minister diepenhorst in TWEEDE KAMER
VVD: financiering op drijfzand
Grote meerderheid
achter Omroepwet
Goudmijntje prijsvraag: „Zing mee
in Marwkerke
MOOIER WONEN
PRACTISCH LEVEN
STRIJD OM PROGRAMMA'S GAAT DOOR
Blikken bruiloft.
g@8@oo o Wmmm wm 9Q
BmmU {pffisïkMo £3Os
IDS© coasö
g@ÖQöSg©o
Niet zo hebberig!
Amsterdam
Premies Nezifo
zijn te hoog
GELUKWENS VOOR DE MINISTER
H
mmmv
POLITIERECHTER:
VVD SPREEKT VAN „ZWARTE DAG"
Ns# -?m
Werkgevers betalen
loonsverhoging niet
ofdie goeie jongepuur of in long drinks
DONDERDAG 19 JANUARI 1967
n
Kosten
Oud
Mxn
punt
Ju '-Cais.
kom!. er seen kabinetscrisis was ge-
®an i1' was dit onderwerp eveneens
is de orde gekomen. De mammoet
typiP. e' belang van het economisch
otiri»Jn. van ons land: het bestaande
iano^bsstelsel brengt de leerlingen
t>e n'et altijd op de beste plaats.
ge„ mammoetwet zal de leerlingen
ij: 1: lavensgeluk waarborgen, maar
SbH«eNra»AAG'J»1..T„Ef S
Geen subsidie
De omroepwet heeft de Tweede Kamer gepasseerd. Minister Klompé
mocht na dit succes vele gelukwensen in ontvangst nemen. Freule
Wttewaal van Stoetwagen heeft de finister zojuist als vrouwen
onder elkaar haar complimenten overgebracht.
Eerste Kamer
Overleden na explosie
Dit is de twaalfde en laatste opgave van onze groteprijsvraag „Zing mee". Wie in deze tekening de titels
ontdekt van twee bekende versjes kan nu een lijstvan 24 titels hebben. De elf vorige opgaven stonden
in de krant van 24 27, 29, 31 december, 3, 5, 7, 10,12, 14 en 17 januari. Het wachten is nu op de speciale
eind-opqave welke zaterdag 21 januari wordt gepubli-ceerd. Wij zullen dan ook de voorwaarden herhalen,
onder welke'u kunt meedingen naar de hoofdprijs vanduizend gulden of een van de andere geldprijzen.
HILVERSUM, 19 jan. Nu
de Tweede Kamer het ontwerp-
omroepwet heeft aanvaard en bij
na met zekerheid kan worden
voorspeld, dat ook de Eerste
Kamer een gunstig oordeel zal
uitspreken, komt het weekblad
Televizier wel erg in het nauw.
De naam van, het blad is tijdens
de Kamerdebatten nog al eens
gevallen. „Angstig vaak zelfs",
zei mevrouw Van Someren-Dow-
ner (VVD).
De enige
Textielbond klaagt:
r°)r«
Vol lof
BEN KROON
eft'
eul^
l"
Minder kinderverdriet
door de Mammoetwet
(Van onze parlementaire redactie)
HAAG, 19 jan. „Het is
de. 1jSlnuatie wanneer de minister
2 ln1druk wekt, dat er een verband
u bestaan tussen het tegenstem-
.]®n van de liberalen bij de behan-
- T'S van de mammoetwet in 1962
t e huidige weerstand van de VVD
gen de behandeling van de over
ig nSswet, die de mammoetwet van
,.Ra™t doen worden. Een dergelijk
p.1 band kan niet worden gelegd. De
0 ^"-ssecretaris was immers vroeger
°k geen voorstander van de wet en
u verdedigt hij de invoering." Aldus
betoog van mevrouw Van Some-
b-Downer in het Kamerdebat, dat
fleren werd gevoerd,
de bad er intussen veel van, dat
t0 bberalen op het laatste moment
de .no§ zoveel mogelijk spaken
tra ^fielen van de mammoetwagen
ve_,btten te steken. Zij hebben zich
ei ?et tegen het uitbrengen van het
overslag over het overgangsrecht
Kan?1Steravond om eh uur werd de
van 6r verrast met een ordemotie
stelrtmevrouw ^an Someren, die voor-
te n min'ster van Financiën uit
'gen v*gen de verdere beraadslagin-
hieri a ,te wonen- De VVD noemde de
horst gen' die minister Diepen-
hadde 8n staatssecretaris Grosheide
Van ®edaan over de financiering
rnammoetwet, onbevredigend,
bet de Kamer vandaag voor
daarsjoi 'bijzondere omstandigheden
een zn,, vóór de verkiezingen bij
zet tn u en men de overgangs-
bandeif M in grote haast moet be
de _t n' betekende dit voorstel, dat
(CHl kreeg van dr. Schuring
'Wk' e,en nieuwe complicatie,
lies voerders van de andere frac-
V'indsf'ngen er van uit, dat de be-
hadd den van Onderwijs gesproken
er den namens de regering. Men had
bat t^ °°'c geen behoefte aan het de-
stra e onderbreken tot minister Zijl-
Klpii,ZOU kunnen verschijnen. De heer
ïossin eg-t 'Pv(iA) vond een tussenop-
dacht in die zin, dat men de ge-
'haar rfWisselinf? zou voortzetten,
fuste financiële kwesties zou laten
Vanm tot de minister van Financiën
morgen aanwezig zou zijn.
