Ontsporing
van C.I.A.
„STERKE MAN* VAN INDONESIË SINDS 12 MAART 1966
Tijdens coup van oktober 1965 bewees hij zijn kwaliteiten
Verlies voor
Congrespartij
mm
ONDERZOEK KENNEDY-MOORD
de tijd
vï
v
door h. bronkhorst
3
INDIA STEMT
Mijnwerkers staken
in Asturië
m
DONDERDAG 23 FEBRUARI 1967
y
SPIONAGE en contra-spionage
gorden door ieder land bedreven.
Vooral totalitaire staten, waar
onder de communistische, zijn op
"it gebied altijd zeer actief ge
feest. Bijzonder huichelachtig
^Vas dan ook het misbaar dat in
I960 gemaakt werd door de Sov
jet-premier, Khroesjtsjev, over
"e Amerikaanse spionage met
het U-2 vliegtuig.
GENERAAL SOEHARTO, aan
wie president Soekarno al zijn
bevoegdheden heeft overgedra
gen, werd op 28 februari 1921 in
Djokjakarta geboren. Weinig is
bekend over zijn afkomst, weinig
ook over zijn jeugd. Zijn vrouw
zei vorig jaar eens in een inter
view dat zij niets zozeer verlang
de als een goede opvoeding voor
haar kinderen. „Iets wat mijn
man en ik helaas niet hebben ge
noten", voegde zij eraan toe.
KOSTRAD
«lil
De beide „sterke mannen" van Indonesiëde generaals Nasoetion (links) en Soehartoslaan een
militaire parade gade in Djakarta. Generaal Nasoetion is voorzitter van het Volkscongres, terwijl
zijn collega aan het hoofd staat van de regering.
Misrekening
C. H. SCHAAP
Weinig bloed
MOND-SPRAY
HET NIEUWS KOMT niet on
verwacht. Dat president Soekarno
zijn bevoegdheden zou overdra
gen aan generaal Soeharto was
reeds geruime tijc| in de pen. In
feite heeft hij het zelfs al een
keer eerder gedaan; op 12 maart
van het vorige jaar, maar later
probeerde hij te doen alsof
dat niet zo was. Hij zei toen dat
hij Soeharto alleen maar vol
macht had gegeven om de orde
te herstellen.
De rol van president Soekarno schijnt, tegen alle voorspellingen in,
nog niet geheel te zijn uitgespeeld. Toch kan het niet lang meer
duren voordat het doek opgaat voor het laatste bedrijf in deze
politieke tragi-komedie.
Tegenwerking
Komplot in Irak
DAVID WILLIAM FERRIE
...sleutelfiguur...
A
Amerika hoeft zich niet te schamen
voor het handhaven van een Centra-
e Inlichtingendienst, Central Intelli
gence Agency, of CIA. Er is evenmin
veden tot bijzondere trots op dit mach
ine apparaat, want een dergelijke in-
celling is eigenlijk een noodzakelijk
*waad. De CIA werd in 1947 opgericht
noor president Harry S. Truman,
De CIA moet men wel onderschei-
ven van de Amerikaanse federale re
cherche, Federal Bureau of Investiga
tion, of FBI. De FBI bestaat al sinds
'908 en werd gesticht op initiatief van
Resident Theodore Roosevelt,
He CIA kreeg tot taak in de hele
gereld inlichtingen te verzamelen ten
vienste van de Amerikaanse nationale
Taligheid. Die veiligheid werd in de
'afen van Truman en Eisenhower voor-
a' bedreigd geacht door de activiteiten
Van het internationale communisme
'-°als die georganiseerd werden van
Uit het Stalinistische Kremlin. Maar
de feitelijke bevoegdheden van de CIA
Broeiden in het midden van de jaren
Vijftig aanzienlijk, en volgens sommige
Amerikanen onrustbarend, vooral on-
her invloed van het Mc Carthyisme. Dit
extreme anti-communisme, dat ontaard-
hé in een heksenjacht en in een vorm
Van ne<o-facisme, was genoemd naar
een senator uit Wisconsin, Joe McCar
thy, die op zeker ogenblik het hele
Amerikaanse politieke leven dreigde
te terroriseren. De directeur van de
CIA, Allen Dulles, liet zich echter per
soonlijk niet door McCarthy ringeloren.
