cm
«BB
i
ONTSPANNING VOOR OUDEN
VAN DAGEN
Kunst en Publiek
at cy
TVSSCHEN STAANDE CRUYSSEN
Kethelse molenbouwers
maken spits van de Haagse
St. Jacobstoren
Eind September Oranje
Vendel-inhaalmars
Kennis-terugblik
Verloren en gevonden
Met de C.A.B. op stap
Ter verduidelijking
AAR.
ANNËER
95»'-
Agenda Vlaardingen
Gebruik uit de dagen van
der Keerlen God
WOENSDAG 8 SEPTEMBER 195?
ROTTERDAMS CS ïftEtrWSBÈKB
Uoofdagentschap; Broersvest 3, tel. 68091
TWEEtS? tegSö - PXGTTO '8
De Ontspanningscommissie van. de Algemene Bond van Ouden van Dagen. afd. Schie
dam heeft in het veremgmgsjaar van I September 1053 tot 1 September 1954 en
wederom naar gestreefd de 1800 leden der veremgmg zoveel mogelyk ontspanning
te bezorgen.
Volgens de jaarstukken heeft de commissie daarbij kunnen rekenen, op de steun van
verschillende oiganisaties en ondernemingen, in de eerste plaats die van het Bioscoop-
Theater Mo no pole, dst wekelijks vyftigtoegaogskaarten beschikbaar stelt, op voor
waarde dat de commissie zelf controle uitoefent op het gebruik daarvan. In de tweede
plaats van het Passage Theater. De directie van het Tusehinski-Concern heeft tijdens
de vacaotieweek wederom 450 plaatsen beschikbaar gesteld, welke verdeeld zijn, onder
de 150 leden met spaarbusjes, waarin wekelijks ongeveer vijf cent wordt gestort voor
de ontspanning van alle leden gezamenlijk.
Gratis toneelvoorstelling
Driemaal m het seizoen heeft de vereni
ging Onderling Kunstgenot twintig kaarten
gratis ter beschikking gesteld ter bijwoning
van een toneelvoorstelling. Ook voor de
komende uitvoering van Onderling Kunst
genot op 11 September zijn 20 plaatsen vr-
gehouden voor de Alg. Bond van Ouden van
Dagen. t
De gemeente heelt 5n het achter ons lig
gende verenïgingsjaar een school in de
Lange Nieuwstraat als sociëteit voor de Al
gemene Bond van Ouden van Dagen inge
richt. Kaderhand schonk de gemeente daar
voor nog een klok.
De commissie heeft radiodistributie aan
gevraagd om de leden, m deze soos ook mu
zikaal genot te kunnen verschaffen.
Bij verschillende cursussen kon toegang
worden verkregen tegen gereduceerde prij
zen. Daarvan hebben telkens iOO tot 200 per
sonen gebruik gemaakt. Var. de mogelijk
heid om Diei gaarde Biijdorp te bezoeken
tegen verlaagde entree maakten telkens ca
150 pexsonen gebruik.
Van 28 Juni tot 2 Juli is er een collecte ge
houden voor het jaarfeest der organisatie en
voor hetzelfde doel hebben tüdens de va-
cantiefeesten de kermisexploitanten een bij
drage geschonken. De opbrengst der belde
collectes is bevredigend geweest.
Thans wordt get lacht gelden bijeen te
brengen door een verloting, waarvoor loten
worden verkocht tegen 25 cent per stuk
Deze verloting valt op 15 November en de
voornaamste prijzen rijn een elcctrische
klok, een 15-delig theeservies, twee lakens
met vier slopen, een t wee-p erso ons sprei
en een wollen deken.
Het komende jaarfeest
Het jaarfeest krijgt de yorm van twee
feestmiddagen In Musis Sacrum, t.w. op
13 en 14 October, des middags twee uur,
waarbij voor een aantrekkelijk program en
de nodige versnaperingen zal worden ge
zorgd. Daar van de 1800 leden er als regel
ra 150 ziek zU". «1 voor de zieken Iets
extra's worden klaargemaakt, b.v. een
fruitmand, zodat ook zjj in de feestvreugde
kunnen delen.
Lezii
g c?i concert voor
.1 luseumvrienden
de
Vier molenbouwers uit Kethel zijn thans
op een omheinde bouwplaats in Den Haag
- bezig met het vervaardigen van het ge
raamte, bestemd voor de,nieuwe torenspits
voor de Haagse St Jacobs toren.
