ZAKENMAN ROBERT VAN MARLE (41)
Handelsrelaties voor uitbreiding vatbaar
BRITANNIA RULES THE WAVES
Eerste afzeggingen zijn reeds binnen
Sï
topjas '67
Groningen r
T&denka*
ONDERGANG TORREY CANYON STROP VOOR VELEN
BEVUILDE ENGELSE STRANDEN
Olie op strand
ving erbij zijn
B
f
Ondergang tanker
°st verzekeraar
ttdljoen gulden
65
GELANDü
m
Ornitholoog naar
Brits vogelhospitaal
TIJD
WOENSDAG 29 MAART 1967
VisiSEtRDAM' 29 maart - Het
ROBERT VAN MARLE
Wat is kennen? En wat is China kennen?
Vrij vertaald: Brittanje bedwingt de golven
O
LONDEN, 29 maart Met de
eerste reeks afzeggingen van
vakantieadressen aan de Engelse
zuidkust, begint het drama van
Cornwall gestalte te krijgen. Elk
Superb gesneden.
B elegant-slank van lijn,
1 eaal-comfortabel voor
e' z°mer, herfst en winter.
sot B 00rl°g-
Sprekend bewijs
ARTHUR WIJSMULLER
Goudmijn
HET KANAAL
De situatie aan de zuidwestpunt van Engeland. Grote delen van het
strand zijn al bevuild door de olie, die aanstroomt in de richting van
de pijlen.
jaar trekt dit populaire vakantie
oord meer dan twee miljoen
vakantiegangers, die hier behalve
van het strandvermaak kunnen
genieten van fraai natuurschoon.
Maar juist de stranden zijn de
voornaamste trekpleisters in dit
begenadigde oord, dat ook wel de
Engelse Rivièra' wordt genoemd.
Helpende hand
A/#:
trim chocolade-mints: van binnen
hard/zachte mint, van buiten fijne
chocolade. Verras uzelf-met trim!
CHOCOLADE-MINTS
Zestienmaal naar China
- 'Van onze verslaggever)
Marle ui'1-? vande heer Robert van
SetnborbQ u-' 11adjunct-directeur van
de (rif.,! n-v-> vertoont aan
een blanke) achterzijde
VoerH„ r?! .m rood en zwart uitge
zien K„ .!!lnese karakters. Talloze
als riafnr, dlt stukje drukwerk hem
Kanton t gediend als hij in Peking,
ZchtirL sm Sjanghai zijn op-
Ze incf maakte bij officiële Chi-
eehstprv, waarmee hij tot over
bite Jrming moest komen over zake-
trekt h genheden- In aPril ver"
Zestionn6 Van Marle voor de
rijk v= 6 1?aa^ m zijn leven naar het
Verbliifn Tse Toeng voor een
iveinn' \aTn zes weken. Hij is een der
kunriJ^ Nederlanders die met recht
'béér ri weren bet huidige China
Alles E °PPervlakkig te kennen.
Marjs ',eengerekend heeft Robert van
d°orpoK ru'm twee en een half jaar
se Dracht.
ornt0C'1 bomt hem de „statement"
Zien 8en veelvuldig door hemzelf ge-
Ch;na Kvoord te gebruiken dat hij
hppen met gemakkelijk over de
Zich n "~^a' is kennen," vraagt hij
de br'UInZend a^ acbter zijn glimmen-
hae u,' '"Slazen, gezeten in het enor-
aan ,6rkvertrek van zijn directeur,
daiïiSee achterzijde van het Amster-
eens grachtenhuis. „Ik erger me wel
land tan mensen, die beweren dat
ee„ e kennen na een verblijf van
jjLaar weken. Dat is onmogelijk.
