Steeds vroeger vakantie bespreken
A
A
Grote vlucht
in charters
Gun U
Spotprijsreis naar Mexico
door mysteries omgeven
REIZEN ALS EEN POSTPAKKET
Veertien dagen
New York
Vandaag
Spaanse storm
Rode streep
Rijksluchtvaart
nog niet akkoord
met lage prijs
m&umm. ■êm&.
ss
ASPIRANT-TOERIST die omstreeks deze
forn argeloos een reisbureau binnenstapt en in
boog1"1 naar vliegreizen op Spanje, zal niet met
"elach ontvangen worden. Employé's van
tè]e Jllreaus hebben doorgaans opdracht hun clien-
niet onmiddellijk met een krachtig „nee"
bed;e Schrikken. Wat doen zij dus? Zij knikken
npi!fC aam, vragen of de klant even wil plaats-
a1' en beden voor de vorm enkele relaties af.
waarna zullen zij, terugkerend naar de balie,
Van
!Sta°
meedelen wat al lang vast stond, namelijk dat
zij tot hun spijt enzovoort. Want de georgani
seerde reizen naar het Spaanse schiereiland zijn,
alle politieke bezwaren ten spijt, voor het hoog
seizoen uitverkocht. Wie er nü nog in slaagt een
plaatsje te bemachtigen op één van de honderden
chartervluchten die dit jaar tussen Schiphol en
Barcelona, Valencia en Malaga worden uitge
voerd, of een appartement te reserveren aan een
der costa's is een regelrechte geluksvogel.
122e JAARGANG No. 39587
ZATERDAG 25 MAART 1967
HANS STEVENS
VOL ZON EN duistere myste
ries is het land van Mexico. Vol
zon en vol duistere mysteries is
ook de vakantie-voor-een-prik in
dit land, die dit jaar als bijzon
dere aanbieding op de toeristen-
markt, verschijnt.
8
14
- -
i KF
pggfli
s-randen van de Costa Brava zijn als gewoonlijk het meest geliefd. Hier het strand van La Coruna, niet zo breed en zanderig als de
onze, maar wel veel vfarmer.
SPANJE NU AL
Uitverkocht
T^ür-operators
AMSTERDAM, 25 maart Van
daag heeft Martinair de DC-8 in ge
bruik genomen die deze maatschap
pij van de KLM heeft gehuurd. De
vloot bestaat verder uit drie DC-7,
twee Convairs en één DC-6A. Met
deze toestellen zal Martinair aan
het vakantievervoer deelnemen met
850 chartervluchten, 200 meer dan
vorig jaar. De drukste trajecten
zijn Barcelona-Palma en Rimini.
De KLM breidt het aantal charter
vluchten van 400 naar 550 uit. Daai-
bij zijn niet de IT-reizen inbegrepen
waarbij van de lijndiensten gebruik
wordt gemaakt. Ook deze laatste
diensten zijn aanmerkelijk ver
ruimd.
ongeveer
in
vijftien
grote
ons land neemt
Eindhoven een belangrijke
ln- Dit bureau is vooral be-
arra §eworden door veertiendaagse
6een gerr,enten naar Egypte voor nog
die 2eshonderd gulden, een attractie
ëetrun°S altijd doet en ook dit
1. Rpw
*ehd
k°cht ^izoen weer geheel is uitver-
d^Ee activiteiten van FIT zijn
U typj"e h>egenomen, dat sinds enke-
„hjlte k n een computer de omvang-
vtou 0ek'n6-administratie afwikkelt.
«chtE W E van Gennip-Van Dongen,
lands tnote van de weer eens buitens-
te-qr f Antillen) vertoevende direc-
Vern' zeSh "de mensen willen steeds
jaar weg. Daarom hebben we dit
Ken0rn garÜe in ons programma op-
°f jui,e.n' Onze gids was nog niet uit,
V'e bg deze reis was al uitverkocht.
