Soj iü een HERENIGDE CONGO
TSJOMBE GEVLUCHT
NAAR
Nieuwe crisis
ftet goed scheen te gaan
RHODESIE
nu alles
romy schneider
!fa
Per auto over
de Gouwzee
Elfstedentocht
weer mogelijk
Oud-hoogleraar verwerpt
vrijlating vier Duitsers
Regeringsnota over KLM
maakt Kamer weinig wijzer
Commissarissen vroegen
McKinseyafzonderlijk
rapport over topleiding
ANTI-BRITSE BETOGING IN DJAKARTA
MISS FRANKRIJK EN CONFLICT
Eerst verzekering
raadplegen
Dr. Kortenhorst
bediend
Artikel prof. mr.
J. E. JONKERS
in Juristenblad
Verkeer RECHTS
en vier weken
betaalde vakantie
Minder zonnig
Compromis tussen
partijen metaal
cao eind dezer?
0
P 2 februari KVP-
aPpèl Overijssel en
(^epman-herdenking
ZWEDEN:
Le Canard Enchainé
beboet
2ATBRr>A/~ 10 51ste JAARGANG No. 15338
^'bRDAC 12 JANUARI 1963
(i!i!SABETHSTAD> 12 jan
ajWT' "7" De premier van het
TsioSei(?en Katanga, Moïse
stad *s weer uit zijn hoofd-
vwpvlucht en heeft een toe-
sie gezocht in Noord-Rhode-
Wht- United Press In-
Latl°nal uit zeer gezagheb-
e bron vernomen.
-
ieu r'en- Met is weer heel
in '^anders. Het verhaal speelt
FrMiddeleeuwen, ergens in
hiUa rVk, te midden van ko-
toVpl> jonkvrouwen, ridders,
}}aars, heksen, kabouters,
'n, en ook minnestrelen
lchelme
en 7 minnesireien
Vqn schildknapen. De titel
aan verhaal stélt de lezer
Maa^nkelijk voor een raadsel,
ücicfit W^e verhaal met aan-
U>ei v°igt zal de kaboutertaai
hqiVp er de knie krijgen. Be-
aandacht is bovendien
ehiq !luacnt is oovenaien
Bén f/-Voe^ voor kolder vereist.
9ep Jn9 kunnen wij vast zeg-
serie van Peyo heeft in
Jojia n^c Veel succes gehad bij
en oud.
iive^Jlatneur°se, die een al te
reeds 0e^enende minnestreél
teel ho*1 6en Middeleeuws kas-
U nand1 te Wee9 brengen, vindt
^eeld i9 0p Pa9ina 13 afge-
derd een kegin van hon-
twintig afleveringen
renbenemende avontu-
/n Djakarta en andere Indonesische steden zijn in de afgelopen weken tientallen massa-demon
straties georganiseerd om uiting te geven aan „de spontane sympathie van het Indonesische
volk met de opstandelingen in Brunei", zoals de actie-comité's het noemen. Deze foto werd
onlangs gemaakt in Djakarta. Onder groot gejuich werden enkele poppen verbrand, die de Britse
koloniserende onderdrukkers voorstelden. Op grote spandoeken staan teksten te lezen als: Ver
brandt de imperialisten!" en ,JDe imperialisten naar het graf!" Berichten, die deze week uit Noord-
Borneo binnenkwamen, wijzen er op dat in enkele delen van Brunei nog steedsof opnieuw, wordt
gevochten.
GesMpit en overtredeni
■m ruguette Fabris, de lieftallige wiskunde-lerares, die voor
1het lopende jaar is uitgeroepen tot Miss Frankrijk, weet
1naar vrij algemeen wordt getuigd schoonheid te paren
aan wijsheid en kennis. Juist deze in de missenweréld uitzonder
lijke combinatie heeft haar echter in moeilijkheden gébracht.
