boek
Voor 5 miljoen uit
geroofd
museum
Nog nooit werd er
zoveel gelezen
UTRECHT FILMSTAD
Parkeerterrein voor boten
f
PRA
Savoir-vivre
Grand Theater in Amersfoort
dreigt met sluiting
DE MEESTER EN MARGARETHA"
Oude roman boeit Russen
RUSSEN EREN STERREKUNDIGE
GRIEKSE BENDE IN ARREST
Nieuwe uitgave
Simon Stevin
j^oud confessie
buiten politiek
Theater Jaarboek
verschenen
(I
wm
Scholieren stalen
voor f 3000.-
Takis Muzenidis
in Nederland
onesie
Kath.
Weidse
universiteit
viert dies
HET BOEK WORDT POPULAIR
TONEELMINNAARS VERONTRUST
Openingsavond
Boekenweek
Kwaad
TIJD
Tijd voor een
DINSDAG 31 JANUAR11967
STUDENTEN:
Onderscheiding voor Myra
Ward-Paul Steenbergen
Migraine
Menstruatiepijn
Verkouden
Hoofdpijn
Spit
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
'bevaar CudiJlero beschermt haar vloot door bij
de ^Keepjes op het land te trekken en
straat op te bergen.
in de hoofd-
De Nederlandse sterrekundige prof. dr. J. Oort is benoemd tot
buitenlands lid van de Sovjet Academie van Wetenschappen. De
tijdelijke zaakgelastigde voor de Sovjet-Unie in ons land, >«-
roqhow overhandigt het bijbehorend diploma tijdens een bijeen
komst op de Russische ambassade.
Slcimet: Indonesië
Deventer jl E- Kluwer,
rt Bij het iJ lngenaa^. 38 blz., f 4,95.
nt men rich^n^ deze brochure
8fkn schriivpi- °-r a4'es te realiseren
UU Oost SG Pr0t Slamet is
ziin °°Pbaan als if ,a en hli begon
kansWerk bij de hil »ngklerk' Naast
rechte de oorWa?*inlei? zag h«
breu nst«die te ?n Batavia een
^aseh -Van de tweed'6"' Bi;i het uit"
Scbe de eerste t wereldoorlog
kon» uelastinginsDertn enige Indonesi-
ken h]i tegen ^oelra Na de oorlog
he? T°0r hot Neden^a en bleef wer"
drinuaar van ri? 4andse bestuur. In
ho0g?' (1949) w ,soavereiniteitsover-
^iall .aar aan do benoemd tot
(IQsn Daarna i universiteit van
S:1953>S"aEu^af hij drie
europa, waar hl
leerde aan de Sorb
olamet is geen
a - reit" ril?1?®4 en belau....e
IndoneLlS' hij niet het kamp
*en l.a<7U°) naar "XJ jacii-
ïc^ ?er afstudDoU pa' waar hij nog
i: ^Ortnm ®®rde aan Ho QnrKnnno
ticU?rt°m: prof qTo"°" .uc aui-Dunne.
ttlao' maar ePn b!an?et is geen poli-
vatln' en het feit dat6" belas4ing"
ko,„ de Indonoc- I niet het kamp
Verfb heeft -/a\Su nationalisten ge-
nT64611 zijn hem steHig wel eens
tof'j Qeb in Tndi° veranderde omstan-
Wat Ze brochur1eSle hem 8eïnspireerd
W er miseo waa«n hij aanstipt
20 gehjkheden ?a*n is in Indonesië en
grofst hii n verbetering noemt.
