in
Bouwen en breken
het jaar 1954
Bij je jaars wisseling
Het jaar 1954 in muzikaal
opzicht
ZORGEN, GROOT EN
KLEIN VOOR B. en W.
SCHIEDAM
IN 1954
Gemeente als huiseigenares
DE KOMENDE EN GAANDE MAN
HET WERK VAN DE S.G.
DE STRIJD OM DE GEZONDHEID
Toonkunst is wederom actief
Museum is rijker
geworden
ONZE DODEN
IN 1954
En 87 ivelv er diende
medailles
Cijfers omtrent post
en telefoon
TIET VOORNAAMSTE PROBLEEM v.n slad.'aldu, bQrEe,Mcsl„ mr j. w P„t
11 in lijn nleuwjaarerea» b<*ta l954, 1, de Wcbln«n«od. En d, woningnood i, iet grootsl,
probleem geieven. Maar toch: wat is er op dit terrein in Schiedam prachtig werk ver
richt! verschillende woningblokken In NieuwLnd kwamen gereed. In een tempo van tien
woningen per week volden tich de huizenblokken met nieuwe bewoners en het winkei-
centrnm rondom het dr Wibautplein begint meer en meer bet hart te worden van een
rienw Schiedam, even bmten de oude uitvalspoorten. Eind November is dan de eerste
pial geslagen voor de torenflats, die straks 1 pet van Schiedams bevolking znilen bergen
Reeds heeft de kerkeraad van de N. H. kerk de plannen goedgekeurd voor een nieuw
bedehuis, dat plants zal bieden aan 859 kerkgangers en er zal ook een clubhuis komen
voor de Nieuwlandse lengd, zodat bter voldaan wordt asn de siedebonwkundige eis. dat
geen nieuwe w(jk mag worden gebouwd, zonder dat in de culturele behoeften van de
loekomatige bewoners wordt voorzien. Verderop, richting Kethel, is voortgebouwd aan
de woningcomplexen ito een Tuindorp, dat eveneons in een grote behoefte voorziet.
HOE gering is, daarmee vergeleken, de de boezem van het college van B,
vooruitgang ïrt de binnenstad, die zo
dringend om verbetering vraagt. De sane
ringsplannen 2ijn er, maar voorlopig kan
nog slechts voor incidentele verbeteringen
een. zg. vervangingscontingent worden ver
kregen. Het was een verheugende medede
ling, die wethouder Van Kinderen bjj de
behandeling van de begroting kon doen;
het vervangingscontingent voor de Laan ons
Genoegen en de Vellevest is er wij kun
nen dus beginnen om nieuwe woningen te
bouwen voor de kratten, die da&r op de
itopershamer wachten. Ondertussen is de
gemeente voortgegaan om oude woningen
op te kopen, die nog slechts voor afbraak
geschikt zijn. Zo is Schiedam eigenares ge
worden van practisoh een hele straei, waar
aan werkelijk niets meer te verbeteren valt.
Ook werd ze voor 9000 gulden eigenares van
de 98 woningen van het Nieuwsticht wel
oud, maar nog te bewonen. Een strop is dit
mét, want voor zij afgebroken worden bren
gen deze huizen nog dubbel en dwars bun
rente op....
Dramatische spanning kwam er in het
woningprobleem, toen midden October een
gevel van een oude krotwoning in de Roos-
jeek tot instorting kwam, of opzettelijk tot
nstorten gebracht werd door de verbitterde
bewoners.
Erepenning uitgereikt aan de heer
A. van der Poes?—Clement.
Nieiuee dingen op komst
MEN ziet; de gemeente heeft het aks huis
eigenares niet gemakkelijk, maar er zijn
vele stemmen, die luide doen horen, dat het
eigenlijk ook niet de taak der gemeente is
om ..huisjesmelker" te worden. Het stand
punt m deze van de Katholieke Volks Partij,
waartoe onze wethouder van Culturele Za
ken behoort, is, dat gemeentebemoeiing bij
de bouw onontbeerlijk is als men onder de
huidige omstandigheden tot uitbreiding van
het womngbezit wil komen, maar dat de
door de gemeente gebouwde woningen niet
noodzakelijk gemeentebezit behoeven
blijven.
juist in -de laatste weken is ingevolge
door de gemeente uitgeoefende aandrang
een toenadering ontstaan tussen de woning
bouwverenigingen, die misschien ia federa
tief verband in staat zuilen zijn om èf zeil
te bouwen, öf door de gemeente gebouwde
woningblokken in exploitatie te nemen. In
Verscheidene belangrijke figuren zijn
in het afgelopen jaar uit ons midden
heengegaan. Zij lieten een grote leeg
te achter en wij willen met een enkel
woord hun betekenis herdenken.
