Het incident op_ Schiphol PONOMARENKO (PERSONA NON GRATA) KOMT NIET TERUG mikojan in oost-berlijn ff Kremlin ziet af van TROJKA-eis Eén secretaris-generaal, regionale assistenten Haastig afscheid in De Hoek Russische diplomaten zwijgzaam vertrokken In afgesloten coupé van Noord- West-express Weekeinde vol zon Zaterdag 14 oktober mi m \p GOLUB KRIJGT ASIEL OPVOLGING HAMMARSKJÖLD SOEBANDRIO NAAR LONDEN Protestnota aan Den Haag Premier van Oeroendi vermoord Krachtig protest van de V.S. Sovjets en V.S. lanceren raket n Russische chemicus zeer verheugd ANDREW CORDIER NU DE ZONDEBOK Pankov-schoten op West-Berlijn Het weer m Europa 20 pagina's (.denhaag/moskou, u okt. - ETp. UPI, Rtr, Tass). Op diplo- niveau hebben de gebeur- jssen naar aanleiding van het Nti SrJ, Golub op Schiphol elkaar la °Pgevolgd. Nadat de Neder ig? e regering in haar aide mé- sch re' overhandigd aan de Russi- re G Zaakgelastigde in Den Haag, hais van haar voornemen blijk k]a gegeven om een ernstig be- dGr] 111 te dienen over het optre t>a„, Van de Sovjet-ambassadeur de aleimon K. Ponomarenko op officUchthaven, is hij gisteravond Vnri !Gel tot persona non grata aard. Vrijwel gelijkertijd ktyi ÈuSsj ^et bericht binnen van een I,:. e ct démarche. In een aan de SOvjet.TV5Se regaring maakte de e k.l.m. op Schiphol ar riveren. Ponomarenko vertoeft, zoals bekend, reeds in de Russi sche hoofdstad voor het bijwonen van het congres van de commu nistische partij aldaar. „Onbeschaamd" Consequenties NEW YORK, 14 okt. (Rtr) De Russische afgevaardigde naar de Verenigde Naties, Valerian Zo- rin heeft tijdens een persconferen tie gezegd dat zijn regering be reid is wel zeven mensen als assi stenten van de secretaris-generaal erkennen. De sovjet-Unie zou er geen veto over uitspreken en de eis voor een driemanschap („trojka") op deze post laten val len. De nog te benoemen secreta ris-generaal zou nauw met zijn assistent moeten samenwerken, hem raadplegen en moeten trach ten de voornaamste vraagstukken met hem op basis van „wederzijds begrip" op te lossen, aldus Zorin. De uiteindelijke verantwoordelijk heid zou echter alleen bij hem lig gen. e<,n tN aal 1e hei Ca&eEeïh°°1d In Den Haag NEW YORK, 14 okt. (UPI) De Indonesische minister van bui tenlandse zaken, dr. Soebandrio, zal morgen naar Londen vertrek ken voor een verblijf van twee tot drie dagen. Volgens Indonesische zegslieden zal hij „waarschijnlijk" een onderhoud hebben met de Britse minister van buitenlandse zaken Lord Home over de kwes tie Nieuw Guinea en andere vraagstukken. Na zijn bezoek aan Londen zal Soebandrio terugkeren naar Djakarta. Desnoods 7 man •iiiniiiiiiiiniiiiiiuiniminiiiiiiiiiiiiiiimiiiiMiiiiiiiitiiiiiiinn HET NIEUWE DAGBLAD Ambassadeurs uitgewezen uit Den Haag en Moskou p- K. PONOMARENKO uemarcne. ai •"■ede].) Sc'lerPe protestnota Sovjgf ^odse regering maa.™ rebk0 e bekend, dat Ponoma- I z°u worden teruggeroepen G''ïs gevolg van de houding ia ec,orlandse autoriteiten", bdse gCr verblijf van de Neder- [bp. j j ainbassadeur in Rusland, ,l°egesta Eelb niet kon worden h*§e\vP.an' terwijl dus de twee °Pov ef°p Russische diplomaten !liïe]e phibaew momenteel hun naa,,GlS Moskou ondernemen, a_yerwachting, de Neder- big v Toassadeur in de Sovjet- el vatl avond met het lijntoes- In hoeverre deze nieuwe ontwikkelin gen gevolgen zullen hebben voor het diplomatieke verkeer tussen Nederland en Rusland valt op dit ogenblik nog moeilijk te voorspellen. De correspon dent van United Press International in Moskou, meldt, dat, hoewel men daar het incident op Schiphol rondom het echtpaar Golub hoog