Kleermakerszoon
Museumorgel op
uitstekende wijze
vervaardigde
SCHIEDAMS ORGELBEZIT (3)
GEBROEDERS HESS MAAKTEN
BEIDEN NAAM
IN DE ORGELWERELD
AGEAfDÜ
HMÉeiTgg
Stuur
Sinterklaas
een brief
met tekening
XXVII
SCHIEDAMSCHE COliBAXT VRIJDAG 10 OKTOBER 1063
4
Boehen cis beloning
Schiedam Alle Schiedamse
kinderen die Sint Nicolaas
zijn toegewijd, kunnen mee
doen. aan een tekenwedstrijd
die de Schiedamsche Cou
rant uitschrijft om de goed
heiligman zelf vast wat voor
te bereiden op wat hijzelf de
drukste tijd van het jaar
noemt. De tekeningen moe
ten als onderwerp hebben
Sinterklaas of Zwarte Piet.
maar verder is iedereen, vrij
te tekenen wat hij wil. Het
kan een Sint op het dak zijn,
maar evengoed een stilleven
van schoenen met wortels
voor de schoorsteen.
Sinterklaas zal het heel prettig
«vinden, als de "Schiedamse
kinderen hem behalve een
tekening ook een kort 'briefje
sturen. Dat zal hem- weer
r.ïeuwe moed geven om op
zijn hoge leeftijd weer de da
ken op te trekken. Tekenin
gen en briefjes moeten voor
16 oktober binnen zijn bij de
Schiedamsche Courant, zo
dat er nog tijd overblijft om
de post door te sturen naar
de Sint.
Om het voor de Schiedamse
bewonderaars van de Sun
nog aantrekkelijker te ma
ken om -deze ene wens te
vervullen, van de man die
zelf talloze wensen vervult,
worden de beste tekeningen
beloond met een boek en bo
vendien wordt de tekeningen
zelf in de speciale Sint Nico-
laaskrant afgedrukt.
Briefjes en tekeningen moeten
dus voor 16 oktober in de
brievenbus liggen bij de
Schiedamsche Courant,
Broersvest 3a, Schiedam,
anders kunnen ze niet meer
•voor de prijzen en plaatsing
in de krant in aanmerking
komen, inzendingen moeten
voorzien zijn van naam,
adres en leeftijd van de af
zender.
ADVERTENTIE
deze
FAUTEUIL IN
RUNDLEDER
vindt U bij
HET IS EEN KLEERMAKERSZOON uit Leeuwar
den. die onze stad aan het mooie orgel ïr de Aula
van het Stedelijk Museum heeft geholpen.
Vader Ludwig kon het in het plaatsje Grunsraöt bij
Worms in Hessen niet harden on trok als Wan-
derbursche de wereld in, zoals zo menig snij diertje
uit de welbekende Duitse sprookjes. We weten
van zijn avonturen tijdens deze zwerftocht door
Europa niets, maar op 9 november 1727. anderen
zeggen op 11 oktober 1727, staat hij hand in hand
voor de dominé in de Grote Kerk to Leeuwarden
met Ette Margaretha Schmitz. Een jeugdliefde?
Onbekend. Maar Ludwig zelf was inmiddels be
kend geworden als kleermaker Hess. Hess als
aanduiding van de streek vanwaar hij kwam. Hij
was een vroom man, Evangelisch Luthers.
\rüdag
Ire.if
2>:.(Jd
li J
v,
De
J'"e:te
2g*.(IU
UU|;
Rep.
1 rene
211 UD
uu.-
Fb'O
Irene
M.Ob
til I'
KJ.
Arcade
20 00
ll ur
"l. K
Magr». Deike. v
2ii UO
uai
b ,j
Chr. Soc Bei.
2U 0Ü
uur
E.a"
Tivoli
19.30
uur
D.^kc
fi v
Zaterdag
Irene 2" ''O F-
ALxc.de 2'j Ou -ar M
S por tlondse no a I 1 915 uur K
Zondag
Area ce
Th oh
Maandag
Ilf.-i i uu;
Jrene
Vj A>i
UU"
Ut:v Sa"
Irene
20.00
UU.
Verg. v. c.
