Treinramp eist 88 levens
Dr. J Herschel: Ontstemming
hulpverlening
over wijze van
Rode Kruis zou in geheel
niet zijn
gewaarschuwd
Opruimingswerk verloopt
bijzonder snel
GKHTSS lp®
U kunt vóór juni nog FRANS leren
KONINGIN
keert terug
„Weinig elegant
verloop
Treinverkeer
uiterlijk morgen
hervat
Khroesjtsjev is
niet kerngezond
Het weer
|lNGU4PHGNE
Telegram van prinses
Wilhehnina
Ook paus betuigt
medeleven
Elf gewonden bij
Spaans treinongeluk
Koudere nacht
Het
weer in
Europa
DINSDAG 9 JANUARI 1962 12 pagina's
ifciicfL ndiiniiiisiiic pijïtLii eft.
Militairen en burgers helpen bij
het transport van de slachtoffers.
'iiimiiiiiitiiiiimiifmimmiiiuiiiiHHiiiiiiiniuHiiiliiiiiiiiiin
Bewonderenswaardig
DEN HAAG, 9 januari De
koningin is in verband met de
treinramp bij Harmeien vanmor
gen uit haar vakantieverblijf in
het Oostenrijkse Lech naar Zürich
vertrokken om vandaar per vlieg
tuig naar Nederland terug te
keren. De koningin zou vandaag
in de loop van de middag op het
vliegveld Soesterberg aankomen,
zo is hier vanmorgen officieel
meegedeeld.
Allemaal elke dag Droste Cacao
(Van een onzer verslaggevers)
HARMELEN, 9 januari Van
nacht om tien voor één, vijftien
en een half uur na de meest ramp
zalige treinbotsing in historie
van de Nederlandse Spoorwegen,
wierp een van de twee reuzen
lianen die op de winderige spoor
dijk bij Harmeien onder het felle
^cht van schijnwerpers de ver-
Wrongen en versplinterde trein
den ruimden, de blauwe locomo
tief ntht een doffe klap in de
kerm. Bergingsploegen van de
^Doorwegen sprongen onmiddel-
i.jk toe: onder deze locomotief,
die zich ondersteboven in bei
Srind had geboord, vermoedde
dn de stoffelijke resten van de
patste slachtoffers. Het was er
i echts één: een kind. De bruinge-
.'elinde mannen van tien uui
111 de mistige ochtend ai in touw
7?" stonden, na het bergen vqn
'entallen slachtoffers, plotseling
"let een speelgoedbeertje en een
jj'ndorslabje in hun handen. Pas
waarna vonden ze in de trechter,
'e overbleef nadat een takelvva-
ook de beugel van de loc had
?Pgedolven, de stoffelijke resten.
óór het kind werd bereikt waren
1 ond middernacht nog zes andere
S|achtoffers uit de laatste, voor
óien ontoegankelijke wrakstukken
"ehaald. Zo wist men om één uur
eindelijk het definitieve doden
cijfer: 88; meer dan twee keer
zoveel als bij de tot dusver m-oot-
ste spoorwegramp, die van&19l8.
'UTRECHT, 9 januari Dr. J.
G, Herschel, commandant van
het Rode Kruis, heeft gisteravond
op een persconferentie verklaard,
dat de coördinatie van de hulp-
verlehing na de treinramp bij
Harmeien veel te wensen heeft
overgelaten, 's Morgens op het
terrein van de ramp al had hij
zijn ontstemming geuit, dat het
Rode Kruis niet was gewaar
schuwd. „De hele wijze van hulp
verlening", zo zei hij gisteravond
„was niet adequaat aan de parate
organisatie, die het Rode Kruis
daarvoor beschikbaar heeft. Om
dat het Rode Kruis niet gewaar
schuwd is, heeft dr. A. Koopal,
directeur van de G.G. en G.D. in
Utrecht, getracht met zijn zie
kenwagens en andere ambulances,
die beschikbaar werden gesteld de
zaak op te vangen".
Cursussen in 24 talen:
V
brochure vertelt
U er meer van
BON Heiligeweg 43 (97) Amsterdam.
1 Zènd mij gratis prospectus No. 52
t Ik interesseer mij voor een cursus
P99eftE
Vre,em dei
opreken I
x*mathl
Omgekeerde LOCOMOTIEF
bedekte de laatste dode
De locomotief plofte precies op de rand
van de dijk in het zand.
