Loemoemba is vermoord
door Belgische officier
Moïse Tsjombe een van de
toeschouwers zijn geweest
Nog minder PTT-
dienstbetoon
Afhankelijk van werving
personeel in het westen
Minister: Investeringen
juist NU noodzakelijk
Waardering KVP voor
moeilijk prijzenbeleid
Industrialisatiebeleid
is een succes gebleken
PIP
ECONOMISCHE ZAKEN IN TWEEDE KAMER
I Ie DOUWE EGBERTS
VN-COMMISSIE NEEMT AAN:
Samenwerking in
het koninkrijk
Kamer stelt met voldoening vast
Gasprijzen dalen als Groningse
voorraden aan de markt komen
WOENSDAG 15 NOVEMBER 1961
PAGINA 5
Zachte geurige pijptabak
Tijdelijk in surprise-verpakking
De Kroll-operette
LOONBELEID
Bouwondernemers
ivaarschuwen regering
In Eerste Kamer
Praktische bezwaren
tegen bepaalde snel
heidsbeperkingen
Twee jonge inbrekers
in Arnhem gepakt
„ZELFBESCHIKKING
PAPOEA'S PRIMAIR"
KVP-jongeren achter
verklaring van „241"
Surinaamse delegatie
binnenkort benoemd
i
I (Van onze parlementaire
redacteur)
DEN HAAG, 14 november
Minister De Pous heeft in de
Tweede Kamer verklaard dat de
investeringen die het bedrijfsle-
Ven thans toepast hem geen hoog
tevrees bezorgen, zoals de socialist
Koopman, die het bedrijfsleven in
opzicht vergeleek met een
hartpatiënt die sterke koffie gaat
orinken. Minister De Pous legde
ujt, dat juist in een welvaartspe-
ri°de geïnvesteerd moet worden,
0rn bij achteruitgang van de con
junctuur de werkgelegenheid in
stend te kunnen houden.
„Evenwichts
kunstenaar"
Prijzen in de hand
houden!
Aardgasvondsten
Onzeker kartelbeleid
Ksw»«o<
NEW YORK, 15 nov. (Reuter) Een
commissie van de Verenigde Naties
die een onderzoek naar de moord op
Loemoemba heeft ingesteld, verklaart
in een gisteren gepubliceerd rapport
dat een Belgische „huurling" een zekere
kolonol Huyghe, waarschijnlijk de dad^r
is, met medeplichtigheid van een land
genoot, een zekere kapitein Gat. Volgens
de commissie pleiten de bewijzen tegen
de officiële lezing van de Katangaanse
regering, dat Loemoemba en twee van
z(jn medewerkers Okito en Mpolo op
U februari 1961 door „zekere stamle
den" werden vermoord, nadat zij uit een
gevangenis in Zuid-Katanga waren ont
snapt.
De commissie is tot de conclusie
gekomen dat de moord volgens een
tevoren opgesteld plan is uitgevoerd.
Zij nam als „hoofdzakelijk waar" ver
klaringen aan, volgens welke de drie
gevangenen op 17 januari werden ge
dood, kort nadat zij in een villa niet
ver van Elisabethstad waren aange
komen. Naar alle waarschijnlijkheid
geschiedde de drievoudige moord in
tegenwoordigheid van hoge Katan
gaanse regeringsfunctionarissen, na
melijk president Tsjombe en twee van
diens ministers, Moenongo en Kibwe
Daarna werd het verhaal van de ont
snapping van Loemoemba en znn me
dewerkers in elkaar gezet.
In de VN-commissie van onderzoek
hadden vertegenwoordigers van Birma,
Ethiopië, Mexico en Togo zitting.
In hun rapport wordt ook gezegd, dat het
niet duidelijk is wie Okito en Mpolo heb
ben vermoord. Er zijn echter aanwijzin
gen dat zij ongeveer tezelfdertijd als Loe
moemba om het leven werden gebracht.
