Rotterdam, zaterdag 25 november 1967
DE MAASBODE
Twi
Vandaag
DE TDD
Rotterdam ook
in stukgoed
grootste haven
JAMIN
Mr. A. d'Ailly
overleden
Topberaad bij
de Spoorwegen
KWESTIE-C YPRU S
Vraag naar goud
verder opgezweept
coors
m
Het Vrije Volk
los van P.v.cLA.
Vrijmoedig commentaar
Vredeskansen
kleiner door
Nassers rede
Moeilijk?
CONGRES MAT, BROKKELIG EN VERMOEID
AANVAL OP DOLLAR
(vuurt het ntvc&ine 2^Cu>ip£te^lcu/tl
N.V. „Noord-Braband" 1843
re)
er
de maasbode
ABBA EB AN:
5£ONI>3*;
MOTREGEN
123e JAARGANG No. 39793
h AMSTERDAM, 25 nov. In
p nieuwe partijbestuur van de
'V,<CA. zijn vijf a zes aanhan-
jï? en sympathisanten van de
euw Linkse" stroming recht-
reeks gekozen. Het congres
- °esf gisteren stemmen over
een
nieuw bestuur van 24 leden
k f blijft voorlopig een vacatu-
Gisteravond viel reeds de
O^lissing over 19 leden. Dr. J.
M. Tans werd herkozen als
v°orzi
'zitter.
Yele:
28 pagina's
M DIRECTIE:
r- W. A. M. van der Kallen
HOOFDREDACTIE:
1. M. Lücker
PerNmEMLNTi per week M-.
Het Kamerlid Hans van der Doel in druk gesprek met
drs. A. Vermeer achter de rug van drs. Den Uyl.
Vervolg op pagina 3
room
horstplaat jes
SYSTEEM
Zie ook pagina 3
MANLIO BROSIO
CONGRES AKKOORD
Waalwijk
Levensverzekering - Pensioenverzekering
DE TIJD
Zwaar bewolkt met plaatselijk lich
te motregen. Zwakke tot matige
zuidelijke wind. Maximumtempera
turen omstreeks 3 graden.
ZONDAG
ZON op: 8.17 onder: 16.37
MAAN op: 00.50 onder: 14.28
MAANDAG
ZON op: 8.19 onder: 16.36
MAAN op: 2.15 onder: 14.40
Nieuw Links sterk
P.v.d.A.-bestuur
ijfel over stembus-akkoord
ADVERTENTIE
in
G^an onze speciale verslaggever)
°ndi
?«rs
er de reeds gekozen aanhan-
Jj,en sympathisanten van Nieuw
ï'ra bevinden zich de heren drs.
tyahssen, A. v. d. Louw, C. Egas,
tie' -Tolak (voorzitter van de federa-
j^g.j^nsterdam) en mr. G. J. Cam-
We^eeck. Twee regionale leden
Gnk n' mecle °P advies van Nieuw
^'as gekozen. Over vijf plaatsen
tüs 6r vanrriorgen een herstemming
eveSen ^en kandidaten, onder wie
W, eens een groot aantal uit de
Wn§ van Nieuw Links. Tot hen
J3i ?J'en mevrouw L opes Dias, ds.
Th i rb°f en de heren dr. Th. van
QJn> J. G. Nagel en T. Regtien.
Ögnncler de niet herkozen bestuursle-
v bevinden zich de katholieke leden
de socialistische kamerfractie G.
^gers en J. M. Willems.
yan Lammere en Laurens ten Cate,
egenwoordigers van Nieuw Links,
*ar,
zeer verheugd over dit onver-
chte succes. Er was in de Iood van
tlsteren
succes. Er was in de loop van
V0 veen krappe nederlaag aan
*te 8fgegaan- Met ï-496 tegerL 1392
had het congres een. resolu-
Britten, die zijn gekant tegen
Lo !angdurige staking van de
"dense havenarbeiders, hebben
et instemming vernomen, dat
de"1 Woe4ende vrouw stakingslei-
g Jack Dash een klap in zijn
On heeft gegeven. Waarom?
teH u Condense correspondent ver-
1 het op pagina 3.
e«,''""a 'J4 heeft Bert Theunissen
op ter Benen tijdelijk buitenspel
j et. Wegens ongedisciplineerd ge-
&inS het motief van de schor-
de?" Of de sportpagina wordt op
Ooi- affaire uitgebreid ingegaan.
ty. het afscheid van turnkampioen
öct j Jae9ers eist de nodige aan-
en
drs. A. J. Cuppen
ANTORENt Rotterdam, Westblaak
mi-, ®n '4B Tal- redactie en ed-
^matratie.. 14 2D 11, redactie na
Gim ,UUr: ,421 14. Postbus 723.