opneemt, de Sov jet-Unie waarschijnlijk toch niet zover zal gaan om de betrekkingen met ons land te verbreken. Politieke waarne mers wijzen er op, dat Rusland bij een dergelijke stap niets kan winnen. An derzijds is het niet onwaarschijnlijk, dat de Sovjetregering het geschil ver der op quidproquo-basis zal willen behandelen en nog twee Nederlandse diplomaten zal uitwijzen als vergel dingsmaatregel voor de uitwijzing van Popov en Chibaev. Het besluit van Rusland om mr. Helb uit te wijzen was vervat in een nota aan de Nederlandse regering die haar gisteravond is gezonden en waarvan de tekst volgens het Russische persbureau Tass als volgt luidt: ,,De Russische regering oordeelt het noodzakelijk het volgende ter kennis van de Nederlandse regering te brengen: op 9 oktober van dit jaar heeft zich op het vliegveld Schiphol een ontoelaatbaar beledigend optreden van de Nederlandse politieau- toiiteiten tegenover de buitengewoon en gevolmachtigd ambassadeur van de USSR .in Nederland en diplomatieke leden van de Sovjet-ambassade, zonder weerga in de internationale praktijk, voorgedaan. Een groep Sovjet-toeristen vertrok 0p die dag van het vliegveld naar de Sovjet-Unie. Hun werd uitgeleide ge daan door de Sovjet-ambassadeur in Nederland en stafleden van de Sovjet ambassade. Toen de toeristen hun plaatsen in het vliegtuig innamen, be gonnen Nederlandse politiemannen een provocatie, die ten doel had te verhin deren dat de Sovjet-staatsburgeres I. A. Aleksejeva (mevrouw Goloeb) naar huis terugkeerde. De Sovjet-ambassa deur en stafleden van de ambassade werden, natuurlijk, gedwongen maat regelen te treffen zoals gebruikelijk voor ambassades die hun burgers ver dedigen teneinde Aleksejeva tegen een onwettig optreden te beschermen. In plaats van hun provocatieve op treden te staken, beledigden de Neder landse politiemannen, in strijd met de meeste elementaire normen voor de behandeling van buitenlandse diploma tieke vertegenwoordigers, op grove wij ze de ambassadeur van de Sovjet-Unie door geweld te gebruiken tegen hem en verscheidene diplomatieke leden van de Sovjet-ambassade die bij hem wa ren. Bijzonder onbeschaamd was de politie-adjudant Veltman. De Sovjet-regering verwerpt catego risch als lasterlijk de beschuldigingen, welke tegen de stafleden van de Sovjet ambassade zijn geuit in de aide-mé- moire van de Nederlandse regering, die slechts getuigt van de wens van Nederlandse zijde om de grove en weergaloze schending van de aanvaarde 1 internationale normen en gebruiken ten aanzien van buitenlandse diplomatieke ambtenaren door de Nederlandse auto riteiten te vergoelijken. Het optreden van de Nederlandse autoriteiten kan niet anders worden ge zien dan als een poging om de betrek kingen tussen de Sovjet-Unie en Neder land te bederven teneinde de toestand te verergeren. De Nederlandse rege ring moet zich realiseren, dat dergelij ke acties alleen maar ernstige conse quenties met zich mee kunnen bren gen. De Sovjet-Unie richt een krachtig protest tot de Nederlandse regering naar aanleiding van dit ergerlijke en schandelijke optreden van de Neder landse politie-autoriteiten en eist de be straffing van de schuldigen. Nu er een absoluut abnormale toe stand is ontstaan, waarvoor de verant woordelijkheid geheel door de Neder landse regering wordt gedragen, is de Sovjet-regering gedwongen haar am bassadeur uit Nederland terug te roe pen. Tevens acht de Sovjet-regering het verdere verblijf van de Nederlandse ambassadeur in de Sovjet-Unie niet mogelijk en zij verwacht, dat hij zo spoedig mogelijk de Sovjet-Unie zal