Onnodige kloof tussen hoofd- en handarbeiders
TUDMNSfW
èn een gratis verzekering
4,2% Voor bankboekjes en spaarrekeningen
HBU
TROS wenst vervroegde
uitbreiding van zendtijd
Kolossale gevoelens
Post H
Amsterdam
UiljJïïSl! DROOM
m
NAAR
Delta-vluchten
U1LJ
rnn
kAASJAGER
de tijd
Willekeur
6°/o "„r 53/4 0/0
DIES VIERING IN UTRECHT
Zwerftocht door Oude Testament
Mej. Teilegen onderscheiden
Echte prikkers
Arbeiders hebben
hekel aan sjouwen
Regering Suriname
biedt ontslag aan
Studiedagen over
vredesvraagstukken
Liturgische week
kalender
Er is nu ook een mogelijkheid bij de Hollandsche Bank-
Unie spaargelden te plaatsen met een vaste termijn van
24 maanden. De rente bedraagt dan 6 1/4 per jaar.
Komt u eens praten,ook over de andere spaarmogelijk-
heden en het gemak van storten en opnemen per giro.
Bij de prikklok in de Rotterdamse Bijenkorf. Wanneer zal de klok ook hier verdwijnen?
Reizen in Italië
Een traditie met toekomst i
Nationaal Italiaans Verkeersbureau
jut.
6 1/4 o/o
50/0
4 «/O
0 direct beschikbaar f2.500,-
Dimisda-gpfirfdag L d' 00406 Week= clB«*
_G1°?ta; géén credo' Pref. t'h lï KmU
'«I
WEG MET DE PRIKKLOK
(Van onze verslaggever)
ROTTERDAM, 18 maart
PRIKKLOK als scherprechter
er de aanwezigheid van werkne
mers wankelt. De priklok is gaande-
eg het symbool geworden van dis-
i mnnatie tussen beambten en arbei
ders, de werkers met het hoofd en
de werkers met de handen. Het komt
°g vaak voor dat hooggekwalificeer-
e en duurbetaalde handarbeiders
oefen prikken waar jeugdige typis
tes gewoon doorlopen. Handarbei-
ers vinden dit vaak vernederend. De
ereld van de prikklok zal anders
'orden: ofwel iedereen prikt, ofwel
niemand: integratie.
Rij de Rotterdamse gemeentelijke
edrijven is het eind al in zicht. De
gemeenteraad heeft op afschaffing
aangedrongen, gezien de gunstige uit
lag van een proef bij de ROTEB
us reiniging, transport, ontsmetting
n brandweer). Daar probeerde men,
?m Psychologische redenen, hoe het
^even en werken zonder prikklok be-
'eL Goed. ,,De werknemers vonden
et een onaangename controle. Het
ieek dat niet meer gevallen van
aatkomerij werden geconstateerd dan
t klok, en dat de mensen het zón-
er prettiger vonden. Nu is er alleen
een aanwezigheidslijst waarop de na-
worden ingevuld", aldus een RO
woord voerder.
De prikklok is slechts een onder
deel in de grote hoeveelheid verschil
len tussen arbeiders en beambten, die
boeten worden weggewerkt bij de in
tegratie van loon- en arbeidsvoor
waarden. De prikklok hoort niet bij
d® eerste zaken die onder het mes
Paoeten. „Eerst moeten we zoeken
haar een nieuwe structuur voor de
beloning", aldus een hoge functionaris
ait de metaalindustrie, ,,als die er is
sullen er wel adviezen komen over de
®ecundaire arbeidsvoorwaarden." in
de metaalindustrie wordt reeds enke-
le jaren over integratie gesproken.
fn het maandblad van de federatie
hietaal- en elektrotechnische industrie
Metalectro Visie, verscheen in het ju-
hnummer 1966 een terreinverken-
hing. Hierin wordt de historisch
Begroeide tweedeling handarbei
ders-beambten nauwelijks meer te
verdedigen genoemd. Als verschillen
hoemt het blad:
Handarbeiders
karwei (tijdelijk diensterbvand)
tariefbeloning
- bewaking/controle functie en ge
drag
(wantrouwen)
werk opgedragen
beambten
functie (vast werk)
ADVERTENTIE
rente bij de HBU
vast salaris
zelfstandige uitoefening functie en
gedrag
(vertrouwen)
verzoek
Metalectro Visie kenschetst deze
tweedeling volgens willekeurige maat
staven als storend, kwetsend en on
gezond voor de normale bedrijfsvoe
ring.