Haar leerlingen zijn met de schoonheidsverkiezingen (tot dus
ver was mademoiselle Fabris slechts Miss Ile-de-France) zeer
ingenomen, omdat ze haar „een schat" vinden, die bovendien
de algebra zo duidelijk weet uit te leggen. Maar die vrouwelijke
directrice van de school een strenge mejuffrouwdie Abraham
reeds lang gezien heeft) denkt er anders over. Ze heeft Miss
Frankrijk ten strengste verboden ook maar met een spoor van
make-up op school te verschijnen en dwingt haar bovendien tot
een ferme dagelijkse wandeling, dan wél te wachten tot er in
het ook winterse Frankrijk een bus rijdt,omdat de verschijning
van een Miss op de fiets teveel opzien zou baren. De foto toont,
dat het goede humeur van Miss Frankrijk onder dit alles niet
geleden heeft. Ze leest wat er in de krant over haar geschreven
wordt, even voor ze voor de Franse f.v. zal worden geïnterviewd.
HEI NIEUWE DAGBIAD -
V?n De Maasbode N.V., directeur J. Kuijpers; directeur-hoofdredacteur mr. W. A. M. v. d. Kallen; algemeen redacteur H. Paalvast. Kantoren: Rotterdam: Kortenaerstraat 1, tel. 135270, postbus 723, giro 590948; Gouda: Lange Tiendeweg 23, tel. 3600, giro 590947;
w Delit 97> tel. 23441 en 23792, giro 590944; Schiedam: Dam 18, tel. 66152, giro 590943; Vlaardingen: Oosterstraat 14 B, teL 2539; Dordrecht: Wijnstraat 147, tel. 6121, giro 590946. Abonnementsprijs: ƒ7,80 per kwartaal, ƒ2,65 per maand en ƒ0,62 per week.
Dp nrom i ar> iion Vi o1
i_
^t» Kennen Tsjombes bestemming
een VN-woordvoerder. Di-
W; ^e zegslieden verklaarden ech-
en nieuwe en misschien niet op
S(" crisis is ingetreden op het
le dat juist alles scheen goed
dat
ga 1 juisl ai
W Wij hebben vernomen
,>R 'n een met hoge snelheid
Hfc'6 Wagen uit Elisabethstad is
'tfisir n en via Kipoesji naar Rho-
Ver>in 'S sev'ucht. Voorts hebben wij
1 n.len dat de VN-strijdkrachten
lfit hadden kunnen tegenhouden."
e diplomatieke zegslieden ver-
0?nv <f-u.
''eicg ""-bneider doet alle moeite af te
k e1
ee«
°Tdt
met haar vroegere Sissy-rollen.
film, welke thans te Londen
^ïd 0p9en°men, speelt ze bijvoor
*°etg! e?n ZÜ bet op het oog ook nog
vnr rol van violiste. Ze moest
oeze rol „Humoresque" leren
spelen. - (Telefoto)
ttEv.pVan °nze correspondent)
rtbrUat-i Lo- 12 jan. Zaterdag 2
ki^eerto. YortJt 's middags hier in het
Afbouw het tiende Overijssels
to *- Do a gehouden. Sprekers zijn
Zo Cak ifuay. dr. De Kort en minis-
rik evens wordt die dag 's mor-
tirll'iier)rnaJe?tigstc sterfdag van dr.
Ti,k? herdacht in zijn geboorte-
;ahk hergen en zal karinaal Al-
ov.il C11 mi Ral maai m-
k jt J Plechtige H. Mis celebreren
,1 Parochiekerk van Tubbergen.
lo Scha en bij het standbeeld van
&ed. aePman J—
kransen worden ge-
klaarden voorts dat Tsjombe gister
avond plotseling zijn paleis in de
Katangaanse hoofdstad had verlaten
en gevlucht was, blijkbaar in de over
tuiging dat de Verenigde Naties „het
spel niet met hem wilden spelen".
„Tsjombe schijnt te hebben gedacht
dat er geen plaats voor hem zal zijn
in een herenigde Congo", aldus de
diplomatieke zegslieden. Hij schijnt
geen verzekering te hebben gekregen
dat h|j een sleutelfiguur zou blijven,
zo werd er aan toegevoegd. Dit blijk
baar in het kader van het aan de
gang zijnde overleg tussen de VN,
Leopoldstad en Elisabethstad over de
integratie van Katanga in de Congo.
