De Lincoln-cultus in
de Verenigde Staten
fes
ss
Nkroemah
een corrupt
despoot
m
Gewone man kan weer redelijke prijzen
verwachten na terugkeer van Unilever
sS tkJn d
I Aannemers zijn verontrust
over werkgelegenheid
Marktaandeel UNIKAP
belangrijk gestegen
12 februari: nationale herdenking
*5*5
Ver. Bezit kocht
f 70.000 Heineken
Meer naastingen
in Tanzania
HUIDIGE REGERING ZIET HET IN
Manescu besluit
Belgische reis
Nieuwe industrieën broodnodig
K
mm
C>
Amerikaanse belangen
sterk verminderd
RUIM 11.000 WERKLOZEN
Duitse pijpleiding
voor Nederlands gas
Zilverprijs verhoogd
Incourant
Vrijdag 10 februari
'10
ZATERDAG 28 JANUAR11967
H. BRONKHORST
Urm
%7lsehe
ABRAHAM LINCOLN
heldencültus
he>
NV^Eede
*tNi.
iXh düa
V**'
,Ma
4^' Cad de
Door C H. SCHAAP
AMSTERDAM, 11 febr.
Bij de vele veranderingen in
Indonesië sinds president Soekar-
no op 12 maart van het vorige
jaar zijn executieve bevoegdhe
den overdroeg aan generaal Soe-
harto is nu ook gekomen, dat In
donesië een begin heeft gemaakt
met de teruggave van buitenland
se maatschappijen. President
Soekarno stelde in de tijd voor
de machtsoverdracht (een over
dracht, waar hij zelf het meest
spijt van heeft, maar die in iuni
van het vorige jaar bekrachtigd
werd door het Volkscongres) dat
Indonesië het wel zonder buiten
landse maatschappijen kon stel
len, maar de praktijk is anders
gebleken. En nu Indonesië niet
langer autocratisch door Soekar
no geregeerd wordt, wordt ook
daar verandering in gebracht, zo
als al zoveel besluiten van Soe
karno het afgelopen jaar onge
daan zijn gemaakt.
Unilever
Jhr. I. E. M.
QUARLES VAN UFFORD
terug als voorzitter van de
directie van Unilever-Indonesië.
'Mi I f
^tis^'ea, a°mmunisttsche theorieën
ken d'e z'ck Mar-
KWAME NKROEMAH
te vrijgevig
Goede zaken
Staatsbedrijven
Sfa{
de Russische
2°nd' ^uaaiacne premier,
ag zijn bezoek aan Enge-
Va Van if50 pelsrimstocht naar het
het1 ,het cn^r' Marx. de grondlegger
i«hgatP,uUn,isme- Dit graf is op
lil start. hoï in de gelijkna-
t.1*'l3k in bet noorden van
op 17
hij, sla-
kerkhof ligt dicht bij
Nnitu'4 en het is te bereiken
°'undse en u rn ^'ne van de onder-
\vPtv) Nation Archway
>n ,g8lrd Marx begraven
in dagen nadat
4i 2'in w 'eunstoel, was gestorven
ka» ^'in ti-r,11ng Maitland Park Road
W pi-it,rf.U"'ste politieke strijdmak-
h«6, hiaar k Engels- hield de lijk"
kKangriiu„ bet heengaan van deze
aa van ,denker trok buiten de
Ontdacht nJn geestverwanten weinig
CwUwkeüri~ Times gaf een kort en
<Joa. gard doodsbericht, dat
de ppï.f.erwijs gezonden was
die ari'se correspondent van het
Clteerde wat de Franse so-
Pers over het overlijden
tii'^arX *-"Juaen
V Vr°n\v r- bijgezet in het graf van
l^tta
het WaS over*ec*en*
graf slechts bedekt met
„u -- marmeren steen,
te 8»t dat k1 er een kolossaal mo-
tW^heeiH. aekroond is met een gro-
van eken 0lJwde buste. Op dit ge-
n!.-S?aan, behalve de namen
tr'^ aUp^f'rl,edenen, twee teksten
die
tr:, Dnd« zich nu Marxist noe-
te die r.Schreven zullen worden,
Zdlie„Zli. °P verschillende manie-
•'Ahk ^n y v«rscnuxwiiuc u»iuc-
ii'' idsrsUitleggen- De aansporing
heeft Van alle landen verenigt
d; SySin alZ°Wel de instemming van
vanZich b'? die van Mao Tse-toeng,
Utt ^arjc 11 als trouwe volgelingen
5e fesPeschouwen, maar zij wil-
hin ^6reld eveüjk de arbeiders van
cr.hf Vere^.r°_nd Moskou en rond Pe-
higd
"Va,.?" zien, terwijl deze twee
Mfi °8er>blii, wereldcommunisme op
Jd v lc in een heftige onderlinge
'kkeld zijn.
