FILMFESTIVAL IN OPSPRAAK
Nieuwe Widerberg-film valt tegen
plaat
Drama van i om Stoppard
uit diepten van Elseneur
Zit
er
a
LIGA
Noorderlicht
nagebootst
Visconti's „Traviata
in zwart en wit
Horden meikevers
op Orlv
Wetenschappelijk
onderwijs
Nederland en het
vroege Amerika
Volkskatechismus verschijnt eind mei
De Kuil
Beethovens Vierde
ROSENCRANTZ EN GUILDENSTERN
de veelzijdige voeding
DE TIJD
DINSDAG 2 MEI 1967
5
Tijd voor een
jZiï°^Meri: De Kuü- uit9- Meu-
lenhoff, Amsterdam.
kuü graven zi,beEliSSen' Iaat hem ean
voor een
sypSe,dBeeth°^r tn e1^ "dl
Sd^? ~r«% £S
CANNES, 2 mei De cen-
suurkwestie ronc! de Engelse in
zending naar het twintigste film
festival in Cannes Ulysses van de
Amerikaanse regisseur Joseph
Strick, waaruit de festivalleiding
enkele passages in de Franse
ondertiteling liet schrappen, is
nog niet opgelost. Strick beent
nog steeds onverzoenlijk in de
wereld rond, een ieder publieke
vertoning van zijn film, maar dan
in ongeschonden staat eisend, en
zoekend naar collega.'s die solidair
willen zijn indien aan Stricks eis
om censuurmaatregelen ongedaan
te maken niet wordt voldaan.
Avant-garde
T>JïmNDEN' 2 mei Toen StoP-
"#tfpparTdyfcd8
beide partners olil:
Maandagskind"
Widerberg
Componist Meisel overleden
Hij tintelt van vitaliteit en ondernemingsgeest. Geen
wonder: 't is een Liga-kindje. In
zetelt een rijke schakering voedingselementen. Voor
de groeiVoor beenderstelsel en gebit! Voor blakende
gezondheid!
voor baby, kleuter en schoolgaand kind
ZO LANG ZE IN DE GROEI ZIJN
l.ttmun. rr«w>t.v3t.%9 -■
19
ok
1111J
Een beeld van de derde acte van „La Traviata" in de eerste Londen-
se opvoering van 1856die een halve eeuw bepalend is gebleven voor
de zeventiende-eeuwse opvoeringsstijl. Visconti heeft het stuk thans
echter in de negentiende eeuw verplaatst.
DRY GIN"
Haal Henkes in huis!
touw^A6"' die ook Een kwestie van
auteur. geschreven, is eveneens de
van p van De Kuil. Dit is het verhaal
tweerio soldaat die, alweer in de
van W6reld°orlog, door een toeval
on y'n e,enheid wordt afgesneden en
honderd8ni!-ie een wandelinS van drie
hui, kilometer onderneemt naar
ba^intr -aï mea hern- niet zonder ver
men vLZ arriveren. Al spoedig gaat
ten nn^mJan desertie verdenken. Niet
Zit hü nn ir^ls de 00rl°g voorbij is,
VerhaoI* a, Jd veiliS thuis- De lezer
verhaaoï f vcl"g muis. ue lezer
hik tnmi j "a.°P ziJ'n beurt. Einde-
nadat ze fn ^oldle de man arresteren,
heeft veie krant een advententie
derteklnd n'e d°°r 'S mans naam °n"
hem heefi commandant die over
echter XenV i f1^11 §raf- Geen nood
hh weer SLn S de kuiI kIaar wordt
het veen dlchtgeg°°id en wel omdat
op de gronl geeft een kuil te graven
oordeelde kan ri„een ander' De, ver"
dus weer i„ gaan' en komt
Onir Zljn compagnie
™en zich af,
terecht,
waarin
nuiCill
sr,rpde held een werkelijke rol gaat
over j keeft de schrijver al heel wat
vfiN'd^h'eld' Meri scbuüen mag.
;n, heeft
vecnrJi6 00rl°g verteld, kwantitatief
g sproken. Naar kwaliteit zijn tal
an andere oorlogsboeken beter. Men
met ontkennen dat Meri een
schrijver is, dat hij vertellen kan
maar zijn thema's zijn, althans in De
Kuil en Een kwestie van Touw
onbelangrijk en zelfs gezocht
De vertaling is ditmaal van
Pihlajamaa-Glimmerveen
nogal
L. E.
Cannes' vrees: censuur
is van mevr. De Gaulle
ADVERTENTIE
Dbg.
