Maassluis tapijt
voor 300 kamers
Wekelijks levert
oude fabriek in
.Nieuwe
Verenigde
activiteiten bij
Touw
Grondslag
is het
zwarte goud
van de
mijnen
1
STEREO
LANGSPEEL-I
PLATEN
SCHIEDAMSCHE COURANT VRIJDAG 12 SEPTEMBER 1969
5
Do ïu'tmachine Kirt links de rekken met de dui^cr.d klossen
nog wel enige bewerking «jan
voorafgegaan. Het eerste wat
er met de balen akryl gebeurt,
is dat ze m hun geheel worden
ondergedompeld in een verf-
bad. Als dc vezels daarna op
een transportband worden uit
gespreid. zitten er nog lichte en
donkere plekken in, maar daar
weet men wel raad op. Nadut
ze gedroogd zijn. in een dróóg-
tunnel van 25 meter lengte,
blaakt een luchttransporteur ze
in een mengkamer, een kast
van zo'n duizend kubieke meter
inhoud. Een uitlaatpijp zwenkt
daarin heen en weer en ipreidt
de vezels om zich heen.
Is de trommel vol, dan schuift
de achterwand het lichte mate
ria al naar voren en dan begint
dc menging voor de tweede
maal. Als dan alles goed door
een is gemengd en inderdaad
een egale kleur vertoont,
schept een "weegmechanivme
een nauwkeurig afgewogen hoe
veelheid vezels zoveel in de
zoveel seconde op een stel
walsen, c'ie de taak hebben het
ve/elmnteriaal tot een vlie»
van overal gelijke dikte uit te
spreiden, Ze hebben allemaal
een naam; de avanttrain, do
krempel. de worker en de strip
per, Teigneur en hakkerblad
maken er vervolgens een dun
vliesjc van, dat dan nogmaals
een soortgelijke behandeling
ondergaat. En eerst daarna
wordt dat vliesje door zoge
naamde „wrijfhroeken" in heel
breekbare voorgarens ver
deeld.
De akryl vezel is daarmee vijftien
mcLer verder opgeschoven naar
zijn bestemming: de huiskamer
van u en van mij. Ik zal u zeg- -
gen, wat er daarna nog meer
gebeurt, I)e vezel wordt, op
siotken geboekt en door een
om van gr, ikc rirtg>pinmachsne
vcwek", ve r v o ig en.- ',vo i dc n
twee dunne garen-, vimtmge-
wji'gd of geassembleerd, ook
woe i' door /o'n omnipotente
machine, en tenslotte door een
volgende machine tot een sterk
dubbeldraadsgaren. getwijnd"
en ongeklost. Hindert niet, ais u
de termen niet verslaaf. Het ro-
sjJluat bhjlt geii k: een pracL-
t g eguiii gekleurde draad, ge
reed om door de luftmacbine
met znn duizend naaluen op de
jute onderlaag te* worden ge
prikt
.,fX7IDADO r
En bij cue machine, directeur N
M, GrtUt'er: ..Cuidado!" of te
wel voorzichtig" tegen do
-Spa en se tuf t-a roei der en cue /el
de machine gehoorzaam even
-top* „Kijk, die duizend draden
worden door een luchtstroom
door plasticbuizen voort gebla
zen naar de naalden van dc
tufimachine. En u ?iet ook: er
zijn alleen maar ju«i->er. te zien;
geen inslag die ze vasthoudt.
Daarvoor moet er c-cn onder
laag tegenaan worden geplakt,
die de lussen fixeert. Dat doet
de nieuwe latexeer machine van
Stork Boxmeer. Dar zijn we
Stork trots op."
We klauteren op een hoge zestig
meter lange machine, zo om
vangrijk, dat de acht posten
voor het bedienend personeel
met een soort intercom-telefoon
met elkaar verbonden zijn. In
frarood stralers drogen, de la
tex tot de gewenste kleefkracht
is- bereikt en harden de schuim-
bekledmg. die likwalsen erop
aanbrengen.
VLIEGEND
TAPIJT
En dan tenslotte veidwijr.t
de kleurige vier meter
brede baan als een echt
lange droogoven, gedragen
door een luchtstroom, zonder
ergens te blijven haken, zonder
uit te zakken, voortglijdend op
een kussen van lucht. Het tapijt
is klaar. Het moet nog worden
afgewerkt, eventueel gesneden
ten er af en de afdeling expedi
tie moet de stukken op maat
snijden voor do aflevering. Een
laatste blik op de omvangrijke
rekken bij de tuftmuchines,
waar de duizend achtentwintig
spoelen staan en waar de meis
jes onvermoeid althans on
verpoosd tussendoor lopen
om afgebroken, draden tc lij
men, Want knopen willen niet
door het oog van de naald.
Twee honderd zeventien man
personeel. Elke week 14 ton ve
zels. Per week en per tuftma-
ehme ü'.QOO m2 tapijt.
ADVERTENTIES
Tijdelijk tegen
inlevering
van deze bon
voor
(normaal 3,95 p.st)
Kies uit
24 prachtige platen
Hoogstraat 62
Schiedam
KW fU»
G De haven van Maassluis
Maassluis vanouds betrokken
bij de zee. Alle industrieën eeu
wenlang daarop gericht en on
der die industrieën in de eerste
plaats de touioslagenjen. Touio-
tcerk voor hei want en touioeu
om de vissersboten vast te leg
gen aan de vaste wal. En onder
hen die de kabelsde trossen en
het tuigage leverden m de eer
ste plaats de Van der Lely's,
notabelen van Maassluis, touw
slagers misschien al sinds de
zestiende eeuto.
