an voor ostgaarde in Capelle a/d IJssel
E en 1 ia j -goed e O] 1 >t
niaawe mo ^en al 1 Ji zij ti
In België verboden
gravures niet
taboe in ederland
J-"~i
OUD EN NIEUW
PRIJS VRAAG
Veel inzendingen
Ruimtelijke structuur
Dijkzichl
OTTER
H NIEUW
ZATERDAG 18 JANUARI 1969
2
^TiïïSïr* P" k*f e" ka nt o« 1*fïn jtelT mar k tplïiïf"
DOORSNEDE A met marktplein en oecumenisch gebouw
h..aebou
S'acht e:^a
"ïfe
HRJJUa
latlon"- kAtïbrug ktntoran »wo»»i
DOORSNEDE B met winkelcentrum en metrostation
wiikdcantrum
iogbnu*
ROTTERDAM Dg Neder
landse zedenpolitie heeft nog
geen redenen gezien, gravures
van dc kunstenaar Flip van der
Buigt in beslag te nemen. Zij
vindt de werkstukken van deze
kunstenaar blijkbaar niet in
strijd met artikel 240 van hel
Wetboek van Strafrecht, hel arti
kel dat pornografie verbiedt.
Dit in tegenstelling met dc op
vatting van do Belgische justitie,
die het op een laatste nummer
van Sextant, het maandblad van
de Nederlandse Vereniging voor
Sexueie Hervorming, in beslag
liet nemen omdat er gravures
van Flip van der Burgt op de
achterpagina waren afgedrukt en
deze werkstukken te ver gingen
voor de Belgische pornografie-
wel.
De Amsterdamse galerie .Ta
veerne P 9(5" bracht reeds een
expositie van het werk van Van
der Burgt. Dc politie had wel
belangstelling, maar greep niet
in.
Gisteravond ging een tentoon
stelling van 84 gravures van de
kunstenaar van start in de pas
opgerichte galerie Cycloop in
Rotterdam.
Mevrouw M. Zeldenrusl-Noor-
tlanus, voorzitster van de NVSH,
verrichtte, in gezelschap van en
kele verslaggevers en een hand
jevol belangstellenden, de officië
le opening.
Zij noemde de inbeslagneming
van Sextant in België ..beeldscho
ne publiciteit" en vond dc expo
sitie niet symbolisch» maar ven
..weergave van wat tienvoudig
leeft". ..Ik hoop, dat u ervan ge
niet", besloot mevrouw Zelden-
rust haar korte toespraak.
Galeriehouder J. Kloosterman,
verklaarde, de Rotte rda rn.se ze
denpolitie uitgenodigd te hebben.
Gisteravond liet zich echter nie
mand van de politie- zien. De ex
positie duurt tot en met 8 febru
ari.
Wegens het overstelpende
aantal inzendingen zijn wij
genoodzaakt de bekendma
king van de prijswinnaars
van onze grote Oud en
Nieuwpriisviaag, uit te stel
len. Wij hopen nu de lijst op
24 januari a.s. te publiceren.
Yl'at betreft het aantal D's dat
in puzzel 1 voorkomt; zowel 29-
alfj 17 maal zullen worden goed
gekeurd.
DE OPVATTING, <lal de vorm van een bandstad eigen
lijk'op de meest „natuurlijke'7 wijze wordt voorgeschre
ven als de voorn vaarde wordt gesteld langs een rivier te
houwen, wordt niet alleen in Engeland gehuldigd, maar
ook in Nederland. De bijzonder boeiende oplossing,
welke op (til ogenblik len oosten van Londen in Thames-
mcad inderdaad gerealiseerd wordl, vindt zijn tegen
hanger in een plan voor een wijk of liever stadsdeel van
Capelle a/d IJssel, nl. öoslgaarde.
Dit plan, ontworpen door Ir.
Tj. Hazewinkel van het archi
tectenbureau Abma en Haze-
winkel met als medewerker Ir.
J. J. de Haan, heeft een bijna
rechthoekige vorm en ligt aan
de uiterste noord-oosthoek van
het gebied Rotterdam Oost/
Capelle a/d IJssel.
Aan tie noord kant grenst liel
plan aan dc provinciale weg 24b,
aan de westkant (strikt genomen
aan de zuidwestkant) aan het
plan Middelwatering. Aan de
zuidzijde zal door liet rechttrek
ken van de Hollandse IJssel het
zg. „groene halkon" (op het ogen
blik Ambonezen woonoord) van
het plangebied worden afgeschei
den. Aan de noordkant ligt het
gebied open naar het polderland
schap.
Oost gaarde blijft aan de zuid
zijde uiteraard aan het water lig
gen en hier is het, dat de ontwer
per een lint van hoge bebouwing
nagenoeg langs de rivier heeft
geprojecteerd. 'Hoogbouw komt
levens in haken (ÉRA flats) langs
de provinciale weg, terwijl tussen
de bebouwing aan de provinciale
weg en die langs de rivier een
strook loopt van gebouwen in 4
tot 9 lagen, uitgezonderd een en
kel hoger blok (dus even hoog als
de flats langs de rivier en de
ERAfLats van 8 tot 1G logen} rond
het metrostation en het winkel
centrum.
