DE MAASBODE
OE THANT ZEGT BEZOEKEN AF MASSAAL PROTEST TEGEN DE GAULLE
Arabische landen voorbereid on stiiid
R© TUD
JAMIN
Indrukwekkend succes voor vakbonden
Doodstraf Van der Lnbbe
na 33 jaar veranderd
Oranjefeest
in Ottawa
Vrijmoedig
commentaar
Acuut tekort aan
vertrouwen
indaag
fc
HARTELIJK WELKOM IN OTTAWA
Overval op
j uwelierswinkel
Invoerbeperking
wollen stoffen
moet snel komen
Buurvrouw rookt
baby van balkon
Motivering ontslag Van Hall
Te*dei
Maasbode
MAN GEGREPEN
ACHT JAAR TUCHTHUIS
xi et
Moist D^v
^TERDAM, donderdag
18 MEI 1967
KOEL WEER
122e JAARGANG No. 39629
aUe gpv.P^ 18 mei Ondanks'
Van Np bellende verklaringen
thans atste dagen begint zich
reSelrechtL crisis
öe af pil rond Israël- Nadat in
«8 |,„°Pen dagen zowel Egypte
^oevvpuP' ïrak> Jordanië en
Paraa ii, -LUn troepen in staat van
eei1 evo)l hadden gebracht voor
Joden" k^-e "^rekening met de
kdgehnl-j *nt tdans ook Israël
Je nempIde militaire maatregelen
Jsch.p„ yooral langs de Izraë-
stancl Srens is de toe-
®gvr,t rs* explosief geworden.
16 pagina's
Mr. w D|RECT1E:
A- M. van der Kallen
H°OFDREDACTIE:
k M. Lücker
dr
1^ S' A- J- Cuppen
t °*d'NG. -
>6men;;w
Ae>0n
t<* ÜE~™m.i
Advi
JEf»ten
CYPRUS
SYRIË X
mascus
IRAK
MiièelUnite
ISRAELAfl?AJTori
SAOED
ieboen
ARABIE
EGYPTE
Waarschuwing
ADVERTENTIE
MMmmi
„Neen, geen blanco-volmachten de werkers laten zich hun rechten niet ontnemen". Aldus de
spandoeken, die woensdag werden meegedragen tijdens een massale protestoptocht vanaf de Place
de la Bastille (achtergrond) in Parijs tegen de door De Gaulle gevraagde blanco-volmachten.
Een toeschouwer steekt spontaan zijn hand uit naar koningin
Juliana toen deze zich temidden van enige duizenden Nederlandse
emigranten en kinderen begaf tijdens de opening van het jaarlijkse
tulpenfeest bij Dows Lake in Ottawa. Er heerste een bijzonder
hartelijke sfeer. Het „leve de koningin" werd af en toe afgewisseld
met „leve oma en opa".
Financiën en economie j
Nederland tot EEG
Opheffing raad rechtsherstel
AMSTERDAM, 18 mei Burgemeester Van HaU heeft van
minister Beernink de vólgende motivering van het hem ver
leende ontslag ontvangen:
„De regering heeft besloten u uit uw ambt te ontheffen aan
gezien de toenemende moeilijkheden bij het beteugelen van
ordeverstoringen en de kritiek, die daardoor ontstond op de
leiding van de politie, het vertrouwen in de gezagshandhaving
door u als burgemeester in hoge mate hebben aangetast.
De gegevens, welke terzake in het eerste interim-rapport
van de commissie-Enschedé voorkwam, zijn in het licht van
wat er later gebeurd is, zo bezwarend voor uw positie als bur
gemeester, dat ontheffing uit uw functie onontkoombaar was.
Het tekort aan vertrouwen bij de regering is zodanig, dat het,
met het oog op de belangen van de gemeente Amsterdam, niet
verantwoord zou zijn geweest een door u, na publikatie van het
eerste en ook het tweede interim-rapport van voornoemde com
missie in uitzicht gestelde verzoek van ontheffing uit uw ambt
af te wachten."
Burgemeester Van Hall weigerde vandaag ieder commentaar
op de motivering van zijn ontslag.
DE TIJD
Wisselend bewolkt met buien. Ma
tige tot vrij krachtige, maar langs
de waddenkust krachtige tot harde
noordwestelijke wind. Maximum
temperaturen van elf tot veertien
graden.
