DE MAASBODE
OLIEVLEK TORREY CANYON IN LICHTERLAAIE
Marine-jagers wakkeren vlammen aan
JAMIN
De TIJD
Nieuw vredesplan
van Oe Thant
Vrijmoedig commentaar
Ruim vijftig
kilometer abonnees
I
I
Vandaag
ALGEMEEN BESTAND"
Verenigde Staten al akkoord
Geen pardon
voor Engelsen
Mon x>^
Sn
Verder
Honderd Westduitsers
in quarantaine
Schaatskampioenen
in bloemencorso
Chinese Mao-hemden
FORMATEUR VRIJ OPTIMISTISCH
Groot winkelbedrijf
verlaagt prijzen
ROttERDAM, WOENSDAG 29 MAART 1967
NACHTVORST
122e JAARGANG No. 39588
bitterkoekjes
van
niet duur wel heerlijk
en bang
14
pagina s
DE MAASBODE
M DIRECTIE:
r- W. A. M. van der Kallen
HOOFDREDACTIE:
L M. Lücker
drs. A. J. Cuppen
Ondoordringbare rookwolken omhullen de olietanker Torrey Canyon die bij Lands End zijn onder
gang beleeft. Vliegtuigen van de Britse marine hebben het schip gebombardeerd met bommen en
blikken benzine om de rest van de olielading onschadelijk te maken.
Napalm
If
Financiën en economie
Vrij koud. Wisselende bewolking.
Plaatselijk enkele buien. Tot matig
of zwak afnemende wind uit het
westen. In het binnenland plaatse
lijk nachtvorst.
ZON op: 06.21;
MAAN op: 00.23;
onder: 19.09
onder: 08.09
ZEE MOET BRANDEN
ADVERTENTIE
an °nze speciale verslaggever)
29 maart De zee
aan *"PPen van Seven Stones
sinds 3®? ands zuidwestpunt biedt
aanbliif1S avond een spookachtige
Britsp nadat straaljagers van de
Torrev 2lar'ne de mammoettanker
den en gebombardeerd had
dn
eieP„ j geheel volgens plan de
baddek olievlek rond het schip
Kilom fanëestoken.
blen va rs ver kon men de vlam-
j°okwoi Ü?Q _de,brandende zee zien. De
de Tor die vanaf de plaats, waar
JhanseraV Canyon tenslotte zijn zee-
kep 5. 1 vond, omhoog stijgen, berei
de^ rr11!8 een hoogte van negenhon-
0&SpKi Vele Britten zijn vannacht
seojev j
en getr Vn' hebben regen en hagelbui-
'Ouw° d omdat ze zich het unieke
CeunÜ?e',niet wilden laten ontgaan
*ch'
Hit2alr da* de
!<?etens„i.and Saat lopen
zeebrand de Britten
,gn lopen, is volgens de
hn9> 'J:h-aPpplijk adviseifr van de rege-
?.ahy Zuckerman, vrijwel uit-
Zake
de Qr.?n' Ro?/ Jenkins, die persoonlijk
e(Ae leidde, heeft verklaard, dat
iter nog te vroeg is om te kun-
ket
hen
*'n9 ^Qyen of de operatie brand-stich-
hitiet °gd is. Ten koste van alles
s(oTm Voorkomen worden, dat regen,
k>n..ro Pn hagel 't vuur op zee blussen.
ln ?°'<u Zlln 20 Munters de gehele nacht
jf ttfcfc,
opni
eren
leuw
geweest om de brand aan te
die als hij uit zou gaan
t0uBet° '<zwarte getij" vrij spel
de en aan de verlaten stranden van
engelse
zuidkust.