Een diplomaat verklaarde dat dit
overleg, dat „het Waterloo zou kun
nen zijn van secretaris-generaal Oe
Thants Congolese herenigingsplan",
zou voortgaan.
Volgens berichten zou ivolwezi,
Tsjombes laatste bastion, in handen
ziji van gematigde elementen die niet
bereid waren de mijn- en krachtinstal
laties in de stad te vernietigen.
Diplomatieke functionarissen zijn van
mening dat Tsjombe wellicht weer eens
is over te halen naar Elisabethstad
terug te keren en zijn samenwerking
met de volkerenorganisatie zal hervat
ten. Maar het zal VN-functionarissen
moeilijk vallen thans Tsjombe, die de
laatste dagen voor de ene verrassing
na de andere zorgde, nog ernstig te
nemen.
Premier Cyrille Adoula van de Con
golese centrale regering zal voorlopig
AMSTERDAM, 12 jan. Wanneer
in het barre vriesweer geen verande
ring komt, is het van morgen af mo
gelijk op eigen risico over het ijs van
de Gouwzee per auto van Monniken
dam naar Marken en vandaar naar
Volendam te rijden. Drie ijsclubs heb
ben rijbanen uitgezet. Er zal tolgeld
worden geheven. In verband met de
door de (hier en daar drie meter) hoge
sneeuwbergen verminderde breedte
van de rijbanen van de toe- en afvoer-
wegen heeft de rijkspolitie echter een
bijzondere verkeersregeling moeten
ontwerpen. In overweging wordt ove
rigens gegeven, eerst zijn verzeke
ringsmaatschappij te raadplegen, alvo
rens te besluiten de tocht over de
Gouwzee te maken.
DEN HAAG, 12 jan. De gezond
heidstoestand van de voorzitter van de
Tweede Kamer, dr. L. G. Kortenhorst,
laat zich ernstig aanzien. In het zieken
huis is hem het sacrament van de zieken
toegediend.
niet aandringen op het onmiddellijk ver
trek van de Belgische en Britse con
suls uit Katanga, zo is gisteravond in
diplomatieke kringen in New York
meegedeeld. De zegslieden verklaar
den dat secretaris-generaal Oe Thant,
de Congolese regering had verzocht
geen maatregelen te nemen naar aan
leiding van de beweerde Britse en
Belgische inmenging in interne Congo
lese aangelegenheden.
O Thant zou onomwonden tegen de
Congolese ambassadeur, Théophile Di-
zoemboeir hebben verklaard dat hij
van mening is dat de Belg, kolonel
Frederik Van der Walle, en de Brit,
Derek Dodson, in Elisabethstad zouden
moeten blijven. Volgens doorgaans be
trouwbare zegslieden zouden de Ameri
kaanse en Westeuropese ambassades
in Leopoldstad eveneens een beroep op
Adoula hebben gedaan de diplomaten
niet uit te wjjzen.
LEEUWARDEN, 12 jan. De kans
is groot, dat de Elfstedentocht zal kun
nen doorgaan. Het bestuur van de ver
eniging „De Friese Elfsteden" heeft
vrijdagavond, na vijf uur vergaderen,
besloten om opdracht te geven de baan
op de route van de Elfstedentocht in
gereedheid te brengen. Daartoe is ook
de medewerking ingeroepen van de
Friese bevolking. Het bestuur heeft nog
geen datum vastgesteld. Het wil eerst
een duidelijk inzicht hebben in de be
trouwbaarheid van het ijs op de route.
Een onderzoek wordt vandaag reeds
ingesteld en vanavond hoopt het be
stuur een datum te kunnen vaststellen.
Volgens thans beschikbare gegevens
varieert de kwaliteit van het ijs sterk.
De toestand is slecht tussen Workum
en Bolsward, tussen Harlingen en Fra-
neker en in de gemeente Het Bildt.
De gemeente Leeuwarden is verzocht
de stadsgracht af te dammen, tenein
de het warme water van de fabrieken
te weren, en zodoende rond de finish
te Leeuwarden betrouwbaar ijs te krij
gen.
„De veiligheid gaat ons voor alles",
aldus de voorzitter van de vereniging
„De Friese elfsteden", de heer J. L.
