Regeringspartijen in Kamer
vinden belasting te hoog
kritiek op minister Zijlstra
en zijn conjunctuurbeleid
f
KRIJGSGEVANGENEN" BEVRIJD
Eerste Kamer aanvaardt
kinderbeginselenwet
Ook humanistische verzorging
voor jeugdige delinquenten
Ook Stichting tegen een
te sterke loonstijging
Maar geen overeenstemming
over te nemen maatregeJen
slaolie
ABASIN
Steeds een huis vol muziek
i)
BENEGAS BUTAAN
^afschennis te
Maastricht
de beste
slaolie
zit in blik
V B
WOENSDAG 8 NOVEMBER 1961
PAGINA 5
Kvesteringen komen
niet van de grond
Gemeenschappelijk
overleg
Extra reserves
Defensielaslen
Bil
V£d van hooizolder
omgekomen
Roolvink waarschuwt de werkgevers tegen zwarte lonen
Souburg op Walcheren
blijft zelfstandig
Langdurig debat over
socialistisch
amendement
Tuchtschool
Militair verongelukt
TUNGSRAM
Gezamenlijke kieslijst
KVP, AR en CHU in
Heerenveen
„Londen weekends*'
dauwdrop
kalmeert de zenuwen
zonder slaap te verwekken I
Regeling voor donzen
slaapzalvken
Hendrik Andriessen
(Van r,
Dg,- nze Parlementaire redacteur)
*i.in i„ 8 nov- De belastingen
ni(.( t "s land veel te hoog, zodat wij
raken y? r 'ike welvaart kunnen ge-
heen il 'Keieken bij de landen om ons
°orzaak welvaartsniveau te laag. De
afrom. ls Keiegen in het veel te zwaar
l'rijfslpvn Van f'.e m'ddelen, die het be-
'nvestero *loöiK heeft om te kunnen
de A1di's luidde vrij algemeen
Karner e ln 'let debat in de Tweede
8e'astin^Ver de miljoenennota en de
"lpde nV0<lï/^ell?n. die tegelijk daar
net stan'? "r'nsjesdag zijn ingediend,
sitïe niet dat alleen door de oppo-
"'""r de 0verd gehuldigd, werd verdedigd
(V'VDi ,®'en Lucas (KVP) V. Leeuwen
betreft',i t? de Wetering (CH) en wat
,r« defen ,lasit'11Kverhoging om de ex-
*elfs ',SIel:asten te kunnen opvangen,
^'.ilstra I ,e Partijgenoot van minister
'dinisteV e' ^an Eijsden (AR). De
Qhav rPrfs,dent Prof- dr. J. E. de
ken '(j'n /'e minister van Sociale Za-
de mi";' Veldkamp, woonden met
Zij|st ®ter ^van Financiën, prof. dr. J.
den
en staatssecretaris dr. W. van
R "laaissecretar
erge het debat bij.
gevoel ^er u'tte v°orts een algemeen
n'er wa ontevredenheid over de ma-
Op 'fi rc10!3 'le,; debat is voorbereid.
5'etsze?pc ,vraSen van de Kamer zijn
uinneno-oischriftelijke antwoorden
er i,SekOmen. Velen hebben dan ook
debat gePleit het algemeen financieel
?°hriftBi;n v°lgend jaar maar zonder
Het 'I;' 0 voorbereiding te houden.