- Fransen maken zich zorgen
°ndèr°^ olievlek in 't Kanaal .Bij een
«ve?k de
t>bdg
se mranerninS in Essen heeft de Fran
co hn+ne.een spoedbestelling geplaatst
volg t olie-oplosmiddel „Ekoperl", dat
A.q ns qe producent, Eduard Michels
P'ie u s maal zijn eigen gewicht aan
het neutraliseren.
er
Voorlopig ziet
Vlek"V6venwel niet naar uit, dat de olie-
van p °ers kan zetten naar de kusten
^der a„gnt\ en Normandië, maar ook
schipbreuk van de Torrey
oijpf strijd om het behoud van de
reg Un^er Torrey Canyon heeft bu-
OefcU smuller in IJmuiden tonnen
Sin °St' °ver het risico van de ber-
sl Maatschappij schrijft onze ver-
ggever H. van KAAM op pagina 3.
cj^et zwaard waarmee Joe Andy in
vanUs -Doltini balanceert op de punt
een een dolk is echt. Dat kan ieder-
tfiil Z'en a^s het. na het optreden,
de in de vi°er blijft staan. Over
bala °te risico's van dit vak en van
hceren, zie pagina 2.
Hk^et Politieke leven in Zuid Ame-
oPer hikt de Europeaan van een
Zilig e.chtige roerigheid. In Bra-
Verd 1S 1164 n'ei' anders. Militairen
den reveri er de president en vestig-
tiSc,e®n dictatuur met een democra-
V0n" kleurtje. Lees pagina 7.
en°5b Stadsnieuws
zie pagina's 5a
en
KANT0RFM
131 en hh Rotterdam, Westblaak
ministrati!Mel- redactie en ad-
17.3Q 'S: 14 20 11, redactie na
Giro tT: 1421 14' Postbus 723.
2 28 84 V' '~>e Tijd, Amsterdam:
BE20RQ|Nr
tot 19 on afdeling lezersservice
Per maBE^T: Per week f 1.—
f 13,f 4.40, per kwartaal
o'usief pj"1 1 aPfil 1967 af), ex-
ADvpftTr- ventue'e incassokosten.
dVERTENTIES:
35 cen,/DE MAASBODE
De Tij.-. per millimeterhoogte;
cent~n9ehele op'age
'5 cent millimeterhoogte;
PPtranf. V°or familieberichten,
ottarieven 0p aanvraag.
HANNOVER, 29 maart (Reuter)
Ruim honderd Westduitsers, die in
contact zijn geweest met een arts uit
Hannover, die vorige week na zijn te
rugkeer uit India bij zichzelf pokken
constateerde, zijn in quarantaine ge
steld. Eén passagier van het vliegtuig
waarmee dr. Fischer verleden week
van Frankfurt naar Hannover reisde,
is nog niet opgespoord. De toestand
van de arts is bevredigend.
(Van onze correspondent)
In Den Briel wordt Engelsen nog
steeds geen Pardon gegeven. Dit
heeft de burgemeester van het En
gelse stadje Queensborough, die in
Brielle op bezoek was bij gelegen
heid van de verjaardag van de be
roemde tocht naar Chatham, die
admiraal De Ruyter 300 jaar gele
den maakte, kunnen merken.
De burgemeester werd met een
aüto van het hotel naar het stad
huis gereden, waar hij officieel ont
vangen zou worden. Nauwelijks ech
ter was mister W. Flanagan voor
het stadhuis uitgestapt of de rijks
wachtmeester J. van de Laan maak
te een proces-verbaal op grond van
overtreding van het parkeerverbod
voor het stadhuis. Dit ontging de
Brielse gastheren natuurlijk niet en
snel legden zij uit wie zojuist met
de auto was gearriveerd.
De wachtmeester merkte echter
op; „Ik doe mijn plicht, bij het uit
delen van een bon maak ik geen
uitzondering". Na een afschrift van
het verbaal op de ruit van de auto
geplakt te hebben stapte de wacht
meester in zijn wagen en reed weg.
Canyon komt daar nogal wat olie uit
zee aandrijven.
Acht Buccaneers van de Britse ma
rine lieten gisteravond bommen van
vierhonderdvijftig kilo vallen op het in
drieën gebroken wrak van de mammoet
tanker, waarvan nog maar een klein
deel boven water uitstak. Een omhei
ning van schuimplastic rond het wrak
bleek zoals ervaren zeelui al voor
speld hadden volstrekt geen bescher
ming te kunnen bieden tegen de olievlek.
Door de ontploffingen stond spoedig de
zee rond 't wrak in lichterlaaie en kon
den de kustbewoners van Cornwall ge
nieten van een weergaloos schouwspel.
