Onder druk van de Sovjet-Unie
FINS PARLEMENT
Moskou: Huidige politieke
situatie is te wankel
eR ultimatum
VilU Gromyko
E
Marokko komt op
voor Ben Bella
Beroep van koning Hassan op
PRESIDENT DE GAULLE
pRINS BERNHARD NAAR NEW YORK
Verwachte duur: een eeuw
Gigantische brand
van Salia ra-gas
V.S. BLIJVEN ZOEKEN
NAAR COMPROMIS
„Men houde rekening met een
Indonesische militaire actie
Hans Kroll bij
Adenauer
IJZEREN GORDIJN VOOR BRUID EVEN OPEN
ïSft
Hongerstaking duurt voort
O' t'r:prins Bernhardt gisteravond uitgeleide toen deze van
•- "ar New York vertrok voor een Bilderberg-conferentie. De prins
al afscheid van adjudant Veltman van de Kon. Marechaussee.
oek om spreiding vakanties
Het geschil over Ned. Nieuw-Guinea
Zweedse ertsboot
aan de £rond
Verbaasdover
de kritiek
Storm in Mexico
eist 220 doden
Het
weer
NOVEMBER
HELSINKI, 15 nov. (A.F.P.,
Sistev *n Finse hoofdstad is
(Jat avond officieel meegedeeld,
he6f, P^ident Urho Kekkonen
ontbi ^sloten het parlement te
Jaire n er> nieuwe parlemen-
WVerkiezinSen ("iet te ver-
8?ti) n- met presidentsverkiezin-
Jie vUl^ te schrijven. De publika-
PreSj5n djt, nogal onverwachte,
Uret) entiöle besluit was enkele
eeR q ev°ren voorafgegaan door
°Ver f?n?rnun'clué van de regering
ftiinj ,e besprekingen, die Finlands
4. e.r van buitenlandse zaken,
dag j ielainen, vorige week zater-
*ijn p Moskou heeft gevoerd met
^Vko -he collega, A
rjVer'JReide ministers spraken
e Russische nota aan Fin-
an bO oktober, waarin Rus-
^in]a aar,k°ndigde dat het met
(e Vq c' onderhandelingen wenst
van kGrc'n over de bescherming
gendo°1(ie landen tegen een drei-
2j- aanval van West-Duitsland
bondgenoten. Moskou ba-
zich
in de nota op een
^aari Ssisch verdrag uit 1948,
S d* de Finnen zich verplicht-
tHar b °nderhandelingen, indien
tl
oordeel van beide par-
*^en Veüigheid van de twee
r, zou worden bedreigd.
N
tei"^orêanisatie richt
eSratn
aan kabinet
Rgen
A
/V
- -N
k
Spoedig Engels—Rus-
sische handels
besprekingen
Baarnse rechercheurs
krijgen gratificatie
Hel d
reigen
Meest zwakke wind
Het weer in Europa
Nachtvorst verwacht
President ontbindt
do »<AI1 jJCAi-
''hV'R ..De Rus verzocht om zo
HiS hukre'Ü^e verzekeringen» dat Fin-
!«k ■,a,Ige (neutrale) buitenlandse
e Politieke situatie in Finland
de „1 w?rden voortgezet en dat
'lis» Vrjpn'wikkeling zal verhinderen
l'.ni., St'haPpelijke betrekkingen
ïp p ai,d en de Sovjet-Unie.
ai len-ientaire kringen in Helsin
ki werd opgemerkt, dat de inhoud van
Gromyko's opmerkingen neerkomt op
een ultimatum. Dit geldt vooral voor
de opmerking, dat, indien de nodige
politieke verzekeringen snel zouden
komen, „militaire onderhandelingen
wellicht vermeden kunnen worden".
Deze onderhandelingen zouden onge
twijfeld de vestiging van Russische
bases in Finland tot onderwerp heb
ben.
