KIKVORSMANNEN LIJKEN OP ASTRONAUTEN:
DUIKERS TREFFEN
VOORBEREIDINGEN
VOOR AFDALING
TOT 300 METER
h
- m
Frame duikers
maken afdalingen
ah zomerse
wandelingetjes
Jeugdraad
behandelt
I
v-.i!
begroting
voor '73
wm
I i
j
Si
2ÜH
NACHTBRAKEN
Sociëteiten
agenda
SCHIEDAMSCHE COURANT ZATERDAG 13 MEI 1972
3
Schiedam Op het boor-
schip ..De Pelican", Lig-
gend bij de werf Gusto in
Schiedam, worden voorbe-
reidingen voor een maan
landing getroffen zal een
achteloze toeschouwer zeg
gen. Echter, bij nader on
derzoek blijkt dat Franse
duikers de laatste hand
leggen aan een zeer bij
zondere duikerklok: de
klok, die plaats biedt aan
drie personen, is de eerste
ter wereld, die niet door
kabels vanuit het moeder
schip bestuurd wordt,
maar door propellertjes.
Net als bij een maanlanding
moet de cabine, in dit ge
val geen Apolto-cabine,
maar een duikcabine, tot
in de puntjes in orde zijn,
de flessen zuurstof, helium
en stikstof worden gecon
troleerd en de meters en
sluitingen afgesteld voor
een duik van ten minste
120 meter (de klok kan een
diepte van 300 meter be
reiken). Tijdens de duik
blijft, weer net als bij een
maanlanding, één man in
de cabine, twee anderen
verlaten de klok en ver
richten onderzoekingen op
de zeebodem.
Net als na een maandlanding
worden de duikers op een
schip opgevangen en moe
ten zij na terugkomst enke
le dagen medisch onder
zocht worden en in quaran
taine blijven in de deeom-
pressietank. Zij moeten ten
minste drie dagen in zo'n
tank verblijven. Net als de
astronauten moeten de dui
kers over een uitstekende
fysieke en mentale conditie
beschikken. Het belang
rijkste zichtbare verschil
met een maanlanding is,
dat deze landing niet op
een planeet ergens in het
oneindige heelal wordt uit
gevoerd, maar op de mys
terieuze zeebodem van on
ze eigen planeet.
George Baurens voor de decompressie tank.
meter lang en daarna nog één
(gesloten) luik. Baurens ech
ter, laat alles zien. Hij opent
het tweede luik. De bezoeker
ziet dan een twintig meter be
neden hem vies, zwart, klot
send water, de voeten kunnen
nog slechts op een richel van
15 centimeter steunen, on
danks het angstzweet in be
zoekershanden, dartelt Bau
rens met groot gemak in de
sluis en door de cabine.
Men moet er niet aan denken
dat één man 300 meter onder
de waterspiegel 211, terwijl
zijn voeten steun zoeken, en
minder dan een meter onder
hem het water tegen de rand
klotst, zelf zit hij in een lucht
bel.
DECOMPRESSIE
ZIEKTE
Alhoewel de temperatuur boven
water lekker kan zijn. De be
manning kan lekker zitten
2onnen en bruin worden, de
temperatuur onder water is
en blijft ijzig koud. Op een
diepte van 120 meter in de
Noordzee bedraegt de tempe
ratuur circa 2 graden, in de
Middellandse zee bedraagt de
temperatuur op een diepte
van 300 meter 3 4 graden.
In het midden van een van de
merkwaardigste boorschepen
ooit gebouwd, de Pélican.
hangt de klok schommelend
aan één enkele, maar wel ste
vige kabel, boven zwart, glim
mend water. Op het platform
eróm heen, manoeuvreren en
balanceren Franse duikers
van de Franse maatschappij
Comex.
CHEF
Hun chef is George Baurens,
driest, ervaren, enigszins on
verschillig en over een duik
van 300 meter pratend alsof
hij op een mooie zondag een
wandelingetje maakt. Hij legt
op een boeiende manier en vol
Franse verve uit hoe de klok
werkt en hoe de duikers wer
ken.
«De klok wordt door het gat In
bet schip naar beneden gela
ten en komt zo onder het
schip te hangen naast de boor.
