Tom Poes mdeMaaxiblaffers
KRONIEK
Boude wijn de Groot
krijgt gouden plaat
Televisie
Radio
Brieven
van lezeïg
THE LIVING THEATRE
SHERRY
Je
m
g
m
MAX HERSCHEL
DR J. VAN RIEMSDIJK
Duitsers filmden
eigen misdaden
Grensrechters
in de Biesbosch
\e:e>t
Glenn in LeideI)
H
Ki
Mi
Ansichtkaarten
van prinsenkind
Spectaculaire zijsprong
DONDERDAG
DONDERDAG
GOUD
Getto van Warschau
op NCRV-scherm,
De kloosterwereld
Voetbal
Annuario Pontificio
VRIJDAG
VRIJDAG
cloo^
ni err es-
DE TIJD
DONDERDAG 20 APRIL 1967
MAX HERSCHEL
dubbel bij een prins
6xf
De persverslagen blijven kort
op vage Vuursche dagen.
Alleen als er gevoetbald wordt
dan schrijft men: pers verslagen.
CHRONOS
Dr. J. VAN RIEMSDIJK
"Mi
6022. Tom Poes
had de onder
aardse gang ge
volgd, totdat hij
opnieuw voor een
deur kwam. Deze
bleek toegang te
geven tot een
grote ruimte, die
vol eigenaardige
machinerieën
stond. Op het mo
ment dat hij bin
nentrad plofte er juist een SOP-lid uit een trechter. Het ventje
werd opgevangen op een glijbaantje, dat naar beneden voerde, en
het kwam zodoende terecht voor een bank waarop reeds twee
collega's gezeten waren. Deze schonken echter geen aandacht aan
hem. Ze zaten onbewogen voor een luidspreker waaruit een een
tonige stem klonk.
„Maanblaffers vermommen zich goed en ze dringen zich overal
in", sprak deze. „Soms vindt men ze op belangrijke posten. Ze
vormen een groot gevaar..."
„Juist", mompelde Tom Poes. „Hier worden de robots dus ge
maakt, en die luidspreker dient om hun geluidsbanden te voeden.
Zo leren ze praten. Het is heel knap, werkelijk!"
Hij liep zoekend door de zaal, totdat hij een grote schijf Se
werd, die in de zijkant van een toestel bevestigd was. .jf,
„Dit lijkt me een soort regelaar toe!", vervolgde hij tot zlC 0
„Hiermee zal de produktie van de Soppers wel bestuurd 0
Als ik dat geval nu eens stil kon zetten zou ik een heel eino
Maar hoe doe ik dat?"
Hij bestudeerde peinzend de vreemde tekens op de wijzerP
maar in deze bezigheid werd hij gestoord door het geluid vaU
naderende voetstappen...
Nederland I
Nederland II
België Nederlands
België Frans
Duitsland I
Duitsland II
België Frans
Duitsland I
Hilversum I 402 m.
Hilversum II 298 m.
Brussel 324 m.
Hilversum II 298 m.
Hilversum III 240 m.
Brussel 324 m.
3.
Het Land van Maas en Waal heeft
Boudeioijn de Groot een gouden
plaat opgeleverd. De Gorinchem-
se Ridder van Rappard overhan
digde hem de trofee in het slot
Loevenstein.
DRY PALE MEDIUM DRY
Duitsland II
Nederland I
WACHT
EFFE.
NIKS
ZEGGE. NI..
HU WERD GE
RAAKT DOOR 'N
METEOORTIJDENS
DE OPERATIE
EEN KUDDE
BUFFELS
TRAPTE HEM
PLAT
HIER IS
BAS WEER
VèilC,
[■llY
*-
tf-
VARIANTEN
Max Herschel (60 jaar) is een opval
lende figuur onder de tientallen foto
grafen, die dag in dag uit kasteel
Drakensteyn belegeren. Niet alleen
door zijn gelijkenis met Alfred Hitch
cock, maar vooral ook door. zijn kalm
te. Rustig wacht hij zijn kansen af, zijn
camera met indrukwekkende telelens
voortdurend onder handbereik. De fo
to, waarom het hem deze keer te doen
is, moet door prins Claus gemaakt wor
den. Max Herschel kan er slechts het
beste van hopen.
