Het symbool van vertrouwen!
Wout Klijssen viert zijn
ijsdrift bot op de Gouwzee
Hausse in snert
van Vaals tot
Roodeschool
Schaatsen met stevens
bieden stug verzet
tegen dure Noren
Vijfentwintig jaar (ijs-)baan
II::"
een wereldmerk - een wereldorganisatie
Dr. de Kort: reden
tot een eerlijke
waardering voor
kabinet-De Quay
De romantiek van het Hollandse ijsvermaak
ONGELUKKEN
OP HET IJS
Slachtoffers gas
vergiftiging
begraven
Koek
VERMOUTH
nu»"»»'
hm* t 1
Adres:V J
•■mi
het nieuwe dagblad
en sopie
Groningse dijken nog
niet bestand tegen
„superstormen"
Man na twistt overleden
Sorry boy"
°e« de sneeuwstorm even ging liggen konden op de Gouwzee de hoofdschotel is hier ais vanouds het
ijszeilers in actie komen. r^glleB^era! zo'n
MAANDAG 31 DECEMBER 1962
Advertentie
BON Zend mij s.v.p. gratis de Dauphine-folder.
Naam:
Woonplaats:
Invullen en in open envelop (waarop postzegel van
4ct) opsturen aan RENAULT NEDERLAND N.V.,
Wibautstraat 224, Amsterdam. d 62-3
t II
Dauphine
inclusief verwarming en defroster
(Van onze correspondent)
DEN BOSCH, 31 dec. Ondanks
Hoogtepunten en dieptepunten in het
regeringsbeleid van het kabinet-
De Quay in de afgelopen jaren, is er
alle reden tot groot vertrouwen en eer-
l«ke waardering, aldus dr. W. de Kort,
voorzitter van de katholieke fractie in
de Tweede Kamer, die zaterdagmid
dag in een vergadering van de Rijks
kieskring Den Bosch van de K.V.P.
een uiteenzetting gaf over het rege
ringsbeleid.
Het dieptepunt lag volgens dr. De
Kort in het begin van de regerings
periode van het kabinet, toen de VA
RA op Oudejaarsavond Wim Kan liet
zingen: „Lijmen Jan". Het was de pe
riode van de motie-Van Eibergen over
de woningbouw en van de heersende
onzekerheid over de houding van het
kabinet met betrekking tot tal van be
langrijke aspecten van het regerings
beleid. Er was echter toen al één ze
kerheid, namelijk dat er geen socialis
tisch alternatief te bekennen viel; van
die zijde kwam er alleen maar nega
tieve kritiek.
Thans, aan het einde van 1962 heeft
de VARA bekend gemaakt, dat Wim
Kan dit jaar zijn conference niet zal
houden, de socialisten hebben hun me
dewerking toegezegd voor de grootse
poging tot vrijere loonpolitiek, die met
ingang van 1 januari ondernomen gaat
worden, zulks nadat zij óók reeds be
reid zijn gebleken vóór de Mammoet
wet te stemmen, twee feiten, die dr.
De Kort naar zijn zeggen ziet als de
eerste zwaluwen in de lente van de
PvdA. Mét de VARA hoopt hij, dat
Wim Kan volgend jaar weer wél zal
kunnen, want het zou niet in het lands
belang zijn, indien de PvdA zou blij
ven verliezen aan de Pacifistisch Soci
alistische Partij. Met bijzonder grote
waardering sprak dr. De Kort over de
bekwaamheid van een aantal ministers
in dit kabinet, met name van dr. Veld
kamp, die hij het enfant-terrible voor
de PvdA noemde.
Spr. zei zich niet te ontveinzen, da)
er nog desiderata zijn gebleven ten
aanzien van de volkshuisvesting, de
ambtenarensalariëring en vooral ten
aanzien van het landbouwbeleid, desi
derata. die ook de volle aandacht van
de katholieke fractie hebben.
MONNICKENDAM, 31 dec. Zijn
ogen stonden waterig en aan zij" neus
bibberde een dikke druppel. De snij
dende „ooster" streek wild door hel
dunne vlashaar onder de schipperspet.
