1ÖÏÏI11MSËH NIEUWSBLAD v.d. AREND RUIMT OP! v.d. AREND FW NIEUWSBLAD WINKELHUIS TE VLAARDINGEN pW«wü f :k TE HUUR GEVRAAGD Het kansspel en de speelkaarten in de geschiedenis van Schiedam Vragen over de plannen inzake de kunstijsbaan BIJVERDIENSTE VOOR SCHOLIEREN V erbod in 1556 gold niet voor Ridderscli ap en. der Stede Heeren ROTTERDAMSCH NIEUWSBLAD goede bijverdienste KLACHTEN CAMERA'S VAN Ifrardot FRANSE REVOLUTIE FILMCAMERA'S PROJECTIESCHERMEN DIA-ARTIKELEN DSA PROJECTOREN Nu ELEKTUONEïlFLITSER BANDRECORDER OPTIEK ZIE DE ETALAGE BIJ: AT C~) AAR. <- MINEER. Burgerlijke stand Ook uw vrouw leest liever'! Liefst centrum Modehuis E.S.S.E. Grote Markt 6 Schiedsm ln een zit u goed met uv/_ IS advertenties. I - voor jongelui Een EIGEN KRANTENWIJK Verdien Nü je eigen vakantiegeld N.V. Rotterdamsch Nieuwsblad Hoofdagentschap ea Eedactie: SCHIEDAM, BROERSVEST 3 - TELEFOON 268091 ffüXTERDAMSCH NIEUWSBLAD WOENSDAG 12 JANUARI 1966 over bezorging Tel. 265828, Vlaard.dijk 171 b Schiedam: van 18.3019.30 uur en 's zaterdags van 46 uur L I ft Z T G CJ LTF..5 EOAirrs DEVOiS s DJ&S IN HET BLAD „Het Stadhuis Meldt 9 Kaarten uit de tijd cler Franse over- vonden wij een aardige bijdrage over heersing met de symbolen van Vrijheid, Gelijk en Broederschap. de goklust cler Schiedammers in de zes- tiende eeuw, afkomstig van onze stads archivaris, de heer G. v. d. Feijst. Deze is in een stoffige hoek van het archief ge doken en vond daar een „keur", daterend uit mei 1556, waarin rlc stedelijke over heid bet gokken strafbaar stelt, met name het spelen met dobbelstenen cn het kaart* spel. Schiedam Is daarmee niet de eerste Europese en zelfs niet de eerste Nederland se stad geweest. Reeds in 1397 vaardigde de Provoost van I'arys een verbod uit. overigens uitsluitend voor werklui, om op werkdagen zich met kaartspel onledig te houden. Ook in Duitsland kwamen om streeks het jaar 1400 soortgelijke verboden af. Leiden volgde in 1397 het Pa rij se voor beeld, Amsterdam xloiid grootmoedig het kaarten toe, maar verbood het gebruik valt dobbelstenen. ,.Dat de overheid bepa lingen maakte om <ic speelzucht tegen te gaan, die de welvaart van rijk en 3rm dreigde te verwoesten, is begrijpelijk", nldus de heer Van der Feijst. „De Schie- riamsc vroede vaderen bleven In deze met achter en hebben diverse malen getracht het volk tegen zichzelf tc beschermen. •/onl> het in een stand en-maatschappij past, maakten zij een uitzondering voor de „ho- W" standen", in dit gml de ridder,clia], q Oude sjicelkaarS uit dc 15c eeuw. m hun elpen regenten-stand. «MÉ vau locn #e Mokdruk het kaartspel alge- ntening zijnde, dat de speeldrift bij hen meen ingang verschatte, meer getemperd werd door de rede dan bij hel „gewone" volk het geval was. Zij het ann do gouverneur kon worden afge- xaardigden ïn mei löüG een keur uit, waar- irvcrd, stierf en in ham plaats besteeg uit ik hier enige artikelen overneem". Wij de protestantse koningin Elisabeth de vullen /.e in de loop van ons artikeltje ia- troon, zodat er van een vervolging dor ten volgen. Ierse protestanten vei der mets gekomen is. Elisabeth Edmonds werd vooj' ingrijpen ïn de geschiedenis van de speelkaart beloond met eer. jaargeld van de Britse m die.jaren rondom het micid'Mi \nn de vorstin rufjliende eeuw vrij belancrnk fn Enge land i-art anno 155.3 koumgin Maij de ER EX WIJ van dit historische uitstap* troon beklommen na de dood win haai* JV 1P ipj»ug naar de verordening die de halfbroer Edward VI Zn kreeg de bij- „stede heeren" van Schiedam in lo56 had naam tan „Bloodv Mary" door haar ge- (j0„ uitgevaardigd. Over het kaartspel welddadige pogingen Engeland voor het staat tr het volgende: twee knaepen uls aattet hem ofle hoer leel tvaer (speet). uuijtge>\cemeji als i'oirstreven stoet." 