De eerste foto's, die de prins van
de baby maakt, worden door het ANP
over de hele wereld verspreid. Maar
er schieten altijd wat negatiefjes over,
weet Herschel uit ervaring. De rech
ten berusten bij de Rijks Voorlichtings
Dienst, die voor de verdeling zorgt.
Die overblijvende en dus exclusieve
kiekjes worden door Herschel en zijn
vakbekwame medewerkers in 'n record
tijd tot ansichtkaarten verwerkt en aan
zo'n vijfhonderd Nederlandse boekwin
kels gestuurd. ,,Ik kijk niet op een
miljoen kaarten, maar hoop wel dat
ik een paar verschillende portretjes kan
krijgen. Aan een soort kaarten heb
ik niets, dat kost meer dan 't opbrengt.
„Maar al zou hij het met één foto moe
ten doen, dan nog geen probleem. Hij
kent een technisch foefje, waardoor
hij toch verschillende kaarten kan uit
geven.
Heeft hij geen concurrentie? „Na
tuurlijk wel. Maar door onze jarenlan
ge ervaring kunnen wij het spelletje
snel spelen. Het ontwikkelen van de
foto's en het drukken van de kaarten
is altijd een race tegen de klok. Het
gaat er om nèt even eerder te zijn
dan de anderen. Winstgevend is het
nauwelijks. Ik beschouw het meer als
»en service aan mijn vaste klanten".
Max Herschel is eigenaar van het
fotobureau ,,'t Sticht" in zijn geboor
testad Utrecht. Hij moet het vooral
hebben van de massa-verkoop van fo
to's van film- en tienersterren. Hij
prijst zich gelukkig, dat hij zich de
„lijffotograaf" van Adamo mag noe
men. Vóór de oorlog zat hij in dames-
confectie en herenmode, in Amsterdam
vooral, maar ook in het buitenland.
Toen hem dat teveel werd, keerde hij
terug naar Utrecht, waar hij enige da
meshoedenzaken begon. „Mijn moe
der had zo'n zaak. Die nam ik over
met nog een paar andere erbij".
Op een dag maakte hij door stom
toeval in de schouwburg een foto van
Else Mauhs, die flauw viel in de ar
men van een acteur. Op dat moment
begon zijn carrière als fotograaf, al
wist hij het zelf nog niet. Een dag
later bood hij het Utrechts Dagblad de
foto aan. De hoofdredacteur nam het
hem hoogst kwalijk, dat hij er niet eer
der mee gekomen was, maar stelde
hem onmiddellijk aan als vaste foto
graaf. „Ik zei ja, hoewel ik het als
een geintje opvatte. Tien jaar ben ik
bij die krant gebleven. Daarna acht
jaar bij het Utrechts Nieuwsblad".
Ongeveer dertig jaar geleden begon
hij met de verkoop van ansichtkaar
ten met foto's van de koninklijke fa
milie. Hij leerde een zekere meneer
Takken kennen, een „verwoed Oranje
aanhanger", die de kaarten aan de
man bracht. Hij ging daar zelfs mee
door, toen in de oorlog alle portretten
van het Koninklijk Huis bij de bezet
ter moesten worden ingeleverd. Dat
kostte hem twee jaar concentratie
kamp. Na de oorlog werd de handel
onmiddellijk voortgezet. Kort voor zijn
dood, ongeveer drie jaar geleden,
vroeg Takken aan zijn vriend Herschel
of deze wilde doorgaan met het uitge
ven van kaarten van het Koninklijk
Huis. „En dat heb ik gedaan."
Hoe staat Max Herschel zelf tegen
over het Koningshuis? „Ik vind het al
tijd een héél gezellige affaire. Ik heb
bijna alle koninklijke werkbezoeken
persoonlijk meegemaakt; daar he'o ik
een speciale vergunning voor. Boven
dien heeft het koningshuis in de oor
log veel voor ons gedaan." Hij twij
felt er niet aan, of zijn kaarten zuilen
ook dit keer grif van de hand gaan.