verlaten. Deze eis van de Sovjet-rege ring is niet ingegeven door het gedrag van de heer Helb zelf, doch uitsluitend door het optreden van de Nederlandse autoriteiten, dat, zoals nu duidelijk is geworden, met voorkennis en goedkeu ring van de Nederlandse regering is geschied. Dit maakt, voor het ogenblik zowel het verblijf van de Sovjet-am bassadeur in Nederland als dat van de Nederlandse ambassadeur in de Sovjet- Unie onmogelijk. De Sovjetregering staat er op dat er maatregelen worden getroffen, opdat elke mogelijkheid van een herhaling van dergelijke acties in de toekomst ten aanzien van Sovjet-diplomaten in Nederland wordt uitgesloten." Tot zover de Russische protestnota. De Nederlandse ambassadeur in Mos kou wilde gisteravond tegen een ver slaggever van Reuter niets anders ver klaren dan dat hij het zeer druk had. In Den Haag wordt zijn terugkeer in ons land vanavond verwacht. Indien hjj inderdaad gebruik maakt van de K.L.M.-machine die hedenavond om half negen op Schiphol arriveert, zal mr. Helb reizen in gezelschap van o.a de Rus Michael Kalathozov, maker van de film „Als de kraanvogels overvlie gen" die doorvliegt naar Cuba. Mr. Helb was Nederlands ambassa deur in de Sovjet-Unie sinds 19 juli van het vorig jaar. Voordien was hjj am bassadeur achtereenvolgens in Was hington (van 1947 tot 1950), Bonn (tot 1953), Belgrado (tot 1956) en N-w Delhi. Hij heeft gestudeerd aan de rijksuniversiteit in Leiden, de Sorbonne m Parijs en het Institut des Hautes Etudes Internationales aldaar. In 1932 trad hjj in dienst van het ministerie van Buitenlandse Zaken. MR. H. A. HELB hoofdstad vernomen dat de tweede ambassadesecretaris, de heer P. J. Po- Jak, met de lopende zaken zal worden belast daar de gevolmachtigd minister dr. J. Yixseboxse enkele dagen geleden met ziekteverlof naar Nederland is vertrokken. DEN HAAG, 14 okt. De minister van Justitie heeft aan de Russische vluchteling Alexej Golub, gelet op het ingestelde onderzoek, asiel verleend. Zeer gelukkig toonde zich de heer Golub, toen hoofdinspecteur mr. L. van Haaren, chef van de Amsterdamse vreemdelingenpolitie, hem gisteravond op het hoofdbureau van politie deze mededeling kwam doen. „U kunt van nu af gaan en staan waar a wilt," liet hoofdinspecteur van Haaren de Russi sche vluchteling kort na negen uur weten. Maar Golub prefereert voorlopig de gastvrijheid van de Amsterdamse po litie. Hij stelt er prijs op bij de politie nog wat op verhaal te komen. Gistermiddag is hij begonnen met het lezen van Boris Pasternaks ,,Dr. Zjiva- go" in de Russische taal. Golub heeft het boek ten geschenke gekregen. Hij was er dolblij mee, want hjj had het veelbesproken boek nog nooit gelezen. ,,Dat mocht niet in Rusland" liet hjj weten. Wat de toekomst van de Russische chemicus betreft, is nog geen besluit ge nomen. Hij heeft veel plannen, maar hij wil eerst nog eens de mogelijkheden na gaan, zo deelde mr. Van Haaren des gevraagd mede. Dat hjj aan een werk kring in Amerika zou denken, is volgens de Amsterdamse vreemdelingenpolitie voorbarig. OESOEMBOERA, 14 okt. (AFP) De eerste minister van het Belgische mandaatgebied in Oost-Afrika Oeroendi, Prins Louis Rwagasore, is vrijdagavond te Oesoemboera vermoord. Zorin wilde niet de naam noemen van de door Rusland uitgekozen secre- taris-generaal omdat dit een kandidaat in verwarring zou brengen. Volgens MOSKOU, Nederlandse 14 okt. zjjde is (AFP) - Van in de Russische wie wie eerste vice-premiers van de Sovjet-Unie, Anastas Mikojan, van de Russische delegatie, die de viering bijwoont van de juaraag van de z.g. Duitse Democratische