c®ntr ^°stenfactor vormde een van de
d® di.i6 Punten in de tevoren gevoer-
b°emrtCUSSies' Mevrouw Van Someren
rnilir,?6 de uitgavenramingen 219
20 *n bet schooljaar 1973-1974;
itiamJ0' f 50 miljoen in het eerste
Vaa„ oetschooljaar 1968-1969) te
de zaa^egens de financiële kant van
het 0ak zou eerst het volgende kabi-
Inoet'Vve.r be invoering van de mam-
®fgeva m°eten beslissen. De liberale
ïorgd p'd'gbe maakte er zich ook be
de inV(Pver- dat de temporisering van
tr ff'ng van de wet voorzieningen
baiicie die essentieel zijn. „Fi-
Zand"6 staat de mammoet op drijf-
Dr aldus haar oordeel.
Zelf(je Pburing had bedenkingen in de-
st®llen ge,est- Men moet het niet voor
baken 8 degenen, die zich zorgen
Ze aver de financiering van de-
Zijn ji' "et onderwijs niet goed gezind
eerste de vijftigmiljoen voor het
Zouden rnammoetschooljaar besteed
de wa vmrden aan verbetering van
Van p §elegenheid door het bouwen
Zeer gymnastieklokalen, zou dit even-
dere fen °pderwijsbelang zijn. Ook an-
de fin"rac?'es hadden vragen omtrent
de •bancfering, maar men wilde met
?aan erstrekte gegevens wel in zee
zijn^a,a^SjSecrelar's Grosheide zei in
Sorpp derwoord, dat mevrouw Van
Cent„rfn niet bad aangetoond, dat de
biet u doelstellingen van de wet
,.Terv, "den worden verwerkelijkt.
kent orisering bij de invoering bete-
tna eeh wat geringere verbetering,
te v_ §epn verslechtering ten opzich-
tiin„an, de huidige onderwijsvoorzie-
Zgug P- Mr. Grosheide gaf de ver-
V01,J"g dat de leraren er met hun
?a;in betrekking niet op achteruit
vVjiniJ.ter Diepenhorst, die een korte
heiI, 9in0 Saf van de wet «-et
van Wendeel kwam voor rekening
Oer? f staatssecretaris bestreed de
kalfde, dat het huidige overgangs-
hcdeze zaak niet zou mogen af-
bini) >'De invoering van de mam-
rna Wet stond ook op het program-
kahiVan het kabinet-Marijnen en het
\Ttal veel verdriet wegnemen."
d6 J* de Kamer reageerde men met
hien,anttekening, dat het ,,zal w
bctsr ïnmrpn worden
mg, aai wegne-
utfier zou kunnen worden ver-
St n ^°or ,,kan wegnemen".
ld^tssecretaris Grosheide sprak
asf'
dat rirechter 'heeft gisteren beslist,
v0orae landelijke onderlinge vereniging
strj.-j ZIekenhuisverpleging ..Nezifo' in
Ww„®et de prijzenbeschikking in au-
eiha i, Van bet vorig jaar een verho-
*bet on eEt toegepast van de premie
de N tot 25 procent. Hij veroordeel-
r°eD tot f 251 boete om hoger be-
Ibosni-?or een principiële beslissing
In bk te maken.