De hele manier van doen ,van de 72-
jarige Wout Klijssen bewoog zich
tussen de knorrigheid van een kindse
grijsaard en de plechtige waardigheid
van een patriarch. In zijn naamloze
ijssehuit suisden wij in tomeloze vaart
over het gladde vlak van de Gouwzee,
namen wij formidabele aanlopen om
dan plotseling af te remmen in een
duivelse pirouette, tollend om de as de
sneeuw in wolken omhoog. De kou
Prikte meedogenloos in onze oren en
gladgestreken wangen. Wij moesten er
uit en gauw ookDat hadden we Wil
lem al enkele malen dringend verzocht.
Maar Wout wist van geen ophouden,
joeg zijn vermaledijde ijszeilers onver
minderd voort in het halfdonker van de
avond. Telkenmale langs het vertrouw-
•Je silhouet van Monnickendam en heel
z(jn belofte van snert en warme be
haaglijkheid. Toen hebben we Wout
als schipper afgezet, ten einde raad de
helmstok uit zijn verkleumde handen
Sewrongen en de boot op haar scherpe
Uitvlakken in de wind gedrukt. We zijn
haastig uitgesprongen en wegge
leid, mèt het spook van de bevriezing
°i> de hielen. Achter ons kwam de ijs-
schuit weer in beweging, draaide terug
"aar de vind en verdween in de duiste
re richting van Marken. De zeilen klap
perden, het touwwerk kraakte en de
'JZers krasten, maar bepaald angstaan
jagend was Wout? hoge spottende
lach, die in een lange galm over de
Gouwzee dreef.
We weten niet wat de oude Wout
Klussen mankeerde, die kille zaterdag
avond in Monnickendam. Met deze ve
teraan onder de ijszeilers en enkele
van zijn jonge collega's hadden wij onder
aan de dijk een warme neus gehaald en
voor de morsige toog van Harry Out
uitvoerig gesproken over de romantiek
van deze ruige wintersport. Uit de vage
herinneringen kwamen Kees ,,de
Sn°eyer", Willem Slaats, Siem Wals en
„de Woesteling" als de ongeëvenaarde
kampioenen te voorschijn, de grootmees
ters van de onstuimig trillende helm
stok van zo'n snelheidsduivel op de ijs-
piste. Zij leverden destijds op de Gouw
zee moordende duels tussen de boeien
van de wedstrijdbaan, volkomen gecon
centreerd op de ballans tussen de tui
gage en de ijzers onder het schip. Geen
van allen leeft nog, maar hun namen
bezitten nog immer een magische
klank, hier aan de kromming van wat
ooit de onberekenbare Zuiderzee was.
En het zal dan ook wel een vonkje van
hun onvergetelijke strijdvuur zijn ge
dweest, dat in de oude Wout woeste
ïjsdriiten ontstak. De man, die anders
de rust zelve is, met behulp van de
elektriciteit van de sluiswachter een
heeilijk imitatie-orgeltje op het ijs laat
spelen, kreeg nu weer even de smaak
van vroeger te pakken. En wij, die als
gast het laatste tochtje mee mochten
maken, moesten dit bezuren. IJszeilen is
een buitengewoon opwindend genoegen.
Maar wie met de spanning aan het roer
draagt, moet er na een kwartiertje echt
mee stoppen. Het wordt hem eenvoudig
te koud. De oude Wout hield daar in
het vuur van zijn woeste spel geen re
kening mee, was ook voor geen enkele
reden vatbaar, alle beloftes van snlrt
en andere opkikkertjes ten spijt. Per
slot van rekening heeft ook zo'n
usschuit een echt commando. Een heel
belangrijk commando zelfs, zoals „Olym
pus" dappere deelgenoot in dit ijzige
avontuur op de sportpagina uit de
doeken doet.
„7Met «le nmiterij op ,1e ijssehuit van
Wout Klijssen beëindigden wij een
tocht door het Hollandse ijsvermaak,
het zo bij uitstek vaderlandse festijn op
liet bevroren watervlak. Wij Nederlan
ders zjjn daarin eenvoudig niet te klop
pen. De prachtige ijsfeesten op de Ne
ws of de mondaine glijpartijen in het
Bois ,1e Boulogne noch de sfeerrjjke
kolfpartijen op de vijvers van Londen
kunnen ook maar enigszins tippen aan
onze activiteiten op (lagen als nu. Sinds
vele generaties is het Nederlandse ijs
vermaak een familie-aangelegenheid. Dat
was vroeger al zo toen de vader des
huizes met „syn bestemoer, syn wyf,
syn kij'ren en syn peetje" gleed over
sloten en vaarten, dat is thans nog zo
op ons wijdse wateroppervlak, waar va-
tele type vdp vb tijd Willem Klije
der, moeder, broer en zus, in groten
getale de kou trotseren. Op de valreep
van het jaar is Nederland in de ijs-
pret gedoken. Van Vaals tot Roode
school op de gladde ijzers; van het
uiterste noorden tot het diepe zuiden
goede zaken voor ,,'t Koek en sopie",
een formidabele hausse in snert, als het
ware voor dit uur geschapen. Het uur
van de tintelende sensatie bij het glij
den, de vedelstreek van het ijzer ais
een hemelse muziek.