siseK aantal n? 4 gevaar dat het
t'on?® sameni "pers voor de Indone-
CV de te "1®,!1"^ betekent, hij pleit
beLVertro?wene6r u°4 muntgeld om
Boud te doen ln ?e4 geld in Indo~
d0n ,en terugkeren (liefst van
h« nfë da{lvar- maar waar zou In-
sito? 14 ook ndaan moeten halen?),
de i Vo°r hV°i°r dén centrale univer-
in auatste ia 6 Indonesië (er zijn er
tjjn'erloj itjb steeds meer geopend
do- °vertniJii'don), en hij spreekt als
dën °VertuiEinQ„en)nen hij spreekt als
een zich ai g. Ul4 da* parlementsle-
W districtonJib, gekozen zijn volgens
W'ib van S 1 meer bewust zul
teer de k;" verantwoordelijkheid
Ti Om iiej
h^Pien. Q?bhele van zijn ideeën te
ten ?rdeel van ^aiid cïn Indonesië op
da?' .ls echt' P Slamet zit te wach-
thoet Uwens ntetvraag' Hii zou zich
Zer n bedisn van 4 Nederlands
Vpn Perschaft n' Nederlandse le
de boekic z.1]n niet slecht geschre-
°btwikkeiTa meer achtergrond bij
elmgen in Indonesië.
-C. H. SCHAAP.
(Van
SlKrn °nZe verslaSgever)
sioecht vaM??:,,34 Jan. „Men kan
al lele partim en de andere confes-
ïi^odanig 36?. verlangen, dat zij zich
rt ht niet beHen: zij hebben het
d0..
vu niet ZioW ^AJ "UWtlCU Iici
teèbeligieuze ï>r b d-e Politiek als Pseu"
vOo"h Het betekanisaties te manlfes"
tep,
rni0r de keVk P^Kent een vertroebeling
ken^Ps werd zateiv?r de P°li4iek"- Deze
h;m,d°or dp ™terdagmiddag uitgespro-
hee?01ieke sturtPe»es van de Unie van
n. r J n, btudenten in Nederland He
van
>,Q
k do Katv,"r*J,s' ufJ ue matste dag
vèrn mens kollekew studenten Dagen
Wo ntW0orH m°ndlg en tenvolle zelf
s. reId- a? J voor ziohzelf en zijn
vl?nt'e ?erk 1S niet langer de
-in Nederland, de
"Uyg, op de laatste dag
Vnli 4e rriof xo langcx ue in-
en eb ka?u ,et Iaatste woord. Daarom
ri als zna lleke organisaties en partij-
tia!igde ??"Jg d0°r de mand", zo ve?-
W6rd h deze opvatting. Felle kri-
lhe4Zich omf„,jeuit ?p de universiteiten
(Van een correspondent)
ATHENE, 31 jan. De Griekse po
litie heeft een employee van het Na
tionaal Archeologisch Museum in Athe
ne gearresteerd en tevens een aantal
mensen aangehouden, die ervan ver
dacht worden kunstwerken uit musea
te hebben geroofd. Verder deed de
Griekse recherche een uitstekende
vangst door de hand te leggen op een
aantal antieke voorwerpen, waarvan
de waarde op vijf miljoen gulden ge
schat wordt.
De employee van "het Nationaal Ar
cheologisch Museum zou zich hebben
schuldig gemaakt aan de diefstal van
vijftig oude munten en 34 tentoonge
stelde werken. De gearresteerde bende
zou in Volos in midden-Griekenland
een museum zijn binnengedrongen en
het overgrote deel van de kunstcol
lectie daaruit hebben weggeroofd.
Alexandros Papaeliopoulos, een 56-
jarige ontwerper, die op het atelier van
het Nationaal Archeologisch Museum
belast was met de reparatie van antiek
aardewerk, werd deze week gearres
teerd, toen de politie bij hem thuis
een tas vol met kunstvoorwerpen uit
de vertrekken van het museum vond.
De man, die 25 jaar voor het museum
gewerkt heeft, schijnt bekend te heb
ben, dat hij sinds 1954 vele antieke
voorwerpen gestolen heeft.
De buit bestond uit kunstvoorwerpen
ln brons, aardewerk en munten, waar
onder een zeldzaam bronzen beeldje
uif" de zesde eeuw vóór Christus, voor
stellende de God Hermes, die een ram
draagt en een uniek, rond ivoren zegel
uit Sparta uit dezelfde periode. Men
heeft in het museum een onderzoek
gelast om na te gaan of er nog andere
antieke voorwerpen ontbreken.