ALLEN DULLES was een broer van I
John Foster Dulles, Eisenhowers mi-j
nister van Buitenlandse Zaken. Naast
het State Departement van John had
Allen een soort tweede departement)
van Buitenlandse Zaken opgebouwd,
hat bijna evenveel personeel in het bui
tenland had. Op iedere grote Ameri
kaanse ambassade had de CIA eigen
"genten, die soms ruimere financiële
j^ogelijkheden hadden en meer invloed
bezaten dan de ambassadeur. Die j
"Senten hadden alleen met hun chef)
V/ashington te maken en in de prak-
b!. Sing het jaren goed, omdat de ge-
Sfhers Dulles elkaar respecteerden
jn ,6 grootste crisis beleefde de CIA
Safftet voorjaar van 1961 bij de organi-
fat'6 Van he invasie op Cuba, die een
'ale mislukking werd. De inlichtingen
h'e ingewonnen waren, bleken niet te
heugen en deze affaire was voor Ken- j
hedy aanleiding de structuur en de
Positie van de CIA ingrijpend te her
zien. De begroting van de CIA, die in I
he loop der jaren anderhalf maal zo
hoog was geworden als die van het
State Department, werd door Kenne
dy met ongeveer twintig procent ver-
laagd.
In Kennedy's tweede Cuba-crisis, die
van oktober 1962, speelde de CIA weer
een belangrijke rol. Ditmaal leverde
he organisatie, nu onder leiding van
McCone, goed weTk door de president
bijtijds in te lichten over de plaatsing
door de Sovjets van offensieve raket-
gapens op Cuba.
ONTHULLINGEN over bedenkelijke
activiteiten van de CIA hebben in Ame
rika en in de hele wereld nu plotseling
opschudding gewekt. De CIA en daar
mee de Amerikaanse regering zijn in
°Pspraak gekomen, nu gebleken is
hat de Amerikaanse Centrale Inlichtin
gendienst studentenbewegingen, onder
wijsinstellingen en andere organisaties
heimelijk geld heeft toegestopt in het
kader van wereldwijde anti-communis
tische campagnes. Amerikaanse stu-
henten en hoogleraren werden onbe
wust en soms bewust werktuigen van
h® CIA. Dit beleid werd noodzakelijk
geacht om tegen te gaan, dat com
munisten die in internationale jeugd
organisaties of internationale culturele
verenigingen of congressen waren ge
ïnfiltreerd daar dominerende posities
z°uden innemen. De CIA ging er te-
Vecht van uit, dat communistische re-
Beringen, in Moskou of elders, in het
geheim met veel geld pogingen tot om-
Verwerping of ondermijning van be
gaande westerse instellingen bevorder-
hen. Minder voor de hand liggend en
moreel niet verantwoord was de con
fusie van de CIA dat men deze me-
hoden met soortgelijke sluikse me
moden moest bestrijden.
Amerika heeft zich altijd opgewor-
Deu als de kampioen voor de open en
vrije maatschappij, met een vrije pers
®u vrije staatsinstellingen. Het heeft
fcht terecht aan de wereld gepresen-
eerd als een land met de grootst mo
gelijke openbaarheid en met volledige
°Penbare controle op de daden van de
"verheid. Hierin heeft Amerika zich in
herdaad steeds onderscheiden van de
p°fnmunistische wereld. Maar de ach-
erbakse activiteiten van de CIA, die
"U zoveel sensatie veroorzaken, stroken
met met de verkondigde Amerikaanse
mealen.