■Eigenlijk is ons werk alleen het bouwen
van molens, maar we zijn niet bang er zo
nu ep dsn een torenspitsje bïj te nemen,
vertelde ons een der molenmakers. Zij zijn
speciaal voor dit werk uitgekozen omdat zij,
meer dan gewone timmerlieden, gewend
zijn. met zware houtconsiruclies om ie
gaan. Er wordt geschaafd en gezaagd aan
de zes eikenhouten hoofdstijlen van de spits
die een lengte hebben van 17 meter. Er is
voor deze spits maar Jiefst 100 m3 hout no
dig. Voor de zes hoofdstijlen moesten even-
zovele oude eiken van hoge kwaliteit ge1
kapt worden.
Men verwacht, dat de spits van de St Ja-
cobstoreq in Den Haag in het begin van
1956 gereed zal zijn.
Omdat de jubileum mars, georganiseerd
door het Vendel Schiedam van de Bond
van Chr. O.J.V. Oranje Garde, 17 Juli j.l.
In het water gevallen is, 2odat slechts 145Ö
van de 2500 ingeschreven deelnemers zijn
gestart, zal de Koningin Wilhelmina-msrs
op Zaterdag 25 September a.s. nog eens
worden overgedaan. Reeds hebben zich
vele groepen voor deze mhaalmars laten
inschrijven. Voor hen, die voor de tweede
maal deelnemen geldt zowel voor de 12,
de 18 en de 30 km-tocht het gereduceerde
tarief van f 0 50. De deelnemers aan de
hoofdmars dienen 16 jaar of ouder te zijn.
Groepen moeten uit minstens dertien per
sonen bestaan. Er waidt weer een keur
van prijzen uitgeieikt. De stait is ditmaal
om drie uur m de Plantage cn bij slecht
weer m de Kotenbeure
Het 5 Septem bei-nummer van hot veer
tiendaagse vakblad voor het kermisbednif
„De Kermisgids". wijdt enkele pagina's met
fotoreportages aan de kermis tijdens dc
vacantiewcken Hot zijn zonder uitzonde-
ling fraai gesluisde foto's, die men o.a. van
de jeiigdmiddag heeft opaenomen; foto's,
gemaakt door het Schiedam se fotopersbu
reau Breur, van wie men nok dagcims
foto's in onze etalages kan zien.
Ook „Het Picicment", vakblad van de
orgoldiuaiore. nl zijn eestkomende num
mer aan de Scmedam«o fcestei Wilden en
natuurlijk inzonderheid het orgeiconcoure.
waarbu oa burgemeester Peek zo'n fr3ai
resultaat mocht bocKen'
Te bevragen aan het hoofdbureau van
politie te Schiedam tussen 9—12 30 uur en
25 uur portemonnaie, zwembroek en bad
handdoek, padvindcisrlem, kinderjasje,
kindermutsje.
Te bevingen bij de vmdeis: dnewiehg
kindei fietns, BromgcoH, Pr Aalbeiselaan
42: vulpotlood, v Nooit. Fran* Hals plein 45:
ballpoint, J. Melief, Mana.stra.3t 119a; da
mespol shot logo. v Rosmalen Nit* Beets-
straat 9, biochy, G Poldctdijk, Prof. Aal-
berselaan 36, doublé armband. K v. d.
Griend, Rubensplem 16, sierspeld, M. Da-
men, Nieuwe Haven 123b; broche, M. Gom-
mel, Rozen'ourgcrplein Ha; kanarievogel,
Etman. Oosbungel 34; 2wart hondje. A. Bul,
Lekstraat 28b; krop durf, C. Rijnten, St.
Liduinastra.it 37; dameshandschoen, v.
Oucn. Hoogstraat 88; biuin kinder schoont je
met 2 sokjes. J do Vues. Korte Ha\en 20b;
rode zakdoek, J. v Enltop, Oost singel 82,
2 slipovers en 2 truitjes Damon, Havondijk
35, kindoivest, P Zuidgeesl, Pr van Bour
gondiër ti aal 45 b, damps hood. ?,j Florebach,
Noordvesl 111; windjack, J. Jongman, IIuiji-
mansslraat 16c; 1 paar handschoenen. ïe-gen-
kapje en teintuur, Cordemans, Lot en titaan
50b; handwagen, v. d. Most, Broersvest 175a;
breiwerk met naalden. M. Socters. Broers
vest 48; binnen- en buitenband van auto,
benzinestation Vlaardmgerdijk; duimstok,
H E. Stam, v. ïtuijsdaellaan 5; brume kof
fer inh werkkleding en gereedschap, Do-
menie, Gordonstraat 65a; geruit kindertasjfl,
A- van Meurs. Jan van Avenncsbtraat 18;
portemonnaic, K. van Walster, Louron-
gtraat 15: damespöitemonnaie met lnh.f C.