9 Item soe cm moet nyemandt kooten (beentjes uit de Juel vttu een schaap of rund. die dienst deden als dobbclstencn- echier mei vier in plaats van zes vlak ken) om gheli, op die boete van twee pondt ende sententie (vonnis) van sche penen, tsij tot ie at ploeisen dattet sij (oncerschilh'gr waar); ecu derdendcel shee ren behovff dc graaf), een derden- deel der steede behouff. ende een der- dciideel diet on brengt; 1AE IT EE It V. D. FEIJST besluit zijn in- teressante mededelingen met de opmer king, dal bet zowel de katholieke als Ja- ter de hervormde overheid niet in de eerste plaats ging om de strijd tegen het kans spel als zodanig, maar om de dikwijls kwade gevolgen: hel verhes van een goed deel eer bestaansmiddelen. Misschien maakte men daarom een uitzondering voor de ridderschap en de eigen regentenstand, omdat deze in de regel meer te verliezen hadden en minder sneL tol de bedelstaf konden worden gebracht. Behalve deze verordeningen in het ge meerite-archief zijn er ook in het Stedeluk Museum nog enkele aanwijzingen over het kaartspel in het verleden, nl. een zes tal hier door de Franse bezetters achter gelaten. Overigens niet bijeenhorende kaarten uit hel jaar 1799. vijf daarvan met onbedrukte achterzijde, de zesde met een soort behangselpatroontje. In die dagen was het kaartspel andermaal in het poli tieke leven opgenomen. IVij plaatsen hier bij een spotprent uit die dagen, waarop men de koning ziet. gewikkeld in een kaartspel op le\Ten en dood met het Fran se volk. De koning maakt een beweging oj.' hij de strijd opgeeft en hij zegt daarbij \olgens het onderschrift: ..Ik ben kapot, hij heef- alle schoppen en ik ben mijn har ten kwijt". Het Franse woord voor schop pen betekent tegelijk ..wrok": een woord speling, Mie gezien de politieke situatie van die jaren wel duidelijk is. Men verving tijdens de Franse revolutie in het kaartspel de koningen door een viertal geniussen: le Génie de la Paix, du Commerce, des Aits en de La Guerre. Ook de dames ondergingen een gedaantever wisseling, zodat er naast de genius van Vrede, Kunst. Handel en Oorlog een iceks Liberies ontstond: de Vnjheid tan Pers. van Godsdienst, van Beroep en van Huwelijk. De boeren uil hel kaartspel ten slotte werden vervangen door Eg al i tos: Gelijkheid van Huidskleur, van Plich ten, van Rangen en van Hechten. Ook an dere veisies waren mogelijk. De kaarten ui het Stedelijk Museum lonen als koning bv. Cesar met een enorm Malt heser Kruis m het centrum van de dubbelfiguur cn onder de kaarten, die de plaats \«m de dame innamen, komt de Liefdadigheid i nor. Een schoppenaas bij de Schiedamse collectie kaarten vermeld', als opdruk de woorden „Holland-belasting drie stuivers". Een stempel namens hel prowsnue be st uur van Nederland, gedateerd 21 maart 1797. Deze politieke zinnebeelden in het kaartspel hebben zich niet erg lang kun nen handhaven Frankrijk mag dan zijn koningen hebben afgeschaft, maar in het kaartspel hebben zij zich gehandhaafd, ook bij dc T'iausözeti KODAK In stam ic 250 MEISStiri II alfk Jein beeld KOIVA h automatische kieinbeeld reflev mei tas AN'SCO Volautoma£isrhe kieinbeeld ram era met tas EJUK Kleinbeeldcaincra met tas CHïXOX Zoom reflex volautomatisch met tas SANKYO Auto 4x zoom reflex LANDKAART Plastic doF-wit 125\125 STATIEFSCIIERM Glasparel 75x109 Dof-wit 125x123 Glasparel 125x125 I'erluK 225x125 DIA-RAAMPJES 100 St. glosloos 5 93 DIA-RAAMPJES 109 st. glasloos 5.93 DIA-DOZEN Inh. 11)0 M. 4 33 DIA-DOZEN Inl). 21S st (metaal) van 13,50 9,98 LAAGSPANNING 12 V-100 IV half automatisch transport 97 Met koel ventilator halogeenlamp 12V-1Ö0W 149.