Wij hebben een keuze moeten maken;
zijn diep het Waterland in getrokken,
De Volendammer jeugd laat zich niet spoedig uit het veld slaan door sneeuw of koude wind. Als er ijs ligt, wordt er
in het kleine haventje geschaatst. Het probleem voor de fotograaf is tegenwoordig de nodige klederdrachten in zijn
lens te krijgen, want de moderne ijssportkleding komt ook in Volendam meer en meer in zwang. Gelukkig voor hem
is niet iedere Volendamse schone in skibroek gekleed
GRONINGJ2N, 31 dec. De toestand
van de waterkeringen in de provincie
Groningen is thans zodanig, dat norma
le en vrij hevige stormvloeden zoals
die van 16 en 17 februari van dit jaar
goed kunnen worden doorstaan. De
dijken, welke toen zijn beschadigd,
voornamelijk die van de Linthorst Ho-
manpolder en van de Emmapolder,
zyn hersteld; de glooiing van de zeedijk
van de Emmapolder is zelfs zeer in
grijpend verbeterd. Het is echter twij
felachtig of de dijken bestand zijn
tegen superstormen: vandaar de dijk
verzwaringen. waaraan nu ingevolge
de Deltawet wordt gewerkt, aldus Ge
deputeerde Staten van Groningen in de
zojuist verschenen memorie van ant
woord op de in de afdelingen gestelde
vragen. Over de voorgenomen indijking
van de Dollard konden GS geen andere
mededelingen doen. De van rijkswege
ingestelde Dollardcommissie heeft nog
steeds geen definitief rapport aan de
minister van Verkeer en Waterstaat
uitgebracht.
HAARLEM, 31 dec. De 64-jarige
J M. is zaterdagavond kort na een
twist in een café alhier op straat in
eengezakt en aan een hartaandoening
overleden. De man had zich opgewon
den over een uitlating van de caféhou
der, die een zwager van hem was, en
met een glas gegooid.
De caféhouder en een bezoeker wer
den door glasscherven licht gewond en
moesten zich in een ziekenhuis laten
verbinden.
waar het majesteitelijke groen verbor
gen is onder een dik sneeuwtapijt. Het
vertrouwde van elk wintergezicht domi
neerde ook hier, het beeld van de diep
voorovergebogen rijder, met forse sla
gen tussen de houten zwiepbrugge-
tjes en de bonte knusper-knasperhuisjes
van Ransdorp, Durgerdam en Stompe-
toren. Men zwaaide en zwierde met
een natuurlijke gratie en elégance,
draaide in grote cirkels, man en vrouw
arm in arm, of ploeterde moeizaam,
heldhaftig en vastberaden met gebogen
voeten achter een stoeltje in de altijd
moeilijke beginfase. Jong en oud. Ieder
een was er in dit ijzige uur, waarin de
natuur toch eigenlijk tegen iedereen is,
Druk bleek het ook ln de haven van
Volendam, waar binnen het carré van
de ingevroren „toekers" en „spekbak-
ken" een prachtige ijsbaan was uitge
zet. Tout Volendam cirkelde er rond,
van de kleine blozende meid op haar
smalle priksleetje tot de knoestige tach
tiger Puck van Lievert, compleet in
b empie, ruige pijbruik met zilveren
klapstukken. En met zijn jaren waren
de echte ,,apmanders" meegegaan, het
oer-oude vaderlandse model met de
krullen. Stoere Puck is niet van het
Us weg te krijgen, gaat nog regelmatig
met de jongeren mee lange tochten
maken, ver het Waterland in. H\j kan
ze nog best bijhouden... Met een mok
warme chocolademelk in de handen ge
klemd hebben we de Volendammer ijs-
pret gadegeslagen. Het dorp wist van
wanten. „De Witbol" en „de Boffert"
waren zijn grote coryfeeën. Zij beves
tigden ook hier de hegemonie van de
Noren, de schaats van de wereldkam
pioenen. Maar meer dan elders zagen
we hier ook de typisch Nederlandse mo
dellen, waarbij de schaats een steven
heeft een neus zoals een schip, be-
stemd voor lange tochten in een hoog
tempo. Zij zaten met de bekende feeste
lijke oranje banden onder de voeten ge-
snoerd en hielden braaf stand tussen
de dure concurrentie.
