IN WANKEL EVENWICHT
pavitamonIO
Tegelen reikt de rollen uit
komende Passiespelen
voor
Heymans
I
Sannes: vermaard
fotograaf
Tweede paasdag
Picasso-expositie
gehele dag open
Volgend seizoen
negen opera's
Vijfhonderd maal
„Heerlijk
ouderwets chic
fa.
van
„Fluitspeler"
Frans Hals terug
Maurice Blondel
Weidelijk
GRAPILLOM
ZATERDAG' 25 MAART 1967
Ward Albee in een even welvarende kamer als hij voor zijn „In wankel evenwicht" voorstelt.
hef1!. Wankel evenwicht" is
•tg*®® ONTHULT ook in zijn nieuwe
Zeg situatie geleidelijk aan. Veel-
v0o®enci is al de speelruimte, die hij
iningen
Ongewoon motief
ANDRÉ RUTTEN
Kostelijk voor uw kinderen
alcoholvrij druivensap
-
Van links naar rechts Ferd. Verstraelen als Christus, E. Siebens-
Denessen als Maria en Mariet Boonen als Maria Magdalena.
HET IS TE HOPEN dat het
heel gauw een fijne zonnige
zomer wordt, want er zijn in
Nederland zóveel verrukke
lijke voorjaars- en zomerkle
ren ontworpen in kleuren die
vragen om strakblauwe luch
ten en helder zonlicht.
De Amsterdamse ontwer
per Ferry Offerman is dit sei
zoen wel zeer geïnspireerd
aan het werk geweest, zowel
wat kwaliteit als aantal (260
modellen totaal) betreft. Mis
schien begint het leven bij
zestig, want naast twee con-
fectie-collecties ontwierp de
net zestig jaar geworden Fer
ry Offerman een aantal cou
ture modellen, die er zijn mo
gen. zéér a la mode, en toch
aangepast aan de levensstijl
van de jeugdige en jeudig ge
bleven modieus-kieskeurige
Nederlandse vrouw.
De broekrok wordt bijzon
der vrouwelijk en charmant
toegepast in piqué strand-
ensembles en zijden middag
toiletten. Mantels hebben veel
al diepe splitten opzij en ach
ter, klokkend rugpand of tent
model. met bijpassende goed
gemaakte japonnen, mouwloos
met vierkant armsgat en iets
uitlopende roklijn.
Op zijn best is Offerman in
de namiddag- en avondkleding.
De prachtige zuiver zijden Fran-,
se stoffen van Staron Labbey
en vooral Bianchini met grote
gestileerde bloemmotieven, on
voorstelbaar mooi van kleur en
HAUTE-COlfrURE-ONTWER-
PER MAX HEYMANS, veel jon
ger in jaren dan Ferry Offer
man, maakte voor deze zomer
toch veel ouwelijker kleren,
weliswaar perfect gemaakt en
elegant, maar met een wat
ouderwetse chic. Hij maakt nog
steeds dezelfde soort ensem
bles, losse jasjes over japon
nen met lange rechte lijven en
laag aangezette plooi- of plissé
rokken.
Zijn favoriete kleur dit sei
zoen is turquoise, soms zacht
tekening, hebben daar zeker toe
bijgedragen. Maar ze zijn ook
bijzonder mooi verwerkt tot ge
waden met waaierende vleer
muispanden, avondpyama's met
zeer wijde pijpen en schattige
kanten ensembles.
Zijn kleurengamma is warm
zonnig, maar nooit brutaal of
shocking.
pastel of bleekblauw, soms
hard blauwgroen en hij combi
neert dit met beige en licht
bruin.
Zijden bloeses hebben smal
le sjaalkragen met strop- of
strikdas en zitten meestal vast
aan de wollen rok.
Naast het lichte blauw in
deux pièces van kant, gebruikt
hij veel zwart voor de korte
avondtoiletten. Het is alle al
vele seizoenen geweest bij
Max, die door dik en dun trouw
blijft' aan zijn eigen idee van
elegance en chic.