In Januari overleed de heer J. P-
Hofman, bestuurslid van SVV en vele
jaren penningmeester van het Bureau
voor Medische Sportkeuring van de
S.B.L.O.
In Februari ging de heer A. J. C.
van Oppen van ons heen. Hij was lid
van de katholieke gemeenteraadsfrac
tie en maakte deel uit van het bestuur
der Oranjevereniging en van de Sehie
damse Kunstkring.
In Maart stierven Antonie Bijloo,
W. de Rooy en ir C. Houtman, De
heer A. Bijloo was directeur van de
N.V. Gebr. Bijloo Motordiensten op
Amsterdam en haaide de leeftijd van
73 jaar.
De heer W. de Rooy was organist in
de Frankelandkerk en dirigent van
St. Caecilia en het Cbr. Mannen
koor. Hij werd slechts 41 jaar. Men
herinnert 2ich zijn laatste optreden,
met St. Caecilia in het gerestaureerde
Beursgebouw, dat een compleet succes
geworden is.
Ir C. Houtman was oud-directeur
van de Sehiedamse Alcohol Fabrieken
en maakte gedurende 36 jaar deel uit
van het bestuur van de Spaarbank.
Ook was hij enige tijd voorzitter van
de Sehiedamse Rotarydub.
Verder overleed in Juli te Hilver
sum mr A. F. V. Sickenga, die 35 jaar
gemeentesecretaris van de stad Schie
dam is geweest en hier een zeer ge
waardeerde figuur was Hij ijver
de in zijn tijd o.a. voor e-en betere
regeling van de werkloosheidsuitke
ring.
er echter ook een andere stroming, die de
woningbouwverenigingen wel zou willen in
schakelen, maar den. slechts in een combi
natie, waarin ook de gemeente zeggenschap
heeft Hoe dit zij, op dit punt staan ons
1955 nog nieuwe verrassende dingen
wachten.
NJlEUWE en verrassende dingen op het
gebied van bouwen en breken heeft 1954
ons vele doen zien. Nieuw was dat kostelijke
scheve kerkje van de Gereformeerden art
31, dat op een ingeklemd terrein aan de
"Westvest verrezen is en dat een architecto
nisch juweeltje mag worden genoemd.
Nieuw is ook, daar dicht by, het gebouw
van de Amstcrdamsche Incassooank. waar
men nu het dakterras kan zien. waarop
over enkele maanden het personeel zijn
siesta zal doorbrengen, zich lekker koeste
rend in de zon. De Hav-bank is nu gereed
gekomen en ook is de vlag gehesen op de
nieuwe vleugel van de dr Nolet-Stichhng,
waar men over korte tijd 180 zieken uit
Schiedam en uit de verre omgeving zal kun
nen verplegen.
Aan de Broersvest verrijzen in snel tempo
zes flats en een paar winkels; xy zullen het
aspect van deze straat in gunstige zin ver
anderen. Maar, aldus de heer Zonneveld, die
er naast woont, zfj zullen in ongunstige zin
het licht voor mijn woning onderscheppen
en hy deed de gemeente een proces aan en
toen hij zijn kort geding verloor, ging hy
in hoger beroep. Ook hier ligt de ontkno
ping in het jaar 1955.
Verrassend was het feit. dat tijdens de
vee anti e week de Rijks-HBS in twee delen
was gekapt, met een zg. dilatatievoeg er tus
sen. HBS oud en nieuw zakten in verschil
lend tempo, hetgeen aanleiding gaf tot
scheuren. Nu zakken de beide delen elk in
zijn eigen tempo, maar daarvoor heeft men
als een mol tot onder de fundamenten van
het gebouw moeten graven, om ook de fun
dering in tweeën te kappen....
Een nieuwe Schiedammer, die meer dan
wie dan ook met de komende en gaande
man te maken heeft, is de heer W. Kipper-
sluis, dié op bijgaande foto staat afgebeeld.
De heer Kippersluis is hier n.l. m April
stationschef geworden ter vervanging van
de heer Wagenaar. Zo zijn er meer nieuwe
figuren in Schiedam. De heer Kraan van de
Gemeente Reiniging noemden wij reeds. In
Februari werd de heer P. Th. J. Ktiyer be-
noemd^tot gemeente-archivaris. Men her
innert zich het artikel ter herdenking van
de heer Verboon, de onderwijzer der stads
armen, waarmee de nieuwe archivaris op
17 September naar voren trad. In het Pas
sage-theater kregen wij een nieuwe orga
nist, nl de heer C. Standaart, als vervanger
van Joop Walvis, die naar België is ^pr-
trokken met een meer of minder vererende
opdracht.
