Rotterdam, dinsdag 20 juni 1967
DE MAASBODE
i mm
TOPGESPREK MET JOHNSON GAAT NIET DOOR
Kans op overleg grote vier verkeken
Vandaag
DE TIJD
Orderpositie
Blijdenstein
en KNTU beter
Wilsons gesprek
met De Gaulle
levert niets op
Kritiek op eenzijdig karakter
Moedermoord
na acht weken
pas ontdekt
EGYPTENAREN NAAR V.N.
Vrijmoedig
commentaar
- Wm-mM
Rede van Kosygin
op Russische TY
•.vv
volle maantie®
FRANS STANDPUNT ONVERANDERD
ZOON BEKENT
Bang
voor
wagen
ziekte?
PRIMATOUR
^ONX>tó
VANNACHT REGEN
tl
123e JAARGANG No. 39657
ïm-
-
i j Wglf md
^°eivel premier Kosygin heeft geweigerd zijn tegenspeler president Johnson voor een gesprek te ontmoetenhebben de Russische en
j^ierikaanse leider elkaar toch gisteren indirect van repliek gediend. Beiden hielden een redevoering, waarbij de televisietoespraak van
°hnson opviel door gematigdheid en Kosygin een uur laer in de vergadering van de Verenigde Naties fel van leer trok tegen Amerika,
Engeland, West-Duitsland en Israël.
(Van een correspondent)
NEW YORK, 20 juni De Russische premier Kosygin heeft
President Johnson laten weten, dat hij de uitnodiging van de Ame-
rdtaanse president voor een ontmoeting tussen beiden niet kan
aaQvaarden. Hiermee is ook alle kans op een conferentie van de
Aiders der Grote Vier over de toestand in het Midden-Oosten ver-
keken. In Washington wordt aangenomen, dat de belangrijkste
ledenen voor Kosygin om af te zien van een gesprek met Johnson
*e vinden zijn in de houding van de Arabieren en Chinezen, die
houden kunnen beweren, dat nu het bewijs is geleverd voor een
^ussisch-Amerikaans complot.
14 pagina s
Verder
DE MAASBODE
DIRECTIE:
^r- W. A. M. van der Kallen
HOOFDREDACTIE:
J. M. Lücker
drs. A. J. Cuppen
GORGING: afdeling lezersservice
tot 19,30 uur, tel. 010-142810.
^OlslNEMENT: per week ƒ1,
£er maand ƒ4,40, per kwartaal
'13,—-, exclusief eventuele in-
assokosten.
Volgens Amerikaanse rege^
ringsfunctionarissen en gezag
hebbende Russische zegslieden
had Kosygin Johnson via diplo
matieke kanalen laten weten, dat
zijn bezoek aan de Verenigde
Staten slechts ten doel had de
speciale zitting van de Algemene
Vergadering van de VN bij te
wonen en niet om gesprekken met
de Amerikaanse leiders te voe
ren. De beslissing kwam onver,
wachts en veioorzaakte bij velen
teleurstelling. Enkele uren eer
der heerste er in reveringskrm
gen nog goede hoop op een ge
sprek tussen beide staatslieden.
I Financiën en economie]
Elke dag
vóór
het instappen:
Primatour
en u hebt
een fijne reis.
De Egyptische vertegenwoordiger bij de Verenigde Naties, El Kony,
vergezelt de minister van buitenlandse zaken, Mahamoed Fawzi, op
weg naar het gebouw van de VN, waar zij de zitting van de alge
mene vergadering bijwoonden.
#D
D]
DE TIJD
Aanvankelijk zwaar bewolkt met
regen, in hoofdzaak in de nacht.
Morgen overdag opklaringen. Ma
tige tot krachtige zuidwestelijke
wind. Iets lagere middagtemperatu-
ren.