— 27c-, "0 62> 9ö,30 204,— 198,- 198.- 189,— 439,— 17,95 3!?,— 39.- 63,- SL'NPARK 7 S voor batterij en Jichtnct 52,— AKAI-STERF.O ST I van 1395 Nu 1069.— 60 JNRLTLC AM ERA'S EN PROJECTOR PN TEGEN BIJZONDER LAGE PRIJZEN PRISMAKIJKERS MERK AREND 5 jaar garantie compleet met tas va., 61.- LOEPEN LEE SGL AZEN BAROMETERS THERMOMETERS MICROSCOPEN KOMPASSEN ENZ. HOOGSTRAAT 91 SCHIEDAM TELEFOON 019-268814 WOENSDAG 12 JANL"AKI Snr-jum C'orda, 8 uur: PersonccJsvcrcniginf Pal the Kontaktatond. Wijkcentrum, 8 uur: fl3S Vei „Onder cms kon takt avond Irene, 2 u Alle Magr.usschooi: school nu «cag Irene, 8 uui. NccI Kappersbouu- ergnciermg Manen TivoK. 8 30 uur: SJS Guillaume cul turele avond. DONDERDAG 13 JANUARI usis sacrum, S uur Dansschool biuorr BIOSCOPEN Passage Theater: Pussjcat*. 2 en 3 u (13 v MonopoJc Theater, 2 uur„Helden van de rode rivici 114 j j; b uur: „Atlas' (.14 j 1. MUSEA Galerie punt Vier: Litho s van Marte Koting Galerie Wiegman: George Bc!/er. Sled. Museum: GraficK v,iti kriek HetïKej cn Jan Roüüo. APOTHEEK Van Woleinlorp, Parkweg 207, telefoon 26itw-1 SCHIEDAM Geboren; Sonja JdvL .J van Pelt cn J C Smit, Paul t Vergouwe en J Cohcn; Ellen d v H M de lit; iter 0:1 P M de Kaper: Co mei is K L van Toor en M 51 Burgers. Overleden: A M Biouwcrs. 72 jr. II B van Genen. 64 jr; C J Bach, 88 jr; J Ilmei". 90 jr wed Jan?. KAPSALON HELENE Ge salon wol ar oeler» permanent Struumlont voyi teder n^a: t 7.50 Helcne tiede perma nent is meesr .n>- tuurlnke permanent 1 10. r 1,- r«iuctie -.>p vertnu» van ütrze advert^nNe Graüs Halen en tiren^er nt'i luxe auto VUOI aeftr,Q nent KAPSALON HELENE katholicisme terug te winnen Onder deie kantte zij zich. tegen de Ierse protes tanten en een humoristisch ion is, dat dezen hun behoud te danken hebben aan oen viakje speelkaarten. Bloodv Mary vaar digde in 15ö7 een bevelschrift uit \oor de .Jient soe pij moet jiyptnandi querten u/te met Eftcrfnighpii speelen i»t dc Doe feu ojle 011 den resten o.fte anders op die straat en ende andere hei?mltcke plaat sen iVofii soe cn sal nyemantft stnupen ghelt special, met R'ar bon- Engelse gouverneur in Dublin met mstrue- re,,;e (yphelinerij') duttet Zij. opic boten 1 in zake cc*n streng optreden tegen de pro los tan te n Ze zei te haai handtekening onder het document cn gaf haai- koerier, dr. Cocde, opdracht het naar Dublin over te bi er,gen. Tijdens diens voorbereidingen voor tie grote ven-, kwam er een vrouwen hand tussenbeide. Een zekere Elisabeth Ed monds uil Chester verving bij het inpak ken tan Copies val ie/en het keung opge vouwen bevelschrift \an de koningin door een pakje speelkaarten van gelijk formaat Toen dr Coole nu zijn moeizame lochi róirsevnpen Drtt stappen i-t ecu spel mei knikkei s of muiifeu. die men in een ondiep putje werpt en waarbij iiet er om gaai ie raden of ei een even <>f oneven uuniiil in het kuiltje blaft liggen. En over het dobbelspel nog het vol gende.: 9 ..hem soe en moet nyeninndt mei inerhtiye» (dobbelstenen) speelen 1 it'h .spul. soTider met icijupn 00 buele» (boetcl unudiic poudl. uuyt- Dublin het pakje aan de tngelse gheuomeit ridderen, knacpcn (kandidaat gomerneur o\ erhandigde, bleek de ver- jfdders), der stede heeren (de stadsbe- wisseling cn diep beschaamd werd Coole stuurde re) ende ouek eerbaerc lityden. naai Engeland teruggezonden Het duurde dre alhier gtisiwgs eovien, die moghen vele maanden voor koningin Mary er weer spgpfeu niet hacr huysykestn m haer toe kwam een nieuw bevelschrift op te se/l/s herberg Jip (tuoiiin^J je gen mal- ^tellen, fn oktober 1558 ging het per si e- Ulnder sonde.r £c vet beuren." male koerier naar Dublin, maar