Hoogland. „Wij willen weten hoe het ijs
onder de sneeuw is. Het zit er overi
gens wel in dat de tocht zal doorgaan."
Het bestuur verzoekt de bevolking
zich spontaan in verbinding te stellen
met de ijswegencentrales in het elf-
stedentraject.
Tsjombe in heftige discussie met Ethiopische VN-militairen, die hem wilden
tegenhouden, toen hij donderdag een ééndags-uitstapje vanuit Elisabethstad maakte
naar Mokombo, nadat gebleken was, dat hij geen huisarrest had en zich slechts
aan de voor alle burgers geldende avondklok moest houden. De Katangaanse
premier heeft ook gisteravond van zijn bewegingsvrijheid gebruik gemaakt en
blijkbaar waren er toen geen VN-militairen, die hem tegenhielden.
DEN HAAG, 12 jan. De Leidse
oud-hoogleraar in het strafrecht prof.
mr. J. E. Jonkers heeft zich in het
Nederlands Juristenblad gekeerd tegen
het pleidooi van prof. mr. J. M. van
Bemmelen en prof. mr. W. P. J. Pom-
pe, hoogleraren in het strafrecht en de
criminologie te Leiden en Utrecht, voor
gratieverlening aan en invrijheidsstel-
ling van de vier Duitse politieke delin
quenten die in Nederland nog een
levenslange gevangenisstraf uitzitten.
Deze vier Duitsers Aus der Fünten,
Kotalla, Fischer en Lages noemt
prof. Jonkers „prominenten op het ge
bied van de oorlogsmisdrijven".
De hoogleraren Van Bemmelen en
Pompe hebben in hun eerste argument
voor gratie aangevoerd dat men steeds
van de gedachte is uitgegaan dat poli
tieke delinquenten hun straf op dezelfde
wijze moesten ondergaan als commune
delinquenten en dat het ten aanzien van
de laatsten „vrijwel" regel is dat tot
levenslang veroordeelden na een zekere
periode op jaren worden gesteld. Prof.
Jonkers wijst op het woord „vrijwel"
en zegt juist bij deze politieke delin-
STOCKHOLM, 12 jan. (Rtr) Ko
ning Gustaaf V Adolf van Zweden heeft
gisteren ter gelegenheid van de ope
ning der nieuwe zitting van het parle
ment zijn jaarlijkse troonrede uitge
sproken. Hij kondigde daarin o.m. aan,
dat in de loop van dit jaar een wets
ontwerp aan het parlement zal worden
voorgelegd om van links naar rechts
verkeer over te schakelen. Als het
parlement deze wet aanneemt, zal En
geland nog het enige land in Europa
zijn waar het verkeer links houdt.
Ook zal een wetsontwerp worden in
gediend, waarbij alle werkgevers ver
plicht zullen worden hun personeel een
betaalde vakantie van vier weken per
jaar te geven.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 12 jan. De regering
kan nog geen nadere mededelingen
doen over een eventuele wijziging in
de structuur van het lijnenpatroon van
de K.L.M. Wel geeft de regering toe
dat er thans aanleiding bestaat de
vraag onder ogen te zien of door wij
ziging van produktie en structuur een
versnelling van de ontwikkeling naar
een redelijk rendement van het in de
k.l.m. geïnvesteerde kapitaal mogelijk
zou zijn. Dit deelt de regering mee in
een nota aan de Tweede Kamer, waar
in zij naar aanleiding van de moeilijk
heden bij de K.L.M.die de laatste da
gen zo duidelijk aan de dag zijn getre
den, de ontwikkelingen in de natio
nale luchtvaartmaatschappij heeft vast
gelegd. Uit de nota, ondertekend door
de ministers van Verkeer en Water
staat en van Financiën, worden de le
den van de volksvertegenwoordiging
overigens wijzer dan zij reeds waren
door de talrijke recente publikaties in
de dagbladen.
