DE MAASBODE
Regeringsmeerderheid in gevaar
dicalekamerleden voor moeilijke keus
v
'EBTIJD
PRESIDENT JOHNSON:
in
Russisch protest
bij Peking
Vijfvoudige
moord in
Amerika
Vrijmoedig commentaar
JAMIN
Gun U
Gun U DE TIJD
De beste strips
DE SLINGERAAR IN AMSTERDAM
^idaag
\S,
Irak verbreekt
handelsrelaties
met Nederland
telTi
J
«4
er
ut maasbode
w
DANSLES
Meeste Jordaniërs
willen terug
N.V. „Noord-Braband" 1843
Levensverzekering Pensioenverzekering
volkoren
biscuits
1ü
E*&AM, VRIJDAG 18 AUGUSTUS 1967
REGEN
123e JAARGANG No. 39709
Si *ÏAAG, 19 aug. De
,\namerleden, die hun steun
gegeven aan de brief van
^wrl^dicalen of daarmee
Oh, u eren staan niet te drin-
s G;, aet kabinet-De Jong weg
Zij realiseren zich
zij in de komende
voor moeilijke beslis-
*°men te staan en zijn
k^et bereid in belang
etjes hun eigen opvat-
,°Pzij te zetten terwille
voortbestaan van het
In politieke kringen
Sm., de aanstaande begro-
en dan ook met bii-
jjl spanning tegemoet ge-
V is
22
jft, pagina s
t k
'*re»ikteuer heeft het niet ge_
Mr.
DIRECTIE:
A. M. van der Kallen
H°OFDREDACTIE:
I M.
Lücker
drs
S- A. J. Cuppen
>0REK|
>^TIES:
advertentie
PREMIER DE JONG
geen opfrisser
m
De Franse acteur Jean Claude Drouot bracht gisteren een bezoek
aan Amsterdam. Een naam die niemand wat zegtmaar iedereen
ziet natuurlijk meteen dat het hier gaat om Thierry le Fronde, de
slingeraar die elke zondagavond op de TV de jeugd in zijn ban houdt.
UMirClIA w JM
Geb. „De Brakke Grond"
Nes-53
Amsterdamse
Tel. 020' 24 82.08
Financiën en economie
Waalwijk
niet duur wel heerlijk
DE NIEUWE TOM POES
Heer Bommel en zijn heldendaden
ROBBIE DE BEER
Voortaan elke dag
ASTERIX EN OBELIX
Elke zaterdag een avontuur
DE LIEVERDJES
Elk weekeinde op stap
DE TOVENAAR VAN FOP
Parodie voor fijnproevers
DE TIJD
Veel bewolking met plaatselijk
enige regen. In de loop van de
avond mogelijk opklaringen. Zwak
ke tot matige, langs de kust soms
vrij krachtige wind. Maximum
temperaturen van 18 tot 20 graden.
Zon op: 5.31
Maan op: 20.33
onder: 19.55
onder: 05.24
Spanning stijgt rond
kabinet-De Jong
On
v parlementaire redacteur)
.3 ^hZeker te verwachten dat de
P'66 zullen proberen de
i'jen len *n cie confessione-
tSk met aantrekkelijke mo-
Rendementen uit hun tent
al eens
HL Vni 1 het werkgelegenheids-
V Or de vakantie heeft zich
voorgedaan,
motie in,
een veel
tot stimule
W^oeneenTigen
\V°' Boersma (AR)
njjL^vl voorstel tot
SiiÜ" alleenwonende
h 'eitf.^srden. daarbij gedood.
bejaar-
jaar het slachtoffer
van een overval. Zes
is dat maar al te vaak
«•X toffers veel geld in huis
A. r °f deuren open lieten
Vf VpP pagina 3 beschrijft een
WvSia2gevers wa* er aan
iri6 mankeert.
*0^4 Ai
Qa ^UISTER "bracht een be
romanschrijfster Dola
Rt Amerika overgewipt
djeen'AmeriKa overgewipt
k 5q9 kort bezoek aan ons land.