De commissie geeft als haar mening te
kennen, dat zowel president Kasavoe-
LOEMOEMBA
boe en znn medewerkers als de rege
ring van Katanga zich niet aan verant
woordelijkheid voor de dood van Loe
moemba, Okito en Mpolo kunnen ont
trekken. Kasavoeboe en zijn medewer
kers, aldus het rapport, hebben Loe
moemba en diens collega's uitgeleverd
aan de Katangaanse autoriteiten, hoe
wel zij zeer goed wisten dat zij hen daar
mee in handen van hun ergste politieke
vijanden speelden.
Het rapport maakt ook melding van
andere lezingen over het gebeurde. Een
getuige heeft verklaard, dat Loemoemba
en zijn medegevangenen tijdens -en
vliegtocht van Thljsstad naar Moanda
en vandaar verder naar Elisabethstad
door Congolese soldaten zwaar waren
wtt hun aanl<omst in Elisa-
uf] ZPUAïoenoengo, die hun komst
had afgewacht, Loemoemba met een ba
jonet in de borst hebben gestoken. Ter-
te''"1 voio-en1 T"1 a stervende was, maak-
hunrlfnS?' dLeze g.etu'ge een Belgische
Lnrmnprnj-, apitein Ruys, een eind aan
ta hpi k! s liJden door hem een kogel
aoor {iet hoofd te schieten.
T^nr^ifp1^0 Seh"ge verklaarde dat
va?. was over het bericht
nii/^hf s dood en zich ver-
het ™ibrSi een plan te ontwerpen om
lichaa^ te misleiden. Hy liet het
1™" naar een koelkamer in het la-
Van de Belgische ..Union
Miniere brengen, waar het met forma-
bne werd behandeld. Een paar weken
tater verzon hij het ontsnappingsverhaal.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 15 nov. Een verdere
lï?nnïr¥?1*>in/'' Van *let dienstbetoon by de
P.T.r. zal onvermydelijk zyn, indien de
maatregelen tot verlichting van het per
soneelstekort, met name in het westen,
met tot voldoende resultaat zouden lei
den. Minister Korthals heeft aan de
Tweede Kamer meegedeeld, dat in dat
geval de beperking zal worden toege-
past op diensten, waarvoor de P.T.T.
geen monopolie heeft, zoals de pakket-
postd.icnst. de behandeling van drukwer
ken e.d. Hiertoe zal echter niet dan in
uiterste nood Worden overgegaan.
De bewindsman handhaaft zpn toe
zegging dat hij „zodra iets meer inzicht
bestaat in de factoren, die de winst-
OEN HAAG, 15 nov. Het hoofd
bestuur van de bond van bouwonder
nemers heeft in verband met de be
sprekingen, die momenteel gevoerd
worden tussen de regering en de Stich
ting van de Arbeid over het loonbeleid
tot de raad van ministers en de Stich
ting van de Arbeid een ernstige waar
schuwing gericht.
In het schrijven wordt o.m. gezegd,
dat men vernomen heeft, dat enkele
groeperingen in de Stichting van de
Arbeid zich alleen dan akkoord kun
nen verklaren met het loonbeleid, in
dien de_ voorgenomen huuraanpassing
per 1 juli 1962 wordt uitgesteld res
pectievelijk getemporiseerd en indien
de woningbouw in de ongesubsidieerde
sector verder zou worden beperkt.
De bond van bouwondernemers
zegt in zjjn brief tegen inwilliging
ernstig te moeten waarschuwen. Hij
meent dat hierdoor de woningvoor
ziening zou worden gedegradeerd tot
onderhandelingsobject bij de loonon
derhandelingen. In het belang van de
volkshuisvesting acht de bond een
huuraanpassing, zoals aan de staten-
generaal is voorgesteld, dringend
noodzakelijk.
