Spektakelstuk van Russen
in ruimtevaart verwacht
kosmonauten in een baan om de maan
1
OVERSTEN IN ROME BIJEEN
Vrouwelijke religieuzen
werken aan vernieuwing
Kardinaal Antoniuttigeeft richtlijnen
Gesprek over eenheid
Italiaanse vakbeweging
PARKEREN BOVEN OP KERKDAK
HUMOR ALS WAPEN
Meer booreilanden
voor de Noordzee
Onthult computer
Maya-geheim?
TVEE JAAR NA „UITSTAPJE" VAN LEONOV
m
WW\
rRnse wijnboeren
betogen tegen
^gerijnse import
^indop Curacao
°Ver het algemeen
goed gevoed
„Lees zoals je zwijgt"
Joegoslavische aphorismen
RAADSELS IN MEXICO
'oZHlJS
RUIMTEWANDELAAR
■-JÉP
A
ïmm (fi
KATHOLIEK INITIATIEF
Roep om uitlevering
van kampbeul Stangl
Dansmuziek als wapen
van imperialisten
Spoedige invoering
EEG-valuta bepleit
Graanmarkt A'dam
ZATERDAG 18 MAART 1967
Ushnd
(v,
geeft een postzegel uit, ter herinnering aan de tweede
verjaardag van Leonovs ruimtevlucht.
an
P
hun
Super-raket
-t -
ALEXIS LEONOV
...op Parijse ruimtevaart
expositie...
N:
seizoen
4
Parochianen van de katholieke kerk in het Britse Brixham kunnen voortaan hun auto's parkeren op
het dak van de kerk. Het gebouw is dus helemaal aangepast aan deze tijd van snelverkeer. Pastoor
Robertson begroet zijn gemotoriseerde kerkgangers op het dak.
B^..P
Wiesenthalfonds
Interpretatie
Eigen maatregelen
°nze ruimtevaartmedewerker)
v4iVri NOORDW1JK, 18 maart
1b '"4AG is het op de kop
jaar geleden, dat de Russen
('0 tdusver) laatste bemande
in een baan om de aar-
V ora.oh+ een uuun urn, uk uu./-
>khMnlen' de ruim 5,6 ton wegende
faUten n met aan boord de kosmo-
>l0„ Beljajev en Aleksei
r^iaje de meesten de naam van
eOft0alweer vergeten, de naam
ilriefj 2QÏ niet zo spoedig uit de her-
*ninn Vervagen. Per slot van re-
«ej- g Was hij de eerste ruimtevaar-
ffiutu de (betrekkelijk) veilige be-
•jett Ang van zijn cabine verliet en
e Vnuten achtereen als een vreem-
2ajee,8el door de ,,op en ruimte"
?eraiifc' hechts aan het moederschip
ehslijrV*a een zeven rneter lange
Keluu, yoskhod-2 maakte een wat on-
j hn 6 landing in de dikbesneeuw-
6 kn en biJ de stad Perm, waar
h^rnonauten de gehele nacht in
st°orn doorbrachten, gekweld door
Jan u,en8e koude en de nog «leeds
Vu 6 Kuuae en ue uvg
.künis Unhaam bevestigde meetin
gs J!n,ten> ®n bedreigd door honge-
'hg lven. Pas 24 uur na hun lan-
ze door een hefschroef-
kinif Ul8 opgepikt en kwam er een
i'Mstn1 bun oncomfortabele situatie,
kei vaien hebben de Russen geen en-
ven water. Niet voor niets is speciaal
op Russisch verzoek de grote inter
nationale conferentie over het vreed
zaam gebruik van de ruimte, die in
september te Wenen zou worden ge
houden, uitgesteld tot de nazomer van
1968. Men heeft van Officiële Russi
sche zijde trouwens ook onomwonden
toegegeven, dat men het dit najaar
veel te druk zal hebben met de uit
voering van zijn eigen ruimtepro
gramma, speciaal met het oog op de
herdenking van de oktoberrevolutie,
vijftig jaar geleden.
w
Algemeen wordt aangenomen, dat
dit ook de reden is geweest waarom
de Russen begin dit Jaar geen gebruik
hebben gemaakt van de gunstige pe
riode om robotverspieders naar de
planeet Mars te lanceren. Die gunsti
ge periode (ruim een maand durend)
doet zich slechts eenmaal in de 25
maanden voor en sedert 1958 hebben
de Russen geen van die mogelijkhe
den ongebruikt voorbij laten gaan.
