I
»$chone
brouwen
*tAI Z E NA
- P.URYEA
Zuster-missionaris niet meer moederi..
maar zuster van inheemse vrouw
dan ooit behoeft zij een
gedegen vorming
Vijfdaagse werkweek in
Italië niet populair-.
Warm middagmaal en siësta
komen in het gedrang
Kiem vrije melk in carton;
wekenlang houdbaar
D
u
Gestroomlijnd huishouden
V ss sssr
GOED
GEKLEED
GAAN
Blauwe bever
mtes,
Amerikaanse huisvrouiv kan nu
bevroren melk kopen
nylons
teüNet;: S,!
Samenwerking van
congregaties
V rijetijdsbesteding
contradictio
m terminis
-rmtar~ Tiirri - ,j?
J*
*£ifkraantie 's een teer Punf' ^an
<7 i? vrouw in de eerste plaats
-- jdit verlangen naar schoon zijn
b'OoM "etde betekenissen van het
herb". toegeschreven. Tot mijn
ren, moest ik echter constate-
ik 7L ?pert aan dat g
Vierder dat wij
Si
GOD gave me life and I am free
to do with it what ever I
(will.
I've puzzled long. What shall it be?
A teacher, a nurse, a social
(worker
After all my searchings done
of one vocation and another,
its's then my heart says You're
(the One
my Lord and GodChrist, my
(Brother!
MET het oog op missiezon
dag 22 oktober geven
wij zuster M. Xaverius
de Boer, van de congregatie
van de Missiezusters van het
Kostbaar Bloed te Tienray op
deze pagina de gelegenheid
te betogen dat de missiezuster
een volstrekt onmisbaar aan
deel heeft als medebouwster
aan het jonge christendom,
waarvoor ze meer dan ooit vak
kundig geschoold moet zijn.
MI
begint met
of
1/ Qn de zomer bezocht Ik met onze
Y caravan verschillende kampeer
terreinen in binnen- en buiten
en-:* 'and. Dit is op zichzelf niets
starZrL".aTends meer, gezien het steeds
Sf.<. -"'fcuc
aantal liedendie het comfort
ba Hi, t tied thuis en de betegelde
^rZC"
kanner °1 douchecel tijdens de va-
of)herwisselen voor het driekwart
bet minder nog) comfort van
banl- bed, de stretcher, de slaap-
terrPien het kraantje op het kampeer-
dei
j* «•'wuaiu'yc ""w.
tr6ff e Waardering af voor het des be-
'tet de kampeerterrein. Wij treffen
cle helerlei gedaante aan: vanaf
Ve^ Japele waterkraan, die men bo-
8en binken bak met afvoer gesla-
afcin,.eeft onder een boom of een
Ca5in tot de kraan in de luxueuze
b-'ttarh Wle' roestvrij stalen wasbak,
q "oven spiegel met lampje.
Uie,f ïel zeer verschillende wijze kan
karnat hygiëne beoefenen op deze
le upterTeinen en over die specia-
hart niphygiëne moet mij iets van bet
°ibói?Pec^aa' aan het adres van al die
de nde vrouwen, met wie ik van
5;aaT0T"er tezamen mijn tanden heb
In n Poefen.
Ujfcg 'aWë stonden we het lieer-
''Hees.t llTnaat Het dit immers toe
Vrij, y-atijds aan bassins onder de
ïtj|"e hemel. Eigenlijk is er niets heer-
kert te bedenken; de zon, dia flon-
j„ n de heldere waterstraal uit de
- zonder-dak, de wind, die gelijk
entourage hangt voor een
o( j er-aa/c, ac tinna, cue ytmj^
"0Se( ham door je haren waart, de
t>o-rSfdie kwettert hoog boven je
8eenV met tandpasta daar kan
JU °ete0elde badkamer tegenop.
de in de meeste gevallen bevindt
9eb0,'ÏSf'ftegenheid zieh in een apart
voor tje, een voor mannen en een
'°eT]n~rouxven, en daar kan men het
ditio„0ea naar „schoon" zijn bevre-
tOasK" aan talrijke in rijen geplaatste
j{'akken.