ehd H6' 1966 was toestemming ver-
^Qmsti premie te verhogen overeen-
iti ay g gestegen externe kosten, maar
gihg tSus werd opnieuw een verho-
van j^0e§ePast. De penningmeester
Ze Vp,.k Verenigmg zette uiteen dat de-
geh krwglng berustte op reeds geste-
Was aan van v°ór mei. Bovendien
daan Va" aieuwe leden mededeling ge-
6 rpnui komende premieverhoging.
vak -er stelde vast, dat in het tijd-
b'®t «^gustus de externe kosten
aancpii1 sastegen. Het is althans niet
hen J°°hd. De rechter zei wel te me-
vraaeri j '"dien ontheffing werd ge-
verhoD minister toestemming tot
«Urp gen zou hebben gegeven. Mr.
beton™?' die namens Nezifo optrad,
dat hife. dat zoiets niet nodig is, om-
Verhoo jedenbesluit de premie wordt
niet over verdriet, maar zei, nuchter
als steeds, dat de mammoetwet een
grootse, maar riskante operatie is.
,,Men moet deze operatie echter aan
durven."
De staatssecretaris kreeg in het de
bat met met grote problemen te ma-
ken, maar het werd hem wel moei
lijk gemaakt bij de langzamerhand
berucht geworden kwestie van de op
richting van bijzondere scholen buiten
de planprocedure van de wet. Er
werd zo druk geïnterumpeerd, dat de
stenografen de opmerkingen niet
meer konden opnemen.
De gemeenten kunnen volgens de
mammoetwet buiten de „planning"
om niet een school (of een nieuwe
schoolafdeling daarin zit in feite
vaak het tere punt) oprichten, terwijl
het bijzonder onderwijs wel de vrij
heid heeft voor eigen rekening een
school te beginnen.
De staatssecretaris heeft getracht
dit probleem op te lossen door te be
palen, dat de bijzondere school in zo'n
geval drie jaar geen subsidie krijgt.
Een uitzondering wil hij maken voor
de school, die wel voldoet aan de nor
men van de planprocedure. De heer
Kleijwegt heeft bij amendement voor
gesteld die uitzondering te schrappen:
een buiten het plan opgerichte school
krijgt dan gedurende drie jaar in
geen geval subsidie.
Dr. Schuring drukte zijn bezwaren
tegen dit laatste voorstel uit met de
woorden: „Het is onredelijk onlustge
voelens van het openbaar onderwijs
te corrigeren door een strafexcerci-
tie tegen het bijzonder onderwijs."
Na veel heen en weer gepraat be
gon het er de schijn van te krijgen,
dat de staatssecretaris en zijn oppo
nenten elkaar op basis van een tekst
met een dubbele bodem zouden kun
nen vinden, maar de oplossing bleef
tenslotte toch uit. Vandaag zou over
dit vraagstuk van de kwadratuur van
de cirkel verder worden gesproken.
Van vrijwel alle zijden kreeg mr.
Grosheide lof toegezwaaid voor de
voortvarendheid en deskundigheid,
waarmee hij gewerkt heeft aan het
overgangsrecht voor de mammoetwet.
De heer Van Bennek om (AR) sprak
van een ,,aan bewondering grenzende
waardering". De heer Kleijwegt her
innerde eraan, dat hij het optreden
van mr. Grosheide wegens diens vroe
gere tegenstand tegen de mammoet
wet aanvankelijk met scepsis had be
groet. De staatssecretaris heeft er
echter loyaal aan meegewerkt de
mammoet tot leven te brengen. De
socialistische spreker citeerde Nijhoff:
,,Het leven is een vreemde reis, maar
wellicht leert de mens wat onder
weg".
s
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG, 19 jan. Na een
spannend laatste uur, waarin de be
slissingen vielen over een reeks ar
tikelen en amendementen, heeft de
Tweede Kamer het ontwerp-omroep-
wet met 91 tegen 38 stemmen aan
vaard. Bij de KVP was slechts één
tegenstemmer, de heer Moorman; bij
de PvdA was ir. Vredeling de dissi
dent. Van de CH stemde slechts een
derde voor het ontwerp. De AR heeft
zich er eenstemmig mee verenigd. De
VVD was de felste tegenstander.