In Kavalla in het noorden van Grie
kenland heeft men een bevel uitgevaar
digd voor de arrestatie van twee man
nen, die Papaeliopoulos zouden hebben
geassisteerd bij de verkoop van de ge-
f w?t nde zouden bemoeien
thl"8 en hi?nschapPelijke habitus-vor-
KaU4 fan l m,aa4schappelijk engage-
eke Sturte"?6 "De Unie Van
W ernstiff ,n ln Nederland zal
t6j? Saon b=7?yer bestaansrede-
koJf1 het Vn ™en' zodra de universi-
Or!?stig de Wo? Pwerk overeen-
«v* erWijs op bet Wetenschappelijk
(ie »?etiomen"Va?M 3j zullen hebben
K.S.n us de praeses van
lu, a" onze correspondent)
t>p at de 't n-H '|an' Op 8 februari
«e ?°°rnaamJrSe universiteit 392 jaar.
2, b tesvierino- programmapunten van
ï(r.; en 4 f S zijn de opvoeringen op
dir.8en fuari van het toneelstuk
het toneelstuk
er. dp
vio„ Var. va" nei tor
^lur?°lleges ^r4bur Schnitzler
Ve??lni, die ir?P februari voor oud-
g^aeht. een groot aantal worden
vL ^QQr W00Drdt ln de regie van Guido
Aki, bet .Ppfoerd onder auspiciën
i- kooi-a T~®lds Universitair Toneel
nr.il galegenheid van de dies
collecties van het Prenten-
AMSTERDAM, 31 jan. De lezers
van het Theater Jaarboek, waarvan
vandaag de vijftiende uitgave is ver
schenen, hebben Myra Ward en Paul
Steenbergen gekozen tot de actrice en
de acteur van het speelseizoen 1964-
1965.
Het toneelspelers-echtpaar heeft zijn
onderscheiding te danken aan het op
treden in het stuk „Na de zondeval"
van Arthur Miller, dat ook uitverkoren
werd tot het beste spel van dat seizoen.
De lezers van het Theater Jaarboek
hebben voorts aangewezen als de bes
te vrouwelijke bijrol Ingeborg Elze
vier voor haar spel in Candida. Max
Croiset voor de beste manlijke bijrol
in Maria Stuart, het beste décor was
volgens hen van Nicolaas Wijnberg in
Moortje, de beste toneelfoto was vol
gens de lezers gemaakt door het foto
bureau Lemaire en Wennink.
Bij het Theater Jaarboek zijn dit
maal twee grammofoonplaatjes ge
voegd met fragmenten uit de voorstel
lingen van „Na de zondeval" bij de
Haagsche Ccmedie, „Wie is bang voor
Virgina Woolf" bij de Nederlandse Co-
medie, van „De drie zusters" door
Ensemble en een monoloog van Albert
van Dalsum op een tekst van August
Defresne uit „Vrij Volk".
ADVERTENTIE
Reumatische pijnen TOGAL HELPT
Griep
stolen kunstvoorwerpen aan toeristen.
Zij zouden zijn overeengekomen de
kunstvoorwerpen voor in totaal 500.000
gulden van de hand te doen, maar
deskundigen menen, dat ze wel tien
maal zo veel waard zijn.
De diefstal werd pas ontdekt, toen
de musea van Basel en Berlijn aan
Athene meldden, dat drie bronzen
beeldjes, die volgens de catalogus tot
het bezit van het Atheense museum
behoorden, in die steden waren opge
doken. Tot die voorwerpen behoorde
een hopliet (oud-Griekse infanterist)
met een zwaard in zijn hand, die naar
Athene is teruggestuurd, een schaap
herder uit Olympia, die een kalf draagt
en een beeldje van de godin Hera,
dat een Duitse toerist in Kavalla ge
kocht had voor 8000 DM. Hij was er
mee naar het museum in Berlijn ge
gaan met het verzoek de waarde van
het beeldje te taxeren.
De bende, die op 13 januari in het
museum van Volos inbrak, roofde daar
115 antieke beeldjes, wapens en ande
re relieken, en 720 zeldzame zilveren
en bronzen munten. De vier gearres
teerde mannen schijnen de politie het
bos te hebben aangewezen, waar de
buit begraven is totdat hij voor ver
koop in het buitenland over de grens
gesmokkeld zou kunnen worden.