voornamelijk het verlangen
taaV - -
t>cin -schoon" zijn in de betekenis
ir>0 ""tooi" werd nagestreefd ik
!n larPes en vrouwen zorgvuldig
°rstoj drig hun wimpers kammen,
?n hor "erven ook bun lippen
Sn len werden niet vergeten, maar
hieldP„mPer- shorts of lange broek
WasB 2tJ tijdens hun bezoek aan de
b>a$j»J Eenheid hardnekkig aan. Het
"it bestond dan ook hoofdzakelijk
®®h „.jr. geklungel en gepoedel met.
de resf Pje langs gezicht en hals en
*'J WpeJd.pest zeker maar wachten tot
-iSioori).-, 8 waren,
fh-ffdp toas ik stom verbaasd.
o sttta er niemand in een onderjurk
,,en ii,.,' desnoods in een beha en
bpoia 3e? Zel/s niet in naam. van
an sev e en dat nog wel temidden
ten?
L°UtaP„ ,ln een tijd, waar zovele
J}.'Umtvi. b onbekommerd vertonen
i's ^"dtere badpakjes of zelfs biki-
'e dr0tl°p Plaatsen waar zij zicb om
£ot»" Piet alleen tussen sekse-
,?!Vlnden.
mijn
eens
,^e £juuis uie uttvn-e TflOQ
r,Sek0^ fPlaats in Florence, die daar
stond te wassen en
- -roi, aar gigantische beha en
Ou
p„ar j, ',r esthetica, maar dat zij
tp'ijk „Stadig vergeven in baar
e titc.. Tl QpyriYirl colinnn
Y)r*>u- i/cru*
i»dzsehro j'Ofiso'te directoire. Zij
hptert. 5 hierbij schromelijk de
\h.%,
//"dbdea Oezond verlangen schoon
inS decL?iet P er met miJn gevoel
ScSar ik h17? tets n*et in de haak is,
'in^t n0, mV nog nimmer ge-
SoS^leerf e wanneer ik iemand
m on tP staan tnét bet döel om
tiP aitiiri ,Worden, terwijl ik zeker
k/P1 ifc fetzelfde kon zeggen wan-
?!ne 'draagsters zag. De
"r ^ij dPdjes bedekt" deden niets
Po,
teD„_.»""uei van oetameujKiie
dn, Qar «o„ee ik baast zeggen,
tnu tr iets h ei°enWk geloof ik ni
tfien UU1 wij vrouwen,
tnXj" oji, "sen in het algemeen, dik-
0melijkhe7 uu.rli->k gevoel voor be-
nP„ volknn:„ niet taten sprenen en
rU*T de cnïL o.Pzeker voelen, wan-
htn °bs niof "ntle.0^ de mode van de
k ff r»-f T^TQcip.R imnfunhfin-ft- nmt
bar? of ka Precies voorschrijft wat
r„?Pakjes ^,ls bikini's en summiere
gedrn* e ,zPn, worden zij door
het Sgarom,? Alleen om-
■eren onu Js en 'let dus door
',arnDeerto °.e<?"an wordt.
hê„ ®nö DmtTeinen bestaan nog niet
Vtoef1 blijklJr~-nt de Sebruiken daar
tm!' cPP'P'r n°g onzekerheid: men
^■Pas. aren vp eigen gevoels-
aSpen gevnfiCh proberen
Oc sPreu, "an betamelijkheid te
^if'Cont.e" tf71 _£ndanks het „mos", de
ons inge-
mode van het moment.
rt, j "wue
^lioenp., !mnen vermijden op
d °'b cl ''aken.
).3;9enen 'rffdtweg betraden voor mij
Seht' ,v°iledinZlfh ?P kampcerter-
7"n d, tr„r.?,JP jumpers en jurken
Op dsten zich n te reinigen. Of zij
bS't??edigernC| J}e.bben in het,J wat
■■H?1^nr^kin-a- in badvak
W n znnv, ekkivg> in badpak
Pro, onin?" En dat lijkt mij
logica" kan
niet volgen.
