s
Vatikaan overdrijft waarde
van congres over toerisme
Kardinaal Alfrink over de vrije tijd
studenten steunen johnson
para
BELLÜh
rw*
Festival van de weemoed
Haagse betoging
Amerika
voor
IBM
i
EXAMEN
TIJD
Nijhoff en geknars der tanden
Voor uw
h, litenlandse vakantie
SheH touringP^^1967
I
BOEK
ZES KERKVORSTEN VOEREN HET WOORD
mtTi
SI ve
Nieuwe produkties
Wiener Staatsopera
Engels-gymnasium
Proces-Oswald
op toneel
P'onnen voor Russen
.Sta
!«,V
gpjiNESU
TELEURSTELLENDE OPVOERINGEN
DONDERDAG 20 APRIL 1967
5
Tijd voor een
Pc
boi
V
tlrkt
Waarmaken
wijze van uitzondering werd woensdag in Den Haag betoogd vóór
te vietnam-politiek van Johnson. Het idee was afkomstig van studen-
die de borden een duidelijke taal lieten spreken. Volgens één van
°Pschriften is Lyndon Baines Johnson zelfs de enige man met
hersenen.
sJhf"
heffen om instemming te betuigen
Prof. Muntendam in Amerika
Een elektrische schrijfmachine als de IBM 72
hoeft u het eerste jaar echt niet voor ene gulden
op de balans te zetten. Aan de hand van hele reële
cijfers (type-rentabiliteit, afschrijving,
restwaarde) en onze grondige service kunnen wij
u bewijzen dat f 1725,- voor een IBM 72 een
jarenlang-rendabele investering is. Deze
schrijfmachine wordt dan ook vaak gekocht door
zakenmensen die weten wat kosten betekenen.
Een kwestie van scherp rekenen.
Bovendien zegt de typiste:
Heerlijke machine!
Heel goede service óók.
En géén heen en weer schietende
wagen: dat doet die kleine schrijf bol,
waarvan een tweede
met 'n ander lettertype
maar f 55,- kost."
Alstublieft, opnieuw een extrar®anvraagkaart voor een gratis
Shell-Station. Haal nu snel uw onder andere uit.
Shell touring-pakket |967. Pak met op de achterzij -
een unieke overzichtskaart van tu p
de beste routes naar de vakantie-oo Wnderen en een v,
um .Shell-jeugdpaspoortenvooruw
'^1 folder met tips en informaties enextra
üHELiJ een bestelkaart. voor een aantree J
mym voordelig vakantie-artikel 1
Londen.
bg Heinemann
Nge-= 3IcHTEN over Russische spi-
f'id w ctlviteiten nemen de laatste
Krp61" ?terk toe- Ze laten zien, dat
at h»111''11 over een inlichtingenappa-
i Hiiiee Shikt dat zo veelzijdig en ge-
v ftdu te werk gaat, dat het een
'Ürh nde bedreiging vormt voor de
bat rii r,Van het Westen.
Ptiep i de geheime dienst zelfs weet
dringen in de hoogste re-
Van het Westerse militaire en
apparaat wordt duidelijk wan-
}Sest n ^le'- boek „An Agent in Place"
ThomaVan de Amerikaanse journalist
2iin lWhiteside. De schrijver vertelt
Jchie(j boek de bijna ongelofelijke ge-
is van de Zweedse hoofdoffi-
Wennerström, die jarenlang
°rd voor de Russen heeft ge-
®n Moskou een stroom van ui-
belangrijke Westerse defensie-
;Fst
lÊgf ,en in handen heeft gespeeld.