A. Post, Alb. Thdinstraal 18.
Gevolg gevend aan een verzoek, dat op
de laatstgehouden ledenvergadering van de
Vereniging Vrienden van het Stedelijk Mu
seum kenbaar is gemaakt om eens te laten
uiteenzetten wat nu eigen luk „kunst" is, is
het bestuur van de vereniging er in ge
slaagd de heer Pieter Steinz bereid te vin
den op Maandag 13 September a.s. in de
aula van het Stedelijk Museum een lezing
te houden over het onderwerp „Kunst en
Publiek". De heer Stemz zal zijn voordracht
afstemmen op de kunstnijverheid, omdat
het m de bedoeling ligt m de pauze de ex
positie „Het Schone Ambacht" te bezichti
gen. De heer Sfe-Inz. schrijver van het boek
„De wonderwereld vin de Beeldende
Kunst", is lercar m osychologie en naeda-
gogle aan de Kon. Wllhelminakweekschool
te Rotterdam. Er zal naar worden gestreefd
deze voordrachtsavond te verluchten met
enkele demonstraties, waarbij men o 9
der,kt een pottenbakken en doekdrukken.
Voorts wordt de aandacht gevestigd op
ren bijzondere concertuitvoering op Zater
dag 2 October. Dan zal in de aula van het
museum concerteren het ..Röntgenkwartet",
alsmede de concertpianiste Annie Neder-
bragt en de comjwmïst-pianist Jan Mas«cus
DE POSTDUIF VLOOG VOOR
«REUMABESTRIJDING
De S.C.V. de Postduif verzond liaar dui
ven en bloc Jt.P 33. ten hate van de rh su
it) ab est ry duig. De duiven werden, gelost
In Osnabruck, 240 km. Het was een zeer
wisselvallige vlucht. De uitslag luidt: 1 73
83 103 109 117 J. v. d. Windt, 2 6 58 Th.
Janse, 3 137 157 P. Hinten, 4 24 32 43 89 95
100 132 136 H. Crama, 5 C. de Graaf, 7 111
126 L. v. d Mey, 8 37 48 140 L Borianie,
9 11 118 H, Blom, 10 19 9.3 11G L. Verheugen.
12 94 112 L. van Triel, 13 16 161 L. Crama,
14 101 160 Joh. Christen, 15 26 J. Koogje,
1? 71 153 D. van Weehe, 18 55 114 127 C. de
Thumder, 20 36 52 85 122 125 J. v. d. Beek
en Co, 21 138 A. v. Wagtendonk, 22 41 60
72 105 D. Bakker, 23 30 66 133 164 J. Doe-
jaaren. 2.5 45 49 84 C. Korengevel, *27 39 166
A. de Man, 28 61 BQ 106 354 159 167 J. Kos-
tei, 29 J. de Waard, 30 46 99 163 G. Kiela,
31 47 80 87 134 148 P. Dalhuizen, 33 57 165
A. Heet en, 34 M. Zaneer, 35 J, Tweeboom.
38 96 H. Blonde, 40 79 61 144 A. Faas, 42
P Tieleman, 44 65 S2 135 F. Koppehagen,
51 56 102 W. Paart, 53 P. Gauweleeuw 54
124 C. Vossen, 59 113 123 130 J. Brand. 62 61
Du Chartenier, 63 K. Christen, 67 I. v. d
Tivijn. 68 J. Verhaal, 69 89 J, Kazenbroot,
70 143 A. Mooy, 74 B. v. d. Moer, 75 158
P van Os, 76 J. Asten, 77 86 Th. Weelie.
78 W. v. d, "Waal, 82 J- H Blom, 91 129
Geb v d. Kant, 97 142 Van Dongen en Co.
93 138 C. van Wijk, 104 115 121 152 K. Brou
wer, 107 116 146 L. Ram, 108 149 A. v. d
Gttjp, 119 G van Triel, 120 128 F. Eijkcn-
bioek, 131 C. Verboom, 141 145 A- v. d.
Tuyn, 147 H. Sultorp, 150 151 C, v. Tricbt,
155 L. Toutijn, 156 W. Poelman, 162 J. Freij,
diploma E. van Smirren.
DE NAAMLOZEN VAN 1942
De Arheiderstoncelvcremging Kunst na
Arbeid geeft Zalcidagavond as. in het
Volksgebouw een openbare toneelvoorstel
ling van A. Defresne's ir8Si-comedie ,.De
Naamlozen van 1942". Regisseur Is de heer
A. van Rosmalen.
Het belooft morgen weer een heerlijke
dag te worden voor de pupillen van het
Comité Auto- cn Boottochtjes, voorzover
het aan het programma ligt tenminste, want
het weer blijft altijd ccn onberekenbare
factor.
Met dertig auto's start men morgenoch
tend om half 10 van het Plein Eendragt. De
tocht voert naar het landgoed Groenertdaai
m Hcembtede, waar men onder muzikale
omlijsting zal koffiedrinken. De heenweg
gaat over Voorschoten, langs Leiden eti hel
Brascmermcer naar Heemslcde. Na een
rondrit m Bioemendaal val men lerugteizen
ovc-r de badplaatsen Noordwijk. Katwijk
en Suheveningen.