Mevrouw Van Someren sprak van
een „zwarte dag in de parlementaire
geschiedenis". Alle kleine partijen volg
den de liberalen in de oppositie. Hun
bezwaren waren evenals die van de
VVD vooral gericht tegen de artikelen
waarin is vastgelegd, dat het over
nemen zonder toestemming van pro
gramma's van de omroeporganisaties
als inbreuk op het auteursrecht zal
worden beschouwd.
Toen deze artikelen afzonderlijk in
stemming werden gebracht, bleek dat
mr. Van Rijckevorsel (KVP) met een
grote groep leden van de KVP dit
onderdeel niet kon aanvaarden. Al
werden de artikelen aangenomen, de
stemming hierover was ongunstiger
(73 tegen 56) dan bij die over het ge
hele ontwerp. Mr. Van Rijckevorsel
motiveerde zijn voorstemmen bij de
eindbeslissing door er op te wijzen dat
in de ontworpen wettelijke regeling
van de omroep naast zijn juridische
bezwaren veel positiefs zit. De heer
Moorman daarentegen zei, dat er ge
vaarlijk gemanipuleerd was met fun
damentele rechtsbeginselen. Dit be
zwaar kon hij om die reden niet over
winnen. Bij de pacifisten kwam naast
de auteursrechtregeling ook het gemis
aan een nationale omroep als motief
naar voren.
De heer Jongeling (GPV) uitte be-
zwaren tegen de te geringe kansen
voor kleine groeperingen. Hij noemde
het geestelijk ontmoetingspunt dat de
Nederlandse omroepstichtmg denkt te
bieden een gevaarlijk doorbraakver
schijnsel. De heer Van Dis (SGP) be
perkte zich tot een felle veroordeling
van de uitzendingen van radioi en tele
visie die hij zedenverwilderend anti
christelijk en anti-monarchaal noemde
De Kamer heeft met 88 tegen 39
stemmen de motie van mevrouw Vui
Someren, verworpen, waarin werd ge
vraagd om algehele vrijheid voor de
omroeporganisaties voor iedere vorm
of karakter van publicatie van hun
omroepprogramma's.
Een amendement-Voogd (PvdA) om
films voor de televisie aan de film
keuring te onttrekken, werd verworpen.
De VVD was op dit punt verdeeld.
De liberale mr. Geertsema zei het on
zinnig te vinden om zolang films voor
bioscopen wel worden gekeurd de te
levisie, die veel meer kijkers trekt,
in dit opzicht de vrijheid te geven.
Het ontwerp zal waarschijnlijk niet
meer voor de verkiezingen op de agen
da van de Eerste Kamer worden ge
plaatst. Nu het in de Tweede Kamer
in gemeen overleg met een interim
kabinet is aanvaard, ziet niemand be
zwaar om dat in de Eerste Kamer
met een demissionair kabinet te doen
(Van onze correspondent)
VLISSINGEN, 19 jan. Opnieuw
is er goud uit de Walcherse bodem
naar boven gekomen. Nu niet uit een
preiveld in Serooskerke, waar vorig
jaar om deze tijd de goudvondst werd
gedaan, maar thans in een hoekje
aardbeienplanten in een voortuintje
van de 35-jarige Kees Wisse, in het
dorp Mariekerke.
Woensdag was de landbouwer ijve
rig aan het spitten in zijn tuintje, toen
hij opeens wat zag schitteren in de
grond. Vijftien gouden munten diepte
hij op. Ze lagen op een diepte van
een halve meter op een kluitje bij el
kaar. De munten kwamen tevoor
schijn toen de heer Wisse een kuil
groef voor het leggen van een septic-
tank. Met de munten in de hand is
de fortuinlijke landbouwer naar bur
gemeester A. de Kam van Veere ge
gaan. Deze „goudschatdeskundige"
de heer De Kam is namelijk ook bur
gemeester van Serooskerke kwam
na een eerste bestudering tot de con
clusie dat de munten van Mariekerke
even oud zijn als die welke op het
preiveld in Serooskerke zijn opgegra
ven.
Tot de vijftien gouden plakken be
horen ook diverse Franse munten die
niet voorkwamen in de verzameling
die in Serooskerke zijn opgegravem
De heer De Kam, die de gouden mun
ten voorlopig veilig heeft opgeborgen,
schat de waarde of vijfduizend gul
den. Bekend is dat op de plaats waar
de munten zijn opgegraven een hoeve
heeft gestaan waar in 1686 een zekere
Janus Geertse-Wisse heeft gewoond.