Het te voeren loonbeleid mag hier
toe geen belemmering zijn zo meent
de bond. Uit sociaal-economisch oog
punt bekeken is het noodzakelijk mo
gelijke loonsverhogingen primair aan
te wenden voor het realiseren van een
huurverhoging. Voorts acht de Neder-
landsche bond van bouwondernemers
het onverantwoord de particuliere wo
ningbouw opnieuw te beperken. Niet
alleen voorziet de premiebouw in de
woningbehoefte van de lagere inko
mensgroepen, doch daarnaast worden
in de ongesubsidieerde sector voor het
overgrote deel woningen gebouwd voor
de middengroepen. Het nog verder be
perken van de bouw- van deze wonin
gen zou een onverantwoorde handel
wijze betekenen ten opzichte van deze
middengroepen, aldus het schrijven.
cijfers bij de telefoondienst doen dalen",
zal nagaan of er aanleiding is de ta
rieven te verlagen. Daarbij speelt ech
ter ook een rol, dat tariefsverlaging
leidt tot toename van het telefoonver
keer, en dat aan de uitbreiding van het
Verkeer door de beperkte investerings
capaciteit grenzen zijn gesteld.
De problemen rond de noodlijdende
draadomroep worden opnieuw bestu
deerd gezien „de ontwikkelingen van
technische en andere aard", die zich
sinds de samenstelling van het eerste
rapport hebben voorgedaan. Zoals be
kend, zag de P.T.T.-leiding in dit eerste
rapport niet veel in handhaving van de
onrendabele netten. Laboratoriumproe
ven hebben inmiddels uitgewezen dat
draadomroep en televisie kunnen worden
gecombineerd, aldus de minister. Prak
tijkproeven worden thans (in Den Haag)
voorbereid.
Het is volgens drs. Korthals niet mo
gelijk het Haagse girokantoor te ver
plaatsen naar een ander deel van het
land. Buiten de randstad Holland is er
geen gebied, dat voor het girobedrijf
3.000 man (van wie meer dan de helft
met muio of hogere opleiding) kan leve
ren. Wel wordt ernaar gestreefd door
de inrichting van codeer-centra elders
de taak van het Haagse kantoor te ver
lichten. De eerste elektronische verwer
kingsmachines voor de automatische
behandeling van giro-ponskaarten, wor
den dezer dagen verwacht. Het zal ech
ter nog vijftien jaar duren voor het
gehele giroverkeer geautomatiseerd is.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 15 nov. De Eerste
Kanier ziet nog wel een aantal prakti
sche bezwaren tegen het voornemen
van minister Korthals om voor bepaal
de trajecten en/of bepaalde tijden bui
ten de bebouwde kom een maximum
snelheid vast te stellen.
De senaat heeft de bewindsman thans
gevraagd hoe hij denkt tijdig voldoende
bekendheid te kunnen geven aan de
snelheidsbeperking voor bepaalde tij
den. Ook vraagt men zich af op welke
wijze in overleg met de lagere organen
voldoende toezicht op de snelheidsbeper
kingen kan worden gehouden.
ARNHEM, 15 nov. Op een zondag
in augustus van dit jaar is een inbraak
gepleegd in de woning van een expedi
teur alhier. De daders vonden in de
woning de sleutel van de brandkast, zo
dat zij gemakkelijk een bedrag van
f 1,200 konden wegnemen. Eind oktober
Is in dezelfde woning onder vrijwel de
zelfde omstandigheden f 2500 gestolen.
De recherche heeft thans als verdach
ten van deze inbraken aangehouden
twee 17-jarige jongens uit Arnhem. Bij
het verhoor bekende een hunner beide
keren in de woning te hebben ingebro
ken. Hij en zijn vriend hadden in sep
tember nog een dergelijke inbraak in
Arnhem gepleegd, waarbij zjj een be
drag van ongeveer honderd gulden en
wat sieraden hadden buit gemaakt. En
kele sieraden zijn in beslag genomen.
Van het geld hebben de jongens twee
auto's gekocht. Deze auto's konden in
beslag worden genomen, de rest van
het gestolen geld is niet meer te ach
terhalen.