DE METAAL ligt er niet wakker
van. Het FME blad heeft onderzocht
of er duidelijk sprake is van frus
traties bij grote groepen van werk
nemers. Hef schrijft: „Van gerichte
wensen van groepen werknemers,
wensen die een indicatie kunnen zijn
dat de integratie leeft, is momenteel
ongetwijfeld weinig of niets duidelijk
merkbaar. Het is zelfs duidelijk dat
in een aantal gevallen de beambten
zich achteruit gesteld voelen, wanneer
voor de handarbeiders de werkom
standigheden en arbeidsvoorwaarden
worden verbeterd". Dat de handar
beider als eerste in aanmerking komt
voor verbeterde omstandigheden staat
blijkens dit citaat voor Metalectro Vi
sie vast.
Werkgevers en werknemersbonden
in de metaalsector proberen via de
afloopdatum van de huidige cao's (no-
ADVERTENTIE
Een land met een oude beschaving en moderne hotels biedt u
zijn traditionele gastvrijheid en een keuze aan vakanties
boordevol vrolijkheid en nieuwe ontdekkingen in zijn histo
rische steden of aan de blauwe Middellandse Zee.
Rokin 52 AMSTERDAM-C. (E.N.I.T.)
en alle reisbureaus.
IHFTflr
vember 1968) de beambten en de ar
beiders een cao aan te bieden die
meer op die van elkaar is afgestemd.
Tevens wordt van beide zijden gepro
beerd een cao te ontwikkelen die voor
beide typen werknemers kan worden
gebruikt. Van werkgeverskant wordt
het verstandig en waarschijnlijk ge
acht als de ondernemingen de keuze
wordt gelaten: één cao voor allen, of
verschillende cao's.
Het is een heidens karwei om
voor alle werknemers geldende rege
ling te treffen, want de verschillen
zijn van zeer uiteenlopende aard
Voorbeeld: bij de vakvolwassen leef
tijd van de handarbeider houdt de be-
loningslijn op, hij heeft zijn maximum
loon bereikt. Maar bij beambten gaat
die lijn veel langer door en wordt in
aan handarbeiders gelijkwaardige
functies een hoger maximum bereikt.
Men denkt aan maatregelen als intro
ductie van „functiejaren" na de vak
volwassen leeftijd bij handarbeiders
(waardoor hun uitloop langer wordt)
meer differentiatie in beambtenfunc
ties, verkorting van beloningslijnen
bij beambten. De deskundigen moeten
een systeem ontwerpen, waarin alle
werknemers passen, maar de vraag
is: hoe pas je een kantoorbediende
een laboratoriumassistent en
bankwerker in één handleiding.
AFGEZIEN VAN de belangrijke
verschillen in de primaire arbeids
voorwaarden zijn er de misschien in
het dagelijks werk nog hinderlijker za
ken als aparte toiletten, aparte in- en
uitgangen, aparte kantines, in luxe
uiteenlopende meubelstukken, aparte
liften, de prikklok. Ook aan deze dis
criminerende factoren wordt niet
zwaar getild. Een primitieve afweer
reactie als personeel van een Rotter
damse drukkerij te zien gaf de
eerste dag dat de prikklok in gebruik
kwam gooiden ze gloeiend lood naar
binnen en beschadigden het mecha
nisme onherstelbaar behoort tot de
zeldzaamheden.
Bij de Elektrische Motorenfabriek
te Dordrecht zijn de prikklokken vo
rig jaar afgeschaft, op initiatief van
de bedrijfsleiding: „We vinden de
tijd er niet meer naar om op die
manier te controleren hoe laat ieder
een kwam en ging. We vinden dat
de bazen zo competent moeten zijn
te zorgen dat iedereen op tijd komt.
