„Die plaatselijke belangetjes zijn toch
al achterhaald"
Zeventien Turkse
onderwijzers in
Rij nmondgebied
VRIJWEL ALLEMAAL WERKZAAM IN INDUSTRIE
Kwart buitenlandse
kinderen woont
in deze omgeving
3:
HENDERICKX
ONTWERPER
PANELEN
IN STADS
KANTOOR
ySCHIEDAMSCHE COURANT DONDERDAG 21 SEPTEMBER 1972
Hst nieuwe stadskantoor zal er van binnen gezelliger uit-
2ien dan van buiten.
Sjef Henderickx, graficus: ,,Kan ik niet meer van dit werkleven dan boud ik ermee op",
Schiedam De bijenkorf van
ambtelijke activiteit in Schie
dam, het nieuwe Stadskan
toor, zal er van binnen minder
troosteloos uitzien dan de bui
tenkant zou doen vermoeden.
Het trapportaal van het Stads
kantoor zal namelijk worden
„aangekleed" met een veer
tiental panelen, op iedere ver
dieping één. De panelen zijn
ontworpen door de jonge
Schiedamse graficus Sjef
Henderickx.
Henderickx vindt dat er eigen
lijk nog weinig over zijn werk
Is te vertellen. Zijn excuus om
weinig te vertellen: „Het is
nog niet opgehangen, dat ge
beurt over drie of vier, weken.
Nu durf ik ze nog niet op te
hangen, er is nog te veel ge
loop met allerlei materialen
op die trapportalen. Hoe het
er uitziet? Dat is zo moeilijk
te zeggen als je het niet hebt
gezien".
Toch begint Sjef, zij het met
enige moeite, verder te vertel
len: „Het is gemaakt van
perspex en in zwart-wit, Het
geheel is erg sober", zegt hij
al wat gemakkelijker. „Het
zijn tekens die eigenlijk een
bepaalde verdieping karakteri
seren. Het zijn op zich zelf
staande abstracte vormen,
waar toch wel een onderling
verband in zit, maar ieder pa
neel kan op zijn beurt weer
worden herkend".
Vers van de academie voor
Beeldende Kunsten in Rotter
dam, waar hij in de loop van
1970 af kwam, kreeg hij in be
gin 1971 de opdracht om een
ontwerp te maken voor Schie
dams nieuwste (discussiabe-
le) architectonische trots. Hij
is dus eigenlijk twee jaar lang
bezig geweest met deze op
dracht.
OVERLEG
Stadskantoor. „Het was erg
fijn dat ik met h«ra kon over
léggen, eigenlijk nog vóórdat
met de bouw was begonnen.
Hij beeft zelfs sommige din
gen in de bouw nog kunnen
veranderen voor mij. Er wa
ren namelijk centrale verwar
mingsbuizen gepland naast de
panelen. Hie heeft hij in de
uitvoering weggelaten".
Henderickx heeft bij zijn op
dracht overleg kunnen plegen
met de architect van het
Dit overleg is in feite een bij-
zonderheid, want niet zelden
krijgt een kunstenaar de op
dracht om een versiering voo'r
een gebouw te maken veel te
laat. De architect kan dan
vaak niet mper van bepaalde
bouwplannen afwijken of het
gebouw staat er al. Het ge
volg is dat de kunstenaar met
zijn ontwerp vaak het budget
overschrijdt, "hetgeeït"in feite
niet nodig is.
Bij het maken van de panelen
heeft Henderickx wel een be
paald thema gekozen. Echter;
een artistiek thema. Hij wil
door bepaalde vormen, de
vorm accentueren en andere
vormen meer naar buiten la
ten komen. Een thema dat
eventueel zou kunnen slaan op
het werk in het kantoor of op
Schiedam heeft hij niet geno
men.
door
Bernadette
Elias
,Acth al die plaatselijke belan
getjes, Het heeft toch hele
maal geen zin om daar iet3
van te maken. Dat is toch al
lemaal ar achterhaald".
FIGURATIEF
Sjer Henderickx, 28, zoon van de
bekende Schiedamse glaze
nier Henderickx, heeft zijn
atelier in het Proveniershuis.