Deze narigheid zou tot een nieuwe
g0,lf van anti-Amerikanisme kunnen
miden. Maar voor men zich door zo'n
generaliserende en emotionele stem
ming laat meeslepen, moet men be
denken dat de scherpste kritiek op het
A-optreden is geleverd in Ameri-
eanse kranten en door Amerikaan-
6 "taatsliedem.
Het wantrouwen tegen de CIA als
Jj°nzichtbare regering" is bij de Ameri
kanen zelf het grootst. Dat kan ons
®rtrouwen geven in gunstige gevolgen
de*1 6611 or|herzoek dat nu, op bevel van
Cl Amerikaanse president, naar de
gi effaire wordt ingesteld. De pre-
I n' en het kabinet zullen de CIA
h® toekomst ongetwijfeld beter in
«chhand houden en het Congres zal
li ï®rPer tegen ontsporing waken. Wel-
D zal men tot de conclusie komen,
hide DIA, ook na Kennedy's reorga-
Kmti nog alt«d te groot is. De be-
laa a 8 Van 1,8 milIard gulden zou ver"
I^oe^en worden. Amerika heeft
V«el spionnen en amateur-spionnen.
Soeharto op toppunt van macht
Na de tweede wereldoorlog raakte
Soeharto meteen betrokken bij de vrij
heidsstrijd. In december 1948ten tij
de van de tweede actie tegen de re
publiek Indonesia, was hij regiments
commandant in het gebied van Djok
jakarta, met de rang van luitenant
kolonel. Toen Nederlandse troepen de
stadbezetten, trok hij met zijn man
schappen weg om verder een guerril
lastrijd te voeren. Hij was er destijds
getuige van dat president Soekarno
zich niet bij de guerrilla's wenste aan
te sluiten, maar er de voorkeur aan
gaf zich over te geven aan de Ne
derlandse troepen, iets wat veel Indo
nesische officieren hem nog steeds
kwalijk nemen.
Toen de republiek in Djokjakarta
terugkeerde, keerde ook Soeharto te
rug in de stad. Jarenlang bleef hij
regimentscommandant van dat ge
bied. .Pas op 3 september 1956 volgde
zijn bevordering tot territoriaal com
mandant van Midden-Java, tevens
commandant van de divisie-Diponego-
ro, met de rang van kolonel. Daarna
was hij van 1960-1962 werkzaam op de
generale staf in Djakarta, om in dat
laatste jaar benoemd te worden tot
leider van het cqpimando-Mandala,
waaronder de strijd tegen Nederlands
Nieuw-Guinea ressorteerde, dit onder
bevordering tot generaal-majoor.
VEEL TE VECHTEN viel er niet,
omdat een akkoord met Nederland
over de Nieuw-Guinea-kwestie werd
bereikt, en in 1963 keerde Soeharto
terug naar Djakarta, waar hij op de
generale staf van het leger belast
werd met de leiding over het KOST-
RAD (Komando Strategi Angka-
tan Darat), het strategische comman
do van het leger. Die functie bekleed
de hij nog, toen op 30 september 1965
de communistische staatsgreep plaats
had, die hem in de gelegenheid stel
de te bewijzen dat hij werkelijk stra
tegisch inzicht had.
In de nacht van 30 september op
1 oktober 1965 werden in Djakarta zes
generaals vermoord. Twee anderen,
die ook op het lijstje van de moorde
naars gestaan hadden, ontsnapten als
door een wonder: generaal Nasoetion
en generaal-majoor Soeharto. Wel
werden van Nasoetion, die destijds
~minister van defensie en stafchef van
de strijdkrachten was, een vijfjarig
dochtertje en zijn adjudant omge
bracht. Zelf raakte hij op de vlucht
gewond. Op Soeharto rustte de taak
tegenmaatregelen te nemen tegen de
communisten, die Djakarta bezet had
den. Hij slaagde erin nog diezelfde
dag de kansen te doen keren.