Schiedammers in Azië
Met vererende opdrachten gingen nog
drie andere "Schiedammers naar het buiten
land; dr J. C. Anceaux vertrok naar Nieuw
Guinea, met de opdracht de taal der
Papoea's te bestuderen. Ir W. J. Schlisser
van de werf Gusto ging naar Korea, waar
hij twee jaar zal helpen bij de opbouw van
het mijnwezen en in October verliet ons de
directeur van het Gemeenteziekenhuis en
de G.G. en G-D-, dr J. H. v. d. Berg.
Hij zal met een opdracht van de Wereld
Gezondheidsraad een jaar in Vietnam door
brengen en keert dan in ons midden terug.
ineenschap om gezamenlijk m de jeugd-
sector naar nieuwe mogelijkheden te zoe
ken. ligt in de bedoelingen.
Onder de uitgaven van de S.G. moet in
de eerste plaats het maandblad genoemd
worden, dat voortdurend een reeks van in
teressante artikelen bevat, die als regel
goed geïllustreerd zijn' Van de reeks Sehie
damse Miniaturen, is, zoals wij reeds meld
den, een. eerste deeltje verschenen, geschre
ven door de heer A. van der Poest Clement,
oud-archivaris onzer stad, aan wie dit voor
jaar tegelijk met de heer J. K. C. Karsse-
boom. oud-dirigent van de Harpe Davids,
de erepenning van de Sehiedamse Gemeen
schap werd uitgereikt. In voorbereiding is
een nieuwe VVV-foIder. waarbij de nieuwe
leider van het VVV. de heer H. van Lohui-
zen een oud-Schiedammer een werk
zaam aandeel heeft gehad.
Uit alles blijkt, dat er meer begrip voor
het werk van de Sehiedamse Gemeenschap
is ontstaan. Duidelijk Ls te merken, dat men
inziet van hoeveel belang dit werk is voor
de culturele gemeenschap die wij hier
vormen.
Bij het Leger des Heils namen de popu
laire kapiteins Bergsma e.e. afscheid; zij
werden vervangen door Sr. Majoor en
mevr. Jouvenaar. Ook verschillende domi
nees hebben onze stad verlaten. Ds J. van
Leeuwen is uit de Evangelisch Lutherse
Gemeente getreden en is als N.H. predikant
naar Krabbendijke gegaan. De Evang.
Lutherse Gemeente heeft het sedert dien
zonder predikant moeten stellen. Begin No
vember verliet ons ook ds P. J. Barnouw
die thans predikant in Wognum is.
De bekende schrijver mr F. Bordewijk
is begin April beroemd tot erelid x*an de
Haagse Kunstkring. In September nam hij
zijn ontslag als plaatsvervangend kanton-
rtehter te Schiedam. En nu we het over
schrijvers hebben, mogen we toch ook mej.
S. C. Bok, oud-bibhothecaresse van Schie
dam, niet vergeten, die in Juli de taak op
zich nam het boekendepot te organiseren
van de in opbouw zijnde plattelandsbiblio-
theek, die de kleine plaatsjes m Zuid-
Holland van goede literatuur zal voorzien,
samen met twee confessionele plattelands-
bibliotheken.
^TERPEN WIJ bij de jaarwisseling een blik terug op de achter ons liggende periode, dan
mogen wij zeggen, dat l|B4 mede heeft behoord tot de gelukkige jaren van one volks
bestaan. Er waren echter ook schaduwzijden, die de gemeente in haar activiteit belem
merden. Ondanks alle vertragende factoren is evenwel ook in 1954 het beeld van Schiedam
op een aantal punten aanmerkeft^gewijzigd. De uitbreidingen m Nieuwland met wonin
gen, winkels en scholen spreken boekdelen van het stedebouwkundi? vermogen en het
architectonisch inzicht van onze gafrj gemelijke diensten; net gebouw van de Amstcrdam
sche Bank, de dokken van Wilton en het nieuwe wooncomplex in Kethel getuigen, van de
onverminderde daadkracht van het particulier initiatief, terwijl ir. de Spaanse polder eti
bewesten de Schie zich nieuwe bedrijven >estigden, de welvaartsbasis voor de Sehiedamse
burgenj verbredend. Het «erste gedeelte .van de Maasboulevard werd in gebruik genomen,
terwijl de werkzaamheden aan het nieuwe-park in Kethel voortgang vinden, zij het In
vertraagd tempo wegens gebrek aan arbeidskrachten. Ettelijke voorzieningen ten behoeve
van het verkeer kwamen tot stand, waarvan de,vernieuwing van de Burgemeester Knap-»
pertlaan wel het meest opvallend is.