Sinds twee jaar is hij hier
vrijwel iedere dag bézïg. De
jonge Schiedammer werkt
voornamelijk figuratief. Ech
ter hij weet in elke opmerking
weer een zekere nuance te
leggen. Over het figuratief
zegt hij dan ook: „Ik zie ei
genlijk het verschil niet zo,
tussen figuratief en abstract.
Goed ik ben wel meestal figu
ratief bezig. Maar een lijn bij
voorbeeld! is abstract, teken je
er een huis mee, dan is het fi
guratief".
Henderickx maakt vooral etsen,
verder maakt hij tekeningen
en gouaches, zo nu en dan
gooit hij er een schilderijtje
tussen door: „Ik houd me met
allerlei technieken bezig,
maar toch ben ik eigenlijk
graficus." De uitdrukking of
bedoeling van zijn werk ligt
aan zijn stemming: „Soms is
het ironisch, soms verdrietig
en soms gewoon leuk. Het
hangt helemaal af van de
stemming waar je in. bent.
Mijn werk is een uitlaat voor
alles wat ik hoor en zie en van
mezelf natuurlijk. Eigenlijk
vind ik dat het niets met
kunst te maken heeft, het
gaat erom dat je het doet en
maakt en leuk vindt. Anderen,
noemen dat dan kunst", legt
hij uit en haalt bij de laatste
zin wat ongelovig zijn schou
ders op.
ATELIER
Om redelijk te kunnen werken
heeft een schilder, graficus of
tekenaar een atelier nodig,
Sjef heeft ér een! Hoe hij er
aan is gekomen? „Ik werkte
eerst thuis, maar toen kregen
we gezinsuitbreiding en moest
de'kamer waar ik in werkte
als kinderkamer worden inge
richt. Net tegen die tijd speel
de die kwestie met het Prove
niershuis en kon ik gelukkig
een huisje krijgen". Over de
toestand op het ogenblik in
het Proveniershuis (het was
bedoeld voor kunstenaar.,
maar er zitten er eigenlijk
maar weinig, het bestem
mingsplan heeft niet helemaal
aan het doel beantwoord) wil
hij weinig zeggen.
Sjef heeEt eigenlijk nooit willen
doen wat hij nu doet. Toch is
de bepaald talentvolle Schie
dammer er toe gekomen:
„Mijn vader zat ook in die be
weging en ik heb er eigenlijk
altijd een bepaalde weerstand
tegen gehad. Vooral cmdat
het leven zo moeilijk is. Maar
ik heb het toch niet kunnen la
ten. Ik heb het beslist niet te
gen wil en dank gedaan. Ik
heb het echt wel bewust geko
zen. Zou je het tegen je wil
doen. dan ga je iets forceren.
Voordat ik naar de academie
ging, heb ik dan ook van alles
gedaan. Maar nu vind ik het
leuk. zou Ik er eventueel niet
meer van kunnen leven, dan
houd ik er meteen mee op".
Vlaardingen Het plan van
de Vlaardingse stichting
hulp aan buitenlandse
werknemers, om kinderen
van Turkse gastarbeiders
in hun moedertaal een bij-
scholingsmiddag te geven
begint een denderend site
ces te worden. Tot voor
kort nog veronderstelde de
stichting dat de 32-jarige
Turkse onderwijzer Ali Ri-
za Kadi al z*n landgenoot-
jes alleen zou moeten op
vangen. Thans is echter uit
een onderzoek gebleken,
dat er in het hele Rijn
mondgebied zeventien be
voegde .onderwijzers uit
Turkije zijn. Vrijwel alle
maal werken ze in de in
dustrie.
Ook is Inmiddels duidelijk ge
worden, dat gerekend moet
worden op zeker vijftienhon
derd Turkse kinderen in de Is-
gere-schooUeeftijd. Verwacht
wordt dan ook dat vermoede
lijk alle Turkse onderwijzers
hun oude beroep (gedeelte
lijk) weer kunnen hervatten!
Men hoopt thans dat de Indus 1
trie bedrijven het voorbeeld
van de Kotterdamsche Mar
garine Industrie in Vlaardin-
gen zullen volgen. KOMI be
sloot namelijk om haar werk
gever All Riza Kadi, een mid
dag per week vrijaf te geven
voor zijn lessen, met behoud
van het volledige salaris. Ook
Wilton-Fjjenoord reageerde
spontaan en bood steun aan.