2 28 84°^' Afstsrdam:
to???!>n®: speling lezersservice
a— 0 uur' tel- 010-14 2810.
maand ƒ4,40, per kwartaal
Caas^o8®en'U8lef eventuele
abvertenties»
8sE TIJD/DE maasbode
Dp per «nllllmeterhoogtet
95 gehele oplage
7S per m'Hlmeterhoogte6
CnJ/üL voor 'amlllebertchten.
ntracttarieven op aanvraag.
tie aangenomen, waarin o.m. wordt
gezegd, dat de ruimte en de veelvor
migheid in de PvdA niet tekort mag
doen aan de eenheid „die geschaad
kan worden door een regelmatig
groepsgewijze standpuntbepaling naar
buiten over het actuele politieke beleid
buiten de daarvoor aangewezen orga
nen". Prof. Schermerhorn had het
congres gevraagd deze passage te
verwerpen. Hij zei, dat het een ondui
delijke formulering is, die echter als
een mes boven het hoofd van bepaalde
stromingen hangt.
Met een iets grotere meerderheid
werd een uit Nieuw Links komend
voorstel verworpen, waarin werd ge
vraagd om onmiddellijke terugtrek
king van de Amerikaanse troepen uit
Vietnam. De uitslag was 1.138-1.559.
Het partijbestuur had zich krachtig
tegen aanvaarding van dit voorstel
verzet.
Gisteravond was er veel kritiek op
een ontwerp-resolutie van het partijbe
stuur, waarin ingrijpende veranderin
gen in het Nederlandse politieke stel
sel werden voorgesteld. Volgens deze
resolutie zouden de meerderheidsgroe
peringen in het parlement en het door
haar gevormde kabinet een hecht blok
vormen. De openbare parlementaire
controle zou geheel moeten komen van
de oppositiepartijen, die slechts een
minderheid vormen. De duidelijkheid
voor da kiezer, die het partijbestuur
hiervan verwacht, zou wel eens een
ROTTERDAM, 25 nov. De moge
lijkheid bestaat dat Rotterdam nu ook
de grootste stukgoedhaven ter wereld
is, zegt het jaarverslag 1966 van het
havenbedrijf der gemeente Rotterdam.
Door het ontbreken van cijfers over de
stukgoedoverslag in Londen en New
York. is volstrekte zekerheid over de
positie nog niet mogelijk.
Ten onrechte rust op Rotterdam het
odium dat zij alleen een massagoed
haven zou zijn. Het is waar dat in de
Rotterdamse haven het massagoed
domineert (85 procent), maar het
stukgoederenpakket is er zo groot, dat
zij als stukgoedhaven behoort tot de
grootsten ter wereld, zo niet de groot-
S In1S1966 is in Rotterdam 19,8, miljoen
ton stukgoed overgeslagen, meer dan
bijvoorbeeld in Antwerpen, dat circa
18,2 miljoen ton behandelde. Van New
York en Londen zijn de cijfers over
1965 beschikbaar, deze zijn respectie
velijk 17,2 en 15,0 miljoen ton. Op de
ranglijst verschijnen vervolgens de
Duitse Noordzeehavens Hamburg en
Bremen met 13,2 en 9,1 miljoen ton in
1966. In Zuid-Europa speelt Genua nog
steeds een belangrijke rol met
miljoen. Amsterdam behandelde vorig
jaar circa 4,2 miljoen ton stukgoed.
Illusie kunnen zijn.
Er was in het congres wel veel
sympathie voor de gedachte van een
stembusakkoord, maar geen zeker
heid, dat dit in alle situaties een
realiseerbare oplossing zou bieden
voor de huidige politieke moeilijkhe-
ADVERTENTIE
■MM cOU gram 5»W
niet duur wel heerlijk
Havenstraat 209-213, Rotterdam-W Te lef (010) 256565*
Showroom geopend maandag t/m vrijdag,
ruime parkeergelegenheid.