IN A PHIUPPO
tAdvertentie
Dit gedichtje werd gemaaKt door Sr.
Maureen c.p.s., een Amerikaanse mis
siezuster, toon ze het leven beschreef
van de zuster-missionaris.
,,God gaf me het leven, en ik ben vrij
ermee te doen wat ik wil. Ik ben vrjj,
en toch word ik gedrongen in een be-
aalde richting". En hier begint voor
et meisje dat op een tweesprong staat
een strjjd om de juiste keuze. Aan de
ene kant de wereld, het huwelijk en het
fysieke moederschap, aan de andere
kant de Kerk met haar geestelijke no
den, de verbintenis met Christus, het
geestelijk moederschap. Het eerste ais
iets tastbaars, het laatste als een schim,
die moeilijk te vatten is. Er wordt ge
dacht, gewikt, gewogerf,- gestreden en
gebeden voordat zij een antwoord kan
geven en ze met volle overtuiging' kan
zeggen: ,,U bent de enige, Christus,
mijn Broeder" eer ze, zoals de paus
zegt: „vfot en bli) afscheid kan nemen
van de dingen van de wereld, om zich
met de volmaakte maagdelijkheid van
het hart aan God toe te wijden".
De hulp van de missiezuster is nood
zakelijk bij het missionering»werk, want
wil het missiewerk blijvende vrucht dra
gen, dan moet er ook gewerkt worden
aan de verheffing van de inheemse
vrouw. Meewerken aan de verheffing
van de vrouw, dat is de actieve bijdra
ge van de zuster-missionaris bij de
groei naar een volwaardige kerkge
meenschap. Want dit is tenslotte mis
sie: „Het omvormen van mensengroe
peringen in levende, gelovende kerkge
meenschappen".
De laatste pausen hebben herhaalde
lijk op de noodzaak en de urgentie van
het werk van de missiezuster gewezen.
„In haar werkzaamheid ligt een ongelo
felijke kracht tot uitbreiding van het Ge
loof", zegt reeds Benedictus XV. Ook
de wereldlijke overheid blijft niet blind
voor de waarde van haar werk. Onlangs
heeft de president van de jonge repu
bliek Gabon, Leon Mba, opgemerkt: „Ik
weet met hoeveel toewijding de klooster
zusters zich wijden aan de opvoeding
van de vrouwen en de meisjes in dit
land. Afrika heeft op het beslissende
moment van zijn geschiedenis zowel
een vrouwelijke als een mannelijke elite
nodig. De vrouw heeft een belangrijke
rol te spelen in de opbouw van onze
natie. Wij erkennen volmondig de ver
diensten van de kloosterzusters in do
opleiding van deze vrouwelijke elite".
Geldt dit voor Afrika, het is eveneens
van toepassing op de andere gebieden
in versnelde ontwikkeling.
Levend in de wereld, moet de missie
zuster toch gericht zijn op het boven
wereldlijke. Moet zij daarvoor al haar
vrouwelijke eigenschappen prijs geven?
Zeker niet! Al doet zij wel afstand van
het fysieke moederschap, hiervoor in
de plaats staat voor haar open het gees-
telijk moederschap. En ook voor dit
leven moet men geïnspireerd worden
door de liefde. Haar vrouwelijke eigen
schappen mag zij niet verstikken, maar
De mannequin op deze foto draagt
een mantel van lei-blauwe bever,
een première voOr Nederland, die
op de bontshow van Van Daal en
Meyer te Amsterdam was te zien. In
Amerika is men al helemaal gewend
aan pasteltinten voor bont. Gemeen
goed zal liet hier wel niet worden, Want
de aanschaf van zulk een mantel is der
mate kostbaar, dat. de vrouw die geen
risico's neemt, wellicht voor zo'n be
drag liever iets klassieks zal kopen,
zowel in mode als in kleur.