BURGERLIJKE STAND
Geboren: Jan, z. v. M. Meulstce en A
Metselaar; Yvonne en Carla, dochters van
M. Bravenboer en N. M. van Wezel,
Onder de kop „Voorhang bericht over
brug bij Vijfsluircn" zijn in ons jiummei
van gisterawand enige regels beland, die
onze mededeling niet duidelijker hebben
gemaakt.
Met de regel „Het bericht moet dus voor
barig worden genoemd" is de kous voor de
Vyfsluizen af. Het staartje hoort achter het
bericht over de grondtransactics voor de
nieuwe weg nanr Nieuw]and, hetgeen dc
aandachtige lezer al zal hebben gemeikl.
WOENSDAG S SEPTEMBER.
Volkigebouw: B uur Ledenvergadering „Volks,
gebouw".
Irene: 3 uur Chr, Hist, Jongeren, lezing.
DONpERDAG 8 SEPTEMBER.
Passage; 8 uur V.A.K.A.-feestavond.
BIOSCOPEN
•Monopolar Tot en met Donderdag 2, 7 en 8 u»;
„Gewapend Escorte" (14 j.).
Passage Theater: Tot en met Donderdagmiddag
2 en 8 uur „Jungle Duivels" (IB jr.).
TENTOONSTELLINGEN EN MUSEA.
Stedelijk Museum: 2—s uur eigen collecties
look "s zondags).
Stedelijk Museum, {T.m, 30 Scpt) Kuistnijver-
iieldstentoonstelllng „Het schone mbachi"
Dagelijks van 2—5 uur en 's Zate dags van
H—22 uur
LEESZALEN.
Gem. openbare Leeszaal en Bi bi. Lange
Haven: Geopend Iedere werkdag Cbehalve
Waandaai van 9 30 tot 4 30 uur en tedere svonO
(Döhalve Woensdag en Zaterdag) van 1 tot 8 3a
»ur Zondags gesloten.
R.K. Leeszaal en Blbl., Dam: Geopend leder*
dag [behalve Maandag) van 2 tot 4 uur: iedere
ivond (behalve Dondeidag en Zaïerdag) van
t tot 8.3D uur. Zondags gesloten.
MEDISCHE DIENST
Gemeente Ziekenhuis, Nassaulaan, tel 69126.
R.K. Ziekenhuis Dr Noletsticlitlng. Dr Noiet-
nraat telefoon 69411.
vpor aangifte van ongelukken belle men de
G G. en G.D telefoon 69230
Advertentie)
GJNEAOOOIOSSEUM
MGH', WERELD FILM FESTIVAL
[8sPi
cmuc
1
ROSE MARIE o love yoU)
I* CINEMASCOPC «rt U«ur*n
HOWARD KEEL ANN SLYTH
FERNANDO LAMAS
D» ls»ci«*r«»>6« NIEUWE verfilming
COLOSSEUM"B
8 Spl
RHAPSOOIE
Kleur <fosi TECHNICOLOR
COLOSSEUM ELIZABETH TAYLOR VITTORlO
Sö 1 GASSMAN - JOHN ERICS ON
B if Spt. Ein drimatltsh IllmwurSi, daoi
RciMEAC muileL
Mal h»l wonder van P6RSPECTA Slerrophon'rch
C«! uld
Op 21 September 1610 bracht Cornelia Cornclisecn, stuurman op een Sehiedamse haring
boot, ter kennis van schepen Pieter Michielszoon, „dat hb nac Bartholomei lestleden
gevangen hadde acht talff lasten haring endc na< Cruys 5 tonnen haring, alles gesouten
met cleyn «out synen bchoorlijckcrt ti)t van thijn dagen mede peeckel gelegen hebbende,
vuytbwondert d' voorn, rlfff tonnen, die gevangen aljn daechs nae Cruys, voorts géhavent
nae den placuete op 'tstuck vandc haringvaert jt gcemaneert'V
Hij moest dat, want de visser» betaalden In ie dagen op alle haring die zö vingen een
belasting aan de kerk cn daarvan zijn in het ocmcente-Archief te Schiedam nog uitvoe
rige HJtften te vinden. Volgens de gewoonte van die dagen werd de datum aangeduid door
vermelding van de heiligendagen. „Nae Bartholomei lestleden" is gemakkelijk thuis te
brengen. Dat ia de 2tste Augustus, maar „daechs nae Cruys" gelijk uit bet verband
blijkt de dag na de llrte September is wat moeilijker thuis te brengen. W(j hehben hier
t-* maken met een oude zede. eer? middeleeuws symbool, daterend uit de dagen van Horig
V; bö de ingang van de markt werd eenmaal In het jaar een kruis opgericht, het markt»
fcrtm, als teken dat het aan ledereen, ook aan hen die door de kerk verbannen waren,
was toegestaan om de stad te betreden.