Irene
20.00
ui» r
Aqua f !.un
Irene
20.0b
UU'
],c opl. NT
Arcade
20.00
u
7. ".aver
Chr. Soc Bei
2u <!ii
i.,n
N C r: ij
Chr. Soc. 13el
20 110
uu
r'.'*"» Vb
Chr. Soc. Bel
i!» O"
UIJT
Chr. Soc. Rei.
y 00
UI»"
i s w
Chr. Soc. Bel,
20 UO
uur
O s.v.
Dinsdag
Irene 20.00 uur
Irene 21 UU uur
Irene 20.00 uur
Arcade Ut.30 uur
Arcade 19.3u uur
Arcade 20.00 uur
Arcade 20.00 uur
Chr. Soc. Bel. 13.30 uur
Chr. Soc. Bel. 20.00 uur
Chr. Soc. Be!. 14.00 uur
Chr. Soc. Bel.
10 00—12.00 uur
,7 aar verg. Cnauffeurs Eu. a;
Kerkkoor der N II. Gerr;-.- i: -
Cursus Bloemde uk .ten KNAL
St Eioy
F H.B.O.
Bond van VogeliieEnebbc*
K.S.M. Orpheuc iep
J e u gdtoor. k u n s 111 >o r
Toonkunst koor
Bridgeclub
1 luisv rouw eng} nmastl k
TENTOONSTELLINGEN: Galerie Punt Vier. tot
Hoezen, schilderijen
WEEKFILM:
Passage Theater: .,V:va P.ango", IS j i
Kmdermatmee: .Buster Xealor. :rt i
brokken
broersvest 64-66
schiedam
Zijn vrouw schonk hem twee
zonen, op 24 oktober 17*52
Joachim en op 13 oktober
1735 Hendrikus Hermanus.
Ze zouden beide beroemd
worden: Joachim door zijn
boeken ovr orgelbouw on
orgelspel; Hendrikus Her
manus door de vele voortref
felijke orgels die hij vervaar
digde.
De broers moeten de muzikale
aanleg gemeen hebben gehad.
Vader Hess werd in 1739 poor
ter van Leeuwarden. Nog geen
zeventien jaar oud bespeelde
Joachim daar het orgel van de
Lutherse kerk. En dat met zo
veel vaardigheid, dat hij opvie:
en zo jong als hij was tot orga
nist van de Evangelisch Lu
therse Kerk te Gouda werd be
noemd. Gouda zou de plaats
worden, waar hij met zijn
broer zijn fraaie kerkorgels
br-iwde. Een tijd lang speelde
hij :n Maassluis, maar hij kon
de fraaie klanken van het drie-
kiaviers orgel in de St. Jans-
kerk te Gouda, dat in 1736 was
gebouwd door Moreau uit Rot
terdam, niet vergeten. Na een
jaar, namelijk m 1754, keerde
hij als oi-ganist naar Gouda te
rug. Meer dan een halve eeuw
heeft hij het instrument be
speeld, dat op zijn aanwijzin
gen telkens werd uitgebreid tot
53 stemmen. Menigmaal zal hij
zijn hoorders verbaasd hebbe
door zijn illustraties en imih
ties, zijn fluitconcerten, zanga
ria's, hoornsolo's, vogelzang
en veldmuziek, zijn donder en
zijn tromgeroffel, dat hij wist
te ontlokken aan zijn onvolpre
zen Goudse orgel. Zijn ingeto
gen hoorders waren ondanks
deze nieuwlichterij toch wel
gek op hem. Anders hadden ze
hem niet 20 lang vast gen ouden.
Dan hadden ze hem an 1778 wel
laten gaan, toen hij solliciteer
de naar de functie van organist
en klokkenist in de Dom van
Utrecht.
PREDIKANTSDOCHTER
In geloofszaken was Joachim een
man van strenge opvattingen.
Het is van hem bekend, dat hij
heel zijn leven heeft gezocht
naar een predikant die hem he
lemaal zou voldoen. Overigens
hij heeft wel een predikants*
dochter gevonden, die hem be
haagde. Het was Christina Mul
ler, dochter van de Lutherse
predikant uit Leeuwarden, met
wie hij in 1750 in het hu we lijn
trad. Vijf jaar later stierf zij.
Het kan voor Joachim nauwe
lijks een troost zijn geweest,
dat Gouda hem dat zelfde jaar
officieel als poorter en orgel
bouwer binnen zijn poorten
heeft opgenomen.