De Russen hebben sedert de vlucht
van Beljajev en Leonov overigens al
lerminst stilgezeten. Met name op
het gebied van de verkenning van de
maan hebben ze grote aktiviteit ont
plooid. Ze slaagden erin Loena's om
de maan te laten draaien en zachte
landingen op het maanoppervlak te
realiseren. Ze schoten (een jaar ge
leden) met de Kosmos-110 twee hon
den de ruimte in, die na ruim drie
weken op de aarde terugkeerden en
de Sovjet-geleerden ongetwijfeld een
schat aan wetenschappelijke gegevens
hebben bezorgd.
Daarnaast lanceerden de Russen
uiteraard ook nog een groot aantal
zgn. Kosmos-satellieten, die zowel
voor wetenschappelijke onderzoekin
gen als voor spionagewerk in de
ruimte werden gebracht.
Amerikaanse ruimtevaartspecialis
ten zijn van mening dat twee betrek
kelijk recente ruimteschoten van de
Russen waarbij onbemande kunst
manen van het type Kosmos in een
baan om de aarde werden gebracht
deel uitmaken van de laatste voor
bereidingen voor nieuwe vluchten met
bemande ruimteschepen. Rege
ringsfunctionarissen in Washington
verwachten zelfs zeer binnenkort nieii-
we lanceringen door de Sovjet-XJnie,
waarbij gebruik wordt gemaakt van
de superraket, die reeds drie maal
werd aangewend voor de lancering
van Protonsatellieten, die elk ruim
twaalf ton wogen. Waarschijnlijk, zo
meent men in Washington, zullen met
behulp van deze superraket thans
ruimtevoertuigen worden gelan
ceerd, die nog aanzienlijk zwaarder
zijn dan twaalf ton.
SJOERD VAN DER WERF
(Van onze correspondent)
ROME, 18 maart Enkele hon
derden oversten hebben in Rome de
eerste algemene vergadering van hun
nieuwe Internationale Unie van de
Oversten van Zustercongregaties bij
gewoond.
Deze unie, die onmiddellijk na. de
laatste zitting van het Concilie in de
cember 1965 werd opgericht, wilde op
deze studiedagen, waaraan vertegen
woordigers uit zestig landen en vijf
continenten deelnamen, het aggiorna-
mento van het leven van de vrouwe
lijke religieuzen nader bestuderen en
tot een sterke internationale samen-
(Van onze correspondent)
ROME, 17 maart Voor de tweede
keer organiseerde de standsorganisa
tie van de katholieke arbeiders van
Italië, de ACLI, een studiedag gewijd
aan het ook in Italië uitermate delicate
vraagstuk van de eenheid in de wereld
van de vakbeweging.
De voorzitter van de ACLI, de tem
peramentvolle Livio Labor, weet zeer
goed dat hij met de organisatie van de-
tel
be;
hv9o: 8
bland ruimteschip meer om de
dra alen, ook al zijn er
geruchten geweest over
deur staande nieuwe ruimte-
biet die zouden worden uitgevoerd
*chiBeen geheel nieuw type ruimte-
8,ens at Plaats zou bieden aan min-
sProW»Zes Personen. Er werd zelfs ge-
bitigg^h over internationale beman-
leU\y
Tla
ance."a is voor de Russen een nieuw
Jpseizoen aangebroken. De erg-
Cisch er is voorbij en de meteorolo-
'h Omstandigheden behoeven nu
*'jn geval géén beletsel meer te
*nkf>r ruimtevluchten door b.v. een
Orn kosmonaut, die in een baan
£n maan zou worden gestuurd.
Manaat de Russen dit jaar zoiets van
z'in, staat wel als een paal bo-
(Van een correspondent)
18 maart Meer dan
wijnboeren hebben deelgenomen
onstraties, die in drie Zuid-
bi0ei,e. steden gehouden zijn tegen de
het beden op de wijnmarkt en in
Pz°nder tegen de politiek van de
wijn uit Noord-Afrik a,
ft9o' e Algerije, in te voeren. „Fel-
hoUds- jullie wilden onafhankelijkheid.
U-ik" 1® wijn en verdwijn uit Frank-
reas een van de ,euzen °P de
*ich eken, die de wijnboeren met
tie bteevoerden tijdens de demonstra-
De1 J^0ntpellier.
Vaj. beide andere demonstratiecentra
Car®n Carcassone en Draguignan. In
sone kwamen de boeren in bot-
Öèm met de politie, toen enkele hon-
i-iè- ®1? demonsrranten een politiebar-
2n a*btten te doorbreken.