ZON op: 04.41
MAAN op: 14.40
onder: 20.32
onder: 03.05
Crisis rond Israël
(Van
een correspondent)
J5A VilO AO UC. IC/C
kj^"^estanHo+eft vertrek van de
eri uit5 ,oepe,n van zijn grondge-
uDg strook van Gaza ge
it,!11, MaoV,^1Ist,er van buitenlandse za-
„^srtier ,jPoed Riad, heeft het hoofd-
Un, b°odsnhd de Verenigde Naties. In
,"eeft uj P meegedeeld dat Egyp-
jv,®beid vanS j aat aan de a nqw-
Cacht »r„, internationale troepen-
als „op Egyptisch grondge-
Viv e moet 1, Egyptische grens een
tv, zo k°men. Hij verzocht de
1 trfAtfegeien6^1® mogelijk de nodige
Taking- te nemen voor de terug-
Ti, secro?n de betrokken troepen.
H/r -bt, ankt ris"®eneraal van de VN, Oe
rt'bdea.cjb ecbter de spanningen in het
be20e,®ten dermate ernstig dat hij
en, die hij dezer dagen aan
Bet
interim-rapport van de com-
Oftth, h nschedé over Amsterdam
'luij,. It veel. Wanneer het niet zo
V'Ofj was zou het een bestseller
want het gaat over de
bation ,en wandel van een aantal
blekt e hguren tijdens de be-
op j3e rel-dagen in de hoofdstad
en 14 juni vorig jaar. Voor
Dagj^htal saillante details zie
■dia
^ils^ls gesprekken met premier
'Aeh toonde generaal De Gaulle
^■d o bez°rgd over de mogelijk-
bojtjj at de kosten van levensonder-
Oen j}11? ®nttannië sterk zouden stij-
®1ge;3 een eventueel toetreden van
tot d awd tot de EEG, dat hij wel
^°hor inker-Labourfractie leek te
9auiign' Maar in feite gaat het De
ken j r a^een maar om Engeland
°vey n deur te houden. Meer hier-
p Pagina 5.
gbt h
d®al v ele®ft een toeristisch schan-
abhexean eerste orde. De gemeente
metrt-ZOnder blikken of blozen
6 aar, riiks- en provinciaal subsi
st aat. belegd rijwielpad en onttrekt
Jtan Zan bestemming. De IJzeren
k°ste v°rd' iets beter van ten
pa_an fietsliefhebbers. Men leze
asina r
snieuws zie pagina's 5a
en
en kj7a°'terdam1 Westblaak
Jb'atratio.redactie en ad-
O'a0 Uur. 'i l4 1 h redactie na
2o° tn.v n21 14, Postbua 723.
bt a 84. ue Tijd, Amsterdam:
lb0' l9-30 ii, afdelin9 lezersservice
Per --"u:
I I O i a
Per week f 1,
pvp fJe' Kwanaai
is°^0steri USlef eventuele In-
Dg T
Dg MAASBODE
9g J'JDSr ori'llrneterhoogte;
>S c®ot Dorehele oplage
C0nt> v PT'Himeterhoogte;
trecttar, iemilleberichten.
9n op aanvraag.
'hES:
Kanaal
Ai Ala
Medina
MEKKA
Beslaande
a= Spoorbaan builen
dienst
Londen en Brussel zou brengen heeft
afgezegd. Inmiddels heeft Egypte troe
pen ter sterkte van één divisie, tanks
en vliegtuigen (Mig-21'S) samengetrok
ken in de Sinaï-woestijn, die in 1956
het toneel was van een grote Egypti
sche nederlaag tegen de Israëliërs. Vol
gens berichten uit Tel Aviv begeven
zich vier Israëlische bataljons (drie in
fanterie en één pantserbataljon) in
allerijl naar de Sinaï.
Er zijn tevens geruchten dat Egypte
zijn „raket-eenheden" in staat van pa
raatheid heeft gebracht. Uit Tel Aviv
is voorts gemeld dat de Israëlische
leger-leiding „alle maatregelen heeft
genomen om de huidige situatie het
hoofd te kunnen bieden". Volgens een
militaire woordvoerder betekent dit
dat de Israëlische' strijdkrachten in
staat van alarm zijn gebracht.