?urptkDiewJhmTh0nis IV; Ouver-
n*r Philhrn E def HaUSeS W™-
Sc KmidUsseZZ1^ dh': Hans
SXL 6274 Decca stereo
to?deVspedeeisSéy^?,iitnie W°rd4 ëerekend
verademingen f,tukken van Beethoven,
Wen ÏÏ8® hl;l ZlCh uver°orlooft
nieën in n„g,?-te drVmaïjs,che sympho-
van klaiJl? Vlerde heeft bot karakter
heeft 3d? H Iudiciteit beel sterk, al
miek niet arom in factuur en dyna-
trekken mmder typisch Beethovense
no?discheSDnhsdt"ISSerstedt beeft als
weinig van de Tfiteert daarbij maar
der Wiener Phnhf"""^06 speelaard
„wuchtig" het orkest on^assaa^
weM?f R°P° mde dag komt' Het 's g£
wel dig Beethoven, maar het is min
der treffend juist deze Vierde sympho-
tedenLtStr?ge urToord"Duitse klassici-
teit past beter bij de Ouverture „Die
werk a t6S ^.ausef". eon gelegenheids
werk dat in deze lezing een overtuigen
der voorkom en krijgt dan in menige
andere.
L.H.
(Van onze speciale verslaggever)
Festival-directeur Favre Lebrét, die
de schrappingen in de Franse tekst
het aanbrengen, heeft inmiddels een
officiële verklaring afgelegd waarin
bij in lang draaierige formuleringen
zijn handeling motiveert.
De mooiste volzin is die waarin hij
zoiets als een complot onthult: name
lijk dat Strick in Londen, waar hij de
film een tijd geleden voor het eerst
zag „de smerigste woorden niet voor
hem in het Frans vertaalde" en ver
der zegt hij op de onfatsoenlijke ter
men in de film te zijn geattendeerd
door een cultureel adviseur.
Gevreesd wordt in Cannes dat deze
culturele adviseur in Colombé les deux
Eglises woont en eigenlijk een advi
seuse is: de bejaarde mevrouw De
Gaulle die al vaker in gevallen als de
ze haar verontwaardiging via huise
lijke hiërarchieke weg in daden zag
omgezet. Het is in Franse filmkringen
bijvoorbeeld geen geheim dat het on
behagen van de oude dame in Colom
bé over de verfilming van Diderot
vorig jaar in Cannes een belang
rijke rol heeft gespeeld bij het voor
vertoningen binnen Frankrijk ook nu
nog geldende verbod voor deze film.
Overigens zijn Joseph Strick en Fa
vre Lebret nog steeds.grimmig aan het
overleggen. In de loop van dinsdag zal
Strick definitief besluiten of hij blijft
met Ulysses of zijn film terugtrekt on
der Jean Luc Godarts motto „censuur
dat is de gestapo van de geest",
met alle mogelijke deprimerende con
sequenties van dien. Want het is dui
delijk dat niemand, en zeker het Can
nes-festival niet, met de onaangename
nasleep van dit soort rellen is gebaat.
Al weet nog niemand welke filmma
kers zich mógelijk met fturi Amerikaan
se collega Strick solidair zullen ver
klaren. Vermoedelijk is dat Strick ook
nog niet helemaal duidelijk. Tenslotte
zijn begrippen als commercieel belang
en integriteit in het filmbedrijf maar
ui erst zelden eikaars broertje en zus-
Behalve de
competitie in het film
festivalpaleis zijn „u ook de
nevenactiviteiten van het L
warmgedraaid: de eerste is de fa™
(Van een correspondent)
arr ••R°sencrantz and Guildenstern
voer*, l het Pori0e iaar werd opge-
is het meiïï, Het Edinh^rgh Festival
iranil geen voor0ekomen als de
een vertoninn Hjk kuns1zin™9 tableau,
tiek. in 0d% 9 VaH -Cerebrale
ac roba-
hemerken 'van Zexm^* weinig te
van het sUik e expressieve kracht
door National ThealT ™''dt
Ungjs het een
Men kan er geen precedent "voor
mZIZZZt men zouhet onder
meer een stuk literair speurwerk kun-
heeld Tdit bet labyrintische
enELI J ?ps<rneur beeft Stoppard een
etad sterk vergroot en er vol-
ende materiaal aan onttrokken om
een drama uit te componeren.