QOK IN DE KOMENDE jaren zullen zich veie'veranderingen, in het stadsbeeld vol
trekken als gevolg van in 1954 genomen besluiten. Ik noem hier slechts Ce nieuwe
brug over de Noordvestgracht, gepaard met een doorbraak door de oude stad: monu
mentale torenflats, die in de wijk Nieuwland een dominerend element zullen vorm»n; het
openluchtbad in Kethel en tenslotte de milhoenen vergende plannen met betrekking tot
de spoorwegen welke het Noorden van de stad nauwer'bij het centrum zullen betrekken
dan voorheen mogelijk was.
ZIEfJ WIJ MET dankbaarheid op 1954 terug, zo zien wij met optimisme en vertrouwe
de toekomst tegemoet. Het jaar 1954 begonnen wij tn blijde toekomstverwachting; hs<
eeuwfeest van Wilton bepaalde ons bij de nauwe band tussen onze stad en deze grote
werf en wij wisten het, dat deze band voor de toekomst van onze burgerij van hel grootste
belang zou zijn; opnieuw hebben wij dit ervaren, toen in het najaar de Willem Barentz,
Nederlands grootste vaartuig, de helling verliet; waar zulke werken tot stand worden
gebracht, mag men de toekomst met vertrouwen tegemoet zien.
j^JAAR IJDEL TS alle arbeid zonder de 2egen van Hem, Die het al bestuurt. De Decem-
bar-stormen hebben onze stad belaagd en een nieuwe aanval ingezet op onze zwaar
beproefde dijken. De situatie heeft ons raet zorg vervuld, maar met dankbaarheid mogen
wij vermelden, dat het gevaar thans geweken is. Dit ontheft ons niet van de plicht om
verdere maatregelen te treffen; wy weten ons echter beschermd en geleid, en daarop
mogen wij vertrouwen. Dankbaarheid vervult ons, wanneer wij hierop terugzien; wan%
in dit vertrouwen kunnen wij verder gaan, in 1955 en daarna, de taak vervullend, die ons
is weggelegd, want God zal Zijn. zegen schenken degenen, die Hem daarom vragen.
De Burgemeester van Schiedam,
MR J. W. PEEK.
Het jaar 1954 ïs op het gebied van de gezondheid een jaar geweest, waarop we met
tevredenheid mogen terugzien. Het tweede Tuberova-ouderzoefe begon in onze gemeente
in de eerste weken van Januari. In het algemeen ziet men hier de betekenis van dit
onderzoek ter dege in en de deelneming was -dan ook algemeen. Het verheugende feit doet
zich voor, dat het onderzoek heeft aangetoond, welke belangryke vorderingen op het
gebied der tuberetilose-bestryding zijn gemaakt. Tering is eens de meest geduchte volks
ziekte geweest, maar b(j deze doorlichting werd actieve tong-tbc slechts b«j 1'ltV» van de
Sehiedamse bevolking geconstateerd, hetgeen belangrijk gunstiger is, dan het Nederlandse
gemiddelde.
BEHALVE ENKELE andere afwijkingen
werd bij het Tuberova-onderzoek nog ge
constateerd, dat er heel wat Schiedammers
zijn. die het hart op de verkeerde plaats
hebben. Dit is overigens geen beletsel voor
de normale afwikkeling van allerlei hart-
a angelegen heden, want nog altijd staan de
Schiedammers bekend om hun trouwlustis-
heid, en dat terwijl de jonggehuwden toch
meestal niet aanstonds hun benen onder
hun eigen tafel kunnen steken.
Het terugwijken van bovengenoemde
volksziekte komt ook tot uiting in het feit.
dat de lighallen van de vereniging tot be
strijding van de tbc. die in 1913 in hel
Sterrebos werden neergezet, moesten wor
den gesloten bij gebrek aan patiënten.
.4. van de Poest Clement
TV/TEN ZAL ZICH herinneren hoeveel
waardevolle initiatieven de Sehiedam
se Gemeenschap in het afgelopen jaar aan
de dag heeft Belegd. Vele ervan, zoals de
wedstrijd inzake de naam van de Maas
boulevard. het jeugdrecreatiewerk in de
wijken, bekend onder de naam Jeugd jolijt,
de vacantieschooï, die dit jaar voor het
eerst 600 Sehiedamse kinderen naar buiten
bracht, en de Vacantiefeestweek hebben in
het centrum van de Sehiedamse belang
stelling gestaan. Méér en beter kan een
gemeenschapsorgaan zoals de S.G. toch
eigenlijk niet verwachten. Voor een der
jongste initiatieven, t.w. het agendabureau,
hoopt de S.G. op deze zelfde allen omvat
tende belangstelling, maar er zijn nog altijd
enkele organisaties, die de wenselijkheid
van dit bureau nog niet volledig hebben
begrepen. Belangrijk is Het aandeel van de
S.G. geweest bij de verdeling van de Don
derdagavonden in de Passage. Vooral t.a.v.
de maand April heeft het hoofdbrekens
gekost om alles zo te plooien, dat iedereen
voldaan kon zijn.