Na de bombardementen vlogen twin
tig jagers over de Torrey Canyon om
benzinetanks te laten vallen, die de
brand moesten aanwakkeren. De eer
ste twee bommen misten kennelijk hun
doel, de derde sorteerde pas het be
oogde effect. Tot een afstand van
ruim vijfendertig kilometer bestookten
de jagers vervolgens de omgeving van
het wrak met napalm om de grote
olievlek op zoveel mogelijk plaatsen in
brand te steken. Zeker 60.000 ton olie,
de helft van wat de Torrey Canyon
aan boord had toen ze twaalf dagen
geleden op het rif vastliep, is al weg
gestroomd. Volgens minister Jenkins
had het schip toen het gebombardeerd
werd, nog ongeveer 40.000 ton olie aan
boord.
De Britse regering heeft bij het be
sluit het wrak van de Torrey Canyon
te bombarderen, bewust het risico ge
nomen, dat de eigenaars gerechtelijke
stappen kunnen ondernemen. Met de
assuradeurs is tevoren overleg ge
pleegd, maar niet met de reders. Ver
scheidene invloedrijke Britse bladen,
zoals de Times, hebben betoogd, dat
de regering in dit geval voor alles de
vitale belangen van het land moet-be
hartigen, zelfs al zou dit ten koste gaan
van het internationale recht, voorzover
dit op particulieren van toepassing is.
Minister Jenkins verklaarde na het
bombardement, dat de regering bij
haar besluit eventuele juridische en
financiële implicaties buiten beschou
wing heeft willen laten.
De Britse dierenbescherming, de
oudste ter wereld, heeft in allerijl een
vogelhospitaal ingericht, waar duizen
den vogels met aan eikaar gekleefde
veren naar toe gebracht zijn. De toe
stand van vele vogels is, volgens een
woordvoerder van de vereniging, zo
hopeloos, dat er niet veel anders op
zit dan ze maar af te maken.
LISSE, 29 maart De schaatskam
pioenen Stien Kaiser, Kees Verkerk en
Ard Schenk, zullen tijdens het bloemen
corso op 29 april een triomftocht ma
ken door de bollenstreek. Zij zullen in
de stoet meerijden op een speciaal
voor hen ontworpen praalwagen die
wordt aangeboden door de commissie
onpersoonlijke reclame van het centra
le bloembollencomité. Bij aankomst van
het corso in Haarlem zullen de schaat
senrijders op de Grote Markt aldaar
worden gehuldigd.
TOKIO, 29 maart (Reuter) Radio
Peking heeft een Chinees mode-snufje
bekendgemaakt: hemden en andere
kledingstukken die bedrukt zijn met ci
taten uit het werk van Mao Tse-toeng
en leuzen, die zijn leer prijzen.
Zetelverdeling
thans afgerond
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG, 29 maart Een vrij
optimistische formateur De Jong is
begonnen met het maken van afspra
ken met kandidaat-minister: voor
zijn kabinet. Dinsdag heeft de forma
teur uit de antwoorden van de frac
tievoorzitters een zetelverdeling
volgens de sleutel 6-3-3-2 (respec
tievelijk KVP, VVD, AR en CHU)
opgesteld, die algemene instemming
heeft gekregen. De heer De Jong is
daarmee gevorderd tot voorbij het
punt waar zijn voorganger, mr. Bies
heuvel, het formatiewerk moest
staken.
Dat de heer De Jong reeds zover
is gekomen, heeft hij niet in de laat
ste plaats te danken aan de steun van
de AR-fractie en mr. Biesheuvel. Diens
antwoord op de voorstellen gaf aan de
formateur voldoende ruimte om verder
te werken. Alleen het, als één van de
mogelijkheden, geopperde plan om de
AR een wat twijfelachtige nieuwe mi
nisterspost voor grondwetsherziening
toe te wijzen, kon in de ogen van de
AR-fractie geen genade vinden.
Mr. Biesheuvel kreeg dinsdagmor
gen nog eens opnieuw de steun van
zijn fractie voor zijn beleid in de pe
riode van informatie en formatie. Gis
teravond sprak ook het dagelijks be
stuur van de AR-partij, het modera-
men, zijn vertrouwen uit in het beleid
van de fractievoorzitter. Partijvoorzit
ter Berghuis is daarmee in de hoog
ste regionen van zijn partij nogal ge-
isoleerd komen te staan met zijn kri
tiek, al erkende het moderamen het
recht van de heer Berghuis zich over
de formatie uit te spreken zoals hij
gedaan heeft. Mr. Biesheuvel zelf zei
gisteravond nog voor de televisie, dat
hij dit verschil van inzicht graag met
de heer Berghuis wilde uitspreken
,,als de drukte van de formatie achter
de rug is".