Reizigers, EHBO'ers, militairen,
geestelijken, artsen en andere veelal
anonieme helpers zijn veie uren, som
migen zelfs van tien uur 's morgens
tot diep in de nacht, op de plaats van
de ramp in touw geweest. Ook de. her
gingsploeg van de Spoorwegen, die de
laatste slachtoffers borg, was continu
in actie. De mannen werden op de been
gehouden met soep en koffie, die voort
durend werden rondgebracht door het
Leger des Heils. 's Middags was ook
de BB aan het koffie schenken. Het
spoorwegbedrijf verstrekte erwtensoep
en boterhammen. Dc bewonderens
waardige inspanning van de honderden
werkers vormde een troostend lichtpunt
bij alle trieste ellende van deze ramp
dag.
UTRECHT. 9 jan. Prinses Wilhel-
mina heeft de directie van de Neder
landse Spoorwegen een telegram gezon
den van de volgende inhoud: ..Diep ge
schokt door de droevige berichten van
het spoorwegongeluk, verzoek ik u, al
le getroffenen mijn hartelijke deelne
ming over te brengen. Prinses Wilhel-
mina".
Op het hoofdkantoor van de Spoorwe
gen zijn voorts telegrammen van deel
neming binnengekomen van onder an
deren de directie van de K.L.M., di
rectie, bestuur en personeel van de
A.N.V.V. en de voorzitter van dc Twee
de Kamerfractie van de KVP, dr.
W. L. P. M. de Kort, de British Trans
port Commission en de personeelraad
van de Spoorwegen.
(Advertenties)
„CULINAIRE CAPRIOLEN" 'met
DROSTE-cacao. Een boekje met 72
internationale recepten door Hen-
riëtte Holthausen. Voor u van
DROSTE! Zie aanwijzingen op de
cacaoverpakking.
DEN HAAG, jan. (KNP) Nament
de paus heeft zijn staatssecretaris
kardinaal Cicognani, de pauselijke
nuntius gisteren het volgende tele
gram gezonden: ,,De H. Vader, diep
getroffen door de treinramp van van
daag, verzoekt u zijn medeleven te be
tuigen aan de Nederlandse autoriteiten
en aan de familie der slachtoffers
voor wie hij ook zal bidden. Z.H.
heeft gezorgd voor toezending van een
bijdrage in de eerste hulp."
C J
A üvprtenHp)
Onder de honderden werkers rr
heel de dag in mist, later in motregen
en s avonds in winderige kou hadden
geploeterd, brak de spanning Wat n
nog restle was technisch werk- slo
pen. ruimen en., bouwen. Want "reeds
in de middaguren, toen de opruim-
dienst van de NS nog pas halverwe
ge was met het uiteenrafelen van de
ontstellende ravage, waren mannen
van het spoorwegbouwbedrijf al doen
de met de aanleg van nieuwe rails.
Uiterlijk woensdagochtend zal het
ramptraject weer worden bereden.
Vrijdag beginnen de Spoorwegen hun
onderzoek naar de toedracht van de
ramp. Het zal waarschijnlijk altijd een
raadsel blijven, hoe deze heeft kunnen
gebeuren. Het baanvak is sinds vorig
jaar beveiligd met het waterdichte
Enex-systeem. Op het tableau in Woer
den kon men na de treinbotsing afle
zen, dat het sein voor de trein uit Rot
terdam, die linksaf sloeg in de richting
Amsterdam, op groen stond. Dat zou
inhouden, dat het sein voor de kruisen
de trein: de blauwe getrokken trein die
van Utrecht naar Rotterdam reed, on
veilig moet hebben gestaan. De vooi
naamste getuigen: de machinisten, zijn
beiden om het leven gekomen. De be
sUiurder van de „blauwe trein" uil
Utrecht moet de botsing op het laatst-
moment hebben zien aankomen en eci
poging hebben gedaan naar achte
ren te vluchten. De Utrechtse trein hat
op het moment, van de botsing een vaan
van 120 km. De groene trein uit Rol
terdam reed mei een snelheid van 6'
km., die b\j het afslaan is voorgeschre
ven.