DR. J. VAN RIEMSDIJK uit Leiden
wordt de nieuwe secretaris van de
Raad voor de Kunst, die onder één dak
met een technische handelsonderne
ming huizende instantie in Den Haag,
die de minister van Cultuur, Recreatie
en Maatschappelijk Werk gevraagd en
ongevraagd moet adviseren over kunst
zaken van de meest uiteenlopende
soort. Dr. Van Riemsdijk, 35 jaar, is
psycholoog specialist: psycho-ana
lyse en hij wordt (hoge) ambtenaar
met een administratief-organisatorische
functie.
Gevraagd naar de beweegredenen
van deze spectaculaire zijsprong in de
beroepskeuze blijkt dat vooral de vrees
in zijn wetenschappelijk werk aan de
universiteit al te zeer een specialist
te worden, een belangrijke rol heeft
gespeeld. De nieuwe functie, die een
intensief contact met het kunstleven
met zich meebrengt geeft meer de
kans zo vindt de jonge psycholoog
die verleden jaar nog gepromoveerd
is op een proefschrift over Rorschach,
de ontwerper van de vlekkentest al
gemeen maatschappelijk werkzaam te
zijn, te staan in het volle leven tussen
aanhalingstekens.
Nu het nieuwe kabinet steeds in
één adem genoemd wordt met het
woord bezuiniging begint hij zijn func
tie misschien in een wat minder goed
klimaat, voorzover de Raad optreedt
als adviseur voor het geven van sub
sidies aan kunstenaars individueel of
voor het houden van bepaalde mani
festaties. Dr. Van Riemsdijk zegt er
van: „Inderdaad lijkt het er op dat
het sinterklaas-aspect de eerste tijd
niet zo op de voorgrond zal kunnen
staan. Maar des te meer gelegenheid is
er voor die andere, evenzeer belangrij
ke taak van de Raad, het scheppen
van een beter klimaat tussen kun
stenaar en overheid, als het fungeren
ook als bemiddelaar tussen de kunste
naar en de ambtenaar, niet direct twee
figuren die zonder meer aangewezen
lijken voor een vruchtbaar debat. Er
is op dit gebied nog veel te doen."
De Raad heeft uiteraard dikwijls
te maken met kunstenaars, veelal af
geschilderd als licht ontvlambare men
sen die het beleidsorganen niet altijd
even gemakkelijk zouden maken. Hoe
ziet dr. Van Riemsdijk, als psycholoog,
dit? „Er zijn volgens mij geen absolu
te verschillen met wat voor anderen dan
ook. Het is wel zo dat je soms de
indruk krijgt dat kunstenaars wat
moeilijk doen, zich zelf voor de voeten
lopen. Ik geloof dat ook de kunstenaar
tot de beste prestaties komt naarmate
hij beter in het maatschappelijk leven
is geïntegreerd. Dan zal zijn invloed
ook het grootst zijn. Zo zou ook mijn
houding zijn tegenover kunstenaars die
recalcitrant doen omdat ze terecht of
ten onrechte menen dat ze niet ge
noeg geholpen worden. Ik zou zeg
gen: Maak het ons nu niet zo moei
lijk jullie belangen zo goed mogelijk
te behartigen."
Denkt dr. Van Riemsdijk voordeel
te kunnen trekken van zijn psycholo
gische achtergrond in zijn contact met
kunstenaars, met welk milieu hij eer
der beroepshalve nooit verkeerde? Hij
gelooft er nauwelijks in, al weet hij dan
wel wat af van omgangstechnieken en
van „de roerselen van de menselijke
ziel", welke laatste opmerking in 'eer
ste instantie niet door hem zelf naar
voren wordt gebracht, maar door de
adjunct-secretaris, de heer J. Rensen
Wat de heer Van Riemsdijk belang
rijker vindt van zijn opleiding is de
wetenschappelijke achtergrond. ,De
Raad heeft tot nu toe veelal gewetens
vol geïmproviseerd. Maar er is ook
niets tegen het even gewetensvol op
meer wetenschappelijke leest te
schoeien. Het moet vaak zijn: Ik vind,
hij vindt, zij vinden, de meesten vin
den maar meer sociologische on
derzoeken op bepaalde gebieden zou
geen kwaad kunnen. Ook de gedocu
menteerdheid kan misschien wat we
tenschappelijker worden opgezet, dit
alles om de meningsvorming op een
hoger peil te brengen."