'Ier p 1 in Carcassone als in Montpel-
draguignan bood een delegatie
*®liiL. demonstranten aan de plaat-
de Prefect een lijst met grieven van
ftoJ^mboeren aan. De kern van de
bo6thlkheden is, dat de Franse wijn-
slüa„? er in de afgelopen jaren in ge-
zijn de kwaliteit van de wijn te
zodat er niet langer zoveel
kit Hte bestaat aan de koppige wijnen
..Algerije.
moet zijn wijn echter hoog-
»tr,p® kruijt, omdat het afzetgebied in
"hdp u niet groot genoeg is. Bij de
4.1,, „r bundeling en tussen Frankrijk en
r.lie hebben de Algerijnen daar-
vooruaamste eis gesteld, dat de
Sen hun wijnen kopen.
(Van onze correspondent)
'TAD, 18 maart Over het
het r n is de voedingstoestand van
*lig Za7aose kind bepaald niet ongun-
?9n' v deze conclusie komt dr. M.
yeldh j
J»*»»*
KUTir] ihjuiw VM,,«
ra?a'9e en Gezondheidsdienst van Cu-
tew "iettemin zou het aanbeveling
%De n ol» op de scholen vitamine-
Öen ,,®8 en melk aan de leerlingen wer-
Vqm fekt.
ïbedii8 Jaar besloot de Eilandsraad de
Bef op de scholen op te voeren,
i6 rel a?hebber droeg dit besluit bij
a te* ing van de Nederlandse Antil-
?ri<3at schorsing of vernietiging voor,
V'ee maatregelen Curapao ruim
e h Sao*°,6n Antilliaanse guldens zou-
etVtyo? kosten. De regering besliste
hetan<lerS- j
LCkooiVr, Jporstel tot verhoging van de
rt^Rikt g werd als argument ge-
at meB_ bnededeling van 'n schoolarts
s jn v°eding noodzakelijk was. Zo
overif hoofd van de Genees-
-^akè! als buiten de" EÜandsraad
X®.rscheidene gedeputeerden
klderianaa^en vfln verhongering". In
O,,.Se kranten verschenen arti-
^e^»»De hongersnood op Cura
het mdruk werd gewekt alsof
hiBd en b'land een noodtoestand be-
aan at de Antilliaanse regering
ts wilde doen.
BELGRADO, 18 maart
JERZY LEC heeft een
opvolger gevonden. Jam
mer, dat dit slechts wei
nigen iets zegt. Jercy Lee
was namelijk een zeer
merkwaardig fenomeen,
een uniek geval, een
zeldzame vrucht van het
verzet van de geest te
gen een totalitair kli
maat: oorspronkelijk di
plomaat in dienst van
het Poolse communisti
sche regime, bedankte
hij op een goede dag
voor de eer, vestigde zich
in een literair café van
W arschau en creëerde
aphorismen, bijtende, iro
nische en ongewoon
grappige uitspraken
waarin en waarmee hij
zich tegen de culturele
en maatschappelijke
werkelijkheid om hem
heen verdedigde. Ze ver
schenen spoedig in bijna
alle westeuropese talen.
De door een strenge
totalitaire censuur ge
frustreerde geest weer
de zich door het ontwa
penende wapen van de
humor op een zeer ele
gante wijze te gebrui
ken, als een floret on
grijpbaar ook voor de
communistische instan
ties die tegen Jerzy Lec
niets konden doen. want
zijn aphorismen zijn al
gemeen-menselijk, ner
gens gemunt op een be
paald land of regime, het
geldt voor allemaal
voor de 'insider' hebben
zij echter een zeer grote
waarde. Ze zeggen alles
wat niet gezegd mag
worden, en wat iedereen
bewust of onbewust
denkt, b.v. zo iets: 'Welk
recht hebben de kanni
balen in naam van de
genen te spreken die ze
opgegeten hebben? Of
nog duidelijker: 'Kanni
balen houden van men
sen zonder ruggegraat.'
Er zijn vele variaties op
dit onderwerp mogelijk:
'De mens leeft niet van
brood en water alleen'
of deze trieste overwe
ging: 'Wat helpt het met
het hoofd tegen de muur
te rennen je komt
toch alleen maar in de
cel daarnaast terecht.'
En toch spreekt uit al
les een vrolijk-ernstige
wijsheid: 'Als je een
standbeeld omver gooit,
bewaar de sokkel. je
kunt deze altijd weer ge
bruiken.'