ZON op: 4.19 onder: 21.04
MAAN op: 21.07
V. ^v.i
onder: 3.02
W& •V''"-- .«f"
yt.^wfislmsr taw
5#Ts|:
KOSYGIN WEIGERT
Arabische staten zijn voor
Rusland wel erg dubieuze debi-
h-Uren geworden. Aan vaak niet
-taald oorlogstuig van Russische
hiakelij verloren zij tijdens de
Matste oorlog voor ongeveer drie
biljard gulden. Het zal nu wel
'tooit betaald kunnen worden. Op
Pagina 3 staat een nauwkeurig
Sespecificeerde oorlogsrekening.
°ndels „Gijsbrecht" is hier onlangs
ton zijn sokkel getrokken. Ook in
e' buitenland wordt de literatuur
''Ontmythologiseerd". In van Tijd
ot Tijd op pagina 5 wordt een boek
Oproken dat vijftig Angelsaksische
Vjeesterwerken weegt en te licht
°fvindt.
;°°r stadsnieuws zie pagina's 5a
5b.
en
^NTOREN: Rotterdam, Westblaak
'31 en 147. Tel. redactie en ad
ministratie: 14 20 11, redactie na
l'-30 uur: 14 21 14. Postbus 723.
t.n.v. De Tijd, Amsterdam:
2 28 84.
YertenTIES:
gE TIJD/DE maasbode
5 cent per millimeterhoogtei
E TIJD gehele oplage
•jj? cent per millimeterhoogtei
°ent voor famllieberiohten.
^öntraottarieven op aanvraag.
Johnson had Kosygin te verstaan ge
geven, dat hij bereid was tot een ge
sprek, als niet alleen over het Midden-
Oosten, maar over alle grote kwesties,
in het bijzonder de Vietnamese oorlog,
gesproken zou worden. Het onderhoud
zou hebben plaatsgevonden in Wash
ington of in het presidentieel verblijf
in Camp Davis. Regeringsfunctionaris
sen wijzen erop, dat de uitnodiging van
Johnson nog steeds van kracht is en
dat een gesprek later kan worden ge
arrangeerd als Kosygin daarvoor in de
gelegenheid is.
Kort tevoren had de Russische pre
mier in een uiterst felle rede in de Al
gemene Vergadering van de VN de
„agressieve politiek" van Israël gehe
keld. „Ik zie geen andere oplossing
dan een scherpe veroordeling van Is
raël", zo riep hij uit, „dit is de enige
methode om de Joodse agressie de kop
in te drukken."
Hij betichtte op koele toon Amerika,
Engeland en West-Duitsland ervan
reedis vóór het uitbreken van de
oorlog Israël gesteund te hebben tn,
wat hij noemde, „een daad van agres
sie". „Terwijl de Sovjet-Unie met een
dringende oproep kwam onmiddellijk
de vijandelijkheden te staken, slaagden
de imperialistische krachten erin voor
ENSCHEDE, 20 juni Bij de Ko
ninklijke Nederlandse Textiel Unie is
de werktijdverkorting aanzienlijk ver
minderd. Half mei moest de produk-
tiecapaciteit bij dit concern tot 65
procent worden verminderd. Toen
werkten 4000 van de 7800 man korter.
Intussen is de produktie tot 89 pro
cent van de capaciteit gestegen, waar
door nu nog maar 2000 man korter
werkt. Bij Blydenstein-Willink werken
nu van de 950 man, waarvoor werk
tijdverkorting was aangevraagd, nog
250 personeelsleden korter. Voor 650
man ia de werktijd weer normaal. Bij
beide ondernemingen ia de orderposi
tie beter geworden.
(Zie ook financiële pagina.)
Israël de tijd te winnen, die het nodig
had voor zijn agressie."
De Russische premier beschuldigde
de Joden ervan methodes te gebruiken
die grote gelijkenis vertonen met het
optreden van de Duitsers gedurende de
Tweede Wereldoorlog. „Israëlische
troepen verbrandden dorpen, zieken
huizen en scholen en beroofden de
plaatselijke bevolking van het noodza
kelijke drinkwater. Krijgsgevangenen
en zelfs vrouwen werden doodgescho
ten, ambulances in brand gestoken.