Om de cabine in een juiste po
sitie te brengen zijn er de mo
toren die boven op de klok ge
monteerd zijn. Dit is de eerste
klok ter wereld die zonder be
geleidende kabels in een goe
de positie gebracht wordt. Sa
men met die kabel is er een
elektrische kabel die alleen
voor de stroom zorgt en dus
voor het licht in de cabine,
voor de lampen die aan de
buitenkant van de klok beves
tigd zijn en die er ook voor
zorgt dat de televisiecamera's
werken en dat deze ook ver
draaid kunnen worden".
feaurens vertelt verder over het
neerlaten van de klok zelf en
hij legt uit dat tijdens het dui
ken de druk in de cabine de
zelfde moet zijn als de druk
buiten. Is men bijvoorbeeld op
200 meter diepte dan moet de
druk 20 atmosfeer zijn, op 300
meter 30 atmosfeer. Ondanks
deze hoge druk moet er toch
redelijk gewerkt worden.
Aangezien dp druk binnen en
buiten de klok hetzelfde is. zit
ten de flutkers als het ware in
een luchtbel. Vla een sluis, die
eerst ook op druk moet wor
den gebracht, verlaten de
kikvors mannen de klok. Het
luik blijft dan gedurende.de
duik openstaan. De duikers
verlaten de cabine zonder
zuurstoffiessen, maar in het
bezit van een helm en een dui-
kersbril. Zij hebben echter
een mondstuk met een lijn,
deze lijn is in de klok beves
tigd en staat in verbinding
met een van de zuurstoffies
sen aan de buitenkant van de
cabine. Tevens hebben zij een
kabel bi] zich voor de commu
nicatie.
Hebben de twee duikers de klok
verlaten., dan kan men boven,
op de Pélican, toch alle bewe
gingen volgen via televisieca
mera's in een speciale ont
vangkamer. De duikers krij
gen hun opdrachten via de ka
bel, van boven. De man in de
klok en de duikers buiten de
cabine staan in voortdurend
contact met de man(nen) bo
ven op het schip. In de meeste
gevallen is dit George Bau
rens.
DÏEPTE
De klok is bedoeld voor het assi
steren bij boringen. De Péli
can gaat boringen uitvoeren
in de Noordzee en naderhand
in de Middellandse zee. In de
Noordzee worden boringen ge
daan op een diepte van 120
meter, in de Middellandse zee
op een diepte van 309 meter.
De blok moet om de boor heen
manoeuvreren en de duikers
moeten tijdens een boring
controleren of alles naar wens
verloopt, het is beslist geen
toeristisch duiken wat deze
Fransen doen. Het is hun vak
en zij trachten dit zo laconiek
mogelijk te doen, ondanks alle
gevaren die eraan verbonden
zijn. Op de vraag of hun werk
overeenkomt met de onder
zoekingen van de Fransman
Cousteau, barst Baurens in la
chen uit: „Dat is alleen nog
maar voor toeristen"» ver
klaart hij zijn gelach.
Gedurende de werkzaamheden
ou volte zee van de Pélican
7ijn er steeds zes a acht dui
kers aan boord, drie hebbers
steeds vrij, men werkt met
wisseldiensten.
RUIMTE
In de Pélican, ergens tussen het
dek en de bodem van het
schip hangt de klok, nu nog
als 'n dood ding. wat verloren
tussen het flitsende lasgeweld,
het bedrijvige gesjouw van
stalen balken en het drukke
ge verf. Bij een kijkje in de
klok en in de decompressor-
tank vraagt men zich af hoe
'n normaal iemand het ten
minste 3 dagen in zulke klei
ne ruimtes kan uithouden. Bo
vendien blijkt, bij navraag by
Baurens, dat de duikers niet
mogen, roken en geen alcohol
mogen drinken in de klok of
in de decompressor-tank. ,,Ze
zitten dan maar wat te lezen of
een spelletje te spelen", ver
telt hij alsof iedereen dage
lijks zit bij te komen van een
spectaculaire duik.