602
14.30 Schooltel. 15.15
NTS: 18.45 Pipo.' 18.50 Journ. 19.00 De
Verrekijker. 19.10 Van gewest tot gewest.
19.30 Mensen in de sport. 20.00 Journ. KRO
20.20 Twee edellieden van Verona, TV-
spel. 22.00 Brandpunt. NTS: 22.45 Journ.
23.00 Teleac: Automatisering.
NTS: 20.00 Nws ln 't kort. AVRO:
20.05 Himalaya, Hemel en Hel, filmrep.
uit Nepal. 20.40 Wij willen wei es weten.
21.20 Slattery - Waarheen met de kin
deren van het noodlot, tv-film. NTS: 22.15
Journ. KRO RKK: 22.30 De liefde over
brugt alle afgronden, gesprek over liefde
mensen en God.
18.25 Franse les. 18.55 Zandmannetje.
19.00 Oom Storm, jeugdfeullleton. 19.25
Tienerklanken. 19.55 Nederlandse les. 20.00
Journaal. 20.25 Dick-van-Dvke-Show. 20.50
Soctol.-hist. progr. 21.40 Filmreport. 22.15
Letterk. progr. 22.45 Nws.
14.00 Schooltel.
Schooltel.
10.00 Nws. 10.05 Journ. 10.20 Muz. amus-
progr. 11.45 Kookpraatje. 12.00—13.30 Act.
komiek. 16.40 Nws. 16.45 Jazzprogr. 17.55
Overz. middagprogr.
17.40 Sportprogramma.
18.30 Nws. 18.35 Schooltel. 18.55 Soc.
ultz. 19.25 Klaas Vaak. 19.30 Allo police
20.00 Journ. 20.30 Le genie du mal, speel
film. 22.05 Nieuwe films. 22.50 Journ.
18.00 Nws. (Reg. progr. NDR: 18.05 Act.
18.16 Es geht ufns Gêld. 18.50 Zandman
netje. 19.00 Act. 19.21 Film. 19.59 Progr.
overz. WDR: 18.05 Nws. uit Noordrijn-
Westfalen. 18.10 Weekoverz. 18.12 Kook
praatje. 18.25 Hier und Heute (I). 18.50
Goedenavond. 19.00 Hier u. Heute (II). 19.10
Die goldene Zwiebeltürme. 19.40 Frankrijk
gezien door Duitse ogen). 20.00 Journaal.
20.15 Film. 21.55 Filmdocum. over China.
22.40 Journ. en comment. 22.55 Eurovi
sie Latijns-Amerik. dansen voor amateurs
te Wembley. 23.40 Nws.
18.00 Nws. 18.15 Act. 18.20 Ultz. van
de KVP. 18.30 Lichte orkestmuz. 18.55
Gesproken brief. 19.00 Voor de kinderen.
19.05 Sitar. 19.30 Men en Bijbel. 19.55
Kerk veraf en dichtbij. 20.00 Nws 20.05
Residentie-orkest. (20.5521.35 Land der
Muzen) 22.20 Clavecimbel-recital. 22.30
Nws. 22.40 Act. 22.55 Licht gevar. pi.-
progr. 23.55 Nws.
18.10 Sport rubriek. 18.30 Voor de twin
tigers. 19.00 Nws. 19.10 Radiokrant. 19 30
Klass. gramm. 19.45 Op de man af.
19.50 Wij poetsen de plaat. 20.10 De fa
milie Leenhouts, hoorspel. 20.35 Samen
uit - samen thuis: 22.00 Lichte gram.
22.15 Avondoverd. 22.30 Nw-, 22.40 Boek-
bespr. 22.45 Kerkorgelconcert. 23.15 Voor
dracht en muz. 23.45 Harpspel. 23.55 Nws.