- TEKST op het graf
luidt: „De filosofen hebben
1 de wereld op verschillen-
dP ,n verklaard. Maar het gaat
«„ht de er6ld te veranderen". Dat
lei7stotpi?,reld veranderd heeft, staat
It, 'ot 'Jk vast. Zijn leer heeft ge-
•w kitia Wentelingen in Rusland en
s'1" en ongeveer een miljard
en
tih n die geregeerd door staats-
V?8» van beweren dat zij de opvat-
li,:,. Piet u ,arx in praktijk brengen
htJard Kt, n' dat de wereld een
W'"* in 7isten zou tellen. Toen
tl, !-v in g. zijn Communistisch Ma-
'i> Verm Pa zag rondwaren in de
t. he eers°.eden dat de geest die hij
t> in 8 helft van de negentiende
i^de bem°Pa zal rondwaren in de
?achtiLV"an de twintigste eeuw
v d® thé gteep op een groot deel
si'gin k zou hebben.
o ^lan» eschouwt zicb als
-i»11 Van '''kste geestelijke erfgena-
V Tsl. arx' via Lenin- Maar ook
noemt zich vol trots
t'Sfr, rst-Leninist. De Chinezen ont-
'klhtp] Sovjet-leiders het recht op
7 Vb>bomdat zij zich schuldig zou-
j|.,
«t k 1
en gemaakt aan revisionis-
ziening van de oorspronke-
ftr7r- Mao zegt, zo lezen
vA Boekje:
It» 5CW visionisten ontkennen het
Lpitai; tussen het socialisme en het
V rjfMlrie' tussen de dictatuur van
(f h0llretariaat en de dictatuur van
lijN|preeoisie, de burgerij. In feite
li r<iaan zii niet de socialistische
fp,k.ide. kapitalistische lijn",
'"lonist Kosygin brengt een
'ef bezoek aan het graf
zoals Chinese studenten de-
W ipf-n 0p tiet Rode Plein in Mos
r°nstreerden bij het mausole-
5n 6 Ga7nin- In Peking worden door
VSeh 'v:i 'n afbeeldingen rondge-
van dn tCosygin aan de galgen
W eh gre ateuwste leuzen is „Kosy-
hfr," ezioev moeten levend gevild
if, r*istiSc, is tussen voormalige
ffh Ri 6 kameraden, de Chinese
6 Viia dSsische communisten, een
Pdschap ontstaan.
-
var> ls voor Kosygin een cen-
teiij Vah de ,e kapitalistische wereld.
bolwerken waarop het we-
öhin TniSme geen vat krijgt
ï0 en schreef Marx een
bik law., ornaamste communistische
C1". w!!tken' het boek „Het Ka-
V,
kif'^at,
i. aWan het eerste deel
Juist een eeuw geleden
Pa jj®0 het tweede deel twee
ibs» '®en
dood
eria "™u van de schrijver
6 Marx V°°r deze studie verza
l„-MuNc„ ,n de bibliotheek van het
'iks^zaai In de Reading Room,
**1(1». aarrt "eeft hij vele jaren dage-
Os tot êWerkt
,van acht uur 's-
iJrt pp"1 zeven uur 's avonds", zo-
'bv;.12 'ee<!,.,vriend schreef. |r j:"
ii aal zou
ai'ijkp zou in
en,n Marxist uit
In die
1902 de meest
de geschiede-
die°°k komen studeren.
t'enta,,_in Trier was geboren,
^tallen
Hip
jaren in Londen ge-
'bCfo0rlrm schreef hij het boek „De
>Sk
"bi
8 - do0
over de
e van 1871, de volks-
nederlaag tegen Duits-
'r Marx werd gezien als
"lp,, UitipProletarische revolutie".
tb H 8 van Marx van de on-
h ri c°him anse hoofdstad is het
n. ,lr>" in gebruik genomen
H-6rS
die
(Van een bijzondere medewerker)
WASHINGTON, U februari
ABRAHAM LINCOLN, die in 1861,
goed een maand nadat hij het ambt
van President der Verenigde Staten
had aanvaard, met de Burgeroorlog
geconfronteerd werd en die deze oor
log niet langer dan vijf dagen over
leefde, werd op 12 februari 1809 als
armeluiskindje geboren in wat toen
nog wild achterland was doch later
werd bezongen als zijn „old Ken
tucky home, far away".
Voor het eerst in 1887, meer dan
twintig jaar na zijn dood dus, ver
hief de partij der Republikeinen, die
Lincoln in het Witte Huis had ge
bracht, die twaalfde februari tot een
nationale herdenkingsdag, die ieder
jaar behalve een onoverzienbare en on
verteerbare massa holle welsprekend
heid ook een lieve duit in de partij
kas deed vloeien. Het jaarlijkse hoog
feest van een Lincolncultus, die op
sommige momenten er niet voor te
rugschrok haar held tot de hoogte der
hemelen te verheffen.
Die cultus begon eigenlijk al onmid
dellijk na Lincoln's dood. Nog vóór
zijn begrafenis. Voordat zijn stoffelijk
overschot zijn laatste rustplaats be
reikte immers zeulden zijn aanhangers
er drie weken mee rond door het hele
Noorden van de Verenigde Staten in
een speciale trein, voorzien van doods
klokken en requiem-koren. Daarmede
verdeelde men de toen levende gene
ratie van Amerikanen in twee groepen:
zij die Lincoln in zijn kist hadden ge
zien en de anderen. Lincoln werd
neergeschoten op Goede Vrijdag;
prompt vergeleken de predikanten
hem met de Mensenzoon, die voor de
wereld was gestorven zoals Abraham
Lincoln voor zijn vaderland.