China vlrak.s voor de zestiende maal
het a zoek' moet ik wel zeggen, dat
Wi][ v°ntuur er af is. Maar ik zou niet
kan beweren, dat ik de bevolking
aatig °°rSronden. Ik zou niet durven
cies tV6n' Wat de rode gardisten pre-
den eWeegt, en wat de achtergron-
ih ci. ,an de culturele revolutie nu tot
ken ai' inhouden, ondanks gesprek-
heb N. rode wachters die ik gevoerd
bracht laatste reis, in november,
Aw he adjunct-directeur van de
ïhi(jj6rc,amse handelsonderneming
tcpB in het tumult van de vóór- en
Standers van
ben
„chairman" Mao.
geen ogenblik bang geweest
he£. e iets zou overkomen. De Chi-
Voqj, bleven steeds even vriendelijk
tolk °ns' ""e hebben ons, via een
?roéDeens in debat begeven met een
het ^,6ardisten, allemaal jongelui van
Wel 'dand. Ze vroegen me, of ik
ge]e2eens iets in het rode boekje had
Paar6tV lk zei ja en wist zelfs een
thoUs citaten te produceren. Groot en-
®r v lasme. Toen ze vroegen, wat ik
diriga Vond, zei ik, dat ik sommige
biet k Wel goed vond, maar dat ik
de s, ®greep hoe ooit het einde van
Ben ,riih zou aanbreken. Daarop gin-
I,j Ze druk onderling in discussie."
de e 58 ging de heer Van Marle voor
aa„ rste keer Chinawaarts. „Ik dacht
bleef 6S Weker> genoeg te hebben, maar
een ,er vier maanden. Het begon met
beurs voor westerse zakenlieden
In Kanton. De handel met het Chinese
buitenland wordt gedreven door cor
poraties van de staat. Je hebt dus al
leen te maken met functionarissen van
deze instanties, de eigenlijke afnemers
krijg je niet te zien. Er is ook een
scheiding tussen de handel met Oost-
europese landen en de kapitalistische
partners. Die beurs in Kanton bijvoor
beeld is uitsluitend voor westerlingen.
De onderhandelingen voer je via een
Engels-Chinese tolk. In Kanton kreeg
ik een uitnodiging om naar Peking te
komen, waarvoor je weer een apart
visum nodig hebt. In 1958 was ik tus
sen 150 „kapitalisten" geloof ik de eni
ge Nederlander op de Kantonese beurs.
Nü ontmoet je vaak collega's uit het
vaderland. Heel West-Europa is nu
vertegenwoordigd op die halfjaarlijkse
beurs, en er worden goede zaken ge
daan."
Welke produkten heeft China aan te
biëden voor de westerse markt? De
heer Van Marle somt nadenkend op:
chemicaliën, delfstoffen (onder meer
mangaan), thee, rijst, sojabonen, tex
tiel (handdoeken, badkleding, stoffen
aan de baal), aardewerk (serviesgoed),
schoeisel, sportmateriaal (onder meer
op het gebied van basketball, de na
tionale sport van China, tafeltennis en
badminton) en speelgoed. Van Neder
landse zijde bestaat veel belangstel
ling voor deze produkten. Men hoort
beweren, dat veel goederen waarop
„made in Hong Kong" vermeld staat,
in werkelijkheid afkomstig zijn uit
Rood China. De heer Van Marle: „dat
zou ik niet kunnen onderschrijven. Ik
weet wel, dat er in Hong Kong een
Chinese Kamer van Koophandel be
staat, en dat „made in Hong Kong"
niet gebruikt mag worden, als niet een
bepaald deel van het artikel ook wer
kelijk in die stad is gemaakt." Waar
uit wel af te leiden valt, dat veel
produkten als halffabrikaat de Britse
kroonkolonie binnenkomen en in vol
tooide staat hun weg over de wereld
vinden onder de opdruk „made in
Hong Kong".
Voor de Nederlandse industrie is het
interessant te weten, welke artikelen
op de Chinese markt onthaal vinden.
Weer een hele lijst: schepen, bagger-
materiaal, plastics, kunstmest, phar-
maceutische grondstoffen, medische
apparatuur, meet- en regelappara-
tuur en fokvee. Opmerkelijk is, dat de
Chinezen alleen geïnteresseerd zijn in
het nieuwste materiaal. Met dumpgoe
deren hoeft men ze bepaald niet aan
boord te komen. Voor levensmiddelen
is China maar een kleine markt voor
exporteurs. Alleen ten tijde van de
mislukte oogsten is er wat Nederlands
vet en melkpoeder ingevoerd. Conser
ven is een Chinese specialiteit aan het
worden, zoals de Nederlandse huis
vrouw in veel levensmiddelenwinkels
al heeft ondervonden. Alle invoer uit
China is aan een vergunningenstelsel
onderworpen. Het ministerie van eco
nomische zaken stelt telkens de con
tingenten vast van goederen die ons
land mogen binnenkomen. Bescher
ming van de eigen industrie speelt een
rol bij de besluitvorming.