De ministers Korthals en Zijlstra
schrijven in de nota, dat reeds enkele
jaren geleden de zich geleidelijk
openbarende teruggang van de be
drijfsresultaten der K.L.M. de direc
tie en commissarissen van de maat
schappij hebben gedwongen ernstig te
streven naar een verlaging van het
kostenpeil. Maatregelen op advies
van een op initiatief van gedelegeerd-
krrjp r, 'ulm reyo rteeji in
commissarissen ingestelde commissie
leidden niet tot het verwachte resul
taat. Wel hadden de adviezen en de
daaruit voortvloeiende maatregelen
een aanzienlijke kostenbesparing tot
gevolg, maar in de bedrijfsresultaten
kwam geen afdoende verbetering.
De commissarissen realiseerden zich,
aldus de nota, dat de teleurstellende
bedrijfsresultaten voor een belangrijk
deel waren toe te schrijven aan de
werking van factoren, waarop de direc
tie van de K.L.M. geen invloed kon uit
oefenen. Met name werc'. daarbij ge
dacht aan de toenemende moeiliikheden
op luchtvaartpolitiek terrein, voortvloei
ende uit stijgende protectionistische ten-
denzen en aan de gevolgen van de in de
gehele luchtvaartwereld optredende
overproduktie aan plaatsruimte.
De onderzoeken van de eerder ge
noemde commissie brachten evenwel
aan het licht, dat er reden was zich af
te vragen of de K.L.M. niet te zeer
vergroeid was geraakt met haar verle
den en of de bestaande organisatie nog
wel voldoende flexibel was om het be
drijf aan de veranderde omstandighe
den te doen aanpassen.
Dit alles is voor directie en com
missarissen aanleiding geweest een tot
oordelen bevoegde instantie in te scha
kelen, het adviesbureau McKinsey and
Company te New York, deskundig op
het gebied van reorganisatie van grote
bedrijven, met name van luchtvaart
maatschappijen. Nadat dit bureau, al
dus de nota, in het voorjaar van 1962
de opdracht had gekregen een onder
zoek in te stellen naar de juiste orga
nisatievorm voor de K.L.M., bracht het
11 december het gevraagde rapport
uit, aan de hand waarvan thans wordt
bestudeerd welke maatregen zullen moe
ten worden genomen.
Bovendien hebben de commissaris
sen, aldus de nota, die hiermee des
betreffende geruchten bevestigt, los van
het onderzoek naar de voor de maat
schappij juiste organisatievorm, in au
gustus 1962 het bureau McKinsey ver
zocht, vooruitlopende op het volledige
rapport inzake de organisatie van de
PARIJS. 12 jan. (Rtr) Een civie
le rechtbank in Parijs heeft de 77-ja-
rige mevr. Jeanne Maréchal uitgeefster
van het satyrlsche tijdschrift „Le
canard enchainé" veroordeeld tot een
boete van 1.000 frank (ongeveer 700
gulden) wegens belediging van het le
ger.
De aanklacht tegen het blad was in
gediend door de Franse minister van
defensie. Pierre Messmer, in verband
met een artikel waarin legerofficieren
betiteld waren als „beroepsslachters
en „ontstellende imbecielen".
iiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiimiiiuuiiiiiiiiiiimiiHiiiiiiiiimii
DE BILT, 12 jan. Uit Duitsland zijn
in de afgelopen nacht wolkenvelden
komen binnendrijven. Opnieuw werd de
laagste temperatuur van -18 gr C op i
het vliegveld Leeuwarden gemeten. Tij
dens het weekeinde ondergaat het weer
nauwelijks enige verandering. De vorst
is inmiddels tot dicht bij de Riviera
doorgedrongen. Doordat er meer bewol
king aanwezig is, heeft het weer over
dag een minder fraai karakter maar het
blijft 3 tot 6 graden vriezen en in de
nacht 7 tot 10 graden.
ZONDAG:
Zon: 8.44-16.54; maan: 20.58-10.45.
MAANDAG:
Zon: 8.43-16.55; maan: 22.05-11.08.
K.L.M., een afzonderlijk rapport op te
stellen met betrekking tot de structuur
van de voor de K.L.M. meest wense
lijke topleiding. Dit interim-rapport is
begin september aan directie en com
missarissen uitgebracht. De er in ver
vatte aanbevelingen bleken in vele op
zichten parallel te lopen met de onder
de commissarissen bestaande inzichten,
zo vermeldt de nota.