Zijn eerste daad was na te gaan
welke officieren meegedaan hadden
aan de staatsgreep en welke bereid
waren tegen de communisten in ac
tie te komen! Daarbij ging hij er van
uit, dat zogenaamd wel heel Djakar
ta door communistische militairen be
zet was, maar dat in feite alleen
maar de commandanten van die mi
litairen communisten waren.
Andere militairen, die dienden on
der officieren die „goed" waren, wer
den gerequireerd. Zij werden in
vrachtauto's geladen en daarmee reed
men de door de „communisten" be
zette posten af. „Wij komen jullie af
lossen," werd daar gezegd. De „goe
de" militairen bezetten op hun beurt
de posten en de „foute" lieten zich
meenemen door de vrachtauto's. En
zo werd Djakarta, vrijwel zonder dat
er een schot viel, bevrijd van de
communistische bezetting. Alleen bij
het telecommunicatiecentrum, dat
bezet was door échte communisten
van de communistische jeugdorgani
satie Pemoeda Rakjat, moest even
gevochten worden.
organisatie niet deugde. In andere, zo
als in Djokjakarta, lukte het wel.
Maar ook daar werd onder leiding
van Soeharto snel een einde gemaakt
aan de machtsovername.
Het had voor de hand gelegen dat
Soeharto door president Soekarno tot
opperbevelhebber van de landmacht
was benoemd, maar Soekarno wilde
daar niet aan. Hij vond Soeharto te
eigenzinnigzo moet hij destijds heb
ben gezegd en hij benoemde de onbe
kende generaal-majoor Pranoto Rek-
sosamoedro aanvankelijk tot waarne
mend stafchef van de landmacht. Pas
op 15 oktober legde Soekarno zich bij
de feiten neer en benoemde Soeharto
in deze functie, waarbij hij hem be
vorderde tot luitenant-generaal.
BEHALVE DAT er destijds een fel
le communistenjacht ontstond, veran
derde er nog niets in Indonesië. De
regering, die voor de staatsgreep aan
het bewind was, bleef ook daarna re
geren. Het leger en het ambtenaren
apparaat werden gezuiverd van com
munisten, maar verder bleef alles bij
het oude. Er kwam in die tijd echter
een nieuwe groepering naar voren in
de vorm van de anti-communistische
studenten en middelbare scholieren
van de KAMI en KAPPI, die begon
nen te demonstreren om een verder
gaande zuivering te eisen. Extra fel
werden die demonstraties toen Soe
karno op 15 februari 1966 bij een her
schikking van zijn regering generaal
Nasoetion aan de dijk zette. Dat was
een misrekening van Soekarno, die
zijn macht had overschat.
Op 11 maart 1966 voelde Soekarno
zich door de demonstraties rond zijn
paleis in Djakarta zozeer bedreigd,
dat hij wegliep uit een kabinetszitting
die daar gehouden werd en per heli
kopter naar zijn paleis in het zestig
kilometer verderop gelegen Bogor
vluchtte. Daar ontving hij een dag la
ter Soeharto die zijn functie behou
den had en droeg zijn uitvoerende
bevoegdheden aan hem over. Dat
was althans de eerste lezing; later
heette het weer dat hij- Soeharto al
leen volmacht had gegeven om de
orde te herstellen.
Hoe het zij: Soeharto aarzelde niet
maatregelen te nemen. Op 18 maart
liet hij vijftien ministers arresteren
(onder wie de minister van buiten
landse zaken, dr. Soebandrio) en hij
voerde een voorlopige herschikking
van de regering uit. Toen president
Soekarno die herschikking op 27
maart na nog wat wijzigingen over
nam, werd Soeharto minister van de
fensie en binnenlandse veiligheid en
vijfde vice-premier. Tevens bleef hij
stafchef van de landmacht.
