Grootvader en kleinzoon
Hanselman zijn bezeten
van hun draaiorgel
java
Ir
DE POD' - PIEREMENT VAN
TWEE TON - ORGELT NOG
WEL WAT JAARTJES
m
Een donderdag voor zes
jaar herinneringen
n
Reclame-geld doorn in oog
van Nederlandsche Bank
nu f.2.50
REÜNIE KOÖPVAARDI jPERSONEEL
m% im
Politie sloeg er op
in Ren Bosch
psarl [fljj; pearl
Nederlands toerist
door makkers beroofd
nu beduidend
sMdkoper
8 jj n| lMfiz6dro°g
KOTTERDAMSCH NIEUWSBLAD VRIJDAG 5 AUGUSTUS 1966
0 Als er maar even een parkeerplaats vrij is kan ,.Dc Pod." klank cn. kleur geven
aan het straatleven.
4 Orgelman Hanselman: „Dat orgel Is m'n leven
„IK HBE EEN BRIEF VAN EEN
KAPITEIN, die schrijft dat hij niel alleen
gezagvoerders wil zien maar alle leden
van de bemanning. Dat ups dc sfeer die
er In de oorlog-jaren heerste tossen de
zeelui buitengaats. Geen rangen cn stan
den of ander onderscheid. Dit zegt de
C ADVERTENTIE)
Wilt U een grote, ruime Perga-
tex tas kopen, die zo sterk is
dat U hem naait kunt vers lijten?
Ideaal om mee te nemen op reis
en meteen bodem lengte van bij
na een halve meter?
Zulke tassen brengen v/ij
morgen in deze speciale aanbie
ding. Onverwoestbare tassen
met voorvak met rits, normaal
prijs 12.75, nu voor nog géén
zeven gulden.
Morgenvroeg om 9 uur begint
de verkoop van deze Pergatex
tassen met voarvak, in de kleu
ren zwart,
en cognac
Ciin tel. of
tiran
ft. eest.
(heer J, Liebau, secretaris van bet Ctwni-
ilé Reünie Koopvanrdijpersoneel 40
45. dat 15 september als de dag heeft
Ifreplund waarop dc \*ele officieren en be
manningsleden van Koopvaardij, zeerdeep-
vaart, visserij cn kustvaart elkaar
weer zullen ontmoeten. Velen van hen
hebben elkaar dan in geen vijfentwintig:
jaar gezien. De heer L.ebau, oud-tweede
stuurman, thans onderhavenmeester in
Rotterdam vertolkt cJe gevoelens van ve
len. Hoe dikwijls is er niet over gepraat.
Hoe vaak hoorde je niet hoe zou het
met Firn, of waar zou Harry met die
bril toch gebleven zijn?.,. Eindelijk in mei
zijn er toen spijkers met koppen gesla
gen. We hebben besloten een reünie te
houden.
15 September komen ze dan bijeen, De
veteranen van nu. de strijdlustige koop
vaardij mensen van toen. Er hebben er
nu 250 man bericht gegeven te zullen ka-
meu. Het comité verwacht ongeveer een
aantal van 700. ,,De oorlog was onze bes
te tijd, zou je bijna zeggen," mijmert de
heer Liebau. "Je was allemaal één en
voor elkaar. Je leefde voor elkaar.
15 September valt samen met het zil
veren jubileum van het Prinses Margriet-
fonds, een jubileum dat 's-middags om
twaalf uur zal worden herdacht bij "De
Boeg", het monument voor de Koopvaar,
dij aan de Nieuwe Maas. Prinses Mar
griet. het. petekind der koopvaardij zal
van dc gelegenheid gebruik maken haar
vroegere peetvaders te ontmoeten.
25 September is aan de andere kant
nog een belangrijke dag. Zanger Leo
Puld die enige tijd gelden voorgoed uit
de Verenigde Staten naar Nederland te
rugkeerde is voor de reünisten een leven
de herinnering aan de oorlog. ,,Hij heeft
veel betekend," aldus de heer Liebau,
"voor de zeelieden die vijf zes jaar van
huis waren onder de moeilijkste omstan
digheden Leo Fuld zal van de partij zijn.