S(;himmige geschiedenis van Ro-
sencrantz en Guildenstern blijft altijd
iP de geest als een klassiek voorbeeld
an het lot dat kleine mensen over
komt als zij in grote gebeurtenissen
1 PppWkt raken. In de loop van „Ham-
ret wordt er veel tegen hen -inge-
1 jpaebt, maar zij verdienen dit nauwe-
u.lks: ze zijn te onbeduidend om aan
anonieme dienstbaarheid te ontsnappen.
Tijdens het grootste deel van Stop-
Pard's stuk worden ze privatim ge
toond alleen gelaten in een anti
chambre van net paleis, wachtend tot
ze weer geroepen worden, bezig met
woordspelletjes, wanhopig gebonden
aan de Eerste Acteur als het enige
Personage dat tegen hen wil spreken.
Van tijd tot tijd stroomt het hof het
vertrek binnen om daar een poosje zijn
onbegrijpelijke zaken te vervolgen en
dan weer weg te drijven en de verwis
selbare non-entiteiten achter te laten
als drijfhout op het strand.
Wat te voorschijn komt is een alle
gaar van Shakespeareaanse kritiek,
Becketachtige dialectiek en mathema-
tische onzincomedie zoals die past bij
niiilo«°Iv.S^nSiC,alf' situatie waarin twee
LP"- betrokken zijn. Het paar heeft
geen heugenis van het verleden, noch
begrip voor het heden en geen idee
waar het heen gaat.
Alles waar ze over beschikken zijn
woorden, en de eindeloze woordspellet
jes die ze spelen zijn zowel een ma
nier om dé tijd te passeren als een
onvermoeibare poging om enige zin
te ontlenen aan de hachelijke toestand
waarin ze verkeren.
Stoppard speelt het klaar dit materi
aal te verbinden met Shakespeare's
handeling, zoals wanneer hij een snel
vuur van spelenderwijze afgeschoten
vragen gebruikt als een voorbereiding
°P een onderhoud met de prins, die
naai^u' to'e het wint (>-We zijn
wist nVi gezonden, zoals gij zegt. ik
gen".) Waar ik mezelf moest opber-
het^stukhis ?erke,bike glanspunt van
het stuK is de relatie tussen de vriie
wil van de Infoim,,. ue vrlJe
rollen, dien hen vastko^oi en uUn
vastvestelde „7, ya-stkoPPelen aan hun
nfeuw snel vnn0dlu0t' Daaruit vloeit een
hun fatale Su h<?n V00rt' waarin z«
hun fatale reis naar Engeland reeds
dekken dat zij hun doodsbeve zelf bh
der plaateë a" btePSl,Uiten het te besiem-
het maar voor een^se'eonde"' zich "ifit
levens?116"
Soms lijkt de auteur met zijn perso
nages rond te zoeken naar de volgende
zin maar meestal wandelt hij met vol
strekte zekerheid over zijn zeif eeko
zen slappe koord.
Van huis uit is het een hogelijk lite
rair stuk, dat onbewimpeld in het krijt
staat bij Pirandello en Becket, maar
in de opvoering van Derek Goldbv
blijkt deze afkomst een weg aan te wij
zen naar briljante techniek en machtig
gevoel.
Marc Wilkinson's doodse muziek
draagt uitstekend bij tot de sfeer. En
Desmond Heeley's decors een paleis
als een grafstede en een spookschip
onder een slap, rottig zeil treffen
precies de specificatie voor de hande
ling in en rondom de handeling van
Hamlet".
PARIJS, 2 mei (Reuter) Op het
vliegveld Orly zijn op de eerste
mei zwermen meikevers „geland", die
grote paniek veroorzaakten onder de in
het algemeen koelbloedige stewardes
sen. De insecten, die in de vroege och
tend werden aangetrokken door de fel
le lichten, probeerden door de ramen
van ie ,Sebouwen naar binnen te drin
gen. Duizenden dode diertjes bedekten
het terrein.
Alle vliegtuigen naar Amerika wer-
de" gedesinfecteerd om te voorkomen
dat de Europese meikever de kans
krijgt dat land binnen te dringen. Men
iL-daar a"cen de minder vraat
zuchtig Japanse soort.
In 1964 heeft zich op Orly eveneens
een invasie van meikevers voorgedaan.