het breedlaehende gezicht van een ne
gerin, die met het Amerikaanse slang
twintig van de dertig ijsschuitjes, die
Monnickendam bezit, zwieren er rond,
als speelse winterlibellen. Veruit ,1e
meesten zeilen er voor een „snabbeltje".
De goed ingepakte belangstellenden
kunnen er tegen betaling een tochtje
mee maken, wat absoluut een sensatie
is door de hoge snelheid en het mees
terschap van ,1e schippers. Op deze al
oude stunt komen dan ook heel wat
vliegen af, uit het binnen-zovvel als bui
tenland. Dat bleek ons uit de in een
zwarte pij gehulde gedaante, die wij in
,1e duisternis op het ijs bijna onderste
boven liepen. We moesten heel even
denken aan Claude Rains als „Het
spook van de opera", maar toen de kap
even werd teruggeslagen keken we in
HEERENVEEN, 31 dec. Vrijdag
heeft de tienjarige Froukje Rozenberg
te Oudehorne tijdens het schaatsen een
dodelijke val gemaakt. Het ongeval
liet zich aanvankelijk niet ernstig aan
zien en het meisje werd daarom naar
haar ouderlijke woning overgebracht,
's Avonds is zij echter aan de gevol
gen van de val overleden.
COEVORDEN. Zaterdamidddag is
de 21-jarige J. Klaassen uit Vossebeit
bij het schaatsen op het Zwinderse ka
naal door het ijs gezakt en verdron
ken.
in haar donkere stem opgewekt „sorry
boy" riep.
Het oude Monnickendam lag stil en
sluimerend in het decor van dit gran
dioze ijsvermaak. Het ademde alle ele
menten van stemming en sfeer, de lau
we hartige lucht van de rokerijen als
een blijvende wierook omhoog langs de
oude speeltoren, zoals die onvermoei
baar de uren van het Hollandse ijsver
maak wegspeelt.
HAYE THOMAS
WAALWIJK, 31 dec. Op de be
graafplaats van de St.-Clemensparochie
te Waalwijk zijn zaterdag de vijf leden
van het gezin Trimbach (vader, moe
der en drie kinderen) die in de nacht
van 25 op 26 december door gasver
giftiging om het leven kwamen, ter
aarde besteld. Het zesde slachtoffer,
de 7-jarige Hennie van Dalen, die
bij de familie Trimbach logeerde, werd
in Kaatsheuvel begraven. Velen in
Waalwijk trotseerden de koude om van
de droeve plechtigheid getuige te zijn.
Bloemen en kransen bedekten de vijf
kisten, die in een graf werden bijgezet.
De kisten van de kinderen, twee doch
tertjes van tien en vier jaar en een
zoontje van acht jaarl werden gedra
gen door schoolvriendjes.
De zeshonderd zitplaatsen tellende
St.-Clemenskerk was bijna geheel ge
vuld toen pastoor Van den Brekel de
Requiemmis celebreerde. Het parochi
aal koor zong plechtig de vierstemmi
ge mis van Perosi. Op de begraaf
plaats gaf kapelaan Kooien de absoute,
waarna velen, onder wie ook het col
lege van Burgemeester en Wethouders,
ontroerd langs de met bloemen over
dekte kisten schreden. Politieverster-
king was nodig om het verkeer in
goede banen te leiden. Ook bij de be
grafenis van het zesde slachtoffertje in
Kaatsheuvel was het medeleven eii de
belangstelling groot.