v«ertj ten toen twee vliegtuigen per
v®n één dagen *e charteren inplaats
T
zitte
?ha:
stejjj en opnieuw was de belang-
ten S-r Zo Sro°t, dat we weer vol
Vorig
'tantieHS ®5'800 mensen naar hun va-
^hden°el
jaar vervoerden we met
en terug. Voor dit jaar re-
^Oljpvi
ver maar we zijn er
^aSen ?.1?een' januari
al weer
hadden we
Eerste a" 500 tot 600 boekingen. De
1968 ~-reserveringen voor het seizoen
SchrijjK.JIl °?k: al binnen". Waaraan
joen. Dit jaar mikt Spanje op twintig
miljoen, ongeveer tweederde van zijn
aantal inwoners De Nederlanders vor
men op dat totaal natuurlijk een ta
melijk geringe groep, maar de abso
lute cijfers zijn indrukwekkend. In
1965 kozen 288.300 Nederlanders Span
je als vakantiedoel, in 1966 waren dat
er 440.000, een stijging van meer dan
vijftig procent. Verhoudingsgewijs is
het' Nederlands aandeel in de toeris-
tenstroom naar Spanje het sterkst ge
stegen.
HET SPAANSE VERKEERSBU
REAU in Den Haag heeft een bijzon
der stormachtige periode achter de
rug, en nog dagelijks bezorgt de post
ongeveer tweehonderdvijftig brieven
met verzoeken om inlichtingen. Infor-
matrice Iris Raad (18) die van haar
jonge leven 15 jaar in Valencia door
bracht, vertelt: het is hier een com
pleet gekkenhuis. Het baliewerk is
druk, en dan komen al die telefoon
tjes en brieven er nog tussendoor.
Iedereen verwacht per kerende post
antwoord, wat we natuurlijk nooit be
reiken, maar langer dan twee drie
dagen mogen we de mensen toch niet
laten wachten. Van alle mogelijkhe
den blijft de Costa Brava het meest
in trek. Wij hebben de indruk, dat
de massa der Nederlanders zich voor
al zal nestelen in Lloret de Mar, Tos-
sa de Mar, Palamos en Sitges. Veel
jongeren gaan kamperen. Er is al een
vliegreis inclusief verblijf op een cam
ping voor tweehonderddertig gulden".
TOUR-OPERATORS en reisbu
reaus hebben de ervaring, dat het pu
bliek er dit jaar bijzonder vroeg met
boekingen bij is geweest. Vergeleken
met vorig jaar stond de aspirant-va
kantieganger twee tot vier weken eert
der aan de balie, met als natuurlijk
gevolg, dat de meest begeerde reizen
of het nu was per vliegtuig, dan
wel per trein of bus dienovereen
komstig eerder waren uitverkocht. In
februari/moesten al veel mensen wor
den teleurgesteld. Begin maart was
DE TIJD
in de meeste gevallen de rode streep
bereikt.
Schattingen over de groei van het
Nederlandse vakantieleger lopen uit
een. Behalve hier en daar in de pro
bleemgebieden zit er een duidelijke
aanwas in de transacties der reis
bureaus. Op een bureau in Utrecht
was de helft meer geboekt dan op de
zelfde datum vorig jaar. Ook elders
vernamen wij een vooruitgang van
vijftig procent. Elke sector vangt wel
een deel van die groeiende belang
stelling voor een buitenlandse vakan
tie op. De autoslaaptreinen springen
dit jaar van 7000 naar 10.000 automo
bielen, het aantal ybusreizigers zal
naar de 600.000 stijgen (vorig jaar
525.000), eenzelfde getal prefereert de
trein (van wie 120.000 per speciale va-
kantietrein) en ruim 200.000 Neder
landers kiezen het luchtruim (was
175.000). De massa reist per auto, dit
jaar een eindeloze karavaan, ruim een
half miljoen voertuigen waarin twee
miljoen Nederlanders. Onder hen
(Van onze speciale verslaggever)
De goedkope reizen naar Mexico
vanaf 898 gulden zeventien dagen naar
Acapulco zijn officieel nog steeds
niet rond. De Rijksluchtvaartdienst
heeft opnieuw bij de Engelse charter
maatschappij Transglobe om inlichtin
gen gevraagd. „Uit de advertenties in
de dagbladen en de brochures van de
organisatoren zouden wij kunnen ver
moeden dat men zich nog steeds niet
houdt aan de prijzen, waarvoor wij toe
stemming kunnen geven", aldus een
woordvoerder van de Rijksluchtvaart
dienst. „Is de verklaring van Trans
globe niet afdoende dan zouden wij wel
eens de toestemming voor het gehele
Mexico-project kunnen weigeren".