De plaag wordt met verdelgingsmidde
len bestreden.
markt, die zich elke dag van vroeg
tot laat ten behoeve van de hier aan
wezige filmverhuurders en bioscoop
exploitanten in een stuk of wat buurt-
bioscoopjes afspeelt. De tweede is de
semaine de la critique met een reeks
vertoningen van vele films die in de
loop van het afgelopen jaar door een
aantal vooraanstaande Franse film
critici uit de wereldproduktie zijn uit
verkoren als specimen van de meest
belovende film-avant-garde van de we
reld. De voorstellingen zijn het afge
lopen weekeinde begonnen en op 4
mei draait in deze exclusieve serie de
Nederlandse film Jozsef Katus van
Wim Verstappen en Pim de la Parra
Met John Fernhouts korte 70 mm film
„De hemel boven Holland" in de offi
ciële competitie completeren zij de Ne
derlandse afvaardiging. Voor de beide
jonge Nederlanders een resultaat
zij zijn net als Fernhout uitgenodigd
om niet zonder voldoening te registre
ren. Niet alleen de kwaliteit van Jo
zsef Katus is tot de critici doorgedron
gen, ook de niet door enige gêne ge
hinderde zelfpubliciteit van het film
duo is tot ver over de grenzen hoor
baar gebleken.
V
In de officiële competitie waren maan
dag Argentinië en Zweden aan de beurt.
De Argentijnse filmmaker Leopoldo
Torre-Nilsson, die al drie keer eerder
in Cannes vertegenwoordigd was lief
met Maandagskind" zijn zeventiende
speelfilm zien. Opnieuw geen meester
werk, maar ook na het zien van de
barokke stelling, vol commentaren op
de sociale omstandigheden en de bijna
koloniale maatschappelijke verhoudin
gen in sommige delen van Zuid-Ame-
rika (in dit geval Puerto Rico) blijft
het jammer dat dit werk van deze in
elk geval interessante eigentijdse film
maker tot dusver nooit toegang heeft
gekregen tot de Nederlandse markt.
Maandagskind" volgt op een nogal
geforceerde en ouderwets aandoende
manier een Amerikaans gezin (ge
speeld door de Amerikaanse acteur Ar
thur Kennedy en Geraldine Page) met
dochtertje van een jaar of elf, een mon
sterachtig en verwend nest, geboren
kort na de dood van wat haar broer had
kunnen zijn. Als de film begint wordt
het lijk van die broer, twaalf jaar la
ter, opnieuw begraven in een paar
zinnen en een heel summiere handeling
maakt Nllsson duidelijk dat het meisje
voor de moeder niet veel meer is dan
een soort surrogaat voor de overleden
zoon. Waardoor de vader zich weer
schuldig voelt tegenover het meisje
een verhouding waarvan het kind ge
bruik maakt om in huis een geraffi
neerd soort terreur uit te oefenen.
De omgeving van San Juan is ter
zelfder tijd door een overstroming ge
teisterd; voor de slachtoffers is een in
zameling gehouden en behalve oude ge
dragen kleren geeft de moeder ook wat
speelgoed mee. En paar uur later be
merkt de dochter dat een van haar
talloze poppen is weggegeven en gaat
zo tekeer dat haar ouders besluiten het
ding weer op te sporen.
De pop is met een Rode Kruiszen-
ding in het rampgebied terecht geko
men, en als de man het speelgoed ten
slotte vindt na een stuk of wat hys
terische scènes met het dochtertje, die
na een verdiende oorvijg blindheid en
nog een paar gebreken simuleert
blijkt de pop het enige bezit van een
inlands meisje, dat haar hele familie
»J de ramp heeft verloren. Het wil de
Pop eerst niet afstaan, maar een jon-
ge je dat hen de weg wijst heeft het
al afgetroggeld met de belofte dat de
Amerikaanse mijnheer dan voor de
won ei baarlijke terugkeer van haar
ouders zal zorgen.
De familie rijdt 's nachts terug naar
huis met het serpentachtige dochter
tje achterin de auto met de pop,' die
geruisloos met een vals lachje onder
weg uit het raam wordt gegooid.
Een zeer drakerige toestand, en als
zich ten tijde van de opnamen geen
natuurramp had voorgedaan in het ge
bied waar Nilsson vertoefde, was zijn
werk op die doorgedraaide familie
verhouding waarschijnlijk volstrekt on
betekenend geweest. Tegen de achter
grond van de menselijke ontreddering
na de overstroming is de anecdote van
dit Amerikaanse familieleven echter
bruikbaar geworden voor allerlei zinnig
commentaar.