Israëlische kranten hebben de Arabi
sche staten gewaarschuwd niet met
vuur te spelen. De troepenconcentra
ties aan de grens met Israël zouden
wel eens tot een gewapend conflict kun
nen leiden. In Jeruzalem zei premier
Esjkol dat de Egyptische militaire
voorbereidingen een „gevaarlijke bete
kenis" hebben. De Israëlische minis
ter van buitenlandse zaken, Eban, zei
dat zijn land de ontwikkelingen nauw
lettend in de gaten houdt.
Volgens radio Damascus heeft Israël
vijftien brigades samengetrokken langs
de grens met Syrië. Als tegenmaatre-
(Van onze verslaggever)
BOTTERDAM, 18 mei Drie man
nen hebben gistermiddag bij een over
val in de juwelierszaak ,,Zaanlandse
Zilversmederij" aan de Karei Door-
manweg een tableau met 26 ringe
buit gemaakt. Eén van de mannen
is na achtervolging van een voorbij
ganger gegrepen. Het zoeken naar de
andere twee mannen wordt voortge
zet. Re ringen zijn nog spoorloss.
Om half zes gistermiddag kwamen
M.R. aar bute m ee rg desnnshrdlu
drie mannen de juwelierswinkel bin
nen. Ze vertelden zilveren ringen te
willen kopen. Eén van hen ging met
de verkoopster de 55-jarige mejuffrouw
M.R. naar buiten om een ring in de
etalage aan te wijzen. De andere twee
mannen grepen een tableau met 26
zilveren ringen en gingen er vandoor.
De man die met de verkoopster voor
de etalage stond maakte zich uit de
voeten, achtervolgd door'de verkoop
ster. Een voorbijganger de 34-jarige
aannemer A.H. zag de man de ver
koopster een klap geven en hoorde
haar roepen „mijn ringen". Hij nam
daarop de achtervolging van de vrouw
over. In de Metrobouwput aan de
Blaak kon hij de man grijpen en over
leveren aan de inmiddels geallarmeer-
de politie.
gel heeft Syrië al zijn strijdkrachten
gemobiliseerd en ook de burgerwacht
in staat van paraatheid gebracht. De
.Libanon zal de Verenigde Staten vra
gen een bezoek, dat de Amerikaanse
Zesde Vloot deze maal zou brengen uit
te stellen tot een geschikter tijdstip.
Het reeds eerder geciteerde Egyp
tische dagblad Al Ahram heeft geschre
ven dat president Nasser brieven heeft
geschreven aan zijn „progressieve"
Arabische collega's in Irak, Algerië en
de Republiek van Jemen. Ook zijn brie
ven onderweg naar Moskou (dat zich
erg terughoudend toont), New Delhi en
Belgrado.
Al deze ontwikkelingen volgen op
waarschuwingen van Israël, dat het
krachtig zal toeslaan als Syrië toestaat
dat Arabische commando's hun activi
teiten in het Israëlische grensgebied
voortzetten. Egypte, dat een wederzijds
defensieverdrag met Syrië heeft, is in
het verleden herhaaldelijk door ver
schillende Arabische staten bekriti
seerd omdat het bij vorige conflicten
niet onmiddellijk Jordanië en Syrië te
hulp is gekomen. Caïro is ditmaal vast
besloten voet bij stuk te houden.
In tegenstelling tot Irak, de Libanon
en Koeweit, die officieel hun bereid
heid hebben uitgesproken Syrië te hel
pen, hadden Jordanië en Saoedië-Ara-
bië zich tot dusver nog niet over het
huidige conflict uitgelaten. Jordanië
maakte echter bekend dat het tegen
over het „gemeenschappelijke gevaar"
aan de kant van de Arabische staten
staat. In de Syrische pers was reeds
de insinuatie geuit, dat Jordanië met
Israël zou samenspannen.
Koeweit heeft besloten zijn leger in
staat van paraatheid te brengen en
ter beschikking te stellen van het Ver
enigd Arabisch opperbevel. Het kabi
net heeft dit besluit vanmiddag geno
men als voorbereiding op ,,de heilige
oorlog van het Arabische volk".