Zij, die hun goedkeuring hechten aan
deze misdaden, moeten direct tot ver
antwoording worden gebracht, en wel
door alle volkeren van de wereld",
aldus Kosygin.
Hij kwam tenslotte met een resolutie
naar voren, waarin met scherpe be
woordingen de Israëlische „agressie"
tegen de Arabieren veroordeeld wordt.
Een scherpe veroordeling ook van de
Joodse bezetting in de op de Arabieren
veroverde gebieden. Israël dient zich
meteen en zonder voorwaarden uit de
bezette gebieden terug te trekken
de oude grenzen en de gedemilitariseer
de zones te eerbiedigen. Israël moet zo
snel mogelijk de aan de Arabieren toe
gebrachte schade vergoeden en het
materiaal, dat het van Egypte, Syrië
en Jordanië heeft afgenomen, terugge
ven.
(vervolg op pagina 4)
ADVERTENTIE
(Van onze correspondent)
PARIJS, 20 juni Een toer door
het park van Versailles met het ver
lichte chateau" heeft gisteravond voor
premier Wilson en zijn echtgenote de
dag in het Grand Trianon, waar zij
de gast waren van president en me
vrouw de Gaulle, besloten.
Generaal de Gaulle en premier Wil
son hebben in de namiddag vanwege
het prachtige weer met ideale tempe
ratuur een deel van hun politieke con
versatie doorgebracht or.der het ge
boomte in het park van het Trianon-
paleis. Mevrouw Wilson bracht in die
tijd, onder geleide van mevrouw de
Gaulle, een bezoek aan kasteel en
park van Fontainebleau. Napoleonti
sche herinneringen.
Over de teneur van de „gesprekken
van Trianon" is tot dusverre nog maar
weinig bekend. Zoals verwacht werd
zou premier Wilson de Franse presi
dent inderdaad uitvoerig onderhouden
hebben over de diverse goed-Europese
aspecten, die Groot Brittannië's inter
nationale politiek reeds vertoonde. En
hij zou betoogd hebben, dat het Britse
lidmaatschap van de EEG Europa ook
politiek slechts zou kunnen versterken.
Het gesprek zou echter uiteindelijk
hoegenaamd niets aan de Britse voor
uitzichten op de EEG-kandidatuur ver
anderd hebben.
Generaal de Gaulle zou zich voorna
melijk verschanst hebben achter de
stelling, dat het momenteel allereerst
aan de Zes van de EEG is om tot het
besluit te komen wat eenstemmig
moet geschieden of met Groot Brit-
tannië onderhandelingen zullen worden
MÓSKOU, 20 juni (Reuter) Russi
sche televisiekijkers hebben in een
rechtstreekse uitzending uit New York
het optreden van premier Kosygin in
de Algemene Vergadering geheel kun
nen volgen.
Toen de Israëlische minister van bui
tenlandse zaken, Eban, het woord had
gekregen eindigde de uitzending waar
voor de Verenigde Staten hun verbin-
dingssatelliet „Early Bird" beschik
baar hadden gesteld. Het was na een
reportage over de begrafenis van pre
sident Kennedy in november 1963 de
eerste maal, dat het Oosteuropese te
levisienet „Intervisie", een directe uit
zending uit de V.S. overnam.
Uurloon-actie Israël
vindt weinig weerklank
geopend ja dan nee. De beide staats
lieden hebben ook gesproken over het
laatste nieuws uit China: de eerste
met succes aldaar beproefde water
stofbom. In dit verband is men
er "nieuwsgierig naar of Wilson tegen
over de Gaulle misschien iets heeft
laten doorschemeren over mogelijke
nucleaire defensieve samenwerking tus
sen Groot-Brittannië en Frankrijk.