Een brochure ligt voor u klaar. jr
AMSTERDAM, 25 nov. Vrijdag
middag is in de ziekenverpleging
aan de Prinsengracht overleden mr.
Arnold J. d'Ailly, die van 1 oktober
1946 tot 1 januari 1957 burgemeester
was van Amsterdam. Mr. d'Ailly leed
aan een ziekte aan het jymphvaten-
stelsel en is geruime tijd ernstig ziek
geweest. Op verzoek van de familie
geschiedt de begrafenis in stilte.
UTRECHT, 25 november De
directie van de Nederlandse Spoorwe
gen heeft de staffunctionarissen van
het bedrijf uitgenodigd voor een topbe
raad, maandag in Utrecht. Er zijn
ongeveer 300 personen bij betrokken.
Ze behoren tot de taakgroep 30 (b, c
en dj. Dat zijn de hoogst betaalde NS-
functionarissen. Taakgroep 30 wordt
bij de spoorwegen ook wel genoemd de
groep van de geheime salarissen.
De betrokkenen weten zelf niet
waarover het gesprek gaat. We] is
bekend dat het topberaad in twee
bijeenkomsten wordt gesplitst, omdat
de NS-directie een bijeenkomst met
300 medewerkers te omvangrijk vindt
voor een discussie.
Desgevraagd verklaarde een woord
voerder van de NS dat enkele beleids
problemen aan de orde zullen komen,
waarover de directie zich eerder heeft
beraden tijdens een bijeenkomst in
„Kennemerduin", een vakantieoord
van de stichting vakantievreugd.
De NS-woordvoerder ontkende dat er
sprake is van massale ontslagen (in
het NS-bedrijf deden geruchten de
ronde over ontslagen van 1500 tot 3000
man volgend jaar). Evenmin zou het
gesprek gaan over versnelde perso
neelsinkrimping.
ADVERTENTIE
Turkije stelt de
zaken op scherp
ANKARA, 25 nov. (AFP, Reuter)
President Cevdet Sunay van Tur
kije heeft een aantal staatshoofden
een boodschap gezonden, waarin hij
meedeelt, dat Turkije heeft besloten
„het vraagstuk Cyprus definitief tot
een oplossing te brengen." De bood'
schap is gestuurd aan president
Johnson, president De Gaulle, presi
dent Podgorny, Koningin Elizabeth
en de leiders van de Mohammedaan
se landen.
Turkije, aldus president Sunay, is
gedwongen een definitief besluit te
nemen en kan geen verantwoordelijk
heid voor het resultaat aanvaarden.
Turkije heeft langs diplomatieke weg
alles geprobeerd wat mogelijk was,
maar het resultaat is nihil. De over
eenkomsten van Londen en Zürich over
de toekomst van Cyprus zijn geschon
den. De regering van president Maka-
rios heeft in feite de Cypriotische
grondwet buiten werking gesteld. De
Turkse gemeenschap op Cyprus staat
onder ondraaglijke druk en de Griekse
regering heeft alle anti-Turkse acties
gesteund.
Tweederde van de Turkse vloot Is
samengetrokken in de Middellandse
Zee tussen de Zuidturkse havens Mer-
sin en Iskenderun. In de Turkse stad
Adana zijn twee bataljons commando
troepen en twee bataljons parachutis
ten aangekomen. De Turkse regering
staat onder zware druk van dte publie
ke opinie, die oorlog wil.
Het internationale diplomatieke
(Van onze verslaggever)
AMSTERDAM, 25 nov. De jacht
op het goud, die vooral van Franse
zijde wordt ontketend en aangemoedigd,
heeft gisteren op de markten van
Parijs en Londen weer tot ongekend
hoge omzetten in dit edele metaal
geleid. De goudkoorts gaat gepaard
met een stroom, van allerlei geruchten,
die meestal in de Franse hoofdstad
schijnen te ontstaan. De opgezweepte
vraag naar goud heeft duidelijk het
karakter aangenomen van een aanval
op de Amerikaanse dollar, het funda
ment van het internationale betalings
verkeer. De Verenigde Staten worden
er namelijk door gedwongen grote
hoeveelheden goud te verkopen om de
prijs van het metaal stabiel te houden.