Varia Philosophica
l n
Nieuwste stuk van Albee
in Nederlandse première
bee !euwste stuk van Edward Al-
C0t^ ~,at 1 april bij de Nederlandse
kleeft zÜn Nederlandse première
of l De vraag ligt voor de hand,
'>Wi6 een even sterk stuk is als
bat H'XS t3anE voor Virginia Woolf",
1 hetzelfde gezelschap onder-
Stefiin naar zijn driehonderdste voor-
keM g'..een voor Nederland onge-
hoeiB_jiifer- Bij het lezen is het
*1 di omdat het scherper kijkt
gen meer ziet meer schakerin-
het maar het zou kunnen, dat
Nrrt door °P de planken minder
de aankomt. Dat- kan men pas na
a°rstelling Zeggen.
tili^ ts Seen .moeilijk" stuk, even-
"lOe')0-'8 Vir9'nia Woolf, dat ook pas
ach l "Wordt als men probeert te
te l*Th*len, waarom het zulk een gro
ten e, an9stelling trekt. De twee stuk-
kaQr i'ken in bepaalde opzichten op el-
de v' Zij houden zich beide bezig met
rnoelaaS naar wat men in de praktijk
bincJt verstaan onder die menselijke
t>j.j 'Wen, die gewoonlijk liefde en
ten c3laP worden genoemd. Zij ver-
OebJ1 9een verhaal, zij laten niet iets
toestUren' zij lichten een menselijke
hea Qn<i door. Zij eindigen waar zij
bia°Tlneh zijn, in dezelfde situatie,
al[e r men heeft die situatie wel van
aïtten kunnen doorzien.
e6ll Schrijft;De woonkamer van
in ruim en goed ingericht landhuis
ieefn -n vo°rstad. Heden." Dat is de
waarin 't welvarende echt-
denri6rici' Vfat zij zeggen is onderhou-
lijjj 'maar op zichzelf niet opmerke-
Zing ^aar Albee is gul met aanwij-
ip z;511 Van de toonschakeringen, waar-
v6l) 3 Praten. Die toonschakeringen ge-
be(e Pun gesprek zoiets als een dub-
°hde die laat horen hoe zij zich
*egen 0PPervlakte van het gesprek
v0 °var elkaar verhouden. Er is een
WiSs j rende, in geladenheid steeds
l^n spanning, een nauw verho-
bl6ni -iving, die niet op hevige pro-
de jeetl wijst, maar gevoelsmatig op
0verbZer straks de toeschouwer
ding renSL. hoe de werkelijke verhou-
t°r^n ziin binnen dit jaren oude, vrij
l'jk en redelijk gelukkige huwe-
al jaren getrouwd, thuis hoort.
Zlm er aanvankelijk samen alleen,
tocb BRLIJK gebeurt er in het styik
van ^el iets, maar dat is op zichzelf
*ocht-Iet zoveel belang. Het is de ge-
v°6'lsv aanleidin8> om de bestaande ge-
b61i ^houdingen onder verschillende
aaoieiingen la onthullen. De eerste
ZUs,ter is de inwonende jongere
Nar o V3n de vrouw> in het bijzonder
*Oms Vermatige drankgebruik en haar
^amB.°Pzienharende gedrag in het al-
big aanleiding de enige dochter,
ar thuiskomst gemeld heeft om-
ADVERTENTIE
dat nu ook haar vierde huwelijk ge
strand is.
Een nieuwe en de meest onthullende
aanleiding is de plotselinge binnen
komst van een ander echtpaar „on
ze allerbeste vrienden" die, door
een onverklaarbare panische angst uit
hun huis verdreven, hier hun toevlucht
zoeken en er zich nestelen, alsof zij
nooit meer weg zullen gaan. Er zijn
dan nogal wat elkaar kruisende en te
genstrevende gevoelens bij elkaar ge
bracht, een reeks spanningen opgela
den, die de dochter in een hevig ge
ëmotioneerde uitval tot ontlading
brengt. Waarna het bevriende echt
paar vertrekt en alles weer wordt zo
als het al was.
HET VREEMDST en toch het dui
delijkst is de komst van het tweede
echtpaar. Het vreemdst, omdat hun
niet verder benoemde angst een onge
woon motief lijkt. Het duidelijkst om
dat hun aanwezigheid zulk een recht
streekse functie blijkt te hebben. Zij
laat in de praktijk blijken, hoe vriend
schap er uit ziet als vriendschapsbe
tuigingen letterlijk genomen worden.
Men kan hierbij overwegen, dat beide
echtparen even lang getrouwd als met
elkaar bevriend zijn, en ook dat liefde
en vriendschap van zo lange dunr veel
met elkaar gemeep hebben, als men
de erotiek buiten bes-chouwing laat.
Ten laatste kan men ook nog opmer
ken, dat het tweede echtpaar het spie
gelbeeld is van het eerste.