Deze was schout van Melis- en Marie
kerke. De hofstede van Janus Geertse-
Wisse heette De Pastoorshoek. „Ik
zal van de opbrengst niet gaan rente
nieren", zegt de vinder. „Het komt
mooi uit want ik ben mijn keuken
aan het verbouwen". De landbouwer
Wisse heeft in ieder geval boven de
Serooskerkse goudgravers het voor
deel dat hij de vondst niet met de
gemeente behoeft te delen. Hij pacht
de grond namelijk van zijn moeder,
dus blijft het in de familie. De politie
heeft toegezegd een oogje in het zeil
te houden bij het nieuwe goudmijntje.
UTRECHT, 19 jan. In een zieken
huis alhier is gisteren de veertig ja
rige analist M. de Ridder uit Maars-
sen overleden aan de verwondingen die
hij vorige week dinsdag opliep bij een
ontploffing in de Nederlandse kininefa-
briek aldaar.
ADVERTENTIE
Omroepen geven hun mening
(Van onze verslaggever)
Toch blijft het de vraag, of de toekomst
er voor Televizier gunstiger had uitge
zien, wanneer de wet was verwor
pen of wanneer de artikelen over het
auteursrecht waren geschrapt. In dat
geval hadden voortaan alle persorga
nen over de programmagegevens kun
nen beschikken. De nieuwe program
ma-bladen waren zo meent men
in omroepkringen als paddestoelen
uit de grond gerezen, waardoor Tele
vizier in een uiterst benarde concur
rentiepositie zou zijn terechtgekomen.
Televiziers hoofdredacteur Rein van
Rooy: „Die strijd zouden wij best aan
durven. Ik hoop, dat het eens zover
zal komen. In ieder geval gaan wij
door met het publiceren van de radio-
en televisieprogramma's."
Zoals bekend hebben de omroepver
enigingen vijf jaar lang vergeefs strijd
gevoerd tegen het blad. In 1965 heeft
de Hoge Raad hen in het gelijk ge
steld, maar ondanks een lange reeks
gerechtelijke onderzoeken de politie
deed zelfs een inval in het Leidse
kantoor van Televizier kon niet wor
den bewezen, dat het blad op onrecht
matige wijze aan de programmagege
vens kwam. Als nu de omroepwet
wordt goedgekeurd zal Televizier zelf
moeten aantonen, dat het eerlijk aan
zijn gegevens komt.
Tijdens de Kamerdebatten is de in
druk ontstaan, dat dit wetsontwerp en
in het bijzonder de artikelen over het
auteursrecht bedoeld zijn als een regel
rechte aanval op Televizier. De om
roepen bestrijden die visie. „Als Tele
vizier onze programmagegevens zou
mogen publiceren, zou iedereen dat
mogen. Televizier is toevallig het enige
blad, dat inbreuk maakt op onze au
teursrechten. Vandaar dat uitsluitend
over Televizier wordt gesproken",
meent de heer J- B. Broeksz, voor
zitter van de VARA. „Ieder ander blad,
dat onze programma's zou publiceren
zonder daartoe gerechtigd te zijn, zou
op deze manier worden aangepakt".
De aanval op het blad was daarom
onvermijdelijk. De heer Broeksz is het
met de grondslagen van de omroepwet
eens, maar handhaaft zijn standpunt,
dat de overheid teveel invloed krijgt.
Ir. K. Kooij, voorzitter van de VPRO
ziet in de omroepwet een aantal be
langrijke punten, zoals de inspraak
van de culturele organisaties in het
bestuur en programmabeleid van de
Nederlandse omroepstichting. Hij be
treurt het echter, dat het wetsontwerp
zo overhaast is behandeld. „Waarom
hadden wij niet wat langer ervaring
kunnen opdoen met het overgangsbe-
stel? Ook vind ik het jammer, dat
deze wet niet meer geworden is dan
een compromis. De VPRO is voorstan
der van een openbaar lichaam, dat van
de regering de volmacht zou moeten
krijgen alle zaken op omroepgebied
zelfstandig te regelen".
KRO-voorzitter mr. H. W. van Doorn
zei het niet verstandig te vinden com
mentaar te geven op de omroepwet,
zolang de Eerste Kamer deze nog niet
heeft behandeld.
Wel zei hij, dat de omroepen voor
standers zijn van een gezamenlijke pro
gramma, mits het reëel is. Dat het
minimumpercentage van de NRU-zend-
tijd van 25 tot 15 procent is terugge
bracht, vindt hij een goede beslissing.
