Jan Anderson
wil rages en
vuilnisbakken voorblijven.
i
w -
mmt
ml
mm
Vogelshow in Arcade
JNfieuwlancT ruilt
en klaverjast
imU0: b
i
w
Van rariteit naar kunst-collectie S
H
m
1
A
VUILNISBAKKEN
door
Andries
Ratema
AFREAGEREN
GERINGE KENNIS
VERHALEN
RESTAUREERT ZELF
uren
UNIEK
197! scHIEDAMSCHE COURANT ZATERDAG 27 NOVEMBER 1971
Nieo.
n Slin-
705300.
ilttdn
'el
maai-
astraal
ast, te-
deders,
elefoon
slefooo
81a,
tele
lerkid
bcdry-
hliis
at Je
ing.shii
tel.»
ittinx'
.54, ie
rschie
Dienst.
ieders,
tele-
water
tele
tst, P,
defooa'
eheer.
ïcluse,
Oos-;
i, pro:
zeef-'
g mei:
a. Ex-
[ankes
positie
Mistel-
in de
mber.
53 ,te-
i van.
ie da-
en 's
r. Tot
Jap-
inder.
seem-
n 2-5,
t halt
en 's
Vlaardingen „Je moet eens even op Jan z'n kamer gaan kij
ken. Hij heeft weer wat gevonden". Zo werd het een twintig
jaar geleden in huize Anderson gezegd en zo zou het nu nog
kunnen klinken, ware het niet dat de heer J. Anderson (ad
junct-directeur van een parfumerie-filiaalbedrijf) het sta
dium van „vinden" grotendeels te boven is.
Hij heeft inmiddels zoveel gevonden, dat hij ruilpartner kan
zijn van grote verzamelaars en zelfs musea. Hij completeert
officiële tentoonstellingen. Hij leent spullen uit voor het in
richten van bijzondere etalages. Hij draagt documentatie aan
voor dissertaties en hij helpt bij het opzoeken van feiten uit
het verleden. En dit alles op de meest uiteenlopende gebie
den. Er zijn namelijk slechts twee dingen met grote zeker
heid te zeggen over zijn verzameling: hij heeft rijp en groen
door elkaar en voorts ontbreekt er elke lijn aan.
f ;,V'; s
Punt één vindt hij niet zo be
langrijk, omdat over tien
jaar rijp Is, wat nu nog
groen wordt gevonden. Punt
twee weet hij te bagatellise
ren door duidelijk te maken
hoe van het een het ander
kwam. En dat laatste is voor
hem aanleiding om wat
meer nog dan voorheen naar
huiten te treden. Van het
één moet nog steeds het an
der komen. Verzamelaars en
mensen die denken dat ze
iets aan te bieden hébben,
moeten hem kennen en be
naderen. Hij moet de vuil
nisbak vóór blijven. En als
het kan ook alle verzamelra-
ges, die steeds wijder om
zich heengri jpen.
«Mijn interesse voor geschiede
nis is eigenlijk door de hunne-
bedden gewekt. Ik heb in mijn
Jeugd in Drenthe gewoond. Het
verschil tussen andere mensen
en mij is eigenlijk alleen dat zij
op twaalfjarige leeftijd de
meeste jeugdherinneringen op"
ruimen. En ik heb alles be
waard."
Steeds als er 'een bepaald onder
deel van de verzameling op een
collectie ging lijken, spande hij
zich in deze compleet te ma
ken. Vakanties werden eraan
besteed. Er werd met de verza
meling gewerkt", zodat ande
re geïnteresseerden er op af
kwamen. „Ik heb in mijn leven
ai tientallen exposities gehad.
De meeste met de oorlogsspul
len die ik heb".
En daarmee zijn we bij een vol
gend punt. dat hij op zijn pro
gramma heeft staan. „Ik heb
met die dingen uit de tweede
wereldoorlog nogal wat bekend
heid gekregen. Ik wil echter
graag van die image af. Ik heb
namelijk ooknog kinderspeel
goed, boerengereedschap, oude
brilletjes. prentbriefkaarten,
antiek, munten en-klederdrach
ten en een bibliotheek met in
totaal 2500 nummeY^V^gr Ne
derland. geografisch, plaatsbe
schrijvend en volkenkundig.