Wat hierboven over het eerste ge
sprek gezegd werd blijft voor het hele
stuk gelden: de hele conversatie tus
sen de verschillende figuren blijft
voortdurend geladen met niet uitge
sproken spanningen, waarin de lezer
gemakkelijk eigen ervaringen herkent',
die hier verscherpt en verhevigd wor
den opgeroepen. De- grootte van die
herkenbaarheid bepaalt doorgaans de
sterkte van een stuk. Veelzeggend lijkt
een brokje uit het vrij heftige af
scheid tussen de vrienden:
Je brengt je angst mee en je komt hier
binnen en je komt bij ons wonen! Je
(Van onze verslaggever)
AMSTERDAM, 25 maart De fo
tograaf Sanne Sannes, die donderdag
avond bij een auto-ongeluk in Bergen
om het leven is gekomen, behoorde
tot de kleine groep Nederlandse foto
grafen die internationale bekendheid ge
nieten. In de Amerikaanse vakpers
werd er regelmatig over hem geschre
ven en werd er werk van hem ge
publiceerd. Een Amerikaanse uitgeve
rij bereidt de uitgave van een groot
fotoboek voor, dat in samenwerking
met de Bezige Bij ook in Nederland
zal verschijnen. Als voorlopige titel
had Sanne Sannes zich hierover gedacht
„Het dagboek van een erotomaan".
Het onderwerp van het boek is, zoals
vrijwel al zijn foto's, de vrouw en de
erotiek. Eerder verscheen bij de Be
zige Bij het boek „Oog om oog", een
combinatie van foto's van Sannes en
gedichten van Hugo Claus. Veel foto's
van Sannes, die geen enkele vakoplei
ding heeft genoten, lagen In het expe
rimentele vlak. Prachtige merkwaardi
ge kleurenfoto's zijn de laatste jaren
van hem in de Nedelandse geïllustreer
de bladen verschenen. Sannes, die ook
mode fotografeerde, had diverse plan
nen voor in de naaste toekomst te on
dernemen buitenlandse reizen. Zo was
er sprake van dat hij naar Vietnam zou
gaan om daar op zijn eigen wijze de
oorlog en de mensen die ermee te
maken hebben te fotograferen.
(Van een verslaggever)
AMSTERDAM, 25 maart. Gezien
de zeer grote belangstelling voor de
Picasso-tentoonstelling heeft de direc
tie van het Stedelijk Museum besloten
op tweede paasdag voor deze tentoon
stelling de openingstijden, zoals die
voor de feestdagen gelden, aanzienlijk
te verruimen. Die dag zal de Picasso-
expositie van 09.30-17.00 uur te bezich
tigen zijn. De overige exposities in het
museum zijn van 13.00-17.00 uur toe
gankelijk. Op eerste paasdag geldt de
gehele dag de zondagdienst, ö.w.z. dat
alle tentoonstellingen van 13.00-17.00
uur bezocht kunnen worden.
brengt je pest mee!
Je blijft bij ons!
Ik wil je niet hier!
Ik hou niet van je!
Maar bij God... je blijft!!
Dit alles met luider stem gezegd.
Edward Albee: In wankel evenwicht (A
Delicate Balance. Toneelspel in drie be
drijven. Nederlandse vertaling Ernst van
Altena. Van Ditmar, Amsterdam.
AMSTERDAM, 25 maart De Ne
derlandse Opera-stichting zal in het
derde seizoen van haar werkzaamheid
onder lieding van Maurice Huisman
negen opera's op haar programma ne
men.
In het komende najaar zullen de vol
gende werken worden gegeven. Tann-
hauser van Richard Wagner met het
Residentie Orkest onder directie van
Bruno Maderna; Der Rosenkavalier
van Richard Strauss met het U.S.O.
onder Richard Kraus; van Puccini Ma
dame Butterfly met het Rotterdams
Philharmonisch Orkest onder leiding
van Franco Ferraris; II Trovatore van
Verdi met het Kunstmaand Orkest on
der Giuseppe Morelli.
Voor januari 1968 staat op het reper
toire: Le Comte Ory van Rossini, waar
bij het Brabants Orkest speelt onder
directie van Alberto Erede. Later in
het jaar gaan Die Fledermaus van
Johann Strauss met het Kunstmaand
Orkest onder Franz Bauer Theusel, Die
Zauberflöte van Mozart, waarbij Rein-
hard Peters het U.S.O. dirigeert,
Blauwbaard's Burcht van Béla Bartók
en l'Enfant et les cortilleges van Mau
rice Ravel beide met medewerking van
het Residentie Orkest onder Willem
van Otterloo.
