Partijcongres in moskou
Nieuwe aanvallen
op ALBANIË
Üad Khroesjtsjev gesprek
'Ret premier Tsjoe En-lai
DEMONSTRATIE TEGEN KHROESJTSJEV
te
Russen beproeven
weer een kernbom
VN-resolutie wil explosie
van superbom voorkomen
„Plan-Luns camoufleert
koloniaal streven"
Indonesië wil voor overleg
prestigeverlies riskeren
tork-generatoren voor
holiaanse kernreactor
Afdalen naar
de vrijheid
Geredden IJmuidense
treiler teruggekeerd
Mannen vol lof voor optreden
van Engelse redders
*aterdag 21 oktober t9ói
C"*
van
stemming
^^ckershagen
ONGEVEER DRIE MEGATON
Sastroamidjojo over Nieuw-Guinea:
Hongarije tegen
Nederland op TV
Ernstig bezwaar
tegen optreden
groep-Rijkens
Herfstzon
1
20 pagina's
>K0U' 21 okt- (Reuter, UPI)
de 1 premier Khroesjtsjev tijdens
Van jldciagPauze van de vierde dag
PerSo Gt Russische partijcongres een
Chjn. onderhoud gehad met zijn
steid
andse waarnemers in Moskou
nine* ""™uu s""1" mei zijn
bijjv collega, Tsjoe En-lai? Vele
Lenlan
[den Zi
hervat'1?6 minister"Presi(lenten bij de
^hienr^ Van de ver?adering ge
deeld 1,1 zaal binnenkwamen. De
S|leniP«
dat bn ZiCil gisteren deze vraag, om-
ten H 0rs aan het congres begroet-
t be'
henfi ll0e' applaus. Zoals bekend
°vat
e boide machthebbers met een
tonee
eft Ts'
°p ijjj'°e En-lai kritiek uitgeoefend
logiseh°eSjtS;'ev' orndat deze het ideo-
tTw. e geschil tussen de Sovjet-
li
baar j A'banië dinsdag in het open-
'd ,j}j 1PGR behandeld. Opmerkelijk
<%e,JWbind is de verklaring, die
Cent Wevd
uitgegeven door het
van de Albaanse
lstische Partij. In deze ver-
W°rdt Khroesjtsjev, vanwege
andgoed in reserve
Or
jV)(i eventuele nieuwe
t^Hes^che ambassade?
fer »'?:etV,fp' 21 okt- Naar „De Tele-
va„ ien woJj ""e'den moet het niet uit-
e be/in- geacht, dat de aankoop
bapt Ssa^t bijen van de Indonesische
Vy*crst,a'.yaaronder het landgoed
^bnAaidbir.tIn Assenaar, door de
lij utVen mede is gedaan om deze
tienen evf.„*reserveren voor Indonesië
f®d„e k®trn/i e' herstel der diploma-
tW. a" zjin klngen. Deze aankoop zou
"Cn»»n.l "P.ins»Katie van de presi-
zijn kritiek op Albanië, scherp aan
gevallen.
De anti-parfijgroep
m
Een opmerkelijke foto^ van het 22ste congres van de Russische communistische partij in Moskou.
De Chinese premier Tsjoe En-lai houdt zijn handen demonstratief onder de tafel terwijl de andere
deelnemers aan het congres langdurig applaudisseren. Dit gebeurde nadat Khroesjtsjev zijn felle
aanval had gelanceerd op de leiders van de Albaanse communistische partij en de leden van de
anti-partij-groep'\
NEW YORK, 21 okt (Rtr, UPI)
Terwijl de Verenigde Naties
zich intensief bezig houden met
het probleem van de kernwapen
proeven, hebben de Russen giste
ren wederom een kernbom in de
atmosfeer tot ontploffing gebracht
De explosie, die een kracht had
van ongeveer drie megaton, werd
geregistreerd in de Verenigde
Staten, Frankrijk, Japan en Zwe
den. Het was de 21ste kernproef
in de huidige Russische serie, die
naar premier Khroesjtsjev
dinsdag heeft meegedeeld „te
gen het einde van deze maand"
met de explosie van een superbom
van vijftig megaton zal worden
beëindigd.