,°U pl a^s militaire attaché in Mos-
r al ,Verv°lgens in Washington, la-
5taj s üd van de Zweedse luchtmacht-
Hart rolckende hij het Westen grote
Si Zo zag men zich in Zweden ge-
het gehele defensie-appa-
#ii(lerlan een algehele reorganisatie te
taP vvrpen' toen de v°lle omvang
eilIierströms verraderspraktij-
ft0p®n,bet licht was gekomen. (1963)
Jhejj ™e» de feiten die in het boek ver-
staan voor een groot deel reeds
V 11.waren is het de verdienste
6 L eside, dat hij voor het eerst
iHst 'edenis van deze opmerkelijke
■"Hf.., arspion van begin tot eind te boek
het werk is het laatste
eVen k waarin de schrijver de mo-
a nagaat, die deze talentvolle en door
Nibi hooggewaardeerde man er toe
Westp gebracht zijn land en het vrije
T6rta<? op een dergelijke manier te
6p n' Is ooh het gedeelte, waar
meeste onbekende details zijn
a afin Zo trekt de auteur de
1 hr Van Wennerström in b
'J,,°°k voor de Amerikanen heeft
8 Rp„ en een soort van dubbel-sp
®eest,
»bj «aside heeft een interessant en
'°0f boek geschreven, dat zich
Hjaa vlotte stijl laat lezen als een
T.Cr.
(Van onze correspondent)
ROME, 20 april Kardinaal Alfrink
heeft woensdag op het internationaal
congres over de geestelijke waarden
en het toerisme" een rede gehouden
over „De Bijbel in de vrije tijd". Dit
congres is georganiseerd door het bu
reau voor de zielzorg in het toerisme
bij de Congregatie van het Concilie,
in samenwerking met de Internationa
le Organisatie van de bureaus voor
vreemdelingenverkeer, het Italiaanse
Bureau voor Toerisme en de Italiaanse
regering.
In zijn in het Frans gestelde voor
dracht wees kardinaal Alfrink op de
twee aspecten van de vrije tijd in de
christelijke oudheid en in de tijd van
het Oude Testament, namelijk de rust
en de religieuze bezinning. Over het
eigen gebruik van de vrije tijd zeggen
de heilige boeken zo goed als niets.
De rust is volgens de Talmud meer
een plicht dan een recht.
Er is ook geen uitspraak te vinden
over de viering van de Sabbath en
het toerisme. Wel kwamen er voor de
viering van het Paasfeest tegen de
125.000 Joodse bedevaarders naar Je
ruzalem, wat de nodige technische pro
blemen opwierp. Het is opvallend, zo
zei de kardinaal, dat de pelgrims en
toeristen van de schoonheid van de
natuur genieten en de psalmen zovaak
de schoonheid van de natuur prijzen.
Het congres waarop niet minder dan
zes kardinalen het woord voeren
waaronder kardinaal Suenens, Döpfner,
Bea, Marella van het secretariaat voor
de niet-christenen en kardinaal Santos
van Manilla werd gehouden naar
aanleiding van het feit dat de Vere
nigde Naties het jaar 1967 tot jaar
van het toerisme hebben verklaard.
De Italiaanse minister van toerisme,
Corona, had in zijn rede vermeld dat
verleden jaar honderddertig miljoen
mensen hun vakantie buiten hun va
derland hebben doorgebracht.
Hoewel het belang van de geestelijke
waarde in het toerisme iedereen dui
delijk zal zijn kon dit congres in zijn
opzet moeilijk waarmaken waarom zes
kardinalen, die op het theologisch ge
bied zo een groot prestige genieten,
een bijdrage moesten leveren en waar
om zelfs president Frei van Chili uit
genodigd was te spreken. Deze laatste
stuurde overigens, wegens andere werk
zaamheden, de president van zijn par
tij, senator Aylwin. Al deze invitaties
ADVERTENTIE
tonen wel duidelijk aan dat men hier
niet zozeer aan concrete praktische
problemen dacht.
Onder de inleiders waren geen on
dernemers en vakbestuurders die over
het toerisme van de bedienden en ar
beiders, geen studentenaalmoezeniers,
die over het reizen van studenten
spraken, wel een vertegenwoordiger,
van de Russische kerk, die over de
Griekse Kerkvaders en het toerisme
sprak. Het was geen overtuigend en
noodzakelijk congres en wij vragen ons
in gemoede af of onze kerkvorsten
niet belangrijker taken te vervullen
hebben, al juichen wij het toe dat het
Vaticaan zoveel steun wil geven aan
initiatieven van de Verenigde Naties.
c*'
(Van onze correspondent)
Haag, 20 april Tijdens een
ten °nstrotie van een zestigtal studen-
Uit
Rotterdam, Delft en Leiden,
Amerikaanse optreden in Viet-
&e7*p' 's het woensdagmiddag tot on-
hda9feldheden gekomenDat gebeurde
iojjQ ondersdenkenden pacifistische
Nse en' onder wie provo's zich
«Ofj n de demonstranten mengden met
U>ii<[en met teksten die een persiflage
\ee1} zijn op de teksten van de pro-
Dkaanse demonstranten.