De enorme en nog steeds aanzwel
lende goudaankopen op de Europese
markten hebben president Johnson er
zelfs toe gebracht nog eens te verkla
ren dat de V.S. in geen geval van plan
zijn de dollar te devalueren. De pers
chef van de president zei namens
Johnson: „Wij vinden dat het wereld
aanbod van goud in de huidige situatie
voldoende is." Hij herhaalde de ver
klaring van de Amerikaanse president
dat Amerika zich ondubbelzinnig heeft
verplicht goud tegen de bestaande
prijs te kopen en te verkopen. Volgens
deze woordvoerder zijn ook'de centra
le banken in Europa van mening dat
de goudprijs onveranderd moet blij
ven. De uitzondering is natuurlijk
Frankrijk. De Fransen zijn een bekend
voorstander van een verhoging van de
goudprijs en een minder belangrijke
rol van de dollar in het internationale
b etali n gs verkeer
Italië heeft intussen Franse geruch
ten tegengesproken dat het ook uit de
club zou stappen, die vanuit Londen de
goudprijs regelt. Frankrijk heeft de
„goudpool" al deze zomer verlaten.
Behalve de V.S. zitten in deze club, die
door aankopen en de laatste tijd vooral
door verkopen de prijs stabiel houdt:
Engeland, West-Duitsland, Italië, Bel
gië, Zwitserland en ook ons land. De
V.S. hebben het aandeel van Frankrijk
in de pool overgenomen. Dit betekent
dat zij voortaan 60 in plaats van 50
procent van het benodigde goud leve
ren.
De vijf grote Zwitserse banken heb
ben met klem ontkend dat zij de
verkoop van goud hebben opgeschort.
De banken wezen ook berichten dat
Zwitserland een grote koper is van de
hand.
Op steeds groter schaal hebben spe
culanten de afgelopen zeven dagen
dollars in goud omgezet. Vooral in
Parijs was de verkoopdruk op de
dollar groot. Vrijdag heeft de handel
op de Parijse goudmarkt een koorts
achtig verloop gehad. De omzet was
62,8 miljoen frank, dat is meer dan het
dubbele van donderdag. Meer dan tien
ton fijn goud verwisselde van eige
naar, waaronder 37 staven van 12 kilo,
tienduizend van 1 kilo en 40,000 gouden
„Napoleons".
ADVERTENTIE
kVOORHAVEN - ROTTERDAM - TEL. 13 4» 71 «VERBOUWINGEN - BETIMMERINGEN - PUIEN
overleg om tot een vreedzame rege
ling van het conflict te komen wordt
intussen met onverminderde intensiteit
voortgezet. Griekenland en Turkije
hebben de goede diensten aanvaard
van de secretaris-generaal van de
NAVO, Manlio Brosio. Deze zal snel
naar Ankara en Athene gaan. Grieken
land heeft met grote voldoening van
het initiatief van Brosio kennis geno
men. De crisis heeft daarmee haar
grootste scherpte, ten minste voor het
ogenblik, verloren. Het is ondenkbaar
dat de Turkse regering de vijandelijk
heden opent even nadat zij de goede
diensten heeft aanvaard van iemand
als Manlio Brosio, die zowel in Ankara
als Athene veel vertrouwen geniet.
DEN HAAG, (ANP) De Neder
landse ambassadeurs in Ankara en
Athene hebben opdracht gekregen met
spoed onder de aandacht van Turkije
en Griekenland te brengen, dat de
Nederlandse regering ernstig bezorgd
is over de situatie rondom Cyprus. De
Nederlandse regering doet een drin
gend beroep op beide regeringen het
uitbreken van vijandelijkheden, hetzij
op het eiland zelf, hetzij daarbuiten,
te voorkomen.
NEW YORK, De Cypriotische
delegatie bij de Verenigde Naties heeft
vrijdagavond om een spoedbijeen-
komst van de Veiligheidsraad ver
zocht. Vannacht reeds kwam de Raad
bijeen.
