Kentering rentepeil maakt
beursklimaat iets beter
Rentegevoelige aandelen hoger
Groep van vijf wil
rente verlagen
NEDERLANDSE TROEF IN SCHEEPSSLAG
Bloedige gevechten gemeld
Vrijheid, blijheid en
wat de pot schaft
•DOOR LEONARD WIBBERLEY-
Bezwaren tegen
maatregelen
anti-werk] oosheid
Fraude in EEG
negen miljoen
Perzisch gas
naar Rusland
Varossieau geeft
minstens gelijk
dividend
Ontslagen bij
confectiebedrijf
BeMsche staat
gaat lenen
Zes weken na
dood gevonden
Melkverkoop
buiten
melkhandel
Koersen en
rendementen
METALECTRO I ECONOMIE STAAT OP INSTORTEN
KONI-schokbrekers
voor Pontiac
Mannen bekennen
vijftien inbraken
BEDRIJFSCHAP'-
25
NIEUWE DAG
MAANDAG 23 JANUAR1196/
AMSTERDAM, 23 jan. De
verrassende vaart waarmee Wall
Street bezig is een deel van het
vorig jaar verloren gegane ter
rein te herwinnen, is onze beurs
tot nu toe volkomen vreemd ge
bleven. Toch heeft ook hier de
stemming een verbetering onder
gaan. Daarbij wordt echter wijse
lijk het oud vaderlandse motto
„voorzichtig aan, dan breekt het
lijntje niet" gehuldigd. De activi
teit van de handel is dan ook
nog steeds gering en de koersbe-
wegingen dragen een voorzichtig
en duidelijk selectief karakter.
Het algemeen beursindexcijfer
is in de afgelopen weken geleide
lijk met 10 punten opgelopen tot
278, terwijl wat de afzonderlijke
rubriekscijfers betreft dat van de
internationale aandelen met 13
punten is geklommen tot 356 en
dat van de lokale industrie-aan
delen met 11 punten tot 281. De
grootste verbetering heeft zich
echter voltrokken in de afdeling
van de bank- en verzekerings
waarden. Hiervan is de koers-
index met 15 punten opgelopen
tot 170.
Rente
LONDEN, 23 jan. De minis
ters van Financiën van Frankrijk,
West-Duitsland, Italië, Engeland
en de Verenigde Staten hebben
zondagavond besloten samen te
werken om in hun landen de
rentestand te verlagen. De vijf
ministers waren zaterdag en zon
dag in Londen bijeen om hierover
besprekingen te voeren.
MINISTER DEBRÉ
„Ook Benelux"
Optimisme
Zo gaat het nieuwe „Eenheids-schip" eruit zien,
dat in opdracht van Stork-Werkspoor is ontworpen
door het Raadgevend Bureau voor Scheepsbouw
„Sea Transport Engineering" in Amsterdam. Naar
men hoopt zal er een groot aantal worden besteld
door wilde vaartrederijen, die hun in de laatste
oorlog gebouwde Liberty-schepen moeten vervan
gen. Het schip meet 14.000 ton dwt. en heeft een
ruiminhoud van 700.000 kubieke voet. De 5500 pk
Stork Dieselmotor maakt een snelheid van 14 kno
pen mogelijk. Het type is vergaand geautomati
seerd, zodat kan worden volstaan met een beman
ning van 20 koppen, exclusief de marconist.
Er wordt naar gestreefd de Nederlandse werven in
te schakelen bij de seriebouw van het ontwerp,
mits zij erin slagen de prijs beneden de tien miljoen
gulden te houden. De motorleverancier Stork in
Hengelo (Ov.) heeft de verkoop in handen. Ver
schillende buitenlandse reders zouden grote be
langstelling hebben getoond voor het nieuwe type.
Alleen al In Griekenland moeten de rederijen in de
naaste toekomst tussen de 150 en 250 oude Liberty-
schepen vervangen, omdat deze zo langzamerhand,
niet meer economisch in de vaart kunnen worden
gehouden. Er zijn dus kansen op orders ter waarde
van een paar miljard gulden. Scheepsbouwers in
Japan, Engeland en West-Duitsland spannen zich
echter op hun beurt in om het grootste deel van de
buit binnen te halen.
TOKIO, 23 jan. De premier
van China, Tsoe Enlai, zei giste
ren op een massabijeenkomst in
Peking, dat het Volksbevrijdings
leger zal worden gebruikt om de
tegenstanders van Mao Tse-toeng
te verpletteren. Het was, naar
wordt aangenomen, de eerste keer
dat een van de Chinese leiders in
het openbaar dit dreigement ge
bruikte. Het Volksbevrijdingsleger
omvat drie miljoen man. In de af
gelopen maanden is echter her
haaldelijk gesuggereerd, dat het
niet in zijn geheet pro-Mao zou
zijn.