Dat blijkt in een scène waarin op de
televisie een feuilleton aan de gang is,
waarin het huwelijk van het Ameri
kaans echtpaar met al zijn frustraties
duidelijk is te herkennen. De rol van
de vader, wiens slappe gedrag in de
drakerige en huiselijke twisten bij na
der inzien, dient om zijn besluiteloos
heid en machteloosheid buitenshuis tus
sen de bevolking te karakteriseren. Bin
nenshuis sust hij de ruzies alleen maar,
maar er verandert niets. Buiten is hij
het prototype van de Amerikaan die
gedragen kleren weggeeft bij een ramp
en ai en toe een dollar aan een bede
lend kind of aan lastige inlanders. Maar
ook daar verandert niets.
In het oproepen van die beelden is
Nilsson zeer direct en in zijn maat-
sc appehjke intenties toch ook vernie-
tigend Dat heeft bij Nilsson als alle
Argentijnen wonend in een land onder
de Amerikaanse invloedssfeer een zeer
concrete betekenis. Maar tenslotte
wordt het verhaal te zeer beladen met
allerlei huilerige details die niet ter
zake zijn.
De Zweedse inzending was van de
jonge cineast Bo Widerberg maker
van o.a. Liefde '65 en Ravenkwartier.
Zijn nieuwste film heet Elvira Madi-
gan. De naam van de vrouwelijke
hoofdpersoon: een koorddanseres die
met een uit het Zweedse leger ge
deserteerde officier een romance door
maakt, die met de dood van beiden
eindigt.
Gezien de persoonlijke kwaliteiten
van zijn beide voorgangers, die nog
steeds in Nederland rouleren, was er
wat mij betreft wel enige reden tot
verwachting ten aanzien van deze vijf
de Widerbergfilm. De anecdote van
Elvira Madigan is gebaseerd op een
historische gebeurtenis aan het einde
van de vorige eeuw. De luitenant Six-
ten Sparre en de circus-artiste, naar
wie Widerberg zijn film noemde, wa
ren op zekere dag in het jaar 1889
gelijktijdig verdwenen. Enkele maan
den later vond men beide lijken in de
bossen. Blijkbaar had de luitenant
eerst haar en toen zichzelf doodge
schoten. Hij liet een vrouw met twee
kinderen achter.
Widerberg begint zijn film als beide
geliefden al op de vlucht zijn. Aan
vankelijk gelukkig en onopgemerkt tot
het nieuws van hun verdwijning hen
dwingt om verder te gaan, ze blijken
nergens lang te kunnen blijven. Het
geld raakt op en zij realiseren zich hoe
ze op elkaar zijn aangewezen. Want
de man kan als deserteur geen werk
gaan zoeken en kent bovendien alleen
het soldatenvak, zij is koorddanseres
en niets anders. Hun liefde is duide
lijk en sterk, laat Widerberg weten,
maar aan hun meest elementaire le
vensbehoefte dat is: eten kun
nen ze niet voldoen. Niettemin kiezen
beiden voor hun liefde en dat leidt
zo toegespitst onvermijdelijk tot de
dood.
Elvira Madigan is een soort omge
keerde versie van Agnes Varda's veel
besproken film Le Bonheur. In dat
pop-art sprookje konden de grenzen
van het volmaakte geluk evenmin on
gehinderd worden overschreden. Wi
derberg wil in zijn film aantonen dat
voor het voortbestaan van het leven,
van liefde en geluk, het leven in een
samenleving noodzakelijk is. „Als je
niet tegen iemand kunt zeggen hoe je
heet, ben je niets. Als je niets te
eten hebt, ga je kapot gelukkig of
niet".
De lyriek van het geluk is in een
prachtige kleurenfotografie van het
glooiende Zweedse landschap weerge
geven, met in de handelingen steeds
kleine gebeurtenissen, die de aanwe
zigheid van het naderende noodlot ten
slotte onontkoombaar maken. Dat de
film toch niet helemaal geslaagd is
komt omdat de toeschouwer veel eer
der van de staat van geluk van bei
de hoofdpersonen is overtuigd dan Wi
derberg zelf, die af en toe bijna ein
deloos doorgaat met scènes van spele
varen, vlinders vangen en hand in
hand hollen door het bos. Daarmee
zondigde hij tegen zijn eigen structuur:
het strenge tempo van het sprookje,
waarvan het boze einde zoals in alle
wrede sprookjes onontkoombaar is.
Dinsdag zijn Duitsland en Engeland
aan de beurt met hun inzendingen.