Republiek. Men ziet hier, komende van het vliegveld Berlin-Schönefeld, over de Stalinallee voorm de auto de voornaamste machthebber in de Oostduitse repu bliek, Walter Ulbricht. (Van onze verslaggevers). ROTTERDAM, 14 okt. In een be trekkelijk rustige sfeer zijn gisteravond de twee Russische diplomaten S. W. 1 Chibaev en A. D. Popov aan boord gc- gaan van de internationale (rein, die ben regelrecht naar Moskou zal brengen. Wei wemelde liet op het perron van ge- j uniformeerde politiemannen en recher cheurs in burger. De Russen, die uiter lijk vandaag om middernacht het Ne derlandse grondgebied zouden hebben moeten verlaten, arriveerden in twee auto's in Hoek van Holland. Omringd door ambassadepersoneel stapten zij in fors tempo naar de gereedstaande wa gon van de Noord-West-express. De trein rijdt via Berlijn en Warschau naar Moskou, waar de twee uitgewezen di plomaten zondagavond om tien minuten over zeven zullen arriveren. Speciale relaties namen met omhel- 1 zingen en bloemen afscheid van de twee Russen. Nederlandse verslaggevers kre- 1 gen evenwel geen toegang 'tot de trein. Een verslaggever met een geldig kaart je mocht ternauwernood in hot voorpor taaltje van de wagon, waarin de geïm proviseerde „afscheidsreceptie" werd gehouden. Kennelijk beschouwde men de trein al als Russisch grondgebied. "Itjdens de snelle wandeling van de auto naar de trein had Popov op de raag: „heeft u prettige herinnerin gen aan Nederland?" ten antwoord „gegeven: „Hoe durft u dat no| te vra- ?raa'ia /.f vfTU1 er gebeurd is". Op de schien' H 11 dadehik, in de trein mis- n°S e6n Persconferentie wilde mee^'n °°rdde h»: neen' Met NN.'r, m werd een conversatie HeJHrifei m nog sneUer tempo been den de twee mannen naar hun wagon. Pre.cies °P hid. 19.14 uur zette de trein de deuren van het rijtuig afgesloten. Ook de raampjes bleven dicht. Toen de trein uit Hoek van Holland was vertrok ken, verdwenen ook de vele auto's van de parkeerterreinen. Tgdens het oponthoud op bet station Rotterdam-Noord protesteerde een Duit se spoorwegemployé tegen het feit, dat de Russen de wagon gesloten hielden. Drie Russen stelden zich op voor de deur van de wagon en verklaarden, dat niemand de wagon meer mocht betre den. Voor hoofdconducteur W'. Bleumink vormde dit evenwel geen argument om het traditionele kaart.jes-kniPPen achter wege te laten. Met behulp van een dienstsleutel verschafte hij zich toegang in de wagon, achtervolgd door journa listen en camera-verslaggevers. De twee Russen wilden echter niemand meer spreken en ook de poging van een radio-verslaggever, om, als kelner ver kleed, met bel en microfoon de diplo maten met „Abendes en uit hun coupé te lokken, liep op niets uit. Op het station in Utrecht waren even eens vele politiemannen op de been. Ook hier bleef de nu in net donker gehulde wagon gesloten. Van de zijde van de Spoorwegen wordt vernomen, dat het de dienstdoende slaapwagen-conducteur verboden is een rijtuig zonder toestemming af te sluiten. Later op de avond denderde de ex press over de Nederlands-Dwtse grens. Popov en Chibaev, door de Nederland se regering uitgewezen, hadden ons land verlaten. Achter gesloten deuren, zwijgend en zichtbaar ontstemd. zich in bewegingfEVen"tevaren"'actjviteit heerste er gisterna- s 6. ^ven tevoren waren!middag rondom de Russisehe ambassa- De heer Popov (midden) begeeft zich naar de trein in Hoek van Holland, uitgeleide gedaan door zijn vrouw en enige leden van de Russische Ambassade. de aan de Andries Bickerweg in Den Haag kort voor het vertrek van de bei de uitgewezen diplomaten. Auto's reden