Een goede kwaliteit bever kan
mits goed onderhouden dertig jaar
meegaan. Maar het is de vraag of men
zij moet ze volledig in dienst van God
stellen en ze dienstbaar maken voor de
uitbouw van Zi.in Rijk. Zo krijgt de zus
ter-missionaris haar eigen actieve taak
b(j de opbouw van de Kerk, aangepast
aan het bepaalde land waar zij werkt;
een taak, die overigens moet. worden
aangevuld door de eigen werkzaamheid
van de leke-missionaris.
Om het Rük van Christus heeft zij
zich „vrij" gemaakt en dit aan God
toegewijd z(jn want üit bepaalt haar
houding op de eerste plaats, ook in de
missie werkt zij uit in alle activitei
ten naar buiten. Zo kan zij in de missie
een gunstig klimaat scheppen voer het
planten van de Kerk. Door de charita
tieve werken straalt de missiezuster
haar geloofsbeleving uit. Uitgangspunt
van alles is de liefde, want in de beie-
ving van de liefde ligt de kern van bet
christendom. Vooral dit voorbeeld hebben
de niet-gekerstende volken nodig b(] het
ontwaken van hun geloofsovertuiging en
de beleving van hun christendom.
Dit alles betekent ook dat de missie
zuster alleen vruchtbaar kan werken
wanneer ze haar vrouw-zijn en haar ta
lenten niet laat verschrompelen, maar
wanneer ze ermee woekert.
Maar voordat de zuster-missionaris
r(jp voor haar taak is wordt er van haar
een gedegen vorming vereist, geesto-
JMk, vakkundig zowel als missionair.
Werden er in liet begin van de missio
nering niet zulke hoge eisen gesteld, nu
in 19fil moet zij niet alleen geestelijk,
maar ook in haar beroep beantwoorden
aan de eisen van deze tijd. De grote
missiepaus Pius XII zegt hierover: „De
missiezuster moet als verzorgster van
de zieken, als opvoedster van de jeugd
en als lerares in de katechese aan alle
eisen van haar beroep beantwoorden.
Daarom moet zij zich, terwijl zij_ nog
in het vaderland vertoeft, die kennis en
weer in het kader van de S.N.V.R.
Vierenveertig congregaties zijn bij
deze sectie aangesloten, terwijl de
congregaties worden vertegenwoor
digd door 85 afgevaardigden. Niet al
leen specifiek missionerende congre
gaties maken hiervan deel uit, want
congregaties die missie als hoofd
doel hebben zijn er maar zeven in Ne
derland. Ook z\jn bij de sectie aange
sloten de congregaties, die naast haar
speciale taak in het moederland nog
verschillende missiestaties hebben
aangenomen. Met elkaar zullen zij tot
een meer effectieve samenwerking ko
men, hier en in de missie.
Nu kunnen wjj ons de vraag stellen:
„Is het eigenlijk nog wel nodig, dat we
ons zo druk maken voor het missie
werk?" De meeste landen streven naar
onafhankelijkheid. Vanaf 1946 zijn er
ruim vijftien verschillende landen on
afhankelijk geworden en in 1960 hebben
zeventien Afrikaanse staten de regering
in eigen handen genomen. Er. rijst dan
ook regelmatig de vraag: zijn we niet
ongeveer aan het einde van het missie-
tijdperk gekomen? Kardinaal Agagia-
nian, de prefect van de Congregatie der
Piopaganda Fide, gaf op deze vraag een
duidelijk antwoord m een spreekbeurt,
die hij einde december I960" hield voor
de Fordham University van New York.
Hij wees erop, dat het gedaan is met
de westerse politieke overheersing,
maar de kardinaal zei eveneens: „Het
zou een dwaling zijn te geloven, dat on
ze missie nu verder de hulp en steun
van de oud-christelijke landen zou kun
nen ontberen. Meer dan ooit hebben wij
nu missiepriesters, religieuzen en leken
nodig. De tijd der katholieke missies
is nog lang met voorbij. De tegenwoor
dige ontwikkeling van de wereld moet
ons integendeel aansporen tot nog gro
tere krachtsinspanning en tot verdere
ontplooiing van de missie-actie".