(Van onze beursredacteur)
Voor de betere houding van de
beurs kunnen twee factoren worden
aangevoerd. Eén daarvan is de zeer
vaste stemming die Wall Street is
gaan beheersen. Onze internationale
aandelen zijn weliswaar niet in de
koersstijging aldaar betrokken, maar
het negatieve effect dat zich bij een
dalende Amerikaanse markt steevast
doet gevoelen, is nu tenminste niet
aanwezig. Van Amerikaanse verkoop
druk in onze hoofdfondsen is de laat
ste tijd dan ook weinig of niéts te be
merken geweest.
Nochtans staat het uiteraard echter
niet vast dat de verkopers op een of
andere dag de kop weer niet zullen
opsteken. De ervaringen van de laat-
ste jaren hebben dienaangaande wei-
nig optimisme overgelaten. Dat is I
ook een van de oorzaken dat de stem- j
ming t.a.v. de internationale fondsen
op onze beurs overwegend terughou
dend is gebleven.
Wat Philips en AKU betreft komt
daar nog bij dat met de waarschijn
lijkheid van een (verdere) achteruit
gang van de resultaten van deze be
drijven rekening wordt gehouden.
Voor Philips is deze week niettemin
een buitenlandse beleggingsmaat
schappij die blijkbaar op een toekom
stige Verbetering van de gang van za
ken wilde anticiperen, als koper op
het tapijt verschenen, hetgeen met
een koersverbetering van circa 2Va
gld. gepaard is gegaan. De notering
van het aandeel staat nu op 78 gld.,
waarmee weer nagenoeg het niveau
van eind vorig jaar is bereikt. Uni
lever (f. 89,50) is sedertdien bijna vier
gld. gestegen en Koninklijke Petrole
um (f. 126,50) ongeveer 4'/: gld. AKU
(f. 52'/,) is per saldo nog een gulden
gedaald en Hoogovens (271) zijn 7
punten achteruitgelopen.
Een tweede en zeker de voornaam
ste factor die tot een verbetering van
het beursklimaat heeft geleid, is de
kentering welke zich in de rente-ont
wikkeling is gaan aftekenen. Men
krijgt de stellige indruk dat de rente
thans definitief over haar hoogste
punt heen is. Dit heeft niet alleen een
verruimend effect op het aanbod van
kapitaal, maar bovendien neemt daar
door de spanning op het aandelenren-
dement af.
De invloed daarvan heeft zich reeds
afgetekend in een duidelijke koersver
betering van de bankaandelen. Het
rustige karakter van deze categorie
van fondsen maakt dat zij van ouds
her door de beleggers nauw met de
obligatiesector verwant zijn geacht.
Een bijzondere plaats in de weer
opkomende belangstelling voor bank
aandelen nemen sinds kort de aande
len HBU in. Hierbij doen zich echter
ook speculatieve overwegingen gelden
omdat kopers voor een deel worden
gedreven door de veronderstelling dat
de HBU op vrijersvoeten gaat of
daartoe althans door een andere
(Amerikaanse?) instelling wordt be
naderd. In hoeverre deze veronder
stelling juist is valt niet te zeggen.
Feit is dat het bestuur van de HBU in
het verleden alle toenaderingspogingen
heeft afgeslagen, maar de gedachten
zouden zich natuurlijk kunnen wijzi
gen.
Verzekeringsaandelen worden sinds
r
1
Op basis van 1953 berekend door het
Bureau voor Wetenschappelijk Beleggings-
onderzoek en Vermogensbeheer
te Amsterdam.
Koers-
bew.
uit. '63
uit. '64
uit. '65
uit. '66
13 jan.
20 jan.
Rende
ment
uit. '63
uit. '64
uit. '65
Uit. '66
13 jan.