Dat laatste kan vrij spoedig het ge
val zijn, als er zich geen onverwachte
complicaties voordoen. Formateur De
Jong beschikt over voldoende namen
van kandidaat-ministers, die geschikt
en bereid zijn de zetels in het over
eengekomen schema te bezetten, veel
van die namen zijn al bekend uit
de formatie-Biesheuvel. Betrekkelijk
„nieuwe" kandidaten zijn onder ande
ren: mr. L. de Block (KVP) Economi
sche Zaken, thans staatssecretaris van
Buitenlandse Zaken, B. Roolvink (AR)
Sociale Zaken, mr. Grosheide (AR)
Onderwijs en Wetenschappen, thans
staatssecretaris van O. en W., J. Haex
(CHU) Defensie, oud-staatssecretaris
van Defensie.
(Van een correspondent)
NEW YORK, 29 maart Oe Thant,
de secretaris-generaal van de Ver
enigde Naties, heeft gisteren zijn nieu
we voorstellen tot beëindiging van de
strijd in Vietnam bekendgemaakt. De
Verenigde Staten hebben die onmiddel
lijk aanvaard. Tot de voorstellen van
Oe Thant behoort een algemeen be
stand" tussen alle bij de oorlog be
trokken partijen, dat eerst moet wor
den gevolgd door inleidende bespre
kingen tussen de bij de strijd betrok
ken partijen en vervolgens door het op
nieuw bijeenroepen van de conferentie
van Genève van 1954.
Bij de aanvaarding van Oe Thants
voorstellen verklaarde de Amerikaanse
regering, dat het „wenselijk en een
bijdrage tot serieuze onderhandelingen
zou zijn", als onmiddellijk over een
doeltreffende staking van de vijande
lijkheden kon worden gesproken.
De Verenigde Staten zijn bereid „on
middellijk en constructief" besprekin
gen te openen over een algemene sta
king van de vijandelijkheden, hetzij
rechtstreeks door beide partijen, hetzij
via de secretaris-generaal, de beide
voorzitters van de conferentie van Ge
nève of op een andere overeengekomen
wijze.
In de Amerikaanse verklaring wordt
er aan toegevoegd: „Vanzelfsprekend
zal de regering van Zuid-Vietnam bij
dit gehele proces betrokken moeten
worden. Ook met de belangen en de
standpunten van onze bondgenoten za]
men volledig rekening moeten houden".
Op een persconferentie zei Oe Thant,
dat hij zijn voorstellen heeft samenge
vat in de vorm van 'n „aide mémoire"
en dat hij de eerste reacties van beide
partijen schriftelijk ontvangen had. Hij
wilde niet onthullen hoe de respectieve
lijke antwoorden luidden. (Later pas
werd het Amerikaanse standpunt be
kend gemaakt).
Oe Thant liet tevens blijken, dat hij
een staking van de bombardementen
op Noord-Vietnam als een essentiële
voorwaarde voor vredesbesprekingen
beschouwt. Hij herhaalde ervan over
tuigd te zijn dat als de bombardemen
ten inderdaad zouden ophouden, op die
geste binnen enkele weken" belang
rijke besprekingen zouden volgen. Hij
wilde niet discussiëren over de vraag
wat er zou kunnen gebeuren, als een
staking van de bombardementen door
Hanoi niet positief beantwoord zou
worden.
Over het toezicht op de naleving
van een staakt-het-vuren in Noord- en
Zuid-Vietnam zei Oe Thant het niet
realistisch te vinden dat die controle
door de VN, de Internationale Controle
commissie of een andere instantie zou
worden uitgeoefend. „Sporadische ge
vechten zouden kunnen voorkomen, ter
wijl de vredesonderhandelingen voort
duren". Hij wees er op, dat de strijd
in Vietnam in 1954 voortduurde, terwijl
er in Genève onderhandelingen aan de
gang waren.