HEDENAVOND.
„ZIJ die van de zon»
„Salto des doods"
m.. Leeszaal Gem.
Luxor-Theater, B 15 uur
de leven". 18 laar
Stadsgehoorzaal, 3 uur n.m.
(J4 jaar)
Raadhuisplein 5, 8—10 uur
Archief geopend.
Belacgrljke telefoonnummers,
politie en Brandweer 3345
Ziekendienst Hof laan 8 a, telefoon S541
Telefoon 3239 voor een goed dagblad Bij
kantoor Rotterdamsch Nieuwsblad. Smalle
Havenstraat 1, Vlaardingen
Bij geen gehoor tel 2959, Boterbloemsti
Redact.e telef 3944
Geopend, wes tor- Apotheek. Voorstraat
Telefoon 2683.
WAT ZULLEN WU ETEN
Donderdag 8 Sdpt.
JUBILARIS VAN DE DAG
A. Bots kwarteeuw
onderwijzer
Balmwedslrijd in Zeezicht
In het Faviljoon Zeelicht te Hoek van
Holland cal Zaterdag a.s. een bokswed
strijd worden gehouden tussen Groen van
het Laakkwartier en De Graait van
school Nicolaas,
Herijk maten en gewichten
Maandag 27 September zal voor de herijk
zitting woiden gehouden sn de hulp-secre
tarie te Hoek van Holland van 9 tot 12 uur
's morgens en '3 middags van 1 tot 4 uur.
Eigenlijk klopt het niet helemaal, dat „juhi-
Rtns u£i7i de dao'\ icant het was ah op
Woensdag 1 September j.l. dot de hee* A,
Bots ecu kwart eeuw onderwijzer was aan
dc St Aloytiusïchóol. Maa.r omdat dat dc
eeisfe «lap van het nieuwe schooljaar ujös,
eigende die dntiun zich met zo erg voor een
jubileumviering, en dus had 771 c?t voor gis
termiddag de gezellige zaal pan Arcade ge
humd, waar de hele jeugd de St Alop-
smsschooL aanwezig was om hun „meneer
Bots" te huldigen. Van enkele ouderpaien
kreeg de jubilaris bouquet ten bZoemeit aan
geboden en daar bleef het met bg De heJp
middag werd één duidelijk bewijs hoezeer
men het uieric en de persoon van de heer
Bots op prys steldern de jubilaris, die met
2tf7i hele gezin aanwezig was, werd cr bijna
Verlegen onderf Het knapenkoor uan de
Swtpelfcerk onder leiding 7-cn broeder Bor
row, rus zong tociitmelijkp bedjes op h"l
jubileum en ccn goochelaar ram de hele
zaal figuurlijk bij de neus.
T^R IS in heel Nederland nog maar één
plaats waar nog elk jaar weer dit markt-
kruls wordt opgericht en dat is Voorschoten.
Aan de vooravond van -de paardemarkt, dia
daar op 23 Juh wordt genoudan, richt men
er op enkele tientallen meters afstand van
de grote verkeersader Haarlem—Den Haag
het kruis ap, waarvan wij hierbij een recen
te afbeelding geven Meer dan zeshonderd
jaren lang heeft dat kruis zich hier gehand
haafd, zelfs toen niemand zich de eigenlijke
betekenis van dit zinnebeeld meer bewust
was.
Het martelkruis in Schiedam
Schiedam heeft ook zo'n tnarktkruis
geha-d en Gerhard van Loon noemt het nog
m zijn „Beknopte verhandeling van de
week- en jaarmarkten" d.d. 1743. De markt
van Schiedam is in I27Ü opgericht door
graaf Floris V en hij bepaalde meteen, dat
op de opening, de derde dag „naa onzer
Lieve Vrouwe Maria Geboorte, het Kruys
zal opgei c-cht en op den achtsten dag naa
2y«e oprechting, volgens het gebruyk der
andere jaarmarkten afgenomen en wegge
daan" zal worden.
