede in overeenstemming
do beginselen van het Handvest der
..lenigde Naties.
ö:2- Een plan voor algemene en volle
re ontwapening dient te verzekeren
'sj" de landen blijven beschikken over
iii'hts die niet-nucleaire bewapening,
''^jiidkrachten, ..facilitajt^n en inrichtin-
\j" die noodzakelijk zijn voor hanflha-
))Bg van binnenlandse orde en veilig-
\r'!(i en dat zij een vredesmacht van dé
lenigde Naties steunen en haar in on-
Wing overleg te bepalen mankracht
beschikking stellen,
,3- Hiertoe dient het plan voorzienin-
te bevatten voor a) het afdanken
v-gj} de strijdkrachten, ontmanteling
•Tw1 militaire inrichtingen, w.o. bases,
1; T staken van de wapenproduktie, het
'«'der-en van de bewapening of het ge-
ijplKt 'maken voor vreedzaam gebruik;
-ÏL v:®rnietiging van alle voorraden nu-
chemische, bacteriologische en
(,,'we wapens voor massale vérnieti-
fs.'S: c) het uitbannen van alle midde-
Qrn wapens voor massale vemieti-
fyg ter plaatse te brengen; d) ophef-
s van instellingen die ten doel heb-
1 de militaire macht van de staten
-t6 °rganiseren, het staken van militai-
t*j,?Pléidmgen en het sluiten van alle
Lhaire opleidingsinstituten en e) het
6lndigen van militaire uitgaven.
Het programma moet in eeh van
SeJoren bepaald tempo, ih fasen wor-
n Uitgevoerd. Voor elke maatregel en
fase dienen tijdslimieten te worden ge
steld. Elke fase dient na afloop te wor
den gecontroleerd op uitvoering van al
le hierin voorziene maatregelen alvo
rens men een volgende fase ingaat.
5. Alle maatregelen moeten worden
afgewogen zodat geen enkele staat of
groep van staten in een bepaalde fase
militair voordeel kan behalen.
6. Alle ontwapeningsmaatregelen die
nen van het begin tot het einde onder
dermate strikte en doeltreffende inter
nationale controle te worden uitgevoerd
dat de onomstotelijke zekerheid bestaat
dat alle partijen hun verplichting nako
men. Voor controle en inspectie moet
binnen het kader van de Verenigde Na
ties een internationale ontwapeningsor-
ganisatie worden opgericht waarin alle
partijen die de overeenkomst hebben
onderschreven zijn vertegenwoordigd.
Deze organisatie en haar inspecteurs
dienen ervan verzekerd te ziin dat zij
overal onbeperkt toegang hebben, zoals
voor doeltreffende controle noodzakelijk
is.
7. Naarmate de ontwapening voort
schrijdt moeten maatregelen worden ge.
nomen om instellingen die de vrede be
vorderen te versterken. De diverse lan
den moeten worden verplicht de Vere
nigde Naties in onderling overleg be
paalde mankracht voor één internatio
nale vredesmacht ter beschikking te stel
len. De bewapening van deze vredes
macht dient eveneens in onderling over
leg te worden geregeld. „De bepalingen
betreffende het gebruik van deze vredes.
macht (liepen te verzekeren dat de Ver
enigde Naties op doeltreffende wijze el
ke bedreiging met wapengeweld of het
gebruik van wapens, in strijd met de
doelstellingen en beginselen van de vol
kerenorganisatie, kunnen voorkomen of
onderdrukken".
8. De landen die deelnemen aan de
onderhandeling behoren te streven naar
het zo spoedig mogelijk bereiken van de
grootst mogelijke mate van overeen
stemming. Zonder onderbreking dienen
de pogingen te worden voortgezet tot
overeenstemming is bereikt over het
volledige programma. Men dient te
streven naar spoedige overeenstem
ming of uitvoering van ontwapenings-
maatregelen zonder dat de voortgang
naar eén akkoord over het volledige
programma in' gevaar wordt gebracht,
op zodanige wijze dat deze maatregelen
uitvoering van het programma verge
makkelijken en er een deel van vor
men.