Over de aard van de inleidende
besprekingen die aan een opnieuw bij
eenroepen van de conferentie van Ge
nève vooraf zouden moeten gaan, zei
Thant dat hierbij zowel sprake zou
kunnen zijn van rechtstreekse bespre
kingen tussen de regeringen van de
Verenigde Staten en Noord-Vietnam,
eventueel met deelname van de twee
voorzitters van de conferentie van Ge
nève (Engeland en Rusland), de drie
leden van de Internationale Controle
commissie (Canada, Polen en India)
óf van alle vijf landen en de twee
rechtstreeks bij de strijd betrokken re
geringen gezamenlijk.
Als het tot een formele conferentie in
Genève zou komen, aldus Thant, kan
men alleen hoop op succes koesteren,
als de vertegenwoordiger van de re
gering in Saigon en die van het Natio
nale Front voor de Bevrijding van Zuid-
Vietnam (Vietcong) hieraan deelne
men.
Met de encycliek „Populorum Pro-
gressio", over de ontwikkeling der
volkeren, plaatst Paus Paulus VI,
die men zo vaak van twijfelzucht
verdacht heeft, zich in de meest
strijdbare gelederen van de wereld
hervormers. Het begrip „Evangelisch
radicalisme dat in het kleine strijd
perk van de vaderlandse politiek
vooral bij de jongeren zoveel opgang
maakt, treedt in dit werkstuk aan
het licht. Inspirerend, vernieuwend
en van wereldwijde geldigheid. Hoe
wel wij het stuk nog niet in de
authentieke en onverkorte vorm ge
lezen hebben, dringt de vergelijking
mei Reruni Novarum van Paus Leo
XIII zich op. Paulus VI is de eerste,
die de visie van Leo XIII op de
sociale verhoudingen tussen de klas
sen en individuen overplant op de
verhouding tussen de volkeren. Met
een doorbreking van de hindernis
sen van nationale grenzen en van
verschillen in godsdienst en ras
baant hij de weg naar het „volle
humanismenaar een vreedzame
samenleving van de gehele mens
heid.
Deze encycliek is niet origineel
in die zin, dat zij in alle onderdelen
sporen trekt, die voor Rome nieuw
zijn. Nieuw zijn wel de brede, mo
derne aanpak, de felle en waar
schuwende toon en de bijna zakelijke
uiteenzetting van details. De grote
lijn rn het stuk is de gedachte, dat
de naam voor vrede in dit tijd
perk „ontwikkeling" is. Ontwikke
ling betekent geld en andere steun
voor arme landen, beëindiging van
overdreven nationalisme en van een
liberale handelseconomie, stopzet
ting van de „onverdraaglijk schan
dalige" bewapeningswedloop; en
voor het totstandkomen van dit alles
de versterking van een internatio
nale gezagsinstantie. zoals de Ver
enigde Naties.
Wij zijn blij met deze encycliek.
Het is geen triomfantelijk Romeins
geluid. Eerder een dringend beroep
op samenwerking met anderen, die
evenals wij tekort geschoten zijn.
Het zou dwaas zijn in een eerste
commentaar te pogen diep op de
belangrijke encycliek van Paus Pau
lus in te gaan. Het stuk moet nader
bestudeerd worden en het verdient
meer aandacht dan er na lezing van
de eerste uittreksels aan gegeven kan
worden. Een van de punten waar in
de nationale en internationale pers
grote aandacht aan is besteed, is de
kwestie van de geboorteregeling. De
oplettendheid van de westerse ka
tholiek, de gelovige uit de rijk'
landen, is sterk toegespitst op de
Als alle abonnees van DE TIJD zich in de letterlijke
zin van het woord schouder aan schouder zouden op
stellen, vormden zjj samen een lange rij van Rotterdam
tot Utrecht of van Amsterdam tot Den Haag.
Want dat zijn er
MEER DAN HONDERDDUIZEND!
Kent u iemand, die ook bij-DE TIJD zou willen zijn?
Vul dan onderstaande bon in en verdien zo een
PLAKBOEK DE TIJD
Ik geef als nieuwe abonnee DE TIJD op:
NAAM:
Adres:
WOONPLAATS:
Het abonnementsgeld 13,- per kwartaal)
door bovengenoemde ondergetekende.