Toch verklaart hij ook dat een
duiker, buiten een uitermate
goede conditie, over een be
paalde lichaamslengte moet
beschikken. Hij mag beslist
niet te lang zijn. Toen een be
geleidend personeelslid yan
Gusto uit nieuwsgierigheid via
de decompressortank in de
klok wilde klimmen, bleef hij
halverwege tank-klok steken
en kon pas na enkele minu
ten, rood en bezweet, uit zijn
benarde positie bevrijd wor
den. Zijn nieuwsgierigheid kon
niet bevredigd worden.
Echter, in de duikerklok is het
voor een nieuwsgierige be
langstellenden ook niet atles.
Zittend op een van de drie
kleine, smalle, ogenschijnlijk
niet erg stevige, hangstoel-
tjes, is het niet zo prettig toe
ven. Vooral niet wanneer Bau
rens eventjes daadwerkelijk
demonstreert hoe de duikers
de cabine moeten verlaten.
Hij doet het eerste luik open,
men ziet de sluis, anderhalve
door
Bernadette
Elias
De duikerklok is dan ook ver
warmd tot een temperatuur
van 30 graden, iets om te zwe
ten in gewone omstandighe
den, maar op een dergelijke
diepte Is dit gewoon nodig. De
duikers hebben dan ook ver
warmde pakken.
Als eerste trekken ze een soort
zijden overall aan. Het onder
goed eigenlijk, daarover past
een linnen pak dat ver
warmd is en als laatste trek
ken zij een rubber-plastic
pak aan, dat geen water door
laat. Men zou kunnen zeggen
dat dit weer lijkt op de pak
ken. die de astronauten dra
gen.
De duikers moeten een onver
vaarde avonturiers- en pio
niersgeesthebben. Er dreigen
niet alleen de gevaren van on
bekende obstakels en ge
vaarlijke vissen, het naar bo
ven. komen is voor een duiker
het meest riskante.
Onder water kon er nog wat be
reikt worden met lampen, ech
ter, is het zanderig op de bo-
De duikerklok op het droge.
dem, dan bereikt men hier
ook niets mee. Door alle klei
ne stofdeeltjes wordt het licht
van de lampen weerkaatst,
zien de duikers geen hand
voor ogen en moet alles op het
gevoel gedaan wordeo.
Dat duiken niet ongevaarlijk is
blijkt wel uit het feit dat er
jaarlijks enige tientallen dui
kers het leven laten tijdens
het werk. Zoals gezegd is het
boven komen het gevaarlijk
ste voor eer duiker. Is men op
een diepte geweest van 120
meter, dan duur het ten min
ste acht uur voor een duiker
weer boven water kan komen.
Hij moet dan nog wel in de
decompressietank verblijven.
Bq een duik van 30 meter
duurt het zeker een dag voor
men weer boven water kan
komen, daarna moeten de dui
kers zeker vier tot zeven da
gen in de tank verblijven.
Een groot gevaar voor de dui
ker is de decompressiezlekte.
Wanneer een duiker zich on
der overdruk bevindt, wordt
in het lichaam stikstof opge
nomen, bij te snel opkomen
van de duiker heeft de stikstof
niet de gelegenheid het li
chaam via de longen te verla
ten en vormen zich de zoge
naamde stikstofbellen, dit
kan leiden tot decompressie-
ziekte.
Een kleine uiting hiervan Is
jeuk en huiduitslag, hot ande
re uiterste is bewusteloosheid.
verlamming, blindheid, dubbel
zien of verlies van spraak of
gehoor. Komt een vorm van
decompressieziekte aan hel
licht, dit gebeurt zodra een
duiker boven water is of wan
neer hij nog onder water is.
dan wordt zijn masker afge
rukt, zijn kleding van het lijft
gescheurd en in de decom
pressietank gesleurd. Alles
moet binnen 90 seconden ge
beuren, anders zijn de blijven
de gevolgen niet te overzien.
De Franse duikers evenwel, al
lemaal goed van lichaams
lengte en lijf en leden, ma
ken zich Iiier ogenschijnlijk
niet zo druk over. Op de
vraag aan Baurens of er nog
een speciale conditietraining
nodig is voor het duiken, ant
woordt hij dat het enkel en al
leen noodzakelijk is dat leder
een een goede conditie heeft.
