Broekhuizen (76): vaste hand
van vader, een jager op wild
Donner twijfelt aan variant
uit zijn jonge jaren
Larsen zet na derde zege achtervolging in
i
Vannacht beslissende proef
in Rallye van Monte Carlo
Voortaan voordelig wassen
UW TROMMEIWASMACHINE
nu in PLASTIC ZAKmet
f 285 voordeel
S
2i,
N,
«a» -
BUITENBEENTJE IN DE SCHAAKWERELD
DE SENSATIE IN HOOGOVENTOERNOOI
Biljart-carrière is nog niet ten einde
HOKUS-POKUS IN HOOGOVENTOERNOOI
Slotemaker-Vart der Geest staan 39ste
Nog twee zeges
voor atletes
s! u'
-if,?! -
Ski-titels studenten
SN
S'h
N':'
DONDERDAG 19 JANUARI 1967
67
BEVERWIJK, 19 jan. Een
maand geleden stapte Dick van
Geet in Leiden een winkel bin
nen. Hij kocht er twee schaak
boeken. Elk ter waarde van on
geveer twintig gulden. Dit feit
heeft een grote invloed op de
spectaculaire ontwikkelingen in
het Hoogovenschaaktoernooi.
D. D. VAN GEET: taai en onverzettelijk.
Mariëlle Goitschels eerste
JOHAN BROEKHUIZEN
BEVERWIJK, 19 jan. De
zevende ronde van het Hoogoven
schaaktoernooi heeft Donner gis
teren een merkwaardige ervaring
gebracht. Na zo'n uurtje spelen
had hij een variant op het bord
gebracht, die hij... als veertien
jarige hoogstpersoonlijk had ge
analyseerd.
Uitslagen en stand
Ner
Ne
Nst
1
Ck
S 'Jt*<
1
S/V
O'»
V 1
1
Dick van Geet: de tijger
(Van onze speciale verslaggever)
De bijna onbekende Van Geet be
reidde zich weinig later ii> een Oos
tenrijks wintersportoord voor, het
eerst in zijn leven serieus voor op een
belangrijk schaaktoernooi. Hij deed
dat zeer doelmatig. De 34-jarige
Oegstgeester neemt op het ogenblik
met vijf punten uit zeven wedstrijden
een eervolle derde plaats in. Hij staat
pal achter de Russische grootheden
Spasski en Lutikov. Zijn succesvol op
treden blijkt bovendien nu al winstge
vend. Door die vijf punten heeft
schaakmeester Van Geet vijfhonderd
gulden verdiend.
Ondanks die speciale voorbereiding
worden de prestaties van Van Geet
als zeer bijzonder aangeduid. Voor dit
sterke internationale gezelschap miste
hij eigenlijk de ervaring. Hij werd één
keer in het Nederlands tiental opge
steld en speelt voorts bijna uitsluitend
voor het Leids Schaakgenootschap;
een ploeg die niet eens in de hoofd
klasse van de KNSB speelt.
De kenners hebben echter één ding
over het hoofd gezien: de vechtlust
van Dick van Geet. Deze is onver
moeibaar en wordt door iedereen be
wonderd. De Russen spreken zelfs
over „de tijger" als zij het over Van
Geet hebben. Die inzet is naar -de me
ning van Van Geet in dit toernooi ab
soluut noodzakelijk. Bijna al mijn te
genstanders zijn beroepsschakers. Ik
niet. Ik ben amateur. Dat houdt in,
dat mijn theoretische kennis en erva
ring minder is. Alleen door mijn men
taliteit en mijn inspiratie kan ik dus
winnen".
Het nadeel van de op papier zwak
kere schakers heeft ook een voordeel.
Drs. Van Geet weer: ,,Ik hen slacht
vee voor mijn tegenstander. De groot
meester móet van mij winnen. Dit wil
zeggen: risico's nemen. Daarvan pro
heer ik elke partij profijt te trekken."
Die taktiek is aardig gelukt. Door
fel, gedurfd spel wist hij overwinnin
gen te behalen op de Tsjech Kavalek,
de Joegoslaaf Ciric en de Nederlan
der Hein Donner.