In de inleiding van de verklaring
zeggen beide regeringen na de reso
lutie van de Algemene Vergadering
van 30 maart uitgebreid van gedach
ten te hebben gewisseld. (In deze re
solutie werd het ontwapeningspro
bleem terug verwezen naar de Sov
jet-Unie en de Verenigde Staten). De
twee landen constateren met bezorgd
heid ,dat de voortdurende bewape
ningswedloop een zware last voor de
mensheid vormt en gevaren voor de
wereldvrede in zich bergt, De Sov
jet-Unie en de Verenigde Staten on
derschrijven nadrukkelijk alle bepa
lingen van de resolutie over volledige
en algemene ontwapening die de Al
gemene Vergadering van de Verenig
de Naties op 20 november 1959 aan
vaardde.
Om algemene en volledige ontwape
ning in een vreedzame wereld te ver
wezenlijken is het van belang dat alle
landen bestaande internationale over
eenkomsten naleven, zich onthouden
van optreden dat de internationale
spanning kan vergroten en streven
naar de oplossing van geschillen met
vreedzame middelen.
De Sovjet-Unie en de Verenigde Sta
ten hebben besloten hun beginselen aan
te bevelen als ,,de basis" voor toekom
stige multilaterale onderhandelingen
over ontwapening. Zjj doen een beroep
op andere landen samen te werken btj
het bereiken van spoedige overeenstem
ming over algemene en volledige ont
wapening in een vreedzame wereld, in
overeenstemming met deze beginselen.
'in onze Londense correspondent)
°Nden, 21 sept. Er dreigt een
ti^ 'Oene staking uit te breken by de
Engelse Fordfabrieken, die ge-
fg'y^olijk werk verlenen aan 45,000 man
V een gemiddeld jaarlijks inkomen
U. I 10.000 per werker. Het gaat deze
v(, f °m een officiële staking, een nieuw
ïv/^^Uasel bjj de Britse Fordfabrieken,
de arbeidsbetrekkingen slecht
6,1 Waar Aele wilde: stakingen lieb-
(ijj. Plaatsgehad, maar waar nooit een
c'l®le staking is uitgebroken:
CgNfie maanden geleden had de di-
ïh;Ae een loonsverhoging en een ver-
inlnderii)cr Van het aantal arbeidsuren
vooruitzicht gesteld, op voor-
r0:Arde dat het personeel zich gedu-
clr'e maanden zou onthouden
slaa wilde stakingen. Het personeel
(W 8de er inderdaad in gedurende
ver 'Die maanden wilde stakingen te
iw'bi.jden en de directie bood eiste
en: .Ndens besprekingen met vakver-
r^ifhigsvertegenwoordigers (er zijn
trol-ir liefst 22 vakverenigingen be-
ÏW- n het dispuut) een loonsver-
aan van zeven en een halve
érv!1Per uur, een verklaring van de
Va"eidsweek tot 40..uren en een. som
be!j, viér en een halve gulden per ar-
w5fr Per Week als vergoeding van de,
V6Myuren, gederfd tengevolge van de
tl,, Korting van de arbeidsweek. Doch
SchJirectie stelde tevens een ver-
'Bkeiijke eis, welke dreigt te lei-
&érSQ°t een algemene staking van het
tw 's bjj de rost van de' Britse in-
,0 is het in de Fordfabrieken de
"w dat liet personeel tweemaal
1 Ou e drinkt; 's morgens omtrent
t? dnrr?n 's middags omtrent Vier uur.
Fordfabrieken wordt 's middags
rondgebracht op wagentjes; de
arbeiders worden geacht deze thee te
drinken zonder de arbeid te onderbre
ken. (Volgens de directie van Ford
drinkt het gezamenljjk personeel tijdens
de beide theepauzes dagelijks 36.000 li
ter thee)'s Morgens evenwel wordt het
werk gedurende tien minuten onder
broken voor de theezitting.