's-HERTOGENBOSCH, 15 nov. De
kring „Jongerengroep Den Bosch" van
de K.V.P. heeft gisteren nogmaals als
haar mening uitgesproken, dat het zelf
beschikkingsrecht van de Papoea's pri
mair moet zijn in het Nederlandse be
leid inzake Nieuw-Guinea. De kring sluit
zich aan bij de verklaring van „De 241",
die door ds. Ritzema Bos c.a. donderdag
26 oktober aan de minister van Buiten
landse Zaken is aangeboden. Een tele
gram van deze strekking is gisteren
aan het secretariaat van „De 241" ge
zonden.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 15 nov. Binnenkort
zal de Surinaamse regering haar ver
tegenwoordigers aanwijzen voor de werk
groep van Nederlandse, Surinaamse en
Antilliaanse delegaties, die de proble
men van een eventuele wijziging in de
verhouding tussen de drie partnerlanden
moet bestuderen.
Zoals bekend werd tot instelling van
de werkgroep besloten op de konink-
rijks-conferentie die in mei en juni van
dit jaar is gehouden. De ministerraad
van de EEG heeft zich in beginsel ak
koord verklaard met de associatie van
Suriname en de Nederlandse Antillen
bij de Europese gemeenschap. De Fran
se delegatie, zo heeft minister Korthals
aan de Tweede Kamer meegedeeld, stelt
zich op het standpunt dat in afwachting
van een gemeenschappelijke energiepo-
litiek de invoer van olieprodukten uit
de Antillen aan een plafond moet wor
den gebonden.
Minister Korthals ontkent dat het lid
maatschap van een bepaalde politieke
partij een van de eisen zou zijn, waar
mee by de benoeming van een nieuwe
goeverneur voor de Antillen, rekening
zou worden gehouden.
De regering overweegt een tweede
schip van de koninklijke marine op de
Ned. Antillen te stationeren, aldus ten
slotte drs. Korthals.
Berlijn. Volgens ambtenaren van
de vluclitelingendienst in VVest-Beriyn
zijn sinds het sluiten van de sector
grens tussen Oost- en West-Berlijn
twaalf leden van de staf van het Oost-
berlijnse instituut voor kankeronderzoek
naar het Westen uitgeweken. (Rtr.)
B^ endien heeft de regering wel de-
'lk maatregelen getroffen om over
ste/1 voorkomen. Zij heeft de bouw-
<lec afgeremd en een beperking van
af, ''scale aanmoediging (investerings-
w„ toegepast. Het effect hiervan
vju^t in 1962 waarschijnlijk duidelijk.
a<U'rts is de stroom liquide middelen
dal rem<l. Er is dan ook al sprake van
bert winsten, de belastingen op het
vai 'Jfsleven zijn verzwaard en de re-
!Uatie heeft een afkoelende werking
Velï?*'' "at alles had de heer Koopman
Ye, wegen. Hij, maar niet drs. De Pous,
t|, Kat dat de besparingen van ons volk
j„ans zeer hoog zijn. „Wij kunnen ons
dn Is. r'ngen dus veroorloven", aldus
6 '"mister.
Van°i ^'alisten zongen het oude liedje
ley' "dn wantrouwen tegen het bedrijfs
ec De heer Koopman betoogde dat
gpu.dden by de toenemende welvaart
ipe. 6T biyven, maar de minister kwam
deel 'de cyfers: het werknemersaan-
(68 'n het nationale inkomen is na 1960
Is gestegen tot 79.2 pet. in 1961.
1955
ipg"""". onder socialistisch bewind, kwa-
de werknemers niet verder dan
DRS. DE POUS
67 pet. Wat. tegen alle economische wet
ten indruist is gebeurd: in een hoogcon
junctuur is het werknemersaandeel ge
stegen.
De minister was zelfs niet pessimis
tisch vanwege de afgenomen produk-
tiestijging, waarin de heer Bogaers
(KVP) de duideiykste aanwijzing zag
van een. „ommekeer in de ontwikkeling
van de nationale middelen". De oor
zaak lag volgens de minister in de
arbeidstijdverkorting met 3 pet. in
1961 (vrije zaterdag). Het effect daar
van ziet by in de loop van 1962 gelei
delik wel verdwïnen. Ons bedrijfsle
ven zal dan ten volle kunnen profite
ren van het hoge investeringspeil. Ar
beidstijdverkorting maakt diepteïnves-
teringen noodzakeiyk, aldus drs. De
Pous.