„Het zou onjuist zijn, wanneer voor het
gezamenlijk programma overal naar
vulstof zou moeten worden gezocht,"
meent hij. De mening van de heer
Van Doorn over het auteursrecht komt
overeen met die van zijn fractiegenoot
mr. Baeten. Deze noemde het in de
Kamer onder meer volkomen logisch,
dat de programmagegevens wettelijk
worden beschermd.
De voorzitter van de AVRO, mr.
L. H. Slotemaker, verklaarde, dat de
AVRO als algemene en onafhankelijke
UTRECHT, 18 jan. „St. Lamber-
tus", de NKV-bond van werknemers in
het kleding- en textielbedrijf, klaagt,
dat een aantal werkgevers in de tex
tielindustrie zich niet houdt aan de voor
dit jaar overeengekomen loonsverho
ging van tien procent. Er zijn er die
volgens de bond, vertellen, dat zij de
loonsverhoging niet kunnen betalen,
omdat dit thans een te grote last is
voor het bedrijf.
„St.-Lambertus" erkent, dat de al
gemene situatie in de textielindustrie
niet gunstig is, maar de bond meent
dat de in het driejarige contract over
eengekomen loonsverhoging moet
worden nagekomen.
ADVERTENTIE
omroep steeds te kennen heeft gege
ven voorstander te zijn van een open
bestel. Dat nieuwe gegadigden tot de
radio en televisie worden toegelaten,
juicht hij toe, mits zij werkelijk iets
nieuws te brengen hebben. „Wij vin
den het niet nodig, dat er een tweede
of derde AVRO bijkomt", aldus de
heer Slotemaker. De Nederlandse Om
roep Stichting moet volgens hem voor
al een overkoepelend en dienstverle
nend orgaan zijn. Zij mag wel pro
gramma's brengen, maar alleen als
daarin geestelijke of maatschappelijke
stromingen een plaats krijgen, die bij
de omroep niet voldoende aan hun trek
ken komen.
De heer G. A. Kieft, secretaris van
de NCRV, is vol lof over het wets
ontwerp. ,,Nu wij eindelijk verlost zijn
van de jarenlange strijd en onzeker
heid kunnen wij ons des te beter aan
de programma's wijden", vindt hij
Over het auteursrecht zegt hij: ,,De
omroepen hebben moreel recht op de
bescherming van hun programmage
gevens".
De heer E. A. Schüttenhelm, voor
zitter van de NTS, hoopt dat ook de
Eerste Kamer het wetsontwerp zal aan
vaarden. „Pas als de wet in werking
treedt, kunnen wij de resultaten be
oordelen", zegt hij voorzichtig, „fian
zal ook blijken, hoeveel zendtijd wij
voor een gezamenlijk programma no
dig hebben".
De programmacommissaris van de
NRU, mr. W. Wagenaar, gelooft dat
er weinig verandert nu de zendtijd
van het gezamenlijk radioprogramma
op het minimum van vijftien procent
is gesteld. Aanvankelijk zou het ge
zamenlijk radioprogramma 25 tot 49
procent van de totale zendtijd omvat
ten. De heer Wagenaar vindt het juist,
dat de programmaraad van de NRU
nu over een ruimere marge beschikt,
waarbinnen zij het ontmoetingspro
gramma kan verwezenlijken.
SCHEEPSBOUWER L. M. Pietersen
van de Amsterdamse waterkant en
stutpilaar onder de Binnenvaartsocië-
teit heeft voorgesteld de grote Friese
traditie van het „skütjesilen" naar
het Buiten-IJ te halen. Wie als kind
de tjalken, scheefhangend in de wind
en het grote mokka-kleurige zeil als
een burgemeestersbuik vooruit, op het
IJ heeft zien varen, kan begrip heb
ben voor het verlangen van de ro
mantische Pietersen. Want het was
een groots gezicht. Maar in een mo
derne haven doet men niets anders
dan afscheid nemen. Vooral van mooie
herinneringen.