Films van Haanstra
Regering zegt nogmaals:
life*-*
mis?.
Tüjt
Earth*™*!} wït?
Verwoord: Geen reden
voor vrees
affik^^?RIA' 21 okt-<UpI> °e Zuid-
heeft premier- Hendrik Verwoerd,
kfezii.^ erklaard dat zijn vcr-
b vnkl rW,nninc bewezen heeft dat
Ontroerend tafereel
in Hoek van Holland
Het weer in Europa
Bouwweerberichten
HET NIEUWE DAGBLAD
ilriP wautcxxiwvaiucu. ue
-«u uci congres negroe l-
dig e
,V»H (le dr' P Rijpens,
j."fïen '""thank konden wij van-
°n bevestiging van dit bericht
Tijdens de zittingsdag van gisteren
verscheen een groot aantal sprekers op
het spreekgestoelte, voornamelijk lei
ders van buitenlandse communistische
partijen. Een van lien was Walter UI-
bricht, de leider van de Oostduitse com-
muhisten. Hij lanceerde, geheel in het
voetspoor van zijn Moskouse chef, een
serie aanvallen op Albanië en verklaar
de daarna, onder luid applaus, dat het
sluiten van een vredesverdrag met
Duitsland ,,de dringendste taak in de
wereld" is.
Ulbricht herhaalde al zijn oude voor
stellen, zoals: beide Duitslanden moe
ten lid worden van de Verenigde Na
ties, beide Duitslanden moeten volledig
ontwapenen, enzovoorts. Verder sloot
Ulbricht zich geheel aan bij de opmer
kingen over de Duitse kwestie, die
Khroesjtsjev maakte tijdens zyn rede
van dinsdag. Khroesjtsjevs aanval op
Albanië werd ook gesteund door Kadar
(Hongarije), Togliatti (Italië), Gheorgiu-
Dej (Roemenië) en Novotny (Tsjecho-
slowakjje).
Gisteren werd tevens het woord ge
voerd door eerste vice-premier Miko-
jan, die de aanvallen van Khroesjtsjev
op de anti-partij-groep" herhaalde en
het daarbij in het bijzonder had ge
munt op Malenkov en Mojotov. De mi
nister van cultuur, mevrouw Foertse-
wa, kwam het allemaal nog eens dun
netjes over doen, waarbij zij zich voor
al keerde tegen Kaganovitsj. In Mos
kou vraagt men zich af of de aanval
len tegen de ,,anti-partij-groep" ten
doel hebben éen proces tegen de le
den van deze groep in te luiden. De
Russische bevolking staat verstomd
over de beschuldigingen, die ze nu
plotseling allemaal te horen krijgt. Is
Khroesjtsjev begonnen met het voor
bereiden van de publieke opinie?
Interessant was ook hetgeen Mikojan
zei over de politiek van de Albaanse
leiders. Volgens hem zou partijleider
Hoxa eens hebben gezegd: „Iedereen
die tegen mijn koers ingaat zal worden
neergeschoten."- Hoxa's vertegenwoordi
ger, generaal Shehu, heeft nog steecis
volgens Mikojan eens gezegd: Sta
lin heeft slechts twee fouten gemaakt:
Hij is te vroeg gestorven en hij heeft
verzuimd de huidige leiders van de Rus
sische communistische partij te vernie
tigen." Mikojan zei tenslotte dat ten tij
de van de persoonsverheerlijking (ten
tijde van Stalin dus) tegenstanders wer
den geliquideerd „met zeer bekende
middelen". „Wij hebben ons er echter
tevreden mee gesteld alleen ideologisch
tegen hen in te gaan."
BUSSUM, 21 okt. De voetbalwed
strijd Hongarije - Nederland in Boeda
pest zal door de Nederlandse televisie
zondag a.s. worden uitgezonden van
14.25 uijr tot 16.15 uur. Het commentaar
hierbij wordt geleverd door ir. Ad van
Lmmenes. Leo Pagano verzorgt de radio
reportage via de K.R.O., waarbij weer
een muzikale omlijsting komt.