Het huidige Finse parlement bestaat
uit de volgende fracties: communisten
(.50 zetels), Boerenpartij (47), Sociaal-
Democraten (37), Conservatieven (29*,
Onafhankelijke Sociaal-Democraten (14),
Zweedse Volkspartij (14). Finse Volks
party (8) en Partij der kleine Boeren
(1). De huidige regering is een minder
heidsregering van de Boerenpartij. Rus
land wenst kennelijk dat Finland een
regering op bredere basis krijgt, even
tueel met deelneming van de commu
nisten.
Het besluit van Kekkonen om het par
lement te ontbinden werd bekend na
een bijeenkomst van de ministerraad. In
een boodschap aan de ministerraad gaf
de president te kennen, dat hij zijn be
sluit tot ontbinding van het parlement
had genomen in verband met de „geste
gen internationale spanning, die oplos
singen eist die niet tot de volgende
herfst, na -de parlementsverkiezingen,
kunnen worden uitgesteld." De presi
dent zegt ook, dat men „slechts door
zich rechtstreeks tot het volk te wenden
de voorwaarden kan scheppen voor ver
eniging van krachten voor de samen
werking".
De verkiezingen voor het nieuwe par
lement zijn vastgesteld op 4 en 5 febru
ari 1962. De verkiezingen voor een
nieuwe president worden normaal ge
hóuden in januari en februari (15 janu
ari verkiezing van kiesmannen en 15
februari de eigenlijke presidentsverkie
zing)
(Voor een artikel over de komende
presidentsverkiezingen in Finlandver
wijzen wij naar pagina 7.
PARIJS, 15 nov. (Reuter, UPI)
Koning Hassan II van Marokko heeft
er gisteren bij president De Gaulle op
aangedrongen dat deze de Algerijnse
FLN-ministers, die in Frankrijk gevan
gen worden gehouden en die hun hon
gerstaking nog steeds voortzetten, in
vrijheid stelt. De jonge vorst zou De
Gaulle hebben gewezen op de mogelijk
heid van een verslechtering van de be
trekkingen tussen Rabat en Parijs, in
dien vice-premier Ben Bella en zijn met
gezellen niet spoedig hun vrijheid her
krijgen. De boodschap van Hassan II
werd, in de vorm van een persoon
lijke brief, aan De Gaulle overhandigd
door een deputatie van drie Marokkaan
se ministers, die momenteel een be
zoek brengen aan Parijs om te inter
veniëren ten gunste van Ben Bella en
de zijnen.
De Marokkaanse ministers hadden
gisteravond een onderhoud met De
^o,
13 nov. - In het
'Crl ®Orrl"
aagSe alhier is gisteren een
^h,,Stichtii,~°~ffreiltie begonnen van
i*1 v-i ava" (Organisatie van
•hl,,'"' oj)pnjj^an,'e-bestedingsbedrijven)
'S 6en te,eSram gezonden
r,'aad, waarin wordt aan
bak r®ïeU,A, 'le4 8Poedig nemen van
'occd-Öi-ne'n<le een doeltreffende
lAor,. "ig te bevorderen.
tip
Jt'iae\themoïa°n<jn ovor dezelfde kwes-
aïhers .te zenden aan de
de Sociaal Economische
Raad en alle andere instanties voor wie
de vakantiespreiding eveneens een on
der-werp van studie is.
Dit jaar was er nog een overlap-
pingsweek tussen de vakanties van bo
ven en van beneden de rivieren, maar
voor 1962 is zelfs die komen te ver
vallen, zodat de bouwvakvakanties vol
gend jaar worden samengeperst in de
periode tussen 23 juli en 4 augustus.
Eigenlijk zouden wij, aldus de voorzit
ter, de heer S. Mulder, uit Appelscha,
de knuppel in het hoenderhok moeten
gooien en de vakantie voor onze bedrij
ven in dezelfde periode moeten vast
stellen. i
In zijn jaarverslag pleitte de secreta
ris, mr. J. A. Offringa uit Arnhem, voor
een krachtig streven naar meer erken
ning bij de overheid, van wie ook meer
medewerking nodig zou zjjn.