Twee reisorganisatoren Centouri en de
Zuid Europa Stichting bieden dit sei
zoen de Nederlanders de kans een goed
kope vakantie in Mexico te houden.
Men kan kiezen zeventien dagen aan
het strand van Acapulco of acht dagen
strand en acht dagen reizen naar kui
tuur en historieke plaatsen in Mexico.
De laatste mogelijkheid, met als meest
exclusieve trip een naar de hoofdstad
van de Maya-cultuur, kost het dubbele
van de eerste. Daartussen variëren de
prijzen naar gelang de klasse van de
hotels. In de advertenties wordt echter
verzwegen dat de goedkope prijs van
898 gulden van een vakantie in Acapul
co in ieder geval 600 gulden hoger
komt te liggen. De minimum-prijs
voor een reis naar Mexico wordt door
de Rijksluchtvaartdienst op ongeveer
1500 gulden vastgesteld, 75 procent van
de prijs van een lijnvlucht. Alle prij
zen tot ongeveer 1500 gulden zullen
door de organisatoren nu worden aan
gevuld met waardecoupons. Deze moe
ten de vakantiegangers in Nederland
kopen. Zij kunnen in Mexico worden
besteed aan maaltijden, taxi's, excur
sies en soeveniers. Een prijs van 1500
gulden ligt nog altijd aanzienlijk onder
het bedrag van een lijnvlucht van on
geveer 2200 gulden, zakgeld niet inbe
grepen. In de advertenties staat deze
bepaling van de Rijksluchtvaartdienst
echter niet vermeld. In de brochure
van Centouri wordt de kans daarop
slechts aangeduid voor de reis naar
uitsluitend Acapulco. Vandaar de wre
vel bij de Rijksluchtvaartdienst.
DE RIJKSLUCHTVAARTDIENST
houdt strikt vast aan de bepaling dat
een chartervlucht boven de vijfhonderd
gulden 75 procent van de prijs van
een lijnvlucht moet bedragen. Binnen
die 75 procent mogen behalve het
luchtvervoer ook de hotel- en de ex-
cursiekosten vallen. „Wij zijn in dit
geval niet soepel omdat er o.i. geen
tog?
Ze het succes van het bureau
man is erg stoutmoedig.
het"**1"grote risico's aan, en soms
Het t-t helemaal misgelopen."
*ebs aarlemse Centouri
Hy' ."Mijn
j J durft
"sar
een
is even
reisonderneming die met
cesse^^antie"vliegtochten grote suc-
Seri, geboekt. Onnodig te zeg-
iriciu merendeel der vluchten
*°en is, SleYe tours in het hoogsei-
Jhing ultverkocht, wat de bestem-
IVtrJ5 °°k
wezen mag. De heer J.
SBan:-" bureau: „Joegoslavië
sWk UifnSprinSen er bij ons dit jaar
Von' u mensen zijn bereid meer
HeiZe r bun vakantie uit te geven.*
Hl— u Van A Rn x
kis
bror>aan 450 tot 500 gulden vliegen
de zaak uit."
lkiderij BOEKINGEN valt af te
Pahje ,,a d® Populariteit waarin
Vei-i i de Nederlandse toerist
Zal "®Ugen. dit jaar wat ten kos-
jPeelt (je ,an. van Italië. Misschien
Ovpr5ter'nbei"ing aan de catastro-
vl.deze vp-m„ingen van vorig jaar
tr n beo- aC ving een rol, mis-
j. ebken Spanje sterker aan* te
e v r zijn nog steeds geldende
ai ,Vaarso)v®0,edkooPte (schier) eiland,
2" and3nlijk is he* zowel het een
üit een ,Er' Wat die prijzen betreft
lis»?' dat het6?6?1': vergelijking geble
et Van au» o, inderdaad het laagst
bü bs e„n esteuropese landen en
negen stii§ing van
do? - en. Procent dit rekord blijft
v£' dan d,0 verschuiving éven
*taT^Üelanri le ziin reputatie als
Zo n ®an <5n=numrrier dén moeten af-
2g 5r°°t -v.. nje- Het verschil is niet
Üjoen t r' trok vorig jaar
11 fristen, Spanje 17 mil-
VOOR EEN KLEINE TWAALFHONDERD gul
den kunt U veertien dagen geheel verzorgd naar
New York. Voor drieduizend gulden pikt U
ook de Expo '67 in Montreal mee. U hoeft alleen
Uw koffers te pakken en op tijd bij het vliegtuig te
zijn, voor de rest zorgt het reisbureau. Tientallen
hulpvaardige dames en heren staan vanaf dat
moment dag en nacht voor U klaar, zorgen dat
Uw bagage niet zoekraakt en helpen U over Uw
eventuele drempelvrees heen. Kortom, U reist als
een postpakket, zoals mr. H. Hagens van het reis
bureau American Express het uitdrukt.