Archeologen en politiefunctionarissen
zullen spoedig bijeenkomen om over
betere voorzorgsmaatregelen tegen
diefstallen te spreken.
ADVERTENTIE
AMSTERDAM, 31 jan. De grote
Nederlandse geleerde Simon Stevin
(1548-1620) heeft omstreeks 1600 een
aantal werken geschreven over de ex
acte wetenschappen, werken die voor
hun tijd van groot belang waren en
die hebben bijgedragen tot de ontwik
keling van de Nederlandse vaktaal.
Verscheidene daarvan zijn thans ui
terst zeldzaam. In 1950 droeg de ko
ninklijke Nederlandse academie van
wetenschappen aan een kleine com
missie op een heruitgave van de voor
naamste van die verhandelingen tot
stand te brengen.
Deze Stevin-commissie, onder voor
zitterschap van prof. dr. E. J. Dijk-
sterhuis, is erin geslaagd haar op
dracht uit te voeren. Vijf delen van
elk ongeveer zeshonderd bladzijden zijn
achtereenvolgens verschenen. Het laat
ste werd zaterdag aan de academie
aangeboden.
De nieuwe uitgaven bevatten de ver
handelingen over de mechanica (ver
zorgd door prof. Dijksterhuis)de wis
kunde (prof. dr. D. J. Struik), de
sterrenkunde en de zeevaart (prof. A.
Pannekoek en dr. Ernst Crone), de
krijgskunde (kolonel b. d. W. H.
Schukking), de techniek en de muziek
(prof. dr. ir. R. J. Forbes en prof.
dr. A. D. Fokker). In elk deel vindt
men een uitvoerige Engelse inleiding
over de toestand van de wetenschap
omstreeks 1600, de oorspronkelijke ver
handelingen van Stevin in fotografische
reproduktie en de vertaling daarvan
in het Engels.
De uitgave is mogelijk gemaakt
door belangrijke toelagen van de ko
ninklijke academie, de Nederlandse or
ganisatie vóór Zuiver wetenschappelijk
onderzoek, de Hollandse maatschappij
der wetenschappen, het koninklijk in
stituut van ingenieurs en enkele an
dere culturele verenigingen.
AMSTERDAM, 31 jan. „Er wor
den steeds meer boeken gekocht en
gelezen. Nog nooit werd er zo veel
gelezen. Het boek wordt populair, al
gemeen, alledaags. Het wordt gebruiks
voorwerp, bron voor snelle en prettige
ontspanning als krant, radio en tele
visie". Dit zei de directeur van de
commissie voor de collectieve propa
ganda van het Nederlandse boek
(CPNB), de heer Frans de Smit. op
een persconferentie ter gelegenheid
van de 32ste boekenweek (25 februari
4 maart).
In 1966 heeft het Centraal Boekhuis
het depot in Amsterdam van waar
uit de Nederlandse boekhandel be
voorraad wordt 1.452.000 boeken af
geleverd; dat is 22 pet. meer dan in
1965 (1.187.000). Het afgelopen jaar ver
schenen er 10.582 boeken, dat is bijna
400 meer dan in 1965. Het aantal her
drukken dat in 1965 met 41 pet was
toegenomen vermeerderde in 1966 met
45 pet. De totale boekenomzet over
1966 wordt geschat op 275 miljoen gul
den (1965: 250 min). De gemiddelde
prijs van een Nederlands boek was
vorig jaar 7,15 (1965: ƒ6,35).
In het door de CPNB aan de pers
uitgereikte „Witboek van de boeken-
generatie" wordt over deze generatie
o.m. nog gezegd: „geleidelijk voortge
komen uit de diepgaande veranderin
gen in onze maatschappij is hij geen
modieus verschijnsel, maar een blij
vende verschijning in de Nederlandse
samepleving. De boekengeneratie ma
nifesteert zich in een sterk oplevende
belangstelling voor het boek en het
lezen. Terwijl de snelle opmars van
de televisie tot een slenterpas is ver
traagd en de hartstocht voor deze
nieuwe Casanova afneemt, groeit een
nieuwe behoefte naar het gedrukte
woord en het geduldige papier", aldus
het witboek.