In Vlaardingen werd het markt-
kruis nog genoemd in een Octrooi van de
Staten van Holland d d. 23 Juli 1627, waar
op de 24ste Juni een pasrdemarkt werd ge
houden, „daet van de vrijdom inginge acht
dagen daernae binnen welcken tijdt het
Cruys gerecht ende sulex de marekt gehou
den werde
Het warktkruis had in de gelovige volks
gemeenschap van de middeleeuwen een zeer
bijzondere betekenis. Markten werden vroe
ger veelal gehouden ter herdenking van de
stichting van een kerk en waren nauw ver
bonden met de kelkmissen, die later zouden
ontaarden 111 dc wereldse kermissen. Het
waren feestdagen, die volle acht dagen
duurden en volk tot zich trokken van heinde
en ver. Men had dan de mogelijkheid om
door bijwoning van de missen gedeeltelijke
kwijtschelding te krijgen van zijn kerkelijke
straffen, onder andere van de kerkelijke
ban. Maar om die kerkelijke ban ongedaan
te maken, moest men eerst tenminste een
vol octaaf van de missen kunnen bijwonen
en daartoe was het dat tijdens de feestelijke
kerkmissen een marktvrede werd afgekon
digd. ten bewijze waarvan aan de ingangen
van de markt dat marktkruis werd overeind
gezet. In Nieuwerschie, het tegenwoordige!
Schiedam, kende men het marktkrujs sedert
1270, in Leiden kreeg men het in 1303 op
Sint Martyn Schuddekorfsdag „ende van die
laarmarckt sal men dat Cruys rechten op
St. Margrieten avont alle jaer, ende sy sal
duren ende staen m alremameren en m den
rechte, dat andere jaermarekten staen in
onsen landen, uytgenomen vechten, dat sal
men beteren onde berechten nae der hant-
veste der poorte by Schepenen". Dat wil
dus zeggen, dat de jmarktvrede gold gelijk
ln andere steden, maar dat veehtpartuen
tijdens de markt zouden worden berecht
volgens de reeds bestaande plaatselijke ver
ordeningen.
HET OUDE zinrijke gebruik bestond ook
in Valkenburg, waar men de gedachte
nis van het Heilige Kruis met bijzondere
luister placht te vieren, nl. met een plech
tige ommegang van de kerk via de Rijndijk
langs de weg van hot huis Torenvliet en
dan terug. Bij de zuidelijke kerkdeur weid
dan een kruis geplant en op diezelfde dag
begon dc paardemarkt, waarbij ten teken
van dc marktvrede aan het huis van de kos
ter een lang ijzeren kruis hing.
Het accent heeft zich Jatcr wat naar de
wereldlijke kant verplaatst en de nadruk
viel toen meer op de vnjheid van de markt
dan op de vrijheid van de missen bij te
wonen, maar ook later betekende de markt
vrede voor de bezoekers, zowel gedurende
de reis naar de markt als tijdens hun vei-
bluf in de stad en gedurende de tocht naar
huis terug, dat men niet mocht worden
„gearresteerd becommert ofte beleth m
ermghcr mam eren", noch voor schulden,
die men had gemaakt, noch voor emgeilei
vergrijp.
*"1 TERWIJL HET gebruik in Schiedam en
Vlaardingen vermoedelijk in het begin
van de lBde eeuw verdrvenen is zekerheid
omtrent de datum bestaat niet heeft de
paal met het marktkruis zich, zoals gezegd
in Voorschoten, kunnen handhaven. Nu,
ruim zes ecuwen later, heeft men daar nog
steeds de zware houten paal, waar nog ieder
jaar het marktkruis aan bevestigd wordt.
Er waren er aanvankelijk twee één aan
elke ingang van de markt. De gemeentelijke
overheid bevestigde en bevestigt nog steeds
er een schildje op, even onder de kop, met
de markttaneven. Vroeger stonden op dat
schild de kleuren en het wapen van de
Burggraaf van Leiden van Wassenaar, maar
de moderne tijd heeft, er oen laag gele verf
over uitgestreken. Niettemin is het een ver
rassing bij het betreden van het marktplein
plotseling voor een symbool te staan, dat in
het leven der Middeleeuwen zo ontzaglijk
veel betekend heeft.
NiciJiant beccmimert of beleth
11 September is dus volgens de oude boe
ken inzake de visserijrechten de datum,
waarop ook in Schiedam het kruis werd ge
recht, Op die dag en nog acht dagen daarna
konden dus ook dc misdadigers en kerke
lijke bannelingen veilig dc stad binnen
komen; het recht strekte zicb ook tot „altc
de buytcnwoonendc schuldcnaarcn uyt en
het anders ln gebruyk zynde recht om oenen
inkomenden schuldenaar by handoplegging
„bankvast" te maken, was staande dc acht
dagen of het geheelc Octaaf opgeschort".
Geen handoplegging, dus: aan ieder werd
tussen staande kruisen de vr\je hand ge
laten
Ds T, M. LOR AN OVERLEDEN.
In zijn woning aan de Vondellaan is Dins
dag nog vrU plotseling overleden ds T W
koran, emeritus predikant, m de ouderdom
van 76 jaar.