Hü toonde aan dat het maatschappe-
lyke leven veel te dynamisch is, om er
conjunctuurtheorieën star op te kunnen
toepassen. Steeds zïn er onverwachte
krachten aan het werk. Niemand heeft
bijv. de huidige vraag naar arbeiders
met niet minder dan 60 pet. kunnen
voorzien,
De heer v.d. Mei (CH) zag met de
minister ernstige bezwaren tegen ver
der afremmen van de investeringen.
Hy herinnerde eraan dat Nederland een
zware concurrentie moet verwachten op
de Europese markt. De CH-spreker
was wel bezorgd voor onze economi
sche positie en vroeg zich in dit ver
band af, of het wel verstandig is met
een huurverhoging te komen van 10 pet.
Hij vergeleek de minister met een even
wichtskunstenaar, die steeds minder
wordt toegejuicht naarmate hp op een
hoger koord klimt.
De heer v. Epsden (AR) vindt dat bij
alle gunstige verschijnselen in onze eco
nomie toch een verstoring van het even
wicht dreigt. Mr. v. Leeuwen (VVD)
ziet die onevenwichtigheid gelegen in het
feit dat men de loonsom opvoert door
korter werken en niet door hogere be
talingen aan de arbeiders. In het laat
ste geval zouden deze in hun onderhoud
kunnen voorzien zonder dat de overheid
daarbp met extra-subsidies moet blp-
ven werken.
Zpn prijsbeleid verdedigende, zei de
minister dat de ontwikkeling spannend
is. Het prijspeil staat onder zeer sterke
druk, omdat stijgingen van de arbeids
kosten steeds maar weer moeten wor
den opgevangen zonder dat de prijzen
omhoog kunnen gaan. Drs. De Pous
deed een beroep op de solidariteit van
het bedrpfsleven en legde uit, dat het
prysbeleid sterk gedifferentieerd moet
worden toegepast.
In een bedrpf waar de produktie over
vloedig is, moet een deel daarvan wor
den aangewend om prijzen te verlagen.
Dan kan elders, waar het voordeel var
produktiestijging zich niet voordoet,
prpsverhoging worden toegestaan.
De heer Bogaers (KVP), die het be
leid van minister De Pous beter kan
waarderen, heeft de minister geprezen
voor de enorme inspanningen die hij
zich dag en nacht getroost om de prij
zen in de hand te houden.
Advertentie
f Advertentie)
'r>an onzc parlementaire redacteur)
Volrtn RAAG, 14 nov. Met algemene
de hienmK heeft de Tweede Kamer bij
'eid ®sPreking van het economisch be-
dust-j .^Kesleld, dat het regionaal in-
We^st tiebeleid een succes is ge
in Xfri i aPe provincies het minst
Paalri,? -nd '8 de ontvolking van be-
heei. J? streken sterk afgenomen. De
er un:5saers 'EVP) vindt niettemin lat
zijn ï^.'R'ngen in het beleid wenselijk
„idf wil inplaats van directe sub-
hem ~TZ mr- v* Leeuwen (WD) viel
leiden 6 ''ij die tot discriminatie
Wijd» een beleid dat meer aandacht
de i„H a1 maatregelen tot spreiding van
'«austne.
Ia^r'Lu0amde het geval van een papier-
Vak n*,,11! 9enneP. die een concurrent
'e snhe'^r z'c'' heeft welke van een gro-
hgt nef -e Pro*iteert. De eerste fabriek
dus njp,nie'?n de industriekern en krpgt
den. geeft onhoudbare toestan-
hyM^ter De Pous heeft verklaard, dat
^tiken |tev.al Gennep nog eens zal be
llet dé ls- °°k nieuw overleg gaande
ê'8 ro!Lpr?vinciale besturen om zo no-
Pe mhv t beleid wat bij te sturen.