De bestuursraad hield dit jaar voor het
eerst z.g. contacts vonden, een ervan gewijd
aan vacantiescholen en de tweede aan de
plannen inzake de Bevrijdingsdag 1955. Er
bleek voldoende animo voor te zijn om op
de ingeslagen weg voort te gaan. Een be
spreking met de Nederlandse Jeugd Ge-
•VONDER TWIJFEL ïx het afgelopen jaar
voor de muziek in onze stad heet wat
gunstiger geweest dan vele voorgaande.
Zowel op muzikaal als op organisatorisch
terrein werden belangrijke prestaties ver
richt, en in vele opzichten werd de basis
gelegd, waarop in zeer constructieve zin
kan worden voortgebouwd. De toestand in
Scbiedam, culturele randgemeente by uit
stek, is nu eenmaal zo, dat een vast con
certpubliek niet voorondersteld mag wor
den» doch moet worden gekweekt. Ge
lukkig kan 1954 worden geboekstaafd als
het jaar, waarin doeltreffende pogingen in
die richting werden ondernomen, en vooral
de eerste maanden onderscheidden rich
daarin Eunstig.
In Januari werd de belangrijkste muzi
kale instantie hier ter stede, Toonkunst,
Het college van B. en W. beeft in het af
telopen jaar grote zorgen en kleine zorgen
Khad. Onder de kleine zorgen meldde zicb.
Jegin 1954, het Broerxveld: de bewoner»
ionden de gemeente een dringend schrijven
om toch vooral het Broers veld wat beter
«hoon te maken, omdat bet er daags na de
Wekelijkse markt doorgaans niet te harden
was. Dit kwaad kon „gekeerd" worden, zo-
wei met bezems als met een krachtige straal
van de waterleiding. Dit 1» een van de vele
dingen, die de nieuwbenoemde directeur
van Gemeenterelniging, de heer Kraan, voor
opknapt. ZUn werk en dat van zijn man-
Wn ntaff gezien worden.
Nog een van die kleine zorgen was de
manier, waarop het watergeld moest wor
den geïnd. Er weTd een watergeldcomité
gevormd, dat ageerde voor een andere re-
teling, die acceptabeler was. Het comité
«kende plannen bij de gemeente in en die
hebben tenslotte geleid tot de thans vige
rende regeling, neerkomende op een maan
delijkse betaling met definitieve verreke
ning naderhand. Sedertdien zijn de Ingezon
den stukken uit de krant verdwenen, zodat
worden aangenomen, dat op deze zeer
democratische wijze een probleem uit de
Wereld is geholpen, dat Schiedam twee
maanden lang in beroering heeft gehouden.
Rondom de Korenbeurs
Wat meer zorgen baarde Korenbeurs. Het
wel zo, dat eind Januari een concert in.
Korenbe irs uitstekend slaagde, maar
helemaal voldaan over de acoustiek was
men niet en in Juli kwamen een paar in
genieurs met een geluidswagen, of liever
een rjjdehd acoustisch laboratorium, om ge-
luidsproeven te nemen. Inmiddels had men
in Februari al besloten om van de Koren
beurs een centrum voor de tafeltennissport
te maken en dat is een compleet succes ge
worden. Er kwam echter in Juli een andere
gegadigde, nl. de gedistilleerd-industrie van
Schiedam, die het voornemen koestert in
de Korenbeurs een Nationaal Museum te
stichten voor deze tak van industrie. Het
voorstel om de beurs voor dit doel beschik
baar te stellen, kwam in de gemeenteraad
met de hakken, over de sloot. Inmiddels is
dan ook het rapport van de geluidstechnici
afgekomen en dat is minder gunstig dan
zich eerst liet aanzien; het is practisch on
mogelijk om de acousiische kwaliteiten van
dit gebouw blijvend te verbeteren. Er is een
geweldige galm, die moeiijk te overwinnen
is. Nu moet afgewacht worden of de gedis
tilleerd-industrie in het komende jaar er
in zal slagen om de beurs inderdaad tot een
landelijk museum om te toveren.
Een voortdnrende zorg is ook de spoor
wegovergang san de Overxchiesew^g. Dit is
voor vele Scbiedammeaa de Weg der Zuch
ten. om van forser ontboezemingen niaar te
zwijgen. En wat kan de gemeente er op bet
ogenblik aan doen? Niets kan de gemeente
er aan doen! Het is een probleem dat sa
menhangt met de op handen rii ide verbete
ring der spoorwegverbindingen, waarvoor
Schiedam i'B müüoen gld zal moeten bij
dragen. Op 17 December j.L is het eerste
gedeelte van dit zeer omvangrijke plan, t.w.
de ophoging van bet spoorwegemplacement,
aanbesteed. Het gehele plan omvat de aan
leg van enkele tunnels, een nieuw station,
ontsluiting van het nieuwe industrieterrein
ten Westen van de Schie, etc. etc. Het Is
voor B. en W. een grote zorg, dat het plan
niet eer dan in 1959 zal zijn uitgevoerd.