Voorts is er natuurlijk ook gespro
ken over de crisis in het Midden-Oos
ten. Naar verluidt zouden Wilson en
de Gaulle het erover eens zijn geweest,
dat het voor geen van beiden momen
teel zin had om zich naar New York
te begeven. Generaal de Gaulle zou te
kennen hebben gegeven dat, wanneer
in een later stadium een topconferen
tie van de Grote Vier van nut zou
kunnen zijn, zulk een conferentie los
van de Verenigde Volkeren gehouden
dient te worden.
(Van onze correspondent)
DORDRECHT, 20 juni. De politie
heeft gistermiddag de 68-jarige wedu
we D. W. H. Muis-Kooman acht weken
na haar dood met ingeslagenschedel in
haar woning aan de Nieuwkerkstraat
alhier aangetroffen. Haar zoon heeft
bekend zijn moeder te hebben ver
moord.
De politie was gewaarschuwd door
een naburige caféhoudster, die gemeld
had dat het in de buurt zo stonk. Het
stoffelijk overschot lag keurig afgedekt
door een deken. De moordwapens, een
strijkijzer en een broodmes, lager er
naast. De schedel van de vrouw was
met het strijkijzer ingeslagen en haar
hals was afgesneden.
De politie kon een uur na de ont
dekking de 35-jarige zoon van de ver
moorde arresteren. Hij bekende soe-
dig. Als motief gaf hij op angst. Zijn
moeder had gedreigd hem in een in
richting te laten stoppen, waar hij al
eens was verpleegd. Daarom sloeg de
man, die geestelijk minder volwaar
dig moet worden geacht, ongeveer acht
weken geleden zijn moeder neer. Daar
na plakte hij de keuken met kranten
dicht en hij vertelde aan de buren dat
zijn moeder met vakantie naar België
was. Zowel de moeder als de zoon
hebben de Belgischenationaliteit. Over
vier dagen wordt de verdachte voor
de officier van justitie geleid. Dr. Zel-
denrust heeft sectie verricht.
ADVERTENTIE
(Van onze verslaggever)
DEN HAAG, 20 juni Het ziet er
naar uit dat de uurloonactie ten behoe
ve van het sociaal en economisch her
stel van Israël niet veel weerklank
vindt bij het bedrijfsleven. De grootste
bedrijven houden zich afzijdig van deze
actie van de Stichting van de Arbeid.
Bovendien hebben enige organisaties
laten blijken dat zij het niet eens zijn
met het eenzijdige karakter van de hulp
verlening.
De Algemene Rooms Katholieke
ambtenarenvereniging (ARKA) heeft
haar leden laten weten dat een alge
mene hulpactie op de eerste plaats ge
richt dient te zijn op mensen in nood,
ongeacht politieke kleur, geloof en na
tionaliteit. Het hoofdbestuur acht de
voorgenomen actie daarom een te een
zijdige benadering van de noodtoestand
in het nabije Oosten.
Bovendien heeft het hoofdbestuur van
de ARKA ernstige bedenkingen tegen
de wijze waarop de actie wordt uitge
voerd. De ARKA vindt het onjuist dat
het overheidspersoneel door middel
van door de overheid te verstrekken
formulieren zou moeten verklaren dat
het instemt met de inhouding van
steeds een half procent op het salaris,
over de maanden augustus, september
en oktober 1967, ten bate van de
economisch-sociale Israël-actie. Het
hoofdbestuur acht daarmee aan de
spontaniteit en de persoonlijke vrijheid
ernstig tekort gedaan. In een kaderver
gadering bleek dat de afgevaardigden
van groepen en afdelingen dit stand
punt unaniem delen.
Het hoofdbestuur vertrouwt er op dat
alsnog wegen zullen worden gevonden
om op een meer aanvaardbare wijze
inzamelingej. te houden ten behoeve
van al degenen, die tengevolge van de
oorlog tussen de Arabische landen en
Israël, buiten hun toedoen (nog ver
der) in materiële nood zijn komen te
verkeren. Hiervoor spoort de ARKA
haar leden van harte aan.