Het zou best een kunnen gebeuren
dat ik mijn oorlogsspullen
aan iemand anders of een
museum overdoe om in ruil
daarvoor dingen te krijgen die
ttijn andere verzamelingen
completeren. Ik zou namelijk,
best eens een stijlkamer willen
mrichten, maar ik heb er de
ruimte niet voor. Een aantal
van mijn kostuums heb ik uit
geleend aan het Vlaardingse
Visserij museum. Dan gebeurt
er tenminste iets mee."
^6 heer Anderson heeft een ster
ke zuigpomp gezet op het ge
bied van Rotterdam en naaste
omgeving. ..In alle vuilnisbak
ken wordt voor mij gezocht. Ik
Heb een aantal rommel boeren
up de zaterdagmarkt in Rotter
dam die dingen voor mii apart
Houden. Dat doen veel anti
quairs ook. Je ziet ons om half
acht al op die markt schuimen.
Dan vind je nog echt waarde
volle dingen. Als de zogenaam
de liefhebbers eindelijk om half
tien arriveren, zijn wij al ver
trokken".
Het is voor de heer Anderson een
kwestie van rages vóór blijven.
Bewust enigszins overdrijvend
stelt hij: „In de laatste tien
iaar is iedereen zo'n twintig
keer verhuisd. Vooral in de mo
derne flats wordt niets meer
bewaard. Er is geen ruimte
meer voor. Toch zie je een dui
delijk groeiende interesse voor
verzamelen. Antiek doet het
goed. Bodemvondsten zijn
,,in". Munten kun je in elke an
tiekwinkel naast oude brilletjes
zien liggen. Ik doe al vijf jaar
niets meer aan munten, omdat
ze veel te duur zijn geworden.
Zou ik daar mee doorgaan, dan
zou ik zoveel andere dingen
niet kunnen doen
De heer Anderson heeft vijftien
verzamelpoten om op te staan.
Kan hij met één van die poten
een bepaalde rage niet voorblij
ven, dan hakt hij de poot af. Hij
besteedt veel geld aan het be
waren. Bijna net zoveel als
aan het aankopen.
Inmiddels enkele duizenden gul
dens, ..Als ik morgen geen geld
meer zou hebben, dan kan ik
altijd nog een poos doorgaan
met ruilen. Ik heb namelijk vrij
veel dubbel."
De heer Anderson heeft in zijn
zaken honderd man personeel.
Hij zegt in zijn hobby de span
ningen die het bedrijfsleven
hem bezorgt af te reageren.
Zijn vrouw laat een lange stilte
van nadenken vallen als haar
wordt gevraagd of zij ook ge
niet van de hobby van haar
man. Nee. eigenlijk niet. Ik
vind het wel eens ongezellig als
hij zo in de boeken zit of veel
weg is. Maar als ik dan een an
dere man met een krantje bij
de televisie zie zitten, dan vind
ik dat vaak wel een beetje zie
lig". Haar man herinnert haar
er nog aan. dat ze hem wel al
tijd helpt bij het opknappen van
aangeworven kledingstukken.
Zij stelt daar tegenover dat ze
nergens anders aan durft te ko
men uit anest iets te vernielen.
„Ik stof maar zo'n beetje en
doe er verder niks aan".
en ging dan gericht verzame
len. Ook de boeken zelf vormen
daardoor een uitgebreide col
lectie en wie dus geïnteresseerd
is. zal zichzelf binnen de kort
ste keren terug vinden met
oude prentenboeken in de hand,
kranten uit de zeventiende
eeuw, leesboekjes voor de
jeugd uit de vorige eeuw. oude
brieven enz.
„Ik zit zelf elke nacht van elf tot
half één met de vingers in mijn
oren te lezen en nog heb ik her
haaldelijk een achterstand.