Zo blijven ook de missie-zusters nog
lange tijd de onmisbare krachten voor
de groei naar een volwaardige kerkge
meenschap. Maar zij zullen niet meer
moeten denken, voelen en optreden als
een soort „moeders van de inheemse
vrouw", maar als haar medezusters in
alle opzichten. Samen met (le landeigen
kloosterlingen en leken werken zy voort
aan de ware, christelijke emancipatie
van de vrouwenwereld.
ZR. M. XAVERIUS DE BOER C.P.
*.i
Meisjes uit het land zelf assisteren de zusters, o.a. bij hun merk in de ziekenhuizen.
ROME, OKTOBER.
Het gaat in Italië niet zo vlot met
de toepassing van de vijfdaagse
werkweek. Dit staat in geen ge
val in verband met de arbeids-
lust van de Italiaan, maar uitsluitend
met de aanslag op zijn gewoonten. Na
tuurlijk is een halve vrije dag hem zeer
welkom, maar daartegenover staat, dat
die vier werkuren moeten worden inge
haald, dus dat do dagindeling wordt
:vi:;
a-vi-s:
4S
SMMWÉliËil
op lei-blauw1 na zoveel jaar niet is uit
gekeken. Verven zal wel iets van de
levensduur wegnemen, maar dan blijft
er nog een respectabel aantal jaren
over. Dat is ook de reden waarom een
te uitgesproken model altijd wat ris-
hcint is
In veulen bracht Van Daal en Meyer
een zevenachtste model met vrij smal
le schouders, een hoge sluiting die ver
ovêr elkaar heen valt en een wat klok
kende rok. Overigens bevatte deze uit
stekende collectie meer modellen waar
bij over kleur en model niets spectacu
lairs is te pielden, maar die opvielen
door de prachtige kwaliteit bont en de
verwerking ervan.
A propos, wist u dat er nog verschil
is tussen mantels van vrouwtjes-nertz
en mannetjes-nertz? De laatste is na
melijk iets stugger! G.S.-de W.
Onderweg heeft de religieuze volop de
gelegenheid met de inheemse normen in
contact te komen. Een witte zuster ont
moet aan de rand van de Sahara enige
Bedoeïnenvrouwen.
lllllllllllllllllllIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIHIHIIIttKllttlI
ontwikkeling eigen maken, die de mo
derne tijd aan verschillende beroepen
stelt".
Een van de voornaamste taken van
de missiezuster is de opleiding van
landeigen religieuzen. Midden uit het
volk genomen, en vergroeid met haar
gebruiken en gewoonten, zijn zij het
beste in staat haar medemensen te be
grijpen en door te dringen tot de ach
tergronden van de vele bestaande pro
blemen.
De landeigen religieuze is een onmis
bare hulp bij de opgang van haar land
naar ontwikkeling en beschaving. De
taak, door haar buitenlandse mede-zus
ters begonnen, vult zij voor een groot
deel aan, en op verschillende plaatsen
heeft zij haar werk volledig overgeno
men. Maar om dit stadium te bereiken,
in een tempo, dat gelijk op gaat met de
tegenwoordige versr>°lde ontwikkeling,
wordt er ook van hen een gedegen gees
telijke vorming en een goede vakop
leiding vereist. Wat de huidige_ paus
over de landeigen priesters zegt m zon
missie-encycliek „Pnnceps P^sto-
rum". geldt evenzeer voor de vrouwe
lijke religieuzen: „Hun verstand moet
zó opengesteld en gescherpt worden,
dat zii zich een juist oordeel kunnen
vormen over de cultuurwaarden van
hun eigen land, met name die van wijs
gerige en religieuze aard, zoals ook over
ff verhouding van deze waarden tot
de christelijke godsdienst. De vorming
moet aangepast zijn aan de bijzondere
levensomstandighedendie aan de ver
schillende plaatsen en volkeren eigen
Z"nu de religieuze vrouw zowel als de
vrouw in de wereld meer naar voren
komt in het openbare leven, is er ook
een sterkere behoefte gegroeid naar
meer samenwerking van de congrega-
Om aan'dele behoefte tegemoet te ko
men is in oktober 1956 de Stichting
Nederlandse Vrouwelijke Religieuzen
(S.N.V.R.) ontstaan, een organisatie
van de actieve congregaties m
land, waarvan het bestuur wordt ge
vormd door ongeveer tachtig algemene
en provinciale oversten. De stichting,
heeft tot doel de gemeenschappelijke
belangen te behartigen van de Neder
landse Vrouwelijke Religieuzen. In het
kader van deze stichting zyn verschil
lende secties ontstaan.