Het plakboek gelieve u te zenden aan:
wordt voldaan
NAAM:
Adres:
WOONPLAATS:
Handtekening:
Deze bon als brief verzenden aan:
DE TIJD POSTBUS 348 AMSTERDAM
uitspraak, die de Paus zal doen over
het al of niet geoorloofd zijn van de
pil. Velen zien nu in de grote en
positieve aandacht, die Pauius I
aan de voorlichting over geboorte
regeling schenkt, de voorbode van
een kenterend getij. Het komt ons
voor dat dit nog een voorbarige con
clusie is. In de uittreksels van de
encycliek hebben wij niets gevonden,
dat niet reeds vroeger is gezegd.
In een rede voor de vergadering
van de Verenigde Naties heeft
Paulus VI eens gezegd, dat deze
organisatie er voor moest zorgen,
dat er voldoende brood op tafel van
de mensheid staat en niet, dat het
aantal aanzittenden door kunstmati
ge geboorteregeling vermindert. In
zijn huidige encycliek zegt hij, dat
Lazarus aan dezelfde tafel moet kun
nen aanzitten als de rijken. Wie
in die formulering een belangwek
kend accentverschil ziet mag het
zeggen. Ons is het voorlopig niet
duidelijk. Maar hoe dat ook zij: het
lijkt ons bij de beoordeling van deze
belangrijke encycliek, die handelt
over onze hulp aan arme volke
ren, geen goed begin als men de
uitleg zo sterk concentreert op een
zaak, die vooral de rijke landen in
teresseert. Niet dat de pil-kwestie
onbelangrijk zou zijn, maar in het
samenstel van problemen, welke de
encycliek aan de orde stelt, is het
een zaak. die meer te maken heeft
met westerse gerichtheid op eigen
belangen dan op de solidariteit tus
sen rijk en arm. Wij onderschatten
het westerse probleem niet, maar
zolang niet bewezen is. dat het toe
staan van de pil voot de rijke lan
den voorzover dat nog nodig is
van wezenlijke invloed is op de
doeleinden, die de encycliek na
streeft. achten wij het een zaak, die
zich voor afzonderlijke uitspraak
leent. Daarmee is niet gezegd, dat
deze uitspraak niet baarlijk lang op
zich Iaat wachten. Maar dat is een
geheel andere zaak.
De ziekenfondsorganisaties zetten
hun hang- en wurgvergaderingen
met de huisartsen onverdroten voort.
Over de hoofden van de betrokke
nen heen, onbegrijpelijker dan een
kabinetsformatie. Om doodziek van
te worden!
De heer Biesheuvel heeft ver
klaard, dat het voor de formatie niet
zoveel uitmaakt of men met de WD
of de PvdA samenwerkt. In het
eerste geval klagen de spijtstemmers
en de heer Berghuis, in het andere
geval zijn er weer andere klagers.
Het is een gebrek aan vertrouwen,
zo zei hij, als men meent dat de
ARP haar program met de ene partij
heter zou kunnen verwezenlijken dan
met de andere. Dat lijkt erg veel
op de theorie van de heer Roolvink,
die de partnerkeuze ook maar „lood
om oud ijzer" noemde en op de uit
lating van de heer Lardinois over
de „versierselen waarmee de con
fessionele partijen zich zouden
tooien. Eigenlijk zouden WD en
PvdA, die zo stonden te springen
om een duidelijke keuze vóór de
verkiezingen, boos moeten worden
over een dergelijke uitlating van de
heer Biesheuvel. Maar het is voor
stelbaar dat de lust om hoe dan ook
een kabinet te vormen bij de WD
groter is dan de behoefte zich kwaad
te maken. De helden worden ver
moeid. Zo langzamerhand overheerst
de mening: boe dan ook, maar een
kabinet zal er komen. Gelijk hebben
ze, maar de kunst is het te houden.
(Van een verslaggever)
HELMOND, 29 maart Het groot
winkelbedrijf Edah-Ziezo heeft de prij
zen van zestig artikelen verlaagd De
directie houdt rekening met de moge
lijkheid, dat de verlagingen een nieuwe
prijzenoorlog kunnen ontketenen.