?«ofn Politie heeft getracht deze tegen
zat ngtranten te weren waarbij, naar
Jhaay®len toescheen, het uiterlijk als
Thgf>Sv werd genomen. Jongens met
"aren en baarden en provo-meis-
Pt>topïerden soms hardhandig uit de
Ha ht verwijderd. Een enkele keer
,het tot een kort gevecht tussen
i}pst"dent en een provo,
jsirig ®tadenten, van wie velen gekleed
stii,"? Fn groene loden jassen, donkere
ftirGn van r„.,
Ja«is6r formeel geklede provo's luid-
met vest
paraplu,
en die voorzien
werden door de
heilstudenten" genoemd. Er
ook spreekkoren aangeheven
jHt .demonstratie werd gehouden, zo
U he een van de initiatiefnemers,
8 do Tedde, omdat men verontrust
de „eenzijdige acties die zich,
|!6n «ieine groepen uitgaand, hebben
«He tegen de Amerikaanse steun-
in Zuid-Vietnam". De stu-
eiidTr verenigd in het Comité Vrij
%lVletnam wilden adhesie betuigen
streven voor de bevolking van
Vletnam „de weg open te houden
v'ihBijeri toekomst in democratische
Het comité meende te spre-
iiPh'vntens miljoenen Nederlanders".
Ngep.^klaring waarin dit stond werd
yen bij het ministerie van bui-
o Snik6 zaken en bij de Amerikaan-
d ssade. Uit de verklaring blijkt
l6toa5t de studenten niet willen, dat
ilisi? een tweede München wordt.
*vlr -
^g^spaleis. Er werden borden
1. maarnri st.nnri ..Ho Tsii
®ine stoet werd geformeerd bij
tj*'h u f.Pgen waarop stond „Ho
?.t nooit zijn zin", „Democra-
Tsji
st1 ..ft^'lheid, de enige ware vrijheid'
®l.isme, geen pacifisme". De
Zi Vk Fe dit laatste bord droeg liet
naar hij zei, erop te slaan
)ih?6t>epF dit nodig mocht zijn. Terzijde
'«I s pb e.n zich de bont uitgedoste
^tgp dementeerden met borden die
1 n '""""ttlvJU lUCt UUlUCli
Zih sifla droegen die menigeen, die de
W.I brage niet onderkende, in verwar-
Zo ut- „Een atoombom op Hanoi
Vfiih eette het. „Met één bom is
"Hiii 'd gered", „Kill for peace"
-
trnim eonimy for Christ",
d dezB e wist nauwelijks wat zD
demonstranten had, maar af
gaand op het uiterlijk werden deze
demonstranten meermalen hardhandig
een politieruiter greep een langha
rige in de kuif en sleepte hem weg
uit de stoet verwijderd. Behalve dat er
enkele rookbommen werden gegooid
volstonden de provo's met mee te lopen
Er was veel politie op de been en
een overvalwagen werd in de buurt
gehouden. Er werd één arrestatie ver
richt. Nadat de stoet officieel was ont
bonden, hieven de provo's spreekkoren
aan tegen de demonstranten en bleef
het op het Lange Voorhout nog enige
tijd onrustig. Een agent verhinderde
een cameraman van de televisie te
filmen, hoewel nog kortgeleden in de
gemeenteraad duidelijk was gezegd dat
dit niet mocht worden gerekend tot
de taak van de politie. De studenten,
die hun leuzen hadden bevestigd aan
een wel zeer studentikoos attribuut,
namelijk een soort roeispanen, lieten
weten dat zij voor hun initiatief, dat
enig genoemd werd voor Europa, ad
hesie hadden gekregen van onder an
deren dr. L. de Jong, Sidney van den
Bergh, D. W. Dettmeijer, oud-wethou
der van Den Haag, jhr. De Goes van
Naters en vice-admiraal b.d. H. Moor
man.