De Forddirectie heeft nu de eis ge
steld dat 's morgens de thee eveneens
wordt rondgebracht in de fabrieken of
wel dat het theedrinken voor de middag
wordt afgeschaft. Het besluit tot de
grote theestaking moet nog bekrachtigd
worden dpor de bestpren van de be
trokken vakbonden. Dit zal wellicht een
week in beslag nemen, maar het is
lang niet zeker dat de arbeiders be
reid z;jn zolang te wachten voordat
zij het werk neerleggen omwille van de
thee.
Dat men de grote rol, die thee speelt
in de Britse industrie niet mag onder
schatten, bleek gisteren ook in een an
dere fabriek. In de vliegtuigfabriek van
de firma A. V. Row in Manchester on
derbraken drie arbeiders gisteren het
werk om thee te halen van een thee
wagentje bestemd voor het kantoorper
soneel. Een van de drie werd berispt
door de directie, de twee anderen wer
den voor vier dagen geschorst, en aan
stonds gingen vierduizend man in sta
king.
GRONINGEN, 20 sept. Prins Bern
hard heeft het. voornemen op maandag
25 september een kort ,/erkbezöek te
brengen aan de haven van Delfzjjl.
De prins zal eerder op deze dag de
tewaterlating van een kustvaarder bij
wonen op de scheepswerf van de gebr.
Van Diepen n.v. in Waterhuizen (Gr.).
HAARLEM, 21 sept. Tot en met
maandag 25 september wordt in Haar
lem het achttiende internationale con
gres van oud-katholieken gehouden.
Dat Haarlem voor dit eens in de vier
jaar te houden congres is gekozen,
valt samen met het 400-jarig bestaan
van het bisdom Haarlem.
Naast de algemene punter van be
spreking heeft de samenkomst in Ne
derland een drieledig doel: vooreerst
hoopt men te bereiken dat de oud-ka.ho
lleken in Nederland zullen beseffen dat
zjj lid zijn van epn veel groter geheel.
Voorts wil net congres een illustratie
naar buiten zijn van de plaats die de
oud-katholieke kerk temidden van de
christelijke kerken inneemt, terwijl men
tenslotte hoopt te bereiken dat de oud
katholieken uit de verschillende landen
kennis nemen van eikaars opvattingen
en liturgie.
Het hoofdthema van het congres wordt
gevormd door het vraagstuk der litur
gische vernieuwing, welke weg de oud-
katholieke kerk reeds geruime tjjd be
wandelt door invoering van onder meer
de gemeenschapsmis en het gebruik van
de moedertaal. Prof. dr. A. E. Rüthy
uit Bern zal daar de aandacht op vesti
gen in zijn referaat getiteld „levende li
turgie in de oud-katholiek'.- kerken
wat bereikt is en waarnaar gestreefd
wordt". Voorts zal in de discussiegroe
pen, die tot onderwerp hebben de bijbel
in de liturgie, het godsdienstig leven in
de diaspora, de nieuwe liturgische vorm
geving en de verhouding tussen het
godsdienstig leven van enkeling en ge
meenschap, hierop nader worden inge
gaan.
Belangrijk is ook welke positie de oud-
katholieke kerk in de oecumenische be
weging inneamt. De oud-katholieken zijn
daarvoor de laatste jaren sterk in de
bres gesprongen en zij betreuren het dat
de r.k. kerk zich op dit terrein nog zo
afzydig houdt. Niettemin wordt in ge
zaghebbende kring geopperd dat met
betrekking tot de verhouding met de ka
tholieke kerk zich de laatste jaren ver
betering van het klimaat voordoet, waar
aan de oud-katholieken zelf nog enigs
zins moeten wennen.