In deze cultus gingen uiteraard de
negers voorop. Lincoln had midden in
de oorlog de slavenbevrijding afgekon
digd; het was bekend, dat hij werd
neergeschoten door een fanatieke voor
stander van de slavernij; hij gold dus
als een martelaar voor de zaak van
de kleurlingen. Voor de negers was
de stem van Abraham Lincoln de
stem van God. Een beroep op de ne
gers in de naam van Abraham Lin
coln werd nimmer vergeefs gedaan.
Een Republikeinse verkiezingsredenaar
hoefde maar een portret van „Old
Abe" voor de dag te halen om de
kleurlingen onder zijn gehoor in staat
van vervoering te brengen en hen
een dure eed van trouw te doen zwe
ren om hun stem voor de partij van
Vader Abraham uit te brengen.
De Lincoln-cultus liep in die eerste
jaren na zijn dood vanzelf - en uiter
aard ten voordele van de Republikei-
n<Na zo'n jaar of twintig merkten de
Republikeinen echter enigszins tot hun
bezorgdheid, dat het beeld van hun
Grote Martelaar ietwat begon te ver
vagen. Het moest nodig worden opge
schilderd. Bovendien moest het nodig
ook worden geretoucheerd, wilde het
zijn bruikbaarheid voor de Republi
keinse verkiezingspropaganda behou
den. Amerika had langzamerhand an
dere zorgen aan het hoofd gekregen
dan die, waardoor Abraham Lincoln
werd gekweld. Andere problemen dan
waarvoor hij zich zag gesteld en
waarover hij zich ooit uitliet. Het
werd dus ook langzamerhand zaak
Lincoln niet meer alleen voor te stel
len als de grote slavenbevrijder, maar
ook als de man, die in allerlei an
dere zaken, in de kwestie van de in
voerrechten, van de gouden standaard,
van de strijd tegen Spanje en de he
mel weet wat, aan dezelfde kant zou
hebben gestaan als de Republikeinse
Dartij. De Republikeinse patroonheili
ge moest worden opgesierd rnet de
deugden en de opinies, die zijn |eeS"
telijke erfgenamen op het moment no
dig' hadden.
TOT BITTERE ERGERNIS van de
Republikeinen echter gingen na ver-
ïooo van tijd de Democraten hun er
fenis betwisten. President Cleveland
achtte het nog niet eerbaar om als
candidaat van de Democraten een ver
kiezingsrede te houden in Springfield,
waar Lincoln begraven lag. Zoveel
als een Republikeins genadeoord. Pre
sident Roosevelt echter liet zich niet
meer weerhouden om op het graf zelf
van Lincoln te verklaren, dat het tijd
werd om op te houden met Lincoln
alleen voor de Republikeinen op te
eisen. Lincoln noemde hij onverstoor
baar: de Vader van zijn New Deal
De Republikeinen krijsten van veront
waardiging over deze heiligschennis,
maar zij stonden machteloos. Zij had
den zelf Lincoln tot een nationale fi
guur gemaakt. Zij konden het nie
mand anders dan zich zelf verwij
ten, dat op het laatst alle partijen,
de communisten niet uitgezonderd, hun
idealen tot Lincoln terugvoerden.
Merkwaardig is het te bedenken hoe
dit alles afsteekt tegen de wijze, waar
op Lincoln vóór zijn dood werd be
oordeeld niet alleen door zijn tegen
standers maar ook door zijn partijge
noten. De Democraten noemden hem
ronduit een langarmige aap, een go
rilla, het oppermonster van Washing
ton, een half-idiote usurpator en in
sinueerden, dat hij negerbloed in zijn
aderen had of aan ziekten leed, die
men in het gezelschap niet bij de
naam placht aan te duiden. De Re
publikeinen waren al even ongena
dig in hun oordeel. Zij verweten hem,
dat hij een dictator was of een po
litieke lafaard, een man zonder op
voeding, schichtig en ongeletterd, een
warhoofd, een „afschuwelijke, bekla
genswaardige ezel", een man, die het
goed bedoelde maar geboren was zon
der ruggegraat, een President, wiens
hele regering al degenen te schande
maakte, die hadden meegeholpen om
hem in het Witte Huis te brengen.
Vooral de radicale voorstanders van
de slavenbevrijding waren gebeten op
hem, omdat hij, naar hun mening,
niet snel en niet principieel genoeg
handelde. Hij had, naar het getuige
nis van een van zijn tijdgenoten, geen
bewonderaars, geen geestdriftige aan
hangers, geen politici die hem loyaal
gezind waren. Niemand.
Eerst na zijn dood ontdekte men in
politieke kringen hoezeer het Ameri
kaanse volk hem op handen droeg
en hoe voordelig het kon zijn hem als
beschermheilige voor zichzelf in be
slag tè nemen. Eerst na zijn dood
kon hij inplaats van ieders wrijf
paal en ieders verschoppeling, uitgroei
en tot ieders oervader.
DR. HANS HERMANS.