18.00 Nws. 18.03 Voor de soldaten. 18.28
Paardesport. 18.30 Franse les. 18.32 Film-
muz. 18.45 Sportkroniek. 18.52 Taalwen-
ken. 18.55 Lichte muz. 19.00 Nws. en
radiokroniek. 19.40 Parels van de Zuid
zee 19.50 Vrije pol. tribune. 20.00 Amus.
muz. 20.55 Gram. 21.00 Boekbespr. 21.15
Klass. muz. 21.30 Israëlische uitz. 22.00
Nieuws.
Omroepdubbelkwartet. 17.00 Voor de jeugd.
17.25 Muz. aanwinsten. 17.45 Act.
7.00 Nws. 7.10 Meditatie. 7.15 Lichte
gram. en praatje. (7.30—7.32 Nws). 7.55
Overw. 8.00 Nws. 8.10 Lichte gram. 8.30
Nws. 8.32 Voor de huisvrouw. 9.40 School
radio. 10.00 Russ. orkestwerken. 1100
Voor de zieken. 12.00 Lichte muz. 12 27
Land- en tulnb. 12.30 Nws. 12.40 Act
12.50 Platennws. 13.00 Zingening, 14.00
Muz. ken geen grenzen. 14.30 Schoolradio.
15.00 Pizzicato. 17.00 Coda.
VRO: 9.00 Nws. 9.02 Act. 9.05 Vrolijk
ochtendprogr. 10.00 Nws. 10.02 Arbeids
vitaminen. (11.00 Nws) 12.00 Nws. 12.02
Uit de buitenl. pers. 12.05 Een uurtje
Frans. 13.00 Nws. 13.02 Uit de buitenl.
pers. 13.05 Gevar. pl.progr. 14.00 Nws.
14.02 Uit de buitenlandse pers. 14.05 2 y.
Top 10. 15.00 Nws. 15.02 Lichte muz.
16.00 Nws 16.02 Lichte platenprogr. 16.30
Lichte gram. 17.00 Nws. 17.02 Act. 17.05
Pop-Party.
12.00 Nws. 12.03 Lichte muz. 12.40
Weerber. progr.overz. en SOS-ber. 12.48
Lichte muz. 12.55 Buitenl. persoverz. 13.00
Nws. en beursber. 13.20 Tafelmuz. 14.00
Nws. 14.03 Schoolradio (15.00—15.03 Nws)
15.30 Eigen-aardig. 16.00 Nws. 16.03 Beurs
ber. 16.09
Etnische
Lichte muz.
muz. 17.45
17.00 Nws. 17.15
Amusem.muz.
(Van onze verslaggever)
GORINCHEM, 20 april „In di
jhaere 1967, di 19de april, waeren op
't slot loevestein alle di van dir woor-,
de en de di van di musice endie dron-
cen ende dansten ende gaeven di min-
nestreele Boudewijn de Groot te siner
ere eene goldene plaete waerinne,
groot wonder, gevance was sinne stem
me, di daer 't allen thyde wider ut-
commen can". Aldus het menu van
een middeleeuwse maaltijd!" waaraan
tafelpresident en Loevesteins slot
voogd mr. L. R. J. ridder van Rap-
pard gisteravond Boudewijn de Groot
een gouden plaat overhandigde voor
diens en natuurlijk op de eerste
plaats tekstschrijver Lennaert Nijghs
Land van Maas en Waal", een
lied waarvan de platenverkoop de hon
derdduizend stuks ruim heeft over
schreden.
De ridder Gorinchems roemruchte
burgemeester dwong met zijn toe
spraak de uit de luidsprekers klinken
de barokke fluitmuziek voor bijna drie
kwartier tot zwijgen. Hij begon veel
belovend en toonde zich het eerste
kwartier een briljant spreker die de
honderdtwintig gasten aan het door in
kwasi-middeleeuwse kledij gestoken ho
rigen opgediende maal meer dan eens
tot geestdriftig applaus wist te bren
gen.