af en aan met mannen, vrouwen en kinderen, die kennelijk afscheid kwa men nemen. Tussen de bedrijven door was er een druk heen en weer geloop tussen de beide panden van de ambas sade. Omstreeks vijf uur werden er een aantal koffers in een klein autobusje geladen. Toen een fotograaf, die zich door de dreigende blikken van de Rus sen niet liet afschrikken, dit wilde op nemen haalden de verstoorde Russen op hun beurt hun camera voor de dag om hem te fotograferen. Voor hun ver trek per auto naar Hoek van Holland namen zij in de tuin nog de kranten in ontvangst en bekeken vol belangstelling de berichten over hun eigen uitwijzing. Geheel onopgemerkt stapten zij daarna in de wagen, die bij de achteruitgang was neergezet. Sinds zijn terugkeer uit Washing ton heeft hij te New York achter de schermen verscheidene besprekingen gevoerd met afgevaardigden van le den van de Verenigde Naties. Indone sische zegslieden wilden slechts verkla ren dat deze besprekingen over Nieuw- Guinea gingen. BERLIJN, 14 okt. (UPI) De Ver enigde Staten hebben in de krachtigste bewoordingen bij de Russische com mandant van Berlgn geprotesteerd over het incident dat gisteren b\j de grens had plaats geh" en waarbij Amerikaanse troepen onder vuur kwa men te liggen van Oostduitse machine geweren. ïn een deel onzer editie van gisteren is hiervan reeds melding ~e- maakt. De Amerikaanse commandant van Berlijn, d generaal-majoor Albert Watson, begaf zich gisteren naar de wijk Karlshorst in de Russische sector, om het protest te .overhandigen aan kol lonel A. V. Solovyev, de Russische commandant. Volgens een Amerikaan se zegsman is het protest opgesteld in de „Krachtigste bewoordingen" en be treft ook andere recente grensschen- dmgen. Terwijl hg de verklaring afleg de werd er wederom door de Oostduitse politie op twee vluchtelingen geschoten. LUCHTBAL VANDENBERG, 14 ok tober (Rtr.) De Amerikanen hebben vrijdag van de luchtbasis Vandenberg in Califorme weer een „Ontdekker" ge lanceerd. De capsule aan het einde van de draagraket weegt 136 kilo De satel liet is in een baan om de aarde ge komen. Het is de bedoeling dat de cap sule m de iOop van de komende vier dagel) boven Alaska wordt afgestoten. Vliegtuigen van de Amerikaanse lucht macht zullen dan te bergen. Jiem is het dringend nodig in de func tie te voorzien omdat „de man die nu het secretariaat leidt, de Amerikaan Andrew Cordizr, de macht van grepen zonder toestemming van dan ook". Zorin stond er op dat een der top- assistenten van de secretaris-gene raal een Rus zal zijn. Wanneer West- Europa vertegenwoordigd zou zijn moet Oost-Europa er ook zijn. De functionarissen zouden geen instruc ties van hun respectieve delegaties mogen aannemen. Zorin zei dat de Sovjet-Unie „alle mogelijke oplossingen" had voorge steld. Bij het bespreken van de toe stand in het secretariaat noemde hij Cordier niet bjj naam, maar wees te genover een verslaggever op een be richt van de New York Times, waarin staat dat deze Amerikaanse functiona ris het secretariaat .leidt. „Niemand heeft hem die baan gegeven", zei hij. „Ik wil helemaal niets van de persoon zeggen, maar de gang van zaken is onwettig". De Sovjet-Unie wil deze stand van zaken zo spoedig mogelijk beëindigen en verlangt dit te doen op basis van wederzijdse overeenkomst. Zorin zei dat de Sovjet-Unie het plan voo een „trojka" secretaiaat niet heeft opgegeven, maar dat ze dit niet in een tussentijdse regeling, die tot april 1963 kan duren, wilde opdringen. Op die datum zou Hammarskjölds ambtstermijn zijn verstreken. Zorin omschreef drie principes van de Sovjet-Unie: 1. De secretaris-generaal zou moeten worden benoemd op aanbeveling van de Veiligheidsraad en zou een korte verklaring omtrent zijn' bedoelingen moeten afleggen en deze voor de alge mene vergadering bevestigen. 