Tegen de ijle lucht
van het stalinisme die
ook nu nog te voelen is,
hebben in Polen mensen
als Jerzy Lec en Brud-
zinski niet anders als
Mrozek de vrijheid van
de creatieve humor ge
bruikt. Nu Lec dood is,
zal men met dankbaar
heid vernemen dat hij
in de Joegoslavische
schrijver Brana Crnce-
vic een opvolger gevon
den heeft die niet voor
hem onderdoet. In Joe
goslavië zijn de voor
waarden iets gunstiger,
toch is' het verschijnsel
hetzelfde: Crncevic pu
bliceert al een hele tijd
in de literaire revue van
Belgrado aphorismen die
dezelfde functie hebben
als de uitspraken van
Lec.
Crncevic verzamelde
ze onder de titel: 'Lees
zoals je zwijgt' een
politieke variatie op de
eeuwenoude en daarom
niet minder foutieve
spelregel: schrijf zoals je
spreekt. Het publiek van
Joegoslavië vond even
veel troost in de uitspra
ken van Crncevic als de
Polen in de ongekamde
gedachten van Lec. Nu
ze in een keuze door de
Suhrkamp Verlag te
Frankfurt zijn uitgege
ven onder de titel
'Staatsexamen'. zullen
ze ook in het Westen
genoten worden zoals de
geestigheden van de
Poolse aphoristen.
'Ja ik weet' zegt Crn
cevic, 'dat vele mensen
mijn leven voor hun
overtuigingen zouden
willen opofferen.' En
zijn sarcasme spreekt ze
ker uit naam van velen:
'In plaats van bloemen
zou men af en toe eens
ook de rekening op het
altaar van het vaderland
moeten neerleggen.' De
helden worden kennelijk
moe, maar tenminste
eerlijk: 'Ik heb lang ge
noeg voor het ideaal ge
leefd. ik zou nu een?
van het ideaal willen
leven.' Evenals bij Lec
ligt juist in de wrede
sarcastische zelfanalyse
van de mens niet alleen
een sterk humoristisch
element, zeker ook een
grote troost, een niet te
onderschatten bewijs
van de vrijheid van de
geest: 'In de hersenen
cellen- in het hart ka
mers, wat voor een con
centratie-kamp is de
mens toch!' Voor hem
ziin de mensen nonnen:
als je hun op de buik
drukt, roepen ze alle
maal Mama. Deze koste
lijke zeer leerzame
overwegingen gaan dus
ons allemaal aan.
K. J. HAHN
AMSTERDAM, 18 maart Het Ne
derlands comité Wiesenthalfonds, dat
ir. Simon Wiesenthal in zijn arbeid
steunt, heeft een telegram gestuurd
aan de Braziliaanse ambassade in Den
Haag. Reden: De in Sao Paulo gear
resteerde nazi-misdadiger Franz Paul
Stangl zou een goede kans maken niet
aan Oostenrijk te worden uitgeleverd.
Stangl wordt verantwoordelijk gesteld
voor de moord op 700.000 joden.
ze discussie-bijeenkomst op allerlei lan
ge tenen trapt. Hem lijkt de kwestie
echter belangrijk en actueel en in te
genstelling tot de leiding van de offi
ciële vakbeweging is hij van mening
dat zijn organisatie, die zelf geen vak
beweging maar een religieuze organisa
tie van arbeiders is, hierbij een woord
mee mag spreken.
Omdat Labor vorig jaar ook reeds 'n
conferentie over dit probleem had ge
organiseerd, luidde het onderwerp van
de studiedag: „De eenheid in de vak
beweging: één jaar later". In zijn nogal
open inleiding verweet Labor de drie
officiële vakbewegingen de besprekin
gen over deze kwestie te veel achter
gesloten deuren te voeren en hij her
haalde zijn bekende stelling: de mo
derne vakbeweging kan noch van het
marxisme, noch van het simpele prag
matisme uitgaan; ze moet geheel onaf
hankelijk van de regering, van de par
tijen, van de werkgever zijn en een
„werkelijke deelneming van de arbei
ders aan hef leven "an het land" ver
zekeren. Daarom gaat het vraagstuk
ook alle arbeiders aan en kan dus niet
opgesloten blijven in de bureaus van
de vakbewegingsleiding ACLI heeft
daarom het recht de kwestie voor het
forum van de gehele arbelderswereld
te brengen.