Over de toeneming van het lezen
wordt opgemerkt dat over de gehele
linie uitgevers en boekhandelaren een
stijgende vraag naar „serieuze" lec-
Tw universitair Toneel
taiv1* de 0nl1 S^egenheid van de dies
C?et een fCtles van hat Prenten-
°nder tentoonstelling samenge-
G>ï6p door tl 4l4el; Het lidschap
het An .fkenaars en fotografen.
rip?1 heeft ademisch Historisch Mu-
J n heZH 5n exPOsitie ingericht uit
WT Graaf ndag spreekt prol. dr.
chw a9<i nvV0?r de Christen Siuden-
flr teüjke Tn»r onderwerp: Is een
de' cA' Bro,, gentia gewenst? Prof.
^1» dsgeh^61" zal zondagmiddag in
ri.>,t~VoOrdr. "?fZEïal een studium gene-
^scl-n??., houden over: Conti-
en paleontologie.
(Van onze verslaggever)
UTRECHT is na Amsterdam en Den
Haag zo'n beetje de derde filmstad
in het land, in actualiteit en zeker in
activiteit Rotterdam nog overtreffend.
Van 1963 af organiseert de bioscoop
onderneming A. F. Wolff n.v. met
zijn jagende publiciteitschef Huub Bals
een Internationale Filmweek, altijd sa
menvallend met de verjaardag van
het Studiotheater. Vorig ]aar werd
wat hoger gegrepen dan gebruikelijk
met de Cinemanifestatie, die een groot
succes was. Tegen eind januari 1968
staat er een nieuwe Cinemanifestatie
op het programma.
Maar ook dit jaar is er een week
lang iéts te doen. Van 16 tot en met
22 februari wordt er in Studio een in-
tuur ervaren. Politiek is bijzon
der „in" en actuele boekenuitgaven
gaan in, naar Nederlandse begrippen,
frappante oplagen de deur uit. De op
lagen van poëzie-bundels, vroeger zel
den hoger dan enkele honderden ex
emplaren en een kostbare liefhebberij
van enkele uitgevers, zijn nu vaak ver
tienvoudigd en rendabel geworden. Tal
van veeleisende schrijvers bereiken op
lagen die bij vele tienduizenden wor
den geteld en het aantal Nederlandse
auteurs dat op bescheiden wijze van
zijn pen kan leven is groter dan ooit.
Pocketboek en paperback, die hun vas
te plaats op de boekenmarkt hebben
veroverd, beslaan nu meer dan de helft
van de boekenverkoop en ruim een
kwart van de jaarlijkse geldomzet.
Over het afgelopen jaar was de vraag
naar boeken van Nederlandse gezin
nen 2% maal zo hoog als in 1951. In
een studie van het Nederlands cen
trum voor marktonderzoek is de prog
nose dat voor 1975 de vraag naar boe
ken circa vijf maal zo groot zal zijn
als in 1951 en 2,2 maal zo groot als
in 1963.
Als u denkt dat vermouth italiaans moet zijnproef dén eens Noilly Prat.
De franse vermouth. Proef dat droge zuivere karakter. In uw cocktail»
en puur. Noilly Pratsavoir-vivre.
Noilly Pratfranse vermouth! depuis 1813 Extra dry-Rouge- Bianco
Frans Verbunt Co. N.V. Tilburg - Importeur
VENLO, 30 jan. De politie heeft
drie scholieren aangehouden, die zich
in de afgelopen weken aan vijftien in
braken in Venlo en Blerick hebben
schuldig gemaakt. Het zijn J. J. en
P. B., beiden zestien jaar, en J. D.
(15), allen uit Venlo. Uit het onderzoek
is gebleken, dat ze bij deze inbraken
voor drieduizend gulden aan geld en
juwelen buit hebben gemaakt. Ze wa
ren van plan naar Parijs te gaan.
Het drietal is opgesloten.
ternationale filmweek gehouden. Het
ligt in de bedoeling zeven films uit
zeven verschillende landen te tonen.