Om nu speciaal tegemoet te komen
aan de missionaire behoeften van deze
tijd is er op 26 augustus van dit jaar
een missieactie in het leven geroe
pen, die vooral de gemeenschappelijke
missiebelangen zal behartigen, ook
e nieuwste ontwikkeling op het ge
bied van de melkverkoop is de ste
riele melk in papier verpakking.
De Zweedse „Tetra l'ak"-iirma, die
jaren melk in karton levert, ook in en
kele Nederlandse plaatsen, produceert
sinds kort samen met een Zwitserse fir
ma, kiemvrije melk in de eenmalige be
kende verpakking. Het voordeel van
deze kiemvrije melk is, «lat zij enige
weken houdbaar is zonder in een ge
koelde ruimte te moeten worden be
waard. Er kan dus melk worden inge
slagen voor de hele week, zonder dat er
voor iets anders geen plaats meer is in
de koelkast. Eu wie (nog) geen koel
kast heeft, kan van die kiemvrije melk
ook een voorraadje opslaan.
Sinds 1 mei wordt dit nieuwe produkt
in Bern, in Zwitserland verkocht. Het is
iets duurder dan gewone melk. Een paar
méér-centen bij een dagelijks herhaald
produkt maken het huishouden kostbaar
der, maar steeds meer zal de huisvrouw
geneigd zijn, efficiency, gemak en ar
beidsbesparing te betalen De welvaart
werkt dat ook ln de hand.
De rationalisering van het huishoude
lijke bedrijf wordt ook al gestimuleerd
door de toenemende vraag naar ge
trouwde vrouwen voor werk buitenshuis.
Het „snelle" huishouden is dan ook een
object waar de industrie zich met grote
gretigheid op richt. Heblen we door de
(Advertentie)
I (j/l/VË
E '-A
(J
1 '''Mf <V:- 't
samenwerking van levensmiddelen-tech
nici en papierdeskundigen niet al de be
schikking over allerlei houdbare verse
levensmiddelen in kleinverpakking, zo
als de vacuumverpakking voor gekookt
vlees en vleeswaren en de lichtdichte
kaasverpakking?
Melk is een van de moeilijkst ver-
pakbare verse levensmiddelen. Neem
alleen al, bij de flessenverpakking,
dat loodzware glas met al het gesjouw,
dat het vereist. Voor 1000 kilogram
melk, die een slijter rondbrengt, moet
er 750 kilo glas worden meegetorst.
Zat die duizend kilo melk in karton,
dan was de ballast maar 20 kilogram.
Behalve de voordelen die karton biedt
bove.. glas is deze nieuwe ontwikkeling
van kiemvrije melk in eenmalige licht
gewichtverpakking weer een stap voor
uit ten aanzien van de melk-in-papier,
omdat nu ook gekoelde bewaring niet
nodig is en de melk toch wekenlang goed
blijft Ook de tropen en de minder ont
wikkelde gebieden kunnen daarvan pro
fijt hebben.
Hebben jullie nog ooit melk m fles
sen'" hebben wij een huisvrouw ge-'
vraagd. die in een Amerikaans boeren
dorp woont. „Nooit", was het antwoord.
Alle melk wordt geleverd in kartonnen
pakken van verschillende inhoud. Maar
de melk is heel duur bij ons. Van koe
naar consument is namelijk een kostbaar
proces. De koeien worden een voor een
in een steriele ruimte elektrisch gemol
ken. Door gesteriliseerde buizen gaat de
verse melk naar een transportabele
gesteriliseerde tank, die de inhoud naar
de melkfabriek vervoert. Dat maakt het
allemaal duur. In de keuken gebruiken
we dan ook veel melkpoeder omdat dat
goedkoper is."