15 September zal een donderdag worden
waarop de zeeheden die elkaar in de ja
ren na de oorlog uit het oog zijn verloren
en over geheel Nederland zijn uitge
zwermd. Daarom zegt de heer Liebau:
'Het wordt een nationale feestdag. Een
donderdag votn hel ophalen .«an zes jaar
herinneringen aan een tijd die triest was,
maar het voordeel heeft geboden elkaar;
als mens te zien. De heer Liebau- Wat
dacht u, hoe we ons voelden, toen we
hoorden dat Rotterdam was platgegooid
Meneer, het schuim stond je op de ka
ken. Iedereen stuk voor stuk lustte op
zijn mins: tien Duitsers. Zo was het
daar.
15 September zal daarover gepraat
vorden en nog eens gepraat. Die ene don
derdag zal veel te kort blijken te zijn.
Hsj zai gee nd gd Ajn vooidat hij in be
en n-n Want er is zoveel te vertellen
Maar ook te iuis'c.en Want Leo Fuif!
kumt z rgtn Als hij dat m de oorlog in
siei Ztemjns.nu.s Southstiee: in New-York
drie maal per week belangeloos deed,we
ren we on1.' d en huilden we
~W K zou hem niet kwijt willen,
m Dat ding daar is nu eenmaal
m mijn hele leven".
J- Geen bombastische taal van
een overspannen kunstenaar,
maar uit het kart gegrepen woorden
van de 57-jarige Arie Hanselman als
hij spreekt over zijn dierbaarste be
zit: Zijn draaiorgelofficieel inge
schreven als „De Pod".
Met „De Pod" komt hij nv, al
ruim dertig jaar in een groot ge
deelte van Rotterdamvoornamelijk
in het Noorden. Iedere dag dezelfde
route van 's morgens acht tot des
avonds zeven. De laatste tijd is hij
vaak in gezelschap van nog een Arie.
zijn 15-jarige kleinzoon, die de
liefde voor het pierement van zijn
grootvader heeft geërfd.
„Die jongen is bezeten van het orgel,
net als ik op die leeftijd. Met vijftien jaar
was ik ook al het trouwste hulpje van
mijn grootmoeder. Jaan de Weerd, die
ook met een orgel liep. Een ongelooflijk
klein vrouwtje. Zes-en-twintig jaar heeft
ze het gedaan. Toen waren het voor ons
gouden tijden. Overal in de stad mocht je
onbeperkt met je orgel staan. Niemand
hield je tegen en de mensen waren gul.
Nu is de binnenstad verboden terrein. Op
de kantoren schijnen ze er last van te heb
ben. Alleen op de nationale feestdagen zijn
we er welkom. Verder worden we wel eens
gehuurd door de Hn!land-x\merika-lijn of
andere scheepvaartmaatschappijen. Dat
zijn dan hoogtijdagen. Verder js het pover
tjes cn kunnen v,*e er nèt van rond komen.
Iedereen heeft het over welvaart en hoge
tonen, maar onze verdiensten blijven het
zelfde. We krijgen geen subsidie, alteen
's winters als het sneeuwt. Dan springt
Sociale Zaken bij en hebben wij vakantie.
Maar ondanks dat houd ik er beslist niet
mee op. Je bent ervan bezeten of niet. En
ik ben het
TE MOET ER V/EL bezeten van zijn
om dit werk dag in dag uit vol te hou
den. Steeds is er het inspannende kar
wei om met drie, maar meestal met twee
man, ,,De Pod, die een gewicht heeft
van twee ton, weer enkele tientallen meter
verder te duwen. Eerst een parkeerplaats
zoeken en dan schalt er weer een vrolijke
mars door de straten. Alle deurbellen
krijgen een kort tikje. Veel zijn er op va
kantie. De thuisblijvers laten meestal wel
een geldstuk in de mansbakjes vallen. Van
drie-hoog zeilt een kwartje naar beneden.
Arie Hanselman, met een ervaring op dit
gebied van tientallen jaren, vangt het feil
loos. Vanuit de deur van een benedenhuis
wordt een gulden overhandigd met de me
dedeling: „Mijn man is jarig. Even la
ter künkt het „Lang zal hij leven en
weet de hele buurt dat er een jarige is.
Zo gaat het de hele dag. Iedere keer weer
een nieuw muziekboek (er zijn er 125) tus
sen de rollen en het vier jaar geleden op
„De Poel" geplaatste motortje doet de
rest. Die motorisering van zijn draaiorgel
is Ai'ie Hanselman aan het hart gegaan.