AMSTERDAM, 25 maart Eerste
Paasdag zal in de schouwburg van
Groningen de vijfhonderdste voor
stelling van .Heerlijk duurt het langst
worden geneven. j
Nadat op 2 oktober 1965 „Heerlijk
duurt het langst" in het Nieuwe de
la Mar Theater in Amsterdam in pre
mière is gegaan en er een serie van
zeven maanden heeft gespeeld ging de
musical op tournee door Nederland.
Nog steeds is de belangstelling zeer
groot.
Als op 30 april a.s. de laatste voor
stelling zal zijn gespeeld, zal er nog
niet in de vraag van alle Nederland
se schouwburgen zijn voorzien, aldus
de directie.
ADVERTENTIE
or
ADVERTENTIE
(GF.br. STEUR N.vl
(Van onze verslaggever)
TEGELEN, 25 maart Het geloof
van de bevolking van Tegelen in het
vijfjaarlijkse Passiespel, blijkt ber
gen" te kunnen verzetten. De moei
lijkheden rond de noodzakelijke over
kapping van het openluchttheater ,,de
Doolhof", hebben geen einde ge
maakt aan traditie, al veroorzaakten
zij twee jaar geleden een uitstel. Dit
heeft het enthousiasme niet bekoeld,
dat hebben de ruim vierhonderd mede
werkers donderdagavond bewezen tij
dens de officiële uitreiking van de
rollen.
Het was de gewoonte deze plech
tigheid te houden op witte donderdag
van het jaar vóór de voorstelling.
Men kon het nu pas doen in het jaar,
waarin de Passiespelen worden ge
houden, omdat men het vorig jaar
nog niet zeker was van de overkap
ping. De anders voelbare spanning
was er nu niet. De regisseur André
Thijssen dit keer bijgestaan dora
de arts-acteur Gabriel Beckers kon
de repetities niet uitstellen tot na wit
te donderdag, goed twee maanden
vóór de première van 4 juni. Begin
vdn dit jaar moest hij de rollen al
verdelen. Bij de uitreiking waren al
le namen al bekend. Toch was de
plechtigheid niet zinloos: zij was de
aangewezen gelegenheid voor de me
dewerkers een gebruikelijke eed af te
leggen.
Dit gebeurde na de liturgische vie
ring van witte donderdag in de St.
Martinuskerk, waar honderden Tege
lenaren er getuige van waren. De ge
kozen twaalf apostelen zaten tijdens
de dienst in kleurrijke, gewaden op
het priesterkoor en namen aan de
voetwassing door deken G. Stoot
deel. Indrukwekkend was ook de
tocht van de passiespelers uit de
kerk naar zaal Lücker, in processie
achter het kruis dat bij de vijfen-
twintig opvoeringen van het passie
spel in „de Doolhof" wordt opgericht.
Rond dit kruis, legden zij de eed af,
dat zij „uit liefde tot Christus hun
rol deemoedig aanvaarden en beloven
zij algehele toewijding aan hun taak
en onderwerping aan de leiding".
De voorzitter Jozef Teeuwen zag
hierin het bewijs, dat de Tegelse be
volking met hem van mening is, dat
het passiespel ook in onze tijd nog zin
heeft. Voorzitter en regisseur zijn op
timistisch in hun verwachtingen wat
de belangstelling voor de voorstellin
gen betreft. Dit jaar van 4 juni tot
en met 3 september, elke zaterdag en
zondag, uitgezonderd 2 juli. De eer
ste drieduizend plaatsbewijzen zijn al
verkocht. Het openluchttheater met
4600 zitplaatsen, wordt van een stalen
Ferry Off er man op zijn best
Tekening: Zuiver zijde van Staron met fijn bruin streepdessin op beige fond is het materiaal voor
dit ensemble van Ferry Offerman, bestaande uit tentmantel en mouwloze japon. Ook het charmante
broekjurkje met rose-rood onregelmatig streepdessin is van zuiver zijde. Prachtig is het grote
bloemdessin van de zijden avondpyama met lange blousende mouw en afstaande col.
Foto: Enorm groot gestileerd bloemenpatroon, type
rend voor Bianchini, siert dit zijden mousseline
avondtoilet.
Typisch voorbeeld van de Heymans-
stijl: een beige-bruin wollen japon met
laag aangezette plooirok, waar over
heen een kort los lichtblauw jasje
wordt gedragen. Op het hoofd een
helmhoed.
overkapping voorzien, zodat de bezoe
kers geen last meer hebben van hin
derlijke weersomstandigheden. Maar
het vertrouwen in een goede afloop
berust vooral op de gemeenschappe
lijke inzet van heel de Tegelse bevol
king.