®«n j 5 beschrijft hij haar erva-
ln de
Nieuwe Wereld.
tj, toer'neplember wordt in Finland
V^Scha°0i °m het Europese kam-
p basketball gehouden.
sjjji h^t,rir''Se Ploeg. Dat de leden
v'5 bi0Se!®ctieteam
eveneens met
Rlijkheden te kampen heb-
beschreven op pagina 6
en
®1 en i j,F'ottei*dam, Westblaak
iJO'stra. Tel- redactie en ad-
h-3C 142011. redactie na
i!f° t.n ^21 14 Postbus 723.
84. ^Üd. Amsterdam:
h°' l9 3n^: afc*eling lezersservice
0K|Nr. Uur' tel- 0 10-14 2810.
^1
5e' pet week ƒ1,—.
13.ƒ4,40, per kwartaal
lU^okoat U8ie' eventuele In-
4bvcr. ten.
n Cent/DE MaasbODE
q ilJD Pe' mi"imeterhoogte;
v cent^ 9ehele oplage
o csnt Per millin,ieterhoogte;
Qhtract. Voor familieberichten,
neven op aanvraag.
ring van de werkgelegenheid onder
druk had ingetrokken.
Op 29 augustus is er binnen de
KVP-fractie een beraad over de poli
tieke situatie. De woordvoerder zei gis
teren, dat deze bijeenkomst oorspron
kelijk op 19 juni zou worden gehou
den, maar toen niet door kon gaan
omdat veel Kamerleden wegens inter
nationale verplichtingen afwezig wa
ren. Hij gaf echter toe, dat het be
raad nu wel een extra betekenis heeft
gekregen. Fractie-voorzitter drs.
Schmelzer wilde in afwachting van dit
beraad geen commentaar geven op de
speculaties over de toekomst van het
kabinet.
Het zal in de komende maanden
vooral gaan om de houding van de
KVP-Kamerleden drs. Aarden, mr.
Van Doorn, mr. Mommersteeg, mej
Kessel en drs. Westerterp. Wanneer
zich daarbij nog enkele anderen uit de
KVF-fractie en uit andere partijen
te denken valt bijvoorbeeld aan drs.
Boersma zouden voegen dan loopt de
vrij geringe meerderheid van het ka
binet gevaar.
,,In volle sterkte hebben de rege
ringspartijen slechts 86 van de 180
stemmen. Ik heb, juist onder deze
moeilijke sociaal-economische omstan
digheden, de krappe basis van het ka
binet steeds een bezwaar gevonden'
aldus mej. Kessel, een van de leden
van de Brabantse groep die zich in een
afzonderlijke verklaring in grote lijnen
achter de brief van de christen-radica
len hebben gesteld. ,,Wij hebben ons
in de fractie steeds het recht op een
eigen opinie in concrete gevallen voor
behouden", zei mej. Kessel. ,Jk zie de
moeilijkheden wel van een dreigende
onregeerbaarheid, als het kabinet zou
vallen. Van de andere kant: de liefde
kan niet alleen van ons komen. Ook
het kabinet zal ons in voorkomende ge
vallen tegemoet moeten komen."
In kringen van de KVP-radicalen
werd de aandacht erop gevestigd dat
hun brief gericht was op het totstand
komen van een progressieve concen
tratie met PvdA en D'66 voor de ver
kiezingen van 1971. Verder werd de
voorwaarde gesteld, dat ook de PvdA
zich zal moeten hervormen. Mr. Jur-
gens, een van de initiatiefnemers van
de christen-radicalen, maar geen Ka
merlid, zou het zeker niet toejuichen
wanneer het kabinet valt voordat de
ontwikkelingen binnen de partijen, die
nog in volle gang zijn, een vastere
vorm hebben aangenomen.
De fractie-voorzitter van de VVD,
mr. Toxopeus zei geen directe moei
lijkheden voor het kabinet te vrezen.