(Van onze verslaggever)
ROTTERDAM, 11
febr. De bel-'g
gingsmaatschappij
Ver. Bezit van 1694
heeft het geduren
de de laatste zts
maanden van 19:ü
wenselijk geacht
haar liquiditeit verder te vergroten en
daarom vooral haar bezit aan Ameri
kaanse aandelen gereduceerd, daar
naast toerden op bescheiden schaal Ne-
aerlandse aandelen gekocht, waarbij
Heineken met een pakket van f 70.000
nominaal a-s ..newcomerin de el tec-
tenportefeuilie verschenen.
Het bezit Kon. Zout-Ketjen werd
met nom. 4.5.000 uitgebreid tot
775.000 terwijl eveneens pakketten
van resp 2800 stuks Philips. 6000,
stuks Ko,n. Olie en 3500 stuks Unile
ver werden aangekocht
Tot de Nederlandse verkopen be
hoorden slechts 1000 stuks Bols. Het
totale belang in Royal Bank of Ca
nada (1500 st.) Western Bancorp
(3100 st.) Federated Department Sto
res (2200 st) Du Pont de Nemours
(500 st) Interprov Pipe Line (700 ...st)
en Goodyear Tire 1000 st) werd ver
kocht. Als gevolg van deze mutaties
in de effectenportefeuille steeg het
bedrag aan onDelegde middelen van
bijna 4»/« procent tot ruim 7 procent
terwijl het bezit aan Amerikaanse
aandelen daalde van 24 procent tot 19
procent. Het aandeel van de Neder
landse fondsen in de effectenporteuille
steeg van ruim 71'/» procent tot bijna
74 procent.
De inkomsten zijn in het. afgelopen
jaar goed op peil gebleven. Over het
uiteindelijke resultaat van het per uit.
juni af te sluiten boekjaar valt nog
weinig te zeggen, zo bericht de direc
tie in het zo juist verschenen halfjaar
lijkse verslag van de maatschappij.
Het grootste deel van de te ontvan
gen dividenden komt namelijk eerst in
het voorjaar binnen. Nochtans is de
directie niet pessimistisch gestemd.
De waarde van de effectenporte
feuille van Ver Bezit gaf als gevolg
van de algemene koersdaling op de
Europese effectenbeurzen een daling
te zien met ruim 7V» procent. Het ge
plaatste aandelenkapitaal van de ven
nootschap steeg van 85,9 miljoen
tot 89,8 miljoen. Deze stijging is
voor 3,5 min. te danken geweest
aan de 4 procent bonus-uitkering, die
vorig jaar heeft plaatsgevonden. De
waarde van het vermogen van Ver.
Bezit bedroeg per uit. december 1966
152,7 miljoen tegen 163,1 miljoen
per 30 juni van datzelfde jaar.
DAR-ES-SALAAM, 11 febr. (Reu
ter) Na de buitenlandse banken
heeft Tanzania nu ook de acht voor
naamste levensmiddelenbedrijven ge
nationaliseerd. De bedrijven zullen
onder toezicht van de nationale raad
voor landbouwprodukten worden ge
steld. De maatregel maakt deel uit
van de nieuwe socialistische politiek
van de regering van Tanzania. Drie
van de acht bedrijven zijn Tanzania
Millers Ltd, waarin de staat twee jaar
geleden reeds een belang van elf pro
cent had verworven door de aankoop
van aandelen, Chande Industries Ltd
en Pure Foods Products (Tanzania)
Ltd.
Buitenlandse bedrijven
in Indonesië onmisbaar
Een feit is dat de economische si
tuatie van Indonesië een inschakeling
van buitenlands kapitaal meer dan
noodzakelijk maakt. Het land zit met
een sterk teruggelopen produktie en
ook na de getroffen regelingen voor
de afbetaling van de buitenlandse
schulden (bij bilaterale verdragen,
o.a. met Nederland, en op meer mul
tilaterale basis op de conferenties van
Tokio en Parijs en straks op 24 fe
bruari weer in Amsterdam) blijft er
te weinig financiële armslag om de
opbouw flink aan te pakken. Alleen
buitenlands kapitaal kan hier uit
komst brengen. Vandaar dan ook dat
men zich in Indonesië verheugd toont
over het bereikte akkoord met de
buitenlandse oliemaatschappijen over
de olie-exploratie in zee (op de gun
stige 65:35-basis) en over de terug
gave van buitenlandse ondernemin
gen, met als eerste Unilever.
Dat Unilever heeft toegezegd zijn
teruggegeven bedrijven in Indonesië
zo te moderniseren dat de produktie
in een jaar tijds verdrievoudigd zal
worden, is voor Indonesië zeer belang
rijk. Het betekent namelijk dat de ge
wone man ln Indonesië kan verwach-
ten binnen afzienbare tijd weer
een redelijke prijs margarine
voor
olie,
zeep, tandpasta e.d. te kunnen kopen.
Daarvan zal stellig een stabiliserende
invloed op het prijspeil in het alge
meen uitgaan.
Op het ogenblik kost in Indonesië
een stuk geïmporteerde toiletzeep Rp
40 - een tube eenvoudige import-tand
pasta Rp. 50.-. Een kantooroppasser
verdient er Rp. 100.- a Rp
150.- per
5* WC^pUna seoruiK
haf 0l^srepubiiek. In Chi-
N^y. vóór een radi-
N4kPerso"SChe - gemeenschap
Barijse Commune veel
onT^rtiike, dan een socia-
p>
dytanc*
h„3aten misleiden door een
en de Chinezen heb-
?■- tiaa^0ordeling van Marx.
aer1 Of
van Marx zijn de laat-
meer jaren vele socia-
of
U ae hii 7alf nint nlo Tlfor.