Zorgelijk werd enkele weken geleden de
stadhuiekwestie. Er is nog steeds geen ver
vangend contingent voor de 116 woningen,
die ten behoeve van het nieuwe raadhuis
moeten worden afgebroken en dus kan er
voorlopig niets aan worden gedaan. De ar
chitecten, die indertijd een prijs gekregen*
hebben voor hun ontwerp, zijn nu de ge
meente op hun. nek gesprongen, omdat hun,
naar hun oordeel, de stad Sciueaam had
moeten overgaan tot de tweede faze van de
prijsvraag, nl. bet oesloten gedeelte; zy me
nen dat de gemeente hun wederrechtelijk de
premie voor dit "edeelte. alsmede het ar-
chitectenhonorariura onthoudt en hebbende
zaak voorgelegd aan de permanente prijs
vragen com missie.
Dan is er nog de zorg o-m de kieren in de
begroting, die er -de gemeenteraad eind No
vember toe bracht om een heie avond te
besteden aan de precariorechten en er is
ae grote zorg van mr Van Bochove, onze
wethouder van Financiën, dat Schiedam in
de loop van 3955 gedwongen zal 2yn om
naar Den Haag te gaan met de bedoeling
een hogere uitkering te vragen uit het be-
iastingpotje-
Een zorg is nog de goede verstandhouding
met Viaardinfien. die enigszins bedreigd
hjkt en tenslotte hebben we de bejaarden
zorg, die uiteraard, toeneemt met de jaren.
Laten we daar maar met meer over spre
ken voor het 1955 is en voldaan zyn, dat we
er althans in slaagden de ouden van dagen
een soos te verschaffen m het Blauwhuis,
die in Juni 1954 geopend werd.
drastisch gereorganiseerd. De school, zowel
als de concerten organiserende vereniging,
waren danig in het slop geraakt. Het steeds
falende gees pen ment eer met zaalruimten
en orkesten m minder dan volledige bezet
ting hadden het ledental sterk doen terug
lopen en de school kampte met een gebrek
aap leiding en ieraren, en dien tengevolge
aan leerlingen. De reorganisatie verhielp
goeddeels beide euvelen. De bezielende fi
guur hier was de heer G. P. Wattez.
TNE VASTE BESCHIKKING voor de ge-
hele seizoen-cyclus over het Passage
Theater deed geleidelijk het vertrouwen
van het publiek terugkeren. Dit geschied
de tijdens de concerten van het Kameror
kest onder Piet Ketting nog aarzelend, maar
de in Schiedam populaire Eduard Flipse
schijnt het pleit voorgoed te hebben gewon
nen. De school trok nieuwe leraren aan
In de pianoklassen waren hiervan Alex van
Amerongen en Bram Boelee de belangrijk
sten, voor de verschillende blaasinstrumen
ten werden leden van het R.Ph.O. aange
trokken en Herman van Born werd als
vioolleraar aan de schooi verbonden. Het
zeer .geslaagde propagandsconcert, waarop
de docenten uitvoerders waren, heeft niet
nagelaten vruchten af te werpen. Het groot
ste succes werd geboekt mei het instellen
van een balletkiasse onder leiding van Net
ty van der Valk,
Muziek- en balletschool
■yOOR DE ONTWIKKELING van het zelf
musiceren was van niet minder bete
kenis de al evenzeer flink doorgevoerde
reorganisatie van de Muziekschool Cen
traal, in November cm gedoopt ia Sehie
damse Muziek en Balletschool, gevestigd
op de Grote Markt. Het is hier vooral het
sociale aspect dat op de voorgrond treedt.
Het klassikaal onderwijs, het subsidiëren
van leerlingen (daartoe in staat gesteld door
schenkingen), en het ten behoeve van leer
lingen aankopen van instrumenten, wijzen
daar duidelijk op. Voorzover er tussen deze
school en Toonkunst een rivaliteit zal ont
staan kan deze zeer vruchtdragend zijn.
TJIJZONDERE belangstelling verdient de
ontwikkeling van de in Februari op
gerichte Vereniging van Vrienden voor net
Museum. Zy lijkt van alle auspjcien-verew-
gmgen de meest levenskrachtige te zijn.