„Ten eerste omdat het aantal van de
genen in de KVP, die een andere com
binatie voorstaan voor zover mij op
dit ogenblik bekend daartoe geen
aanleiding geeft. Ten tweede omdat de
ze Kamerleden, zo goed als alle ande
ren, verantwoordelijkheid hebben te
dragen voor de regering van het land
en hoogstwaarschijnlijk geen alternatie
ve oplossing kunnen bieden, wanneer
er een kabinetscrisis zou ontstaan."
Volgens drs. Den Uyl (PvdA), de
heer Mellema (CHU) en mr. Van
Mierlo (D'66)is de situatie op het
ogenblik moeilijk te beoordelen. Het
hangt ervan af hoe met name de KVP
zich zal opstellen. Mr. Van Mierlo
vindt het argument, dat slechts ge
mikt wordt op een progressieve con
centratie vóór 1971, niet zo sterk. De
betreffende Kamerleden zullen toch de
consequenties moeten trekken uit hun
eigen opvattingen over het te voeren
beleid, zei hij.
„Het kabinet frist er in ieder ge
val niet van op", was gisteravond
het commentaar van drs. Den Uyl,
toen hem in een Brandpunt-uitzen
ding naar de consequenties van de
jongste ontwikkelingen voor de rege
ringscombinatie werd gevraagd.
(Zie ook pagina 3)
ADVERTENTIE
/oor/pooms
•JlTSLUITEND VOORy POOMS-KAjVlOUEKEN»^
Geen
impasse
Vietnam
WASHINGTON, 19 aug. (AFP, Reu
ter) President Johnson heeft gis
teren op een persconferentie ont
kend dat de oorlog in Vietnam in
een totale impasse is geraakt. Hij
noemde dat „pure propaganda" en
zei: „Ik geloof dat het degenen zijn
die ginds klop krijgen, die de Ame
rikanen willen doen geloven dat er
een impasse is. De strijd gaat on
verbiddelijk voort en zal steeds har
der worden. De Amerikaanse rege
ring is vastbesloten, ondanks de ve
le kritiek, aan haar verplichtingen te
voldoen".
Johnson zei dat de recente bombar
dementen nabij de grens tussen Noord-
MOSKOU, 19 aug. (AFP, Reuter,
UPiDe Sovjet-Unie heeft in een
nota aan de Chinese regering krachtig
geprotesteerd tegen de aanval op de
Russische ambassade in Peking door
„een menigte bandieten". In de nota,
die gisteren werd gepubliceerd door
het persbureau Tass, wordt gezegd
dat de „bandieten" op 17 augustus het
terrein van de Sovjet-ambassade bin
nendrongen. Zij braken meubels en ra
men, mishandelden de Russische di
plomaat Y. N. Nemanezhin, verbrand
den documenten en sloegen „liederlijke
taal" uit. In de nota wordt dit alles
„duidelijk onverenigbaar met de nor
male betrekkingen tussen staten ge
noemd.
In Moskou wordt aangenomen dat
de heer Nemanezhin de eerste Russi
sche diplomaat is die door leden van
de Rode Garde is afgetuigd. In het
verleden zijn wel leden van de Russi
sche ambassade uitgescholden en be
spuwd, maai geslagen nog nooit Deze
behandeling was tot nu toe alleen ten
deel gevaller. aan diplomatieke verte
genwoordigers van landen qls India en
Mongolië.
In de Russische nota wordt ook ge
protesteerd tegen het in brand steken
van een Russische auto in het centrum
van Peking, eveneens op 17 augustus.