De successen van Dick van Geet
hebben een ongedacht gevolg: er opentj
zich een uitzicht op de grootmeester
titel. Als hij uit de resterende negen
partijen ook vijf punten verovert, is
dat een feit. Van Geet denkt daar nog
lang niet aan. Er kan heel veel ge
beuren. „Bovendien", verklaart hij,
„als ik op dat resultaat ga spelen,
kom ik onder druk te staan. Dan
wordt het niets." Van Geet herinnert
zich nog precies zijn ervaringen tij
dens het IBM-toernooi in Amsterdam.
Uit negen partijen behaalde hij toen
niet meer dan een half punt.
Zal Van Geet hoewel hij niet gokt
op een grootmeestertitel toch zijn goe
de vorm tot het einde van dit toer
nooi kunnen handhaven? Dat is de
grote vraag van het ogenblik. Van
Geet gelooft van wel. ,,Als de eind
fase aanbreekt, moeten de beroeps
schakers nog meer risico's nemen.
Een plaats hoger scheelt dan soms
heel veel geld." Of Nederlands hoog
geplaatste schaker echter fysiek tegen
de afmattende wedstrijdenreeks is op
gewassen, wordt betwijfeld. Eén ken
ner doet dat niet. Hans Bouwmeester,
de bekende theoreticus. Hij heeft zeer
veel partijen met Van Geet geanaly
seerd. Hij kent hem daarom beter dan
wie ook. ,,Vaii Geet wordt in mijn
ogen van alle schakers in Nederland
het meest onderschat".
De Russische koplopers in het Hoog
oventoernooi zijn duidelijk onder de in
druk van het actieve spel van Van
Geet. Grootmeester Spasski zegt daar
over: „Hij is een zeer uitgekookte spe
ler. Hij probeert zich altijd in een re
mise-opstelling te manoeuvreren.
Daarna wacht hij op zijn kans. Elke
kleine fout buit hij onherroepelijk uit."
De andere Rus, Lutikov, heeft die tak
tiek van Van Geet als enige succesvol
doorstaan. Hij verklaart: „Niettemin
was Van Geet mijn lastigste tegen
stander". En dan te bedenken dat de
schaker uit Oegstgeest in feite debu
teert bij de grootmeesters. Een voor
recht, dat hij verkreeg toen hij in
1965 winnaar werd in de meester-
groep.
SCHRUNS', 19 jan. De 21-jarige
Frangaise Mariëlle Goitschel, we
reldkampioene reuzenslalom en com
binatie, heeft haar eerste overwinning
van het ski-seizoen behaald. Zij won
een afdaling over 2.400 meter in 2
min. 12,23 sec. De Oostenrijkse we
reldkampioene op de afdaling, Erika
Schinegger, eindigde op de tweede
plaats (2.12,34), terwijl het Franse
meisje Famose derde werd (2.12,60).
De 23-jarige Canadese Nancy Greene,
die vorige week in Grindelwald triom
fen vierde, moest nu met een tijd van
2.14,01 genoegen nemen met de vierde
plaats.
(Van onze speciale verslag
gever)
ARNHEM. 19 jan. Er jank
te een hond door de achterzaal
van het hotel Centraal. Heel
lang en heel doordringend, een
jachthond gelijk. Daarom keek
de grijze Johan Broekhuizen
niet op of om De anderen,
een kleine honderd leden van
de Bristol Biljart Club, die.
met de keu geklemd tussen
de knieën de 76-jarige Broek
huizen als de nationale kam
pioen hoofdklasse driebanden
zaten te huldigen, waren ver
stoord. Wat een irriterend
kwebbelende club bridgers in
de voorzaal nog niet had ver
mogen. gelukte de huilende
hond: de spreker stokte in zijn
van papier gelezen feestrede.
Volkomen rustig, onverstoor
baar, zonder trillende vingers
of wrijvende handen en zon
der er ook maar één moment
te denken aan een blik van
verwijt onderging Johan Broek
huizen de jachtkreet. Had hij.
nog juist voor het ceremonieel
begon, niet verklaard, deze rust
en kalmte, zo kenmerkend voor
zijn biljartspel, te hebben ge
ërfd van zijn vader, ruim veer
tig jaar jager op groot wild?