DE STUTOFES-
discussie-midda-
gen in Wapenin
gen zijn dikwijls
meer onthullend
dan de opvoerin
gen in de avond
uren. Woensdag
middag vielen er
in de nieuwe so
ciëteit „Cantil"
van de katholieke
studentenvereniging interessante gelui
den te beluisteren. De verplichting voor
iedere groep om met een eigen theater-
produktie op een vastgesteld thema
naar het festival te komen, blijkt som
migen zwaar op de maag te liggen. Zij
voelen zich in hun vrijheid gekort
wiekt en kunnen deze nieuwe maatregel
nauwelijks zien als een poging de deel
nemers tot grotere eigen creativiteit
aan te zetten en dit weer met de be
doeling het totale aanschijn van het
Nederlandse studententoneel te ver
beteren.
Het Is wel begrijpelijk dat er stu
denten zijn, die elke reglementering
van de manier waarop zij hun lief
hebberij, het toneelspelen, beoefenen,
verafschuwen. De serieuzen onder hen
hebben voorheen veelal volkomen op
eigen kracht gewerkt. Zelf stukken
gekozen, decors ontworpen, getim
merd, geschilderd, zelf geregisseerd,
soms het te spelen werk zelf geschre
ven. Daarmee werd in artistieke zin
niet altijd succes behaald, wel bracht
het grote voldoening voor de uitvoe
renden mee. Vooral het jury-rapport
van het Festival-1966 is de kwaliteit
van de prestaties nogal hardhandig te
lijf gegaan. Aan de hand van het rap
port zijn voor dit jaar richtlijnen voor
de deelnemende groepen gegeven en
de geest daarvan is nog lang niet over
iedereen vaardig geworden Tendele
schuilt de oorzaak hiervan naar
men in de „wandelgangen" van het
festival kan vernemen in de ma
nier waarop de nieuwe eisen door de
jury van het vorige STUTOFES zijn
voorgedragen. Men heeft die ervaren
als verstandelijk wel aanvaardbaar
maar ook als te wetenschappelijk-be-
tuttelend. Er komt nu bij dat juist dié
groeperingen welke op meer weten
schappelijke basis de-^zaak aanpakken
zoals de ASTU uit Utrecht en STAUT
uit Amsterdam publieke successen
oogstten met „Darts", de Hamiet-
adaptatie, met „Nieuw Babyion" en
met de bewerking van Paul Binnerts'
„Grabbe". Dit maakt voor sommigen
deze week tot het festival der wee
moed. Met de doe-maai~wat-aan-perio-
de wordt gepoogd af te rekenen. Dat
lukt nu uiteraard niet in eens en daar
door voelen vele enthousiaste toneel
liefhebbers nog niet helemaal duide
lijk waarom de vernieuwing in de aan
pak van het studententoneel zo drin
gend nodig is, wil het stand blijven
houden.
Woensdagavond vermeldde het pro
gramma het optreden van de Stich
ting Wageningse Studenten Toneel As
sociatie met „Allen tegen Allen" van
Arthur Adamov en van twee groepen
uit Leiden: „De Mosselschreeuw" met
„Lady Aoi" van de Japanner Yukio
Mishima en van S.I.A. met „Onder
toezicht" van Jean Genet.
De Leidenaars hebben een ernstige
aanslag gedaan op de mildheid waar
mee de geïnteresseerde toeschouwer
de evenementen van dit festival tege
moet wil treden. De tekst van Jean
Genets „Onder toezicht" werd zó do
delijk vervelend weergegeven dat men
zich in gemoede afvroeg of deze stu
denten weieens ooit gehoord hebben
van zoiets als verbale expressie. In
dien niet, dan dienen ze eerst iemand
aan te trekken die hen deze term duf
delijk maakt en van wat er mee be
doeld wordt iets bijbrengt. Vóór dat
dit gebeurd is zou het verstandig zijn
niet meer in het openbaar op te tre
den. Datzelfde geldt voor de uitvoe
renden van „De Mosselschreeuw".