IJS
mg
Franse openbare leven
door staking verlamd
(Van onze correspondent)
PARIJS, 18 me] De algemene
24-uurs staking door de drie grote
Franse vakcentrales (de „algemene"
of overwegend communistische, de
ex-christelijke eri de socialistische)
op touw gezet om te protesteren te
gen de aanvraag tot buitengewone
volmachten van de regering is gis
teren „stakingstechnisch" een bijzon
der groot succes geweest, vooral in
de openbare sector en bij de genatio
naliseerde bedrijven.
Zelden is een stakingsconsigne zo
massaal in het gehele land opgevolgd.
Het record schijnt te zijn gevestigd bij
BERLIJN18 mei Meer don 33
jaar na de terechtstelling van Mari-
nus van der Lub be als aanstichter van
de brand in het rijksdaggebouw heeft
een gerechtshof in Westberlijn zijn straf
veranderd in acht jaar tuchthuisstraf
Tot de verandering van het vonnis
werd óp 21 april van dit jaar beslo
ten op een niet voor het publiek toe
gankelijke ziting.
De conclusie van het Berlijnse ge
rechtshof is dat Van der Lubbe zonder
enige twijfel schuldig was aan het in
gevaar brengen van mensenlevens door
brandstichting en poging tot brand
stichting. De termen „hoogverraad" en
„oproer", die het Leipziger hoogge
rechtshof indertijd tegen Van der Lub
be had gebruikt en het doodvonnis
werden echter dqor het Berlijnse hof
tot een „politieke uitspraak" bestem
peld.
Het beroep van het Leipziger hof
op de bescherming van de parlemen
taire democratie in de Weimar-repu-
bliek als basis van het vonnis werd
verworpen. Volgens het Berlijns ge
rechtshof waren Hitier en de nationaal-
socialistische partij er veeleer mee ge
baat.
De bewering van het leipziger hof,
dat Van der Lubbe met zijn pogingen
tot brandstichtnig in het slot en het
raadhuis van Berlijn, en in de rijks
dag een politiek oproer wilde ont
ketenen, wordt in de uitspraak te Ber
lijn niet aanvaard, omdat een derge
lijke poging tot ontketenen van oproer
nu als een wettige verzetsdaad zou
worden beschouwd waarmee elke
rechtsgrond aan het oude vonnis is
ontnomen, aldus de uitspraak.
Een in Amsterdam wonende stief
broer van Van der Lubbe had in no
vember 1965 verzocht het vonnis ge
heel ongedaan te maken, welke eis
in december 1966 gesteund werd door
de procureur-generaal bij het Westber-
lijns gerechtshof, Hans Günther. Gün-
ther is inmiddels in beroep gegaan te
gen de uitspraak. Dit beroep zal be
handeld worden door de strafkamer
van het gerechtshof.
OTTAWA, 18 mei Enige duizenden
Nederlandse emigranten en honderden
schoolkinderen hebben koningin Julia
na en prins Bernhard woensdag toege
juicht bij de opening van het jaarlijkse
tulpenfestival bij „Dows Lake", een
meertje in Ottawa. De koningin ont
hulde een bronzen plaquette bij de
grote tulpenperken die jaarlijks aan
de rand van het meertje worden aan
gelegd, Elk jaar schenkt, de vorstin dui
zenden tulpen aan de stad die haar tij
dens de oorlog gastvrijheid bood.
Nadat de koningin de plaquette had
onthuld, die herinnert aan haar ver
blijf in Canada, maakte zij een wan
deling langs de rijen Nederlanders die
uit all" provincies naar Dows Lake wa
ren gekomen. Uitroepen als „Leve de
koningin" en „Leve opa en oma" wa
ren niet van de lucht Herhaaldelijk
klonk het „Oranje Boven". Oranjevlag
gen sjerpen, hoedjes, strikken en va
nen maakten er een kleurig festijn
van. De zevenjarige Sandra Vermeu
len bood de koningin een bos tulpen
aan en de 86-jarige mevr. Tempelman
werd door ambassadeur Lovink buiten
het protocol om uit, de menigte ge
haald om aan de vorstin te worden
voorgesteld.
de mijnindustrie met circa negentig
procent stakers. Ongebruikelijk was,
dat door massale deelname van het
drukkerspersoneel aan deze politieke
proteststaking Parijs en heel Frank
rijk het gisteren ook zonder kranten
hebben moeten stellen. Voor het ove
rige week het stakingsbeeld niet af
van de inmiddels hecht gevestigde tra
ditie.