net voor o „Item soe wat vum ofte t et iff i» -ijn hups liet peelcu (gelegenheid lot spe- Politieke prent uil de tijd-der Fnu:sc hu gaf) met uicthnghen sonder scijveu. revolutie. De Koning kaartend met liet rerbeurde drie pondt. Tc 11 waer (ten- vulk uil leven en dood. :<j) hu o/te U, bflMcftdp (beweesmet D<> dlp«€«e vin h*t NIEUWSBÜ-BD bcfifjudi «Cd Rbx r^CJi: wix> Advertently tonder- oppnaf va a rnl'iwr. te weljje: Be artvertel,undei num mer morden »an de adver teerder tnei doei«.txeven. dr-.j^uericen orcuis les en dc-I-gel Ijkt stukaten *f*r> m- uit van tussen persivr, en •aeiïae <em» voor *ndere tukkpi ffce fide op de Inhoud advei tenue reflee Stukken. bij het blijven <le leleïons»Ch I 'I 13 IJl' 2 Vu,. I f 1 J1A.V P'd'l hm H>1i- ;k DE HEL VAN DUINKERKEN m.\nlo.v 1 :i: xnu - m vf t-nv THE WILD ONE SCHIEDAM. Hel lid van de Gemeen teraad. de heer II. V/. Metaal, heeft onder staande ragen gericht lot het College \an Bui ge mees ter en Wethouders Hoeft Uw College kennis genomen van het ailikel „Kunstijsbaan in Schiedam' m Het Vrije Volk van 27 december 19657 Zo ja, is Uw College het dan met ondei- getekende eens. clat dc gemeente Schiedam oa. op de ïolgencle punten bij dit project boti okken is: De uitgifte van de grond op de in het artikel vermelde plaats 9 sledebouwkundig, aangezien dit artikel vermeldt, dal met alleen een zeer groot koel- cn rieshuis is geprojecteerd, maar dat het project op de eerste vc: dieping te\ens plaats biedt voor een winkel centrum en dat het de bedoeling is l cstnuranlbcdrijver. in te richten en andere vormen \an recreatie te schep pen 9 verkeerstechnisch, aangezien het com plex met alleen hel zware verkeer zal aantrekken, maar ook de diukle uil de gehele provincie Zuid-Holland en riaai- builen \an bezoekers aan de ijsbaan Naast de parkeer mogelijkheid jp het dak \an het complex zal ook niet 011- beiangi ijke p.m keemiimte bij liet com plex moeien worden geiesei eeid Kan Uw College bevestigen, dat. t dit project aantrekkelijk 15 zowel voor de ijssport als voor deze gemeente m zijn geheel: 2 het College achter deze plannen staat. 2 zien reeds beraden heeft over punten m de vorige vraag genoemd cn de finan ciële consequenties daarvan Indien XJw College het in de voorgaande «.raag gestelde bevestigt, is dan thans niet het ogenblik gekomen om dc Raad volledig iu te lichten Zoals onze lc/eis bekend is hebben wij het nieuws over de kunstijsbaan-pianncn reeds gepubliceerd op donderdag 16 de cember. Wij hebben hel echter ieiv ge- rr !?er\ rei dei gehouden cn, naar zich laat aanzien, teiecht daar ei zich nogal wat moeilijkheden bij zullen voordoen en Schiedam planologisch moeilijk de tien hectare grond kan missen, die de uilvoeiing onze gemeente zou kosten. (Red Verdien zelf je bromfiets, fotoapparaat, je buitenlandse vakantie enz. door een krantenwijk te nemen bij het liolterdamsch Nieuwsblad. Zo'n krantenwijk is tevens leerzaam. Je leert met mensen omgaan, de waarde van het geld kennen en j*? studie behoeft er niet onder te lijden. Zij, die interesse hebben worden verzocht zich te meiden bij het Rotterdamsch Nieuwsblad B:oersvest 3 Schicdsrn Dl»d n ei *auij>pi;0ce Verzot* om Ring restiiL.'.r <nr a«ri 1 rden in^cwsHisca In de greep van de Casbah-Ëandiefen EIkf óog kijkt men er naar uit fc&vjSv i- Lii-4p:K:li - r-_-^ - -L.iMÏU.d c 1 s cn inuut r.hL.d o:n iet3 te ver dienen en daan om t«- kopen «al je al £0 lang wilde hebben. Viu&g m'.cnt.i.gcu Smalle Havenstraat 1 - Vlnardingen Telefoon 3229 hij „Ue Visbank"

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Nieuwsblad / Schiedamsche Courant / Rotterdams Dagblad / Waterweg / Algemeen Dagblad | 1966 | | pagina 1