Duitsland met een thriller van Volker
Schlöndorff „Moord en doodslag", En
geland met Peter Watkins' verfilming
van de opkomst en ondergang van een
tienerster, getiteld „Privilege". Enge
land heeft meer inzendingen, maar de
Engelsen zelf zijn er nauwelijks over
te spreken. Een van hen zei: „Echte
Engelse films bestaan er blijkbaar niet
meer. Wat wij inzonden is gemaakt
door Antonioni, dat is een Italiaan,
door Joseph Strick, dat is een Ame
rikaan, door George Lozey, dat is ook
een Amerikaan en do'or Peter Watkins,
en die komt van de televisie."
BERLIJN, 2 mei De Berlijnse com
ponist en muziekuitgever Will Meisel
is zaterdag in Müllheim na een lange
ziekte overleden. Hij werd 69 jaar.
(Van onze correspondent)
NIJMEGEN, 2 mei Na de rappor
ten over de spreiding en uitbreiding
van het wetenschappelijk onderwijs
zcals de hogescholen vari Eindhoven en
TilbiFrg die hebben gepubliceerd als
mede het rapport van de Stichting
Wetenschappelijk Onderwijs Limburg
is nu ook de Katholieke Universiteit
van Nijmegen een onderzoek begon
nen over het wetenschappelijk onder
wijs in het zuiden van ons land.
Het onlangs aan de katholieke uni
versiteit opgerichte Instituut Onder
zoek Wetenschappelijk Onderwijs heelt
een commissie ingesteld onder voor
zitterschap van de planoloog, pro
dr. G. Wissink, die zich speciaal zal
bezig houden met de spreiding en ver
breiding van het wetenschappelijk on
derwijs in de streken die het voor
naamste toevoergebied van de Nij
meegse universiteit vormen. De com
missie, die officieel: De Nijmeegse
Commissie tot Spreiding van het We
tenschappelijk Onderwijs heet. zal naar
opdracht in twee fasen uitvoeren. Al
lereerst geeft zij een voorlopige oor
deelsvorming over de rapporten die
zijn uitgebracht door de Commissie
Voorbereiding Medische Faculteit
Eindhoven de Structuurcommissie
van de Hogeschool te Tilburg en de
Stichting Wetenschappelijk Onderwijs
Limburg.
In een tweede fase zai de commis
sie Wissink. nadat zij met enkele leden
is aangevuld, het probleem van de
spreiding van het wetenschappelijk on
derwijs op nationaal niveau bestude
ren. De curatoren van de Nijmeegse
universiteit zullen de resultaten van
de onderzoekingen gebruiken bij de
bepaling van hun beleid.
I
MUNCHEN, 2 mei (AFP) Ge
leerden van het Max Planck-Instituut
in München zijr er in geslaagd kunst
matig noorderlicht op te wekken. Dit
gebeurde in het noorden van Zweden,
waar zij raketten afschoten, die op 250
kilometer hoogte barium verspreidden,
dat onder invloed van de zonnestra
ling noorderlicht veroorzaakte. Het
bleef enkele uren zichtbaar.
(Van onze correspondent)
HILVERSUM, 2 mei „The legio of
the Netherlands"; onder deze titel zal
binnenkort in Amerika een omvangrijk
boekwerk verschijnen dat in roman
vorm geschreven onze Nederlandse
voorvaderen als de makers van de
vroege Amerikaanse geschiedenis ten
tonele voert.
Schrijver van het boek is een
zekere mr. Harte. Het initiatief tot uit
gifte van dit boekwerk is genomen
door mr. Howard C. van Arsdale, ere
voorzitter van de Amerikaanse republi
keinse partij in het district Columbia,
die dit maandagavond zelf meedeelde
tijdens een receptie in de burgerzaal
van het Hilversumse raadhuis.
De ontvangst door B. en W. van
Hilversum stond in het kader van een
rondreis door Nederland van leden van
de Nationale Huguenot Society en de
Holland Society of America, afstam
melingen van Hugenoten en van Neder
landers die in de zeventiende eeuw
naar Amerika zijn getrokken. Mr Van
Arsdale vindt dat in de Amerikaanse
schoolboeken te weinig is terug te
vinden van de invloed die de Neder
landers hebben gehad op de Ameri
kaanse geschiedenis.
Hij heeft overigens nog andere ini
tiatieven op stapel staan om zoals hij
zelf zegt de Nederlanders de enige
juiste en vooraanstaande plaats in de
Amerikaanse geschiedenis te geven.