Tot in de avond geen stroom en
dus geen stoplichten geringe druk
op het gas, die echter weer normaal
werd omstreeks etenstijd ook en
thousiaste stakers voelen behoefte aan
een warm maal geen métro, geen
bussen, heel weinig treinen, geen vuil
nisophaal, geen begrafenissen, en
zovoorts. Café's en restaurants wa
ren normaal geopend, winkels en ma
gazijnen over het geheel genomen
eveneens, bioscopen en theaters daar
entegen bleven veelal gesloten. Foren
sen bleven „thuis", hetgeen ertoe bij
droeg dat het verkeer gemakkelijk
bleef en de ingezette vervangende ver
voersmiddelen maar matig emplooi
vonden.
In de namiddag werd in Parijs een
groot werknemersdefilé gehouden
langs de symbolische route van (de
Place de) la Bastille naar (de Place
de) la République. De leiders van de
algemene bond en die van de ex-chris
telijke trokken hierbij broederlijk ver
enigd voorop. Velen van de betogers
waren nogal feestelijk getooid met pa
pieren mutsen in de kleuren van hun
respectievelijke bonden, rood voor de
algemenen, groen voor de ex-christe-
lijken (Frans democratisch verbond
van de arbeid). Het verliep allemaal
rumoerig maar ordelijk, zulks dank
zij de eigen ordedienst van de beto
ging. De politie beperkte zich tot toe
kijken op een afstand.
Tot een partijtje knokken kwam het
slechts toen pro-Chinese linkse ionge-
ren de betogers provoceerden. Cen
traal thema van de betogingsleuze was:
„Raak niet aan onze verworven socia
le rechten". Hieruit spreekt vooral de
door de werknemers gevoelde beducht
heid dat -de hervorming van het socia
le verzekeringswezen (de .sécurité so
ciale"). een der belangrijkste door de
regering bij verkregen volmacht te re
gelen zaken, te hunnen nadele zal
gaan.
De hervorming beoogt voornamelijk
BRUSSEL, 18 mei De minister
van economische zaken, mr. L. de
Block, heeft de EEG-commissie ver
zocht zo mogelijk voor het eind van
deze maand, een beslissing te nemen
over beschermende maatregelen voor
een deel van de Nederlandse textiel
industrie.
De minister heeft de EEG-commis
sie op de hoogte gebracht van de vor
deringen die met plannen voor een
herstructurering van de betrokken in
dustrie zijn gemaakt. Die plannen zijn
zowel gericht op verbetering van de
kwaliteit als op een gedeeltelijke her
oriëntatie van de produktie. Een groep
deskundigen zal vermoedelijk in de
komende herfst nader uitgewerkte ad
viezen voor de wolienstoffenfabrfeken
hebben uitgewerkt. In afwachting
daarvan wil de Nederlandse regering
maatregelen nemen om te voorkomen
dat de moeilijkheden voor deze bedrij
ven nog groter worden. De voorkeur
gaat uit naar een bijzonder invoer
recht op strijkgaren wollenstorfen uit
het buitenland.
het herstel van het grotelijks verstoor
de financiële evenwicht van de sociale
verzekering.
Intussen is de algemene staking, in-
zoverre zij bedoeld was om de parle
mentaire oppositie ruggesteun en sti
mulans te geven, er een klein beetje
naast geweest. Zij had namelijk moe
ten samenvallen met de opening van
het debat over de volmachten in de
Nationale Vergadering. Dit debat werd
echter dinsdag door de eerste minister
op verzoek van de met de voorstudie
belaste speciale commissie met een
dag uitgesteld en zal nu vandaag ge
opend worden.
Generaal De Gaulle heeft wegens
deining na zijn persconferentie van
eergisteren ook de volmachtenaanvra-
ge niet onbesproken kunnen laten. Hij
verklaarde er onder meer over dat het
daarbij om iets volkomen grondwette
lijks en volkomen normaals gaat. Een
snelle procedure is nodig. Het ini
tiatief ertoe was genomen door de eer
ste minister maar hij zelf heeft er
zich volledig achter geschaard.