20 jan.
indu
strie
366,37
359,58
309.26
246,53
255,73
257.27
Indu
strie
3.37
3.38
4,07
4,96
4,80
4,75
ban
ken
204,05
202.91
174,47
159,17
162,88
168,29
ban
ken
4,09
4.28
5,21
5,91
5,77
5,58
sch.p- petro-
vaart leum
alge
meen
127,72 374,25 308.23
116,81 397.63 301.46
114,77 373,42 263,64
91,42 310,18 212,24
91,73 318.28 218,42
93,45 320,35 221.13
sch.p- petro- alge
vaart leum meen
4,92
5,35
6,09
8,25
8.22
8,07
3,94
3,98
4,24
5,11
4.98
4.94
3,59
3,62
4,33
5,31
5.16
5,10
(Van onze verslaggever)
De ministers waren tevreden over
de maatregelen van enkele landen om
de kredietverleningen, die in het verle
den hebben bijgedragen om de infla-,
toire druk op de economie te vermin
deren, te verzachten. Zij waren het
erover eens dat het in enkele landen
nuttig zou zijn deze verzachting verder
door te voeren, met het oog op de
ontwikkeling van zowel hun eigen als
van de wereldeconomie.
In Britse kringen wordt verwacht dat
het officiële bankdisconto, thans zeven
procent, op korte termijn verlaagd zal
worden.
Ir. H. Vredeling, PvdA-afgevaardigde
ln de Tweede Kamer, heeft in zijn hoe
danigheid van lid van het Europees
parlement de mening van de EEG-
commissie gevraagd over het overleg
van de vijf. Acht de EEG-commissie
het juist of gewenst, dat aldus een drie
tal van de zes EEG-landen besprekin
gen voert over een probleem dat voor
de EEG als geheel, dus ook voor de
andere drie (de Benelux) van groot be
lang is, zo vraagt hij. Voorts zou ir.
Vredeling willen vernemen, of de EEG-
commissie bereid is deze aangelegen
heid in de EEG-ministerraad aan de or
de te stellen, om te bereiken, dat alle
zes EEG-landen, en eventueel ook de
EEG-commissie zelf, bij dit soort be
sprekingen wordt betrokken.
Ook minister-president Zijlstra is
bezorgd over de vorming van de groep
van vijf. Na afloop van de conferen
tie van de EEG-ministers in Den Haag,
zei hij verdrietig te zijn dat de Bene-
luxlanden niet waren uitgenodigd.
Naast de NAVO (15 landen), EEG
(zes landen), EVA (zeven landen) en
de Groep van Tien dreigt nu weer
een nieuwe club te staan. ,,Dit wordt
teveel.*' aldus de minister-president.
De Franse minister Debré is ook van
mening dat de Benelux als vierde han-
delsmogendheid van de wereld moei
lijk kan worden uitgesloten van zo'n be
langrijke conferentie. Tijdens de confe
rentie zei hij dat de groep te beperkt
is voor dit probleem. Aan de volgende
besprekingen moeten volgens hem
meer landen deelnemen.
De vijf ministers hebben overigens
alleen gesproken over de gezamenlijke
strijd tegen de hoge rente. De goud-
prijs en de hervorming van het inter
nationale geldstelsel werd niet behan
deld. Toch kon de Franse minister het
niet nalaten er nog eens op te wijzen
dat Frankrijk blijft streven naar verho
ging van de goudprijs.
In Londen is vandaag de vergadering
van de „groep van tien" begonnen,
waar ook Nederland en het Internatio
nale Monetaire Fonds aan deelneemt.
De groep zal zich bezighouden met het
internationale geldstelsel.
enige tijd ook weer met andere ogen
bekeken dan lange tijd het geval is
geweest. De nog altijd sterk stijgende
produkties bij deze bedrijven gaan
met gunstige resultaten gepaard en
daarenboven leidt een daling van de
rentevoet tot een intrinsieke waarde
stijging van de beleggingen in obliga
ties en onroerend goed. Het mes
snijdt hier dus van twee kanten.
Samenhangend met een daling van
het rentepeil laat het zich tenslotte
ook verklaren dat de op belegging in
onroerend goed gerichte ondernemin
gen in een beter licht zijn komen te
staan. Een lager rentepeil zal voorts
tot een verbetering van de bouwmarkt
kunnen leiden.
Hoe vérstrekkend de invloed van de
rente op de koersontwikkeling van de
aandelenmarkt is, hebben de afgelo
pen jaren maar al te duidelijk ge
leerd. Niet in de laatste plaats mede
om reden van andere sociale en eco
nomische overwegingen dient het dan
ook te worden toegejuicht indien de
kentering in de rente-ontwikkeling ver
der zou doorzetten. Hoever zij voor
alsnog zal gaan valt niet te voorspel
len. Belangrijk is echter dat ook el
ders in de westelijke wereld de kop
pen bij elkaar worden gestoken om
een internationale rentedaling te be
vorderen.