AMSTERDAM, 24 nov. Het PvdA-
congres is met 2825 tegen 154 stem
men akkoord gegaan met het be
stuursvoorstel om de banden van de
partij met „Het Vrije Volk" te slaken.
Dit gebeurt zonder de democratisch-
socialistische grondslag los te laten7
aldus partijvoorzitter Tans. De hoofd
redacteur wordt niet langer benoemd
door het partijcongres en de PvdA
draagt haar aandelen in de krant
langzamerhand over aan De Centrale
Levensverzekerings Bank. Een curato
rium gaat de hoofdredactie begeleiden.
Het besluit betekent, in de woorden
van partijbestuurslid J. Beijert, dat er
„een eind kan komen aan de mening
dat VARA, PvdA en NVV een drieëen-
heid zijn met Het Vrije Volk als rode
bijbel in feuilletonformaat." Hoofdre
dacteur dr. Th. van Veen noemde het
een handicap dat de krant door de
band met de partij terughoudend moet
zijn ten opzichte van de eigen partij en
de eigen mensen. Hij is ervan over
tuigd om de krant „met haar abonnee-
verlies van de laatste jaren de wrevel
opvangt, die de partij gezien de laatste;
verkiezingsuitslagen heeft gewekt."
Op de gisteren gehouden fractie-
dag van de KVP zijn in de kwestie
Aarden een paar plooitjes glad
gestreken, maar er blijft een valse
vouw door het geheel lopen. De
fractie erkent het recht van ieder lid
afwijkende meningen te verkondigen,
maar dan wel liefst in vergaderingen
waarin de fractie in haar politieke
functie werkzaam is. Het menings
verschil over het al of niet vragen
van 45 miljoen gulden méér voor
ontwikkelingshulp is nu tot een pro
cedure-kwestie teruggebracht: de
dreiging van Aardens wraakneming
blijft bestaan. En daarmee ook de
kans, dat de radikalen in de KVP
bet zodanig met elkaar oneens wor
den, dat het blok in twee delen uit
elkaar valt.
De heer Aarden heeft wel een
concessie gedaan, door te verklaren,
dat zijn vertrouwen in de heer
Schmelzer onverkort gehandhaafd
blijft. Het grappige hierbij is, dat de
heer Aarden zich verweert tegen de
twijfel, die na zijn uitlatingen in de
tv-rubriek Monitor was ontstaan. Dat
ii niet zozeer grappig omdat iedereen
behalve de heer Aarden zelf deze
uitlatingen verkeerd begrepen heeft,
maar voorat omdat hij nu in zijn ver
klaring wel terugkomt op de indruk,
die hij heeft gewekt over de heer
Schmelzer en met geen woord rept
over de heer Aalberse, de partij-voor
zitter. Is het nu zo, dat de heer Aar
den vertrouwen heeft in de heer
Aalberse? Dan bad bij bem in de
verzoening kunnen meenemen, zelfs
a'I ging. het hier om een vergadering
van de fractie en niet om het partij
bestuur. Of heeft bij geen vertrouwen
in de heer Aalberse? Dat wekt dan
weer twijfel over de vraag of zijn
uitlating die zowel op Schmelzer
als Aalberse betrekking had naar
helieven in het nadeel of in het voor-
deel van deze heren uitgelegd kan
worden. Het laatste is het meest
waarschijnlijk. Dat maakt dan de
opmerking aan het adres van de heer
Aalberse nog zwaarder dan zij eerst
was en de verontschuldiging aan bet
adres van de beer Schmelzer naar
evenredigheid pikanter.