MAAR NOG WAREN de tegenstan
ders van Soekarno, de mensen van
de Nieuwe Orde, niet tevreden. Het
Volkscongres, het hoogste staatkundi
ge orgaan, werd bijeengeroepen. Het
vergaderde van 20 juni tot 5 juli 1966.
De eerste daad van dit lichaam was
generaal Nasoetion te kiezen als voor
zitter, als opvolger van de door Soe
karno benoemde figuur. Soekarno
werd zijn titel „president-voor-het-le-
ven" ontnomen, diens overdracht van
zijn uitvoerende bevoegdheden aan
Soeharto werd bekrachtigd (zodat het
Soekarno onmogelijk werd deze onge
daan te maken) en Soeharto werd be
noemd tot kabinetsformateur.
Op 25 ju li presenteerde Soeharto de
door hem (,,in overleg met president
Soekarno") gevormde regering. Aan
het hoofd daarvan stond een presidi
um van vijf ministers, .waarvan Soe
harto de leider werd. Bovendien maak
te hij" er deel vanuit als minister
van defensie en veiligheid en bleef hij
stafchef van de landmacht. In feite
was Soeharto dus minister-president
geworden, maar het gebruik van dat
woord werd vermeden, omdat ook pre
sident Soekarno nog aanspraak op die
titel maakte. Hij bleef stellen dat de
regering aan hem ondergeschikt was.
Soeharto bevorderde hij tot generaal.
De nieuwe regering nam tal van be
sluiten, waarmee Soekarno het niet
eens was, zoals de beëindiging van de
confrontatiepolitiek met Maleisië
en het weer lid worden van de Ver
enigde Naties. Soekarno moest elke
keer toegeven, maar dit dualisme in
de leiding van het land werd op den
duur hinderlijk. Zo ook het feit dat
Soekarno bleef weigeren zich openlijk
duidelijk van de communistische
staatsgreep te distantiëren en dat hij
zich bleef uitspreken voor een (door
hem) geleide democratie, zoals Indo
nesië die voor de communistische
staatsgreep gekend had, en die in fei
te een autocratie was geweest.
Bij dit alles toonde Soeharto zich
nimmer een felle tegenstander van
Soekarno. De „sterke man" van In
donesië, zoals de Amerikaanse pers
bureaus hem noemen, probeerde al
tijd op rustige, beschaafde wijze zijn
weg te gaan, zonder Soekarno voor
het hoofd te stoten. Fel tegen Soe
karno gekant toonden zich veel meer
mensen als generaal Nasoetion en de
minister van buitenlandse zaken,
Adam Malik, die keer op keer zijn af
treden eisten.
Maar toch is Soeharto nu de man
die naar voren is gekomen om Soe
karno althans tijdelijk op te vol
gen. Een man die zijn gehele oplei
ding in Indonesië heeft gehad, vooral
door de praktijk en door zelfstudie is
gevormd, met een uitgesproken
plichtsbesef en een duidelijk doel voor
ogen; het belang van zijn land. Steeds
heeft hij geweigerd mee te werken
aan een staatsgreep om Soekarno af
te zetten. Maar als het Volkscongres,
het hoogste orgaan in het land, hem
aanwijst om Soekarno op te volgen,
zal hij dat doen. Hoofdzaak is voor
hem dat de veranderingen op wettige
wijze tot stand komen.
NIEUW DELHI, 23 febr. (Reuter)
De Congrespartij in India heeft bij
de verkiezingen voor de staatsparle-
menten zware verliezen geleden. In
de staat Kerala verloor zij haar meer
derheid aan de communisten en ook
in Nieuw Delhi kreeg de Congrespar
tij een zware klap.
Een absolute meerderheid in Madh-
ja Pradesj doet de in Delhi geleden
nederlaag door premier Indira Gan
dhi's partij echter gedeeltelijk teniet.
In Delhi boekte de rechtse Jan Sangh-
partij grote winst. Ook in andere sta
ten leed de Congrespartij zware ver
liezen, hoewel zij nog zeker schijnt
van een meerderheid in het parle
ment.