GENèVE, 25 maart (AFP) De
„Fluitspeler" van Frans Hals, waar
van de waarde wordt geschat op een
miljoen gulden en die in 1965 bij een
verhuizing verdween, is in de bewaar
plaats van het station van Cornavin
teruggevonden. De Geneefse politie had
een tip gekregen. Het doek was eigen
dom van graaf Arnold van Bendern,
die het voor een museum in Vaduz
had bestemd.
De belangstelling voor Maurice
Blondel (1861-1949) blijft levendig.
Henri de Lubac S.J. heeft in 1957 in
twee delen de correspondentie uitge
geven tussen Blondel en Auguste Va-
lensin S.J. Hij heeft daar nu een deel
aan toe gevoegd, dat een keuze maakt
uit de briefwisseling van beide filo
sofen tussen de jaren 1912 en1947.
Opmerkelijk is in deze brieven steeds
weer, dat Blondel bijna tot het einde
toe bloot bleef staan aan verdenkin
gen t.a.v. zijn geloof. De briefwisse
ling leent zich niet tot samenvatting
gezien de verscheidenheid van on
derwerpen en ook moeilijk tot het
geven van aanhalingen, daar de con-
tekst voor goed begrip onontbeerlijk
is. Wie andere delen van Blondels
correspondentie kent, weet dat deze
correspondentie belangrijk is zowel
omwille van haar wijsgerige inhoud
als ook, omdat zij ons het Franse
wijsgerige klimaat van de eerste
helft van deze eeuw zo goed leert
kennen.
Een belangrijke bijdrage tot de ken
nis van Blondels denken is ook het
boek, dat Henri Gouhier heeft ver
zorgd: Blondel. Dialogues avec les
Philosophes. Het boek brengt een aan
tal artikelen van Blondel over wijs
geren, waarmee hij zich intens heeft
bezig gehouden. De meeste van dez»
artikelen zijn oorspronkelijk versche
nen in de Revue de Métaphysique et
de Morale, sommige ook elders, en
kele alleen in Engelse of Italiaanse
vertaling. De belangrijkste artikelen
zijn de volgende: L'évolution du Spi
nozisme (1894), Le Christianisme de
Descartes (1896), L'Anticartésianisme
de Malebranche (1916), Le Jansénis-
me et l'Antijansénisme de Pascal
(1923), La Clef de voute du système
cartésien (1937), L'unité de la doc
trine de Saint Augustin (1930), Les
ressources latentes de la doctrine
augustienne (1930). Toegevoegd zijn
enkele nolities over de Franse histo
ricus der wijsbegeerte Victor Delbos
en een brief La Méthode et le rftle
de l'histoire de la philosophie, uit
1930.
Men kan in deze bundel meer ex-
pleciet dan dat in zijn boeken moge
lijk is met uitzondering van Blon
dels boek over Leibniz zien, door
welke wijsgeren Blondel is beïnvloed,
d.w.z. met welke wijsgeren Blondel zich
bij de vorming van zijn eigen ge
dachten het meest heeft bezig gehou
den, afwijzend of beamend, soms bei
de tegelijk. Henri Gouhier heeft een
bibliografie toegevoegd, waarin ook
de kleinere studies van Blondel over
andere wijsgeren worden genoemd.
Meti treft daar, behalve de reeds ge
noemde, ook de namen aan van La-
menais, Ollé-Laprune, Bergson,
Brunschvicg en Sartre. In zijn voor
woord zegt Gouhier: „Wanneer een
echte metafysicus Descartes of Male
branche, Augustinus of Pascal leest
en verklaart, moet de historicus der
wijsbergeerte luisteren: hij heeft dan
altijd veel te leren. Het zoeken naar
vereenstemming en verschil geeft
aan het metafysisch inzicht een
scherpte, een soort van virtuositeit in
de analyse, die de wijsgeer in staat
stelt het wezenlijke te vatten: van
daar deze monologen met twee
stemmen, die Blondel ons nalaat en
waarin hij de grote denkers onder
vraagt, voorbeelden van
wat men de ondervragende
geschiedenis zou kunnen
noemen".
Briefwisseling 1942-1947 tussen Mau
rice Blondel en Auguste Valensin S.J
door Henri de Lubac S.J., ultg. Aubier,
Parijs.
Blondel; dialogues avec les Philoso
phes, door Henri Gouhier, uitg, Aubier,
Parijs.