Met de vaste hand van een
jager heeft Johan Broekhui
zen een gepensioneerd meter
ijker, ook dit weekeinde het
toernooi beslist, dat hem te
rugbracht in de hoogste klasse
van de biljartbond. Zelfs al
had hij elke nacht de reis van
Zeist naar Arnhem moeten ma
ken, omdat zijn vrouw met
een longontsteking ziek thuis
lag. BBC, de grootste biljartclub van Arnhem, waarvan
hij lid is sinds het uitsterven van een zelf opgerichte club
in 1965, wilde hem daarvoor huldigen. En de Arnhemse
wethouder voor sportzaken, Mr. Bisterbosch. En de voor
zitter van de KNBB, de heer P. van Engelen. Johan Broek
huizen onderging die huldiging leidzaam. Zoals hij ook alle
persoonlijke felicitaties afweerde met een quasi nonchalant:
„Laat maar, ik weet wat je zeggen wil".
Echter, na drie kwartier de toespraken te hebben aange
hoord, stond hij met gebalde vuist op: „Ik ga door zo lang
als ik kan." Dus toch nog geen afscheid, zoals eerder deze
week aangekondigd? „Mijn eerzucht eiste dat ik als ere-
klasser moest kunnen stoppen. Daarvoor heb ik ge
vochten. Maar als ik het volgend jaar niet sta te wanke
len, waarom zou ik dan niet een kans wagen? Teegelaar
heeft gezegd, twee jaar geleden al: je komt bij ons terug.
Mijn dokter zei het de vorige week nog: je speelt nog
tien jaar. Dat zijn kreten. Belangrijker is hoe ik mezelf
voel. Zijn de voorwedstrijden niet te zwaar dan doe ik
mee in de ere-klasse."
Broekhuizen is een vechtjas. Een bezetene van de sport
ook. Die huldiging deed hem meer dan hij liet blijken,
zoals ook de vele gewonnen bekers en medailles meer
betekenen dan uit de afwezigheid daarvan in zijn huiskamer
zou kunnen worden afgeleid. Broekhuizen herinnert zich
ook vrijwel elk goud-horloge dat hij vóór de oorlog in de
wedstrijden in vijf of tien beurten of met zes ballen heeft
gewonnen. „De prijzen zijn echter weggestopt in dozen.
Mijn vrouw houdt niet van snuisterijen in een kast in de
kamer. Ik heb wel in elke medaille een millimetergaatje
geboord. Af en toe rijg ik de serie dan aan een draad om
ze hier in de zaal aan iedereen te kunnen laten zien." Zo
trots is Johan Broekhuizen op zijn prestaties in de sport,
die hij al op zesjarige leeftijd in het café van zijn vader
leerde. „Van het voetballen kun je me thuishouden, van
het biljarten niet," waarsch
de hij zijn vrouw reeds v ?e
hun huwelijk. Sindsdien w®eaei)
dat zij hem drie middae
per week kwijt is. hg(ji
Hoeveel die sport voor j
betekende bleek in 1956. In
en 1952 was hij Nederig,
kampioen ere-klasse drieb' y
den geworden. In 1956 mist®
de titel door een wat slee®
gemiddelde dan de kamP*®
Een ongelukje na afloop
dat toernooi in Musis Sacr1 j
in Arnhem kostte hem het 11
in zijn linkeroog. Nog niet
de eerste operatie. Wel
een oogspier het daarna
begaf en een tweede °Perfve-
noodzakelijk was. „Na zes
ken plat op bed te hebben
legen, mocht de lap van no
oog. Ik keek recht in een la
'toe"
toef
•boven mijn bed. Die lamp
P®
pat
poé
ik als een speldeknop.
hoofdzuster probeerde mij
rust te stellen. Er moet
wat vuil bloed uit, zei.
bloed moet er dan nu
uit." hjj
Aan het bilart moest
helemaal opnieuw begin®
„Ik zag maar één kant y
het laken. Soms amper tw
ballen. Bij het aanleggen
ik de bal meestal al j
het stoten geraakt, want
kon geen afstand meer scn
de
ten.