De Katholieke Werkende Jongeren
zijn, zo blijkt uit een open brief aan
de Stichting van de arbeid, evenmin
ingenomen met de actie. Zij schrijven
onder meer: „U stelt in uw oproep, dat
het bedrijfsleven tot taak heeft Israël
in staat te stellen, als onafhankelijke
en vrije natie te blijven voort
bestaan. Wij vragen ons echter af of
het bedrijfsleven ook niet tot taak
heeft de andere landen, die in dit con
flict betrokken zijn, te helpen. Nog af
gezien van economische overwegingen
is dat te wensen in menselijk opzicht."
De KWJ meent dat als wij hulp bie
den wij moeten zorgen dat er een be
tere situatie ontstaat dan voorheen.
Dat kan alleen als er een totaal plan
komt voor het Midden-Oosten waar
bij hulp verleend wordt aan alle
landen in dat gebied." De Katholieke
Werkende Jongeren zien hier vooral
een taak voor de Verenigde Naties.
„Het Nederlandse bedrijfsleven zou
daar een belangrijke bijdrage aan kun
nen leveren", zo meent de KWJ.
Er is nog geen sprake van dat de
Stichting haar oproep zal herzien. Wel
is men bezig betere fiscale faciliteiten
te krijgen. Het ziet er niet naar uit
dat de Stichting succes zal behalen. De
minister van Financiën heeft tot nog
toe de uurloonactie niet aftrekbaar ge
steld. Alleen wanneer het loon ver
diend is tijdens overwerk is het be
lastingvrij.
Grote concerns als Philips en Unile
ver doen niet mee aan de actie. Zij
nemen reeds jaren het standpunt in
dat ieder voor zich moet uitmaken of
hij dergelijke acties steunt. Ook bij vo
rige acties heeft men bij deze onderne
mingen niet anders gehandeld. Men gaf
overigens wel toe dat bij de Israël-
actie de belangen in de Arabische lan
den wel meespelen.
Bij de Hoogovens wordt de uurloonac
tie wel gevoerd. Er is een circulaire
onder de achttienduizend personeelsle
den verspreid waarin wordt kennis
gegeven van de actie. De directie zal
de bijdragen van het personeel ook ver
dubbelen, maar geeft er een andere
bestemming aan. In de circulaire
staat: „Omdat de onderneming zich in
mindere mate dan personen kan laten
leiden door op zichzelf begrijpelijke
voorkeuren, zal de bedrijfsbijdrage
worden bestemd voor de leniging van
de nood van al diegenen die door de
oorlogshandelingen zijn getroffen." Van
de zijde van de Hoogovens werd ons
verzekerd dat men geen belangen
heeft in het Midden-Oosten. Men vindt
dat het bedrijf er geen persoonlijke
sympathieën op kan nahouden. De be
drijfsbijdrage zal naar het Rode Kruis
gaan.
Bij de oliemaatschappij Caltex wordt
geen uurloonactie gehouden. „U
zult begrijpen dat wij niet voorop
gaan lopen", was het commentaar. Zo
wel op de kantoren als de raffinaderij
van Caltex zijn geen vragen over
steun aan de Israël-aotie. Indertijd
heeft het bedrijf dat in Arabië belan
gen heeft, wel meegedaan aan acties
voor Het Dorp en Eten voor India.
Ook bij de Shell-groep wordt geen
uurloon-actie gehouden. Daar is echter
wel een circulaire uitgegeven waarin
het personeel wordt opgewekt ,,voor
zover nog niet gebeurd een bijdrage
te geven aan de instelling hunner keu
ze". Daarbij wordt opgemerkt dat het
bedrijf zelf een gift heeft geschonken
aan het Rode Kruis. De Shell heeft
gemeend de oproep te moeten doen
hoewel het bedrijf tot op heden nooit
initiatieven heeft genomen bij dit soort
acties.
tabletten tegen reisziekte
werken snel én langdurig
Premier Kosygins weigering te
praten mei president Johnson be
tekent nog niet dat de hete oorlog
in het Midden-Oosten geleid heeft
tot een hervatting van de koude
oorlog tussen Rusland en Amerika.