De bewoners van een naburige boer
derij hebben meegeholpen piet het vei
•/orêen van de eerste gewonden, die ui
de trein kwamen of door medereiziger
naar buiten werden gedragen. EHBO
e?s artsen en geestelijken oie uit d
verongelukte treinen kwamen, kre
gen spoedig assistentie, van „bui
teiV', de hulp stroomde snel toe
Artsen uit de omgeving, de ge
neeskundige diensóen Utrecht
Rotterdam en andere plaatsen,
Woerdense brandweer, de reddingsploe
■zen van de NS uit Amersfoor-, later gi
volgd door die Bit Tilburg en Haarlem
militairen en anderen vormden weldi.
een machtig leger van helpers
ruim vijftig gewonden waren biimt
drie kwartier afgevoerd naar diver,
ziekenhuizen, voornamelijk in Woeidc
en Utrecht.
De chef van de medische dienst ter
de NS, dokter P. Hoving, leidde het af
voeren van "de gewonden. Ze werciei
bij de overweg aan liet einde van
spoordijk opgevangen door dr. Koonai,
heoftl van de Utrechtse GGD, die het
vervoer naar dc verschillende zieken
huizen regelde.
De hulpverlening en het opruimings
werk verliepen naar omstandigheden
snel. De massa's verwrongen metaal
en versplinterd hout leken aanvankelijk
een onontwarbare chaos, maar de tech
nici van de opruimdienst wisten met
behulp van een verbazingwekkende ap
paratuur, waaronder twee kranen met
een hefvermogen van 63 ton, kort na
middernacht ook de laatste knopen te
ontwarren.
Eén. keer had men tegenslag, nl. toen
in de avond een van de kranen bij het
optillen van de groene eerste-klaswa-
Kon dreigde te kantelen, doordat de
stempels in de bodem wegzakten. De
kraanmachinist moest het treindeel
'jiings laten vallen, waardoor dit dwars
°P de rails stortte en de kraan ont
spoorde. In snel tempo werd de kraan
toen vastgezet in de grond.
Aanvankelijk nam men aan, dat de
woowe Jocornotief, het laatste brokstuk
mGn nog Slachtoffers ver
leen niet door de andere kraan al-
hetAw?, Worden weggehaald. Men heeft
niet mpT^nlngeri Sevaai'te tenslotte ook
tilri „S' maar aaa één zijde opge-
bewpojwn orj 'let„ in één doorgaande
on de"nfwi zÜkant en vervolgens
op de onderzijde kon worden gekanteld.
De commandant van het Utrechtse
Rode Kruis beschouwt het als een groot
verzuim, dat op het terrein van de ramp
de slachtoffers niet direct geregistreerd
zijn. „Dit had beslist moeten gebeuren.
Geen dode mag van het terrein van een
ramp afgevoerd worden, zolang hij niet
geïdentificeerd is, en geen patiënt dient
het te verlaten voor liij is ingeschreven,',
aldus dr. Herschei. „Er was helemaal
geen administratie. Er bestaan regels
van het departement van Binnenland
se Zaken ten aanzien van dergelijke ca
lamiteiten, maar het is wei triest, dat
men die niet in acht heelt genomen.
Aan de doden had men niets meer kun
nen doen, maar het geheel had een ele
ganter verloop kunnen hebben."
De gewonden zijn wei snel naar zie
kenhuizen vervoerd, zo zei dr. Herschel
verder „maar het ging niet aan, dat
men bij één ziekenhuis met een dertig
patiënten tegelijk kwam. Een tekort aan
ambulances is er wel niet geweest, doch
als het Rode Kruis direct was gewaar
schuwd, zou de colonne Utrecht onmid
dellijk zijn uitgetrokken en een organi
satie hebben opgezet." „Wie had het
Rode Kruis dan moeten waarschuwen"
vroeg een der aanwezige journalisten.
Waarop prompt als antwoord klonk:
„de commissaris der koningin mr. C.
graaf van Lynden van Sandenburg."
Dr. Giesberger, gewestelijk comman
dant van het Rode Kruis gaf daarop
als toelichting, dat hij om 10.55 uur con
tact had opgenomen met de Kring-
commissaris, die bij geruchte van de
ramp vernomen bleek te hebben. Deze
hield geregeld contact met dr. Her
schei, die zich op eigen initiatief naar
Harmeien had begeven. Vervolgens stel
de dr. Giesberger zich in verbinding
met de chef van het kabinet van de
commissaris der koningin in de provin
cie Utrecht, de heer Èngelbrechts, die
toen zei geen tijd te hebben, omdat
hij juist klaar stond om naar het ter
rein van de ramp te gaan.
Er bestaan missives, zo deelde dr.