Hendrikus Hermanus, zijn jongere
broer, werd daar zijn onaf
scheidelijke partner, ofschoon
veel er op wijst, dat Joachim
de in het land rondreizende ge
vierde orgelspeler is geweest
en Hendrikus de man in de
werkplaats, die de opdrachten
uitvoerde welke Joachim met
zijn gemakkelijker sociale con
tacten wist te verwerven.
Joachim sloot weldra een tweede
huwelijk met Catherma Schou
ten uit Rotterdam en ditmaal
had hij een volledige geestver
wante getroffen, met wie hij
diepzinnige gesprekken kon
voeren over geloofszaken en
zondagsmiddags op bezoek ging
bij gelijkgezinden om naar har
telust over het geloof te praten.
Zo moet hij ook met vrouw en
dochter op bezoek geweest zijn
bij de Hernhutters m Zeist.
Dochter Margaretha ontdekte
er een gelijkgestemde ziel, een
Hernhutter, met wie ze in het
huwelijk trad. Dat was "beslis
send ook voor Joachim. Hij zou
de band met de Hernhutters
nooit meer laten varen.
Onderlussen had de ongetwijfeld
begaafde kleermakerszoon de
pen ter hand genomen om zijn
vele ontmoetingen met orgels
en orgelbouwers op papier te
zetten. Hij begon anno 1764 met
zijn Beschrijving van het
groot en uitmuntend orgel m de
St. Janskerk te Gouda" (ver
moedelijk door hem en broer
Hendrikus gezamenlijk ver
bouwd en verbeterd); daarop
volgde een „Korte en eenvoudi
ge handleyding tot het leren
van 't clavecimbel of orgelspel
(1766)", dat het tot een vijfde
uitgebreide en verbeterde druk
heeft gebracht; dan de „Luis-
DOOR
G. LUTKE MEIJER
ter van het orgel" (1772) en
twee jaar later het beroemde
standaardwerk „Disposition
der Merkwaardigste Kerkorge-
len", Er volgden er nog meer
vóór hij in 1810 als 78-jarige de
neerlegde. Driemaal is hij
le vierde en laatste
«tt In 1734 was hij ge-
tro. de weduwe van. de
gra\ idrik Spilman. Dit
huwe rd ingezegend bij
de He, ln Zeist. Zij was
voor her, v an Jesum
verwobnte Set £ijn vierde
vrouw, Hedwig Sunderström uit
Stockholm, schonk de produk-
tieve organist zowaar nog drie
dochters,
Broeder Hendrikus Hermanus re
pareerde oude orgels en bouw
de in de werkplaats m Gouda
ook nieuwe. Zo maakte hij een
orgel voor de kerk in Willem
stad en voor die in Bodegraven,
voor de Augusteyner Kerk in
Dordrecht en voor Schiedam.
Hij maakte ook een hele serie
huisorgels, waarvan er zeven
werden geleverd aan particulie
ren in Dordrecht, o.a, aan mr.
P. Beelaerts van Blokland. Joa
chim heeft er in zijn boek over
orgels niets dan lovende woor
den voor. Een kerkje in Haas
trecht heeft in 1778 een orgel
van Hendricus Hess gekregen.
Joachim zegt: „het wierd een
schone vertoning boven den
predikstoel". Voorts kwam er
een terecht in Ci net in ge. Een
Hess-orgel belandde ook via
Schiedam in Wüsum m het
Graafschap Ben the ïm.
Het Aula-orgeL werd op 9 septem
ber 1773 ingewijd. Men kan zich
de gestrenge heren van de
Waalse Gemeente voorstellen.
Ze hadden hun zinnen op een
orgel voor de Franse Kerk ge
zet cn gaven eerst een opdracht
aan Godencus van Zeeland m
Rotterdam. Die had om een of
andere reden geen haast. De
ene maand na de andere ver
streek, tot de deftige heren er
genoog van kregen tn de op
dracht introkken. Zo kwam
Hendrikus Hess aan bod. Hij
was binnen zes maanden met
zijn werk gereed. Eerst 121 1786
werd hot St Jacobs Gasthuis
afgebouwd. Hot mooie Hc-sb-or
gel is toen overgejilao 1st naar
de kapel, die we thans in Scbue-
cUtno. 4* Aula noemen.