We hebben nu nog wel werkkaarten,
die moeten worden omgedraaid. Dat
is gemakkelijk, dan kan je zien of er
mensen ziek zijn. Maar we controle
ren niet meer op de seconde".
Kaartjes omdraaien doen ze ook bij
Van der Heem, maar alleen op de
producerende afdelingen. Perso
neelschef Verdaasdonk heeft niet de
indruk dat de mensen op die afdelin
gen er onder gebukt gaan. Hijzelf ziet
de noodzaak ook niet, omdat de bazen
toch wel controle hebben. „Kaartjes
draaien heeft toch wel zijn voorde
len", geeft hij toe, „omdat in een oog
opslag te zien is wie er zijn." Hij
meent dat het administratieve perso
neel ook aan deze bepaling moet wor
den onderworpen. Hij ziet dat er van
komen.
FME ook en de bedrijven krijgen dan
ook niets meer dan het algemeen ad
vies bij de behandeling van punten
de mensen zelf in te schakelen
en zelf laten uitzoeken welke ver
schillen tussen beambten en arbei
ders als ongemotiveerd en onredelijk
worden ervaren. Een hooggeschoolde
arbeider merkte dat hij minder va
kantie kreeg dan zijn achttienjarige
dochter, die in hetzelfde bedrijf op
kantoor zat. Hij meldde dat dat naar
zijn mening nergens op leek. Dit con
crete geval was mede oorzaak tot het
aanpakken van het integratie
probleem.
FME blad Metalectro Visie: „Dit
proces (integratie) zal zich voor vele
ondernemingen uitstrekken over een
aantal jaren. Een duidelijk inzicht en
een bewust beleid zullen het mogelijk
maken diverse maatregelen te laten
samenvallen met algemene ontwikke
lingen. Enige kostenconsequenties zul
len bij de integratie in het algemeen
nauwelijks vermijdbaar zijn. In eer
ste instantie gaat het bij de integra
tie echter om een principiële zaak:
het feit dat in de huidige maatschap
pelijke situatie verschillen in behan
deling tussen groepen werknemers
niet meer te verdedigen zijn".
24 mnd.
vast
opvraging
6 mnd.
opvraging
12 mnd
opvraging
3 mnd.
r -WW HHiiniiuonjoo Cll opaau
AMSTERDAM Herengracht 434-440 postgiro
42650 gemeente giro A11000 telefoon 020- 2211 22
DEN HAAG Hofweg 1 postgiro 14632 telefoon
070-18 50 80
"OTTERDAM Coolsingel 104 postgiro 8179
telefoon 010- 13 90 00
(Van onze correspondent)
UTRECHT, 18 maart „Wij leven
in een ontgoddelijke, god-loze wereld,
in een a-theïstische tijd, waarin de taal
van de Bijbel vanwege zijn mythisch
karakter niet of nauwelijks gehoor kan
vinden; waarin de vaak sacraal aan-
(Van onze verslaggever)
DEN HAAG, 18 maart De Televi
sie en Radio Omroep Stichting (TROS),
die nu honderdduizend leden telt, heeft
de minister van Cultuur, Recreatie en
Maatschappelijk Werk per 1 oktober
uitbreiding van zendtijd gevraagd. Als
C-omroep, zoltls de VPRO, heeft zij
recht op 2ih uur televisie-zendtijd en
ongeveer 10 uur radiozendtijd per week.
De bij de status van C-omroep behoren
de geldmiddelen zou de TROS graag
tenminste vier maanden eerder ontvan
gen om zich tijdig op het grotere
aantal programma's te kunnen voorbe
reiden.
Het honderdduizendste lid was al een
paar dagen binnen, maar nog niet ad
ministratief verwerkt, zegt het hoofd
van de TROS, mr. J. Landré. Dat
is intussen gebeurd.