"g in rt dacht daarbp aan beper-
tr'eterre' aanwÜzing van nieuwe indus-
°p de aiKehj daar waar spanningen
?e" .e„.smarkt aanwezig zyn. Van
kan p„i5lcipiale wijziging in het beleid
ter niets komen.
IhaaktStrfr De Pous heeft bekendge-
Srote I, de verkoop van de nieuwe
een „'"gasvoorraden in Groningen
"laiirt j eregeling noodzakelijk
1954 üan die welke met de NAM in
ls gesloten.
het^oa^ kan de toekomst niet meer
,Verd. overnemen dat wordt afgele-
hgén va houdende met de be-
?aar sa^,n steenkool wordt gestreefd
hapniip!)enwerking tussen oliemaat-
eyen, de staatsmijnen en het
staatsgasbedryf. De regeling zal een
commercieel karakter moeten dragen.
De minister is van oordeel dat bjj het
aan de markt komen van de grotere
gasvoorraden de prijs aanmerkeiyk zal
kunnen dalen, zodat het gebruik van
gas voor verwarmingsdoeleindeii mo
gelijk wordt.
Met drs. Gijzeis werd gediscussieerd
over het kartelbeleid. De nieuwe staats
secretaris is nog aan het verkennen van
een terrein, dat voor hem met vele ver
rassingen is bezaaid. Wat, is eigenlpk
toelaatbaar op dit gebied? Men denkt
er in vele landen anders over en dat
wordt in het naar elkaar toegroeiende
Europa een moeiiyke zaak, aldus de
staatssecretaris. De Commissie Econo
mische Mededinging, die met tegenstrij
dige adviezen wordt overstroomd, is
bezig zich een oordeel te vormen en
werkt hard aan een rapport, wellicht
een tussenrapport.
In het afgelopen jaar is slechts in één
feval ingegrepen: tegen een sigarenfa-
riek aan welk bedryf een leverings
plicht is opgelegd.
De animositeit van de socialisten
tegen „de grote concerns" heeft drs.
Gyzels kalm opgenomen. Hy merkte
op, dat deze concerns in een glazen
huis wonen, waar het publiek van alle
kanten doorheen kan zien. Daarom
zijn zij vanzelf zeer voorzichtig. De
staatssecretaris wil wel beslissingen
nemen, maar hp wil tegelijkertyd ook
de rechtszekerheid in acht nemen.
Drs. Gyzels heeft ook toegezegd, sa
men met het Consumenten Contact Or
gaan aandacht te zullen besteden aan
de misleidende reclame. Subsidie geven
aan dit orgaan ter voorlichting van het
publiek kon bij niet toezeggen^ Er is
reeds gesubsidieerde gezinsvoorlichting.
Vandaag wordt de behandeling van
de begroting van Economische Zaken
met de replieken voortgezet.
Dinsdag, voor het begin van de middag
vergadering, is de voorzitter van de
Tweede Kamer, dr. L. G. Kortenhorst,
tijdens een korte plechtigheid gehuldigd
in verband met zijn 75-ste verjaardag.
Mej. mr. Th. F. Lemaire, het jongste Ka
merlid, biedt namens de Kamer 'n jraai
bloemstuk aan, waarachter dr. Korten
horst bijna schuil gaat.
De minister moest toegeven dat in
drie jaar tüds de kosten van levens
onderhoud met 3.8 pet. zijn gestegen,
maar daarvan komt niet minder dan
2.2. pet. voor rekening van de huur
verhoging en de stijging van de melk-
prps, geen natuurlijke stpgingen dus,
Trekt men die beide eraf, dan zijn
de socialisten er met hun conclusie
weer naast: in de periode 1954-1957
bedroeg de prysstyging ruim 2 pet.
In de afgelopen jaren slechts 1«6 pcf.
Drs. Bogaers zei dat onder déze om
standigheden terecht wordt gesproken
over matiging in de loonbeweging.