DE ONTWERPER meent, dat
hij in de bewuste scheiding van
hoog. en laagbouw een duidelijk
beginsel heeft gevolgd: ,,In te
genstelling tot vele recente stede-
bouwkundige plannen, waarbij
een aantal hoogbouwclementen
als accenten vrij in de ruimte
ilin geplaatst, is in het onderha-
v'Sc plan de hoogbouw gebruikt
B's ruimtevormend cle
ment. Hierdoor wordt het plange
bied ingedeeld in compartimen
ten van een dergelijke maat, dot
daarin de vrijheid van indeling
voor elementen van kleinere
£chaal is behouden".
°e.verwantschap met Thnmcs-
^ead is hier duidelijk: terwijl
aan de rivier hoogbouw is ont
worpen, loopt de hoogte van de
Mokken tuur b.r.r.et: toe af. Er js
«fir eciiUr bepaald geen sprake
van slaafse navolging. Dat kon
ook niet, omdat Thamesmead aan
de zuidelijke over van de
Theems ligt en Oostgaarde aan
de noordelijke oever van de Hol
landse IJssel. Terecht heeft men
er in de toelichting van Thames
mead op gewezen, dat de hoog
bouw aan de Theems de lage een
gezinshuizen tegen de noordelijke
winden beschermen. Hazewinkel
heeft deze bescherming tegen
noordenwinden tot sta n ei gebracht
door de,bebouwing met hoge flats
aan de noordkant van het plan,
aan de provinciale weg, terwijl
hij verder wat hoge bebouwing in
oost-west-richting heeft voorge
schreven, waardoor de lage be
bouwing ook verderop in de luw
te komt te liggen. Zijn hoge be
bouwing aan de rivier heeft, al
leen lot doel, de bewoners zo veel
mogelijk een uitzicht op de rivier
te verschaffen.
„DE BEBOUWING langs de ri
vier heeft een lineaire vorm,
waardoor het uitzicht op deze
vaarroute uit een groot aantal
woningen mogelijk is. Aan de
voet vein dit gebouw aan de zuid
zijde zijn laagbouwwoningen uit
gebouwd. Deze dienen georiën
teerd te zijn op het groen tussen
gebouw en dijk, aangezien pas
van de derde verdieping uit
zicht over de dijk mogelijk is.
Aanhaking van dijkniveau op een
brede galerij van het gebouw
biedt aantrekkelijke mogelijkhe
den. Het pai keren aan de wegzij
de wordt afgeschermd door een
dichte hoornpartij; hiermede
wordt tevens de overgang be
werkstelligd met de laagbouwge-
deelt.cn aan de van de rivier af
gekeerde zijde van de bebou
wing".
f
PLATTEGROND van het plan-Oostgaarde te Ca pel le aan (Jen Us.
In de mededeling van de ont
werper. dat het uitzicht over de
dijk op de rivier pas bij de derde
verdieping mogelijk is, ligt te
vens de zwakheid van de situatie,
zoals die blijkbaar zal blijven be
sloten. Het geheel blijft dus aan
de voet van dc dijk liggen. Ieder
een, die Meeuwen plaat kent. weet
wat de ligging aan de voet van
een dijk voor bezwaren met zich
meebrengt. Er is in Meeuwen
plaat geen sprake van enige rela
tie met dc rivier.
IN OOSTGAARDE zal dat aan
merkelijk beter zijn. maar de
wijk zou pas een bevredigend
beeld voor de bewoners opleve
ren als het land ter plaatse zou
worden opgehoogd. De ontwerper
treft in dit geval geen schuld»
hoewel hij in zijn loc lichting wel
op de bezwaren van de ligging
aan de voet van een dijk had moe
ten wijzen. De Nederlandse zui
nigheid heeft in dit geval waar
schijnlijk wel weer voor een
..half-goede" oplossing gekozen.
Het is mij niet erg duidelijk»
waarom, als dan toch de bocht in
dc Hollandse IJssel wordt afge
sneden, bet land vlak achter de
rivier niet kan worden opge
hoogd, maar ik neem onmiddel
lijk aan, dat deze oplossing ,,tc
duur" is. Te duur voor woning
bouw wel te verstaan. Als hier
een industrie gevestigd was zou
dc cis om aan het water te liggen
zo dwingend geweest zijn, dat
men moeite noch kosten zou heb
ben gespaard om deze aart te lok
ken nl' te behouden. Het werken
gaat in ons land vóór het wonen,
met alle consequenties van dien.
Onder dit motto verkiezen, wij
Nederlanders vaak de slechtere
weg boven de beter*' en gaat ons
woonklimaat zienderogen a e hier
uit.
Anderzijds is hei wellicht in dit
geval onjuist om to gaan moppe
ren. Dc stedebouwkundige Ir. T,
Hazewir.kcl doorbreekt met dit
plan do s 1 curoplcissingon van onze
grote en kleine steden. Hij tracht
len minste een ruimtelijke struc
tuur in zijn wi.ik lot stand tc- bren
gen en ais zodanig mogen wij
zijn plan toejuichen. Men behoeft
immers ook verder slechts een
blik op do platleg rond van Oost-
gaarde to werpen o:n te zien, dat
deze wijk niet zo oer—aai is als
hetgeen wc gewoonlijk op dit ge
bied cm der
en krijgen.
R. ELIJSTRA
oLTr.t^d
|4»Bbciuw
ngsljiitrit
lugjacuw
DOORSNEDE C met laagbouw en ctagebouw het plan voorziet in 4000 ico «dBcx in de hoogbouw en 1860 in de laagbouw.
lioJiad»» <Ji
DOORSNEDE D met hoogbouw in 8 tot 16 lagen langs dc rivier