Een wereldpremière („Liefdesbeken
tenissen" van Wim Verstappen) is al
zeker. Nieuw voor Nederland zijn
„Tillsammans Med Gunilla" van de
Zweed Lard Görling en „Chappaqua"
van Conrad Rooks, Amerika. Van de
overige vier staat alleen Vacances
Portugaises van de Fransman Kast
vast.
OOK IN UTRECHT is een nieuwe
Filmliga opgericht, waarin is opge
nomen de Utrechtse Studenten Filmli
ga. Deze laatste liga was in principe
„open", maar werd door de propa
ganda grotendeels beperkt tot studen
ten. Door druk van buitenaf is men
nu tot oprichting van een nieuwe liga
gekomen.
De liga is strikt besloten, omdat
men geen rekening wil houden met
de rijkskeuring. Op 24 januari werd
gestart met de Nederlandse première
van „Barrière", de derde speelfilm
van de Poolse avant-gardist Jerzy
Skolimowski (29), twee jaar geleden
aanwezig tijdens de Filmweek Arnhem
met „Walkover" en „Bijzonder Ken
teken: Geen." Uit het programma ver
der: „Shock Corridor" van de Ame
rikaan Fuller, „Die Tote von Bever
ly Hills" Michael Pfleghar, „Four in
the Morning", Anthony Simons, „Va-
nina Vanini", Rossellini, „Peter en
Pavla", Forman en „The Innocents"
Jack Clayton.
AMSTERDAM, 31 jan. De ope
ningsavond van de 32ste boekenweek,
vrijdag 24 februari in het interna
tionaal congrescentrum RAI-Amster-
dam wordt geen plechtige gebeur
tenis, zoals voorheen de gala-avond
placht te zijn, waarmede deze jaar
lijkse week werd geopend. Dit viel af
te leiden uit hetgeen Jan Vrijman, die
tezamen met Rinus Ferdinandusse
samenstelling en produktie in handen
heeft, op een persconferentie erover
vertelde Het programma bestaat uit
twee delen. Een grote kapitale show
onder de titel „Er werd nog nooit zo
veel met o.m. een literaire pop
show Er komen zowel ballet- als beat-
girls," zangers, enz. Tientallen auteurs
zullen meewerken aan het program
ma-onderdeel „Verveel u met volle
teugen".
(Van een correspondent)
AMERSFOORT, 31 jan. Amers-
foorts toneelminnaars zijn in beroering
gekomen omdat het zich laat aanzien
dat met ingang van het seizoen 1967-
68 geen groot toneel, geen Wim Kan,
•geen ballet of operette meer te zien zal
zijn in hun stad.
Voor de aanvang van dit seizoen
had de directie van het Grand Theater
reeds medegedeeld dat de continuïteit
van de toneelvoorstellingen in gevaar
kwam omdat na vier jaar onderhan
delen met het gemeentebestuur over de
verstrekking van een subsidie nog ai-
tijd geen regeling tot stand was geko
men. Het gemeentebestuur van Amers-
ïoort bevestigt in een nota aan de ge
meenteraad dat dit pessimisme juist
was met de woorden: „Wij betreuren
het bijzonder dat de culturele activi
teiten daardoor in de eerstkomende ja
ren in grote moeilijkheden komen te
verkeren, doch wij zijn er van overtuigd
dat wij de grootst mogelijke moeite
hebben gedaan om een te verwachten
impasse in deze te voorkomen."
Of het gemeentebestuur de grootst
mogelijke moeite heeft gedaan wordt
door vele kunstminnaars in Amers
foort betwijfeld, want de voortzetting
van toneelvoorstellingen m Amersfoort
hangt in feite af van een subsidie van
7500 per jaar. Per seizoen worden in
het Grand Theater twaalf toneelvoor
stellingen gegeven door de grote Ne
derlandse gezelschappen. Toneelvoor
stellingen leverden jaarlijks een tekort
op van ongeveer 10.000. Voorheen kon
dit worden goedgemaakt door de win
sten op het bioscoopbezoek. Maar se
dert dit bezoek sterk terugliep moest
de N.V. Jogchems Theaters (eigenaar
van het Grand Theater) de tekorten
aanvullen.