De stichting hulp aan buiten
landse werknemers wacht nu
met spanning op de goedkeu
ring van de rijksinspecteur
voor onderwijs. In de Neder
landse wet is namelijk be
paald dat het verboden is om
op Nederlandse schalen les te
geven in een andere taal dan
het Nederlands. Zou het plan
goed ontvangen worden en de
bedrijven medewerking verle
nen, dan kunnen de onderwij
zers spoedig aan de slag. Een
Turkse onderwijzeres is in
middels al bezig met het op
stellen van een leerplan.
Zelf is de stichting van plan om
een greep uit de pot „aktle
gastvrij" te doen, om daar
mee posten te financieren, dié-J,
niet op de begroting van het
ministerie van CRM stonden.
HOOPVOL
,We zien de toekomst allemaal
bijzonder optimistisch tege
moet," vertelt mevrouw M,
Langstraat-Mulder, coördina
trice voor het "onderwijs bij de
stichting. „Op die manier
krijgen de Turkse kinderen
twee-talig onderwijs, zodat ze
niet achterop hoeven te raken
bij hun Hollandse leeftijdge
noten. We rijn nu in éen plot
selinge versnelling geraakt.
Er zijn ineens allemaal brie
ven losgekomen en van de be
drijven hebben we gunstige
reakties. Het is wel noodzake
lijk dat de buitenlandse kinde
ren in het Rijnmondgebied
bijscholing in hun eigen taal
krijgen, want er zijn ontzet-
tend veel buitenlandse kinde
ren bijgekomen, de laatste
tijd."
Exacte cijfers zijn eerst deze
week op tafel gekomen. „We
zijn er gewoon van geschrok
ken," zegt mevrouw Lang
straat, „we kwamen op een
totaal van maar liefst vijftien-
honderd Turkse kinderen." In
heel Nederland zouden er al
tienduizend buitenlandse kin
deren zijn. Een kwart daar
van woont in Rijnmond."
Zeventien Turkse onderwijzers
De Theo Thyssen^chool: centrum Turks onderwijs.
zijn er opgespoord. Allemaal
kwamen ze naar Nederland
omdat de industrie een beter
salaris te bieden had dan het
onderwijs in hun geboorte
land. De stichting hoopt nu
wat wijzigingen in de lestijden
van de Turkse leerlingen aan
te brengen. Voorgesteld is om
ze op de woensdag- en zater
dagmiddag naar school te ha
len om wat meer kennis bij te
brengen omtrent hun eigen
cultuur, de plaats van Turkije
In de wereld, de godsdienst,
aardrijkskunde, geschiedenis
éen dergelijke,
GODSDIENST
Vanzelfsprekend is dat slechts
een aanvulling op de lessen,
die de scholiertjes van hun
Hollandse onderwijzers krij
gen. Nog liever echter zag de
stichting ook Turkse lessen
under de normale schooltijd,
zodat de Turkse leerlingen
niet te zwaar belast worden.
Mevrouw Langstraat: bijvoor
beeld onder de godsdienstles
sen. De kinderen kunnen dan
fessen krijgen over hun eigen
godsdienst."
Geeft de rijksinspecteur voor
onderwijs zijn toestemming
dan zullen er extra-lessen ge
geven worden op scholen
waar de grootste concentra
ties van buitenlandse kinde
ren voorkomen. De Theo
Thijssenschool is zo'n school.
De school kent al drie klas
sen, die overwegend gevuld
zijn met Turkse, Japanse,
Chinese en .Spaanse kinderen.
Alle lagere sehool-kinderen
van Turkse ouders zouden,
vindt de stichting, naar die
school moeten om hun bij-
schaling te volgen.
Overigens zijn er diverse scho
len in Rotterdam, Schiedam
en Vlaardlngen, die gevraagd
hebben om speciale lessen,
die afgestemd zijn op de bui
tenlandse kinderen. Wanneer
dit plan gerealiseerd zal kun
nen zijn kan de stichting hulp
aan buitenlandse werknemers
nog niet met zekerheid zeg
gen. Het wachten is op de
goedkeuring van de inspec
teur voor het onderwijs cn de
medewerking van de indus-
trlebedreven waar de Turkse
onderwijzers werken.