Deze Amerikaanse huisvrouw had nog
geen kennis gemaakt met wat het aller
nieuwste Amerikaanse melk-snutje
schijnt te zijn, namelijk melk die wordt
afgeleverd als bevroren blok, verpakt m
geplastificeerd papier. De huisvrouw be.
waart dat melkblok in diepvries.
Wij vragen ons af, hoe lang de fles net
hier nog volhoudt.
veranderd. Het. personeel van de minis
teries, waarbij een groot uercentage van
de Romeinse bevolking bestaat, komt
niet voor de korte werkweek in aan
merking. Deze ambtenaren zijn in de
ogen van de werknemers der particu
liere bedrijven geprivilegieerden. Hun
kantoortijd (het woord „werktijd" is
hier niet op zijn plaats) beperkt zich
d<^ hele week door tot zes uren daags,
namelijk van acht tot twee. Tegenover
het wat later aan tafel gaan staat het
voordeel van daarna te kunnen rusten,
zolang men wil.
De bankemployé's echter, die in aan
tal direct op de staatsambtenaren vol
gen, hebben zich heftig tegen de „on
mogelijke arbeidsuren", die uit de nieu
we wet voortkomen, verzet. In het be
gin van de zomer kwam het ministerie
van Arbeid hen met een soort Holland
se dagindeling verrassen, dus van ne
gen tot een en van twee tot zes. Hier
mee raakte men aan de twee heilige
huisjes van de Italiaan, zijn wanne
middagmaal en z(jn siësta. De belegde
boterham kent men hier immers niet
als" maaltijd. De sandwich, die pas in
19
de laatste jaren populair is geworden,
wordt beschouwd als een hapje tussen
door, maar niet als maaltijd. Het was
niet mogeljjk voor de bankbedienden
binnen een uur naar en weer van huis
te gaan, want in de grQte steden zoals
Rome en Milaan wordt het centrum ge
heel ingenomen door kantoorgebouwen
en de bevolking, aangetrokken door ge
riefelijke en moderne woningen, heeft
zich over de periferieën verspreid. Gm
hun home te bereiken moeten de men
sen, die in de binnenstad werken, dik
wijls een uur reizen in overvolle bussen.
Het middagmaal schoot er dus bij in,
om van het dutje nog niet eens te spre
ken. En de siësta is nog wel „sacro",
zelfs zó dat siëstamaniakken de telefoon
afzetten. Over het algemeen wordt het
als een onvergeeflijke fout tegen de
goede vormen beschouwd, als men tus
sen twee en vier een visite gaat afleg
gen.
De ambtenaressen brachten nog an
dere en zuiver vrouwelijke bezwaren
te berde. Men kon zich in de zomer
niet behoorlijk verfrissen, geen ande
re jurk aandoen, zich niet opnieuw
opmaken. De klachtenbrieven vulden
dus begin juni toen de hittegolf, die
tot oktober zo.u duren, aanbrak, het
bureau van de minister van Arbeid.
Er werd geconfereerd met dc vakver
enigingen en men kwam tenslotte tot
de volgende overeenkomst. Voor de
noordelijke steden bleef de noordelijke
dagindeling van acht tot zes met één
uur pauze en voor Rome en de zuide
lijke steden werd de werkdag van acht
lót zeven met drie uur pauze voor het
middagmaal en de siësta. Het bezwaar
van in de heetste uren tweemaal de bus
te moeten nemen, bleef, maar het
warme eten en het dutje waren veilig.
En daarbij de gewoonten van de huis
vrouw, want wie sinds jaar en dag ge
wend is in de morgenuren voor het di
ner te zorgen, voelt zich met een om
gekeerde volgorde helemaal onthand.
Het is voor de meeste vrouwen al een
handicap de hele zaterdagmorgen een
echtgenoot voor de voeten te hebben,
want de Italiaan vindt „vrijetijdsbeste
ding" een contradictio in terminis. Het
weekenden wordt een probleem, omdat
de Italiaan niet van kamperen houdt en
de prijzen van de hotels voor de meeste
beurzen te hoog zijn.