De koersontwikkeling van de obliga-
tiemarkt getuigt wat de rente-ontwik-
keling in ons land betreft van opti
misme. Inmiddels is de jongste BNG-
lening een overweldigend succes ge
worden. De proefballon die deze emis
sie vormde omdat hierbij van het 7
pet. rentetype op een 6,75-lening werd
overgestapt, heeft de stijgingskracht
van een raket gekregen. De verlaging
van het rentetype is in plaats van
een rem op de belangstelling ogen
schijnlijk juist een drijfveer voor de
inschrijvingslust geworden. Doordat
de ingetreden kentering hiermee dui
delijk voor ogen werd gesteld hebben
de beleggers zich gehaast hun gelden
ter beschikking te stellen voordat zij
wellicht wederom met minder rente
genoegen zouden moeten nemen.
Het feit dat de obligatiemarkt reeds
verder was vooruitgelopen maakte de
emissie op de koers van 98'/, pet. bo
vendien tot een niet te versmaden
koopje. De beurskoers van de 6</j pet.
BNG-obligaties was immers reeds op
100 '/ibeland en zelfs de 6,25 pet. obli
gaties noteerden met een koers vaii
99 pet. al boven de emissieprijs van
de uit te geven 6,75 pet. lening.
Gebruikmakend van deze gang van
zaken heeft de BNG zich gehaast een
nieuwe 6,75 pet. lening te annonceren,
waarbij de emissiekoers met een punt
is verhoogd tot 99'/, pet., terwijl het
bedrag van de lening nu op f. 150
miljoen (vorige keer f. 100 min.) is
gesteld, met het voorbehoud dat dit
tot f. 200 miljoen kan worden ver
hoogd als de inschrijvingen daartoe
aanleiding geven. Dit laatste wordt
thans in beurskringen echter al niet
meer betwijfeld.
Misschien zou de BNG als zij de
markt enige tijd „graag" had gehou
den een volgende lening op basis van
6V« pet. rente hebben kunnen lanceren.
Zij heeft er echter, naar men aan
neemt mede op aandringen van de Ne-
derlandsche Bank, de voorkeur aange
geven het ijzer te smeden nu het heet
is. Als de nieuwe emissie het ver
wachte resultaat oplevert krijgt de
BNG op 15 februari in een slag de
beschikking over f. 300 miljoen. Dat
is dan een mooi succes dat in één
operatie waarschijnlijk niet zo gemak
kelijk te verwezenlijken zou zijn ge
weest en dat haar dan zeker meer
zou hebben gekost. De tweede lening
komt nu voor de debitrice immers
een procent voordeliger uit.
Voor de gemeenten zal de doorplaat
sing van de door de BNG te ontvan
gen middelen nog slechts een druppel
op een gloeiende plaat betekenen.
Niettemin meent men in beurskringen
dat de BNG na afloop van de nog
aanhangige uitgifte zich enige tijd zal
terugtrekken. Intussen krijgen dan
waarschijnlijk weer enige andere ge
gadigden gelegenheid om zich op de
emisslemarkt te presenteren.
(Van onze verslaggever)
DEN HAAG, 23 jan. De nieuwe
regeringsmaatregelen ter bevordering
van de economische ontwikkeling in
het Noorden van ons land, in Zuid-
Limburg en in de andere stimulerings
gebieden, hebben bij de Federatie
Metaal- en Electrotechnische Indus
trie (FME) naast waardering ook he
vige teleurstelling geoogst. De FME
acht het een grove onbillijkheid dat
deze maatregelen alleen gelden voor
vestigingen van nieuwe ondernemin
gen.
De bedrijven, die reeds in' de sti
muleringsgebieden gevestigd zijn en
willen uitbreiden, kunnen niet op ge
lijke wijze van de nieuwe faciliteiten
profiteren. Zowel bij uitbreiding van
bestaande bedrijven als bij de vesti
ging van nieuwe fabrieken ontstaat
toch een grotere werkgelegenheid. De
FME spreekt daarom van een achter
stelling van de al gevestigde bedrijven.
De FME heeft verder bedenkingen
tegen de regeringsmaatregelen, om
dat deze in niet geringe mate zouden
zijn gericht op buitenlandse onderne
mingen. Zij vreest dat om wille van
het succes van de maatregelen buiten
landse bedrijven van start zouden wor
den geholpen, die de Nederlandse in
dustrie rechtstreeks beconcurreren. De
FME hoopt dat de regering de belan
gen van de bestaande industrie, zeker
wat de aangekondigde rentesubsidies
betreft, niet uit hetf oog zal verliezen.
Volgens de federatie zou de regering
moeten bevorderen dat vestigingen in
ons land van buitenlandse bedrijven
worden opgezet in samenwerking met
Nederlandse ondernemingen. Langs de
ze weg zou de Nederlandse industrie
Jiog van de regeringsmaatregelen kun
nen profiteren.