Dominee Loran werd in 1901 candidaat fa
Noord-Holland en aanvaardde op 4 Mei igoa
te Druten het predikant-ambt. Hij diende
deze gemeente tot 1913, om daarna naar
Sint-Philipsland te vertrekken. In 1919
kwam ds Loran in De Lier. waarvan hij iQ
1920 naar Brielle vertrok. Zijn gezondheids
toestand maakte het noodzakelijk, dat hn
op 1 Januari J937. dus op bijna 59-jarige
leeftijd, reeds met emeritaat ging. Tegen de
verwachtingen in genas hij volledig. In I844
deed de Ned. Herv. Kerk te Maassluis een
beroep op hem om als hulpprediker te ko
men arbeiden. Hu nam het beroep aan en
met volle toewijding was hij tot 1947 aan de
Ned. Herv. Kerk verbonden. Node ging hn
heen, toen Maassluis wederom z'n derde
predikantsplaats bezet zag. De overledene
verkondigde daarna nog van tijd tot tijd dea
Zondags te Maassluis het Evangelie en on
danks zijn gevorderde leeftijd was hij in de
jaren 1950 en 1951 ook nog als hulpprediker
te Vlaardingen werkzaam. Ter gelegenheid
van 2Un gouden ambtsjubileum hield hij
Zondag 4 Mei 1952 in de Grote Kerk te
Maassluis een speciale dienst, waarin hu
met de gemeente dankbaar herdacht, dat
God hem een halve eeuw in staat stelde zijn
amot te vervullen.
Van 1947 tot 1951 arbeidde ds Loran als
ouderling der Ned. Herv. Kerk te Maas
sluis met veel vrucht en was voorts tot voor
kort geestelijk verzorger van het Hervormd
Rusthuis. Van 1947 tot 1933 bekleedde hij
voorts de functie van voorzitter van de
Christ. Hist, Unie. afd. Maassluis.
Vrijdagmiddag drie uur wordt het stof
felijk overschot in de Grote Kerk te Maas
sluis opgebaard en vmdt een rouwdienst
plaats, waarna om vier uur de begrafenis
op de Algemene Begraafplaats te Maas
sluis geschiedt.
HENGELCONCOXJRS
De 18 vissers van V.D.L., die Zondag on
der leiding van de heren A. Bakker en N.
Bokshoorn er op uittrokken, hadden perk
daar slechts I8S7 gram vis kon worden ge
vangen.
De uitslag: I K1. v. d. Heuvel 362 gr.; 2 F
v. d. Boogert 295 gr.; 3 N. Buitendijk 218 gr.;
4 S. Hammer 164 gr.; 5 A. v. d. Heuvel 156
gr.; 6 G v. d. Menden 137 ar.; 7 B. Hiek-
zema 112 gr.; 8 G. Vreeswijk 101 gr.; 9 N.
Bokshoorn 08 gr.; 10 A Wijnhorst 93 ar,,
11 W. de Kort 46 gr.; 12 T. Roodenburg 35
gr.; 13 J. Jofdaan 30 gr.; 14 M. Roodenburg;
15 W. Katwijk 15 gr. en de heren B Hu.s-
man, J. v. Hurk en C. v d. Boogert 10 Tam.
DE SNELPOST
Zondag j.l, vloog de vereniging De Snpl-
post met 156 oude en jonge duiven vanuit
Duffel, a tstand 93 km Hoewel het weer over
de gehele vlieglijn zeer sLcht was werd
tot lossing overgegaan te 12 30 uur.
Het werd voor de vogeU een zeer zwsre
vlucht en 's avonds waren vele vogels nog
met op de hokken teruggekeerd.
De eerste duif werd geklokt om 14.25 51
en de laatste prijsduif pos om 13.02." De
eerste 20 prijzen waren: t 13 17 M Jordaan;
2 Th. Verschoor; 3 16 20 W. v. Witsenburg,
4-&, Groenendaal; 5 A. Made*. 6 C. Gordijn;
7 H. Zwaard; 8 G Diepstraten; 9 0 14 W,
Burgh; 11 F. Made; 12 D Rijpsma; "5 H
Smit; 18 W. v. Koppen en 19 W Bakker.
Vrijdag a,s. van 5.30—6.30 uur mkorven
voor Maastricht.
Bromfiets in brand
Op de hoek Lange Nieuwstraat— Gerrit
Verboomstraat is gistermiddag door onbe
kende oorzaak dc bromfiets van J. P. van
E. in brand geraakt. De vlammen verden
met een stuk zeildoek gedoofd.
Haringvisserij
Gisteren beeomde aan de vtshal de Ro 53,
schipper Jac. Guyt, 14ÜD kisten verse haring,
Haringvangstberichten
Hedenmorgen: VI. 70 20 k., nog 20 netten;
VI. 79 17 k„ nog 35 netten; VI. 85 75 k.; VI.
203 10 k., nog halve vleet; VI. 205 60 k.;
VI 206 15 k„ nog 35 netten; VI. 207 45
nog 20 netten; VI. 203 45 k„ nog 25 netten;
VI. 216 34 k., nog 25 netten; VI S6 "0 k.; VI.
97 50 k.; VJ. 114 70 k.. nog 20 netten; Vi.