Over de plaats van het TROS-pro-
gramma in de totale radio- en televi
sie-zendtijd wordt volgens de om
roepwet beslist door het bestuur
van de Nederlandse Omroep Stichting
(nu nog NRU en NTS). Wel heeft iede
re zendgemachtigde het recht bij de
ECHTE PRIKKERS zijn er nog bij
veel bedrijven. Bij Verolme vijfdui
zend, voor het overgrote deel hand
arbeiders. Opruimen of niet komt
vrijwel nooit ter sprake. Bij Wilton
Fijenoord vierduizend, allemaal
handarbeiders, voor wie het prikken
gezien de onoverzichtelijkheid van de
uitgestrekte werfoppervlakte accepta
beler is als controlemiddel dan voor
beambten, wier werkterrein klein is
Personeelschef drs. Kollewijn van
Wilton zegt: „Ik zie het niet op korte
termijn gebeuren, maar uiteindelijk
zal de prikklok wel worden verwij
derd. Het is een verschil in arbeids
voorwaarden dat geen verband houdt
met de inhoud van de functies. Het
zal moeten komen tot uniforme rege
lingen voor alle medewerkers, afge
stemd op het niveau van de functie.
Je bent er niet met afschaffen al
leen, er moet iets voor in de plaats
komen. Je moet weten wie er is. Dat
kan bij ongevallen van veel belang
zijn. Ieder bedrijf zal zijn eigen me
thode moeten vinden".
Dat vindt de studiegroep van de
Koopt uw benzinebonnen tegen geredu
ceerde prijs (35% reductielen de toegangs
kaart voor de staatsmusea (f 3,50) voordat
u naar Italië vertrekt. U kunt beide ver
krijgen bij de Amsterdam-Rotterdam Bank
en de Algemene Bank Nederland.
Gratis hulp bij panne biedt de Italiaanse
Automobiel Club (ACI) aan alle buiten
landse toeristen die met een eigen auto
reizen, gedurende de gehele periode van
hun verblijf in Italië.
UTRECHT, 18 maart De algemene
verladers- en eigen vervoers organisa
tie (EVO) meent dat onder de arbei
ders een groeiende aversie bestaat te
gen dragen, sjouwen en tillen. In 1924
verplaatste één man een last met een
gewicht van circa 95 kg. In 1948 was
dat gewicht gedaald tot 85 kg., in 1952
tot 55 kg. en in 1964 zelfs tot circa
45 kg.
In de bedrijven waar nog veel sjouw
werk voorkomt, ziet men vaak alleen
oudere arbeiders, die al vele jaren in
dit bedrijf werkzaam zijn. Men heeft,
aldus de E.V.O., de grootste moeite
voor dit werk jongeren te krijgen.
PARAMARIBO, 18 maart - De gou
verneur van Suriname, mr. H. L. de
Vries, heeft premier Pengel ontvan
gen, die in verband met de verkie
zingen het ontslag van de ministers
van het zittende kabinet heeft aange
boden. Gouverneur De Vries heeft de
beslissing over deze ontslagaanvrage
in beraad gehouden en de ministers
uitgenodigd zich met de leiding van
hun ministerie te blijven belasten.
BREDA, 18 maart Binnenkort
wordt in West-Brabant voor de eerste
keer de mogelijkheid geboden van het
vliegveld Seppe iedere dag rondvluch
ten te maken met King Air Services.
Gp paaszaterdag en verder alle za
terdagen, zon- en feestdagen en op
alle werkdagen vertrekt een toestel
voor een Delta-vlucht. Daarnaast wor
sen de gehele dag door rondvluchten
gemaakt boven Breda.
Vliegveld Seppe ligt halverwege Etten
en Roosendaal, langs de rijksweg Bre
daRoosendaal.
(Van onze correspondent)
NIJMEGEN, 18 maart „Vrede en
rechtvaardigheid" is het onderwerp
van een studieconferentie, die het Stu
diecentrum voor Vredesvraagstukken
van de katholieke universiteit te Nij
megen van 12 tot en met 14 april or
ganiseert. Tijdens deze studieconferen
tie, die geopend wordt door kardinaal
Alfrink, zal onder meer het woord ge
voerd worden door de uitvinder van
de term polemologie, prof. G. Bout-
houl uit Parijs, en de directeur van
het Institute for World Polity van de
Georgetown Universiteit uit Washing
ton prof. W. V. O'Brien. Prof. J. B.