Bovendien was de accommodatie
na dertig jaar gebruik duidelijk aan
(Van een correspondent)
MOSKOU, 31 jan. Literaire avon
den zijn in de Russiche hoofdstad alle
daagse evenementen'. Iedere avond
is er in Moskou wel een lezing over
een letterkundig onderwerp. Een lite
raire bijeenkomst in het langwerpige,
muffe vertrek onder het in gotische
stijl opgetrokken Toneelmuseum van
Moskou is echter niet zo alledaags.
Zo'n avond werd onlangs door een
kleine honderd belangstellenden te mid
den van toneelattributen, glazen Uitstal
kasten met schoentjes van ballerina's,
oude foto's en aanplakbiljetten gehou
den. En de vele extra stoelen die voor
onverwachte gasten op de krakende
parketvloer waren neergezet, wezen er
op, dat er iets bijzonders op het pro
gramma stond. Dit bijzondere bestond
uit een lezing uit een roman, die door
een criticus een van „de meest bril
jante en originele" scheppingen van de
Russische literatuur is genoemd.
Michael Boelgakov's „De meester en
Margaretha", die in het tijdschrift
„Moskwa" als vervolgverhaal ver
schijnt en waaruit men op verscheidene
bijeenkomsten stukken voorleest, is
door de uitgevers van de roman ook
een „gecompliceerde roman" genoemd,
„die niet past in het kader van vele
aanvaarde opvattingen, die over de
roman bestaan".
Dit is inderdaad het geval. Het diep
filosofische en godsdienstige onder
werp en het feit, dat de roman op
practisch geen enkele wijze de formu
les van het socialistische realisme vol-
volgt, hebben de publicatie van de
eerste aflevering tot een belangrijke
politieke gebeurtenis gemaakt.
Het verschijnen van de roman, die
kort voor de dood van Boelgakov, 25
jaar geleden, werd voltooid, is een ge
baar jegens de literaire intellectuelen
en een uiting van tolerantie voor iets,
dat alleen maar een zeer beperkte kring
mensen aanspreekt. De publicatie komt
ook op een tijdstip, waarop er enige on
zekerheid over de literaire kutiek
li66rst
Micliael Boelgakov, die in 1891 werd
geboren, is het midden van de dertiger
jaren fel bekritiseerd vanwege „tegen
de revolutie gerichte opvattingen". Hij
bracht de laatste jaren van zijn leven
door als een in ongenade geraakte en
wijdde zich geheel aan de perfectione
ring van „De meester en Margaretha'
die- tot dusverre nooit werd gepubli
ceerd.
De stijl is in geen enkel opzicht anti-
Sovjet, maar toch wijkt de roman naar
constructie en inhoud volkomen af van
hetgeen jarenlang aan Russiche litera
tuur is afgeleverd. Het boek. gaat over
de verschijning' van Satan in het voor-
oologse Moskou in de gedaante van
een buitenlandse kwakzalverdie aan
zwarte magie doet. Het bovennatuur
lijke en de werkelijkheid wisselen el
kaar voortdurend af en de roman draagt
als boodschap uitdat absolute macht
alleen maar tot verderf kan leiden.
Het boek schokt de lezers voortdurend
met groteske, fantastische voorstellin
gen. Zo komen er in het verhaal een
sprekende kat voor en een kamermeisje
dat haar werkzaamheden verricht m
een gewone flat in Moskou. oéiga
ontleedt de reacties van de mensen
door middel van onmogelijke situaties
en ongeloofwaardige vormen van
machtsuitoefening.
Het vraagstuk van het kwaad wordt
op verschillende niveaus bekeken. Op
het laagste niveau staan de kleine
dwaasheden van de gewone Moskovie-
ten. Op het mystieke en fantastische
niveau van de duivel, die is terugge
keerd om de stad te betoveren, wordt
het kwaad beschouwd als een meer
abstract sociaal verschijnsel. Op het
hoogste niveau wordt het symbolisch
tot uitdrukking gebracht in een curieus
gesprek tussen Christus en Pontius Pi-
latus.