De drie vakbewegingen van Italië,
de CGIL, waarin communisten en so
cialisten samenwerken, de CISL, waar
in de katholieken en in mindere mate
ook socialisten samenwerken, en de
kleine UIL, waarbij de sociaal-demo
craten zijn aangesloten, hebben niet of
ficieel deelgenomen aan de conferen
tie. Ze hebben er alle drie geen belang
bij dat de onderhandelingen die ze
in alle stilte voeren door druk van bui
tenaf beïnvloed werden. Wel konden ze
niet verhinderen dat enkele vooraan
staande leden van de drie vakbewegin
gen persoonlijk wel aan de studiedag
hebben deelgenomen en ook een krach
tig woord hebben meegesproken in de
discussie.
De communisten willen wel graag een
eenheidsbeweging om uit hun politieke
isolement te komen maar ze moeten
garanties hebben dat zij niet door een
katholiek-socialistische meerderheid
onthoofd worden. De katholieken en so
cialisten op hun beurt staan onder de
invloed van hun respectievelijke par
tijen. De communisten zijn door de
midden-linkse regering veilig geïso
leerd. Door een eenheidsvakbeweging
zou hun een terugkeer mogelijk ge
maakt worden, die de democratische
politieke partijen narigheden zou kun
nen veroorzaken.
In 't bijzonder bezorgd zijn natuurlijk
de katholieke leiders van de CISL en de
Democrazia Cristiana over het feit,
dat het juist de katholieke arbeiders
zijn, die door hun initiatief de commu
nisten deze opening zouden kunnen bie
den. Inderdaad heeft een vooraanstaan
de communist van de CGIL, Lama.
aan de discussie van de ACLI deelge
nomen.
(Van een correspondent)
BERLIJN, 18 maart Oostduitse
bandjes, die „reactionaire, chauvinis
tische" Westduitse dansmuziek spelen,
ondersteunen ,.de expansiepolitiek van
Bonn" en het standpunt van Bonn.
dat het de enige wettig gekozen Duit
se regering heeft. Aldus het „Robby-
kwintet" in een brief aan de „Leip-
ziger Volkszeitung".
werking van de zustercongregaties ko
men. Hierbij werd uitgegaan van het
Concilie-decreet „Perfectae Caritatis",
dat richtlijnen bevat voor de vernieu
wing en aanpassing van het kloosterle
ven.
De deelneemsters aan het studiecon
gres werden door de Paus ontvangen
en aan het eind van hun bijeenkomst
sprak hun ook kardinaal Antoniutti toe,
de prefect van de Congregatie voor de
religieuzen. Deze ontwikkelde hierbij
een aantal richtlijnen, die betrekking
hebben op de noodzaak van de nieuwe
Internationale Unie van Vrouwelijke
Religieuzen en op de inhoud en de
vorm, die de vernieuwing dient^ te neD-
ben. De Internationale Unie, die 8 de
cember 1965 spontaan, dus niet op last
van hogerhand, tot stand kwam, heeft
tot doel in een tijd van groter interna
tionaal contact onder de vrouwelijke
ordes, congregaties en religieuze in
stellingen meer wederzijds begrip, een
klimaat van wederzijds vertrouwen en
hulp te doen ontstaan. Door de organi
satie van gemeenschappelijke conferen
ties en studiecongressen over het gees
telijke leven, door de oprichting van
gemeenschappelijke studiecentra enz.
zal veel kunnen worden gedaan om de
positie van de religieuze staat in de
moderne wereld te versterken.
Kardinaal Antoniutti beklemtoonde
de noodzaak de vernieuwing niet door
te voeren op grond van persoonlijke
en willekeurige interpretatie van de
leer van de Kerk en van de uitspraken
van het Concilie, veeleer door te luis
teren naar „het ware radiostation", na
melijk de Paus en de congregatie van
de religieuzen. De basis blijft vanzelf
sprekend de trouw aan het Evangelie.
Dit alles zegt niet dat men de voor
schriften van de ordestichters mecha
nisch en in alle opzichten moet opvol
gen. Het gaat erom deze beginselen
en normen in de gegeven omstandig
heden naar hun geest toe te passen
Lang vereerde structuren zullen daar
om veranderingen moeten ondergaan
zonder dat echter het wezen van
het religieuze leven wordt aangetast
De oversten zullen hierbij met „voor
zichtigheid, wijsheid en heldere geest"
te werk moeten gaan. In dit opzicht,
zo zei kardinaal Antoniutti, is de con
gregatie van "de religieuzen het leiden
de orgaan dat een veilige en nauwkeu
rige oriëntering verzekert en daarom
ook niet altijd geraadpleegd moft wor
den. Vanzelfsprekend kan niet worden
afgeweken van de richtlijnen van het
Concilie.