Na vier maan'
deed hij toch weer mee in
strijd om het Nederla®
kampioenschap en handhaaf
zich in de ere-klasse. P 0-
degradeerde hij toch, PT°n],a
veerde weer, faalde vervolgens in de voorwedstrijden
kwam nu dus weer terug. Met een hoger gemiddelde d®
toen hij voor zijn operaties kampioen werd. Hoe het to
gelijk is? „Routine, vertrouwen in je eigen schema, L
mooiere bal proberen te maken dan nodig is, en vooral s®
voel voor het grote spel. Dat heb ik. Dat constateer®
de beroemde Belg Hooremans al toen ik als zeventienjarig
jongen aan de hand van een bevriende „opper" van
marechaussee een demonstratie van de Belg voor de
geningse „upper ten" mocht bijwonen. Dat zei ook de bond®,
voorzitter toen hij mij een keer had zien spelen. Let
driebanden is moeilijker dan kaderspelen. Je moet voor dri®
banden de finesses van het kleine spel in je vingers hebbe
en het schema voor het grote spel in je hoofd. Ik ho®
niet te zoeken. Ik loop direct van mijn stoel naar c
plaats waar ik ga stoten. Dat is een kwestie van conce'
tratie. Niet alleen tijdens het toernooi, ook al dagen
tevoren." Toch raakt Johan Broekhuizen wel eens heler®3®
van streek. Hij wordt helemaal van zijn stuk gebracht war
neer zijn tegenstander een stoot over twee banden maa
de arbiter dat niet ziet en de tegenstander zijn fout nj®
eerlijk toegeeft." Iedere speler kijkt zijn bal na,
iedere speler ziet zijn fout. Als de arbiter het punt toe
telt is het een klein kunstje de bal bij het aanlegg®
te raken en vervolgens je stoel op te zoeken. Sommie
spelers kunnen die sportiviteit niet opbrengen." Broekhui/®'
praat er nu, als een bezadigd man met een glas sinas 1
de hand („Alcohol doet je hand trillen"), lakoniek ov®J
Maar met een voorbeeld illustreert hij zijn gramschap °v
de a-sportievelingen. Een voorbeeld van de goede kaO~
„Jan Sweering stond op een zaterdag tegen mij gewonne'
Hij maakte een stoot over 2 banden. De arbiter teldfj
Sweering weigerde. Ik ging naar tafel en won daarna
d«
partij na twee beurten. Sweering schudde het hoofd:
word ik geen kampioen meer." Mijn antwoord: „Win
twee volgende partijen." Ik win de mijne van jou gevaaT'
lijkste concurrenten. Ik heb mijn woord gehouden. Sweeri®6
werd kampioen. Hij was eerlijk geweest."
(Van een speciale verslaggever)
Hoe intelligent een jonge speler kan
zijn, bleek nu in de partij tegen de
Westduitse grootmeester Klaus Darga.
Donner kreeg een zeer goede stand,
Toen hij daarmede echter wat aarze
lend omsprong, kon Darga vrij spoedig
de leiding overnemen. In die fase be
gon een nogal grappige uitwisseling
van vredesbetogingen. Darga bood re
mise aan. Donner hoorde het nauwe
lijks en deed een zet. Hij sloeg en
passant het inmiddels „helder" ge
worden remise-aanbod af. Daarna
kwam Donner tot het inzicht dat de
partij geen kansen meer bood. Op zijn
beurt vond hij puntendeling rechtvaar
dig. Nu was het aan Darga het hoofd
te schudden.
De strijd werd pittig voortgezet. Don
ner dacht met de rug tegen de muur
te strijden, toen hij weer door een
remise-aanbod van Darga werd opge
schrikt. Ditmaal accepteerde hij. Ge
zien het aantal onzekerheden, dat bei
den moet hebben geplaagd werd er
naderhand nadrukkelijk en grondig
geanalyseerd. Die arbeid vroeg uren,
de conclusie was opzienbarendDarga
stond in de remise-slotstand vrijwel op
winst
Evenmin erg logisch verliep Kava
lekGligoric, omdat zwart op een ge
geven ogenblik duidelijk op winst stond.