..Niets gaat boven het zelf draaien,
maar door personeelsgebrek moest ik er
wel toe overgaan. Echte orgelliefhebbers
vragen me vaak of ze even mogeti draaien.
Van mij mogen ze altijd. Juist op die ma
nier komt ons Hollands pierement tot zijn
recht.
T¥7EJNIGEN weten dat het „Hollandse
v* pierement niet zo Hollands is als de
meesten wel geloven. Ongeveer honderd
jaar geleden arriveerde het eerste orgel,
via Italië, Frankrijk en België in Neder
land, dat als enig land het orgel populair
maakte. Het pierement heeft in die jaren
diverse ontwikkelingsstadia doorgemaakt.
Eerst zien we het buik-orgel (bekend ge
worden in de Vijfstuivers-opera> waarna
via het cylinder-org el het boek-orgel, zo
als we het nu kennen in zijn huidige vorm,
is ontstaan. In de loop der jaren is het
draaiorgel een specifiek Nederlands mu-
ziek-instrument geworden. Vele Nederlan
ders hebben er bun hart aan verpand en
verdienen er zo goed en zo kwaad als het
gaat er hun dagelijks brood mee. Of de
studie, zoals een Haagse student die met
een orgel op afbetaling in Bussum zijn col
legegeld bij elkaar verdient.
Voor de liefhebbers worden er elk jaar
in tal van plaatsen draaiargelconcoursen
of -festivals georganiseerd. Meestal zet
ten de ptaatselijke V,V.V.-s er hurt schou
ders onder om van het geheel een toeris
tische attractie te maken. Dan verschijnen
onze bekendste draaiorgels op het toneel.
Als prima-donna fungeert nog steeds „De
Arabier uit Groningen, die al diverse
prijzen in de wacht heeft gesleept.
De meeste orgels dragen de namen van
de eerste draaiers. Zo kreeg „De Pod"
zijn naam in 1935 van Jan de Pod. Van
het voorkomen van een van de draaiers
van het bekende orgel „Het Snotneusje"
kunnen we ons met enige fantasie wel
een voorstelling maken.
Ook in het buitenland heeft het draaior
gel belangstelling gekregen. Zo bezit een
inwoner van „Good OLD England vijf-
en-twintig pierementen; keurig opgesteld
in een aantal vertrekken van zijn grote
landhuis. Geen kleinigheid als men weet
dat de koopprijs van een orgel varieert
van f 5000,- tot f 20.000. En de prijzen stij
gen nog steeds. Misschien ook hierdoor
loopt het aantal draa'-o-gels in Nederland
gestadig achteruit. „De Pol" (één van de
zeven die nog in de Maasstad lopen) blij
ven we hier de tien komende jaren nog wel
zien en horen. Kleinzoon Arie volgt zijn
grootvader op. Hij is er bezeten van
ADVERTENTIE)
IrS AH
UiïrEml
Altai
SORTEUNC HORLOGES
2 ]aar v*fi«k*fd las*» wliM »n dwfcta!
Kigtn tipaJoii»-oM»tinfT, ipvcieai w* uw
tudielc» uurwirWn
t. SPAPÉ
EtrtuJen Oaituedijfc 1 Kt a - Tal. 13196» Mö UtlCK
(Van onze correspondent)
DEN BOSCH, 5 aug. Een motor met
zijspan van de Bossche politie is gister
avond ingereden op een groepje jongelui,
die op het marktplein standen te luisteren
naar gedichten voorgedragen door leeftijd
genoten. Daarna sloegen enkele politieman
nen op het groepje in met de gummiknup
pel. De initiatiefnemers van de openlucht-
bijeenkomst, die alleen was belegd om
voorbijgangers op rustige wijze te con
fronteren met hun poëzie, toonden zich bij.
zonder verontwaardigd over het politie
optreden. Een agent vertelde, dat elke vorm
van happening in Den Bosch de kop zal
worden ingedrukt.
ADVERTENTIEj
r Mode In lipstick: Nieuwe parelmoer tinten '1-75
J I* f3,50
geeft de toon aan ïn cosmetica.