Boelgakov legt Christus de uitspraak
in de mond, dat „alle macht gelijk
staat met het misbruik maken van de
mens. Er zal een tijd komen, dat er
geen gezag zal bestaan van Caesar of
van welke andere autoriteit ooK. De
mens zal naar het koninkrijk van waar
heid en gerechtigheid komen, waar
geen uitoefening van wereldse macht
nodig zal zijn".
restauratie toe maar met een zo groot
exploitatie-tekort was daar natuurlijk
geen kijk op. Vier jaar geleden was
er bij het Amersfoortse gemeentebe
stuur bereidheid om de helft van d»
verbouwingskosten te betalen, maar
daarna zag het er naar uit dat dank zij
een transactie met Pon's Automobiel
handel N.V de lang gekoesterde wen»
van een cultureel centrum in Amers
foort zou kunnen worden gerealiseerd
zodat de onderhandelingen met het
Grand Theater werden afgebroken.
Nadat die besprekingen waren her
vat omdat de transactie met Pon niet
doorging, ontstond er een druk schrif
telijk contact tussen B. en W. en Jog
chems Theaters N.V. dat tenslotte
resulteerde in een verzoek tot een jaar
lijkse subsidie van 32.500 waarna B.
en W. van Amersfoort berichtten
slechts tot een subsidie van 25.000
te willen overgaan.
Woensdagavond a.s. tijdens de ver
gadering van de gemeenteraad zal blij
ken of het doek over het Grand Thea
ter definitief zal vallen. Erg optimis
tisch is toneelminnend Amersfoort
daarover niet, want in de nota van B.
en W. staat: „Mede na overleg met
de commissies voor het cultureel cen
trum en de culturele aangelegenheden
kunnen wij geen vrijheid vinden u in
deze voorstellen te doen."
De beroering welke zich tijdens de
pauze van de voorstelling van Ensem
ble donderdagavond duidelijk afteken
de heeft zich ook elders in de stad ge
manifesteerd. Reeds hebben een aan
tal wijze mannen een commissie van
goede diensten geformeerd, terwijl
weer anderen aan het werk zijn ge
gaan om een vereniging van vrienden
van het Grand Theater op te richten.
(Van een verslaggever)
AMSTERDAM, 31 jan. Takis Mu
zenidis is de leider van het beroemdm
Nationale Theater van Griekenland.
Gistermiddag zat hij in het Toneelmu
seum aan de Herengracht om aandacht
te vragen voor het studiecentrum voor
het klassieke drama, dat de universi
teit van Californië in Delphi, vier uur
rijden van Athene, heeft gevestigd.
Vijftien Europeanen zullen na een
strenge selectie in de gelegenheid wor
den gesteld daar de lessen te volgen
die er van 10 april tot 15 september
worden gegeven om hen een beter be
grip bij te brengen voor het oude
Griekse drama.
Takis Muzenidis bespeelt de wereld
als een toneel-bühne. Maandagmorgen
gaf hij in London zijn conferentie in het
Engels, 's middags in de Nedeland-
se hoofdstad, in aansluiting daarop was
Parijs aan de beurt in 't Frans
na afloop vloog hij terug naar de Griek
se hoofdstad. Drie maanden per jaar
doceert hij aan de universiteit van
Californië, van de cursus in Delphi ia
hij een der belangrijkse docenten, tus
sendoor voert hij zijn regie in de oude
theaters van zijn eigen land, in Wenen
in het Burgtheater, in Sophia, in An
kara en in Canada, waar hij ter ge
legenheid van de eeuwfeesten de Ajax
ensceneert. Op al deze plaatsen zet hij
zijn stukken eerst in de „grondverf",
goede assistenten nemen daarna da
weken voor de premières komt Mu-
routine-repetities van hem over, enige
zenidis zelf de kroon op het werk zet-
ten.
De cursus die hij kwam aanbevelen
is vooral bedoeld voor hen die van het
theater hun beroep hebben gemaakt of
in de theaterkunst studeren. De lessen
zijn verdeeld in twee afgeronde delen,
van 10 april tot juni en van 6 juli
tot 15 september. Het Nederlands Cen
trum van het Internationaal Theater
Instituut, Nieuwe Uitleg 15, Den Haag,
verschaft gaarne alle nadere inlich
tingen.