Zoals al enkele malen in dit toernooi
is gebeurd, liet Gligoric de kans glip
pen; remise. Hij was er naderhand
toch Wel van onder deindruk.
ReePomar heeft wit weinig plezier
opgeleverd. De opening was niet al te
daverend en een actie op de dame
vleugel bleek voorbarig. De Spanjaard
finishte snel en succesvol.
SzaboVan Geet trok uiteraard de
aandacht. Na de successen van de Ne
derlander. Zo gaf Ciric bijvoorbeeld
ook nog de hangpartij tegen hem ge
wonnen. Szabo, die tot de allergroot
sten kan behoren, zag kans Van Geet
heel wat moeilijkheden te bezorgen.
Toen Szabo even de teugels vierde
was het echter per omgaande remise.
Lange weg is half ziek. Hij verdient,
om redenen van sportiviteit, aller
(Van een correspondent)
MONACO, 19 jan. Zestig forma
ties zijn door de organisatoren van de
Rallye van Monte Carlo toegelaten tot
de beslissende klassementsproef, een
nachtelijke bergrit van ongeveer 460
km. Zij zijn de uitverkorenen van de
101 equipes, die gisteren terugkeerden
in de hoofdstad van het vorstendom
van het gemeenschappelijke traject,
waarvoor dinsdag het startsein is ge
geven. In dat gemeenschappelijke deel
zijn dus 66 equipes uitgevallen. De
start voor de klassementsproef is van
middag om vijf uur.
Rob Slotemaker en Ferry van der
Geest vormen de enige Nederlandse
formatie die nog in de slag is. De
equipe maakt echter geen enkele kans
op de eindzege. Slotemaker en Van
jer„??est ,staan in het klassement op
de 39ste plaats. De strijd om de zege
wordt volkomen beheerst door de aan
val van drie BMC Mini-Coopers op de
Brit Vic Elford, die met een Porsche
911S het klassement aanvoert. De
massale aanval van de Mini-Coopers
wordt in de rallykaravaan met grote
spanning gevolgd, omdat pikant de
tail het vorig jaar deze winnende
wagen werd gediskwalificeerd. Sterrit-
rijders van grote faam bemannen drie
Mini-Coopers: Paddy Hopkirk, Timo
Makinen en Rouno Aaltonen.
De Franse pop-zanger Johhny Halli-
day, wiens deelnemen door menige er
varen rally-rijder heftig is bekriti
seerd, tartte alle sombere voorspellin
gen door zich tijdig te melden bij de
finish van het gemeenschappelijk ge
deelte. Naderhand werd hij toch ge
diskwalificeerd. Hij gebruikte meer
dan het voorgeschreven aantal van
acht banden.
De banden zullen ook in de slotrit
van vannacht weer een belangrijke rol
gaan spelen. Opnieuw bedraagt de li
miet acht banden en andermaal mo
gen slechts die worden gebruikt, wel
ke tevoren door de organisatoren zijn
gebrandmerkt. Toch hadden de lei
ders van de fabrieksformaties het nu
gemakkelijker. Zij konden de keus van
de banden uitstellen tot slechts weinig
uren voor de start. Dit in tegenstel
ling tot de bepalingen voor het ge
meenschappelijke traject. Toen moest
twee dagen tevoren reeds worden ge
kozen.
Ten behoeve van de fabrieksforma
ties reden oud-rallyrijders vandaag en
gisteren voortdurend op het vannacht
af te leggen traject om per mobilo
foon het laatste nieuws over de toe
stand van de wegen te verstrekken en
laatste ervaringen met bepaalde soor
ten banden te melden.
Het officieuze klassement luidt mo
menteel: 1. Elford-Stone met Porsche
911-S, 2. Hopkirk-Grellin met BMC, 3.
Makinen-Easter met BMC, 4. Aalto-
nen-Liddon met BMC, 5. Andersson-
Davenport met Lancia Fulvia, 6, Cel-
la-Lombardini met Lancia Fulvia, 7.
Buchet-Klass met Porsche 911-S, 8.