Hij sprak achtervolgens onder meer
van: zijn „eigen tumultuleuze bek
„voor mensen die rtnij niet kennen:
waar haalt de vent de moed vandaan'
zijn „archaïsche overtuiging van eigen
gelijk", zijn „geslacht dat eeuwenlang
in gouvernementele functies alleen
maar verhaaltjes heeft moeten houden
en het gezag heeft moeten handha
ven", studenten die „de potentiële ar-
tistiekelingen van de toekomstige maat
schappij zijn, al zijn ze nu politiek
verziekt", Boudewijn de Groot en zijn
vrouw die „jong en argeloos, de per-
fidieën van het leven nog niet hebben
doorzien", „die merkwaardige burge
meester van Gorinchem", zijn posi
tie voor de buitenwacht: „niets anders
dan een kruisheer en fatsoensrakker",
het wijs besluit van de toenmalige Ne
derlandse autoriteiten die hem tot slot
voogd van Loevestein hebben aange
steld, zijn al 35-jarige loopbaan als
burgemeester („ze zouwen me voor
Van Hall niet willen ruilen"), het
„zielig hoopje mens" dat hij Boude
wijn de Groot na een eerste optreden
in Gorinchem vond en de „feodale
sfeer die mensen zoals ik natuurlijk
zeer belangrijk vinden." De disgenoten
amuseerden zich vervolgens kennelijk
minder werden ook roeriger toen
de Ridder na een aanval op Harry
Mulisch trachtte „het misverstand uit
de weg te ruimen alsof er verschil zou
bestaan tussen mij en een jon
gere generatie. Steeds luider verhief
zich zijn stem: „Niemand neemt mij
of mijn tijdgenoten het recht af méé
te doen. Wij hebben geen AOW nodig
Hij sprak van „eeuwigheidsvragen"
zoals die waren beantwoord door zijn
geslacht, „dat eeuwenlang heeft mee
gedaan", de functies van geboorte, hu
welijk en dood, „de belangrijkste din
gen waarvoor wij kinderen krijgen",
de „verlopen harlekein" die hij „mis
schien" is en nog veel méér dat ge
hoord het rumoer niet bijster kon door
dringen. Zijn Grote Boodschap was:
„Allen zijn wij schuldig aan de on
barmhartigheid en harteloosheid van
deze tijd. Wij moeten weer vertrouwen
in de goede trouw van de ander".
En. „Boudewijn de Groot Is een op
recht mens, die instinctief en intuïtief
weergeeft welke nood er in de jeugd
van Nederland leeft". Zodat Boudewijn
zijn gouden plaat ondanks alles wel
degelijk kreeg. En dat terwiil ridder
Van Rappard aanvankelijk per abuis
een in paars en gouddraad gestoken
Ramses Shaffy als eregast had begroet
een vergissing waarvoor hij later
zelf openlijk uitkwam.
(Van onze verslaggever)
HILVERSUM, 20 april In novem
ber '40 voltooiden de nazi's de bouw
van een getto, waarin de joden van
Warschau moesten worden opgesloten.
De Duitsers hebben het leed, dat zij
hier aanrichtten, angstwekkend nauw
gezet op de film en foto vastgelegd.
Een van de overlevenden van het
getto en dat waren er niet veel
heeft in de afgelopen twintig jaar die
opnamen verzameld .De BBC heeft er
een documentaire van gemaakt, die de
NCRV dinsdag 25 april van 21.35 tot
22.25 uur zal uitzenden. In aansluiting
hierop leest Albert van Dalsum een
brief voor van een der laatste verdedi
gers van het getto van Warschau,
namelijk Jessel Rakover.
(Van onze verslaggever)
HILVERSUM, 20 april Zaterdag
29 april om 21.50 uur zendt de NCRV
via Nederland I de gedramatiseerde
documentaire „Grensrechters in de
Biesbosch '44-'45" uit. Het stuk handelt
over de mannen, die in het laatste
half jaar van de oorlog de enige moei
zame weg naar bevrijd gebied ten kos
te van alles open hielden. In het bij
zonder over twee van hen, Aaike van
Driel en Kees van de Sande, die vijf
dagen voor de bevrijding werden ge
fusilleerd.