Door die achterstand ben ik er
nooit toe gekomen alles syste
matisch in te schrijven. Ik weet
zelf waar ik alles vinden kan,
maar als ik dood ben. wordt het
voor anderen een moeilijke
2aak. Ik reken er daarom maar
op dat ik daar in mijn pensioen
tijd gelegenheid voor krijg".
„Tot zo lang kan de zaak ook nog
niet verzekerd worden. De ver
zekeringsmaatschappij stelt de
eis dat ik een catalogus overleg
met alle nummers, omschrij
vingen en waarde-aanduidin-
gen. Daar kom ik gewoon niet
aan toe. Als ik wat uitleen, dan
stel ik wel de eis dat de lener
het verzekert, maar bjj mij
thuis is dat niet het geval".
De heer Anderson noemt dat
noodgedwongen het risico van
het vak. Hij laat doorscheme
ren dat niet alle conservators
van musea die hij kent. dit on
derschrijven. Ze zijn wel eens
bij hem thuis geweest om boe
ken weg te halen, waar hij geen
rechten op mocht laten gelden.
Hij geeft hen gelijk, maar te
kent er wel bij aan, dat hij die
boeken toch maar heeft gered
voor het nageslacht. Als hij de
waarde niet had onderkend,
wat zou er dan van geworden
zijn?
„Ze slaan mijn kennis niet erg
hoog aan", bekent de heer An
derson zonder met de ogen te
knipperen. „Ze hebben gelijk.
Collectie brilmonturen.
Ik kan niet alles wat ik verza
mel in mijn hoofd hebben. Ik
weet waar ik het vinden kan. Ik
val erg vaak terug op officiële
instanties, die het meestal leuk
vinden om mij een stuk verder
te helpen. Ik weet maar een
heel klein beetje van heel veel
dingen".
De heer Anderson geeft toe dat
hij niet al te eerbiedig praat
over de unieke zaken die hij op
zolder heeft. Er moet mee ge
werkt worden, vindt hij. Hij
leent ze gratis uit. Ze zijn er
voor het gebruik en hij zou het
zonde vinden als ze ergens in
een kluis terecht zouden ko
men. Hij constateert trouwens
dat de musea zelf ook steeds
meer een dergelijke politiek
volgen. Toch vraagt hij ziert
wel eens af of enkele van zijn
bezittingen wel bij een particu
lier thuis horen. Hij neigt ertoe
over deze dingen later aan mu
sea te vermaken. Eerst wil hij
er echter zelf nog van genieten.
Bij elke stop die hij op zijn zolder
aan de Kethehveg aflegt, weet
hii een verhaal te verteilen. ,.Ik
verzamel plaatselijke kranten
en losse berichten over Vlaar
dingen. Die bewaar ik. Later is
dat vast en zeker waardevol.
Nu al vallen er soms raadsle
den op mij terug voor bepaalde
gegevensIk heb pijpen er»
pijpekopnen. Kijk, je kunt aan
de merkjes zien wie ze ge
maakt heeft en hoe ze dus ziin.
Daar heb je boeken over.. Als
ie* bijvoorbeeld een boek over
Leiden hebt en ie kunt een ka
lender met oude Leidse prent
jes krijgen, dan verzamel jo
die uiteraard ook. Dat is een
gratis aanwinst. (Het woord
..uiteraard" in de voorgaande
opmerking kan hij slechts op
zijn zolder gebruiken. Voor an
dere mensen is het helemaal
niet vanzelfsprekend).
Ik doe ook nog v/el eens wat aan
de geschiedenis van het ver
voer. Ik heb afbeeldingen van
oude trams en treintjes... Ik
doe iets aan moderne schilder
kunst van na 1920. Laatst hielp
ik iemand aan documentatie
voor een scriptie die mij vertel
de dat ik hier méér heb dan zij
op hun hele kweekschool.. Ik
heb dit kogelflesje van 'n draS-
lincmachïnist gekocht voor
vijf gulden. Kogelflesjes zijn nu
al moeilijk te vinden. Dat
wordt dus een leuk verzamelob
ject., Dat zijn scherven van
4000 en 2500 jaar oud. Ze zaten
in de Vlaardingse bodem.