Door hun absoluut onvoldoende wijze
van spreken valt er over het werkje
van de Japanse auteur op dit moment
geen zinnig woord te beweren. Geluk
kig zorgden de Wageningers na de
pauze voor enig koersherstel met een
redelijke opvoering van Adamovs „Al
len tegen Allen", een huiveringwek
kend beeld van de onmenselijke toe
standen die zich kunnen voordoen in
een door werkloosheid, armoede en
verdeeldheid verziekte maatschappij.
Een brokje realisme dat door aan
vaardbaar spel een verademing bete
kende na het gehannes daaraan voor
afgaand.
In de eigen produkties van de drie
groepen revancheerden andere leden
van S.I.A. dan vóór de pauze zich
enigermate voor het eerste optreden
van hun collega's. „Spelende kinde
ren" ging een eind in de richting van
goede eigen creativiteit. „De Mossel
schreeuw" drong wederom niet tot de
zaal door in „Gelukkig Huwelijk". Wa-
geningen besloot de avond met een
aanvaardbare poging van Chris Son-
nemans getiteld „Om mee te spelen"
Het bewijs van de noodzaak voor
vernieuwing van het studententoneel
is deze avond bijzonder sterk geleverd.
FRANC STRANGER
(Van een correspondent)
WENEN, 20 april De komende
Wiener Festwochen zullen de voltooi
ing brengen van een reeks nieuwe in
studeringen van het Mozart-repertoire.
Eind van deze maand gaat de „Nozze
di Figaro" in een enscènering van Leo
pold Lindtberg onder muzikale leiding
van Karl Böhm, die overigens in de
cember in de Staatsopera een nieuwe
productie zal leiden van „Tristan und
Isolde" met Birgit Nilsson. Regisseur
is de intendant van de Münchener
Kammerspiele August Everding. In
juni brengt de Staatsopera nieuwe op
voeringen van „Don Giovanni" onder
leiding van Josef Krips in een dubbele
bezetting. Anna: Janowitz-Coertse, El
vira: Jurinac-Lipp; Zerlina: Sciutti-
Holm; Giovanni: Siepi-Wiichter. Te
vens gaat in de Festwochen een ballet
van Britten, „Prince of the Pagodes",
gezet door Orlikowsky.
Begin september gaat de Staatsopera
voor drie weken naar de Expo in Mon
treal met „Don Giovanni", „Figaro",
„Wozzeck", „Elektra" en „Rosen-
kavalier", afwisselend onder leiding
van Böhm en Krips, die eveneens vier
concerten van de Wiener Philharmoni-
ker zullen leiden. In die tussentijd zal
Wenen een balletseizoen beleven met
o.m. Balanchine's zettingen van „Apol
Ion Musagète" en „De verloren zoon"
van Nurejew. In november zal de af
tredende intendant van de Frankfurter
Bühnen, Harry Buckwitz een nieuwe
enscènering maken van Gottfried von
Einem's „Danton's Tod" onder muzi
kale leiding van Josef Krips.
(Van onze universitaire correspondent)
LEIDEN, 20 april Prof. dr. P.
Muntendam, secretaris van de senaat
der Leidse universiteit, is dezer dagen
naar de Verenigde Staten vertrokken.
Hij zal te New York en San Francisco
een studie maken van de daar geldende
systemen van ziekenfondsverzekering,
met name van de groepspraktijk in
dat verband, waarin huisartsen, spe
cialisten en ziekenhuizen samenwer
ken. Als vertegenwoordiger van de
Leidse universiteit zal hij de viering
bijwonen van het 150-jarig bestaan
van de universiteit van Michigan.
Voorts zal hij deelnemen aan de in
het kader hiervan georganiseerde drie
daagse conferentie over de betekenis
van de universiteit in de samenleving.
Een IBM 72
zet u het eerste jaar
écht niet voor fl,-
op de balans
ai
(Van onze onderwijsredacteur)
DEN HAAG, 20 april „Vertalen
is een edele kunst. Dit was een mooie
opgave, die dwong tot secuur naden
ken, tot het afwegen van de twee talen
tegen elkaar". Aldus het enthousiaste
geluid van een leraar Engels over de
vertaling, die de gymnasiasten giste
renmiddag moesten maken. Maar hij
voegt er wel aan toe, dat dit werk
ook geleid zal hebben tot enig geknars
van tanden...