Volgens sommige advertenties kan het nog goed
koper. Alle bij de IATA (International Air Traffic
Association) aangesloten luchtvaartmaatschappijen
hebben sinds kort één tarief voor groepsreizen
naar Amerika ingevoerd. Een retourtje Amster
dam—New York kost 913 gulden. Maar het is zaak
ook de kleine lettertjes van de advertentie te
lezen: men is verplicht tenminste veertien dagen
in de States te blijven en bovendien een vast
minimumbedrag aan verblijfkosten te storten.
Daardoor komt de reis op minimaal 1169 gulden
(American Express). Wilt U bovendien naar Mont
real dan betaalt U 1640 gulden met. de kans onge
veer 200 gulden terug te krijgen, wanneer het
gezelschap uit tenminste vijftien personen met het
zelfde vertrekpunt blijkt te bestaan. Bij de Neder
landse Reisvereniging kost dezelfde reis bij een
minimum deelname van vijftien personen 1595
gulden.
Wat krijgt de luchtreiziger voor deze prijzen?
De vliegreis in de economy klasse, hotels en ex
cursies per vliegtuig en autobus en de diensten
van een ervarer reisleider. Voor het levensonder
houd wordt niet gezorgd. Men hoeft niet in zijn
hotel te dineren, maar kan bij de reisleider terecht
voor goedkope en goede adressen in de buurt. Wei
wordt van de groepsreiziger verwacht, dat hij niet
alleen op verkenning gaat. Samen uit, samen thuis,
luidt de stelregel.
De reisbureaus hadden hun zomerprogramma's
gebaseerd op de goedkoopst mogelijke tarieven
al klaar, toen de IATA onverwachts nog lagere
prijzen aankondigde. „Dat bezorgde ons grote pro-
blemen", zegt mr. Hagens. „Wij moesten groepen
van vijftien personen formeren, maar onze klanten
vertrékken uit héél Europa. De luchtvaartmaat
schappijen eisen, dat de groep van vertrek tot
terugkeer ongewijzigd blijft. De reizigers moeten
dus uit dezelfde plaats vertrekken. Om toch zo-
veel mogelijk mensen van de goedkope tarieven
te laten profiteren hebben wij zelf een aantal
vertrekdata vastgesteld. Deze concentratie biedi
een goede kans, dat wij voor één reis minstens
vijftien boekingen uit dezelfde stad krijgen."
Zestig procent van de gezelschapsreizen is ai
volgeboekt. Waar mogelijk worden extra vluchten
ingelast. De kans om naar Montreal te gaan wordt
steeds kleiner. De reisbureaus hebben lang tevoren
hotelkamers geblokkeerd, maar die zijn intussen
allemaal besproken Het is een ramp", vindt mr
Hagens. „Je krijgt hier geen beeld van de moge
lijkheden in Montreal. De mensen willen over het
algemeen in het centrum van de stad logeren. Als
zij tien kilometei buiten de stad worden onder
gebracht zijn zij bang, dat het vervoer naar de
Expo zal stagneren. Bijna iedereen, die naar
Amerika gaat, wil ook even naar de Expo."
De goedkope vliegreizen zijn bijzondeT in trek.
Een paar jaar geleden werd er op een reisbureau
nog gejubeld over één boeking voor Amerika. Nu
is het bijna onmogelijk iedereen tevreden te stellen.