'k
v.--- v
- .V&Wt i -
T-:N;
N 'v V.
Gaulle gehad. Na afloop daarvan ver
klaarden zij, dat de Franse president
een ,,zeer grote mate van begrip"
aan de dag heeft gelegd en dat zij
reden hadden om te hopen, dat de
kwestie serieus in behandeling za!
worden genomen.
Op een vraag of hij verwachtte dat
Ben Bella spoedig in vrijheid zal wor
den gesteld, antwoordde de Marokkaan
se minister van binnenlandse zaken,
Guerida. dat hij op deze vraag mis
schien vóór zijn vertrek uit Parijs (don
derdag) antwoord zal kunnen geven. Hij
wist nog niet of nogmaals een onder
houd met De Gaulle zal plaats hebben.
Naar aanleiding van de verklaring
van de Marokkaanse ministers zeiden
in nauw contact met de Franse rege
ring staande kringen, dat Ben Bella, als
hij zjjn hongerstaking beëindigt, wellicht
zal worden ondergebracht in een villa
in de omgeving van Parijs. Men acht
het voor generaal De Gaulle, die heeft
beloofd Ben Bella in vrijheid te zullen
stellen als de Algerijnse opstandelingen
leiders een staken van het vuren gelas
ten, onmogelijk daartoe eerder over te
gaan.
Een dergelijke beslissing zou hoogst
waarschijnlijk aanleiding zijn tot hefti
ge reacties van de Fransen in Algerije
en van de kant van liet leger en boven
dien Frankrijks onderhandelingspositie
verzwakken op een tijdstip waarop
nieuwe besprekingen met de „voorlo
pige Algerijnse regering" op handen
schijnen te zijn.
De advocaten van Ben Bella en zijn
beide metgezellen hebben na een onder
houd met hun cliënten verklaard, dat do
drie leiders hun hongerstaking „tot het
einde" zullen voortzetten en dat zij me
dische bijstand zullen weigeren.
Dr. Hans Kroll, Be Westduitse am
bassadeur in Rusland, die zich
wegens onvoorzichtige uitlatingen
in een gesprek met Khroesjtsjev,
moet verantwoorden bij Adenauer, is
dinsdag uit Moskou via Brussel in Keu
len aangekomen. Op het vliegveld van
Keulen staat Kroll (in het midden) de
journalisten te woord. (Telefoto).
LONDEN, 15 nov. j)e Brjtse onder
staatssecretaris van Handel Niall Mac-
pherson, heeft m het Lagerhuis mede
gedeeld, dat. binnenkort handelsbespre
kingen tussen Engeland en de Sovjet-
Unie zouden beginnen. Hij bracht in
herinnering, dat tijdens de gedachten-
wisselingen van juni jj de Engelse ver
tegenwoordigers aan hun tegenpartij
hadden voorgesteld, dat de globale waar
de van het handelsverkeer tussen beide
landen in 1962 \erdubbeld zou worden.
De Sovjetrussische autoriteiten had
den bp" die gelegenheid verzocht, zo
deelde Macpherson verder mede naar
het Verenigd Koninkrijk Russische olie
te mogen uitvoeren. Dit voorstel werd
door Engeland verworperii maar de En
gelse delegatie stelde voor dat er tussen
het Sovjet" sische mi 'V, Ac van har.
del ep r. l'e Engelse nndernen....gen
contracten óp lange termijn gesloten
zouden worden.
BEN BELLA
.ALGIERS, 15 nov. (UPI) Een ge
bied met een straal van meer dan
zestig kilometer in de Sahara wordt al
dagenlang verlicht door een reusachti
ge vuurkolom, die ontstaan is door het
vlamvatten van 990.00C kubieke me
ter aardgas. Op een afstand van ruim
230 meter van de loeiende vlammen
bevinden zich twee mannen, die pogin
gen doen de vuurhaard te doven. Het
zijn Boots Hansen en Coot Matthews,
beroepsblussers van oliebranden. Zij
zijn gekleed in onbrandbare overalls en
dragen helmen.