Het artikel over de vrouwe'1^^ f
terwereld, doet teveel afbreuk
prestaties van dit leven. Leest
werken van de heilige There» fir,
heeft men niet de gedachte vajeel.
to der kloosterlingen" integeh -n t.i
to der kloosterlingen", integel,j
bewaarden het niet stilzwijge"°
hart, maar brachten het in de {o"j
met woord en schrift, zowel 8n
als goede werken. Klooster'"
wel degelijk binding met de
burger. De kloosterling, met 1
zinning, gebed, geloof en vver tl
velen van onze wereldburgers g .M',
voor hebben of nemen is °n
Deze kloosterwereld bouwt nj® n'»
een gemeenschap waar wij 8
verlangen en naar groeien, z°gJ) 7,
laag als hoog tempo. Dank 8,
kloosterwereld, die voor ons - 9
tact met Christus verstevigde
blijft doen.
DEN BOSCH
De hoofdschotel op het eerste net
was gisteravond voetbal. De Italiaanse
televisie gaf een goed verslag van de
ontmoeting in Milaan tussen Inter Mi
laan en CSKA Sofia. De wedstrijd, die
vaak vooral door de Bulgaren wat al te
fors werd aangepakt, wat met zich
bracht dat door vele vrije schoppen
geen fraai spel te zien was, werd door
Bob Spaak weer op de juiste manier
van commentaar voorzien.
Eerder op de avond werd via film
archiefbeelden ln grote lijn de rol ge
schetst, die de overleden Duitse staats
man dr. Konrad Adenauer, ln het na
oorlogse Duitsland heeft gespeeld.
DE ACTEURS, die gisteravond voor
de VPRO-televisie hun reacties gaven
op het living .theatre, hadden daar niet
meteen een weloverwogen oordeel over.
De kijker, die in grote fragmenten voor
het eerst met dit soort toneel kennis
maakte, moet het nog moeilijker ge
had hebben want het schermpje in de
huiskamer houdt hem op een grotere
afstand dan het toneel in de zaal. Van
het programma „Mysteries en kleinere
stukken" kreeg men enkele afgeron
de onderdelen te zien, van The Brig
en Frankenstein een paar flitsen. Dit
tezamen gaf wel een behoorlijke in
druk, maar maakte niet vertrouwd met
het verschijnsel.
De inleiding van Simon Vinkenoog be
naderde dat verschijnsel van binnenuit
instemmend, maar moet meer besteed
geweest zijn aan de kenners dan aan
de onwetenden.
Het moeilijke van het nu vertoonde
is niet, dat het bijna geheel van woor
den afziet, maar vooral, dat het de toe
schouwer ook nog wil bereiken buiten
de gangbare herkenningsmogelijkheden
om. Het wil niet mikken op de gemak
kelijk bereikbare gevoelens, die toch al
dagelijks opgewekt worden bij de tv,
in de bioscoop, in de schouwburg. Het
probeert te raken wat daar nog onder
ligt, onder beschermende laag van de
beschaving In zo'n tv-programma
komt d^ar weinig van over.
Ook in de zaal is het moeiliik.
Boeiend voor een vakman als Hans
Tiemeijer, die zich afvraagt hoe een
acteur als Julian Beck het klaarspeelt
om een kwartierlang zwijgend en on
beweeglijk voor een volle zaal op het
toneel te staan. De kijker reageert
waarschijnlijk eerder als Elsje Scher-
jon: waarom zo lang? Het living thea
tre past dit zwijgend oog in oog staan
met het publiek meer toe. Ook weer
aan het begin van Antigone Het be
oogt, begrijpt men daar: het stichtig,
dat wil zeggen het murw en onzeker
maken van het publiek, ontvankelijker
voor indrukken.
Dat is dan maar één détail. Eigen
lijk zag men in dit programma weinig
meer dan het proberen van allerlei
effecten, die meer betekenis kunnen
hebben, als zij een functie krijgen in
een groter geheel, zoals ln die Anti-
gone-voorstelling. Het is misschien
niet toevallig, dat het living theatre nu
bij de Grieken uitkomt, al spelen zij
niet zoals de Grieken deden. De stof
is menselijker herkenbaar dan het
materiaal, dat tot nu gebruikt werd
en aan gruwelijkheid komt zij niet te-!
kort.