Om twpe uur. toen meneer Vim
Weideren binnen kwam, zat
Chris alweer achter zijn lesse
naar, had hij zichzelf geker
kerd achter het matglas, maar
toen hij om drie uur naar het
postkantoor in de Plantage ge
stuurd werd om de post te ha
len, voelde hij zich al helemaal
met zijn nieuwe positie ver
zoend Wat was die Plantage
mooi in de nieuwe lente! En
wat was hij een bevoorrechte,
daar te mogen zijn, terwijl zijn
vroegere makkers, de Klus en
Corrie, in dat duffe leslokaal
moesten zitten!
Het denken aan Corrie gaf hem
even een verlangen, om daar
toch ook te mogen zijn, maar
toen hij, met de post in zijn
hand, terugging over West vest
en Nieuwe Haven, langs de
mouterijen, en de branderijen
en het levendige waterbceld,
voelde hij zich één met zijn al-
cohoiomgevmg, voelde bijtte
behoren tot die allen, die in één
grote dienst de ganse stad en
haar bestaan op hun sterke
schouders torsten.
Er was een meisjp van zijn leef
tijd op 't kantoor, Loesje Waal
wijk. Ze was er al meer dan
een jaar, was in haar kantoor
werk geroutineerd, bewoog zich
in een gracieuze zekerheid in
de enge ruimte, waarbinnen
een zestal mensen de dagen
van hun leven ruilden voor het
ruime salaris, d-d de firma
Houtman aan haar personeel
placht uit te keren.
In het begin had re nauwelijks
notitie genomen van de nieuwe
jongste bediende, die huur
werk van vroeger overnam.
Maar omdat zij hem langza
merhand ui dot werk moest in
leiden, kwam ze vanzelf nader
met Chris m aanraking. Eer-t
vond Chris haar wat al tekort
en zakelijk, een echt kanloor-
nuffie, dat met haar te vroeg
opgestoken kastanjebruine hu
ren boven haar leeftijd Uitree-.
Maar na een paar weken was
er enige kameraadschap ge
groeid, enige vertrouwelijkheid
ontstaan, die het dorre doen
achter de lessenaar met een
zucht leven oveistraalde.^ Er.
net was die vertrouwelijkheid,
die haar het recht gaf, op etn
dag te zeggen.
Zeg. Landstra, je moet tn<n
eens een ander boord kopen
Die half hem pjcs zijn geen
smaak meer.
Hij had gebloosd, begon zichzelf
m zijn sjofele ccinfectieideding
voor het eerst goed op te ne
men. En toen hij zijn eerstvol
gende weekgt'id ha cl ontvangen,
waarvan hij twci* kwartjes hou
den mocht, tuog hij naar hit
exquise winkeltje \un Mont-
mon op de Hoogstraat en
kocht duur een boordje naai
zijn ma.it. ILi wu»» de eerste
openbaring van ten nieuwe
geest, uit zn-h over hem gin 1
wat dig mokers, wan: v.m toen
nf was- ei een voortdurende
zelfkritiek op /:jn uiterlijk, ri.e
tot een langzame vermeuwu.g
v.m alles voerde.
Met de twee kwartjes per weck
Leerde hij wonderen doen en ru«
verloop van een goed jaar was
hij een presentabele kantoorbe
diende geworden. Hij droeg
hoge boorden on smaakvolle
dassen, die juffrouw Montfoort
hem mei een gerijpte distinctie
aanprees, had een nieuw con
fectiepak en goede schoenen en
droeg het stijve ronde hoedje,
dut bij zijn. nieuwe stand paste.
Elr begon iets over hem te ko
men, dat hem een jongere edi
tie deed schijnen van de correc
te heer Van. Wel der en. En deze
toonde zich dan ook over de
snelle vorderingen van zijn
jongste bediende dusdanig te
vreden, dat htj hem reeds enke
le maal toestond, mee naar
huis :p wandelen.
In die tijd was het oude leven van
voorheen geheel afgestorven.
Aan Corrie dacht hij met meer
met weemoed zoals m de eerste
dagen toen hij huuL b;j/nn
moest missen. IIii wist, dat ze
nu in de derde klasse zat, dat
ze haar gouden ha.u had opge
stoken, en dat ze een jongeda
me was geworden, die zich niet
meer gemeenzaam ophield met
zonen van brandersknechts, Hij
wist ook, dat algemeen werd
aangenomen, dat ze zich met
de Klim zouden verloven zodra
ze beiden hun onderwijzersexa
men zouden hebben gedaan.