„Een fraaie tekst, maar lastig", zo
heet het elders. „Ronduit moeilijk om
daar goed Nederlands van te ma
ken", aldus een derde commentaar.
Tegenovergestelde meningen: „Heel
aardig voor de gemiddelde leerling"
en „Op een enkele constructie na niet
moeilijk; normaal werk". Het onder
wijs blijkt telkens weer een moeilijk te
doorgronden zaak. De nuchtere cijfers
zullen moeten uitwijzen hoe deze las
tig-fraaie, normaal-ronduit moeilijke
vertaling met of zonder tandengeknars
gemaakt is.
Ook de m.m.s. heeft gisteren Engels
gedaan (2l/i uur). Verscheidene lera
ren melden, dat de meisjes de verta
ling „Teaching in everyday life" heel
geschikt vonden. Er wordt echter bij
gezegd, dat de tekst gemakkelijker
leek dan hij was.
Een derde portie Engels was voor
de h.b.s.-A-kandidaten weggelegd: in
2Vï uur moesten twee brieven over een
vakantie-woningruil Wageningen
Hampstead geschreven worden. Reëel
werk van semi-zakelijke aard. Een be
zwaar was echter wel, dat er bij de
voorgeschreven opsomming van het
woningcomfort vrij veel woorden in
het woordenboek opgezocht moesten
worden. „Eigenlijk tijd verknoeien",
zegt een leraar. En een detailpunt van
kritiek: de Nederlandse partij begon
haar „eerste" brief te schrijven nadat
ADVERTENTIE
er kennelijk toch al eerder schriftelijk
contact was geweest.
H.B.S.-A deed gisteren ook een stuk
Handelswetenschappen (2 uur). De
eerste opgave heet eenvoudig, al hing
het er wel van af wat de handboeken
over horizontale en verticale samen
werking van ondernemers zeggen. De
tweede opgave was een standaard
vraagstuk van een wat moeilijke soort.
De derde begon heel simpel, maar
leidde tot een interessante vraag over
de constante waarde van provisies:
een vraag om het inzicht te peilen.
„Buitengewoon leuk gevonden", aldus
een zegsman. Hij doelt daarbij op de
samenstelling van de opgave en niet
op de reacties van sommige kandida
ten, die er wel wat mee zaten te schut
teren. Over het geheel genomen schijnt
dit werk echter goed ontvangen te
zijn.
De kandidaten voor h.b.s.-B kregen
21/, uur Algebra. De verwachtingen
zijn, dat de cijfers zich in het midden
van de reek3 zullen bewegen: „Diepe
onvoldoendes behoeven er niet ge
haald te worden" en „Er zullen niet
veel hoge cijfers komen, maar een vol
doende is zeer goed haalbaar". Bij
het eerste vraagstuk wordt opgemerkt
dat het onder b) een vraag bevatte,
die weliswaar niet moeilijk was, maar
die formeel niet tot de stof behoort.
„Met een normaal verstand kan de
kandidaat dit aan", zo heet het van de
andere kant, maar het wederwoord is,
dat een dergelijke vraag tot uitdijing
van de stof kan leiden.
De MULO-B-kandidaten deden giste
ren eveneens Algebra (7 kwartier)
niet zo gemakkelijk het grafieken-
vraagstuk begon wat ongebruikelijk
maar ook niet te moeilijk. Verder
werd eenzelfde tijd besteed aan Meet
kunde, waarvoor, naar het heet, ruim
voldoende kan worden gehaald. Bij
Fysica (1V» uur) heeft menige mulo
kandidaat gezucht. De moeilijkheid zat
in de derde opgave: het fameuze vat
met kwikbuizen erbij, opening van een
kraan, lucht inpersen enz. Het was
scherp opletten bij dit vraagstuk.