Metz vertegenwoordigt de theologen
op -deze conferentie. Op het thema
vrede en rechtvaardigheid zal op de
laatste congresdag door een panel wor
den voortgebouwd. Aan dit panel zul
len onder meer de professoren Schil-
lebeeckx, Rahner en Manning deelne
men.
minister in beroep te gaan. „Maar dat
is niet de bedoeling van TROS. Wij
zullen heus niet alles krijgen wat wij
vragen. Het is een kwestie van ge
ven en nemen", vindt mr. Landré. Hij
voelt het meest voor een volledige te
levisie-avond per week, want hij wil
niet tussen de programma's van de
andere omroepen geklemd worden. Op
de radio zou hij graag iedere dag
zendtijd hebben, maar liefst niet in de
avonduren.
Wordt de TROS een rechtse omroep?
Mr. Landré: „Dat vind ik een verve
lend woord. Ik weet niet wat ik daar
onder moet verstaan."
doende woorden van het Oude Testa
ment niet of niet meer functioneren."
Dit zei prof. dr. A. R. Hulst, rector
van de universiteit en hoogleraar in de
wetenschap van het Oude Testament,
in zijn voordracht „Confrontatie met
de levende God", gistermiddag door
hem uitgesproken in de Domkerk bij de
viering van de 331ste dies.
Hij ondernam daarbij met zijn ge
hoor een zwerftocht op oud-testamen-
tisch terrein om aan te tonen, dat de
actualiteit van het Oude Testament
slag op slag aan de dag treedt.
Een nog wat oppervlakkige kennis
making met de gedachtenwereld van
de nieuwe theologen, heeft bij hem de
indruk gewekt, dat we er beter aan
doen voortaan de uitdrukking „God is
dood" niet meer te gebruiken om de
ze stromingen te typeren. Afwezigheid
van God wil nog niet zeggen, dat Hij
dood is.
Vanmorgen is ter gelegenheid van
de Universiteitsdag aan mej. mr. M
A. Tellegen, oud-curator, de zilveren
medaille van de faculteit der rechts
geleerdheid uitgereikt,
Mej. Teilegen, die directeur van het
kabinet der koningin is geweest, heeft
ook in Utrecht gestudeerd.
De onderscheiding wordt toegekend
aan „een oud-leerling(e) van de fa
culteit, die door zijn (haar) kennis en
vooral door zijn (haar) werk in de
Nederlandse gemeenschap getoond
heeft een vooraanstaande plaats onder
de Nederlandse juristen in te nemen".
HALFVASTEN voorbij en over heel
Nederland vult de ijle voorjaarslucht
zich met het E-mineur-akkoord, de op
maat van Bach's Mattheus Passie. En
overal zijn zalen en kerken uitverkocht.
,,Kommt Ihr Töchter Zij kamen
bij duizenden, want Passies zijn er bij
honderden; een Bach-proliferatie
waarvan geen mens had durven dro
men. Er zijn zangers, die tijdens de
vasten duizenden kilometers Tijden:
van Maastricht naar Groningen, van
Winterswijk naar Middelburg. In de
ene plaats zijn ze evangelist, elders
Christus, weer elders „tenor arias'
God zegene het eerzame handwerk.
Toen Mengelberg de Passie nog in
Amsterdam dirigeerde, was het, met
de Beethovencyclus, het hoogtepunt
van het muziekseizoen. Bach's Passie
was voor de melomanen, wat de Lij
densmeditaties van Borromgus de
Greeve waren voor romantische room-
sen, een spel met de uitersten van de
mens, opgevoerde sentimenten op de
rand van de sentimentaliteit en soms
ruim erover.
DE OFFICIËLE PASSIE van Men
gelberg kreeg natuurlijk protestants
weerwerk, want het volk van Datheen
en Calvijn kan niets gemakkelijker be
dwingen dan zijn muzikale emoties. Zij
vonden hun compromis in de stijlzuive
re, beheerste en onverkorte „Matthe
us" van Anthon v. d. Hort in de kerk
van Naarden.