Maar het deerde hern met Die
oude periode van n:.a leven was
afgesloten: nu was hij op weg
om een ze «ere betekenis te
krijgen m het mgewixkelde we
reldje van de j ene verindus trie
dat hen allen arbeiden en leven
liet, ook hen, die aan de zelf
kant van dat wereidje naar bel
verkrijgen van geestelijke
■.vaarden streefden.
De cru ge band met die afgesloten,
periode bleef .lan Verbiest, zijn
grote i nend van vroeger. Vaak
uren lang dwaalden ze 's
avonds door de Schiedamse
f-truien, pratend ovei de indu
strie, waarin ze- beiden hun ei
gen plaats gevonden hadden.
De jeneverlucht, die uit de kle
ren vfin -Jan Verbiest opsteeg,
rook Chris met meer: het was
do iuent van het leven, wuarin
hij zelf ademde en groeide, het
was de lucnt van de nieuwe
sfot'iwaarin h>i nu volledig
v.b opger.0men
De vijuiU-Lscfiup u:i Willem had
zich verdiept, woelde met meer
op tn razende uitvallen, maar
bag verscholen m de minachten
de blikken, waarmede inj Chris
van zijn hoed tot znn schoenen
kon opnemen, als deze gereed
stond om naar buiten te gaan.
Misselijke fat, "bromde hij
dan wel als Chris langs het
bleekveld liep, Mn ar moeder
Landstra, mnrrltjit verrukt
over haar heer-zoon, cl cm pk* cie
opmerking dar iet een. vergoe
lijkend.
Nou ja, laat 'rn zijn gang
gaar,, hij verdient 't zelf
Grozig."ieid van je, moeder,
anders nik.-., zei Willem dun
en daarmee Lep het gesprek
meestal af.
Chris begon ook meer op zijn taal
U' lerten" dar rauwe iJcmedam*
wa> gmtl voor weifdn en de
wijven uit het hofje. In het be
gin leek het wat gemaakt als
hij de uitspraak van de woor
den. van meneer Van Weideren
imiteerde o£ de smijdige taal
van Loesje Waalwijk. Maar
langzamerhand kwam zijn uit
spraak toch in een natuurlijke
overeenstemming met zijn
gladde boorden en de vouw m
zijn broek, werd zijn verschij
ning iets compleets, langzamer
hand groeide hij naar het rmd-
denplan van zijn chef, schiep
hij zichzelf een ander levensni
veau, waarop de zoon van de
suffe brandersknecht Landstra
naar zijn. afkomst met paste.
Het duurde nóg een jaar cn loon
noemde Loe-je Waalwijk hem
Chris en hij haar Loc*]?. En
omdat Loesje en haar Familie
stamden van het middenplan,
betekende deze gemeenzaam
heid een nieuwe verbroedering
met de hogere sfeer, waar.n
Chris Landstra, do kantoorbe
diende van Houtman Co
nomisch om tc iprmgcr.. stee;
goed vuur de dag te kom er. v
ttU.jd nou geld over tc hou.b
Loesje Waaiwijr: wc ndo in u<
Boxer»:raat, haar adti
ambtenaar op hot VLaiinuii. j
gauw had Chri;-. gepoogd om
haar bijzijn een vergoeding
vinden voor hei germs van C>>
rit-, maar 7,1 h„id zit 11 rj„c
naakbaar getoond, duiden ja
ten voelen v/elk een uManu ,n
beiden scneiddt*. Maar toon d
uf.stand met de djg kleiner v
gon te worden on Chn. uitoi. j.
gmg lijken. 01) ecu lor.gen .1
haar eigen krrng. weid zo tot
scmeteiijkor, !:rt zo toe. dat u
met lunD' .net ;.t.r
[loaiH j; jLi; 'D> VA ^1. i V.. -,lui-
j~c rieJ..jr En 'O' p r|t- ui
w,i - in ht j 4v
mr-n v,11" fiK.i i.' - j. r - .1
Wrj-i Cnris tn* du.:i .(ïrï.-i. 11. v
lir-i a('V-o::;*n ua ,:i,
van Int kantten 1 ..t b«- i
straat i'^p r.i d. V- 0.: 1.