Kon men tegen de vroegere Museum-con
certen nog al bezwaar aanvoeren dat er
te weinig nieuwe muziek werd uisgevaerd,
thans wordt hier zeker de nodtge aandacht
aan besteed. En evenmin is de Aula nog
ianger de plaats voor de alleearr.aar fijn
proevers; de belangstelling uit brede lagen
van de bevolking neemt zienderogen toe: de
aula i* bijna steeds geheel gevuld. De be
langrijkste concerten van het jaar waren
Rheuma-actie begonnen
INMIDDELS IS dan ook hier ter «ede
een krachtig begin gemaakt met de bestrij
ding van een andere aandoening, die ons
volk teistert, nl. de rheumatiek. Men weet
hoeveel schade deze ziekte ons economisch
berokkent; zij is echter voor velen ook een
ernstige bedreiging van het levensgeluk. In
samenwerking met het rheumacentrum in
Rotterdam heeft de gemeente het besluit
genomen tot de oprichting van een districts-
centrum voor de rheuma-bestrijding, dat zijn
consultatiebureau zal hebben in de barak
ken van het gemeenteziekenhuis. Laten wij
hopen dat dit bureau over enkele jaren op
even gunstige resultaten zal kunnen terug
zien. als thans de Vereniging voor de ibc-
best rij ding.
EEN ERESALUUT ix hier op zyn plaats
voor een groep van stille werkers, die toe»
in de letterlijke zin des woord» hun bloed
voor de volksgezondheid offeren. Wij be
doelen de donors, waarvan er nog niet zo
lang geleden in Schiedam 87 een erepen
ning kregen» omdat zjj vijfmaal een halve
liter bloed hadden afgestaan aan de bloed- -
transfnsiedïenst. Een hunner, de heer T.
J. NScolaas, kreeg een oorkonde, omdat hij
vijftienmaal zyn bloed aan een onbekende
patiënt had gegeven.
OFFERVAARDIGHEID spreekt ook uit
de belangrijke bedragen, die Schiedam tij-
dens lijst- en straatcollectes voor acties op
medisch gebied heeft afgestaan. De Rooms-
Katholieke Middenstandsbond bracht op
«én propaganda-avond het ongekend hoge
bedrag van f 1910.17 bijeen voor de Ver.
Steun aan Nederlandse Tuberculose onbe-
middelde standgenoten, kortweg genoemd
^antos. terwijl een oud-papieractie noe
f 150Q opbracht en er aan individuele gif
ten n»a f 500 binnenkwam. Een straat- en
hjsicoliecte voor de kankerbesumdme
bracht f 750 op en voor de samenwerkend""
kruisverenigingen m onze gemeente kwam
on deze manier niet minder dan 19.239
byecn. Een verheugend teken van saamho
righeidsgevoel.
Onder de vele jubilerende verenigingen
van Schiedam was dit jaar ook de afdelïnsr
Schiedam van het Rode Krui*, die op 8
November j.l. haar veertieiarig bestaan
heeft herdacht. Tnt de activiteit van deze
svmpathieke organisatie behoorde dit laar
ook de boottocht naar Antwerpen, waaraan
3e afdeling Schiedam heeft deelgenomen
mei 9 H*d-oatïcnten. die aldus, ondank*
htm riekte, in werden eexteld om een
zevendaagse buitenlandse reis te maken.
/•onder twijfel het optreden van het Nieuw
Haags Strijkkwartet en het Kont gen-kwar
tet.
Jeugdconcerten herval
TT EN ANDER BELANGRIJK initiatief, dat
vermelding verdient is het eerherstel
van de jeugdconcerten voor leerlingen san
de ULO-schoIen, gegeven door het Rotter
dams Philharmonisch Orkest. In October
werd in een geheel gevuld Passage Theater
het eerste concert gegeven, en spoedig na
de jaarwisseling volgt eer» tweede.
Enkele jubilea
npWEE JUBILEA in de amateurswergld
-*• verdienen de aandacht: O.B K., de
Sehiedamse vaandeidraagster der harmo
niegezelschappen, vierde het gouden jubi
leum en behaalde bovendien de eerste prijs
tijdens een concours in Juni te Veenendaal.
Dn in November bestond het steeds weer
op de voorgrond tredende Crescendo veer
tig jaar. Op verschillende concoursen be
haalde Harpe Davids, de accordeon vereni
ging K.D.O.. St Radboud en de Mandoline-
vereniging O.N.I. eerste prijzen.
Een verlies betekende het vertrek van
Joop Walvis, de gevierde organist van het
Passage Theater, naar Antwerpen. Zyn
plaats achter het orgel werd echter door
Cor Standaart op waardige w^jze ingeno
men. Tot in detail» volledig kan uiteraard
een terugblik over het afgelopen jaar niet
i|jn. De hier naar varen gebrachte gebeur
tenissen schetsen echter duidelijk de ge
stadige ontwikkeling van activiteiten:
Schiedam randgemeente, doch niet lan
ger op de rand van de muxilule afgrond!