Giesberger mee, dat een commissaris van
de koningin en burgemeesters bij ram
pen onmiddellijk een burgerlijke instan
tie als het Rode Kruis dienen in te scha
kelen.
Generaal Alons, hoofd van het Rode
Kruis in Den Haag, met wie dr. Gies
berger eveneens heeft gesproken, had
hem gezegd: Er is ons niets gevraagd.
We blijven wel paraat, doch kunnen zo
maai niet op stap gaan." De heer Gies
berger vroeg zich af of (1e overheid zich
wel van het aanwezige potcr.'ieel om hulp
te verlenen bewust is geweest. Het Rode
Kruis zou gezien gehouden alarmoefe
ningen de gehele organisatie in een
half uur opgezet kunnen hebben. Dr.
Herschel voegde er nog aan toe, dat
het Rode Kruis het gehele reddings
werk medisch geheel alleen af had ge
kund.
Dr. P. Hoving, hoofd van de medische
dienst van de N.S., verklaarde dat de
waarschuwing- van de spoorwegen uit
bij ongelukken volgens bepaalde lijsten
gaat. Daarop komt ook het Rode Kruis
voor, dat /.i. te Iaat is gewaarschuwd.
Dr.. Herschel en dr, Giesberger hielden
echter .vol tot heffen in lief gchöel,nj;et
gewaarschuwd te zijn. D» lijsten hangen
op bepaalde stations, vyabbij haar om
standigheden door de lokale chefs wordt
uitgemaakt wie het eerst gewaarschuwd
moeten worden.
GERONA, 9 jan. (AFP) De ex
pres-trein van Barcelona naar de Fran
se grens is gisteravond te Flassa, bij
Gerona, in botsing gekomen met een
goederentrein. Elf inzittenden van de
passagierstrein werden gewond. Van
drie hunner is de toestand ernstig.
De locomotief van de goederentrein
en de laatste wagon van de exprestrein
liepen uit de rails.
NEW YORK, 9 jan. (Rtr) Het Ame-
rikaanse tijdschrift „News and World'
heeft een artikel geschreven over de
gezondheid van Khroesjtsjev. De Rus
sische premier is zeker niet goed ge
zond, en is er zich heel goed van be
wust dat hij er ieder ogenblik „tussen
uit kan trekken", zo schrijft het blad.
Verleden jaar zou hij tegen een am
bassadeur van een neutraal land ge
zegd hebben dat hij nog maar een nier
heeft en dat die niet erg goed meer is.
„Khroesjtsjev liet blijken dat hij voel
de niet veel tijd meer over te hebben",
aldus het artikel.
Westerse diplomaten in Moskou zei
den dat „Khroesjtsjev op de nieuwjaars
receptie 1962 er „allesbehalve goed"
uitzag, en de bijeenkomst vroegtijdig
verliet. „Toch is er geen enkele aanwij
zing dat Khroesjtsjev voor zijn dood
staat of zelfs dat hij ernstig ziek is",
aldus het blad.
Khroesjtsjev, die van het begin van
de maand in verband met een lichte
griep thuis is gebleven heeft maandag
zijn werkzaamheden hervat, aldus is
van gezaghebbende zijde vernomen.
(iiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiimiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Verwachting tot woensdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Aanvankelijk opklaringen, later
toenemende bewolking gevolgd door
enige regen. Koudere nacht met
weinig wind en hier en daar mist.
Morgen overdag ongeveer dezelfde
temperaturen als vandaag en tot
matig of krachtig toenemende wind
tussen zuidoost en zuidwest.
Woensdag zon: 8.46-16.50; maan:
11.09-22.12.
(Van onze weerkundige medewerker)
DE BILT, 9 jan. Vandaag passeer
de een regenfront, vergezeld van een
krachtige tot stormachtige wind, die
zachtere lucht aanvoert. Ook in de ho
gere luchtlagen komt er een krachtige
westelijke luchtstroom voor, waarmee
een nieuwe depressie snel naar Ier
land trekt. Deze depressie kan tegen
morgenavond de Noordzee bereiken en
zal ons land opnieuw regen en toene
mende wind brengen, zodat het weer
de eerste dagen een sterk onbestendig
karakter zal houden.
Statten:.