Maar zelts deze twee mannen uit
Texas, leerlingen van de beroemde
„Flying Fireman" Myron Kinley,
schijnen machte) ks te staan tegenover
een brand, die de toekomst van het
gehele Franse aardgasproject in de
Sahara dreigt te vernietigen. De di
rectie van de Franse aardgasmaat-
schappy is van plan Kinley zelf te
laten overkomen. Tenzij de brand
geblust wordt, aldus deskundigen, zal
hij honderd jaar blijven woeden,
gezien de omvangrijke hoeveelheden
aardgas die de Sahara rijk is. Zelfs
de Franse oliebronnen, die 160 kilo
meter verder noordelijk liggen, zou
den er door aangestoken kunnen wor
den, aldus de deskundigen..
Het gas begon 3 november naar bui
ten te stromen, maar pas maandag ge
beurde het ergste. Door nog onbekende
oorzaken begon het gas te branden.
Het was een wonder dat niemand ge
wond raakte. De ploegen, die hadden
geprobeerd het lek te stoppen met mod
der, bevonden zich juist 'n de kantines
voor de lunch.
De Fransen hopen dat Kinley in staat
zal zijn met nitroglycerine (plus een
mensenleeftijd ervaring in het blussen
van schijnbaar ontembare vlammen) de
reusachtige toorts te doven.
O
(Van onze correspondent)
VLISSINGEN, 15 nov. Bij Bath op
de Westerschelde tussen boei 79 en 81
is gisteravond de bijna 20.000 ton meten
de Zweedse ertsboot „Tarfala" van de
rederij Grdagesberg in Stockholm, aan
de grond gelopen. De „Tarfala" was op
weg van Narvik naar Antwerpen. Sleep
boten uit Terneuzen en Antwerpen voe
ren onmiddellijk ter assistentie uit.
UTRECHT, 15 nov. De burgemees
ter van Baarn, mr. F. J* van Beeck
Calkoen, heeft meegedeeld, dat de re
chercheurs Smit en Pit van hem vrij
dag een tevredenheidsbetuiging en een
gratificatie hebben ontvangen voor hun
opsporingswerk in de Baarnse moord
zaak.
WASHINGTON, 15 nov. (UPI)
Amerikaanse functionarissen in Was
hington hebben gisteren verklaard, dat
<le Amerikaanse regering naarstig Zoekt
naar mogelijkheden van een compromis
tussen Nederland en Indonesië inzake
het geschil over Nederlands Nieuw-Gui
nea.
De beraadslagingen hierover worden
,hc op het hoofdkwa'-tiei -,an de V.N.
in New York gevoerd, wear het plan van
mr. Luns in de komende dagen in stem
ming zal worden gebracht.
De oproep van president Soekarno tot
de bevolking van Indonesië zich gereed
te houden om te vechten wordt door de
Amerikaanse functionarissen beschouwd
als een poging om psychologische druk
op de volkerenorganisatie uit te oefenen.
Zij hebben de Nederlanders echter ge
adviseerd met de mogelijkheid van een
Indonesische militaire actie ernstig re
kening te houden.
De Amerikaanse onderminister van
Buitenlandse Zaken, Chester Bowles, die
de leiding had bp het zoeken naar een
compromis-formule is voornemens vol
gende week naar Djakarta te gaan. Hij
woont op het ogenblik de conferentie van
het Colombo-plan in Koeala Loempoer,
Malakka, bij en zal 16 november naar
Djakarta gaan.
Amerikaanse functionarissen denken
niet dat Bowles bepaalde voorstellen bp
zich heeft, omdat de Amerikaanse re
gering eerst de uitslag van de beraad
slaging en het debat in de Verenigde
Naties wenst af te wachten.