BRUSSEL, 23 jan. Het onderzoek
naar de onlangs ontdekte fraude met
EEG-restituties bij uitvoer van graan-
produkten uit de EEG hebben aan het
licht gebracht, dat sedert de tweede
helft van 1963 voor een bedrag van
circa 9 miljoen gulden ten onrechte
restituties zijn uitgekeerd, zo weet een
aantal Belgische kranten zaterdag te
melden.
In België zouden de autoriteiten voor
een bedrag van 2,8 miljoen gulden zijn
opgelicht, in Duitsland zou een bedrag
van eveneens 2,8 miljoen gulden ten
onrechte zijn uitbetaald en in Frankrijk
een bedrag van 3,6 miljoen gulden.
Bij de fraudes zijn een 500 lichters
betrokken geweest, waarvan de schip
pers over het algemeen niet op de
hoogte van de fraude waren.
TEHERAN, 23 jan. Volgens het
blad ,,Keyhan" zal Perzië een bedrag
van 220 miljoen dollar kunnen lenen
voor de aanleg van een gasleiding naar
de Sovjet-Unie.
Het geld zou verschaft worden door
Frankrijk, West-Duitsland en Engeland.
De aan te leggen gasleiding van meer
dan 1200 km zal lopen van de Perzische
Golf naar Bakoe. De levering van het
Perzische gas aan de Sovjet-Unie zal
dienen voor de financiering van een
door de Sovjet-Unie te bouwen staal
fabriek in Ispahan.
Alphen aan de Rijn, 23 jan. -
De geconsolideerde omzet van Varos
sieau en Cie Lakfabrieken over 1966
was hoger dan die van 1965. Mede hier
door kon de kostenstijging worden ge
compenseerd, zodat wordt verwacht,
dat het resultaat over 1966 niet in on
gunstige zin van dat van 1965 zal af
wijken. Het dividendpercentage zal dan
ook tenminste gelijk zijn (10 procent).
NIJKERK, 23 jan. Het confectie
bedrijf „Marinjo" met vestigingen te
Amsterdam en Nijkerk, heeft 55 man
ontslagen. Bij het bedrijf te Nijkerk
werden veertig vrouwelijke werkne
mers ontslagen. In Amsterdam vijftien
man.
DEN HAAG, 23 jan. De Pontiac
Division van General Motors in de Ver
enigde Staten heeft besloten K.O.N.I.
special D schokbrekers toe te passen
op het 1967 Firebird Model. Het bedrijf
heeft reeds een order bij de K.O.N.I.
N.V. in Oud Beijerland geplaatst.
BRUSSEL, 23 jan. De Belgische
staat zal op 30 januari twee leningen
uitgegeven voor een onbeperkt bedrag.
Een consortium van banker, heeft
reeds voor 11,6 miljard frank (ruim
800 miljoen gulden) ingetekend.
Een lening krijgt een looptijd van
15 jaar en een rente van 7 procent,
de tweede heeft als eindvervaldag 19
september 1978, maar staat aan de hou
ders vervroegde aflossing toe. De ren
te op deze lening beloopt 6,75 procent
tot 1972 en 7 procent in de zes vol
gende jaren.
Tsjoe En-Iai dreigt
met inzet van leger
(Van een correspondent)
Tot nu toe heeft het leger zich niet
in de machtsstrijd gemengd, maar
wel zijn enkele hoge officieren er het
slachtoffer van geworden. Tsjoe En-lai
wordt door vele experts gezien als de
enige man, die in staat zou kunnen
zijn de tegenstanders en volgelingen
van Mao met elkaar te verzoenen en
eventueel zelf als sterke man naar
voren te komen. In hoeverre zijn uit
latingen van gisteren betekenen, dat
hij definitief de zijde van Mao heeft
gekozen, moet worden afgewacht.
Overigens hebben de Japanse jour
nalisten in Peking, die Tsjoe's uitla
ting doorseinden naar hun kranten in
Tokio, de premier zelf niet horen spre
ken. Zij hebben een en ander gelezen
op muurkranten in de Chinese hoofd
stad. Het staat zo langzamerhand wel
vast dat deze muurkranten zeer onbe
trouwbaar zijn. Het zijn propaganda
geschriften van de verschillende par
tijen, die strijden om de macht. Het
gebeurt herhaaldelijk dat pamfletten,
waarop een bepaalde bewering wordt
gedaan, binnen enkele uren worden
overgeplakt met andere biljetten, waar
op het tegenovergestelde wordt be
weerd.