Het grote congres van de PvdA
beeft tot nu toe een tam verloop. Dat
past bij de opzet-van de leiding, die
wil dat alle meningen in de partij
rich als een liefelijke waaier ontplooi
en. Na bet congres wordt die waaier
dan weer opgevouwen en gebruikt
om er de confessionele partijen mee
op het hoofd te tikken. Een leuke
doelstelling. Zij leidt ertoe, dat de
vergadering op zacht gekookte eieren
loopt. De tegenstellingen die er on
getwijfeld wel zijn worden eniger
mate doodgeknuffeld. Men aarzelt
ze zelfs duidelijk hij de naam te noe
men. Het doet een beetje flauwhartig
aan als net gedaan wordt of er in de
PvdA geen stromingen zijn zoals
in de KVP; of als men bet doet voor
komen of de verschillen in de PvdA
even mooi zijn als ze in de KVP
NEW YORK, 25 nov. (Reuter) De
Israëlische minister van buitenlandse
zaken, Abba Eban, heeft gisteren in
New York gezegd, dat president Nas
ser het zoeken naar een vredesoplos-
sing voor het Midden-Oosten heel wat
moeilijker heeft gemaakt. Zijn rede
van donderdag maakte duidelijk dat
hij oorlog wil, geen vrede. Israël zou
„niet goed bij het hoofd zijn" als het
zich uit de bezette Arabische gebieden
terugtrok zonder dat er permanente
vredesregelingen zijn getroffen, aldus
Eban.
lelijk zijn. Als een stroming in een
partij betekent dat er duidelijke me
ningen bestaan over de strukturele
wijzigingen in de partij is bet ont
breken van zoiets in de PvdA nau
welijks iets om trots op te zijn. Maar
zo ligt het ook niet. Nu in het nieuwe
partijbestuur zoveel vertegenwoordi
gers van Nieuw Links gekozen zijn
is de partij rijp voor een enorme ruk
naar links en dat zal op de duur voor
de oude partij-tijgers een niet meer te
verbloemen feit worden. De gisteren
aanvaarde resolutie, die beoogde de
groep van Nieuw Links wat binnen
de perken te houden, is vandaag al
tot een illusie verdampt.
Wat voor invloed heeft de over
winning van Nieuw Links op het
komende congres van de KVP en
dan met name op het stembus
akkoord, dat de KYP-radikalen zo
aan het hart gebakken is. Er zijn al
tekenen van scheuring in bet radi-
kale kamp. Het stembus-akkoord valt
niet overal even goed. De affaire
Aarden-Mommersteeg kan ondanks
de schijn van toenadering van de
heer Aarden tot verdere verdeeldheid
leiden. Nu komt daar nog bij, dat
Nieuw Links, waar veel radikalen
weinig voor voelen, in de PvdA op
vuurrode rozen komt te zitten, terwijl
D 66 zich praktisch al van een ak
koord beeft afgewend en door 1 ans
zelf reeds ongeschikt bevonden h.
Dit alles maakt de fundamenten voor
een akkoord zwakker en kleiner. Ons
verdriet dat niet, want we zijn er
tegen. Het wordt ook steeds duidelij
ker, dat de partijen, die weigeren aan
een akkoord mee te doen bij de kie
zers een grotere kans maken. In dat
opzicht handelt D '66 wel verstandig,
want zij ziet in, dat er een machtig
kiezers-reservoir groeit van mensen,
die nog wel op hun vroegere partij
zouden willen stemmen, maar het
niet zullen doen zodra die partij zich
in een stembus-akkoord met andere
partijen Iaat gelijkschakelen. Naar
onze mening dreigt het stembus-
akkoord als nieuw politiek begrip ten
onder te gaan vóór er werkelijk van
verkiezingen sprake is.
Neen! De laatste opgave in onze
aktie LEZEN EN LATEN LEZEN
is beslist niet moeilijk!
De oplossingen van de eerder in
deze serie geplaatste puzzels geven
u dadelijk het nu gevraagde ant
woord in de pen.
En als u de vroeger gevraagde ant
woorden niet (mee-l heeft, dan geeft
een gokje u nog een héél redelijke
kans!
Kent u nog spelers die ons doel
willen steunen?
Vul dan namens hen onderstaande
bon in en verdien zo een
PLAKBOEK DE TIJD
Aan nieuwe lezers worden
desgewenst de reeds ver
schenen puzzelopgaren als
nog toegezonden.
Ik geef als nieuwe abonnee DE TIJD
op:
Naam:
Adres:
Woonplaats:
Het abonnementsgeld 18,— per
kwartaal) wordt betaald door
bovengenoemde/ondergetekende.
Het plakboek gelieve u te zenden
aan:
Naam:
Adres:
Woonplaats:
Handtekening!
Deze bon als brief verzenden aant
DE TIJD - POSTBUS 848 -
AMSTERDAM-C.