Hij wil namelijk de Groothoofdspoort
in Dordrecht restaureren om daarin
vervolgens een museum te stichten
waarin de daadkracht van de Neder
landse voorvaderen in de Amerikaan
se geschiedenis gestalte krijgt. Hij zal
daartoe een campagne beginnen in Ame
rika. Het Amerikaanse gezelschap zal
nog deze week beginnen in Amerika.
Het Amerikaanse gezelschap zal nog
deze week een bezoek aan de Merwede-
stad brengen. In Amerika zelf wil
mr. Van Arsdale tenslotte nog komen
tot de herbouw van Nieuw-Amsterdam
V
w-wm
F --fe3 'Jig# -
(Van onze verslaggever)
MAASTRICHT. 2 mei Bij uitgeve
rij J. Schenk n.v. te Maastricht, ver
schijnt eind van deze maand de nieuwe
„Volkskatechismus". geschreven door
pastoor J. Brouwers uit Bemelen.
Kort na het verschijnen van de nieu
we katechismus besloot de thans 65-
jarige pastoor van Bemelen, om een
meer volkse uitgave voor te bereiden.
Hij kwam hiertoe, omdat de nieuwe
katechismus, volgens hem, vee) te
hoog grijpt. „Tal van termen zijn
voor de doorsnee katholiek onbegrij
pelijk hier en daar is de tekst te lang
dradig en een ander euvel is, dat de
samenstellers het literair te mooi
hebben willen maken." De gemiddel
de leek verlangt de heldere waarheid,
aldus pastoor Brouwers.
Hij hoopt, dat zijn katechismus beter
op de gewone gelovige is afgestemd,
ai is voor het goed begrijpen van de
volkskatechismus toch wel een bepaal
de vooropleiding minstens U.L.O.-m-
veau vereist.
„Voor de modernen, de al te pro
gressieven onder ons, zal de volkska
techismus niet vooruitstrevend genoeg
zijn", meent de auteur. „Voor de con
servatieven net omgekeerd."
„Ik heb de gulden middenweg probe
ren te bewandelen, door vast te hou
den aan de traditionele leer van de
Kerk, maar tegelijkertijd ook door re
kening te houden met de nieuwe ont
wikkelingen na het tweede Vaticaans
Concilie."
Voor de Volkskatechismus, waarop
pastoor Brouwers vier maanden heett
gewerkt, bestond grote belangstelling
bij diverse uitgeverijen. Maar helst
zes bekende uitgevers wilden het
nieuwste werk van pastoor Brouwers
uitgeven. Zijn keuze viel tenslotte op
de n.v. J. Schenk, die de Volkska
techismus, om te beginnen, in een op
lage van 45.000 exemplaren voor Ne
derland en Vlaanderen, heeft laten
drukken bii de Maastrichtse drukke
rij v.h. Cl. Goffin.
Aan de Franse vertaling voor Walo-
nië en Frankrijk wordt gewekt. In
voorbereiding is een Duitse en Engelse
versie.
De Volkskatechismus van pastoor
Brouwers telt 230 pagina s, is uitge
voerd in een handzaam toimaat
iets groter dan een pocketboek
en is voorzien van een omslagtekening
van J. Schijns uit Maastricht.
De vraag- en antwoordvorm van de
vroegere katechismus heeft pastoor
Brouwers niet toegepast. Zijn volkska
techismus is niet bestemd voor de la
gere schooljeugd, maar is, volgens
hem, wel goed bruikbaar op andere
onderwijs-instituten en als handboek
voor onderwijskrachten.
Brouwers' Volkskatechismus, voor
zien van het voorgeschreven im
primatur van dr. E. M Kruytzer, be
staat uit vier delen. Deel éen draagt
de titel „Pelgrims naar God deel
twee handelt over „de Blijde Bood
schap", deel drie over „de Weg der
Liefde" en deel vier over „Gekruist
en verheerlijkt". Een register, een
lijst van bqbelse afkortingen en een
inhoudsopgave completeren het geheel.
Pastoor Brouwers heeft al diverse
godsdienstige werken op zijn naam
staan. Van zijn hand zijn o.a. versche
nen „het Boek van Gods Liefde" (1934)
„Protestant en Katholiek" (1946),
„Tien roemvolle Pausen" (1949), „De
Tempel van het gezin" (1953), „Nieu
we Wegen in de zielzorg" (1956) en
„Gods Ruimtevaarder". (1966).
ADVERTENTIE
LUNDIA
PALLETSTELLINGEN
Palletstellingen met
vaste en verstelbare vakken.