In Radjastan verloor India s minis
ter van voorlichting Raj Bahadoer
met ongeveer tienduizend stemmen
en in Delhi behoorden minister van
huisvesting Mehr Tsjand Khanna en
onderminister van spoorwegen Sjam
Nath tot de verslagenen. In de Poen-
jaab verloor premier Goermoekh Sing
Moesafir zijn zetel in het staatsparle-
ment aan een communist en in het
door droogte getroffen Bihar werd
eerste-minister Sahay verslagen.
De stand voor het 509 leden tellen
de Indiase Lagerhuis is thans als
volgt; Congrespartij 21 zetels, Jan
Sangh 11, andere partijen 2, onafhan-
kelijken 3.
MIERES, 23 febr. (Reuter) Naar
schatting drieduizend mijnwerkers
zijn in Asturië in staking uit solidari
teit met elf collega's die zich zater-
dagavond hebben opgesloten in een
mijn nabij Mieres in Noord-Spanje.
De elf mannen willen hiermee pro
testeren tegen hun ontslag wegens het
organiseren van stakingen en in het
algemeen van het verwekken van ar
beidsonrust. Zij hebben verklaard on
der de grond te blijven totdat zij een
schriftelijke garantie krijgen dat het
ontslag ongedaan wordt gemaakt.
Het leger van sympathiserenden
heeft zich geleidelijk uitgebreid. De di
rectie heeft andere mijnwerkers ver
boden de mijn waar de elf mannen
zich bevinden te betreden omdat er
gevaar voor explosie zou bestaan. De
demonstranten zouden namelijk lam
pen bij zich hebben die niet geschikt
zijn voor gebruik in een mijn.
V erdachte dood
aangetroffen
NEW ORLEANS, 23 febr. (AFP,
Reuter) David Ferris, een sleutel
figuur in het nieuwe onderzoek, dat
Officier van Justitite Garrison van
New Orleans instelt naar de moord
op president Kennedy, is gisteren
dood in zijn woning in New Orleans
aangetroffen.
Garrison verklaarde op een perscon
ferentie dat Ferrie klaarblijkelijk zelf
moord had gepleegd. Hij was aan een
hersenbloeding gestorven. De officier
van justitie noemde Ferrie ,,een van
de belangrijkste figuren in de geschie
denis". Óns bureau had bewijzen dat
SOEKARNO'S SPEL NIET UIT
ZO VIEL DJAKARTA Soeharto in
handen zonder dat er veel bloed hoef
de te vloeien. Zelfs kon hij de „afge
loste" troepen, maar nu onder andere
officieren, gebruiken om elders in In
donesië de actie tegen de commu
nisten voort te zetten. De bedoeling
van de mensen achter de staatsgreep
was geweest in heel Indonesië tege
lijk alle vooraanstaande militairen en
hoge ambtenaren, van wie bekend
was dat zij uitgesproken anti-commu
nistisch waren, te vermoorden. In
veel plaatsen mislukte dit, omdat hun
ADVERTENTIE
Frisse
adem
zeker van
uzelf
(Van een bijzondere medewerker)
Het stuk dat Soekarno nu getekend
heeft, zal stellig duidelijker stipuleren
wat de bevoegdheden van Soeharto
worden en wat er van de positie van
Soekarno rest, zodat niet opnieuw
twijfel kan ontstaan. Duidelijk is dat
de werkelijke macht in Indonesië
voortaan ook officieel bij Soeharto be
rust: in elk geval tot de verkiezin
gen van volgend jaar. Het heeft een
hele tijd geduurd voor het zover was.
De geschiedenis van Indonesië kent
tal van perioden. Die van de strijd
om de onafhankelijkheid van 1945 tot
1950. Daarna die van een voorzichtig
democratisch bewind van 1950 tot
1959. Daarna de „geleide democra
tie" van president Soekarno, die in
feite neerkwam op een autocratisch
bewind. In de jaren 1959-1965 was Soe
karno alleenheerser in zijn land. Par
tijen die hem niet goedgezind waren,
werden verboden, kranten gebreideld.