Ik doe veel aan de oudheid van
Vlaardingen. Voor de tentoon
stelling Ambachten rond de
Oude Haven, heb ik veel mate
riaal geleverd.. Voor een musi
cal over zevenhonderd jaar
Vlaardingen die ze in 1973 wil
len opvoeren, ben ik nu reeds
gegevens bij elkaar aan het
zoeken. Die gaan dan naar de
tekstschrijver toe.. Ik heb in
middels 2000 prentbriefkaarten
over oud Vlaardingen.. Ik heb
nogal wat over de visserij.. On
der glas liggen heel wat ge.
bruiksvoorwerpen van vroeger.
Pijpen, kettingen, eau de colog-
ne-flesjes. snuifdozen, peper
muntdoosjes voor in de kerk,
breipennen, tondeldoosies...
„Ik restaureer nogal veel zelf",
vertelt de heer Anderson. Hij
heeft daar wat over gelezen en
bovendien wijst de weg zich
Jan Anderson.
vaak vanzelf, vindt hij. Hij
toont enkele kranten uit 1799,
ccn Bataafse Courant uit tic
Franse periode, de Gazet van
Amsterdam van 30 maart 1673,
een notariële acte uit 1724
Waarin de inhoud van de lin
nenkast van een overledene is
beschreven. Op de vraag hoe
bij de juiste temperatuur en
vochtigheidsgraad voor deze
unieke papieren hanhaaft, zegt
pij nogal lakoniek: „Ik stook
om de andere dag tic gashaard
en verder kun je gemakkelijk
aan DaPief zien of het te droog
wordt en gaat breken".
Enkele malen per week heeft hij
bezoekers op zolder dje drinr
grasduinen. Elke avond bergt
bij nieuwe aanwinsten op, dto
eorst moeten worden gedeter
mineerd of gelezen. Hij houdt
lezingen over de geschiedenis
van Vlaardingen voor plaatse
lijke jeugd verenigingen. Hij
beeft nazoekingen gedaan voor
een schrijver over de geuzen
(verzetsmensen) in Vlaardin
gen. ïlij heeft een lijst met
veertig narncn gemaakt en uit
gezocht of de personen interes
sante dingen zouden kunnen
vertellen voor 't boek. Hij leent
onderscheidingstekenen uit
voor toneelstukken. Pas nog
beeft een ijzeren kruis van hem
3-30 voorstellingen van de To
neelgroep Theater meebeleefd.
Er zijn zelfs bezittingen van
bem oP weg naar een tentoon
stelling in een kibboets in Is
raël. Het is een collectie Joodse
brieven. En tenslotte heeft hij
de gegevens aangedragen voor
de samenspraak van Thomas-
vaer en Pieternel op de „Brui
loft van Kloris en Roosje" na
de opvoering van de Gijsbreght
van AernsteL in de Stadsgehoor
zaal enkele jaren geleden.
Eren kun je met de heer Ander
son doorpraten over znn hobby.
Jaren zou ie kunnen doorbren
gen op ziin zolder als ie zou
willen lezen wat hij heeft verza
meld. Een eerste blik m enkele
bladzijden is voor de echte lief
hebber vaak funest voor diens
vrije (iid in de komende uren.
Eén zo'n blik op een voorpagi
na van een oud schoolboek wil
ik u toch gunnen, m de overtui
ging dat de heer Anderson u en
mij toch dertig jaar vóóriigt,
een feit dat een zekere rust en
enige afstand geeft.