Voor de duurdere reizen is betrekkelijk weinig
belangstelling. De reisbureaus houden er rekening
mee, dat zij onervaren reizigers onder hun hoede
moeten nemer Zij geven daarom uitvoerig voor
lichting over de gewoonten in het land. Een paar
voorbeelden: „In alle hotels vindt U gratis zeep
in de badkamer", „Als U Uw schoenen 's avonds
op de gang zet, zal het kamermeisje er of geen
notitie van nemen of ze weggooien, omdat zij
denkt, dat U ze niet meer nodig heeft", „Ingeval
U geen Engels kent. blijft U maar rustig in Uw
eigen taal doorpraten. Gewoonlijk wordt er dan
wel iemand van het hotelpersoneel gevonden, die
U begrijpt."
Voor de meer mondigen onder de reizigers naar
de nieuwe wereld bestaan eveneens aantrekkelijke
mogelijkheden. Een individuele reis kost toch al
minder, omdat het salaris voor de reisleider ont
breekt. Zestien dagen op eigen gelegenheid New
York zien kost ongeveer 1400 gulden. Treft men
toevallig een gezelschap van tenminste vijftien per
sonen in het vliegtuig, dan heeft men kans op
een extra zakcentje voor onderweg, want ook de
individuele reizigers profiteren van de IATA-aan-
bieding. Terwijl American Express zijn klanten
eerst het volle pond laat betalen en - zo mogelijk
- onderweg een bedrag terugbetaalt, zijn er reis
agentschappen. die zonder meer uitgaan van het
goedkopere groepstarief. Dat kan volgens Ame
rican Express tot teleurstelling leiden. Als op
het laatste moment één plaats wordt geannuleerd
betalen de overige veertien reizigers een paar
honderd gulden meer.
Het aantal toeristen, dat vanuit de Beneluxlan-
den Amerika bezoekt, stijgt ieder jaar. In 196t
staken er 38.248 de Oceaan over, tegen 34.833 ir
1965. Dat betekent een toename van 9,8 procent
De oorzaken: steeds lagere vliegtarieven, betere
voorlichting, hogere salarissen. Hoe meer belang
stelling, des te lager de prijzen. Bij American
Express verwacht men binnen vijf jaar opnieuw
een aanmerkelijke verlaging van de vliegtarieven.
sociaal belang met deze vakantiereizen
is gediend en wij de geregelde lijn
diensten op dit traject moeten bescher
men".
De heer T. Jansen, de directeur van
Centouri ziet de waardebonnen overi
gens helemaal niet als een bezwaar!
„De mensen die met onze reis meegaan
zien Mexico slechts éénmaal in hun
leven. De waardebonnen dienen als
zakgeld voor maaltijden, excursies, ta
xi's en soeveniers. Daarvoor zouden zij
toch geld hebben meegenome-n en de
meesten besteden honderden guldens
aan soeveniers. Immers, wij krijgen
voor deze reis toch klasse-publiek,
mensen aie Mexico eens willen zien".
Hoewel een boekingskantoor ons mee
deelde dat de „goedkope" reis naar
Acapulco was volgeboekt, vervolgde de
heer Jansen: „Het verbaast ons zelf
dat de dure rondreizen het best lopen".
Aan de andere kant stelde hij ook:
„Het zijn ook weer geen snobistische
reizen, want zij zijn slechts 200 gulden
duurder dan Majorca".
Hoe zo'n interessante en verre reis
toch nog goedkoop kan zijn? De Rjjks-
luchtvaartdienst wees allereerst naar
de chartermaatschappijen. Die kunnen
zoveel goedkoper zijn omdat de lijn
diensten moeten vliegen al zit er één
passagier in de kist. Bovendien hebben
zij niet zoveel kosten, als bijvoorbeeld
de buitenlandse vestigingen voor een
luchtvaartmaatschappij. De heer Jan
sen meende dat de prijs van de char
ter vooral zo laag kon zijn „omdat de
chartermaatschappijen in de vakantie-
tijd in de weekeindes wel altijd werk
te over hebben, terwijl deze Mexico-
vluchten het materiaal nu ook door de
week rendabel maken.