In alles, zo besloot de kardinaal,
dient de voorrang van het geestelijke
leven in acht genomen te worden. Dit
sluit geenszins uit dat het religieuze
leven ook het apostolaat dient. Het Con
cilie heeft echter de mening van dege
nen verworpen, die zeggen dat het reli
gieuze leven alleen het apostolaat naar
buiten dient. De blijvende vereniging
met God, die het geestelijke leven en
het leven van offer en gebed bewerk
stelligt, is als zodanig voor het leven
van de Kerk van de grootste betekenis.
De uitreiking van deze richtlijnen en
van hetgeen in het Conciliaire decreet
Perfectae Caritatis is gesteld, plaatst
de meer dan 1.1 miljoen kloosterzusters
over de gehele wereld voor met ëe?in~
ge problemen. Reeds in zijn radiotoe
spraak van 1958 had Paus Pius XII
tachtigduizend slotzusters in de we
reld nog eens, zoals tevoren ïn lMOU,
ernstig erop gewezen dat zij zioh van
hun taak in de moderne wereld beier
bewust moesten worden.
Intussen vraagt de vernieuwing nog
verder gaander maatregelen die de or
des in de volgende generaal-kapittels
zullen bespreken: Concrete vragen zo
als het contact van de zusters met de
buitenwereld, zoals bezoeken van en
aan familie, lectuur van kranten en
luisteren naar de radio, uitgaan, werk
zaamheden buiten het klooster, in het
algemeen dus ook de regels het slot
betreffend. Hiermede hangt dan ook
samen de algemene positie van de slot
zusters Amerikaanse Carmelietessen
vragen bijvoorbeeld opheffing van de
achturige biddag: de congregatie van
de religieuzen wil de contemplatieve
ordes voorlopig alleen voor bijzondere
gevallen (ziektes, verkiezingen, enz.)
hiervan dispensatie verlenen.
Het decreet Perfectae Caritatis opent
de weg tot een sterkere decentralisatie
zodat de provincies grotere mogelijk
heid hebben eigen maatregelen te ne
men. Gedacht wordt ook aan een ster
ker samenwerking op financieel ge
bied omdat er sterke verschillen be
staan bijvoorbeeld tussen arme kloos
ters van contemplatieve ordes en rijke
ordes van schoolzusters, die enorme
studiegebouwen kunnen en moeten on
derhouden. Het is een teken van deze
tijd dat het beroepsleven ook sterker
het klooster binnendringt. Vele zusters
zijn ingeschakeld in het produktiepro-
ces van de textiel- of schoenindustrie,
onderhouden drukkerijen, ze maken
fijn borduurwerk, enz.
Natuurlijk verlaten in deze tijd ook
zusters het kloosterleven. Het is echter
interessant, dat het hier vaak vrouwen
van middelbare leeftijd betreft, die na
het uittreden het geestelijke leven
geenszins ontrouw willen worden. In
het Amerikaanse weekblad „Time"
werd onlangs verteld dat dertien
voormalige zusters uit Colorado na het
verlaten van het klooster als religieuze
gemeenschap bij elkaar bleven ont in
de armenwijken van hun diocees maat
schappelijk werk te verrichten. Dit is
een bewijs te meer dat het kloosterle
ven van de vrouwelijke religieuzen zijn
zin en zijn functie ook in de moderne
tijd bewaart, echter dringend om een
vernieuwing vraagt waarvan men
de moeilijkheden en risico's, maar ook
de grote kansen niet over het hoofd
zal kunnen zien.
Enkele voorbeelden van deze pro
blematiek van de vernieuwing van het
kloosterleven zijn overigens kort gele
den door de bekende katholieke schrijf
ster Ida Görres in een sindsdien veel
en ook kritisch besproken opstel in het
Duitse maandblad van de paters Bene
dictijnen „Erbe und Auftrag" behan
deld, -waaruit blijkt dat wel geen ter
rein zoveel geestelijke inspanning voor
het aggiornamento in onze tijd vraagt
als juist dit van het contemplatieve
en het kloosterleven in het algemeen.
(Van een correspondent)
MEXICO STAD, 18 maart De
code van de Maya's, het oudste ge
heim van Mexico, dat eeuwenlang de
schriftkundigen heeft beziggehou
den, zal mogelijk iets van zijn myste
ries aan een elektronische computer
prijsgeven. Dit is althans de hoop, die
een Mexicaanse commissie koestert.