In de politieke commissie van de
Verenigde Naties werd gisteren uitge
breid over de Russische plannen ge
discussieerd. Ter tafel lag een door
zes landen (de drie Scandinavische
landen, Canada, Japan en IJsland),
ingediende resolutie, waarin een be
roep wordt gedaan op Rusland, opdat
dit land „onder alle omstandigheden"
zal afzien van het tot explosie bren
gen van een bom an vjjftig megaton.
Denemarken stelde voor dat de reso
lutie zal worden behandeld „als een
zeer dringende aangelegenheid". In do
resolutie wordt gesproken over het
gevaar voor de wereldbevolking, dat
door de ontploffing van de Russische
kernbom kan ontstaan.
De Deense afgevaardigde, Haekkerup,
zei dat hjj niet wilde ingaan op de ach
tergronden van „de beweerde angst van
de Sovjet-Unie voor agressie" en op de
vraag of deze angst gebaseerd is op
de werkelijkheid of op inbeelding. „Ik
wil er slechts op wjjzen dat een derge
lijke vrees nooit de proefneming met
een dergelijke monsterbom rechtvaar
digt", aldus Haekkerup. „Wij weten al
lemaal dat de Sovjet-Unie bjj machte is
om, indien zjj dit wenst, de meest ver
woestende wapenen te gebruiken, maar
wij behoeven hier geen bewijs van. Het
is dringend noodzakelijk dat de V.N. de
Sovjet-Unie verzoeken deze explosie
niet te laten geschieden", aldus de Deen
se afgevaardigde.
Maandag komt de politieke commis
sie weer bijeen om zich over de ont
werpresolutie verder te beraden. De
politieke commissie aanvaardde inmid
dels een resolutie van Canada, waar
in de meteorologische dienst van de
V.N. (waarbij vrijwel alle landen via
hun eigen meteorologische instituten zijn
aangesloten) wordt gevraagd gegevens
over de radioactiviteit in de lucht op
te nemen in de weerrapporten De
communistische landen en een aantal
Aziatische landen, waaronder Indië In
donesië en Irak, onthielden zich 'van
stemming.
AMSTERDAM, 21 okt. De film
„ïanfare van Bert Haanstra wordt
van vandaag af vertoond in de Curzon-
cmema m Londen. Dit Is een der oudste
Hrl"avilernals aIdaar- film wordt ge-
m je Nederlandse versie met
Engelse onderschriften.
Het werk „De zaak M.P." van dezelf
de cineast is naar West-Duitsland ver
kocht. Zij zal binnenkort in Berlijn wor
den gesynchroniseerd.
DJAKARTA, 21 okt. (Rtr. UPI) De
Indonesische afgevaardigde bij de Ver
enigde Naties, AH Sastroamidjojo, heeft
het voorstel van minister Luns voor
Nieuw-Guinea beschreven als „Camou-
iiiHiiiiiiiiiiiiimmiiiiitmimiiiiiimiiHjimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
SWj'20 °kt. Voor (le in
hVii'jke ""reactor maakt de N.V.
a 6 tn,'"" Co 'fabrieken Gebr.
stoomgeneratoren.
U Statoren" deze *est'K ton wegen-
v hiu k|pdt i„ 7" reeds ver gevorderd
aïr(i;C| zijn cp i.cleanroom", de
?°k "SUe Sekleed in speciaal ver-
':hi,| 'te Sc,ioveralls, terwijl men
Nlvi>t dp }®ïu*" draagt, dit in ver-
,f,t "J7"nder hoge eisen van
,"f, (|?rk 1 en reinheid waaraan
'hl is i,J voldoen. De kernreae-
K^iiJ^trieiteit voor het verkrijgen
'Vje t>roject 't, staat bekend als het
d® O., a ,jv°rdt gebouwd aan de
U «staan 1,10 °P honderd kilo-
tn Napels.
de centrale wordt ge-
1 kil d°or pp de ce"tr!
li, ke"dvvatp^. J'eactorinstaUatie van
S """'Hill, ype- In principe be-
lrSle*al de"l"rl"lm,"",l""""",l"",ll,l»"|l",i"|i"'
''kzió bekend t°jia'1nse kernenergiecen-
de hfl ,Senn"-projecte:
de "KC
er iwp*aelose Stork-fabrieken
,enorme stoomgenera-
ae achtergrond
vier riTr. acntergro
ue Garngliano.