Lange afstand lopen cn dergelij
ke gebeurt niet by het oplei
dingscentrum van Comex in
Marseille. Wel zegt hij dat de
duikers erg matig moeten zijn
met roken en drinken, echt
nachtbraken is er voor hen
dan ook maar ïeiden bij.
De Franse onderzoekers van de
zeebodem zijn nu nog op het
droge bij de werf Gusto. Bin
nen enkele weken zullen zij
expedities uitvoeren die be
treffende uitvoering en betref
fende risico's niet onder doen
voor de maanreizen.
De duikerklok hangend in de Pélican.
Zaterdag: 't Honk. Hoogstraat
143, van half negen tot half
twee.
De Ton, Lange Haven ,21, van
half acht tot een uur
Duck Da If, in gebouw De Duk
dalf, Rijnstraat 1, van half
acht tot twaalf uur.
Koffiebar De Goede Haver.,
Westfrankelandscdijk 1, vanaf
acht uur.
Quousque Tandem, :n gebouw
De Teerstoof. Nieuw straat 12,
van half negen tot half twee.
ZONDAG:
De Tempel. Spir.hmspad 24, van
af acht uur.
T Honk, Hoogstraat 143. van
half negen tot twaalf uur.
De Ton, Lange Haven 121, van
half acht tot half een.
Ping-Pmg, in centrum De
Kreek. Lange Haven 92» van
acht tot twaalf uur.
Discosoos Groenoord-KAJA, in
boerderij Land vreugd, Swet-
lmcksmgei 1, van zeven uur
tot half twaalf.
Quousque Tandem, in gebouw
De Teerstoof, Nieuwstraat '2,
van half acht ot half twa
fnstuif Schiedam, in gebouw Ar
cade, Lange Haven 71, vanaf
half acht, met medewerking
van de groep Beautiful-Gar
den
WOENSDAG:
Quousque Tandem, Nieuwst ra at
12, van half negen tot huif
een.
DONDERDAG:
De Tempel, Spinhuispad 24» van
acht tot twaalf uur.
O O
Schiedam De begroting vooi
1973 is bet eerste discussie
punt, dat het algemeen be
stuur van de Schiedam sc
Raad voor Jeugd en Jongeren
dinsdagavond 16 mei tijdens
een openbare vergadering be
handelt.
De agenda telt m het io'aal der
tien pjnten.
Er wordt voorts gesproken ovei
de vraag of de Jeugdraad de
organisaVe van ,V-t jeugdfea-
tijn m 1973 op zich moet ne
men. Ook kom' het in de toe
komst te voeren beleid aan de
orde.
Op deze vergadering, die word'
gehouden in het centrum D»
Dukdalf, Rijnstraat 1 in Scha-
dam-Z'Jid, komt de praaidag
ter sprake, dip de staf en het
algemeen bestuur van dft
Jeugdraad binnenkort wilien
houden om over het doel van
de Jeugdraad te praten, en
om elkaar beter te leren ken
nen. De leden van de Jeug
draad menen, dat een derge
lijke dag noodzakelijk is, om
dat sommige bestuursleden
zich weinig bij h"t werk var.
de Jeugdraad betrokken voc-
Op de van ge vei. ga der mg heef
Jeugc raad-coordinator Caspei
Sc hue «ank Kool de leden reeds
verzocht een Ujstje in te leve
ren met data, w.iarop d«
praatdag het best zou kunnet
worden gehouden. De ver
schillende werkgroepen, du
deel uitmaken van ae raad.
brengen op de vergaderïnf
verslag uit van hun activitei
ten. Het is de bedoeling, dat ril
werkgroep Inventarisatie ert
kele uitslagen bekend zal ma«
ken van de enquête, die dfc
werkgroep in het najaar val
1D71 heeft gehouden onder d»
jeugdvereniging en in Schit'
dam.
De nationale jeugdcolleev
wordt tevens besproken. Dt
vergadering, die om acht uuï
begint, wordt voorgezet?!
door secretaris Rten Adnaaiv
«e. Hij vervangt tot septem
ber voorzitter Jos van dei
Lugt, die zich om persoonlijk»
redenen tot die tijd uit d
raad heeft teruggetrokken.