Volgens de muurkranten dan zou
Tsjoe hebben gezegd: „Er zijn leiders
die de rode vlag hijsen, maar in feite
keren zij zich tégen de rode vlag. Het
Volksbevrijdingsleger zal vastbesloten
in actie komen om de anti-revolutio
naire elementen, die de grote proleta
rische culturele revolutie proberen te
vernietigen, te verpletteren."
Volgens berichten van reizigers, die
in Honkong zijn aangekomen, heeft een
nijpend voedseltekort grote onrust ver
oorzaakt in de Zuidoost-Chinese pro
vincie Kiangsi. Een groot leger, be
staande uit boeren en arbeiders zou
daar in hevige gevechten gewikkeld
zijn met eenheden Rode Gardisten. On
danks het feit dat de Rode Garde
ijlings grootscheepse versterkingen
heeft laten aanrukken boekt zij weinig
vooruitgang en blijft het grootste deel
van de provincie in handen van anti-
Mao eenheden.
Ook in de provincie Mandsjoerije zijn
bloedige botsingen gemeld tussen voor-
en tegenstanders van Mao. Uit steden
als Tsjangtsjoe, Harbin, Moekden en
Kirin worden onlusten gemeld. Ook in
diverse industrie-steden als Paoting,
Woehan, Tsjeintsin, Shanghai en Kan
ton ondervinden de Rode Gardisten
verbitterde tegenstand. De Chinese
premier Tsjoe En-Lai heeft toegege
ven dat er in de oostelijke provincies
verzet wordt geboden.
Volgens betrouwbare berichten zet
de minister van defensie, maarschalk
Lin Piao, legereenheden in, die ver
momd zijn als boeren en arbeiders en
die tot opdracht hebben de onlusten zo
spoedig mogelijk de kop in te drukken.
Overigens is de maarschalk door muur
kranten in Peking als „reactionair"
betiteld, een kritiek, die hij broederlijk
deelt met mevrouw Mao, die er in een
muurkrant van wordt beschuldigd, dat
zij in strijd met de gedachten van haar
man heeft gehandeld.
Klaarblijkelijk willen de anti-
GRONINGEN, 23 jan. In het
Eemskanaal te Garmerwolde is giste
ren het lijk opgedregd van de 48-jarige
T. K. van Weerden, directeur van een
wasserij te Delfzijl, die sinds 11 decem
ber werd vermist. Hij was die avond
per auto naar Groningen gegaan om
twee wassen af te leveren aan in daar
liggende kustvaarders. Er is sindsdien
herhaaldelijk zonder resultaat gedregd
in de Eemshaven.
GRONINGEN, 23 jan. De politie
heeft hier drie personen gearresteerd
en ingesloten, die bekend hebben schul
dig te zijn aan een groot aantal inbra
ken van het laatste halfjaar in en om
de stad Groningen. Het zijn de dertig
jarige lasser H. S., de 32-jarige stuka
door T. van de Z. en de 34-jarige los-
arbeider I. van de B. Ze hebben op dit
moment al vijftien inbraken in bedrij
ven, kantoren en scholen bekend. Soms
werden brandkasten weggesleept om
ze elders open te breken. De totale buit
was overigens niet zo groot (rond tien
duizend gulden). Het onderzoek duurt
voort.
Mao krachten verdeeldheid za?'0.a»®'
der de gelederen van trouwe M
hangers, door de naaste medew
van de Chinese partij-leider van
raad" te beschuldigen. e®
Door dit alles wordt de kans cbjneS®
totale ineenstorting van de te-
economie steeds groter. Dit w j;0-Pe'
vestigd door het beroep dat ra ere®
king gisteren op de Chinese biij-
heeft gedaan om aan het werk <)i®
ven. Diegenen onder de boer 'efde'!
naar de steden zijn getrokken elani>
opgeroepen weer naar het P ,,,tnre}.
terug te keren om daar de cu <j®
revolutie voort te zetten. V°lg :0n&' t
radio zouden „contra-re volui
elementen" er de oorzaak van. zJia® in
er een ernstige terugslag is
de Chinese export en in de v11 dfi-
produktie. De radio waarschuw ge
strenge maatregelen zullen woi„oiri®
nomen tegen allen, die de ec 0o*-
trachten te stagneren. Dit go1 d®
voor diverse functionarissen v al-
ministeries van financiën en han
dus radio-Peking.