tekent dit, dat in een zwaar reactor-
drukvat een aantal splijtstofstaven aan
wezig is, dat het water, dat ook in het
vat aanwezig is, gedeeltelijk doet ver
dampen. Dit vat is daardoor voortdu
rend gevuld met een mengsel van
stoom en water. Dit mengsel wordt ge
voerd naar een stoomdrum, waarin de
stoom van het water wordt gescheiden;
de stoom wordt inmiddels naar een tur
bine gevoerd, die op haar beurt een ge
nerator aandrijft, die elektrische ener
gie opwekt. Het water wordt vervolgens
door een circulatiepomp gevoerd naar
de secundaire stoomgenerator en van
daar weer terug naar het reactorvat,
waar het proces opnieuw kan beginnen.
De stoomgeneratoren, die bij Stork
in bewerking zijn, bestaan uit een pri
mair en een secundair deel. Het eer
ste deel wordt gevormd door een pü-
penbundel, het tweede bestaat uit een
zwaar stalen drukvat. De grootste dia
meter van de grillig gevórmde gene
ratoren bedraagt bijna drie meter;
de lengte is ruim zeven meter.
De Deutsche Bundesbahn zal de ge
vaarten met speciale wagons naar Italië
brengen.
DEN HAAG, 21 okt. Het hernieuw
de contact, dat de heer Kijkens onlangs
te New York met de Indonesische mi-
nister van BuitcRlHiiil^o Zaken heeft ffe
had, heeft de regering onaangenaam ge-
tronen. In zyn antwoord op door het
Tweede Kamerlid De Kadi (PvdA) over
deze contacten gestelde vragen herin
nert prof. De Quay aan de toezegging
van de groep-Rykens, dat zij zich van
contacten met Indonesiërs inzake de
Nieuw-Guinea problematiek zou onthou
den.
De verklaring van de heer Rijkens
dat zijn laatste gesprek met minister
Soebandrio geen betrekking had op
de Nieuw-Guinea-problematiek, kan
de regering met aanvaarden, aldus de
minister-president. Het had de heer
Kijkens bekend moeten zijn dat door
Indonesische regeringsvertegen
woordigers deze contacten met hem
en leden van de gfoep uitsluitend op
grond van deze problematiek worden
gezocht.
Over de rol van de KLM-onderdirec
teur Van Konijnenburg in de groep-Rij
kens zegt prof. De Quay, dat de KLM-
directie de heer Van Konijnenburg op
dracht heeft gegeven zich strikt te be
perken tot de economische belangen van
de Luchtvaartmaatschappij, het °"aat
hier om de schuld, die de Indonesi-
sclie maatschappij Garuda nog bij de
KLM heeft, „Vermenging van politieke
en economische belangen werd de heer
Van Konijnenburg nog onlangs uitdruk
kelijk verboden."
flage voor de voortzetting van het kolo
niale beheer van het gebied".
Sastroamidjojo, viee-voorzitter van het
Indonesische Volkscongres, zei dit na
zyn aankomst uit New York waar hij
de algemene vergadering der V.N. had
bijgewoond. „Ik ben van mening dat
vele landen het Nederlandse voorstel
niet. zullen steunen, maar eerder onze
parjij zuilen kiezen wanneer de Neaer-
ianders trachten hun voorstel door te
drijven", aldus Sastroamidjojo Hij
merkte op dat tot dusver slechts één
tand, Australië, openlijk het Nederland
se voorstel in de V.N. had gesteund.
De. Indonesische ambassadeur bij
de V.N. Lambertus N. Palar, heeft
gisteren in de beheersscbapscommis-
sie gezegd, dat Nederland pogingen
doet Nieuw-Guinea onder beheer van
ae V.N. te krijgen omdat het „bang
is voor de ontwikkelingen on het
eiland".,
Palar verklaarde, dat Nederland de
zucht om te heersen" heeft opgegeven
maar ,,de zucht om te verdelen" nog
niet on daarom tracht „Nieuw-Guinea
V8n gescheiden te houden."