Deze commissie is bezig met een nieu
we, grootscheepse poging om iets van
het geheim van de code der Maya's te
onthullen, voor welk doel men een com
puter ingeschakeld heeft.
Hoewel het schrift van de Maya's
wat lijkt op het oude Egyptische
schrift, levert het voor de ontcijfering
veel meer moeilijkheden op, daar de
taal van de hiëroglyphen, die bij de
tekeningen van de Maya's staan, niet
is vastgesteld. Na meer dan vier eeu
wen onderzoekingen, hebben geleerden
en wetenschapsmensen nog niet kun
nen ontdekken op welke van de meer
dan 25 nauw verwante oude talen van
de Maya's de hiëroglyphen zijn geba
seerd.
Om het mysterie nog ingewikkelder
te maken, heerst er bij sommigen ook
nog de mening, dat de symbolen van
de Maya's niet altijd dezelfde beteke
nis hebben, maar van betekenis veran
deren in combinatie met andere sym-
bolen. Bovendien gaven op de studie-
büeenkomst enkele geleerden als hun
mening te kennen, dat het heel goed
mogelijk is, dat er aan de tekens een
alleen door hogepriesters gebruikte ge
heimtaal ten grondslag ligt.
De grote moeilijkheid is, dat de
Maya's bijna 400 symbolen hadden. Ve
le hiervan vertegenwoordigen, naar
men meent, klanken of lettergrepen,
delen van woorden en soms gehele
woorden.
De computers werden voor het eerst
verscheidene jaren geleden gebruikt
door twee Russische rekenkundigen, die
probeerden de code te ontcijferen. Het
experiment vorderde langzaam. Sinds
dien heeft de commissie voor de studie
van het schrift van de Maya's verdere
vorderingen gemaakt. Tot dusverre zijn
echter maar een paar symbolen juist
vertaald.
DEN HAAG, 18 maart Nu de
boringen naar olie en gas in de Noord
zee gedurende twee jaar gaande zijn
begin 1965 werd de eerste boring
begonnen door de Sea Gem is het
mogelijk een overzicht van activiteiten
en resultaten te maken, In totaal zijn
tot begin maart 1967 in de Noordzee
57 boringen van vaste boorplatforms
en van booreilanden af verricht. Hier
in zijn ook begrepen de enkele bo
ringen, die indertijd door het boorei
land .Triton" voor de Nederlandse
kust zijn uitgevoerd.
Van deze 57 boringen werden er
verricht in Noorse wateren 2, Deense
wateren 1. Westduitse wateren H, Ne
derlandse wateren 7 en Britse wate
ren 36. De boringen in het Noorse,
Deense, Westduitse en Nederlandse
gebiedsdeel van de Noordzee hebben
geen resultaat gehad. Van de 36 bo
ringen in Britse wateren hebben 15
boringen gas en 1 boring olie opgele
verd. Slechts in 7 gevallen was de
/ondst commercieel interessant.
De 57 boringen werden uitgevoerd
door in totaal 16 booreilanden, twee
vaste platforms en een zelfvarend
boorschip. In maart 1967 waren hier
van in de Noordzee nog werkzaam 12
booreilanden en 2 vaste platforms. En
kele booreilanden hebben in die twee
jaar tijds al weer de Noordzee ver
laten. Men heeft in de eerste twee
jaar ooi. met ernstige tegenslagen tij
dens de boringen te maken gehad.
Een booreiland, de Sea Gem, ging „e-
heel ten onder doordat het eiland kap
seisde. Andere booreilanden, zoals de
mr. Cap, mr. Louie, Neptune I, Ocean
Traveller, Ocean Prince en het boor
schip Glomar I hadden met veel scha
de aan de poten te kampen of kwa
men in moeilijkheden door het ver
liezen van ankers in stormweer. Voorts
kwamen twee booreilanden, de Endea
vour en de Constellation, tijdens het
verslepen naar nieuwe lokaties in moei
lijkheden, toen de transporten In zwaar
stormweer terecht kwamen.
Voor het komende jaar kunnen nog
meer booreilanden in de Noordzee
worden verwacht. In het Britse ge
biedsdeel kan eerstdaags het in Enge
land gebouwde booteiland Norsm.ee I
norden verwacht, terwijl ook de in
ingeland gebouwde ..Staflo I" binnen-
■ort gereed komt voor boringen in het
Engelse Noordzee-deel. Te Rotterdam
-ijn in aanbouw de booreilanden ,,Sed-
neth I" en ,,Sedneth II", die beide
eveneens de Noordzee tot bestemming
hebben.