DEN HAAG, 23 jan. „Dü
van de producent zelf de aard bep8-
omvang van zijn afzetkanalen
len is in beginsel juist. Toch
de melkdetailhandelaren, die ,n«tie'
van verpakte melk door coïlfïAefeX
melkfabrieken aan levensmid v0of
bedrijven willen tegengaan, .yeri®*
een deugdelijk argument: die ie*
kan tot gevolg hebben dat roe:n jj®'
een boksartikel wordt gebruikt j,jj-
drijven waas de verkoop van roe-
zaak is." t v®,0
Dat vindt het dagelijks bestuur :ei,
het hoofdbedrijfschap detailh® ar-
Wel maakt het de reserve dat a» 0n'
gument slechts opgaat als er ge® te
der middel is om prijsonderbiedi™ bt'
gen te gaan. Alleen dan is het ge* to*
vaardigd de producent te beweg®
het weigeren van levering aan 1 jje®*
middelenbedrijven. Dat weigeren ja
alleen maar te geschieden als ®pjiF
vaststelling van de consumente £tetr
niet dezelfde maatstaven voor
toerekening en winstmarge word ^gr®
hanteerd, die ook gelden voor a de
artikelen die essentieel zijn vpo ep
rentabiliteit van de ondernernin» .egt
die niet als bijzonder reclame-0
worden gebruikt.
Hierna zullen de getuigen wor
den opgeroepen - allereerst de getui
gen a charge - en beide raadslieden
zullen in de gelegenheid gesteld wor
den alle getuigen desgewenst te on
dervragen.
Alle getuigen zullen beëdigd worden
en mogen deze eed afleggen op elk
voorwerp dat hun heilig is; in geval
een getuige geen godsdienstige over
tuiging heeft en zegt atheïst te zijn,
zal hij een eed dienen af te leggen
op zijn eer en deze eed zal evenzeer
geldend zijn voor de wet als de an
dere."
Nadat rechter Benga zijn toespraak
beëindigd had, keek hij in de richting
van beide raadslieden, knikte tegen
Michelson en zei: ,,U kunt nu uw in
leiding houden indien u dit wenst."
„Dank u, milord," zei Michelson die
zich snel wist aan te passen. Als jong
advocaat had hij de bijnaam „Tijger
Michelson" gekregen om de felheid
waarmee hij kon aanvallen en nu zou
deze eigenschap naar hij meende te
voelen, hem van dienst kunnen zijn
op dit toppunt van zijn lange advoca-
tenloopbaan.
„Heren," zei hij en wendde zich tot
de jury, „ik ben niet gewend feiten
te verdoezelen of stekelige kwesties
door zoetsappige taal te camoufleren
om zodoende de stekeligheid weg te
nemen. Rechtvaardigheid is de vrucht
van waarheid en hoe naakter de waar
heid des te groter de rechtvaardigheid.
U en ik behoren tot een verschillend
ras. Laten we niet pretenderen dat dit
niet waar zou zijn, want het is nu
eenmaal wél zo. In lang vervlogen
tijden bedreef ons volk ongetwijfeld
dezelfde afschuwelijke beestachtige
misdrijven als het uwe voordat u de
vruchten begon te plukken van de be
schaving. Dit staat zonder meer vast,
maar naarmate de eeuwen voorbijgin
gen, werden bijgeloof en wellust ver
drongen door rede en geweten en
kwamen we er steeds meer toe
te huiveren voor de daden en prak
tijken van onze voorvaderen en al de
ze feiten te verafschuwen en voor mis
dadig te houden.
Zoals het ons volk verging, verging
het ook het uwe. In het verleden was
uw geschiedenis misschien even zwart
als de onze, maar net als wij ging
u langzaam van de primitieve naai
de beschaafde toestand over. Daarom
zult u nu vol afschuw op die zwarte
bladzijden van het verleden terugblik
ken en iedere man uw gezelschap on
waardig keuren die uw gestadige op
gang naar de beschaving wil stuiten
en terugvalt in de beestachtigheid van
het verleden door de fatsoensnormen
van de huidige mensheid de rug toe
te keren.
Zulk een man staat hier voor u in
de beklaagdenbank. Bekijk hem goed.
Hij is niet een man van deze tijd,
maar van de vorige eeuw en van alle
duistere tijden die daaraan voorafgin
gen. Hij kan geen mens zijn naar onze
moderne begrippen, want hij heeft
meer van een beest. Ik kan u be
wijzen te over leveren dat deze man,
Metalevi, die stamhoofd is van zijn
volk, niet alleen een onschuldig me
demens liet vermoorden met voorbe
dachten rade, maar ook hen die door
hem geregeerd worden, wist te be
wegen het lichaam van de vermoorde
te verslindeneen daad zó afschu
welijk dat de hele wereld erdoor met
afgrijzen werd vervyld. Deze daad die
door dit Hof niet werd afgekeurd en
daardoor ongewroken bleef, kan niet
anders dan de naam van dit hele volk
in opspraak brengen. In de persoon
van deze man staat hier dus de ge
hele bevolking van Omo Lau terecht,
met alles wat zij betekent. In de han
den van u als juryleden ligt de eer
van dit volk en zijn recht op respect
van de gehele wereld."
dr. Chalmers.