Ook Kosygins demonstratieve afwe
zigheid hij de rede van de Ameri
kaanse gedelegeerde in de Verenig
de Naties behoeft ons niet te ver
ontrusten. Zoals verwacht werd, had
het optreden van de Sovjet-regerings
leider in de V.N. vooral een pro
pagandistisch karakter. De Russi
sche regering moet haar gezicht red
den tegenover de Arabische landen.
Kosygin was gisteren in zijn be
oordeling van de toestand in het
Midden-Oosten veel partijdiger dan
Johnson. Terwijl de Sovjet-premier
volledig partij trok voor de Arabi
sche staten en hij uitsluitend Israël
verantwoordelijk stelde, was John
sons visie veel objectiever. De Ame
rikaanse suggestie voor een regeling
is ook aanzienlijk realistischer. Zo
wel Johnson als Kosygin stellen, dat
Israël zich uit het veroverde gebied
moet terugtrekken. Volgens Kosygin
moet dat onvoorwaardelijk gebeu
ren, maar Johnson stelt, dat die te
rugtrekking gepaard moet gaan met
garanties voor Israël. Het is duide
lijk en redelijk dat Israël zonder
garanties inderdaad niet bereid zal
zijn het bezette gebied prijs te geven
en zich een sterke onderhandelings
positie te ontzeggen.
Ondanks het grote verschil van
benadering van de kwestie door
Moskou en Washington zou men
toch een smalle basis voor overeen
stemming kunnen zien in Kosygins
erkenning van Israels bestaansrecht.
Weliswaar zegt de Sovjet-premier,
dat Israël nu een agressieve regering
heeft, maar hij erkent dat Rusland
in 1947 in de V.N. vóór de stichting
van een Joodse staat in Palestina
gestemd heeft. Als de Russen nu
ook eens de Arabieren van Israëls
bestaansrecht zouden willen over
tuigen, zouden zij de vrede in het
Midden-Oosten meer dienen dan
met yvapenleveranties aan Egypte
en met propagandaredevoeringen in
de V.N.
Peking kon zich gisteren in de
Algemene Vergadering van de Ver
enigde Naties niet laten horen, maar
het heeft zich op een andere manier
laten gelden. De Chinese Volksre
publiek, die geen lid is van de V.N.,
heeft vlak voor het begin van de
debatten in New York een water
stofbom tot ontploffing laten bren
gen als een waarschuwing voor zo
wel Kosygin als Johnson.
China ontwikkelt zich in een snel
tempo tot een volwaardige kernmo-
gend'heid en het streeft daarbij
Frankrijk voorbij. Evenmin als de
Fransen storen de Chinezen zich
aan het beperkte kernstopakkoord.
dat door de drie kernmogendheden,
Amerika, Rusland en Engeland,
werd ondertekend. China wil zijn
buitenlandse politiek kracht kunnen
bijzetten met een afschrikwekkende
nationale kernmacht. De dreiging
van China is tot nog toe beperkt,
omdat het land nog niet over doel
matige raketten beschikt voor het af
schieten van kernwapens op verre
vijandelijke doelen. Maar steeds
meer dringt de noodzaak China in
het ontwapeningsoverleg te betrek
ken. Dit is een gemeenschappelijk
belang van Amerika en Rusland.
Het machtsevenwicht tussen deze
Grote Twee, dat nu de voornaamste
garantie is tegen het uitbreken van
een wereldoorlog, zou doorkruist
kunnen worden door China, als hel
zich eens ontwikkeld heeft tot de
derde grote mogendheid.
De factor China mag niet ver
waarloosd worden in onze bereke
ningen van het internationaal wan
kel evenwicht. In de Verenigde Na
ties zitten nu 122 leden, maar daar
is de Chinese Volksrepubliek niet
hij. De echo van de Chinese H-
bomontploffing zal echter langer
doorklinken dan die van de meeste
redevoeringen die nu in de Alge
mene Vergadering worden gehou
den.