De handelstransacties tussen Neder
land en China zijn na de affaire met
de lastechnici weer opgebloeid. De
heer Van Marle, die deel uitmaakte
van de delegatie die onder leiding van
de heer Sidney v.d. Berg de relaties
wat wilde aanhalen, heeft evenwel de
indruk, dat de mogelijkheden niet vol
doende ingezien en benut worden aan
Nederlandse zijde. De omvang die de
handel met Rood China heeft aange
nomen, stelt hem eigenlijk nog teleur,
alle onmiskenbare resultaten ten spijt.
Via Sembodja is vorig jaar voor onge
veer twintig miljoen gulden met Chi
na verhandeld. Daarin zat een gedeel
telijke betaling van een hopperzuiger
ad 15 miljoen gulden, die al eerder
was gecontracteerd.
Chinezen zijn buitengewoon be
trouwbare en onkreukbare lieden bij
het zakendoen", vertelt de heer Van
Marle. „Er is geen spoor van corrup
tie. Relatiegeschenken zijn aan hen
moeilijk kwijt te raken. Het fooien
stelsel is, zoal niet onbekend, dan toch
onbemind. Ik maakte het mee, dat een
taxichauffeur een conferentie onder
brak en me een kwartje teruggaf dat
ik als fooi had bedoeld. Dagenlang
heeft iemand me gevolgd om me een
bankbiljet terug te bezorgen dat ik er
gens achtergelaten zou hebben." Hoe
verlopen onderhandelingen met Chine
zen? „Je moet beschikken over een
enorm geduld. Nu ben ik van nature
een ongedurig mannetje, en de eer
ste malen voelde ik me erg gefrus
treerd. Chinezen hebben zo'n haast
niet. Voor die hopperzuiger ben ik vijf
tig dagen in Peking geweest, waar
van samen dertien volle dagen aan
onderhandelingen zijn opgegaan."
Wat doe je als westerling in een Chl
nese stad als je moet wachten op na
dere beslissingen? „Het leven is er
voor ons erg monotoon. Caféleven en
ander vertier bestaat er niet, behalve
wat bioscopen. Je wandelt dus wat,
binnen de straal die het visum toelaat,
of hangt in het hotel rond. Westerse
dranken worden vrijwel niet geschon
ken. China heeft zijn eigen whiskey en
wodka. Zelf neem ik altijd whiskey uit
Holland mee". De heer Van Marle
reist meestal met de Air France of
de Pakistan Airways, die diensten
hebben op Shanghai, en ook wel met
de Aeroflot via Moskou naar Peking.
Verder is er de mogelijkheid om tot
Hong Kong te vliegen en naar Kan
ton verder te reizen per comforta
bele trein (vijf uur).
Over enkele dagen begint Robert van
Marle helemaal het type van de
westerse, puntige zakenman zijn zes
tiende reis. In zijn portefeuille o.a. het
verzoek van een dame om twee me
ter rode, beslist róde, shantung mee
te brengen. Ze had het in Nederland
nergens kunnen kopen....
ADVERTENTIE
Varsseveld Telefoon 08352-1756
LUNDIA
KASTEN
Lundia maakt
uitneembare kasten voor
ieder doel. Berg- en
archiefkasten, kleerkasten enz.
Financieel drama voor
economie van Cornwall
(Van onze speciale verslaggever)
ADVERTENTIE
®ars Va maart De verzeke-
m eHa»n als ver'oren beschouwde
gcp]Se tanker Torrey Canyon zien
een ,l\atst voor schadeaanspraken
!*"'ioen aa'bedrag van ongeveer 65
aUele schü- n' n°S afgezien van even-
d°°r Uïf claims wegens vervulling
Olie. y de reuzentanker gestroom-
j,'*® deze erzekeringsdeskundigen noe-
A' Sebiea aansPraken de grootste op
sinrU ?an <le zeetransportverzeke-
"BB1 verzewf" is voor 59 miljoen
v6n i.gSrnarkt De Condense verze-
het riSjcn draaSt veertig procent
<W„emt i„,Gt restant is naar men
°H» -bracht Verenigde Staten on-
k(,Lls VerJl' °f vracht van 120.000 ton
v°or zo ik afzonderlijk verze-
es «hljoen gulden.
Strijd om behoud olietanker
kost Wijsmuller tonnen
(Van onze verslaggever)
IJMUIDEN, 29 maart Toen di
recteur Arthur Wijsmuller samen met
zijn bedrijfschef F. Jonkman maan
dagmiddag in een helikopter boven
het in drieën gebroken wrak van de
mammoettanker Torrey Canyon
vloog, had hij het al gezien. Er was
geen redden meer aan. Onder nor
male omstandigheden slaan de lange
rollers van de Atlantische Oceaan
reeds aan flarden op de Seven Stones,
de smalle, rotsige strook tussen de
zuidkust van Engeland en de Scilly-
eilanden. Nu, bij een storm met
windkracht acht, beukte het geweld
van het water op het schip, dat als
een zwaar gewond dier op zijn einde
lag te wachten.
Toch was het dinsdagmorgen half
tien een moeilijke beslissing: De ber
gingspogingen worden gestaakt. Het
contract werd aan de rederij en assu
radeuren teruggegeven. De clausule
„no cure no pay" (geen resultaat
geen betaling) betekent voor Wijsmul
ler een verlies van honderdduizenden
guldens. Het zal weken duren, voor
het allemaal is becijferd.
Het is het risico, dat elke bergings
maatschappij loopt. Vrijwel altijd wor
den bergingscontracten op deze basis
afgesloten. Het betekent een belang
rijk stuk veiligheid voor de zeeman.
Het maakt de beslissing voor een ka
pitein van een in moeilijkheden ver
kerend schip gemakkelijker te ne
men. Hij kan hulp inroepen, maar kan
er van af als hij het zelf weet te
klaren. Tegelijkertijd verzekert hij
zich van een optimale inspanning van
de bergingsmaatschappij, die immers
haar geld letterlijk en figuurlijk in
het water ziet vallen, wanneer geen
resultaten worden geboekt.
Meestal hoort men alleen van ge
slaagde bergingen en reddingsacties.
En doorgaans staat men direct klaar
met allerlei wilde verhalen over enor
me kapitalen, die er aan zouden zijn
verdiend. De vergoeding wordt echter
door Lloyd bij arbitrage vastgesteld.
Dit is de taak van experts, die daar
bij onder meer uitgaan van de gebor
gen waarde en van de prestatie, die
er voor moest worden geleverd. Een
geborgen schip is beslist geen prijs
voor de berger. Ook niet als de ge
hele bemanning het heeft verlaten. En
tegenover een behoorlijke vergoeding
staat uiteraard het grote aantal ke
ren, dat de bergers voor niets op pad
zijn geweest, kosten hebben gemaakt
waarvan niets terugkomt. Zoals nu bij
de Torrey Canyon.
De sleepboot Utrecht met zijn 3.750
paardekrachten, die bij deze ber
gingspoging een belangrijke rol heeft
gespeeld, is voor Wijsmuller een spre
kend bewijs van de vele keren, dat
voor niets wordt gewerkt. De zeesle
per, die constant bij Landsend op sta
tion ligt om hulp te kunnen bieden
aan schepen, die in moeilijkheden ver
keren (en alleen door daar aanwezig
te zijn reeds een kapitaal kost omdat
niet alleen schip maar ook de beman
ning steeds paraat moeten zijn) is vo
rig jaar in totaal 41 keer uitgevaren.
Slechts vijf keer was er sprake van
werkelijke hulpverlening. Niet minder
dan 36 keer zette de sleepboot dus
koers naar een nood-positie zonder
dat er een cent werd verdiend, inte
gendeel geld werd uitgegeven.
De bergingspoging met de Torrey
Canyon is van het eerste moment af
grootscheeps aangepakt, zonder te kij
ken naar de kosten. Wijsmuller bracht
er honderd man voor in het geweer.
Op de dag van de stranding werden
op Schiphol drie chartervliegtuigen
gereserveerd om mensen en vooral
zwaar bergingsmaterieel over te vlie
gen. Aan boord van de tanker werden
zwaré compressoren, pompen en gene
ratoren gebracht, kostbare appara
tuur, waarvan het merendeel nu in
de golven is verdwenen. Daarbij was
ook in Engeland geleend materieel,
waarvoor Wijsmuller uiteraard de
aansprakelijkheid heeft aanvaard. Er
werd gebruik gemaakt van helikop
ters om mensen en materieel over te
zetten. En bovenal heeft deze ber
gingspoging het leven gekost van een
man.
Directeur Arthur Wijsmuller heeft
in deze dagen nauwelijks tijd er over
te vertellen. Het werk eist hem vrij
wel dag en nacht op, constant be
sprekingen met allerlei autoriteiten.
De sleepboten worden teruggetrokken.
Het is aan de rederij en assuradeu
ren om te beslissen of alsnog een
nieuwe bergingsopdracht zal worden
verstrekt, danwel dat het schip tot
wrak zal worden verklaard.
Zou deze berging, zo zij wel was
geslaagd, voor Wijsmuller een goud
mijn hebben betekend? Er zou mis
schien behoorlijk aan zijn verdiend.
Maar meer niet. Het gaat om de ge
borgen waarde. De tanker zou een
zwaar gehavend schip zijn geweest
als hij van de rotspieken getild had
kunnen worden. De reparatie zou tien
tallen miljoenen hebben gevergd. Van
de lading was nog slechts een deel
over. Dit had dan nog in volle zee
overgepompt moeten worden, waar
voor veel materieel en een andere
tanker nodig zouden zijn geweest. De
machinekamer is verwoest door een
explosie. En dan nog de sleep naar
een of andere haven. Van de verze
kerde zestig miljoen zou niet veel
meer over zijn aan geborgen waarde.
En van dat restant zoi. dan een per
centage aan Wijsmuller zijn toegewe
zen.
De balans is nu naar de andere
kant overgeslagen. Geen resultaat,
dan ook geen betaling. Een zware fi
nanciële slag voor het bedrijf, dat
echter wel gewend is een stootje, en
ook een zware stoot, op te vangen.
Het is het risico van het bedrijf.
Maar bij directeur Arthur Wijsmuller
weegt bijzonder zwaar, dat dit risico
ook mensenlevens inhoudt. Zo'n klap
komt onherstelbaar hard aan.
H. VAN KAAM
Padstow
encfe
Plymouth
CANYON
Faimo
zancs
Aan de vooravond van het grote
seizoen stroomt er nog altijd olie
naar en op de stranden in de vorm
van een dikke, vette, kleverige drab.
Duizenden zijn in de weer om te
redden wat er te redden valt. Om
over zoveel mogelijk mankracht te
beschikken zijn zelfs gevangenen van
de Verne-gevangenis op het eiland
van Portland ingezet.
De toeristenindustrie van Cornwall
omvat jaarlijks een paar miljoen be
zoekers, die in totaal de plaatselijke
bevolking zesmaal overtreffen. De va
kantieactiviteiten hier vertegenwoordi
gen per jaar een bedrag van 400 mil
joen gulden. De hoteliers en eigenaars
van bungalows en chalets klagen er
over dat het tot nu toe ontbroken
heeft aan goede voorlichting over de
juiste stand van zaken aan deze kust.
Zij wijzen erop dat de olie lang niet
overal heeft toegeslagen en dat er ook
plaatsen zijn waar men er door grote
krachtsinspanning in slaagt het duivel
se zwarte tij te keren.
Op grote schaal wordt gewerkt aan de
vervaardiging van plastic versperrin
gen die de oliestroom moeten tegen
houden. Bulldozers worden in steeds
groter aantal ingezet om besmeurde
stranden om te ploegen. Men is er
langs deze kust van overtuigd het ge
vecht gewonnen te hebben voordat de
grote stroom vakantiegangers zuid
waarts begint te trekken.
Vandaar dat berichten over de eer
ste afzeggingen hier angst en paniek
teweeg brengen. „Waarom denkt men
toch dat hier nu de hele zaak plat
ligt, overspoeld is door een niet meer
weg te krijgen oliemassa", klaagde
een hoteleigenaar, die de ene afzeg
ging na de andere ontvangt. „De olie
stroom betekent een geweldige tegen
slag, maar we vechten ertegen en ik
ben ervan overtuigd dat wij het win
nen".
Intussen gaan er steeds meer stem
men op om het getroffen Cornwall de
helpende hand. te reiken. De vereni
ging van Engelse Hotels en Restau
rants heeft er bij de regering op aan
gedrongen de getroffen leden in Zuid-
Engeland een compensatie voor ge
derfde inkomsten te garanderen.
Een van de voormannen van deze
organisatie, de heer H. Ashton uit
Blackpool, zei: „Heel Engeland kan
zijn sympathie voor Cornwall bewijzen
door het juist nu in zijn moeilijke
uren niet in de steek te laten. Zeker
wij, hier in Blackpool, wensen in geen
enkel opzicht van Cornwalls ongeluk
te profiteren".
Naast de vakantie-industrie dreigt
ook een catastrofe voor de visserij
van Cornwall, minder omvangrijk dan
elders in Engeland, maar toch van
groot belang voor de plaatselijke eco
nomie. Het gaat vooral om de vangst
van haring en makreel, terwijl er ook j
een kleine, maSr gezonde oesterindus
trie is gevestigd. De vis van Cornwall
wordt al niet meer verkocht, uit angst
dat deze dieren met de olie in aanra
king zijn gekomen. De visserijvloot is
zoveel mogelijk voor de bestrijding van
de olie ingezet, maar het is de vraag
of straks, als men weer normaal ter
vangst gaat, de angst voor besmette
vis verdwenen zal zijn.
ADVERTENTIE
trim
LEIDEN, 29 maart Namens de
stichting Vogelrampenfonds Haarlem en
omstreken en met medewerking van
het Wereldnatuurfonds Nederland is
vandaag de ornitholoog I. M. Kwak
van het vliegveld Zeppe naar Enge
land vertrokken om in het vogelhospi
taal Mousehole te helpen bij het reini
gen van de vele aan de olie van de
tanker Torrey Canyon ten prooi geval
len vogels.
Hierbij wordt gebruik gemaakt van
een preparaat, dat de heer Kwak sinds
vorig jaar in samenwerking met de
stichting Vogelrampenfonds reeds met
succes op een aantal stookolieslachtof
fers aan de Nederlandse kust heeft
toegepast en dat volkomen veilig is
gebleken.
(Van onze verslaggever)
ROTTERDAM, 29 maart Een che
misch bedrijf in Schiedam heeft
vooruitlopend op de mogelijkheid dat
ook Nederlandse stranden overspoeld
worden met de olie van de Torrey Ca
nyon adviezen opgesteld voor be
strijders van olie.
Het bedrijf zegt, dat er een centrale
commandopost ingericht moet worden,
van waaruit bij voorkeur de burgemees
ter van de bedreigde gemeente de be-
strijdingsoperaties moet leiden. Daar
moet ook een journaal bijgehouden
worden van de werkzaamheden, zodat
later gemakkelijk vastgesteld kan wor
den wie wat moet betalen.
Over de eigenlijke bestrijding zegt het
advies, dat in de eerste plaats snel op
getreden moet worden. De vloedbewe
gingen van de zee kunnen de olie weer
met zand bedekken. De olie kan het
best met bulldozers in kuilen aan de
voet van de duinen worden geschoven.
In die kuilen kan de olie in brand wor
den gestoken. Dikke olie op het strand
met chemische middelen bestrijden
wordt te duur geacht. Waar verbran
den niet mogelijk is, moet de olie opge
zogen worden in rioolwagens.