„Men kan in dit alles onmogelijk iets
anders zien dan een poging om de
Sovjet-ambassade in Peking te belet
ten haar normale werkzaamheden uit
te voeren."*
De Russische protestnota aan Pe
king is de tweede in één week. Zondag
protesteerde premier Kosygin persoon
lijk bij premier Tsjoe En-lai tegen de
behandeling, die een aantal Russische
zeelieden, opvarenden van de „Svirsk"
in de Chinese haven Dairen had moe
ten ondergaan. Het resultaat was toen
dat vier gearresteerde Russen door
de Rode Garde werden vrijgelaten, ter
wijl de „Svirsk" toestemming kreeg de
haven te verlaten. Gisteren kwam het
schip aan in Wladiwostok.
Hoewel de Russisch-Chinese relaties
steeds dichter bij het nulpunt komen,
geloven westerse waarnemers in Mos
kou niet dat de Russen de diplomatie
ke betrekkingen zullen verbreken.
Zo'n definitieve daad, meent men, zou
een schaduw werpen over de feestelij
ke viering van de vijftigste verjaar
dag van de Russische revolutie in het
najaar. Bovendien willen de Russen
hun ambassade in Peking niet missen,
omdat die hun laatste „uitkijkpost" in
China is.
In Moskou zijn in de nacht van don
derdag op vrijdag aanplakbiljetten,
waarop Mao Tse-toeng en zijn „provo
caties" aan de kaak worden gesteld,
bevestigd aan vitrines voor de Chinese
ambassade.
Vietnam en China op geen enkele wij
ze een bedreiging voor Peking beteke
nen. „Wij hebben redenen aan te ne
men, dat Peking weet dat de VS niet
van plan zijn de strijd in Vietnam uit
te breiden."
Johnson reageerde ook op de kritiek
van senator William Fulbright en an
dere leden van het Congres, die heb
ben gezegd dat de president veel te
eigengereid optreedt en aan de senaat
toestemming had moeten vragen vóór
dat hij de bombardementen op Noord-
Vietnam uitbreidde tot doelen vlak bij
de Chinese grens. Johnson ontkende
dat hij dingen heeft gedaan die de
grondwet hem niet toestaat en daag
de de senaat uit de „Golf vn Tonkin"-
resolutie in te trekken, als zij het niet
met hem eens is. In deze resolutie,
door de senaat aangenomen augus
tus 1964, na de aanval op Amerikaan
se marineschepen in de Golf van Ton
kin, machtigde de senaat de president
in Zuidoost-Azië alles te doen wat h«
noodzakelijk achtte.
De senatoren Fulbright, Mansfield en
anderen stellen zich op het standpunt,
dat door de nieuwe bombardementen
een oorlog met China tot de mogelijk
heden is gaan behoren en dat John
son om die reden de senaat om toe
stemming had moeten vragen.
Volgens de grondwet is de senaat
medeverantwoordelijk voor de buiten
landse politiek. De president is ver
plicht de senaat „advise and consent'
advies en goedkeuring, te vragen bi
het nemen van bepaalde buitenlandse
politieke beslissingen.
Johnson zei voorts dat hij graag een
aanwijzing van Noord-Vietnam zou
krijgen, dat dit land geen misbruik zal
maken van een eventuele opschorting
van de bombardementen. De huidige
president van Zuid-Vietnam, generaal
Thieu, heeft onlangs verklaard, dat
hij wellicht om een dergelijke pauze
zal vragen als hij bij de verkiezingen
op 3 september wordt herkozen.
BEIROET, 19 aug. ReuterIrak
zal zijn economische en handelsbe
trekkingen met Nederland verbreken
wegens de steun, die dit land aan Is
raël heeft gegeven. Dit heeft radio-
Bagdad bekendgemaakt. Het station
gaf geen ■nadere bijzonderheden.
ST. CLOUD, 19 aug. (Reuter)
In St. Cloud in de Amerikaanse
staat Minnesota hebben zes mannen
een boerderij overvallen en in brand
gestoken, waardoor een vrouw en
vier kinderen om het leven kwamen.
De overvallers hadden eerst de boer,
de 32-jarige David Hoskins, gegrepen,
geblinddoekt en vastgebonden. Daar
na hadden zij op hem geschoten. De
man, die in de buik en in een schou
der werd getroffen, verkeert in kri
tieke toestand.