2. Hij zou moetyi verklaren dat wan neer hij gekozen is hij „gespeciali seerde, ervaren personen uit met name genoemde landen en vuerelddelen zal uit nodigen als zijn voornaamste adviseurs op te treden voor belangrijke vraagstuk ken betreffende de uitvoering van de se- cretariaats-functies, zoals neergelegd in het Handvest van dé V.N.". Hij zal ook moeten verklaren dat hij bereid is met deze personen nauw samen te wer ken en hen te raadplegen en dat hij al het mogelijke zal doen om zulke vraag stukken in overeenstemming met hen op te lossen, „op basis van wederzijds be- grip". 3. De Sovjet-Unie is nog steeds van mening dat drie afgevaardigden de „juiste" oplossing zou zijn, maar er valt te praten omtrent dit aantal. Wan neer een vertegenwoordiger van West- Europa zou worden toegevoegd zou te vens een Oosteuropeaan moeten wor den aangewezen. Er zouden vier, zes, of, indien nodig, zeven afgevaar digden kunnen zijn, op geografische ba sis. Wanneer er zeven zouden worden benoemd, zouden deze kunnen zijn van de Verenigde Staten, de Sovjet-Unie, Afrika, Azië, Latijns-Amerika, West- Europa en Oost-Europa. Zorin zei ten stelligste dat de Sovjet-Unie over de kwesties rond het secretariaat geen veto m de zin heeft. De afgevaardigde van de Verenigde Staten, Adlai Stevenson, gaf als com mentaar op Zorins verklaring dat de V.S „de opvatting van een Trojka of' ideologische verdeling van de wereld m drie blokken" zou verwerpen In Amerikaanse kringen werd opgemerkt dat Zorin niet veel nieuws gezegd heeft. Stevenson zei: ,,Ik wou dat meneer Zo- nn de Verenigde Naties niet met ram- pen zou bedreigen wanneer hij zijn zin met krijgt (Van onze weerkundige medewerker) Ed sterk hoge- drukgebied blijft tijdens het weekeinde het weer in geheel West- en Midden-Eu ropa bepalen. Oostenwind voert droge lucht aan waarin maar weinig mist voorkomt. In het oosten van ons land daalde de temperatuur vannacht tot 3 a 4 gr. Overdag zijn in het gehele land weer maxima van ongeveer 16 gr. te verwachten, hetgeen boven normaal is. Het hogedrukcentrum verplaatst zich langzaam naar het oosten zodat de wind na zondag iets meer zuidelijk kan worden. Aanvoer van iets warmere lucht uit Frankrijk is daarbij zeer waarschijnlijk. Zondag: Zon: 7.04-17.47. Maan: 12.54-21.38. Maandag: Zon: 7.06-17.45. Maan: 13.50-22.37. Station: Weer: max. min. temp. temp. neersl. trachten de capsule MOSKOt (Tass) Op 12 oktober is m de Sovjet-Unie opnieuw met succes een meertrapsdraagraket ïaar het cen trale gebied van de Stille Oceaan afge schoten. Het afschieten van dit soort raketten naar genoemd gebied zal tot 30 oktober duren (aanvankelijk was bekendgemaakt, dat het afschieten tot 15 oktober zou duren). Den Helder Vpenburg Vlissingen Eelde De Bilt Twente Eindhoven Zd.-Limburg Stockholm Oslo Kopenhagen Londen Amsterdam Brussel Luxemburg Parijs Nice Berlijn ivj iinc hen Ztirich Genève Wenen Innsbrück Belgrado Rome Madrid onbew. onbew. onbew. mist mist mist onbew. onbew. half bew. licht bew. mist onbew. mist onbew. onbew. onbew. onbew. mist mist zw. bew. geh. bew. half bew. geh. bew. zw. bew. half bew. geh. bew. gisteren 16 16 16 16 16 16 16 16 15 13 15 18 15 13 15 19 23 15 16 14 16 16 20 19 24 25 5 6 4 6 5 8 6 8 8 8 7 5 8 15 6 2 7 11 7 10 11 11 12 ^4 uur O 0 0 0 0 0 0 0 0 0.1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1961 | | pagina 1