Wat 't tv-programma vooral duidelijk
maakte, is. dat het living theatre een
voortdurend experiment is, nauwkeurig
uitgedacht en uitgewerkt. Het is wel
een experiment dat op het publiek ge
richt is, en niet op de vakman.
ANDRé RUTTEN
In het licht van uw ui*»^ IjJ
„Commentaar" (13 april:
Annuario Pontificio en het PtC X
lisme in het Vaticaan), zou ik u er>L
voorstellen dat u een vertalf1?.
in het Italiaans naar de bevoel8
riteiten in het Vaticaan stuurt-
ERMELO.
ADVERTENTIE
aamaaai
8 IMP. OUD HAARLEM
(Van onze correspondent'
LEIDEN, 20 april De A®e5e
se ruimtevaarder John Glenn, j, 'j
directeur van de Coca-Colafab^j
rondreis door Europa maakt, 1
dagmiddag een bezoek breng® tfj
de Doelenkazerne alhier. De J.g 'j
kazerne ondergebrachte Cadi
van de grootste afnemers
produkt. Behalve Leiden zal
naut, die vrijdag met zijn vr 4yr
Schiphol aankomt, ook Breda,
de drank wordt gebotteld, encCh'?«
reca-afdeling van het nieuwe
bezoeken.
Kt
Zondagmiddag
Glenn uit Nederland. Hij rn8 iri5P,f
tournee in het kader van e „jie ft
tie- en oriënteringsreis door 8 pij
den waar de moedermaatscna.Paf
langen heeft. Sinds hij twee L oPfy
leden in de hoofddirectie is
nomen, ls hij nog slechts zij"e
de ruimtevaart betrokken.
18.10 Nws. 18.20 Act. en muz 18.55 Kort Hilversum I 402 m.
tv-spel. 19.27 Weerber. 19.30 Nws. 20.00 - M
Volkstoneelspel. Aansl. nws. 21.45 Act Nws. en ochtendgymn.
22.30 Nws.
NTS NOT:
dinsdag).
10.20 Schooltel. (herh. v.
7.00 Nws. en ochtendgymn. 7.23 Lichte
gram. (7.307.35 Van e voorpagina).
7.55 Deze dag. 8.00 Nws. 8.10 Lichte
gram. 9.00 Klass. kamermuz. (9.359.40
Waterstanden). 10.00 Schoolradio. 10.20
lichte gram. 11.00 Nws. 11.02 Voor de
vrouw. 11.30 Operamuz. 12.00 Prome
nade-orkest. 12.25 Beursber. 12.27 Land
en tulnb. 12.30 Overh.voorl. voor de land
bouw. 12.40 Sportrevue. 13.00 Nws. 13.10
Journ. en beursber. 13.30 Viool en piano
seml-klass. muz. 14.00 Xnl. tot muz.begrip
14.15 BIJ de tijd en bij de thee. 15.30
Thuis. 16.00 Nws. 16.02 Radiokamerorkest.
i V'dc
1
2
3
4
5
6
7
t—
te
Cc
tf»
CT'
Oi
Cc
tc
c
V$
KRUISWOORDRAA
Horizontaal: 1. bespieder,
schap; 2. bijeenroepen; arB$S°'8 at*
heer; 4. emmer, puntig; S. F rf»-
omgeving; 6. gereedsch P'ujtro
woord; 7. suo loco, voord Ljjpk8 jg)
avond (Eng.), dubbele, v9ai
kwiek, insnijding; 10. t>oU 0
11. heimelijk, voertuig- 2. r?;-
Verticaal: 1. sportbeoefen88seldezt; fr
ijzér, voorlopig; 3. in^®" ei, g.
anderen, hij; 5. zandheu ine»- 0
regenbak; 1. sikkelvorm s c0$t\l 0.
zinnig; 8. muilezeldrijve - cCirU- 0
noot, muziekdrama va"in He"
zetsel; 10. gezellig, ber®
Oplossing van 19 april:
1. zielkunde, 2. olifant,
buldog. Op de streepje»'