(ADVERTENTIE)
AGFACOLOR ROLF1LM
De bekende Agfacoior Universal rolfilm
kost nu nog maar 3kwartjes meer dan een
zwart/wit film. Maakt nu échte kleuren
foto's - ze zijn zoveel mooier!
Ook geschikt voor
zwart/wit afdrukken!
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM, 5 aug. In een brief
heeft de directie va» de Xedcrlandschc
Rank de reclaim*- cn advertentiewereld
laten weten dat ze er grote bezwaren te
gen heeft als Nederlandse ban kbit iet ten
worde» gereproduceerd om er reclame
campagnes aantrekkelijk mee te maken.
Het is een oude grief van dc directie
van Nederlands centrale bank. Het is haar
bijvoorbeeld gebleken dat er bedrog word:
gepleegd doordat mensen rlvz.e reproduc
ties als echt uitgeven. Het zijr. in dit v
tjrfnd vrijwel allen uitsluitend buitenlan
ders, die er het slachtoffer van worden.
Zij kennen ons geld veelal te slecht nm
onderscheid te kunnen maken tussen echt
en onecht.
In haar brief aan de organisaties, die
ce hele Nederlandse advertentie- en re-
clemewereld overkoepelen, wijst de bank
wire et ie er op, dat ook voor bankbiljetten
dc auteurswet van kracht is. Het ontwer
pen en verveelvoudigen \«n bankpapu-r is
haar uitsluitend recht en het reproduce-
ler» is helemaql oi gedeeltelijk -- is op
grond van die wet vrboden, tenzij toe
stemming wordt verleend.
De directie beseft dat men zich tot dus
verre niet of nauwelijks zal hebben geiea-
liseerd. Van valsmunterij kan daardoor
ook nooit sprake zijn, omdat de reclame
man niet het oogmerk heeft om zijn re
productie ais ce:P en onservatari uit te lie
ven. De bankdircctie wil het euvel nu ech
ter uit du weieid heuben. Tot dusn errt*
Liet zij aan individuele bedrijven en adver
tentiebureaus van haar ongenoegen blij
ken als tn campagnes van Nederlands
odnkp/ipier geanuk was gemaakt. Dr
blieven aan de centrale instanties zijn be
rt, w ui om de bedaren aa.'i de h* ie v. ere ld
van reclame en advertentiebureaus en aan
run opdrachtgevers ter kennis te orengen,
He*, ziet er allerminst naar un dat de N>-
deriandsene uank scneuug zal /.ijri met bot
CA SAULANCA 5 aug - Een -dei -
lands; loer.st, de 21-jarige heer H J
Hernng uil An.f.i rdani, tue een week gc-
1' een door zijn ouders als vermist werd
opgegeven, nee it zich woensdag bij het
Nederlands*, uin-uilaat te Casablanca ge
en ui', hulp er/ocht
i,e'k ..arde door reismakker!» te zijn
M ,<.ii pold en bagage, zodat hij tot
:ne n.ef- van zich kon laten horen
,u »t* iei< d »oi iet consvilaai op tic
nam* .-HU-' gtv.c-l.
rne'n
Hij
be'.iu
dan
.ïïü.Wi
- De
geven van toestemming ais iemand meent
da' hij voor zijn actie reproducties van
bankpapier n:et kan missen.
n,:ff n Hij .am ..kt v'jcu een j
- h<c-r.'ti] hel stalletje, maar bij omki-
zcick van zijn auto trof de politie 40 gram I
hasjisch aar..
(ADVERTENTIE)
Norgen begint er een speciale
verkoop van Dol an Overgor
dijnstof, een ware revolutie op
dit gebied.
Want heeft U ooit gehoord van
overgordijnstof, die llchtecht,
knmpvrij - zo droog is en die U
niet hoeft te strijken?
Duizenden meters van deze Ide
ale overgordijnstoffen zijn er
dit seizoen verf ht voor 14.95
Morgenvroeg begint de speci
ale verkoop van deze zelfde
Dolan, met nagenoeg onzicht
bare drukfoutjes, per meter
voor nog géén vijf gulden.
Dolan
de Ideale gordijnstot
krimpvriï
hchtecht
met strijken
Yïm si
Norgenvroeg om 9 uur begint
de verkoop van deze Dofan
overgordijnstof, 120 cm breed,
in verschillende
desiins en kleu
ren, per rnwter
voor
f xchrtft. i>eil
f