Zoals bekend hebben ook de rechtse
Giscard d'Estaing en zijn onafhanke
lijke republikeinen"die deel uitma
ken van de gaullistische meerderheid,
reeds heftig tegen de volmachtenaan-
vrage geageerd, hoewel zij verklaard
hebben niet voor de motie van wan
trouwen te zullen stemmen. Hun hou
ding heeft niettemin de samenhang van
de numeriek uiterst preciare gaullis
tische meerderheid aanzienlijk ge
schokt, zodat vele waarnemers de
kans vrij groot achten dat de huidige
in maart gekozen Nationale Vergade
ring, hoewel niet het komende week
einde, toch wel voortijdig door een
ontbindingsbesluit zal bezwijken.
DEN HAAG, 18 mei Op 1 juni
zal de raad voor het rechtsherstel wor
den opgeheven, zo blijkt uit een ko
ninklijk besluit uit het staatsblad. Met
ingang van dezelfde datum zullen de
wetten inzake de vrijwillige zetelver
plaatsing van rechtspersonen en in
stellingen in werking treden.
Het lijvige rapport van de com-
missie-Enscfiedé bevat eigenlijk niet
zo erg veel meer dan de kranten
over de kwestie Amsterdam-Y an
Hall geschreven hebben. De zeven
„beleidsvragen vormen samen bet
uiteengerafelde probleem waarmee
iedereen geworsteld heeft en dat nu
als een soort examenopgave
aan de regering is voorgelegd. Het
overgangskabinet-Zijlstra beeft het
verstandiger gevonden de zaak te
laten liggen zoals zij lag er was
al zoveel gedonder maar De Jong
beeft de bindernissen uitgediept tot
zeven sloten. Alle zeven te diep voor
de beer Van Hall.
Er valt in verband met bet ontslag
te twisten over de vraag of minister
Beernink er verstandig aan deed
tegenover de Amsterdamse wethou
ders nobele taal uit te slaan, terwijl
in bet kabinet de messen gewet
werden. Zo stellen de Amsterdamse
wethouders de zaak althans voor.
Maar het is mogelijk, al is dat voor
een minister van Binnenlandse
Zaken wat vreemd, dat de rol van
de heer Beernink toen bet op door
bijten aankwam niet de belangrijk
ste geweest is. Het debat van aan
staande maandag zou dat moeten
leren. Het zou ook goed zijn als een
misverstand, dat na bet „rauwelijks
ontslag groeit als kool eens wat
gesnoeid werd. namelijk de gedach
te, dat het geen zin heeft een burge
meester te ontslaan omdat men daar
tóch geen enkel probleem mee op
lost. Natuurlijk heeft het wel zin
een burgemeester te ontslaan als
daar voldoende motieven voor zijn.
Dat de gemeente Amsterdam
met die ontslagen burgemeester niet
verlost is van zijn financiële en an
dere puzzels spreekt vanzelf. Ware
bet wel zo dan moest men morgen
alle burgemeesters van alle grote
steden ontslaan. De bijkomende
moeilijkheid van Amsterdam is nu
eenmaal, dat de burgemeester zélf
een probleem geworden is. Een door
alle partijen erkend probleem. En
als een burgemeester, een fractie
voorzitter of een minister een pro
bleem is kan hij beteT gaan. De be
windsman die zo'n harde knoop
pijnloos weet door te bakken moet
nog geboren worden. De fout van
de beer Beernink is waarschijnlijk,
dat hij dat niettemin heeft willen
proberen.
(Van onze correspondent)
AMERSFOORT. 18 mei. In de
Hendrik van Viandenstraat alhier is
tijdens de mooie dagen van de laatste
week een kleine burenvete met rook
uitgevochten. De moeder van de eerste
etage placht haar baby op het balkon
te luchten. Baby's willen wel eens hun
hart luchten door luid geschrei. Dit zin-
de de benedenbuurvrouw maar matig
en zij zon op een tegenaanval. Die vond
zij door het ontwikkelen van een rook
gordijn, veroorzaakt door het verbran
den van oude lorren in een vuilnisbak.
Bovenbuurvrouw reageerde kordaat en
stapte met een emmer water naar de
brandhaard, om te voorkomen dat haar
baby zou worden gerookt. Benedenbuur
vrouw zag daarin een aantasting van
haar grondgebied en een partijtje wor
stelen was het gevolg. De politie trad
tenslotte als scheidsrechter op en het
eindoordeel luidde: partij onbeslist.