JJe Nederlandse ambassadeur mr
f'^roann heeft herhaald dat ons
land bereid is de kwestie van de sta
tus inderdaad een conflictpunt"
voor te leggen aan het internationale
hof van justitie.
i7 'Jc Indonesische ambassadeur in de
I.S., Zaïnn Zain, heeft gisteren op het
Amerikaanse ministerie van Buitenland
se Zaken overleg gepleegd over de
kwestie Nieuw-Guinea. Hij zei na af
joop, dat „Indonesië zeer verlangend is
het conflict in overleg met Nederland
J' regelen, zeifs ni t gedeeltelijk pres
tigeverlies voor Indonesië." 1
laddpr ff,'lndelile gisteren met een lange
ladder over zijn schouder door de Ber-
nauerstrasse, die precies op de sector-
ZZSnVJV°osUB"lijn ligt Hij zag In
de oostelijke sector voor het raam van
h Jï w een man die kennelijk naar
inerd f$ten wilde ontkomen. De ladder
hllA tePeP de muur gezet en de Oost-
vrijheid" alde Geriefelijk af naar de
rk ",van Zuid-Afrika rassenschei-
liu kinli n' op,lat ,le toek°mst vail
n kinderen ,,voor de volgende 50 iaar
of langer verzekerd zal zijn".
don cPken?,'?r sPrak lot enkele duizen-
een keïknikind?ren en volwassenen op
zo zei "hi! ln Pretoria. Z"i<f-Afrika,
ziin w j zou een voorbeeld kunnen
oveml?01'- wereld. De verkiezings-
overwinmng van de Nationale Partij is
V?rwo?rdW1Ering V00r de /Ugd' a^üs
de snmMj Tif-rls geen reden om voor
Afrikate vrezent0ek°mSt Va" Zuid"
De overlevenden van de ramp met de gezonken Nederlandse trawler „Elie Cheneviére" werden gisteren door de Engelse
trawler „Grandby Queen" aan wal gezet in Lowestoft. Onmiddellijk na aankomst werden zij geinterviefd.
Bn ten-Mongoue Het Amerikaanse
i^n diine oan buitenlandse zaken heeft
frprioi i van Buiten-Mongolië visa
wooo 5 orï1 !n New York volgende week
raad g debat in de Veiligheids-
hn to óver het lidmaatschap van dit land
m.i te wonen. De raad zal zich volgende
week waarschijnlijk ook bezighouden met
Mauritanië. Van het lidmaatschap van
(Van een verslaggever)
HOEK VAN HOLLAND, 21 okt.
Met de nachtboot uit Engeland zijn van
morgen de acht overlevenden van de
ramp met de IJmuidense treiler „Elie
Cheneviére" in Nederland teruggekeerd.
Uit Katwijk, Egmond en IJmuiden wa
ren familieleden in het holst van de
nacht met taxi's naar Hoek van Holland
gekomen en ontroerende taferelen
speelden zich af toen de acht mannen,
gekleed in de ruige, zwarte pakken die
zij in Engeland hadden gekregen, zon
der bagage snel de douane-ambtena
ren passeerden en in de armen vielen
van de wachtende moeders, vromven en
kinderen. Hoewel diep geschokt door het
rampzalige avontuur, waren de mannen
vol lof over het optreden van de Engel
se treiler „Grandy Queen". „Ze hebben
voor ons hun leien gewaagd. Als zij
niet zo stoutmoedig waren geweest en
zo dicht bij ons schip waren gekomen,
hadden wc het geen van allen overleefd.
Het Engelse schip is bij de reddings
poging zelf ook lek geslagen, al durfde
men ons dat toen nog niet te vertel
len...."
„Nadat het lek in de Elie Chene
viére door de machinist was ontdekt,
was het allemaal snel gebeurd. In vijf
minuten stond er vier voet water in de
machinekamer", zo vertelde vanmor
gen een van de overlevenden. Een poging
om de sloep klaar te maken mislukte.