V, «btj'l «rkend hij zelf niet als Mar"
lfigpn na zou hebben en de
v'*i
's0}6 ty Sare kameraden van re-
0rn d Gn beschuldigd. Maar
gisHntiWare leer van Marx
ct Ppi! afmetingen, in
BekingMoskou.
en vu°emen- waren talrijk
"e dopte waren
>rii°r Vr0P bten of communisten
BRUSSEL, 11 febr. (ANP) Bel"
gië en Roemenië hebben gisteren
een gezamenlijk communique
klaard te willen streven naar
spanning op economisch,
politiek gebied en in
ver
ont-
militair en
het bijzonder
naar versterking van de vrede en de
veiligheid op het Europese vasteland
Het communiqué, uitgege%en aar
het slot van een officieel bezoebk Je
de Roemeense minister van hu
landse zaken, Manescu, aan Belg e,
WHertbcommuniqué verklaart voorts
dat binnenkort besprekingen tussen
Roemenië en de Beneluxzullen ww
den geopend over een nieuw handels
akkoord op lange termijn.
(Van een bijzondere medewerker)
ACCRA, 11 februari
EEN JAAR NADAT Ghana's eerste
president, Kwame Nkroemah, door een
militaire staatsgreep uit het politieke
zadel werd gelicht, is er een officieel
regeringsrapport verschenen, dat in
Gliana ongetwijfeld een bestseller zal
worden en dat buitenstaanders een vrij
objectieve indruk geeft van de manier
waarop de man, die zich eens „De Red
der van zijn volk" liet noemen, in wer
kelijkheid met de gelden van datzelfde
volk is omgesprongen
Het hele rapport is één doorlopend
verslag van diefstal en corruptie. Ter
wijl zijn land economisch het hoofd
met moeite boven water wist te hou
den, schraapte de ex-president in de ne
gen jaar van zijn presidentschap een
vermogen aan geld en goederen bijeen,
dat de twintig miljoen gulden te boven
gaat. Een indrukwekkende prestatie
voor een man, die, toen hij in 1947 na
zijn studie in Engeland naar zijn land
terugkeerde, al zijn bezittingen in een
koffer kon vervoeren.
Het moet worden toegegeven, de pre
sident was niet gierig. Volgens het rap
port was zijn vrijgevigheid zelfs spreex-
woordelijk.maar het is jammer dat zijn
landgenoten deze goede eigenschap van
hun leider duur moesten betalen, z-ijn
familie werd niet vergeten en deelde
naar hartelust in de rijkdommen, die
Nkroemah met grote vaardigheid wist
te verwerven. Zijn Egyptische vrouw
Fathia zat er uiteraard ook warmpjes
bij met haar droomvilla in Cairo en een
bankrekening van ruim een ton.
Het rapport bevat pagina's vol ge
tuigenissen van mevrouwen en mejuf
frouwen, die allen verklaren „zeer
vriendschappelijke betrekkingen" niet
de president onderhouden te hebben. De
dames werden voor hun „vriendschap
overigens rijkelijk beloond. Zo genoot
een jeugdvriendin van de president, een
zekere mevrouw Beatrice Kwadey, het
respectabele maandsalaris van ruim
vijftienduizend gulden. Voorts reed heel
de familie- en kennissenkring van
Nkroemah rond in wagens, die altijd
nog goed waren voor een slordige twin
tig a dertig mille. Politici, die in het
openbaar waagden te betwijfelen of de
Ghanese belastinggelden niet op een be
tere manier besteed konden worden,
verdwenen al spoedig voor onbepaalde
tijd in de gevangenis.
VOLGENS HET RAPPORT werd het
tijdens het bewind van Nkroemah ge
woonte dat buitenlandse ondernemingen
die in Ghana wilden investeren eerst
de president onderhands een aanzien-
lijke „tegemoetkoming" deden toeko
men. Voor bedrijven, die voor deze ma
nier van zaken doen niets voelden bleef
Ghana hermetisch gesloten.
De monumenten, die Nkroemah voor
zichzelf liet oprichten, kostten de Gha-
nese regering aanzienlijke bedragen.
Ditzelfde geldt voor de gebouwen, die
hij voor zijn vele familieleden liet op
trekken.
ESSEN, 11 febr. (DPA) De pijp
leiding voor ethyleengas die Ruhrgas
A.G. wil bouwen van Wesseling bij
Keulen naar Frankfort-Hoechst zal
nog dit jaar gereedkomen en de daar
mee grotendeels evenwijdig lopende
aardgaspijpleiding van Bergisch-
Gladbach naar Riisselsheim waar
schijnlijk eind 1968.
Deze zomer zal worden begonnen
met de, aanleg van de pijpleiding voor
ethyleen, dat dóór de kunststofindus
trie als grondstof wordt gebruikt.
Op het ogenblik worden besprekin
gen gevoerd over de mogelijkheid om
de leiding nog verder naar het zuiden
door te trekken.