Op die eerste bladzijde staat met
fraaie vorige eeuwse letters
Het nuttzfle prentenboek, waarin
de spelende jeugd door fraaie
platen, bijschriften en onder
houdende vertellingen geleid
tvordt tot opmerken en naden
ken ovCr allerlei dingen uit het
dierenrijk, de plantenwereld,
dc delf stoffelijk- en de bewerk
tuigde natuur. Hoe de men-
scliCn alles tot hun nut, gemak
e.n voordeel weten aan te toen-
den-...
Haar angst is niet helemaal onge
grond. want haar man heeft in
middels heel wat unieke en
daardoor vaak al kostbare din
gen in zijn bezit gekregen.
Meestal verzamelde hij luk
raak, ontdekte vervolgens dat
hij op een bepaald gebied iets
aardigs bijeen had gebracht,
las er dan enkele boeken over
Schiedam De afdeling Schiedam van de Nederlandse Bond
van Vogelliefhebbers heeft voor de jaarlijkse onderlinge
wedstrijd in gebouw Arcade een attractieve vogelshow inge
richt. Tot en met zondagavond is deze expositie te zien.
De afdclingsleden zijn vooral ge
specialiseerd In het fokken van
kleurkanarles, hetgeen blijkt
uit de collectie van ongeveer
vierhonderd vogels, ingedeeld
in meer dan vijftig klcurvarie-
teiten. Ook enkele uit Engeland
stammende Vorm- en Postuur
kanaries zijn te bewonderen,
onder andere de Lizard, de
Gloster en de Kuifkanarie.
Minder In aantal zijn dc tropische
en sub-tropischc vogels, die on
dergebracht zijn in een vlucht-
kooi en in verlichte vitrines.
Voorts is er een fraaie selectie
die is samengesteld uit zaad-,
insecten- en fruit-ctendc vogels.
Van laatstgenoemde zijn enkele
spreeuwachligen aanwezig, zo-
ais de Glanssprecuw en de Koe-
spreeuw.
Ook zijn er Goulds Amedines,
Kardinalen, Wevers, Tangaras,
Mexicaanse Pestvogels, Gras
parkieten, Papegaaitjes en een
Rotsmus.
Tot de kampioenen van het jaar
zijn door dc keurmeesters uit
geroepen: Klcurkanarics, gene
raal: M. Spicrings met Brons
Ivoor, eigen kweek 1971, 90 pun
ten. Mooiste kanarie, kweek
1970, G. Droge met Oranje
Roocl Pastel ivoor, 88 punten.
Het algemeen klassement: 1. AL
Spicrings, 2. J. Feelders; 3. II.
J. Veerkamp.
Kampioen zaadeters: l, Bioch
met Itijstvogel, wit, 88 punten.
Kampioen Insecten- en Vruch
teneters: -C. van Vcssum, 8D
punten.
De prijzen worden uitgereikt tij
dens een op 17 december te
houden feestavond in Arcade.
Schiedam De Wijkvereniging
Nieuwland houdt woensdag 3
december een ruilbeurs voor
verzamelaars in het wijkcen
trum aan het Dr. Wibautplein.
r kunnen postzegels worden
geruild, sigarenbandjes, mun
ten, maar ook speldjes, ludifer-
merken en plaatjes van vogels
met hun verzameling vanaf zes-
en vissen, Dc kinderen kunnen
uur terecht, de ouderen vanai'
half aeht. De kosten zijn een
kwartje per persoon.
Saterdag 18 december houdt de
wijkvereniging het traditionele
Klaverjas Kerst-coneours. De
intekenprijs is 1,50 per per
soon. Deelnemers kunnen zich
als koppd. maar' ook ais enke
ling laten inschrijven.
Dc organisatoren verzoeken be
langstellenden voor dit con
cours zich zo snel mogelijk aan
te melden bij ccn van de vol
gende adressen: P. B. Brand,
Dr. Wibautstraat 29: A. Witsel,
Van Oldenbarncvcltstraai 2; dc
beer A- Giescn, De Wildcstraat
9 en bij mevrouw Beljaars, Dr.
do Viss-ersttaat 22.
Het concours wordt gehouden in
het wijkcentrum en begint om
twee uur. 1