Verwacht mag worden dat in de loop
van 1967 in de Noordzee in totaal 21
booreilanden en 4 vaste platforms
er zijn er namelijk nog twee in aan
bouw werkzaam zullen zijn. Een deel
van dit materiaal kan In het Neder
landse gebiedsdeel van de Noordzee
worden verwacht, zodra de overeen
stemming hieromtrent is bereikt en
toestemming is verleend.
Van de zeven boringen in de Neder
landse wateren (Noordzee inclusief
Waddenzee) werden er, in de jaren
1961 en 1962, vier verricht door het
booreiland Triton tussen IJmuiden en
Scheveningen. Een boring werd ver
richt door de Oriënt Explorer, ter
hoogte van Vlieland, een door W. H.
Bill Dordan in de buurt van Harlin-
gen en een vanaf het vaste platform
van Mobil bij Ameland.
BRUSSEL, 18 maart (DPA) Het
.Vestduitse lid van de Europese com
missie, Hans von der Gröben. is van
mening dat met de invoering van één
valuta voor de Europese Economische
Gemeenschap niet mag worden ge
wacht tot het einde van het integratie
proces.
sq
Granen. De handel op onze graanmarkt be
paalde zich In hoofdzaak tot d( dichtbije
posities. Over het algemeen rlijlt men in
afwachting van de situatie die zai ontstaan
na 1 juli wanneer de EEG markten voor
granen gelijk moeten worden er het dus
mogelijk zal zijn dat inlandse granen in de
EEG landen beduidend goedkoper worden
dan geïmporteerd buiten de EEG landen.
Hoe het gaat worden weet men op de graan
markt echter nog niet Platamals in stomen
de posities zijn aanvankelijk op vrijwel on
veranderd prijsniveau blijve, schommelen.
Tegen het einde van de week werden de
hoge vraagprijzen betaald, terwijl ze daar
na zelfs nog verder opliepen. De prijzen
voor de afladingen april-augustus, dus de
zomermaanden, zijn tegen het slot wat op
getrokken maar liggen nog steeds goedko
per dan N. Amerikaanse mais. In stomen
de posities N. Amerikaanse mais kwamen
dagelijks wat zaken tot stand tegen iet»
oplopende prijzen, maar van veel beteke
nis waren de omzetten niet. De afladin
gen waren onveranderd genoteerd, maar
trokken geen kooplust omdat deze posities
in verhouding, tot Platamais nog steeds te
duur in de markt liggen. N. Amerikaanse
gram sorghum had een iets betere markt.
Tegen het slot kwam er een behoorlijke
vraag naar stomende posities en maart af
lading die tegen vrij sterk oplopende' prij
zen kopers vonden. De verdere afladingen
zijn op onveranderd prijsniveau gebleven,
maar afdoeningen vonden er in deze posi
tie niet plaats. Ook in Mexicaanse grain
sorghum en granifero in stomende en spoe
dige posities werden regelmatig gekocht te
gen oplopende prijzen. In milletzaad ging
iets qm tegen onveranderde prijzen. N. Ame
rikaanse gerst onveranderd genoteerd, zon
der zaken. Platahaver in eer spoedig ver
wachte positie werd tegen het ein 1 van de
week tegen vrij lage prijzen afgedaan. N.
Amerikaanse haver is iets in prijs omhoog-
gegaan, doch tot zaken kwam het niet.
N. Amerikaanse rogge is vrij sterk in prijs
gestegen, maar ondervond geen attentie.
Canada rogge bleef op practise!) onveran
derd prijsniveau hangen zonder handel.
Füne zaden. Kopers zowel als verkopers
van karwljzaad namen een gereserveerde
houding aan terwijl de prijs zich goed kon
handhaven. Blauw maanzaad, geel mosterd
zaad en kanariezaad practisch zonder za
ken. waarbij de prijzen onveranderd gehou
den werden.
Peulvruchten. In groene erwten zijn op
onveranderd prijsniveau enkele kleine zaken
gedaan. Schokkers noteerden oa. 2,- la
ger. doordat kopers zich gereserveerd hiel
den. Capucljners met stille handel tegen
ca. 1,- lagere prijzen. Bruine bonen trok
ken geen kooplust, doch de prijzen bleven
onveranderd.