De ethyleengasleiding zal een capa
citeit van 400.000 ton per jaar krijgen
en 150 kilometer lang worden.
De leiding zal 1 meter onder de
grond worden gelegd. Met de bouw
van de aardgasleiding zal eveneens
nog dit jaar worden begonnen. Door
deze leiding zal Ruhrgas Nederlands
en Duits aardgas voor zichzelf en
maand, een gewone kantoorbediende
sen de Rp. 500.- en Rp. 1000 - Het
Rp. 300.-, een hoge ambtenaar zo tus-
is duidelijk dat dit een uiterst karige
bestaansbasis is, ook al krijgt zo'n
ambtenaar per maand nog vijftien kg
rijst in natura, en al heeft hij vaak
nog een of twee nevenbetrekkingen.
Om nog een paar prijzen te noe
men. rijst kost in Indonesië Rp. 10.-
per kg, vlees Rp. 80.- per kg, een
kip Rp. 150.-, een ei Rp. 7,50, een
paar sokken Rp. 40.-, een paar schoe
nen Rp. 400.-, een singlet Rp. 85.- en
een overhemd Rp. 600.-. Daarvoor zijn
ze dan wel van redelijke kwaliteit.
Maar het is duidelijk dat de gemid
delde Indonesiër hard moet ploeteren
om zich een minimumbestaantje te
verwerven. Alleen de landbouwer die
voor een kokosnoot al Rp. 10.- krijgt,
heeft het tegenwoordig verhoudings
gewijs goed, maar hij moet weer
voortdurend oppassen voor dieven.
Wie het in Indonesië ook goed gaat,
zijn de mensen die bij de handel in
al deze artikelen betrokken zijn: van
oudsher voor een zeer groot deel Chi
nezen. Het valt hun gemakkelijk van
de schaarste aan goederen gebruik te
maken door voorraden achter te hou
den en de prijzen op te drijven. Dat
heeft er in november toe geleid dat
in tal van plaatsen in Indonesië weer
een anti-Chinese campagne plaats
vond (de zoveelste in de geschiedenis
van het land), waarbij de winkels van
Chinezen door oproerige menigten
werden overvallen en geplunderd, hun
eigendommen werden vernield en zij
zelf soms werden gemolesteerd. Poli
tie en leger hielden zich daarbij vaak
afzijdig. Dat neemt niet weg dat het
juist het Indonesische distributie
apparaat was dat door deze gebeur
tenissen een gevoelige klap kreeg. De
Chinezen zijn nu eenmaal nog niet
weg te denken uit de handel in Indo-
nesië.
Om het leven voor de gemiddelde
Indonesiër weer wat leefbaarder te
maken, is het nu echter vóór alles
nodig dat de prijzen van de gewone
levensbehoeften naar beneden gaan.
Als Unilever en zijn concurrent Proc
ter and Gamble (wiens bezit even
eens zal worden teruggegeven) straks
hun produkten weer in voldoende hoe
veelheden voor vastgestelde redelijke
orijzen op de markt brengen, is dat
al een belangrijke bijdrage daartoe.
De aangekondigde teruggave van de
schoenfabrieken van Bata, de banden
fabrieken van Dunlop en Goodyear,
enz. kunnen verder bijdragen om de
markt in Indonesië te voorzien van
in eigen land vervaardigde produkten
die redelijk in prijs zijn en geen de
viezen kosteh.
gasvoorzieningsbe-
De leiding zal even
voor Zuidduitse
drijven vervoeren.
tueel ook kunnen worden gebruikt
voor transitoverkeer.
(Van onze verslaggever)
ROERMOND, 11 febr. In aan
nemerskringen in Limburg bestaat gro
te ongerustheid over de toekomstige
werkgelegenheid in deze provincie. De
arbeidsreserve is nergens in Neder
land zo ernorm toegenomen, maar
liefst met 380 pet, als in Limburg.
In absolute cijfers uitgedrukt steeg
het aantal werkloze mannen van 2300
op 1 januari 1966 tot ruim 11000
thans. Van dit aantal is 42 pet af
komstig uit de bouwsector ofwel 4600
werklozen zijn bouwvakkers. In de
loop van dit jaar zullen de bouwakti-
viteiten nog verder teruglopen. Over
al in Nederland, maar vooral in Lim
burg, vanwege de structurele proble
men rond de mijnen aldaar. Naar
schatting met 10 a 20 pet. zodat het
aantal werkloze bouwvakkers in Lint'
burg met 2000 4000 in 1967 zal toe
nemen. Deze ontwikkeling zal voor de
vele toeleveringsbedrijven van de bouw
ondernemingen eveneens nare gevol
gen hebben.
„Gelet op de werkgelegenheidspro-
blematiek, xn verband met de mijnslui-
tinge, wordt de stijging van de ar
beidsreserve voor Limburg een ramp^
Althans wanneer de overheid niet
meer maatregelen gaat treffen dan
tot nu toe het geval ls!"
Op een gisteren door de contactcom
missie Limburg van de Katholieke
Aannemers- en patroonsbond belegde
persconferentie, is kritiek geleverd op
de wijze, waarop de overheid tot nu
toe aandacht aan de structurele vraag
stukken van Limburg heeft geschonken.