NEW YORK, 15 nov. (ANP) In een
uit acht punten bestaand aide memcire
ten behoeve van de andere delegaties
bij de V.N. verklaarde de Nederlandse
V.N.-vertegenwoordiging gisteren, dat
het aannemen van het Nederlandse
voorstel inzake Nederlands Nieuw-Gui
nea niet betekent, dat hieruit een „ge
wapend conflict" zal voortvloeien.
liet dreigen met een gewapend conflict
door de Indonesische minister van Bui
tenlandse Zaken, Soebandrio, had bij
enige delegaties ongerustheid ge
wekt en de Nederlandse dele
gatie heeft het daarom nuttig geoor
deeld haar visie daarop te geven. Ook
omdat de overladen agenda het voor de
meer dan honderd delegaties ondoenlijk
maakt alle documenten te bestuderen.
Er is gezegd," aldus het aide memoi-
re' ,dat aanneming van de Nederlandse
resolutie tot oorlog zou kunnen leiden.
Terugtrekking van Nederland en de aan
wezigheid van de Verenigde Naties zul
len evenwel, integendeel, elke moge
lijkheid van een gewapend conflict in
dat gebied voorkomen. De Nederlandse
voorstellen bieden een uitweg uit het
territoriaal geschil tussen Nederland en
Indonesië, omdat een der partyen, Ne
derland, bereid Ir zich uit dit gebied te
rug te trekken en de zaak in de onpar
tijdige handen van de V.N. te laten om
de Papoea-bevolking in staat te stellen
vrij van elke inmenging te beslissen".
In het aide memoire wordt in het bij
zonder de aandacht op het kaï dinale
punt van het zelfbeschikkingsrecht ge
vestigd.
NEW YORK, 15 nov. (Rtr, AFP)
Liberia, een van de Afrikaanse landen
die het Nederlandse plan voor westelijk
Nieuw-Guinea zouden steunen, heeft
zich in de algemene vergadering van
de V.N. tegen de voorstellen uitgespro
ken en op overweging van de Indone
sische aanspraken op het gebied aan
gedrongen.
De Liberiaanse gedelegeerde, dr.
Johnson, zei dat zelfs wanneer de Ne-
derlandse resolutie zou worden aange
nomen deze niet zou worden uitgevoerd.
Het zou een ernstige fout zijn te trach
ten de resolutie uit te voeren zonder de
Indonesische aanspraken, die door de
meerderheid van de leden der Verenig
de Naties worden gesteund/in ernstige
overweging genomen te hebben", aldus
Johnson. Hij deed een beroep op de Ne
derlandse en Indonesische regeringen
„de onderhandelingen te hervatten om
een vreedzame oplossing voor deze
kwestie te vinden".
De Tsjechische afgevaardigde Kurka
noemde de voorstellen een „manoeuvre'
van de Nederlandse „kolonialisten",
een excuus voor het voortzetten van de
bezetting van onbetwistbaar Indonesisch
grondgebied.
BONN, 15 nov. (UPI) Dr. Hans
Kroll, de naar Bonn ontboden Wes<-
duitse ambassadeur in Moskou, die te
loslippig zou z(jn geweest tegenover pre
mier Khroesjtsjev van de Sovjet-Unie.
is gisteravond in de Westduitse hoofd
stad aangekomen. Hij had de reis naar
Bonn gemaakt via Brussel en Keulen.
Onmiddellijk na 2pn aankomst had
Kroll gesprekken met kanselier Aden
auer en de minister van buitenlandse
zaken, Gerhard Schöder. Korte ti. i
daarvoor waren de Amerikaanse en
Britse ambassadeurs, Walter Dowling
en sir Christopher Steel, door Adenauer
ontvangen.
Kroll toonde zich „verbaasd" dat de
Westduitse regeringswoordvoerder, Fe
lix .von Eckardt, kritiek op hem had
uitgeoefend, en zei: „Ik zou het van mini
vriend Eckardt op prijs gesteld hebben
indien hij had gewacht tot ik mijn rap
port had overhandigd aan de kanse
lier." De ambassadeur zei dat !uj met
Khroesjtsjev had gesproken om de span
ning te helpen verminderen. „Mijn on
derhoud was informeel en onofficieel",
aldus Kroll.