:iéu.r w..chttc- t -r.'oi t
zajn a:r>ud w..u v
zichzelf in een snelle evnlutie
had weten te dringen.
Zelfs zijn spraakgebrek, het groie
si rui kei blok van zijn jor.gi 1
ien, werd minder hiruJeiafi\,
verhoogde soms not jen>" cin
zijn spreken, De immer tuiten
de mond misstond dar: m< t, lu*t
gemakkelijker de bedwongen
woordjes door dan dt rauwe
klanken van de altijd sen reeu
wende Schiedamse Jt-ugd. H.j
sprak nu ook de ,,h" ua wa<u
die behoorde en plaatste ha.j.
niet meei' voor de open z.bnki'i--.
zou is het het grauw deed. m t
Schiedamse grauw, wuaitu-sM ri
hij Wéi3 opgegloeid
Oor had hij zich ueleefde om
ga r.gs vormen t ig' n g». 1 na«s k'
o v e r d r e v ene r nan die a n nu
neer Van Wel deren, die c* n
man. van ju ren 111 van gewir r.t
was gcwoiden A1-. hij voor ie
mand de deur opende m"t een
licnte buiging, dan mj--e d,<i
buiging haar natuurlijke giatu
en aL hij meneer Van WelUe-
ren bij het aantrekken van zipi
jas hielp of Loesje met het ?ion
trekken van haaz mantel, dan
hadden zijn bewegingen ris el de
soepelheid van een a.mgebos 1
charme, maar i^ken. ze af gekt -
ken van een kapper of een fce.-
ner.
Zijn salaris was inmiddels vei-
dubbeld geworden cn het dee
dat hij voor zich/Hf inocni oor
den. verdrievoudigd. En omdat
hij irt zijn oude levenskring ge
leerd had. ook do v/aardt» vari
een cc r.t U: kennen, wist ntj me»
zijn bcacneiden midddc-r. c co
tie avond
CUl -.u-
had ie
«ider r.f
gevraagd,
i.-t bc
dan nu j
lijir, e-11
uitsU kend
.Je ontii
talen, je
iel', ei a'
handebrCi
■renen
rial li net v.nt iom
hn- sJi>'A
e f r. - r
der ever.
cljr- tn 11
le-gold Lr-
bf L j b.1
van Cnn.i
'-u lam
Chri:, L.
^d-s'tï 1 1
i' ee; hng
d
ij'RAf f. cn .2 if t
- r hor.ll'iz i
:..j niet rn
1 i re"" -
rnendf ->
!l-J(rlmi«t
zith d'jhf
t ei m r.
hr>: tr. i'J 1
tïl 1 ft'. Z1
uoor z 1 ;n
.ifieru.
w«- Aij ce
Ij Jili if 1
tl. i.urs j
-iCi <JÏ Gil
detri n.id!
/.jil
nu ar zijn
jrn-tU' ma
ca tie iV't v;c
-.tudi-rtt, ik" a. r
Zijn ucnagen ur-
<lc boeker, in /u
.nU'ATf-iïle v:
ven-.gen•■Ier w.
z.c ii f.< d
men. X\ wh
'Ai 'f
deirnaiigé ic-« 11
g i.1 al1
u< norma i\< as
ih
vergiste e j r.
l 'ij) e Du.'
iemtEsicj. o
t 1 rie w 'j<.j u1
tiic- de d.'.ef 1
egf ki gJ.
'r<:; met 'n_i
ij. i
zijn mrrnwii.i.
Pj-,L' r ..m
journ. cl, kw 1.
rn hij n.r.im
uehtci net or.r
ici-ihud ta_.-
imp-arLi.f. «n 1
j e. defir-..
kc-rde h.j (fi
Lr,gel- ,pr..lc>
flat lil 'JjU vet f.
i'pq.'. r I
dei deed v ',0,
Ja Lr v
de kaal'.vc ii<c-r
';:j Mnu
-Maar /.jr. met
-1.1. J :l
de-In 1 hngep
"P. VO.l'len i,i
1. "it b'1' J1
n A..11:
■ni dü gi.tn. i'
waarmede li-i
>-:n <-".*nhci.3
w-v te vei goe
b ten. ir. po-
der. ie'...- 'jvcr i
e i.i"flli i1 ViiJi
geniRzkel'j! .i".
z.t.n te bewcgrTi
1 w,
Ui'dt tif rvo