De stoffelijke resten van zijn 29-ja-
rige echtgenote en van zijn vier kin
deren, van wie de leeftijden variëren
van anderhalve maand tot zeven jaar,
werden in de smeulende puinhoop van
de hoeve gevonden. De radeloze Hos
kins moest, vastgebonden aan twee
palen, werkeloos toezien hoe zij ver
brandden.
Het drama werd ontdekt door zeven
jongelui, die op de brand afkwamen,
Zij namen de zwaargewonde man mee
naar een winkel op drie kilometer af
stand, waar zij telefonisch om medi
sche hulp vroegen.
Drie dagen geleden schoot in een af
gelegen boerderij in de Canadese pro
vincie Saskatchewan een onbekende
een echtpaar en zeven kinderen dood,
Dit bloedbad, dat plaats had nabij het
dorp Shell Lake, werd alleen door een
vierjarig dochtertje van het echtpaar
overleefd. Het kind lag ongedeerd te
slapen naast twee vermoorde zusjes
In St. Cloud werd gisteren bij de
resten van de uitgebrande boerderij
een geweer gevonden van hetzelfde ka
liber als het wapen, waarmee vermoe
delijk de negenvoudige moord bij Shell
Lake is gepleegd. Toch legt de politie
geen verbinding tussen de twee mis
drijven, gezien de grote onderlinge af
stand.
AMMAN, 19 aug. (Reuter) De ter
mijn, waarbinnen de Jordaanse vluch
telingen zich kunnen melden voor re
patriëring naar het door Israël bezette
deel van hun land, is gisteravond met
twee dagen verlengd. Tot dusver heb
ben ongeveer 175.000 uitgewekenen een
aanvraag ingediend. In totaal zouden
ruim 200.000 Jordaniërs zijn gevlucht.
De Katholieke Volkspartij heeft
een woelig weekje achter de rug.
En er komen er nog meer. Het
boeiendst zijn niet zozeer de acute
verschijnselen (het adres van de
christen-radicalen, de reactie van het
partijbestuur, de communiqués en
de zegjes voor radio en televisie)
als wel wat daarachter steekt en de
verwikkelingen die er het gevolg van
zullen zijn.
Wat steekt er achter? Aan de
kant van de christen-radicalen: on
vrede met het behoedzame gedrentel
van de christelijke partijen in het
centrum van de politieke arena en
onvrede met het regeringspatroon
sedert de val van het kabinet-Cals.
Kenmerkend voor beide soorten
van onvrede is respectievelijk, dat
het initiatief tot het zoveel vakantie
pret vergallende adres aan partij
bestuur en partijraad is uitgegaan
van hevig vooruitstrevenden als
Jurgens en Van Huiten en dat tot
de ondertekenaars behoren zowel de
oud-ministers Bogaers en Cals als
de Kamerleden Aarden en Van
Doorn. Maar daar komt nog iets
hij. Namelijk, dat al dezen soort
gelijke gedachten koesteren over de
sanering van het partijenstelsel. Zij
willen op basis van een progressief
politiek program tot een duidelijke,
levens sterke, politieke formatie ko
men. Hoe deze formatie er precies
uit zal zien is ook hun onbekend.
Misschien één christelijk- vooruit
strevende partij, bondgenootschap
pelijk verknocht aan andere vooruit
strevende partijen. Daarbij is het
„christelijke" voor hen belang
rijk als zedelijke inspiratie tot po
litieke progressiviteit. Het is voor
hen minder belangrijk hoewel
niet zonder nut als maatschap
pelijk organisatie-kader.
Wat steekt er achter de knorrige
reacties van de „officiële" KVP?