Hij duldde geen kritiek. Vele van zijn
tegenstanders kwamen in de gevan
genis, zonder dat ooit duidelijk' een
beschuldiging tegen hen werd uitge
bracht. Aan de opbouw van het land
werd nauwelijks iets gedaan, maar
aan buitenlandse reizen met een
enorm gevolg en de bouw van kost
bare monumenten, hotels en andere
prestige-objecten werden schatten uit
gegeven.
Daarin kwam verandering op 30
september 1965. Vóór die datum had
Soekarno zich voortdurend ingespan
nen voor de verwezenlijking van zijn
ideaal NASAKOM: een broederlijke
samenwerking van nationalisten, gods-
dienstigen en communisten. Daarmee
miskende hij ie communisten, die
geen gedeelde macht wensten, maar
bleven streven naar de alleenheer
schappij. Toen Soekarno een hersen
bloeding kreeg en urenlang bewuste
loos lag, voelden zij niet lang meer
te moeten wachten. In de nacht van
30 september op 1 oktober 1965 deden
zij hun greep naar de macht. Een
staatsgreep die mislukte en in het te
gendeel verkeerde. In heel Indonesië
werd een felle vervolging van de
communisten ingezet. Een vervolging
waar Soekarno ook toen nog niet ach
terstond.
Daarna begon zich geleidelijk een
overgang te voltrekken. Aanvankelijk
veranderde er weinig: dezelfde rege
ring bleef regeren in Djakarta. Maar
de kracht van het leger dat onder
leiding kwam te staan van generaal
Soeharto was toegenomen. Verschei
dene territoriale commandanten ver
boden op eigen gezag in hun gebied
de communistische partij en haar
nevenorganisaties. Studenten be
gonnen te demonstreren om te eisen
dat de communistische partij officieel
in heel Indonesië verboden zou wor
den en om de berechting te eisen van
zulke figuren als Soekarno's rechter
hand, minister van buitenlandse zaken
dr. Soebandrio.
Soekarno probeerde zijn greep op de
situatie terug te krijgen door op 21
februari 1966 zijn minister van defen
sie, generaal Nasoetion, die tevens
stafchef van de strijdkrachten was, te
ontslaan. Dat leidde echter tot zulke
heftige demonstraties tegen Soekarno
dat deze een dag later zijn uitvoeren
de bevoegdheden overdroeg aan Soe
harto: het besluit dat hij later loo
chende.
OOK TOEN GAF SOEKARNO de
strijd nog niet op. Telkens weer gaf
hij blijk dat hij de terugkeer wenste
van de (door hem) geleide democra
tie\ Hij kon niet verhinderen dat op
18 maart vijftien van zijn ministers
gearresteerd werden en dat zijn rege
ring herschikt werd. Daarop volgde
de vrijlating van vele van zijn poli
tieke vijanden, mensen zoals Roem,
Natsir, Sjarifoeddin, Boerhanoeddin
Harahap, enz. Soekarno's lijfwacht,
het regiment Tjakrabirawa, bestaan
de uit hem zeeT toegenegen militai
ren, werd ontbonden. Maar Soekarno
bleef vasthouden aan een terugkeer
naar zijn oude macht.
Op de duur werd de regering van
Soeharto tie voortdurende tegenwer
king van Soekarno echter beu. Zij wil
de af van de vreemde situatie waar
bij Soekarno zich behalve president
ook minister-president noemde, ter
wijl Soeharto de omslachtige titel
voorzitter van het presidium van
het kabinet" had. Ook zocht men in
Soekarno misschien wel een zondebok
voor de moeilijke economische positie
van Indonesië, waartoe het beleid in
de periode van Soekarno's solo-bewind
uiteraard veel had bijgedragen.