Wij gaan echter niet me" in Pie-
tersens verlangen naar Amsterdamse
skütsjes. Het moet nu maar eens uit
zijn met die hoofdstedelijke hebberig-
heid op het stuk van andermans tra
dities. Friesland heeft zijn epos van
de Elfstedentocht, zijn kaatsen en pols-
springen, zijn kievitseieren en zijn
skütjesilen en dat hoort bij het Ian"
van rietkragen, stamboekvee en wad-
lopers. Wie wil skütjesilen moet Fries
land erbij nemen. Niet op de koop
toe, maar als onmisbaar decor. Pre
cies als rooms hoort bij carnaval, de
gereformeerde jongelingsvereniging bij
jelle Zijlstra en de provo's bij het
Lieverdje.
JOOP GEESINK is ook zo een heb
berige ideeënspuiter. Hij wil met zijn
Holland Promenade heel Nederland
naar de rand van Amsterdam trek
ken. Dan weten de toeristen vast wat
ze te wachten staat, zegt hij. Kom
nou, Joop, dat meen je niet. Joop be
doelt te zeggen: dan hoeven de stak
kers niet de provincie in. En Den
Haag dan, met zijn Madurodam? Dat
is heel wat anders. Madurodam is
piep-klein. En dat strookt volkomen
met de Haagse opvatting, dat Neder
land in alles klein zal zijn, waarin
een groot volk, enzMadurodam
is Nederland maar in het Haagse.
Je kunt vandaag de dag toch al
nergens heen reizen of er is je al
een Amsterdammer voor geweest. Op
een hete zondag sjouw je Florence
rond om het marktje bij de Orsan-
michele te vinden, waar oude boerin
netjes uit de bergen damestasjes ver
kopen, die ze in de lange winter
maanden van wit raffia hebben ge
vlochten. En dan kom je met je ont
dekking thuis en daar liggen dezelf
de tassen, voor een paar gulden goed
koper in de Bijenkorf. Dan maar naar
Athene, onder aan de Acropolis, de
Plaka, razend gezellig. Je kunt er nog
echte ikoontjes kopen, die eeuwenlang
in een simpele boerenstulp vereerd
zijn. Dik onder het roet, ruw van
schildering en duur. En thuis blijkt
Dimos in zijn Griekse winkeltje in de
Korte Lijnbaanssteeg ze veel mooier
en goedkoper te hebben. En boven
dien nog echt.
EEN GOEDE BEKENDE van ons
is door de Voorzienigheid bedacht met
een gaaf zakentalent en een volstrekt
gebrek aan smaak. Hij slaagt erin
zelfs geld te verdienen op plaatsen
waar anderen lang de moed hebben
opgegeven, zoals in het rumoerige,
jonge Afrika en het Midden Oosten.
Telkens, voordat hij het vliegtuig te
rug pakt, koopt hij enige lokale kunst
werken als souvenir. En telkens is het
rommel, die de Aziatische „kunsthan
del" uit de Damstraat beter, gevarieer
der en goedkoper heeft te bieden.
Zelfs voor slimmerds is er al geen
uitweg. Een schelpje, exclusief voor
een Caribisch eilandje en omhangen
met de sfeer van Dr. No en Ursu
la Andress? Herkes uit de Runstraat
heeft het. En goedkoper. Een opgezet
vijfband gordeldier? „Taxidermie" in
de Runstraat is er goed voor. En het
Romeinse muntje dan, dat die geheim
zinnige gids 's nachts opgroef ten zui
den van Napels? De numismaat Schul-
man van de Keizersgracht lacht erom.
Hij heeft de echte. En veel goedko
per. Paul Brandt geneert zich niet
om vuurstenen pijlpunten uit de Late
Ijstijd en scherven uit de Egyptische
woestijn te veilen. Aalderink van de
Nieuwe Spiegelstraat beheerst het he
le verre oosten. De Amsterdamse heb
berigheid is mondiaal gericht. Het i»
business voor winkeltjes binnen de sin
gelgrachten. Geesinks typisch Amster
damse ideaal heel de wereld in de
lasso van de grachten te vangen, is
al werkelijkheid.
EN DAAROM, mijnheer Pietersen,
moet het skütjesilen maar in Friesland
blijven. De tjalk van de Commissaris
van de Koningin moet zijn bruinzei-
len buik bollen in de Friese wind,
zoals Reinier Paping alleen door de
poolkou van Bartlehiem gelouterd kon
worden tot nationale held. En wat doet
de TV straks in Winsum als we het
„fier ljeppen" (polsstok verspringen)
naar, pak weg, de Egelantiersgracht
halen? Het wordt er zo weer een Pa
ling-oproer.