Zo bleef het jaren en iedereen had er
vrede mee. De AVRO stond aan de
kant van Mengelberg. Op de middag
van de Palmzondag had de stem van
de omroeper de bekende plechtige
klank. „Wij verbinden u nu met het
Concertgebouw in Amsterdam..." En
dan kwamen de namen van zangers
en instrumentalisten. Oboe d'amore,
oboe da caccia, viola da gamba..." het
geheel onder leiding van dr. Willem
Mengelberg". Terwijl het drama zich
muzikaal voltrok, klonk buiten het ge
trommel van de Palmpaasoptocht met
roomse kindertjes op weg naar de pas
torie om er de pastoor de mooiste stok
met broodhaan, sinaasappel en vlag
getjes aan te bieden, het was Palm
zondag, de dag van de intocht in Je
rusalem en het lange Lijdensverhaal.
WAT IS ER SINDSDIEN toch veel
veranderd. De opvattingen van Van der
Horst hebben gewonnen. De Mattheus
Passie is door de molen der stijlzuiver
heid gegaan, steeds kleinere koren,
steeds minder emoties en steeds meer
aria's, want Mengelberg's schrappingen
zijn als barbarismen verworpen. En
bij de roomsen is de liturgie sober ge
worden als bij de oude Calvinisten,
geen duimbreed aan het sentiment, de
dienst van het Woord, omlijst met door
zichtige, stugge liedjes.
En dan verzeil je plotseling weer in
het Gebouw, waar bijna dag-in dag-uit
Passionen weerklinken; de proliferatie
is bijna ontaard in overdaad. Je komt
er, omdat de broeder van de school
het jongenskoor „levert" en je uitvei>
koren zoon al maanden langs O Lamm,
Gottes Onschuldig" zingt. Weer klinkt
het E-mineur-akkoord en, lieve hemel,
Mengelberg staat weer op de bok. Hij
heet Piet van Egmond, maar het is
Mengelberg tot en met de schrappin
gen. Dertig jaar geleden zat Piet bij
Mengelberg aan het orgel, al even
fraai gelokt. En als het grote orgel
zijn stem kolossaal opzette tijdens het
daverende „Eröffne den feurigen Ab-
grund, Holle", keek Piet de Meester
over de speeltafel in de ogen. Dit was
zijn moment. Nu kijkt een jong orga
nist tijdens hetzelfde moment hem aan
en laat het akkoord nog harder en
nog langer klinken; een organist ver
loochent zich nooit.
DE SFEER in de eivolle zaal is als
tijdens de sluiting van een Veertiguren
gebed, zwaar van ontroering en onge
remd van sentiment. Alsof er een halve
eeuw geen blad aan een boom veran
derd is, worden de gevoelens glashel
der uitgedragen en toegelicht. „Aus
Liebe will mein Heiland sterben. Er-
barme dich mein Gott. Busz und Reue.
Wir setzen uns mit Tranen nieder".
Alleen het publiek is anders. De zaai
is vol „gewone mensen". De Mattheus
is ieders bezit. Nog sterker: de Matthe
us verschaft, wat de liturgie onthoudt:
kolossale gevoelens in een aangrijpen
de verpakking. Bach is groot genoeg.
Of mén hem zingt in het Gebouw of in
Naarden, in Wildervank of Sittard, hij
is niet stuk te krijgen. Hij is er te
groot voor. Hij is, vergeef ons de beeld
spraak, als de binnenstad van Amster
dam, iedereen kan er wat zinnigs van
zeggen, niemand kan haar volprijzen.
iNuei.
ZONDAG 19 MAART: 2e Passiezondag of
Palmzondag; eigen mis; credo; pref. v h
H. Kruis - paars.
Maandag: maandag 1. d. Goede Week' eieen
mis - paars. 6
Woensdag: woensdag 1. d. Goede Week-
eigen mis - paars. eK'
Donderdag: Witte Donderdag- eiee»
BEN KROON
Vrijdag: Goede Vrijdag ZWart en paar..
eigen mis; pref. v.
Zaterdag: Paaswake;
Pasen - wit.
ZsfnDAe?*Pn MAART: Hoogfeest van P„
sen. eigen mis, credo; pref. v. Pasen