Hij ging nog enige tijd in deze trant
verder en na een dankwoord aan de
jury ging hij tenslotte zitten. Toen hij
klaar was, gaf rechter Benga een
wenk een dr. Chalmers die in een
groezelig notitieboekje zat te schrij
ven en niets leek te merken. Sir Mur-
chison Boyd die naast hem zat, gaf
dr. Chalmers een por in zijn ribben
en wierp tegelijkertijd een blik in het
notitieboekje om te zien wat hij deed.
Hij zag een tekening van een hoofd,
waaronder de woorden: „Frazer, hoofd
stuk 21."
„Zeg iets voordat ze hem gaan op
hangen, ouwe jongen," zei sir Murchi-
son met aandrang in Zijn stem. Dr.
Chalmers rees halverwege op uit zijn
stoel, keek naar de rechter en Meta
levi alsof het hem verbaasde dat ze
met hem in dezelfde zaal waren, en
ging weer zitten.
„Wenst u misschien een inleiding
te houden?" vroeg rechter Benga.
„Nee, niet in het minst," antwoord
de dr. Chalmers. „Ik ben mijn zaak
aan het voorbereiden. Ik ben druk be
zig geweest met dat oude fort aan
de noordkant van het eiland. Bijzonder
boeiend.'1"
„Bent u klaar of wenst u uitstel?"
vroeg de rechter,
af'1
j.Geen uitstel," zei dr. Chal"?
„ik ben helemaal klaar. Het is
lijk heel eenvoudig." Hij lachte ,e<*
delijk tegen de rechter en -- ,g0,..
en toen ook tegen Tijger Miche^i-
waarna hij zich opnieuw in zij*1
tieboekje verdiepte. i
Hierna werd de eerste getuiS®ge®
charge opgeroepen, gevolgd do°r 2®
lange rij die allen zwoeren
hadden gezien dat de vice-pre®,oK'
was neergeslagen, gedood en ge/u,t®®
met bananen, vis, poi, broodvru ^a®
en casave. Er was enig verschu
mening of het cassave geweest
of een wortel die „dhal" heet
er veel op leek, maar iedereei* pt-
het wel eens over de vice-pre®
De getuigen legden stuk voor si ejt
zwarend getuigenis af en dr. ch£' pe®
nam niet eens de moeite een vaof)d®f
te ondervragen zodat doodslag zgtel^'
enige twijfel kon worden vastg ge*
Pas nadat de aanklager te kenn £j,ah
geven had klaar te zijn, riep dr' yf®'
mers Metalevi op om hem enig
gen te stellen. eiJ
„Om welke reden doodde
president van de Verenigde
vroeg hij.
„Ik heb hem niet gedood," z ^ga®'
talevi, „dat zou beneden mij®1 y®®
digheid zijn. Hij werd door ®e
mijn mensen neergeslagen." j df'
„Neem me niet kwalijk," eJoe'
Chalmers, „het was niet mijn red®
ling u te beledigen. Om wellcl,aP®
werd hij door een van uw
neergeslagen?" 2®'
„Hij raakte mijn hoofd »®°\j
Metalevi. „Hij stak glimlac»c" 0fd.
hand uit en legde die op mijngï°K
Hij keek naar de jury en t ^ee
verbazing van Tijger Michel®
de jury zeer ontstemd. fjh®''
„Bent u christen?" vroeg dr'
mers.
„Nee."
„Belijdt u een godsdienst? pel11,,
„Ik geloof in een god en.L vO^'p
de oeroude godsdienst van B0*'„fd ®e
„Is in uw godsdienst het h
heilig lichaamsdeel?" oPz
„Ja," zei Metalevi, „in d* die
is onze godsdienst gelijk b»" cn®iS ef
de christenen. Wanneer eenter °\ef
gedoopt wordt giet men wa
zijn hoofd omdat het over pjt
lichaamsdeel ongeldig z°u zVh'et b0®.,,
wijst dat bij de christenen go
heilig is. Zo is het ook in J®
dienst, daarom is dit iets.
de christenen gemeen hebo yf®
„Waarom is het hoofd heii-s
dr. Chalmers.