Een handicap voor de tegenstanders
van Soekarno vormde hierbij het feit
dat zij niets wilden doen dat ongrond
wettig was. Van een staatsgreep kon
dus geen sprake zijn. Het Volkscon
gres zou Soekarno moeten afzetten,
óf deze zou zelf moeten terugtreden
Het is uiteindelijk het laatste gewor
den, zij het ook nu nog niet volledig
Indonesië zou Indonesië niet meer zijn
als het zijn problemen niet met een
compromis (desnoods een afgedwon
gen compromis!) wist op te lossen,
CAIRO, 23 febr. (AFP) In Trak
is kortgeleden een „reactionair en im
perialistisch" komplot tegen de regering
aan het licht gekomen, zo heeft het
(Egyptische) persbureau van het Mid
den-Oosten gemeld. Het had uit be
trouwbare kringen in Bagdad verno'
men dat de samenzweerders, met
steun van koning Feisal van Saoedi-
Arabië, Koning Hoessein van Jorda
nië en de „Iraq Petroleum Company"
in het noorden van het land een eigen
regring wilden uitroepen.
hij betrokken was bij de gebeurtenis
sen, die leidden tot de moord op pre
sident Kennedy. Wij hadden besloten
Ferrie volgende week te arresteren.
Wij hebben te lang gewacht, aldus
Garrison.
Lijkschouwer dr. Nicholas Chetta zei
tijdens de persconferentie dat er een
briefje in de kamer van Ferrie was
gevonden. De inhoud ervan wilde hij
niet bekend maken, maar hij verklaar
de, dat hij onder meer op grond van
het geschrevene een nader onderzoek
naar de mogelijkheid van zelfmoord
wenst.
Ferrie had kortgeleden tot een vriend
gezegd dat hij neerslachtig was en
een einde aan zijn leven wilde maken.
Vorige week zaterdag toen hem ge
vraagd werd waarom Garrison in hem
geïnteresseerd was, zei Ferrie, die par
ticulier detective was, „vermoedelijk
ben ik aangeduid als bestuurder van
een ontsnappingsvliegtuig in een met
zorg uitgewerkte samenzwering om
Kennedy te vermoorden".
Zaterdag zei Ferrie dat hij met twee
vrienden naar Texas was gereden op
de dag dat Kennedy om het leven
werd gebracht. „We gingen naar Hous
ton, Galveston en toen terug naar
Alexandria in Louisiana". Bij zijn te
rugkeer in New Orleans was hij op
het kantoor van de officier van jus
titie ondervraagd. Vorig jaar novem
ber was hij weer op het kantoor ont
boden waar men hem had ondervraagd
over hetgeen hij gedaan had in de
week van de moord op Kennedy.
Inmiddels is in Pensacola (Florida)
de opgraving verzocht van het stoffe
lijk overschot van Thomas Killam, die
eveneens in verband is gebracht met
de moord op Kennedy en die later onder
verdachte omstandigheden om het le
ven kwam. Killam werd op 17 maart
1964 dood aangetroffen met diepe sne
den in hals en keel, die waren ver
oorzaakt door glas. De politie meende
dat hij zelfmoord had gepleegd, maar
de gerechtelijke arts sprak van een
ongeluk. Zijn broer heeft nu om een
nader onderzoek gevraagd.
Volgens het blad „News Journal"
woonde Killam in Pensacola met een
zekere Jack Carter, een oud vriend
van Lee Harvey Oswald, de vermoe
delijke moordenaar van Kennedy. Naar
Killams broer zei, woonde Thomas ten
tijde van de moord in Dallas, maar
was hij naar Florida gekomen om zich
voor zijn achtervolgers te verbergen,
aldus het blad. Twee dagen voor zijn
dood had Thomas tot zijn broer ge
zegd: „ik ben ten dode opgeschreven.
Ik ben het vluchten moe, ik zal niet
verder gaan".
-- f