De Westduitse regering heeft gister
avond een officiële verklaring uitgege
ven, waarin wordt gezegd dat „de per
soonlijke denkbeelden", die de ambassa
deur dr. Kroll vorige week donderdag
in zijn gesprek met premier Khroesjt
sjev naar voren heeft gebracht, niet de
instemming van de regering hebben.
MEXICO STAD, 15 nov. (Rtr.)
Volgens de jongste berichten zouden bij
de zwarè storm, die de kust van Mexi
co heeft geteisterd, 220 doden zijn ge
vallen. Honderden mensen zijn van de
buitenwereld afgesneden. Officiële per
sonen hebben verklaard, dat in de stad
Nuxco 167 en in andere delen van het
getroffen gebied 54 lijken zijn geborgen.
Men vreest dat het dodencijfer zal stij
gen omdat men van meerdere steden
in het rampgebied per radio verzoeken
om hulp heeft ontvangen.
a
VJ
AMELAND, 15 nov. Het isolement
van Ameland, dat 24 uur heeft geduurd,
is verbroken. Gistermiddag om één uur
is een vissersboot met passagiers en
ost van Nes naar Holwerd vertrokken,
eze boot bracht ook passagiers en post
van de wal mee terug. Omstreeks twee
uur is de gisteren vastgelopen veerboot
..Friesland" vlot gekomen. Deze heeft
direct daarop een reis van het eiland
naar de vaste wal en terug gemaakt.
-1
Gistermiddag arriveerde op Schiphol de Zaankanter Jan Lantinga uit Koog aan
de Zaan met zijn bruid, de Oostduitse Martha Schubert, met wie hij sinds 27 mei
van dit jaar is getrouwd, maar die van de Oostduitse autoriteiten tot gisteren
geen uitreisvisum kreeg. Het IJzeren Gordijn bleef voor de apothekersassistente
dicht. Na vele vergeefse pogingen zijn bruid en bruidegom nu echter toch her
enigd. Zie ook de rubriek 's Landskroniek.
Verwachting tot donderdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Droog weer met plaatselijke opkla
ringen. Vannacht hier en daar lichte
vorst met kans op mistvorming
Morgen overdag ongeveer dezelfde
temperaturen als vandaag. Mees
zwakke wind.
Zon: 18.01-16.48. Maan: 14.31-0.02
DE BILT, 15 nov. In de afnemen
de noordoostenwind komen geleidelijk
wat meer opklaringen voor. Dit als ge
volg van een hogedrukgebied, dat zich
van Schotland naar Rusland uitstrekt
en zich naar het zuiden begeeft. De
wind neemt nog wat verder af, zodat
in de komende nacht in ons land hier
en daar wat nachtvorst is te verwach
ten. Een koufrmt van tan depressie bjj
Station:
Den Helder
Ypenburg
Vlissingen
Eelde
De Bilt
Twente
Eindhoven
Zd.-Limburg
Helsinki
Kopenhagen
Londen
Amsterdam
Brussel
Luxemburg
Parijs
Berlijn
Zürich
Wenen
Belgrado
Rome
Madrid
Weer:
geh. bew.
geh. bew.
motregen
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
motregen
motregen
regen
zw. bew.
motregen
geh. bew.
geh. bew.
half bew.
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
regen
licht bsw.
geh. bew.
max. nun.
temp. temp. neersL
gisteren 24 ur
7 4
4
5
4
4
4
4
4
6
6
6
6
6
6
5
—0
5
8
6
5
6
4
6
11
16
17
11
1
—1
6
5
4
2
5
3
5
3
10
9
6
0
0.1
0.1
0.1
0.1
1
0.2
1
1
0
0.2
0.2
0.2
0
0
0.6
6
0
0.1
15
0J
n°°rd-Noorwegen trekt langzaam over
nL^IdtZe! en zal later de wM nalr
noordwest doen draaien
llif t uifl^Kn. uaar
h chf h0ek geleidelijk iets
lucht aangevoerd.
Daarna wordt
koudere