De werkgelegenheid in Limburg vergt
een investering van 400 miljoen per
jaar. Op een dergelijk bedrag speelt
een in de verbeterde Siol-regeling toe
gezegde steun van 5 a 10 miljoen,
geen belangrijke rol. Deze steun, al
dus de verontruste aannemers, is on
toereikend. Het bedrag is lachwekkend
laag, wanneer men bedenkt, dat zon
der voldoende werkgelegenheid aan
werklozen-steun, een bedrag van 100
miljoen zal moeten worden uitgekeerd.
Voorts zijn de Limburgse aannemers
van mening, dat Nederland een „rand-
stad-Holland-bij ziendheid" demonstreei t
door met name geen serieus Werk te
maken van werkelijke Industriële de
centralisatie. Het ondernemersklimaat
in ons land deugt niet. Vergaand
perfectionisme, ambtelijke bureaucra
tie en dirigisme schrikken kandlaat-
ondernemers af. Zij verkiezen het na
bije België, waar alles veel soepeler
verloopt. Geen wonder, aldus de Lim
burgse aannemers, dat 21 Limburgse
bedrijven in de afgelopen drie jaar
nevenvestigingen in Belgie hebben ge
sticht, waar zij geen last van forma
lisme en ordening hebben.
Een andere grief van de Limburg
se aannemers betreft het gebrek aan
coördinatie, met betrekking tot de her-
industrialisatie. Tè veel instanties en
commissies, houden zich hiermee be
zig en werken langs elkaar heen. De
provinciale overheid heeft wel een
sterke man als dr. W. Hoefnagels, oud
staatssecretaris van financiën, aange
trokken, als adviseur, maar velen,
aldus de aannemers, vrezen, dat zijn
adviezen in een bureaula zullen ver
dwijnen, bij gebrek aan een provinci
aal Coördinatiebureau dat a.an daad
werkelijke acquisitie doet.
„Provinciale autoriteiten in Neder
lands-Limburg verdoen hun tijd met
hobbies, als het ijveren voor een uni
versiteit of de bestrijding van opslag
plaatsen langs de openbare wegen,
maar zij zien onvoldoende, dat het
vóór alles zaak is, dat Limburg nieu
we industrieën krijgt voor vele tien
duizenden".
Het industrialisatiebureau van de
staatsmijnen doet goed werk, maar
hier dreigt wederom een eenzijdige
industrialisatie van de Mijnstreek. „Al
leen industrieën, waarin de staatsmij
nen belangen zien, worden gestimuleerd
andere daarentegen worden afgeremd"
De bouwaktiviteiten lopen overal in
ons land, als gevolg van kapitaals-
schaarste, eenzijdige bevoordeling van
de woningwetsector en terughoudend
heid van de beleggers, terug. In Lim
burg gebeurt dit in veel sterkere ma
te dan elders. Nam de woningbouw
in Nederland verleden jaar nog met
6 pet toe; in Limburg viel een daling
met 8 pet te constateren. Hier wei
den 850 woningen minder dan in 1965
gebouwd en in 1967 zullen er dit eni
ge duizenden zijn.
De werkgelegenheidsproblematiek in
Limburg, heeft de animo bij de be
leggers om gelden in woningen in Lim
burg te investeren, geheel doen ver
dwijnen. De onzekerheid ten aanzien
van de vraag, waar de 50.000 mijn
werkers over enige tijd moeten wer
ken en wonen, heeft hierbij een be
langrijke rol gespeeld.
„Bovendien geeft het Algemeen Mijn
werkersfonds een eigen Limburgs
instituut als een van de voornaam
ste institutionele beleggers van ons
land geen best voorbeeld, door zelf
in Limburg weinig of geen investerin
gen te doen."
Zonder een complex van maatrege
len zien de Limburgse aannemers de
toekomst van hun gewest somber te
gemoet. In een door drs. J. H. M.
Wilbers, directeur van de N.V. „wil
na" te Weert, opgesteld rapport
dringen zij met klem aan op ophef
fing van de huidige kapitaalsschaarste,
afschaffing van de ongelijke subsidie-
verschillen voor woningwetbouw en an
dere woningen: verbetering van het
ondernemersklimaat, overheidssteun,
voor uitbreiding van bestaande bedrij
ven; versnelde uitvoering van infra
structurele werken (o.a. de E.-wegen
van en naar Limburg) en een goede
coördinatie van de herstructuering van
de Mijnstreek.
AMSTERDAM, 11 febr. De zil
vernotering is per 1 februari verhoogd
tot f 151 f 156.50 (vorige week 150,oO
156,00), het goud bleef onveranderd
De informatiekoersen voor gouden
munten luiden: tientjes 37,25-f 38,25.
ponden f 37,00-f 39,00. 20 fr. Napoleons
f 36,50-f 38.50, 20 fr. Vrenelis 39,00-
41,00, 20 fr. België f 35,00-f 37,00.
De vraag doet zich voor of Indone
sië op deze weg verder wil gaan. Stel
lig zal dat maar ten dele het geval
zijn. Wel ziet men uit naar buiten
landse bedrijven die zich in Indone
sië willen vestigen, liefst in de vorm
van „joint enterprises" samen met
Indonesië, maar de nationaliseringen
van bijvoorbeeld de Nederlandse sui-
'cer-, tabaks- en rubberondernemingen
zullen zeker niet ongedaan gemaakt
worden. Dat blijven Indonesische
staatsbedrijven. Toch lijkt ook daar
voor buitenlandse hulp (in de vorm
van geld en/of deskundigen) denk
baar om de produktie te verbeteren.