ziin geii^ tÜfi' z°dat de begroting in
a fgeli a ij,vo°r Kerstmis kan worden
'HvdAi zoals de heer Peschar
n°dig n->°ptPerkte. Hjj acht dit laatste
Van ric et °og op het budgetrecht
Dr T mer'
dat zijn -Cas ,3VGes °P 'lct geringe effect,
derini? laarlljks aandringen op vermin-
heeftomi I staatsuitgaven tot dusver
i960 Ir „5 In de PSflode van 1957 tot
ftind
en. Velen hebben dan ook
is er
er
-r nu een verhoging met niet
,Van 7I. ,n vijftig procent ontstaan,
^ah in ,- ruirn negen miljard. Dit
Zo nï t j "CSC11 Diujaiu. LZU
de I,-,, met doorgaan, is de mening van
rainistpc wve sPrekei". Van het doel, dat
"tra zegt na te streven, om
onjunctuur de stijging van
"WionaaY0!1 beneden de stijging van het
a Oen i, woi.ia zegi na re streven, om
de pi» ooogconjunctuur de stijging van
nationa=yer> heneden de stijging van het
niets 'Pkomen te houden, komt zo
°°h een 1 Dr- Lucas constateerde
d'tga,7„ relatieve stijging van de staats
ie zpun y°or 1962. Het is de overheid,
In dé k,e' °P de goede weg voorgaat,
oegrotirjg zitten heel wat haken
(Advertentie)
nu ideale
verplaatsbare warmte
"iet de modarne INFRAROL
P'ut zo'n handig 6 kg. llesj»
BENEGAS BUTAAN. On
middellijk gezellige en ge-
zonde warmte, (infrarood)
overal waar u wenjt. Veiligl
^•makkelijkl (Voor de zo-
J""er: 't,6 kg. (lesje pas
klaar voor vacantie I)
oO uren behaaglijkewarmte
voor 5,60.
en ogen, die de Kamer er maar niet uit
krijgt. Als sprekend voorbeeld noemde
dr. Lucas spottend de begrotingscijfers
voor Defensie. Daarin kan men met
z.g. „overschrijvingen" bedragen, die
niet in het begrotingsjaar zijn aange
wend, naar volgende rekening boeken
en zelfs zo, dat de post „kanonnen
voor de landmacht" wordt overgehe
veld naar de post „pruimtabak voor de
marine". „Wat blijft er op zo'n manier
nog over van het budgetrecht van de
Kamer", zo vroeg dr. Lucas.
Het KVP-Kamerlid zei ook graag
een ander systeem van behandeling der
afzonderlijke begrotingshoofdstukken
te zien ingevoerd. Ieder jaar wordt
weer bij wensen, die de Kamer zeer
urgent naar voren brengt, gezegd: „U
heeft bezwaren tegen verhoging van
staatsuitgaven, zoekt u dan zelf maar
naar een bezuiniging, die de uitgave
die u nodig acht compenseert". Zo
blijft er niets over van wat het kabi
net-De Quay altijd voorop heeft ge
steld: beslissingen moeten worden ge
nomen in gemeenschappelijk overleg
tussen regering en parlement, aldus dr.
Lucas.
Inmiddels was er het gebruikelijke
verschil in opvatting tussen de socia
listische oppositie en de rest van de
Kamer over de noodzaak van belas
tingverlaging. De heer Peschar zei,
dat de minister onvoorzichtig heeft
gedaan een verlaging van loon- en
inkomstenbelasting per 1 juli in het
vooruitzicht te stellen. Hij gaf een op
somming van de taken, die de over
heid eerst dient te verrichten alvo
rens zij de belastingschroef losser
draait, als krotopruiming, verbete
ring van de levensomstandigheden
voor ouden van dagen en invaliden
en steun aan onderontwikkelde gebie
den. De socialistische spreker nodig
de de minister zelfs min of meer uit
met een belastingverhoging te komen,
vooral met het oog op dit laatste
doel. Wanneer er geen duidelijke aan
wijzing in die richting komt in het
antwoord van minister Zijlstra kan hü
zelfs een motie verwachten.
Dr. Lucas daarentegen wees erop, dat
de verlaging van de inkomsten- en loon
belasting, die nu is aangekondigd, nog
niet eens een echte verlichting brengt.
Hoogstens een rechttrekken van de
steeds zwaarder wordende lasten van de
progressie in verband met de steeds ho
ger wordende kosten van levensniveau.
De genieters van middelgrote inkomens
hebben alle reden tot teleurstelling, al
dus de woordvoerder van de KVP. Te
gen een echte verlichting door verho
ging van belastingvrije minima aan de
voet en afschaffing van de progressie
zei dr. Lucas geen redelijke bezwaren
te kunnen ontdekken, gezien de begro
ting voor 1962.
Ook zag de katholieke spreker nog
een ander ernstig bezwaar, en wel van
morele aard. Het ontduiken van de be
lastingen wordt door de automatisch
stijgende fiscale lasten langzamerhand
een gebruik, waarover niemand zich
meer enige gewetensbezwaren maakt.
En worden de middelen die de regering
aanwendt om de werklust en de spaar
zin te bevorderen niet tot „lapmidde
len", wanneer de hoge belastingtarie
ven niet verdwijnen?
Dr. Lucas vindt ook de verhoging
van de belastingdruk voor het bedrijfs
leven, dat de lasten van de verhoogde
defcnsiekostcn zal melen dragen, on
juist. De vennootschapsbelasting zal
met dat doel niet tot het oorspronkelijke
niveau van 40-43 pet. worden terugge
bracht, maar tot 42^5 pet., terwijl een
nieuwe belasting op minerale olie wordt
ingevoerd. Dr. Lucas liet de minister
2400 DEPOTHOUDERS
K'ste^p^^ICHT, 8 nov. Tijdens de
Kaderintr ?ellouden gemeenteraadsver-
yerontwo-, j? drs- -L Notermans vol
f'eeld ,aard,iging aan de raad rnedege-
grav^, v,ak v'oor Allerheiligen enke-
Ser.srjwpi 'let kerkhof aan de Ton-
Versierin„a zÜn geschonden. Bloem-
utehen H,?er! werden vernield en graf-
eer Nntk adiSd. Bovendien, aldus de
?angsn(v,yrrnans> is een van de toe-
erblok rn, geforceerd en is een of-
2? Wat cht. Met betrekking tot de-
'Sheden ,r0emde schaamteloze balda-
2°ek tp dlont een diepgaand onder-
le worden ingesteld.
fVan onze correspondent)
8 nov. De 62-ja-
igHeA^BERGEN,
I
te'midddl:>OUWer G' A- ter Beest is Kis-
door (.ag 'n de buurtschap Langelo
eezaktdi vloer
voorstel om de 135 miljoen gulden voor
extra defensieiasten op het bedrijfsle
ven te verhalen. Daarvoor zal de mi
nister eerst een deugdelijke verdedi
ging moeten geven.
Een onderwerp, waarover ook druk
gediscussieerd is, betreft het idee van
minister Zjjlstra de conjunctuur te be
heersen door de investeringen af te
remmen. Mr. Van Leeuwen (VVD)
wees erop, dat wanneer van alle kan
ten hij doelde ook op hetgeen de
heer Peschar (PvdA) had opgemerkt
erop wordt gewezen, dat de welvaart
in Nederland nog maar een betrekkelijk
begrip is en dat het loon van de Ne
derlandse arbeider nog lang niet op het
niveau van vele landen om ons heen
staat, het toch in de allereerste plaats
de investeringen zijn, die dat niveau
zullen kunnen opvoeren. De liberale
spreker meent dan ook dat belasting
verlaging, resp. afschaffing van de ge
hele vennootschapsbelasting, voor dit
doel geheel op zjjn plaats zou zijn.
Hij wees zijn socialistische voorgan
ger in het debat, die voor „enige af
remming van de investeringen" was er
op, dat wil men krotopruiming, meer
gymnastieklokalen, betere voorzienin
gen van openbare diensten en meer
waarvoor de PvdA zo grote belangstel
ling heeft, het altijd weer de investe
ringen zijn, die de bron voor de realise
ring van al die wenkende perspectie
ven vormen. De heer Van Leeuwen wil
echter een stimulans voor het investe
ren langs de fiscale weg en niet met
de z.g. investeringsaftrek, die hij een
„prjjsvervalsende subsidie" noemt.
In het algemeen achtte de liberale
spreker een gezond evenwicht in de
staatsfinanciën een beter middel om de
conjunctuur te beheersen dan het hef
fen van belastingen om dat doel te be
reiken. Met dr. Lucas kwam bjj tot de
conclusie, dat de minister eigenlijk be
zig is extra reserves te vormen cn dat
belastingverhoging dus overbodig is. De
katholieke woordvoerder legde nog de
nadruk op de „zeer belangrijke over
heveling van particulier vermogen naar
het vermogen van de staat", waardoor
de minister, waarschijnlijk met een heel
ander doel voor ogen. in de richting
gaat van zijn socialistische voorgang-
gers.
Na het antwoord van minister Zijl
stra wordt afzonderlijk over de belas
tingvoorstellen 'gedebatteerd.
(Van onze correspondent)
VLISSINGEN, 8 nov. De minister
van Binnenlandse Zaken, mr. E. Toxo-
peus, heeft besloten de burgemeesters-
vacature voor Oost- en West-Souburg op
Walcheren open te stellen. Burgemees
ter A. H. b. Stemerding heeft de pen
sioengerechtigde leeftijd bereikt. Hier-
mt niag g9conchideerd worden, dat de
minister niet meer overweegt Oost- en
West-Souburg volgens het gemeentelijk
henndelingsplan voor Walcheren samen
te voegen met andere gemeenten. Sou
burg blijft dus zelfstandig.
Bij de oefening Loop door" is een realistisch oorlogsgebeuren uitgebeeld. Men
deed het voorkomen of een trein met krijgsgevangenen die in goederenwagons
werden vervoerd door partisanen werd overvallen. Na een ontvangst op het
hoofdkioartier van de partisanen moesten de krijgsgevangenen in .groepjes van
drie uit het vijandelijk gebied zien te komen. Daarvoor moesten zij lopend een
weten dat de KVP-fract'" wel' met de I afstand van ongeveer zestig kilometer afleggen. Donderdagmorgen worden de
data, 'die nu voor de inkomsten- en eersten in veilig gebied verwacht. Op de foto: De partisanen hebben een aanval
loonbelasting zijn vastgesteld akkoord op de trein gedaan. De krijgsgevangenen zetten het op een lopen. Op de voorgrond
kan gaan, maar niet met dit laatste ligt een der bewakers getroffenop de keien.
van een hooizolder
D;,
Werd kj. 21111 val op de stenen vloer
°P slag gedood.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 8 nov. Het wetsont
werp Klnderbeginselenwct is gister
middag door de Eerstp Kamer niet 36
tegen 23 stemmen aanvaard. Een deel
van de KVP- en de AR- en do CHU-
fraetie beeft tegengestemd. Het wets
ontwerp herziening kinderstrafrecht is
zonder hoofdelijke stemming aangeno
men.
Zoals werd verwacht heeft men
geruime tijd gedebateerd over het
amendement-Daams, dat naast de
godsdienstoefeningen \jan de kerkge
nootschappen in de inrichtingen voor
jeugdige delinquenten de mogelijk-
Advertentie)
hei.1 opent voor bijeenkomsten onder
leiding van geestelijke verzorgers
van genootschappen met een geeste
lijke grondslag, zoals het humanis
tisch verbond. Vorige week hebben
enige senatoren als bezwaar tegen
dit socialistische amendement aange
voerd, dat het een gelijkstelling van
het humanistisch verbond met dc
kerkelijke genootschappen beoogt.
Dit ontkende minister Beerman gis
termiddag met grote nadruk. Vol
gens hem gaat het hier ook niet al
leen om het humanistisch verhond,
maar ook om tal van andere stromin
gen. Hü zei op het amendement in dc
Tweede Kamer niet het „onaanvaard
baar" te hebben laten '.oren, omdat
hij niet onverdraagzaam wil zijn.
Kinderen, die worden opgevoed in
een rijksinrichting en waarvan de
ouders niet tot een kerkelijke genoot
schap behoren moeten volgens de be
windsman de geestelijke verzorging
kunnen krijgen, die hun ouders wen
sen.
Prof. Diepenhorst (A.R.) zei sym
pathiek te staan tegenover het wetsont
werp, „waarop de kinderbescherming
wacht". Met de aanvaarding van dit
wetsontwerp zou eigenlijk de gehele
Nederlandse jeugd zijn gediend. Ook al
vond hy het amendement „een slecht
staaltje gelegenheidswetgeving", toch
zei hij zich te kunnen verenigen met
het daarin gemaakte onderscheid tus
sen de kerken en do genootschappen
met een geestelyhe grondslag. Een deci
van zijn fractiegenoten, zo zei hü, zou
zich echter blüven verzetten tegen iede
re toelating van de genootschappen.
Jhr. van Meeuwen (KVP) zei even
min als de minister onverdraagzaam te
willen zijn. Hoewel het wetsontwerp
volgens hem door het amendement ont
sierd wordt acht hij het geheel toch
een groter goed dan de bezwaren. Hij
kondigde aan, dat een deel van zjjn
fractiegenoten tegen het ontwerp zou
stemmen. Dr. van Bruggen (CHU) zei,
dat het amendement dé tendens heeft
de grenzen lussen de kerken en de
genootschappen zo veel mogelijk weg
te wissen. Daarom, zo merkte hij op,
weigert het grootst mogelpke deel van
mijn fractie zijn stem er aan te geven.
Hiertoe behoorde echter niet de heer
Van Hulst (CHU). die kwam verklaren,
dat hij ondanks alle bezwar in tegen
het amendement, voor zou stemmen,
omdat hij het wetsontwerp zo belang
rijk acht voor het kind.
In zijn repliek merkte minister Beer
man nog op, dat de geestelijke verzor
gers van de genootschappen met een
geestelijke grondslag zich zullen dienen
te onthouden van anti-godsdienstige of
anti-kerkelijke uitingen. Hij maakte de
heer Daams het verwijt, dat deze met
zijn amendement de zaak overtrokken
heeft. Misschien heeft hij het amende
ment ook al was "aar geen behoefte
aan ingediend om verdraagzaam te
zijn, zo veronderstelde de bewindsman.
De tuchtschool noemde minister
Beerman een concreet voorbeeld van
de telkens wisselende opvattingen van
degenen, die zich bezighouden met het
kinderstrafrecht. Enige jaren geleden
achtte men de tuchtschool uit de tijd,
de laatste tijd wordt er echter meer en
meer een beroep op gedaan. Er wach
ten op liet ogenblik nog 21 jongens op
plaatsing in een tuchtschool. Zes daar
van zuilen deze maand nog kunnen
worden ondergebracht, de overigen zul
len nog moeten wachten. Di* komt vol
gens de bewindsman vooral door een
tekort aan personeel.
Jhr. van Meeuwen noemde als een
van de bezwaren tegen de herziening
van het kinderstrafrecht, dat de kin
derrechter geen tuchtschooïstraf meer
zal mogen opleggen- „Onze tegenwoor
dige samenleving kent het probleem
van de nozems. Strenge straffen zijn
niet altijd noodzakelijk, maar de moge
lijkheid moet aanwezig zijn, want als
zii weten, dat die er niet is zullen zij
cr misbruik van maken," aldus jhr. van
Meeuwen.
Over de nieuwe straf van arrest
merkte minister Beerman nog op, dat
deze niet te ver van de woonplaats van
de jeugdige delinquent dient te worden
ondergaan. Ook acht h\j een snelle
tenuitvoerlegging noodzakelijk voor het
opvoedkundig element van de straf.
„Kinderen leven van de ene dag in de
andere en vergeten snel. Men zal dus
met de tenuitvoerlegging van de straf
niet zo lang kunnen wachten als bü
volwassenen." Verder zei de bewinds
man er naar te zullen streven, dat de
kinderen tijdens het arrest zullen wor
den bezig gehouden.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 8 nov. De Stichting
van den Arbeid vergaderde gisteren
over de matiging van de loonbeweging.
Evenals de regering is de Stichting van
mening, dat een te sterke loonstijging
voorkomen moet worden. Geen een
stemmigheid bestaat echter over de
verpakking van een dergelijke maat
regel. De werkgevers voelen voor een
matiging zonder meer en zij menen,
dat zoiets binnen de perken van de
gegeven loonspelregels ook te verwe
zenlijken valt. Voor de werknemers ligt
de zaak echter moeilijker. Zij willen
wel akkoord gaan met een matiging op
loongebied in enigerlei vorm nuts een
dergelijke maatregel gepaard gaat met
aanwijsbare offers in andere groepen
van de bevolking.
De werknemers streven naar een
pakket van maatregelen, dat de indruk
moet wekken, dat het niet alleen de
werknemers zijn, die de last van de
bestedingsbeperking te dragen krijgen.
De belangrpkste eis, die in dat verband
gesteld is, vormt een uitstel van de
huurverhoging. Verder blijkt men com
pensatie te zoeken in de investerings-
steer. De investeringsaftrek, een facili
teit voor de ondernemers, die na een
ingreep van minister Zijlstra reeds tot
de helft van de oorspronkelijke grootte
is teruggebracht, zou geheel moeten
verdwijnen. Verder wenst men op het
terrein van de bouwnijverheid, een sec
tor die via het goedkeuringsbeleid ste
vig in de greep van de overheid ligt,
een verdergaande inperking van de ac
tiviteiten. Men zou zelfs aandringen op
inkrimping van de woningbouw, met
uitzondering van de bouw in de gesub
sidieerde sector. Op deze wijze m^ent
men een bijdrage te leveren aan ees
meer slagvaardig conjunctuurbeleid,
terwjjl men tegelijkertijd tegenover de
achterban wat vaster in het zadel komt
te zitten.
Advertentie
Maar zoals gezegd, er is geen een
stemmigheid. Het is ook niet te ver
wachten, dat de regering erg ingeno
men zal zijn met het werknemersplan.
Tijdens de eerste bespreking die met
de Stichting gehouden werd is reeds
duidelijk gewezen op het feit, dat maat
regelen. die beperkingen in andere sec
toren dan die van de consumptie be
oogden, reeds meermalen en te rechter
tijd genomen zijn.
Het ziet er dus naar uit, dat de
Stichting vrijdag niet met een afgerond
beperkingsplan bij minister Veldkamp
zal komen. De consequentie daarvan
kan zijn, dat de regering nu zelf met
welomschreven matigingsplannen op
loongebied op tafel moet komen, tenzij
men alsnog tot een plan komt, dat voor
alle partijen verteerbaar is.
BARENDRECHT, 8 nov. Op de
Barendreehtse Brug is gistermorgen de
21-jarige militair T. in 't Veldt uit Strij-
en met zijn bromfiets verongelukt. Hij
werd aangereden door een vrachtauto,
die hem inhaalde. Hij was op slag dood.
De militair zou gisteren afzwaaien.
(Advertentie)
Gloeilampen
(Van onze correspondent)
HEERENVEEN, 8 nov. Bij de
eerstvolgende gemeenteraadsverkie
zing zullen in de gemeente Heerenveen
de A.R., de C.H.Ü. en de K.V.P. zeer
waarschijnlijk met een gezamenlijke
lpst uitkomen. De A.R. kiesvereniging
is in principe akkoord gegaan met
een desbetreffend voorstel van de zijde
van C.H.U. en K.V.P. Momenteel heeft
de A.R. in de gemeenteraad van Hee
renveen drie zetels en de C.H.U. twee.
De K.V.P. schiet in stemmenaantal
voor een zetel te kort en is al sinds
de bevrijding niet meer in de raad ver
tegenwoordigd geweest.
UTRECHT. 8 nov. De Britse spoor
wegen zullen zogenaamde „Londen
weekends" organiseren. Bij de voorbe
reiding hiervan heeft men als uitgangs-
punt genomen de vrijwel in het gehele
bedrijfsleven in Nederland ingevoerde
vijfdaagse werkweek. Deelnemers aan
deze speciale reizen zullen de overtocht
maken met een van de nachtboten van
de Britse spoorwegen, die vanuit Hoek
van Holland naar Harwich zullen varen.