Verschillende mannen zaten er ai in,
maar moesten, toen de reddingsboot
begon vol te lopen, weer terug naar de
zinkende treiler. Een van de man
nen, Havenoord, die vanmorgen bij het
weerzien met zijn familie van ontroe
ring bjjna geen woord kon uitbrengen,
is er in geslaagd van het ene schip op
het andere te springen. Daarna lukte
het de Engelsen echter niet meer zo
dicht bij te komen. De anderen moes
ten daarom in het water springen. Schip
per Jaap Blok, die bij het springen een
been brak, werd dit noodlottig. Hu kreeg
zoveel water en olie binnen, dat hij la
ter aan boord van het Engelse schip
overleed.
Hortend en stotend vertellen de
mannen over hun ervaringen. De
wonden zijn nog zo vers. Zes van hun
kameraden hebben hun avontuur niet
overleefd. Van machinist Doets, die
het eerst alarm gaf en daarna weer
in de machinekamer verdween, is na
derhand niets meer gehoord. Aange
nomen wordt, dat hij in de machine-
kamer bekneld is geraakt en verdron
ken. Leendert van Duin, die vijf jaar
als kok heeft gevaren op de treiler
besloot deze reis niet mee te gaan.
In zijn plaais ging F. van der Harst
die ook tot de omgekomenen behoort.
Bjj aankomst in Nederland vanmor
gen droeg de olieman De Jong zijn
arm in verband; bjj het springen
kneusde hjj zjjn hand. Alle anderen
zijn ongedeerd.
Namens de rederij was de heer Pol
derman bij aankomst aanwezig. „Ze
hebben pech gehad, verschrikkelijke
pech," zo zei hij. „Alle factoren hebben
tegengewerkt. We geloven wel. dat de
waterdichte schotten van het schip heb
ben gewerkt, maar toen de machine
kamer eenmaal was volgelopen, is het
schip gezonken".
De stoffelijke overschotten van de
slachtoffers zullen zo spoedig mogelijk
naar Nederland worden gebracht.
Met taxi's gingen de acht mannen en
hyn familieleden omstreeks half acht
vanmorgen naar huis.
kern, die gisteren voornamelijk in het
westen van ons land nog wat lichte
regen bracht is naar Schotland wegge
trokken. In het zuidoostelijke deel van
ons land was het gisteren al de gehele
dag zonnig. Vandaag profiteert heel Ne
derland van zonnig herfstweer dank
zij een rug van hoge luchtdruk boven
midden-Europa. Ook zondag verwa-h
ten we droog weer met zonnige perio
den, zodat er sprake is van een herstel
in het overigens mooie herfstweer De
afgelopen week is een uitzondering
hierop geweest met in het grootste deel
van ons land in enkele dagen 40 tot ó0
regen, De nachten worden wat
kouder en in de morgenuren is op het
platteland wat lichte nachtvorst te ver
wachten.
Zondag:
Zon: 7.16-17.32. Maan: 17.22-4.57.
Maandag:
Zon: 7.18-17.30. Maan: 17.49-6.18.
Station
Den Helder
Ypcnburg
vlissingen
Eelde
De Bilt
Twente
Eindhoven
Weer:
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
licht bew.
onbewolkt
max. min.
temp. temp. neersl.
gisteren 24 uur
10
10
11
11
11
12
12
12
13
14
12
11
10
11
9
11
5
6
7
2
4
3
4
3
11
8
10
5
4
5
0
3
8
3
1
0.1
0
0.3
0
0
O.ï
1
4
0.4
3
0
0
0
Zd.-Limburg onbewolkt
Stockholm motregen
Oslo regen
Kopenhagen regen
Londen regen
Amsterdam onbewolkt
Brussel onbewolkt
Luxemburg onbewolkt
Parijs half bew.
DEN HAAG, 21 okt. Van 1 novom
ter tot1 april kunnen de speciale weer-
berichten voor de bouwvaan we« te
lefonisch worden beluisterd De telt
foonnummers van hpt e7
Utrecht (netnummer 030) zjjn voorde
vier rayons waarin het land is verdeeld
ongewijzigd gebleven. Het rayonktlttiè
en verdere bijzonderheden oW rit
bouwweerberichten ziin
niÖeidan Vo^ks^lu'sv«sting en Bouw:
