DE MAASBODE
De Jong brengt koningin eindrapport uit
Des. Schmelzer:Moeilijk
bekwame mensen te vinden
Vandaag
Ontslag voor
1700
man
bij Van Heek
m
Huisartsen: nieuw
bestuur kiezen
Op hol
Vrijmoedig commentaar
eu
Woningbouw op
hetzelfde peil
dJ^ÏJD
Export Edammer
naar Amerika
loopt gevaar
herder
Over een paar jaar toch zelf dokter betalen?
DÖÜD
Otterdam, DINSDAG 4 APRIL 1967
SOMBER
122e JAARGANG No. 39593
HAAG' 4 aPril Van_
r aag is de constituerende
^Priehtings"-vergadering ge-
E>e t van ^et nieuwe kabinet-
form Vanochtend heeft de
So^eiir de koningii op paleis
°Pdr meegedeeld dat hij de
kabjacht tot de vorming van een
lVeeifet aanyaardt. Pas volgende
de m Zal het nieuwe kabinet in
v *eede Kamer de regerings-
jklaring afleggen.
14 pagina s
DH MAASBODE
M DIRECTIE:
f A. M. van der Kallen
HOOFDREDACTIE:
h M. Lücker
4rs- A. J. Cuppen
k7 30
F
Miün
Formateur De Jong legt de laatste hand aan de formatie van zijn kabinet. Hij is geslaagd, zijn secre
taresse zet de minister in de bloemetjes niet alleen om de „karwei" die nu geklaard is, maar ook
om het feit dat de komende minister-president 52 jaar geworden is.
Afspraak fractieleiders
er is weer
in alle winkels
van
niet duur we! heerlijk
Glazenwasser gevallen
Aldus DE TIJD van honderd jaar geleden.
(Financiën en economie
DE TIJD
Veel bewolking met af en toe enige
lichte regen of motregen. Matige j
tot vrij krachtige westelijke wind. 1
Weinig verandering in temperatuur.
ZON op: 6.C8
MAAN op: 5.20
onder: 19.19
onder14.21
KABINET VOLGENDE WEEK
IN KAMER
n onze parlementaire redactie)
en 1 Cornmentaren op de formatie
staar,6* kabinet dat daaruit is ont-
heerA.z'ln nogal verschillend. De
hei(j 0x°peus, Volkspartij voor Vrij-
hien Democratie, noemde de sa-
,,hepi 'kng van de nieuwe regering
^.behoorlijk». Drs. Schmelzer,
^aCht- 6 Y°lkspartij, sprak de ver-
Zal <-i uh, dat het kabinet erin
tiotn,ia|en bet evenwicht in de eco-
tiaaru-..e situatie te herstellen en
"uitstr-1,1 'n sociaal opzicht een voor-
tvaj jeve,?d beleid te voeren. Voor
ipende uitgaven betreft zal in de ko-
Schmp. -laren, volgens de heer
gebonk r:. "een zekere soberheid"
Zitter Zkn' kle KVP-fractievoor
dat heï'n4t *let een zorgeh.ike zaak,
kwame stee(ls moeilijker wordt be-
Schan pensen tot het minister-
p te bewegen.
Afslag krijgen ook wel eens mi-
Wfrs' Hun wachtgeld is excel-
daJ,Hoe lang het wachten kan
Jiet en welke ambtenaren bijna
Win Zoveel verdienen als een be-
v6r bsman, meldt onze speciale
siaggever op pagina 3.
rul,*J?ee(*e en laatste deel van de
hek Populorum Progressio pu-
r.en wij op pagina 7. De verta-
fje° ls van DRS. J. SCHIPHORST.
H
enc
Van eerste deel stond in de krant
Bisteren.
bet' tjIjlder verblijft vandaag met
lana ®berlands j elftal in Oost-Duits-
°Ver Niettemin is er onzekerheid
'®cht meespelen van de Ander-
- Voetballer in de wedstrijd van
in Leipzig. Onze verslagge-
"ina "óiaarten be Vos wijdt op pa-
ait over dit onderwerp uitvoerig
V0o
en stadsnieuws zie pagina's 5a
De tijd
TOREN:
kANjTr
13] "tN: Rotterdam, Westblaak
min|Setn l"el- redactie en
kiir
_,pjstfatie; 14 20 11, redactie na
our: 14 21 14 Postbus 723.
2 28 84 v' '->e Tijd. Amsterdam:
ÖE2ORgim^
tot 1 q a™eling lezersservice
Abq 30 nor, tel. 010-142810.
Per ^j5^ENT: per week ƒ1.
ƒ13®and ƒ4,40, per kwartaal
cassTT' exclusief eventuele In-
A^Vfpt
TIES:
3s T|jd/DE maasbode
Dg T®nt per millimeterhoogte;
95 gehele oplage
?5 Per millimeterhoogte;
"0niracttarieven
voor familieberichten.
op aanvraag.
Het zit hem niet alleen in de hono
rering en de normale politieke risico's
van het ministerschap, zei de heer
Schmelzer. De bewegingen in de par
tijstructuren, de toekomst van de hui
dige partijen en de onzekerheid door
een roerige" achterban maken het
moeilijker dan ooit om mensen uit een
gevestigde carrière weg te halen.
De heer Schmelzer trok uit de erva
ringen van de laatste weken de con
clusie dat men zuinig moet zijn met
de mensen, die wel bereid en capabel
zijn. In de toekomst moet er boven
dien bij de samenstelling van de ka
merfractie ook meer op worden gelet
dat jonge geschikte mensen tijdig de
gelegenheid krijgen politieke ervaring
op te doen en naar een ministerschap
te groeien. De wijze van kandidaat
stelling bij de KVP is, volgens de heer
Schmelzer, wel zeer democratisch
maar voor een goede opbouw van de
fractie weinig ideaal. Hij noemde het,
achteraf gezien, ook een fout dat kan
didaat-ministers niet tijdig ook in het
openbaar naar voren zijn geschoven.
Mensen als drs. Horbach worden
daardoor voor de leeuwen geworpen
met een reputatie die onvoldoende is
opgebouwd."
De socialistische fractie-voorzitter,
drs. Den Uyl heeft verklaard dat hij
„in zeker opzicht" wel spijt ervan had
dat de Partij van de Arbeid niet aan
de regering deelneemt. „De socialisten
zouden graag hun bijdrage hebben ge
geven ter vernieuwing van de maat
schappijstructuur" zei hij. De heer
Den Uyl verwacht niet, dat er nu veel
van de noodzakelijke vernieuwingen te
recht zal komen. „Ik kan nauwelijks
in dit kabinet geloven. Het is geen
echt kabinet. De heer De Jong heeft
een ploeg bijeengebracht die blijkbaar
voor minister Biesheuvel niet deugde,
althans enkele personen daaruit."
Mr. Van Mierlo van Democraten '66
betreurt in het bijzonder de bezetting
van binnenlandse zaken door mr. Beer-
nink. Deze heeft enige tijd geleden ge
zegd dat hij „niet zo'n behoefte" heeft
aan de staatsrechtelijke vernieuwingen.
(Vervolg op pag. 4)
(Van onze verslaggever)
ENSCHEDE, 4 april De directie
van Van Heek en Co. Kon. Textiel
fabrieken N.V. heeft vanmorgen op
een persconferentie meegedeeld, dat
in verband met de voortschrijdende on
gunstige ontwikkeling waarmee de on
derneming de laatste maanden werd
geconfrnteerd, besloten is om de bei
de katoenspinnerijen en een deel van
de witgoedweverijen van het concern
stil te leggen. In verband hiermee
zullen op korte termijn ca. duizend
personeelsleden moeten afvloeien. De
ze week nog ontvangen zy een aan
zegging tot ontslag. Op iets langere
termjjn, dat wil zeggen over enkele
maanden, zullen nog ongeveer zeven
honderd personeelsleden voor afvloei-
mede omdat ht ook noodzakelijk is ge-
ing in aanmerking worden gebracht,
bleken de weverijen in Neede te sluiten.
Het totaal van de ontslagen perso
neelsleden komt hiermee op 1700, in
tegenstelling ot wat aanvankelijk ge
meend wera. Hetligtin het voornemen
enige belangwekkende delen uit Neede
naar elders over te brengen. De heer
H. van Jooien, directeur van Van Heek
en Co., deelde mee dat naar aanlei
ding van het verzoek aan de regering
om in enigerlei vorm zodanige steun
te verlenen, dat de onderneming al
thans gedeeltelijk haar bedrijf zou kun
nen voortzetten, van het ministerie
van Economische Zaken bericht is ont
vangen, dat de regering gezien
de mogelijkheid tot een redelijke ex
ploitatie op langere termijn van de
overige produktiebedrijven :n Ensche-
dee en daarbuiten, waar nog onge
veer tweeduizend personeelsleden werk
zaam zijn bereid is tot het leveren
van en bijdrage tot de nstandhouding
van de levensvatbaarheid van Van
Heek.
Deze regeringssteun bestaat uit een
onder bepaalde voorwaarden door de
staat gegarandeerd krediet van de Na
tionale Investeringsbank. De bespre
kingen over de voorwaarden van dit
gegarandeerde krediet, waarvan de
directie de grootte niet bekend wens
te te maken zullen op korte termijn
worden afgerond.
Bij de afvloeiingen zal grote aan
dacht worden geschonken aan de so
ciale gevolgen van de getroffen maat
regel. Daarover wordt met de vakor
ganisaties verder overleg gepleegd.
(Van onze verslaggever)
DEN HAAG, 4 april Te ver
wachten valt dat de Landelijke Huis
artsen Vereniging (L.H.V.) binnen
kort een nieuw bestuur zal moeten
kiezen. Enkele bestuursleden van de
elf overwegen uit te treden.
Dc Helmondse arts H. Sanders is
de eerste die nu al heeft bedankt. Zei
dokter A. Weyenborg, voorzitter van
de onderhandelingsdelegatie, gister
morgen nog dat een desbetreffend be
richt „uit de duim was gezogen", gis
termiddag gaf hij de juistheid ervan
toe. Nog andere bestuursleden zullen
dit voorbeeld volgen.
Volgens een bestuurslid nemen de
desbetreffende artsen dit besluit ener
zijds omdat zij het niet met het ge
voerde onderhandelingsbeleid met de
ziekenfondsen eens zijn, anderzijds om
dat de intensieve en langdurige verga
deringen hun gezondheid, hun gezinslé
ven of hun praktijk gaan bedreigen.
„Voor de een geldt meer teleurstel
ling over het bereikte resiiltaat bij de
onderhandelingen, bij de ander gaat het
meer om persoonlijke omstandigheden"
aldus deze woordvoerder.
De moeilijkheden in het bestuur zijn
al gebleken, toen het de richtlijnen
van de minister om tot een overeen
komst te komen met slechts de kleinst
mogelijke meerderheid aanvaardde. Ze
zijn eerst nu naar buiten getreden,
omdat de leden het als een soort ere
code hebben beschouwd naar buiten toe
als een eenheid op te treden, totdat
de onderhandelingen zouden zijn afge
rond.
Volgens een bestuurslid van de LHV
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG. 4 april Het nieuwe
kabinet kan in 1968 ongeveer het
zelfde aantal woningwetwoningen in
aanbouw nemen als in 1967: 55.000
tot 60.000.
De nieuwe minister van Volkshuisves
ting. ir. Schut, weet met dit gegeven
althans voor het eerste jaar waar hij
aan toe is. Daarna zal het kabinet
eventueel aan de hand van de algeme
ne economische siUtatie, de behoefte
en de toestand in de bouwnijverheid an
dere beleidslijnen kunnen uitstippelen.
De afspraak over de 55.000 tot 60.000
woningwetwoningen is opgenomen in de
hoofdlijnen van het nieuwe regerings
programma. V or de hele komende ter
mijn van vier jaren zal de woningbouw
in totaal gesubsidieerd en ongesub
sidieerd het hoge prnduktiepeil van
thans, circa 110 000 woningen, moeten
handhaven
Het nieuwe kabinet vindt het juist
>dat gesubsidieerde woningen worden be
woond door mensen die die subsidie no
dig hebben. Het is echter zeer de vraag
of het voorstel van de huurtoeslag, dat
is ingediend door mr. Bogaers, gehand
haafd zal blijven. Dit voorstel is ook
in de Tweede Kamer op grote bezwa
ren gestuit.
is het ondanks de nu bereikte over
eenkomst, waardoor het huidige abon
nementensysteem tot 1970 is veilig ge
steld, geenszins denkbeeldig dat vóór
die tijd alsnog het verrichtingssysteem
zal worden ingevoerd. Hierbij zal de
patiënt rechtstreeks aan zijn arts moe
ten betalen om daarna zijn kosten (ge
deeltelijk) bij zijn fonds te verhalen.
Ook in fondskringen is al een stem
opgegaan die een eigen risico als mo
gelijkheid heeft opgeworpen om de sterk
stijgende kosten in te dammen, aldus
een bestuurslid van de LHV. „Wanneer
beide partijen vinden dat er op zo'n
systeem moet worden overgestapt, zou
dat nog voor 1970 kunnen gebeuren",
zei hij.
ADVERTENTIE
ys
V";W,
„iüi:
DEN HAAG, 4 april Een glazen
wasser var 25 jaar, J. Neefs, is van
vijf meter hoogte op het trottoir geval
len en gedood.
BERLIJN.
In de nabijheid van Ems heeft het volgende treurige
voorval plaats gehad. Graaf von Kielmansegge was met
zijn echtgenoote een rijtoertje gaan maken en mende
zelf de paarden. In de nabijheid van het stadje werden
de paarden schichtig, gingen op hol en in den snellen
vaart werd het rijtuig tegen een boom geworpen, waarbij
de graaf ernstige wonden aan het hoofd ontving.
Een eeuw later herhaalt de geschiedenis zich ongeveer. Weer
is er een von Kielmansegg En weer is er iets op hol Geen
paard ditmaal, maar een menigte hoofden.
Verandert er dan zo weinig?
Zeker niet. Kijkt u maar eens naar LE TIJD. Van kleine
krant met luttel aantal abonnees groeide DE TIJD naar een
krant van wereldfaam, die meer dan honderdduizend abonnees
telt.
Kent u iemand, die ziel- daarbij wil aansluiten?
Vul dan onderstaande bon in en verdien een
PLAKBOEK DE TUD
Ik geef als nieuwe abonnee DE TIJD op:
NAAM:
Adres:
WOONPLAATS:
Het abonnementsgeld 13,- per kwartaal) wordt voldaan
door bovengenoemde ondergetekende.
Het plakboek gelieve te zenden aan:
NAAM:
Adres:
WOONPLAATS:
Handtekening:
Deze bon als brief verzenden aan:
DE TIJD POSTBUS 348 AMSTERDAM
Nadat wij de weinig voorspoedige
geboorte van bet kabinet-De Jong
zonder veel enthousiasme gevolgd
hebben ligt bet voor de band, dat
wij de nieuwe combinatie met re
serve begroeten. Het getreuzel van
de vier regeringspartijen in een
periode waarin vertrouwenwekkende
spoed geëist was, bet geschuif met
de portefeuilles en de keuze van de
personen, het zijn stuk voor stuk-
factoren, die aan liet vertrouwen ge
knaagd hebben. Het kabinet-De Jong
is geformeerd met de rug tegen de
muur. Als wij bet bij deze de gunst
van de twijfel geven moet daarbij
worden opgemerkt, dat deze gunst
bij zoveel reden tot twijfel bij
zonder groot is.
De commentaren van de fractie
leiders op de totstandkoming van dit
kabinet zijn niet hoopgevend. Zij
slaken voornamelijk diepe zuchten
van verlichting, maar dat betekent
niet dat zij voldaan zijn. Er is alleen
maar opluchting omdat nóg erger
op bet nippertje voorkomen is. Voor
bet aantrekken van vrij onbekende
en in ieder geval politiek onervaren
figuren heeft men het excuus, dal
iedereen toch een keer moet begin
nen. Maar dat is een pover argu
ment, want een zo grote recrutering
van onervarenen is waarschijnlijk
zelden vertoond. Tegen de opmer
king. dat het .earn niet is ingespeeld
en weinig politiek sterke mannen
bevat, wordt aangevoerd, dat het
met sterke mannen ook niet alles
is en dat de financieel-economische
nood er wel eens voor zou kunnen
zorgen, dat een uit de nood geboren
groepsgeest ontstaat, welke tot een
sterke binding kan leiden. Ook in
dat opzicht roemt men op zijn zwak
heid. En als de heer Toxopeus zo
trots vertelt, dat in ieder geval zijn
partij steeds geschikte figuren naar
voren heeft gebracht, vergeet hij. dat
juist deze zelfbewustheid bij een
partij als de ARP een paar ge
schikte figuren voor de eer heeft
doen bedanken.
De narigheid met deze formatie
is begonnen toen mét de heer Zijlstra
ook het Zijlstra-effect weg-ebde.
Men heeft geen figuur gevonden,
die de vaart er in kon houden en
daardoor ging de goodwill van de
huidige combinatie verloren om
plaats te maken voor herlevend on
behagen en twist en twijfel in de
achterban van de confessionele par
tijen. Nu staat een team, waaraan
men met recht twijfelen mag, voor
de geweldige taak de verspeelde
kansen goed te maken en de ge
spletenheid in de gelederen op zijn
minst te bedekken. In plaats van
een vliegende start krijgt men een
blok aan het been.
Twijfel aan het nieuwe kabinet
op grond van de politieke onerva
renheid van vele ministers is een
wat gemakkelijke zaak. Er valt niets
te bewijzen. Afwachten is de bood
schap en hopen, dat het meevalt.
Elelaas is er ook grond voor twijfel
als men de politiek ervaren liguren
bekij kt. Neem prof. Witteveen. Een
kundig theoreticus, maar wat zijn
beleid onder het kabinet-Marijnen
betreft, belast met het odium, dat
hij de basis gelegd beeft voor
financieel-economische moeilijkheden
waar het kabinet-Cals mee te maken
kreeg. Door te grote toegeeflijkheid
enerzijds, door gebrek aan durf tot
insnijdende bezuinigingen van de
WASHINGTON, 4 april (Reuter)
President Johnson heeft de Ameri
kaanse tariefcommissie opgedragen on
middellijk een onderzoek in te stellen
naar de invoer van zuivelprodukten in
de Verenigde Staten. De Amerikaan
se minister van Landbouw, Órville
Freeman, is van mening, dat de in
voer van sommige kaassoorten, waar
onder Edammer, en room een belem
mering vormt voor het goed functio
neren van het Amerikaanse prijssteun-
programma.
Als de commissie van mening is, dat
de invoer van sommige zuivelproduk
ten moet worden verminderd moet zij
aanbevelingen doen voor do wijze,
waarop dit kan gebeuren. Amerikaan
se regeringsfunctionarissen verklaar
den, dat een onderzoek van deze aard
gewoonlijk een maand of twee in be
slag neemt.
andere kant. Dan de beer Roolvink.
Het is bekend, dat bij in de ARP
niet de meest geliefde figuur is en
dat zijn optreden door de vakbewe
ging met geprikkeldheid wordt af
gewacht. De beer Beernink. Hij
beeft er nooit een geheim van ge
maakt, dat de vernieuwing van bet
kiesstelsel, veranderingen in bet par
tijwezen en vindingrijkheid ten aan
zien van moderne bestuurs-struktu-
ren hem geen rode oortjes van ijver
bezorgen. De beer De Jong zelf
tenslotte. Hij zal ongetwijfeld
een goede teamleider zijn. maar
voor financieel-economische kwes
ties heeft hij een blinde vlek. Zal
bij goed geloodst worden door het
driespan De Block-Witteveen-Rool-
vink? Gebrek aan twijfel op dit punt
kan makkelijk in licht vaardigheid
ontaarden.
De KVP voert als verontschuldi
ging voor de strubbelingen bij de
personeelsbezetting aan, dat zij de
waardevolle mensen, die zij ver
geefs naar voren geschoven heeft,
te laat beeft „opgebouwd Er wa-
ren te veel onbekende figuren bij.
Dat zal wel juist zijn. Een grotere
fout is echter, dat deze figuren niet
afkomstig waren uit de fractie zelf.
Men schijnt nu wel in te iien. dat
bij de kandidaatstelling voor de Ka
mer te weinig rekening wordt ge
houden met de mogelijkheid van een
toekomstige ministeriële loopbaan.
De basis van dat kwaad ligt in de
partijstruktuur, die meer naar een
evenwichtige verdeling naar regio en
maatschappelijke organisatie dan
naar politieke potentie kijkt de
goede afgevaardigden niet te na ge
sproken. Het zou goed zijn als de
ervaringen nu zouden leiden tot een
interne structuurwijziging in enge
zin. Herziening van de partij-struk-
tuur rn ruime zin, welke naar onze
mening een lossere verhouding tot
de katholieke maatschappelijke or
ganisaties noodzake lijk maakt, zal
er gemakkelijker door worden.
Hoe het met deze herziening zal
lopen bij de huidige regeringscombi
natie is overigens wel een belang
rijke vraag, die wij a! eerder gesteld
hebben. Deze wijziging lijkt immers
een kristallisering rond de verschil
lende polen van een partij naderbij
te brengen. Of men nu spreekt over
„evangelisch radicalisme ol over
een toenadering tot de PvdA, maakt
daarbij niet zoveel verschil. In beide
gevallen zou een als „rechts erva
ren politiek van het kabinet de ge
sprekken over een hervorming laden
met de bijgedachte, dat in de par
tijen gewerkt wordt aan de afbraak
van bet circus, dat aan de laatste
voorstelling bezig is. En „rechtsis
men in de ogen van de meest fer
vente partijherxormers al heel gauw.
De komende regeringsverklaring
heeft om die reden wel een zeer
bijzonder diep ingrijpende betekenis.
Een voorlopig laatste woord over
niet uitverkoren kandidaten en een
opgeofferde figuur: de heer Bot. De
beer Schmelzer beeft gelijk als bij
bet opneemt voor iemand als de beer
Horbach. Als men ziet wie uiteinde
lijk uit de bus komen worden de
verwijten aan het adres van de
Deventer fabrikant des te navranter.
Maar mei de erkenning, dat de KVP
te weinig aan de „opbouw" van
waardevolle figuren doet neemt de
fractieleider van de KVP een deef
van de schuld voor eigen rekening.
Dat is goed. Beter zou het zijn als
zoiets in bet vervolg niet meer nodig
was.
Met bet afvallen van de heer Bot
is meer gezegd over de hardheid van
het politieke bedrijf, dan over de
vindingrijkheid van partijen en for
mateur. Wij hebben niets tegen de
beer Udink, wij verwachten eigen
lijk nogal veel van hem, maar we
hadden ook niet veel tegen de minis
ter zonder portefeuille, doch mét
prioriteit, de heer Bot. Geheel vol
gens de blauwdruk van Goldfinger
Zijlstra heeft de suizende bolhoed
van agent 6-3-3-2 het hoofd van Bot
van de romp gescheiden. De Jong
heeft in ieder geval Bot gevangen,
dachten wij zaterdag. Wij konden
niet vermoeden, dat het op deze
manier zou gebeuren.