Vrijdagmiddag zal de aartsbisschop
van Utrecht, mgr. dr. A. Rinkel, een in
leiding houden, getiteld: „Oud-katholiek
—Orthodox".
De vele goede betrekkingen die er
tussen beide bestaan, worden onder
streept door het feit, dat zovele verte
genwoordigers van deze kerken naar
Haarlem zijn gekomen. Onder meer is
daar bisschop Johannes Wendland, ver
tegenwoordiger van de patriarch der
orthodoxe kerk van Rusland, de Refe
rent R. B. Mac Donald, vertegenwoor
diger van de episcopale kerk in Ameri
ka en de bisschop van Chichester, als
vertegenwoordiger van de aartsbisschop
van Canterbury.
Tijdens het congres zal een interna
tionale bisschopsconferentie worden ge
houden, terwijl vorige week een theolo
gen-conferentie met de Anglicanen het
congres voorafging.
PARIJS, 21 sept. (AFP) President
de Gaulle heeft zijn kabinet meegedeeld
dat hij aan het eind van (leze. maand
afstand wil doen van de speciale vol
machten, waarmee hij sinds de militai
re putsch in Algerye in april regeert.
Op 23 april nam de president krach
tens artikel 16 van de grondwet specia
le volmachten op zich „in verband met
de gebeurtenissen in Algerije en de ern
stige bedreiging van de staat", zo
wordt in een officieel communiqué ge
zegd. In de periode van 23 april tot 30
september zijn besluiten genomen die
de omstandigheden vereisten, met na
me wat betreft de openbare orde in Al
gerije en het moederland en de autori
teiten die tot taak hebben deze openba
re orde te handhaven. Deze besluiten
blijven „natuurlijk" van kracht.
De president is verheugd dat de om
standigheden hem niet hebben genood
zaakt maatregelen te nemen die een
aantasting van de normale functies en
bevoegdheden van regering en parle
ment en de basis van de betrekkingen
tussen regering en parlement zouden
hebben betekend.
Krachtens artikel 16 van de grondwet
kan de president speciale bevoegdheden
aan zich trekken wanneer de instellin
gen van de republiek, de onafhanke
lijkheid van de staat, de onschendbaar
heid van het grondgebied of de moge
lijkheid 'internationale verplichtingen na
te komen worden bedreigd.
Alle politieke partijen, met uitzonde
ring van de Gaullistische U.N.R., heb
ben er de laatste tijd met steeds meer
klem bij de Gaulle op aangedrongen
afstand te doen van zijn volmachten
Gisteren nog publiceerden de Onafhan-
kelijken en de Christen-democraten ver
klaringen waarin zy de Gaulle dringend
verzochten de huidige wijze van rege
ren te verlaten. Socialisten en radica
len hebben meermalen hun ongenoegen
uitgesproken over het handhaven vah
de speciale volmachten.
De Gaulle vertrok gisteravond voor
een tournee van drie dagen door drie
zuidelijke departementen. Hij wordt
met alle denkbare veiligheidsmaatrege
len omringd om een nieuwe aanslag op
het presidentiële leven te verhinderen.
BAGDAD, 21 sept. (KNP) De re
gering van Irak heeft besloten de uit
de Bijbel .bekende toren van Babel op
te bouwen. De archievendienst van
Irak beschikt over voldoende aandui
dingen. tekeningen en beschrijvingen
van de versieringen en architectuur,
om de toren precies te kunnen nabou
wen.
Wanneer de eerrte toren van Babel
werd gebouw is niet bekend. Wel is be
kend, dat de toren de zikkoerat van
de Mardoektempel in 689 voor Chris
tus werd verwoest en in 681 opgebouwd.
De Perzische koning Xerxes verwoestte
de toren voor de tweede keer ln 479.
Alexander de Grote begon met de we
deropbouw, maar de restauratie werd
na zyn dood stopgezet.
(Advertentie)
m