Munari-Harris met Lancia Fulvia.
waardering, dat hij zich zo energiek
mogelijk blijft verzetten. Tegen Larsen
was het nu echter helemaal een onge
lijke strijd. Geen wonder dat hij schaak-
technisch tegen de geslepen Larsen
in tijdnoodfase de draad kwijtraakte.
Inmiddels was het Larsens derde op
eenvolgende winstpunt. Zou de gevaar
lijke Deen nog proberen de Russen
in te halen, de zwaarwegende achter
stand van llh punt ten Spijt? We zul
len het spoedig weten. .Spoedig" is
in dit geval morgen, want vandaag
is slechts de uitgestelde partij Szabo-
Ciric can de orde. Alle anderen hebben
torijaf.
GROOTMEESTERGROEP. Ree—Pomar
0-1, LutikovSpasski li-li, GhitescuRo-
batsch I2-V2. KavalekGligoric )4-)i. Ciric
Kuijpers 1-0, DonnerDarga li-li, Szabo
Van Geet lis-li, LangewegLarsen 0-1.
Afgebroken partij: CiricVan Geet 0-1.
Stand: 1/2. Lutikov en Spasski 5. 3.
Van Geet 5 4/5. Gligoric en Larsen 4, 6.
Ciric 3 Va en 1 afg., 7/8 Kavalek en Pomar
3'/z. 9/12. Darga, Donner. Ghitescu, Ro-
batsch 3, 13. Szabo 2)4 en 1, 14. Kuijpers
2)2, 15- Langeweg 2 en 16. Ree 1)4 punt.
MEESTERGROEP. Szily—UJtelky )4-)4,
SchollNainggolan 1-0, Medina Garcia
Bredewout 1-0, MarovicWesterinen 1-0,
Van WijngaardenEnevoldsen 0-1, Keiler-
Van Scheltinga 0-1, Sandor—Ostojic 0-1,
KaraklaicTatai 1-0. Afg. partij: Ostojic—
Keiler 1-0.
Stand: 1. Ostojic 5, 2/3. Karaklaic en
Van Scheltinga 5, 4. Marovic 4)4, 5/8. San-
dor. Szily, Tatai en Ljtelky 4, 9/10. Ene
voldsen en Scholl 3)4. 11. Bredewout 3,
12/13 Keiler en Westerinen 2)4, 14. Medina
Garcia 2, 15. Nainggolan 1)4 en 16. Van
Wijngaarden 1 punt.
DAMESGROEP. Vreeken—Szota 1-0, Ve-
lat de ColominasKouchnlr 0-1, Heemskerk
Karakas )4-)4. TimmerEretova V2-V2. M
derNicolau 0-1, KokanovicJovanovic 0-1.
Stand: 1. Kouchnir 3. 2. Karakas 2)4,
3/6. Heemskerk, Jovanovic, Timmer
en Eretova 2, 7. Nicolau 1)4, 8/9. Szota en
Vreeken 1, 10/11. Kokanovic en Mulder )4
en 42. Velat de Colominas 0 punt.
LENINGRAD, 19 jan. De Neder
landse atletes hebben aan de drie
overwinningen bij het eerste optreden
nog twee triomfen gevoegd. Corrie
Bakker ondervond bij het verspringen
weinig tegenstand. Zij liet met een
sprong van 6.19 m. al haar concurren
ten ver achter zich. De Russin Kosty-
gina kwam met 5.93 m. op de tweede
plaats.
Voor de tweede overwinning zorgde
Lia Louer-Hinten. Evenals dinsdag
was zij veruit de sterkste 300 m-loop-
ster. Zij won gemakkelijk in 40.2 sec.
MAYRHOFEN, 19 jan. De reuze
slalom van de strijd om de Neder
landse interacademiale en studenten-
ski-kampioenschappen is bij de dames
gewonnen door de Utrechtse Valerie
Deiters voor Adri Schor en Karen van
Elderen, beiden Amsterdam. Bij de
heren won Floris Croon (Groningen),
met Frank Thunnissen en Jan Ples-
man, beiden Leiden, als tweede en
derde.
Om*»- - -
XV
-v
ftlSi
Vo
*h-c
•aai,
'No
1er v
Per
e
vet
X' N
Hei
t>k'
t
Ha... v,
«l>