Terug naar de VHMO-examens. De
kandidaten voor h.b.s.-B kregen voor
Nederlands (2 uur) een gedeelte van
de inaugurele rede van prof. Van
Kampen, hoogleraar in de theore
tische kernfysica te behandelen. Een
zeer lezenswaardige tekst en het on
derwerp „De methode van onderzoek
in de natuurkunde" lag de h.b.s.-ers
wel. Zowel een leraar als enige leer
lingen geven als commentaar: „Ten
minste niet zo zweverig..." De moei
lijkheid bij een dergelijk stuk is ech
ter er „in normaal handschrift een
samenvatting van ten hoogste 1 lh folio
bladzijde" van te geven. Men moest
de kunst van het weglaten beoefenen.
De m.m.s. kreeg voor Nederlands
tekstbehandeling (2 uur) een stuk
van Nijhoff over Betje Dekker, die hij
geen Betje Wolff wil noemen omdat
dit hem aan de zwarte mens Aagje
Deken doet denken. De vragen wor
den enerzijds geprezen omdat ze dui
delijk uit de tekst beantwoord konden
worden, maar anderzijds toch ook vrij
moeilijk genoemd. Opmerkelijk zijn
twee tegengestelde uitspraken over de
vraag of Saartje Burgerhart de meis
jes van nu nog aanspreekt. De ene
docent zegt: „Ze is niet meer „in","
de andere: „Juist wel". Ook hier dus
een verschil van mening.
Geen meningsverschil behoeft er te
bestaan over de goede raad van de
leraar, die de kandidaten voorhoudt:
„Neem geen slaappillen; die werken
de volgende dag na. Een borrel of
een glas wijn voor het slapen gaan
doet wonderen". Hij is tégen pils en
vóór een bedrust van minstens 8 uur.
Intussen blijve de gebruikelijke op
gave de lezers niet onthouden. Een
mooi stukje Engels van het gymna
sium. Men lette bijvoorbeeld op de in
zet, op „actually" en op een „balance
between power and dissent" (op het
eind van de eerste alinea) te verta
len in goed Nederlands! U krijgt er
twee uur voor.
The evidence of history is strong,
that those societies are most creative
and progressive which safeguard the
expression of new ideas. Societies ap
pear to remain vigorous only so long
as they are organized to receive novel
and unexpected and sometimes un
pleasant thoughts. It may seem
odd that the government of some
countries gives a special status to the
opposition; Canada, like Great Britain,
actually pays a salary to the leader
of the opposition Yet this legalization
of opposition, this balance between
power and dissent, is the heart of the
Western tradition.
The great creative ages have tend
ed to be those in which reasoned dis
sent was welcome. One lesson that
history teaches here is that such a
critical attitude is creative in all
fields at once. The art of the Renais
sance went hand in hand, in time and
place, with its science. The
Elizabethan poets and adventurers
were contemporaries of the first great
scientists who spoke English of
Francis Bacon, of William Gilbert,
and William Harvey. The Romantic
Movement in poetry at the end of the
eighteenth century coincided with the
uprush of inventions then, and both
took strength from and gave strength
to the revolutions of the age.
Here we have reached an odd con
clusion: that there is a tradition in
Western thought since the Renaissance
which is a tradition of dissent that
is, a tradition of questioning what is
traditional. Yet the conclusion is not
as paradoxical as it seems. For we
have found that ideas do not follow a
straight course, and their history is
not uneventful. History is made of
conflict, and the history of ideas is
a conflict of minds.
Naar: J. Bronowski and Bruce
Mazlish: The Western Intellectual
Tradition, 1960.
NEW YORK, 20 april Een gefan
taseerd „proces-Oswald" verschijnt in
de komende herfst in Broadway op
het toneel. Het wordt een proces, zo
als dat gevoerd had kunnen worden,
wanneer Lee Harvey Oswald niet door
Jack Ruby was doodgeschoten. De ad
vocaat Leon Friedman, een van de
schrijvers van het stuk, heeft gezegd
dat er naar gestreefd is zowel het
standpunt van de aanklager als dat van
de verdediging zo eerlijk mogelijk naar
voren te brengen. Het wordt een jury
rechtspraak, waarbij het publiek de
jury zal vormen.
Het materiaal voor het stuk wordt
gehaald uit het Warren-rapport, waar
aan ook al voor andere stukken de
stof is ontleend.