De enigen, die by de huidige vrije za
terdagochtend winnen, zijn de gehuwde
vrouwelijke beambten. Zij kunnen dan
eens het huis een goede beurt geven en
naar de kapper gaan. De middag is
voor het boodschappen doen in het cen
trum, als tenminste de vrjje zaterdag
ook niet doorgevoerd wordt voor het
winkelpersoneel. Op het ogonblik is
men zijn vrije weekdag nog aan het
heen- en weerschuiven als een pion op
het schaakbord, maar iedereen is het
er wel over eens, dat de zaterdag, als
de arbeiders hun loon hebben ontvan
gen, dè koopdag moet blijven.
Nu zullen al de Italiaanse overwegin
gen voor Nederlandse begrippen, waar
de winkelsluiting al sinds jaren syste
matisch is verdeeld, vreemd zijn. Men
moet echter niet vergeten, dat alles,
wat op wet en orde lijkt de Italiaan niet
bijster ligt. Een goede vijfentwintig
jaar geleden werkten de bouwarbeiders
op zondag rustig door. Nog geen vijf
jaar terug waren alle consumptiezaken
plus de markten 's zondags open. Drie
jaar geleden verscheen er een wetje,
dat de marktkramen en de winkels ver
lof gaf om 's zaterdags tot negen uur
in de avond open te blijven en 's zon
dags te sluiten. Er werd een uitzonde
ring gemaakt voor bakkers en slagers
winkels, omdat een ontbijt zonder knap
pende broodjes hier bijna ondenkbaar
was en omdat de huisvrouw/die geen
frigidaire had, het vlees niet tot zon
dag kon bewaren. Langzaamaan is men
ook over deze bezwaren heengestapt.
In de zomermaanden sluiten de bakkers
op bepaalde zondagen en de slagers
verkopen hun waar 's zaterdags tot laat
in de avond.
Italië loopt dus nog maar ten dele
mee met de algemene wettelijke beper
king van de arbeidstijd. Of wij hier ooit
zo ver zullen komen, dat er een lijst in
de keuken zal hangen met „maandag
kruidenier dicht, dinsdag slager
dicht"...? De vrijheid van verkoop is
voor de huisvrouw een groot gemak,
doch heeft voor de winkelier zijn voor
en tegen. Wij menen zelfs, dat de Ita
liaanse winkeliers en bedienden er wei
nig voordeel in zien. Het is hun immers
genoeg, als zij de dagelijkse siësta kun
nen rekken tot half vijf en de verkoop
tot half negen. Ook de huisvrouw vindt
het maar wat gemakkelijk om tegen die
tjjd nog even iets voor het souper te
kunnen kopen.
STINE PISANI
(Advertentie)
T pen, nu zijn we zuinig op onze t 7 apeciaie roer-
tijd. Om nog sneller thee of koffie klaal maakt het mengen van allerlei
te maken, heeft een Amerikaanse indus- melkdranken mogelijk. Blijft de vraag
trie een breed getuite schenkketel met 0f deze apparaten het huishouden een
element op de markt gebracht, waar- vralrti„or „t n een"
in een halve liter water in twee minu- 0 meel gecompliceerd ma
ten aan de kook is. De handgreep is zo ken. want ze eisen onderhoud en ze
uitgeknobbeld, dat ook de hand met wei- vragen een bergplaats. Al is bii de meest
nig kracht de volle ketel makkelijk kan vooruitstrevende
hanteren. In de ketel zit een automa- vormgevin& zoals hier,
tische beveiliging, die het element uit- °°k wel degelijk gedacht aan het mak-
schakelt, zodra de ketel dreigt te gaan keljjk en niet plaatsrovend bewaren
droogkoken. Zulke beveiligingen zijn
wel nodig in deze tjjd, dat de haast
heel wat ongelukken op haar rekening
heeft.
Iets van de nieuwe helikopter heeft
de nieuwe lichtgewicht mixer, die be
halve kloppen, roeren en kneden ook