Is het dan zoonder dat bij de
sliutmg van de Verenigde
Touwfabrieken twee jaar gele
den m Maassluis een enorme
beroering ontstond. Niet eens
alleen omdat ontslag dreigde
voor ongeveer tweehonderd
mensen'maar vooral omdat
hiermede alle zekerheden ui
Maassluis in ernstige mate
werden geschokt. De Verenigde
Touw fabrieken waren met de
historie van de stad vervloch
ten. Had niet hier in de hallen
van het oude bedrijf de bevol
king van Maassluis feest ge
vierd bij de herdenking van het
350-3arig bestaan ui I9J4? Jn de
fabrieksgebouwen, die onge
veer 60.000 vierkante meter be-
slaan hadden generaties van
MaassZuicenaren gewerkt. Ve
dreigende sluiting van het be
drijf was een onheilsmaredie
de hele stad ontredderde.
Men heeft hier de produktie
v a n Ve r*f n-ta pijten geconcen
treerd en men heeft dit concen
tratieproces krachtig hunnen
aanpakken, dank zij da steun
tan de Amerikaanse leveran
ciers van de acrylvezel, die het
uitgangsmateriaal vormt voor
een lange reeks reu meuuic
prod likten.
Een nieuwe geest is in de onder
neming werkzaam. Het gaat nu
met meer om een afzetgebied
ie vinden voor één enkel, ietwat
eenzijdig prod uk t, maar om, het
produ.ki af te stemmen en te
differentiëren naar de behoef
ten van een markt, die groter is
dan hei eigen land, nl. van de
hele EEG, uiteraard met Ne
derland als test-gebied.
En als we dan zien welk. een
moeite men zich heeft getroost
om het sortiment te verruimen
Verto-Lori in zestien kleu
ren, Verto-Fdch m tien, Verto-
Lux in een tiental zachte tmten,
Verto-Gold m zevenVerto-
Ray al. mooi qeiessineerden
dan verder Verto-Fast en Ver-
to-Tien dem zien we dat in
derdaad wat kleur en dessin be-
treft een breed terrein is ontslo
ten.
Maassluis Die balen blanke
acrylvezels, <lic in Maassluis
ée grondstof vormen voor de
vervaardiging van de kleu
rige tapijten van de NV
Verto Tapijt Fabrieken zijn,
wonderlijk genoeg, ontstaan
uit zwarte steenkool. Anno
1956 werden by Bayer in
Duitsland experimenten van
vele jaren met succes be
kroond. Het bleek mogelijk
het steenkoolprodukt acryl-
nitril tot een bruikbare vezel
tc spinnen. Het werd een
soort kunstwol, gemaakt uit
acyteleen en blauwzuur, bei
de^ uit water, kalk en steen
kolen bereid. De chemicus
Herbert Rein ontdekte een
mogelijkheid de stof in een
snel verdampend e vloeistof
op te lossen. Hij perste die
oplossing door spindoppen
met uiterst fijua gaatjes en
zo ontstond een draad, clie
na verschillende bewerkin
gen tot sterke soepele garens
kon worden verwerkt. Men
realiseert zich niet, dal de
tapijten .waarop wij thans
lopen, in feite uit zwarte
kolen worden gemaakt. En
dat hélemaal, want ook de
DOOR
GERARD EUTKE MEIJER
verstoffen, waarmee zij wor-
verfstoffen, waarmee zy
worden gekleurd, worden
uit steenkolen bereid.
TWEE MINUTEN
VOOR *N KAMER
Als straks de vezels, gekleurd en.
getwijnd door dc 11)28 naalden
van dc luftmachines m de jute-
bunen worden geborduurd, ga at
het gauw genoeg. Dc machines
produceren elk twee meter ta
pijt per minuut en dut in bonen
van v.er meter. Uw kamer is
dus in een paar minuten hele
maal belegd. Maar danr is dan
In mei 1968, toen de afvloeiing
van hei personeel een diepte
punt bereikte er waren toen
nog ai mensen in het bedrijf
werkzaam was er tegelijker
tijd een nieuiu begin gekomen.
De nog op gang gebleven tot'.w-
fabrieken zouden weer worden
gesecundeerd door een afdeling
vloerbedekking, gelijk voor
heen. Een proces van reorgani
satie cn concentratie heeft in
middels plaats gehad. Het is nu
zo, dat drie ondernemingen
hier samenwerken met een ge
zamenlijke loonadministratie,
gezamenlijke loontaneven, ge
zamenlijke onderne mingsracd
en expeditie. gezamenlijkt'
technische dienst en bewa
kingsdienst en een gezamenlij
ke afdeling personeelszaken.
De gebouwen en de zestien ha
grond zijn eigendom gebleven
van de Verenigde Towtc/abne-
ken. Nieuwe machines voor de
afdeling vloerbedekking zijn
opgesteld. In oktober komen cr
nog vijf bij. Een hele reeks van
nieuwe tapijten ts ontworpen:
De Jatcxecrmac
hint die hi'l lapijl van een fixerende lalexlaae voorziet