Men vertrekt op vrijdagavond naar Lon
den en keert op maandagochtend om
half zeven in Hoek van Holland terug.
De „Londen weekends" zullen slechts
tot maart duren in verband met de
openstelling van de verschillende Lon-
dense theaters en de grotere bezetting
van de boten gedurende de zomermaan
den.
VLISSINGEN, 8 nov. Het districts-
bestuur van de E.V.O., de Algemene
Verladers- en Eigen Vervoerdersorga
nisatie, in Zeeland heeft zich met een
schrijven tot alle leden gericht, waarin
deze verzocht worden de bouw van een
brug over de Oosterschelde te steunen.
Advertentie)
Volledig beschermd
tegen
schadelijk licht
67 cent
105 cent
180 cent
dauwdrop Maiskiem-olie
voor uw diëet 140 cent
dauwdrop Arachide-olie
voor at fijnt keuken 12S cent
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 8 nov. De adviescom
missie Warenwet heeft de minister van
Sociale Zaken en Volksgezondheid ge
adviseerd een wijziging aan te brengen
in het zogenaamde „vulselbeslüit". Het
betreft ondermeer de vulling van don
zen slaapzakken, een onderwerp waar
over de laatste tijd nogal wat te doen
is geweest, lil de ontwerpwijziging,
waarop belanghebbenden binnen drie
maanden kunnen reageren, is voorge
steld verschillende kwaliteiten ook ver
schillende benamingen te geven. Zo zul
len de slaapzakken voor de eerlijkheid
in de handel aangeprezen moeten wor
den als „zuivere dons", „dons" en
„halt-dons".
De handel in slaapzakken is de laat
ste jaren, bij de sterk gegroeide belang
stelling voor het kamperen, zeer
levendig geweest. Het gevolg was onder
meer een „prijzenslag waarbij som
mige fabrikanten voor de vulling van
de zakken gebruik maakten van vul
sel van minderwaardige kwaliteit als
pluisjes van kippeveren en beslapen
dons! Die slaapzakken waren de helft
goedkoper dan de zakken gevuld met
echt dons. De bonafide handel, die een
einde gemaakt wil zien aan deze prak
tijken, voelt alles voor een nieuwe
regeling. Het huidige vulselbesluit maakt
controle namelijk niet goed mogelijk.
Behalve de aanduiding welk vulsel ge
bruikt is, wordt volgens de nieuwe
regeling ook verplicht gesteld, dat vul
sel, bestaande uit vogelveren moet
worden gereinigd. Gebruikte mate
rialen zullen niet meer als vulling ge
bruikt mogen worden, omdat deze niet
gereinigd kunnen worden. Mot besla
pen dons kan dat weer wel, zodat
slaapzakken hier wel mee mogen wor
den gevuld.
Componeer niet aan de piano
want dan krijg je au fond
allemaal stukken voor
twee handen", zei mijn
oude leermeester Bernard
Ztveers altijd, en hij had gelijk.
Wanneer ik mor koor of orkest
componeer, leidt de klank van de
vleugel me'alleen maar af: het
klankpatroon zoals dat verlopen
moet zit in m'.jn hoofd, ik werk
dat het liefste en het rustigste
uit aan mijn schrijfbureau. Van
Strawinsky is bekend dat hij al
les aan het klavier componeert,
ik zou dat niet kunnen. Aldus de
thans negenenzestigjarige compo
nist Hendrik Andriessen, die de
zer dagen de Sweelinckprijs
heeft ontvangen, de hoogste er
kenning van staatswege voor
muziek, die is ingesteld bij ge
legenheid van het vijftigjarig
bestaansjubileum van het Ge
nootschap van Nederlandse Com
ponisten. Het juryrapport ver
meldt onder meer de persoonlijke
stijl, die hij in zijn oeuvre heeft
weten te ontwikkelen en op hoog
niveau heeft weten te handha
ven.