Een zich gehinderd voelen, omdat
deels verhoopte, deels overeengeko
men, deels reeds uitgestippelde
banen van intern beraad worden
overschreden. De werkelijke aard
van dit gevoelen is naar wij vrezen
een zekere angst voor aardverschui
vingen, die niet meer te keren zijn
Voorts openbaart zich een duide
lijke onwennigheid tegenover open
lijke meningsverschillen en tegen
over vurige hervormingsdrift. De be
legen figuren uit het partijbestuur
ADVERTENTIE
zien in ieder vuur een brand. Zij
missen de onbevangenheid en de
vindingrijkheid om te zoeken naar
het ijzer dat nu misschien te smeden
valt.
De beweging in de Katholieke
Volkspartij is geen geïsoleerd ver
schijnsel. In de Anti Revolutionaire
Partij zijn er velen de spijtstem
mers voorop en Berghuis niet achter
aan die soortgelijke gedachten
koesteren als de groep der veertien
adressanten. Bij de Christelijk His
torische Unie moet met meer moeite
naar geestverwanten worden ge
zocht. Tilanus hoort er zeker niei
bij. Mellema evenmin. Maar alleen
reeds ten gevolge van het gesprek
dat tussen de drie grote christelijke
partijen op gang is gebracht, kun
nen de ARP en de CHU niet vol
staan met ongeïnteresseerd toe te
zien.
Zegslieden uit de KVP-top.
Schmelzer incluis, wenen om een
„doorkruising" van het overleg met
hun reformatorische broeders. Zij
getuigen van wrevel over het feit
dat uitgerekend Cals en Bogaers,
die aan de oecumenische koersbepa
ling deelnemen, inmiddels met de
christen-radicalen zijn scheepgegaan.
Men deed er beter aan de bittere
tranen te drogen en moedig te con
stateren. dat het overleg tussen de
christelijke partijen er een boeiend
en wellicht beslissend onderwerp bij
gekregen heeft.
De katholieke radicalen zijn niet
afkerig van overleg met de andere
christelijke partijen, maar zij mik
ken op een verder gelegen doel:
bestendige bundeling van progres
sieve groeperingen. De „officiële'
KVP zal zich liever bepalen tot een
brede christelijke centrum-groepe
ring, om van daaruit verder te zien.
Een grote, tot nu toe hardnekkig
verzwegen, zwarigheid bij de ra
dicale strevingen is. dat deze in
hotsing komen met de politieke
-realiteit van het ogenblik. Wij heb
ben een regering die haar bestaan
dankt aan een andere coalitie dan
waarvan de radicalen dromen. An
ders gezegd: deze radicalen, ook de
Kamerleden onder hen, willen zich
begeven in een verbond met socia
listen en anderen, die nu tot de op
positie behoren. Bovendien streeft
men naar een program, dat grote
groepen in de huidige oppositie be
vredigt en dat dus wezenlijk moet
verschillen van het huidige KVP-
program, aan de opstelling waarvan
ook katholieke radicalen hebben
meegewerkt. Het zou aardig zijn als
de heer De Jong eens in een com
muniqué zou mededelen hoe hij en
zijn partijgenoten in het kabinet
tegen dit alles aankijken.
Tegen het einde van deze week
bleek het evangelische vuur nogal
wat bekende KVP'ers te hebben
aangetast, ook al zijn het blijkens
de opsomming van namen, vooral
de bij voorbaat vatbaren. Niemand
weet nog wat de grote massa KVP-
Ieden en KVP-stemmers denkt en
straks zal doen. Niemand weet ook
hoe een „scheiding der geesten
die onvermijdelijk schijnt, zich straks
zal voltrekken. Men kan slechts zeg
gen, dat de in gang gezette be
weging van beslissende betekenis
zal zijn. Er is geen reden tot droef
heid. Er is zelden zoveel leven in
de KVP geweest. Het is alleen te
hopen, dat de komende discussies
in de partijgeledingen en daarbui
ten zich op een zodanig peil zullen
bewegen en van zulk een politieke,
intellectuele en emotionele volwas
senheid zullen getuigen, dat men
van „leven" kan blijven spreken,
niet van „herrie".