Nadrukkelijk verklaart de rege
ring, dat de problemen, waarvoor de
K.L.M. zich geplaatst ziet, er niet
toe hebben geleid, dat „het door de
K.L.M. geleverde produkt ook maar
enigermate aan waarde heeft inge
boet". Met bijzondere waardering
wordt in de nota gesproken over het
personeel, dat, zo wordt gezegd, met
toewijding zijn taak vervult en het
bedrjjf zijn hoge standaard zowel wat
betreft veiligheid en regelmaat als
verzorging van passagiers en vracht
handhaaft. De K.L.M., zo besluit de
nota, staat in deze nog vooraan in
de gelederen der internationale lucht
vaartmaatschappijen.
De nota werd deze week in de Ka
mer toegezegd, nadat prof. dr. ir. A.
Vondeling (P.v.d.A.) een suggestie in
die richting had gedaan. De kamer zal
waarschijnlijk donderdag over de K.L.
M.-nota discussiëren.
quenten aanleiding te zien een uitzon
dering op deze regel te maken.
In hun tweede argument wezen de
professoren Van Bemmelen en Pom
pe op de zware druk waaronder deze
Duitsers zouden hebben gestaan en
op de zedenverwildering door de
oorlog. Prof. Jonkers bestrijdt dit
argument door te zeggen dat er ook
in de oorlog nog grenzen zijn en dat
die door deze delinquenten ver zijn
overschreden. „Uitermate bezwarend
voor deze delinquenten is het feit dat
zij gebruikmakend van een geweldige
overmachtspositie, zich op beestach
tige wijze hebben vergrepen aan ab
soluut weerlozen".
Het derde argument, namelijk dat re
classering bij levenslang zinloos is als
de straf geheel ten uitvoer wordt ge
legd, is slechts ten dele juist, aldus
prof. Jonkers. Het is eerder een contra
dan een pro dat de Duitsers na hun
invrijheidsstelling dadelijk over de
Duitse grens worden gezet, omdat alle
controle op hun verder doen en laten
dan ontbreekt. Als zij niet bekeerd zijn
van de dwalingen huns weegs, maar
verbitterd, kan dit zelfs funest zijn.
Over het beroep op edelmoedigheid
van het Nederlandse volk schrijft prof.
Jonkers: „Zou echter een eventuele
gratiëring van deze vier oorlogsmisda
digers wel van edelmoedigheid getui
gen tegenover de tallozen, die door hun
misdadige handen en hun duivelse
geest vielen? Ik geloof van niet".
(Van onze sociaal-economisdhe redactie)
DEN HAAG, 12 jan. Na de vergade
ringen die de organisaties van werkge
vers in de metaalindustrie hebben ge
houden, wordt eind van deze maand een
hervatting van de C.A.O.-besprekingen in
de Vakraad voor de Metaalindustrie ver
wacht.
De werkgeversvertegenwoordigers zul
len daar waarschijnlijk een iets ruimer
aanbod kunnen doen dan de 1% pet.,
waaraan zij in de eerste onderhande
lingsfase hebben vastgehouden. De werk
gevers zijn echter van mening, dat ook
de werknemers iets van hun eis (.3%
zullen moeten laten vallen, willen de on
derhandelingen werkelijk enige kans op
succes hebben. Vooralsnog bestaat er bij
de werkgevers nauwelijks bereidheid om
ooik aan de eis tot verlenging van de
vakantie tegemoet te komen. Naar het
schijnt worden zij daarin gesteund door
de centrale organisaties van werkgevers
in de Stichting van de Arbeid.
In de confectie-industrie is intussen
wel overeenstemming over een ver
lenging van de vakantie bereikt. Dit
akkoord is echter nog niet door de Stich
ting van de Arbeid goedgekeurd.
HENGELO, 12 jan. Langs de rij
baan van de Geerlinksweg is gistermor
gen het stoffelijk overschot gevonden
van de 68-jarige G. J. H. Snuverink.
Even verder lag zijn fiets. Uit sporen
heeft men afgeleid, dat het slachtoffer
in de sneeuw is geslipt en vervolgens
door een vrachtwagen is overreden.