"W. B.
SCHIEDAMS KUNSTBEZIT onderging in
1954 een. belangrijke uitbreiding op
velerlei gebied. In de eerste plaats stond
de Dienst voor 's Rijks verspreide Kunst
voorwerpen aan het Stedelijk Museum een
aantal schilderijen uit de 17e, 18e en 3Se
eeuw af in langdurige bruikleen. Daaronder
komt een riviergezicht voor van Salomon
van Ruysdaei, verder een schilderstuk van
David Tenters, van Isaac van Ostade, van
Jan van Goyen, Van Os en Wouter Ver
schuur, alsmede van Charles Roelofs. Ook
stond deze dienst in bruikleen enkele mo
derne schilderstukken af, o.m. van Jan van
Heel „De Clown" en van Eugene Brands
een abstracte compositie.
Er is veel waardevol beeldhouwwerk
bijgekomen, o.a. van Lambertus Zyl. Hilda
Krop. Man Andriessen en de oud-Schie
dammer Piet van Schuivenberg. Een be-
langrijke aanwinst Ss het mooie gebrand
schilderde raam van Joep Nicolas, gemaakt
m 1927. dus afkomstig uit de beste periode
van deze kunstenaar.
Dan is er belangrijke keramiek van
Kamerlingh Onnes, Josje Smit. Van Deven
ter, Colenbrander en Lanooy en nog andere
producten van de kunstnijverheid, o.a. een
vnj doek van Hans Polak en een wand
kleed van Ocrle Gorp.
Als bijzonderheid kan hierbij worden
aangetekend, dat een deel dezer nieuwe
aanwinsten is aangekocht, maar dat een
ander deel afkomstig is vanuit schenkingen
van particuliere en industriële zijde De
afdeling keramiek is met ongelooflijk
mooie stukken verrykt.
De telefoon, zo lezen wij in een Oude
jaarskrant van het jaar 1894, is als de
meeste profeten, elders meer in ere dan
:n haar vaderland. Te New York zijn 9066
geabonneerde*! op de telefoon of I op de
167 inwoners, en te Chicaao S684 of 1 op
de 144 inwoners. Te Bertun daarentegen
zijn 20.344 geabonneerden of 1 op de 78.4
inwoners, en te Hamburg 8026 of I op de
40.8 inwoners; daar is dus de telefoon naar
verhouding het meest in gebruik. De Ame
rikaanse stad welke daaraan het meest na
bij komt. is Providence met 1 op de 45 in
woners. De verhouding te Amsterdam is 1
geabonneerde op de ÏQ4 inwoners. Enge
land is in dit opzicht ten achter. Londen
heeft 1 telefoon-abonné oo 636.6 inwoners.
De Engelse stad waar de telefoon het meest
gebruikt wordt, is Liverpool met 1 abocmê
op de 114 inwoners.
Hoe is nu. zestig jaren later, de toestand
ie Schiedam? Wjj hadden begm dit jaar
4591 aansluitingen, hetgeen neerkomt op
ongeveer 1 aansluiting per 16 inwoners.
De tijden zijn dus we! veranderd. Het aan
tal locale verbindingen bedraagt per dag
gemiddeld 25.019. maar er zijn dagen, zo
druk, dat het aantal gesprekken oploopt
tot 48.025. Misschien wordt het vandaag
to'n dag, als u straks uw vrienden en be-
k en den een gelukkig nieuwjaar wenst. Het
totaal aantal verbindingen beloopt tn één
jaar meer dan tien millioen.
Ook verder slooft ie post zich uit.
Er worden in een jaar ongeveer 3900
mterlocale gesprekken gevoerd en onge
veer 7000 telegrammen verzonden. Er wor
den merkwaardig genoeg veel meer tele
grammen van elders hier besteld, n.l.
tussen de 18.000 en 19.000 per jaar.
Wist u dat de posterijen le Schiedam in
een jaar tijds ongeveer 2GQ.000 postpaket-
ten verwerken? Er gaan er ongeveer 120.000
weg en er komen er ongeveer 90.000 bin
nen. Er zijn per jaar ongeveer 90.000 uit
gaande aangetekende stukken én ca 80.000
inkomende aangetekende brieven. Er gaan
een kleine 150.000 postwissels door de lo
ketten, waarvan ca 80.000 hier worden uit
betaald. Het aantal girostortingen m Schie
dam gaat een heel stuk over de 228 000 en
het aantal uitbetaalde cheques is. helaas,
stukken minder. Dat blijft beneden de
40.000.