W=eer:
max. min.
temp. vemp r-eerpL
gisterer
Den Heidei
ïpenburg
Vlissingeh
Eelde
De Bilt
Twente
Eindhoven
Zd.-Limburj
Stockholm
Oslo
Kopenhagen
Londen
Amsterdam
Brussel
Parijs
Bordeaux
Berlijn
Frankfort
München
Genève
Wenen
Athene
Rome
Madrid
Mallorca
Lissabon
regen
regen
regen
regen
regen
zw. bew.
regen
geh. bew.
geh. bew.
regen
geh. bew.
onbew.
regen
regen
motregen
zw. bew.
onbew.
geh. bew.
mist
mist
onbew.
geh. bew.
licht bew.
mist
half bew.
licht bew.
5
6
6
4
6
6
6
7
5
—2
3
9
5
7
9
5
4
4
5
3
3
10
12
8
16
12
2
3"
3
3
2
6
1
—O
—13
—3
—3
7
—2
0
5
2
24 uur
0.5
0.2
0.5
0.3
0.4
0
0.1
1
0
2
2
1
0.4
1
1
0
0.1
0.2
0
0
0
0
0
0
0
(Advertentie)
Ook U kunt in slechts weinige maanden
een vreemde taai beheersen. I kunt ;u L'w
volgende vakantie ln het buitenland vlot
met de mensen gesprekken voeren en hen
goed verstaan door rechtstreeks con
tact met de levende taal. mei behulp van
een LINGUAPHONE-CURSUS via de
GRAMOFOOXPLA AT
Al luisterende, leert U spreken. U een
vreemde taal eigen maken gaat liet gemakke
lijkst op de manier zoals U Uw moedertaal
leerdedoor luisteren luisteren en
dan naspreken. Als kind studeerde U Immers
niet: U gebruikte slechts Uw oren: U ving
steeds klanken op. begon ze te herkennen
en uit te spreken. Precies 50 gaat U nu, dank
zij Linguaphone, een andere taal beheersen.
Engels, Frans, Italiaans, Spaans, Duits,
Russisch, Zweeds, Noors, Deens, Fins,
Nw. Grieks, Nw. Hebreeuws, Arabisch
enz. enz.
Ook tijdens de nachtelijke .ur.en ging .het -hergings- en opruimingswerk xjjs de ramprftaitttshij lïtirmèlêntmverrninderd voort.
Verrassend snelle vorderingen. Doordat
Linguaphone U langs de natuurlijke weg van
het luisteren de taal bijbrengt, maakt U
uiterst snelle vorderingen. In plaats van
jaren, doet U er slechts maanden over. U
besteedt er elke dag een half uurtje aan,
rustig: thuis, in Uw eigen vertrouwd© omge-
ving. op het tijdstip dat U schikt.
ï,Tv^nc!e,taal door experts gesproken.
u hoort levend, modern Frans, vertolkt door
een aantal sprekers uit het land zélf, erkende
autoriteiten op taalkundig gebied. U krijgt
géén ingewikkelde schoolboeken theorieU
neemt van de eerste les af direct de juiste
klank en Intonatie en het echte ritme over.
U leert de spreektaal van alledag. U vergaart
een uiterst reële woordenschat, ontdaan van
iedere nutteloze franje. Linguaphone ver
schaft U de parate kennis,' waarmee U zich
overal vrij kunt bewegen!
LVr" verstaan
Begin NU. Nu de lange winteravonden er
zijn hebt U alle gelegenheid om U een vreemde
taal eigen te maken. Zelfs een mooi TV-
programma kan U hierin niet dwarsbomen,
want het gaat er slechts om dat U geregeld
de leerstof in U opneemt. Dat korte halve
uurtje per dag doet het 'm juist en laat U
verder alle tijd voor andere plannen en bezig-
heden.
U kunt een cursus op zeer aantrekkelijke
voorwaarden krijgen.
Voor slechts f 10.- per maand (min. 4 mnd.)
hebt U reeds een cursus tot Uw beschikking.
Bezit U geen pick-up. dan kunt U er desge-,
wenst een van ons huren.
A'dam, Heiligeweg 43 (97) Tel. 24 88 40
Den Haag. Piet Heinsti». 133, Tel. 63 90 50
K'üam, Botersloot 46, Tel. 12 06 71
Haarlem, Nwe Gracht 88, Tel. 194 10.
I ln de taal.
I Ik heb een/geen nick-up
Doorhalen wat niet verlangd
wordt of niet van toepassing is.
Naam: Hr./Mw./Mej
I Adres:
Plaits:
VHP 273
MET NIEUWE DAGBLAD
VS