Zoals gezegd eindigde ons ijsvermaak
in Monnickendam, in dagen als deze
een waar wintersportcentrum. In de
straten en steegjes is het er gezellig
druk. En in de keukens van café's en
jt restaurants dampt er de snert. De
Advertentie
CINZANO
Tv-ia een bank, die failliet
ging, en een Italiaanse
opera, die ook al voor de
oorlog is opgeheven, toch
nog naar een vijfentwintigjarig
dienst-jubileum. Dit is in één
zin de loopbaan van mejuffrouw
F. van Honstede, waarmee tege
lijk het gezegde gelogenstraft is,
dat een goed begin het halve
werk is. Mejuffrouw van Hon
stede, directrice van de N.V
Haagse Overdekte Kunstijsbaan,
viert 1 januari haar zilveren ju
bileum in dit voor Nederland
toch altijd nog unieke bedrijf.
„Zo safe als de bank van Scheur
leer", was het gezegde in Den
Haag in de jaren dertig, en zo
dacht ook mejuffrouw Van Hon
stede erover, die aan de kas zat
van die vertrouwenwekkende
instelling. Totdat van de ene dag
op de andere alle uitbetalingen
plotseling werden gestaakt. „Ik
durfde me nauwelijks meer op
straat te vertonen. Ze riepen
me na: „Wat hebben jullie met
het geld gedaan," alsof ik er
iets aan kon doen," zegt me
juffrouw Van Honstede nu. Ze
maakte zich zelf ook zorg, want
ze stond op straat. Niet voor
lang echter, want een van de
cliënten, de directeur van de
Italiaanse opera in Den Haag, Arturo Borin, zag wel wat in die juffrouw,
die zich als administratrice kennelijk wel zou weten te redden temidden
van zijn welluidend, maar tumultueus gezelschap. Het was een leuke tijd
daar. Ik ging naar alle uitvoeringen en zomers reisden we naar Milaan om
nieuwe zangers te engageren. Die audities waren prachtig: iedereen kwam
zich laten horen, of men kon zingen of niet."
Net als in de opera zelf was het ook in haar functie niet alles goud
wat er blonk. „We hadden geen subsidie en elk jaar was het weer dubieus
of we konden doorgaan. Toen ik dan ook een aanbod kreeg om bij de
pas geopende overdekte kunstijsbaan te komen werken heb ik het maar
gauw genomen. Van opera's houdt maar een beperkt publiek, maar er is
geen Nederlander, die niet schaatst."
Deze wijsheid bleek waar genoeg om mejuffrouw Van Honstede thans
haar vijfentwintigjarig jubileum te doen vieren. Vanuit haar goed ver
warmd) glazen vertrek kijkt ze op de baan, een tafereel niet minder vrolijk
dan de Hollandse ijsfeesten blijkens de schilderijen en prenten honderden
jaren geleden al waren, al kwam de vrieskou toen uit een heldere hemel
en niet uit een mengsel van pekel en ammonia, dat door plastic buizen
stroomt. „In het begin was het iets heel bijzonders, wanneer men schaatsen
met schoenen had. Ze waren toen dan ook veel duurder dan nu," herinnert
de directrice zich. Kocht ze vroeger platen met walsen en andere semi-
klassieke muziek om op de ijsbaan te doen spelen, nu moet ze nauwkeurig
de ontwikkeling volgen van twist en madison. Ze spreekt er even gemak
kelijk over als over „compressors en condensors", al heeft ze twee machi
nisten om het technische werk te doen. Als zakenvrouw is ze beducht voor
haar grote concurrent: de vorst. „Langdurige vorst is funest voor ons.
Verleden jaar waren er op Tweede Kerstdag vijf mensen op de baan
terwijl er meer dan tweeduizend op kunnen. Iedereen was toen buiten aan
het schaatsen. En het ergste was: de meesten hadden er voor de rest van
het seizoen genoeg van. En deze week was het ook mis."
Sterren als Sjoukje Dijkstra en Joan Haanappel heeft ze nog gekend
als kleuters, die m.aar wat wegkrabbelden op het ijs. „Mijnheer Haanappel
was hier de eerste ijsdanser Hij is nu nog voorzitter van de kunstrijders
club en mevrouw Haanappel secretaresse. Joan is ere-lid." Van maart tot
augustus is de baan gesloten. „Maar het is een jaarbetrekking," zegt mejuf
frouw Van Honstede. „Het oude seizoen wordt dan afgewikkeld en het
nieuwe voorbereid," zegt ze, om mogelijke gedachten aan een gemakkelijke
(ijs) baan tegen te spreken. y