De heer Jansen verklaarde de lage
prijzen echter vooral uit de goedkope
hotelarrangementen die hij in Mexico
heeft kunnen afsluiten. „Het vreemde
is dat de Amerikanen in het winter
seizoen Acapulco overstromen maar
deze badplaats in de zomer betrekke
lijk links laten liggen omdat het dan
ook mooi weer is in Florida. Een lid
van de Mexicaanse ambassade in Den
Haag verklaarde dit verloop dan weer
uit het verschil in temperatuur. „In
de winter is het in Acapulco ideaal, in
de zomer is 't er heet, 35 tot 39 graden
gemiddeld". Te heet dus? De heer
Jansen geloofde het niet: „In Mexico
is de warmte altijd dragelijk. In Aca
pulco is het warm, maar af en toe
zorgt een buitje voor verfrissing". Re
genkleding meenemen dus? „Neen,
want die buitjes vallen meestal
's nachts".
Dertien vluchten zijn er voor deze
zomer gepland. Dertien vluchten naar
een zonnig strand met de mogelijkheid
ook het land Mexico zelf te ontdekken.
De meest exclusieve trip brengt de va
kantiegangers zelfs naar Merida, het
centrum van de Maya-cultuur. Slechts
in totaal 2000 Nederlanders kunnen er
dit seizoen van profiteren. In de reis
wereld wordt dit experiment om de
vakantie-mogelijkheden tot over de
oceaan uit te breiden nauwlettend, zij
het enigszins sceptisch, gevolgd. Het
volgendl jaar is de kans echter waar
schijnlijk verkeken. Dan voeren de
Olympische Spelen de tarieven om
hoog. Dit jaar kan het nog, als de
wensen van de Rijksluchtvaartdienst
tenslotte worden ingewilligd.
DE PAASPRIJSVRAAG is dit jaar gericht op de
fenomenale schilder uit Malaga, Pablo Picasso. We
tonen onder meer een aantal fragmenten van schilde
rijen en tekeningen, die de lezer moet „thuis" bren
gen. Onder de winnaars wordt voor duizend gulden
aan boeken verdeeld.
DRIE NEO-GOTHISCHE kerken in Amsterdam,
Rotterdam en Utrecht gaan onder de slopershamer.
Slechts de herinneringen blijven over. Marius van
Beek put uit de zijne, die zich concenteren rond de
Willibrordus van Utrecht.
DE MOORD OP KENNEDY blijft juristen bezig hou
den. Mark Lane „bewijst" dat de moord het resul
taat is van een politieke samenzwering. Maar zijn be
wijsvoering heeft meer van een spannende detective
dan van een betrouwbare studie.
LITERATUUR
Graham Greene heeft
geschreven: een meester
lijke verhalenbundel, ko
medies van het sexuele
leven, deze week in Lon
den verschenen. „Deze
op het eerste gezicht zo
frivole en humoristische
verhalen zijn ernstiger dan
ooit", schrijft W. Bron-
zwaer.
Dichters en schriftge
leerden werkten samen.
De vijftig psalmen werden
opnieuw verwoord, het
Oude testament in de taal
van nu omgezet. Kees
Fens bespreekt de verta
ling van de psalmen, F. v.
Trig! SMA die van het
Oude Testament.
THEATER
Oude en nieuwe praktij
ken in het toneelspelers
vak worden „besproken"
"<oor Jan Willem Hofstra in
rijn rubriek „Kunstlicht".
Herbert von Karajan heeft
nen eiqen festival in Salz-
'-■urg. De voorstelling die
hij daar gaat dirigeren van
de "Valkure is reeds op de
jlaat geleg I. Leo Hane-
kroot bespreekt deze.
OPINIE
Jood op Christelijk
knippatroon. "Vnder deze
kop schrijft onze vaste
medewerkster voor Jood
se en Hebreeuwse aange
legenheden M. van Tijn
over de poging van de
christen de jood gelijk te
maken aan zijn eigen
vorm. „Een zot bedrijf met
kwalijke consequenties"
schrijft ze.
TARTOONS
Vandaag starten we met
een nieuwe rubriek: Tijd
opnamen. Oude foto's
spreken een nieuwe taal.
Vandaag „nommer 1". 14
VOOR DE JEUGD
Het vervolgverhaal De
Rode Sok, door Coks van
Eysden en het vervolg
van de avonturen van
Robbie de Beer