De inspiratie moet ook wel op
hem toegevlogen komen in deze
sfeervolle muziekkamer, waar de
imponerende boekenwanden en
de (miskende!) vleugel evenzeer hun stempel op drukken als de artistieke
beelden, schilderijen en tekeningen aan de muur; een ikonenachtig drie
luik met patronen en patronessen van de gezinsleden, een geestig paneel
dat het ,,Vanitas vanitatunv' illustreert, door de vensters een ideaal decor
van goudgeel- en bruingetinte bomen op deze zonnige herfstmorgende
woning tnct de omringende tuin lijkt een oase van rust in het onwaar*
schijnlijk nabije Haagse stadsgewoel. Helaas hebben ook inbrekers deze
oase ontdekt en vorige week drie ridderordes en sieraden eruit ont
vreemd
Na zijn studies aan het Amsterdams Conservatorium, hoofdvakken
compositie bij Zweers en orgel bij Jean de Pauw, werd Andriessen
organist te Haarlem.
Zijn loopbaan bracht deze componist-organist-pedagoog vervolgens in
1934 naar Utrecht, waar hij organist aan de Kathedraal en directeur van
liet Conservatorium was; tegelijkertijd bekleedde hij het hoofdlcraarschap
in compositie en theorie in Amsterdam. Zijn oudleerlingen uit de analyse
klas herinneren zich misschien nog, hoe hij Blzets Carmen behandelde en
zijn Gallische esprit daarbij botvierde ten koste van het Germanendom;
bij een volgende cursus nam hij als studieobject Electra van Diepenbrock, een
figuur die hij zeer hoog schatte. Wanneer in de oorlog zijn tabaksrantsoen
m rook vervlogen was beloonde hij edele gevers met een compositie. In
1949 werd hij directeur van het Koninklijk Conservatorium in Den Haag,
welke instelling hij in 1957 niet pensioen verliet.
Het doceren zit hem in het bloed, „het is een sport voor mij, me in de
plaats van de toehoorder te verplaatsen, hem zodoende alles zo duideliil
mogelijk uit te leggen." Dit ondervinden de vele studenten van de P.K.
Universiteit in Nijmegen waar hi" als buitengewoon hoogleraar wekelijks
twee colleges geeft: het eerste biedt een overzicht van de voornaamste
hoogtepunten in de muziekgeschiedenis, in het tweede komen composities
van de meest uiteenlopende aard ter bespreking aan bod: de Matthaeus-
passion, Carmen, de Symphonic des Psaumes van Honegger, momenteel een
luer te lande nog vrijwel onbekend werk van Gian Carlo Menotti: The
Unicorn, een humoristische fabel in madrigaalvorm (naar het idee van de
polyfone madrigaalcomedie van Orazio Vecchi) voor koor. tien dansers en
negen instrumenten: de première hiervan ging in oktober '56 in Washington
Andriessen verduidelijkt zijn colleges met grammofoonplaten en aan de
vleugel.
Over opera's gesproken, zijn'eigen, tot nu toe enige muziekdramatische
werk Philomela wordt dit seizoen door de Nederlandse Opera weer uv het
repertoire genomen: Onder leiding van Paul Pella, een buitengewoon
bekwaam dirigent: we zijn al druk in correspondentie over do aanstaande
uitvoeringen." Kerkmuziek, kamermuziek, liederen en orkestwerken rijn
tijdens dit drukke muzikantenleven ontstaan. „Het was allemaal niet
mogelijk geweest zonder dc enorme steun van mijn vrouw spiritueel
materieel en muzikaal was zij onvolprezen." (Zij behaalde als pianiste hei
einddiploma Conservatorium). Het moet wel altijd een huis vol muziek
geweest zijn by de Andnessens: vier van de zes kinderen „gingen in de
muziek"; Helene als fluitiste, Cecilia speelt piano en clavichord, Jurriaan,
ten onrechte meer bekend om zijn populaire muziek dan om zijn Berkshire-
symfome, zijn fluit- en pianoconcert, en Louis, de jongste, die lid is ven de
Lraudeamusgroep.