Speciaal geschikt voor
tussenmagazijnen
vgrixveld
Telefoon 08352-1756
(Van een correspondent)
LONDEN, 2 mei Kijkers naar
een televisie-uitzending van Luchino
Visconti's nieuwe ,,Traviata"-enscène-
ring in het Royal Opera House Covent
Garden behoeven het niet te betreu
ren dat de kleurentelevisie hen nog
niet bereikt heeft. Visconti's enscene
ring (decors van Nato Frasca) is vrij
wel geheel in zwart en wit. Weliswaar
verschaffen de weelderige feesten en
kele contrasterende kleurpartijen, zo
als de donkerbruinen en gelen van
Flora's gemaskerde bal. Maar in de
meer intieme omgeving zijn zelfs de
costuums (van Vera Marzotafge
stemd op hetzelfde basis-schema,
waarin slechts afwisseling gebracht
wordt door details als de lila hals
doek van Violetta of een rose vest
onder Albert's jagersjasje.
Als hiervan een suggestie van sober
heid mocht uitgaan, moet er terstond
aan toegevoegd worden dat niets ver
der bezijden de waarheid zou zijn. Vis
conti heeft de handeling niet alleen
opgeschoven tot in het laatst van de
negentiende eeuw (de boodschapper
die de fatale brief in II bezorgt komt
in plusfours op een fiets), maar heeft
zich ook moeite gegeven om duidelijk
te maken dat het beroep van courti
sane een zeer goed betalende bezig
heid is.
De levens- en woonstijl is zo kost
baar als men zich denken kan, van
de casino-achtige praal van Flora's
partij (in de loop waarvan er zelfs
een regen van zilveren sneeuw neer
daalt) tot de omvang van Violetta's
bed in de laatste acte, genoeg om er
twee of drie minnaars tegelijk accom
modatie in te verschaffen.
Zelfs Violetta's landhuis in de om
trek van Parijs zou een Rothschild-
optrekje kunnen zijn aan de Cöte d'
Azur. In deze tweede acte worden de
gebeurtenissen ietwat ongebruikelijk
verplaat-t haar een terras, waar naast
chique rieten stoelen zelfs een schrijf
gemak is aangericht.
Nochtans doet de weelderige omge
ving geen afbreuk aan de subtiele per
soonlijke betrekkingen die zich in de
opera afspelen. Het menselijke gedrag
wordt scherp in ach genomen.
Op dit punt moet het schijnwerper-
licht gericht worden p Carlo Maria
Giulini's aristocratische muzikale di
rectie. Men hoorde menig eloquent
toegespitst orkestraal detail (zoals de
klarinet die weent met Violetta terwijl
zij in II haar brief schrijft of de in
dringende gespannen ritmen die de
ruzie tussen de minnaars chez Flora
aanscherpen). Giulini leidde de mu
ziek in een prachtige stroom voor
waarts- De instrumentalisten speelden
voortreffelijk, niet in de laatste plaats
de strijkers in hun schildering van de
stervende Violetta in het begin van
het voorspel tot de laatste acte.
In deze veeleisende centrale rol was
Mirella Freni's karakterisering een
triomf. Zij was de broze, tere, be
koorlijke Marie Duplessis van ieders
dromen, verfijnd en sympathiek ge
noeg om het begrijpelijk te maken hoe
zij niet alleen de liefde won van dich
ters en muzikanten maar ook van ge
wone rijke libertijnen. Niet voor niets
deed zij de reserves van de oude Ger-
mont veel eerder en completer bezwij
ken (in de tweede acte) dan wij ons
kunnen herinneren ooit meegemaakt te
hebben in enige vroegere opvoering
van de opera.
Op de première was zij rondweg ze
nuwachtig, maar dat zal zich herstel
len. Het vuurwerk van de eerste acte
kwam nochtans geheel te voorschijn,
ofschoon niet compleet moeiteloos. De
lyrische partijen van de rol werden
zeer gevoelig gerealiseerd (de inzet
van „Dite alle giovine" was exquis)
en zij had vrijwel, schoon niet geheel
en al, voldoende zwaarte voor de dra
matische elementen.
Men hoorde een uitmuntende vader
Germont van Piero Cappucilli, rijp,
vervuld van gezag en in het algemeen
geschikt om respect gaande te maken
voor deze onsympathieke rol. Renato
Cioni was een opbruisende, impulsieve
Alfredo, prachtig in krachtige ontboe
zemingen maar nog niet bij machte
om de lyrische schoonheid en welge
vormde lijnen te verwezenlijken die in
„Parigi o cara" gevergd worden.
ADVERTENTIE