Veel hangt er af van liet politieke
klimaat in Indonesië. En waar het
nieuwe bewind getoond heeft te stre
ven naar goede betrekkingen !T!G*
het buitenland (getuige o.a. de beëin
diging van de koude oorlog met Ma
leisië en het weer lid worden van de
Verenigde Naties) en naar democrati
sering en economische stabilisering in
eigen land. is er geen reden meer
voor het buitenland zich van Indone
sië af te wenden.
(Van onze verslaggever)
AMSTERDAM, 11 febr, Uit het
eerste jaarverslag van de samenwer
kende Rijwiel- en Motorindustrie UNI
KAP (ontstaan uit een fusie tussen
Union Rijwielen en Willem Kaptein)
blijkt, dat de afzet van zowel eigen
produktie als van geïmporteerde rij
wielen op bevredigende wijze is geste-
gen, waardoor het marktaandeel in het
binnenland verder is gegroeid.
De afzet van geïmporteerde brom
fietsen uit Frankrijk (Kaptein) is bij
zonder sterk gestegen. De door UNI
KAP op de markt gebrachte modellen
genieten een grote populariteit bij het
publiek. De omzet van de afdeling ac
cessoires en onderdelen heeft zich
eveneens aanzienlijk kunnen uitbreiden.
In totaal werd voor een bedrag van
ongeveer veertig miljoen gulden omge-
zét
Blijkens de winst- en verliesrekening
van Willem Kaptein Motorrijwielfa-
briek en Handelsonderneming bedroeg
de brutowinst over het acht maanden
durende boekjaar 1966 4>" ,m$65i
gulden 'ƒ4,71 min. over geheel 19B»).
Na aftrek van kosten, afschrijvingen
pn hp1,astineen resteert een netto winst
van 624.108. (978.652). De bruto winst
bii Union Rijwieien bedroeg in het
boekiaar 1965/66 5,11 (4,79) min. De
netto winst bedraagt 275.000. (291.800).
Als dividend van beide maatschappij
en aan de houdstermaatschappij UNI
KAP wordt verwacht 728.898. Andere
inkomsten brengen nog 191.800. op,
zodat de winst van UNIKAP 920.698.
beloopt. Zoals bekend wordt een divi
dend van 10 procent voorgesteld.
De investeringen in het nieuwe boek
jaar zullen, naar wordt verwacht, ho
ger uitvallen dan die in het verstreken
boekjaar 135.000.). De bedrijfsacti
va, exclusief voorraden, zijn verzekerd
voor ca. f 5. miljoen.
Wat betreft de vooruitzichten ver
wacht het bestuur, dat de concurren
tie zal toenemen, vooral op het gebied
van het laaggeprijsde rijwiel. De vraag
naar lichte bromfietsen zal toenemen.
Gestreefd wordt naar grotere rentabi
liteit van de rijwielafdeling door auto
matisering van het fabricageproces,
alsmede door concentratie en uitbrei
ding van fabricageruimte, magazijnen
en kantoren. Per 31 augustus 1966 wa
ren er 327 personen in dienst.
De kosten, veroorzaakt door de fusie
150.000.), werden in het verslagjaar
als incidentele lasten volledig afgeboekt
van de winst.
Aandelen
Alg. Onr. Bezit
Amstleven (vol)
Batavier
Eja Scheepsverb. (10%)
Emmer Met. Ind
Etna
Euromast
Friesch Gron. Hyp. (20%)
Friesl. Holl. Bank (20%)
Friesch Gron. Hyp
Groeneveld v.d. Pol
Holl. Aanneming
Kunst, Houthandel
Katwijk's Industrieën
Landré en Glinderman
Merwede, Kalkzandsteen
Moira (vol)
Melle, van
Nat. Grondbez. (vol)
Nat. Grondbez. (30%
Ned. Lloyd (30%)
NUlmti (cert 1
Noord Ned. Mach
Onderl. Bel. Rijswijk
De Poorter (5% cura pr.)
Prins Dokkum
Prins Dokkum (c.o.)
Prudentla
Rott. Scheepshyp. (10%)
Viba
htersbewijzen e.d.:
B.O.G. (p.b.)
Bel. F v. Inc. W. (p.b)
Binn. Bel. Vast. G (p.b.)
Curacao Mijn (winstb.)
Etna (winstb.)
HAL (bew v. deelg.)
inuTiofund IVJ62 ipo l
fmmofund 1963 (p.b)
Immofund 1964 A (p.b).
Onr. Bez. Den Hg (opr.b.)
Walvisvaart (o.b.)
vraag
aanbod
166
360
365
130
bod
160
170
99
105
560
565
165
175
170
230
235
660
670
405
415
135
140
56
58
130
132%
260
385
280
290
290
715
725
820
420
425
125
130
250
260
57
65
72
75
80
81
350
400
420
220
1250
1260
f 935
f 945
1015
1020
f 47.50
6750
f 875
t 900
1000
840
850
bod
45
60
610
620