115 30 k.; VI 142 45 k.; VI. 196 45 k., no? 35
netten; VI. 199 80 k.; VI. 53 80 k., nog 33
netten; VI. 61 65 k.; VI. 83 40 k\; VI. 166
35 k.; VI 200 70 k.; VI. 50 65 k.; VI 30 30 k
VI. 14 35 knog 20 netten; VI. 84 60 knog
20 netten; VI. 112 45 k VI. 132 30 k.; VI. 89
45 k.. nog halve vleet.
Vislial
Gisteren besomde aan de Vishal de Ro 53,
C. Guijt, voor 1400 kisten verse haring en
38 kisten verse vis M5 498. Prijs verse hd-
nng J 13,80—10,80 per kist van 50 kg, pms
makreel f 14—12 per kist van 40 kg.
Hedenmorgen besomde de Ro 3, A. de
Jong. voor 242 kisten verse haring en 6
Jcislen verse vis f 2 778. Friis verse haring
J 12.30—10,80 per kist van SO kg.
VERLICHTING JEUGDGEBOUW.
D© aanleg en levering van de benodigde
verlichtings-apparaten voor het nieuwe
jeugdgebouw der Ned, Herv. kerk is opge
dragen aan de heer A. Korpel alhier. Hoe
buitengewoon deze verlichting Is moge blij
ken uit het aannemingsbedrag van 12765.
VEILING MAASLAND EN OMSTREKEN.
Donderdagavond 7.3Ö uur houdt de Coop.
Veilingvereniging „Maasland en Omstre
ken" een buitengewone ledenvergadering
in de loods van de veiling. De agenda ver
meldt: Voorstel van 't bestuur en de com
missie van toezicht om de voorwaarden m
te willigen waardoor 8 tuinders lid willen
worden van de veiling {het betreft bier
Msaslandse tuinders, welke thans aan de
"Westerlee veilen). De voorwaarden welke
gesteld zijn: Vroeg veilen, veilingleider en
minstens 3 andere personen in het bestuur,
onbezoldigd bestuur en 3 jaar gast-lld,
Veiling Septer Tiel
TIEL. 8 Sept Veiltngberlcht der vei-
ling Septer te Tiel van Din&dag.
Appelen: Bloemee 19—16. 48: Eariy Vie-
tom 10—M. 4—7; Zigeunerin 17—27. 7—li;
Gameree Zure 916. 58; Manks Cod Ha 14
—24, 610; James Grieve 26—38, 12—20;
Transparant de Croncels 142, 7—12;
Wealthy 21—35,11—16; Zuurkroet per 100 kg
340: Zoetkroet per I DO kg_ 100.
Peren; Beurre de Mérodc 19—22. 4—7;
Clspps Favourite 21—24, 10—16; Sijsjes 5—
10. 24; Franae wijnpeer 13—22, 4—10;
Triomphe de Vlenne 27—48 719; Dr Jules
Goyot 12—20, 6—8; Peerkroet per 100 kg 100.
Pruimen: Monarch 3233. 15—20; Reine
Cleude d'Althann 46—52 15—38; Reine Clau
de Conducts 2540. 8—10; Reine Victoria
2656, 10JB, Belle dc Louvam 18—26, 7—12;
Kirices 2840. 12—20; "Witte Pruimen 38—43,
15—22, Kwetsen 18—37, 6—12.
Bramen 68—82; Abrikozen 200; Groene no
ten 30; Druiven 95; Aardappelen, grote 10—
12; exportheffing appelen 3.peren
vervallen. Prij2en in cents per kg.
Wijziging openingsuren Openbare Leeszaal en
Bibliotheek en Christelijke Openbare Leeszaal
en Bibliotheek te Vlaardingen.
vanaf 20 September a.s. zullen do beide Bibliotheken, en
Leeszalen op Dinsdagavond en Donderftasavond gesloten Zijn.
De overige open ln gsui en blijven ongewijzigd.
O OSTRA VENKADE 38 ben. en boven.
I 220.—
JUNKER RUH
708 - BRUIN
f 155.
E. M. JAARSMA
REX 6 - f 245-w
BLANK f 294.-
E. M. JAARSMA
Hetelucht 2 -f 245.-
BLANK I 294.-
E, M. JAARSMA
REX 19
f 325—
I 242.50
Vakkyndige voorlichting en plaatsing.
ORANJESTRAAT 13 - TELEFOON 65673
E M. JAARSMA
GEMS 1
I 135.-
Een vertrouwd adres!
BROER5VELD 137.13° - 1ELEFOON 67736