Rob van Reyn:
m
PI
Jan van
nen s
en
UITSLAG ENQUETE
KUNSTKLAS
'Anatevka' -
filmmu&icaï
is nu terug
e
Wekelijks In Schiedam
o°o°
C?
Konfrontatie XII
komt in zicht
III
m
Poppenspel voor kinderen
°o
BB
Mozart-concert
in Grote Kerk
O
o O
O 0
O
m i w
SCHIEDAMSCHE COURANT DONDERDAG J MEI 19»
T erug-
blik
op
25 jaar
Neder
landse
mime
De mime-speler pur sang, Rob van Reyn, treedt vanavond
en zaterdagavond op in het Zoldertheater in de Teerstoof.
Van Reyn brengt dan het sprookje de Varkenshoeder van
Hans Crïstïaan Andersen en een try-out van het program
ma „Nostalgie", dat hij op 20 mei tijdens het Internatio
naal Mime-Festival in het Shalfy Theater in Amsterdam
zal brengen.
„De Varkenshoeder'"' een
sprookje dat handelt over een
prins die varkenshoeder is ge
worden en verliefd wordt, ter
wijl hij varkenshoeder is, op
een prinses. De prases wil hem
eerst niet omdat hij arm is
maar wordt toch door haar va
der om deze reden het paleis
uitgezet. De varkenshoeder is
nu weer prins geworden en na
veel geharrewar wijst hij haar
toch af.
Het programma „Nostalgie" is in
feite speciaal voor het mhne-
festlval in elkaar gedraaid. Het
leunt zwaar op het verleden van
de mime. Rob van Reyn brengt
in dit gedeelte van het program
ma nummers die hij in geen ja
ren meer gespeeld heeft. In we
zen is het een dwarsdoorsnede
van de Nederlandse mime, over
een periode van 25 jaar. Het
gaat zelfs terug naar de tijd dat
Rob van Reyn in 1948 begonnen
is, samen met de vader van de
Nederlandse mime. Jan Bronk.
In zijn begintijd had Rob van
Reyn het Amsterdamse volksfi
guurtje, het mannetje Maccus,
als leidraad in zijn programma.
Dit mannetje raakte altijd ia
moeilijkheden. Het nummer
„De Pannekoekhakker" dat hij
brengt is een overblijfsel uit
deze tijd. Verder brengt hij „De
Masseur", ,,de Bankroof", „De
babysit" en echt Pierrot num
mer. Men hoopt ia de Teerstoof
ook nog cp film een gedeelte uit
de televisieprogramma's „Wij
en de..." te kunnen brengen.
Waaraan Rob van Reyn ook
heeft meegewerkt.
AUTODIDACT
Rob van Reyn fs volledig autodi-
dact, in die zin dat hij nooit mi- en Marcel Marceau, maar Bus-
me-lessen heeft gehad, maar ge- ter Keaton en Charley Chaplin,
leerd heeft door het kijken naar Vroeger heeft Van Reyn zich
anderen. Zijn grote voorbeelden voornamelijk beziggehouden met
waren niet zoals bij de meeste voorstellingen voor de jeugd,
mime-spelers Etienne Decroux Hij is jarenlang artistiek direc-
Hoewel op het ogenblik In het Stedelijk Museum in Schiedam de expo
sitie „Het Nieuwe Wereldbeeld" aan de gang Is, is het best de
moeite waard om over de komende tentoonstel Hagen in het Stede
lijk te praten. Van 8 Juni tot en met 9 juli wordt namelijk weer een
Konfroiitatle-tentoonstelling gehouden. Het is al de twaalfde Kon-
frontatie-tentoonstelling.
|B|
De tekeningen van Jan van Herwijnen, die bij in 1919 In
Willem Arntszstichting in Utrecht heeft gemaakt en als ti
tel krankzinnigen-tekeningen hebben meegekregen 2ijn
op het ogenblik te zien in de aula van het Stedelijk Mu
seum in Schiedam. De collectie bestaat uit negentien gro
te zwartkrijttekeningen die ongeveer twee bij één meter
zijn.
Negen maanden lang heeft Van
Herwijnen aan deze tekeningen
gewerkt. De directeur van de
Willem Arntszstichting liet voor
hem een kamer van onderzoek
ontruimen en hij werd voorge
steld aan de andere doktoren,
die al gauw geinteresseerd
raakten in zijn tekeningen. Jan
van Herwijnen had de patiënten
namelijk zo intens geobserveerd
dat de specifieke symptomen
van hun ziekte duidelijk weerge
geven waren. Van Herwijnen
reisde in die tijd dagelijks van
Amsterdam naar Utrecht, ook
als hij niet werkte zat hij tussen
de patiënten. Hij keek in hun
ogen, net zo lang tot ze voor
een moment verlost waren van
hun obsessies.
Zelf zegt hij erover: „De kroop he
lemaal in de huid van die men-
Samensfelling:
Bernadefte Elios
Bijdrage:
J. A. Frenkel
sen je moet dan wel van onze
lieve heer een loodje liefde in
je donder hebben meegekregen-
ïk guoide alles over ze heen wat
ik had dat hangt samen met
het werk bij de kunstenaar is
de zucht tot zelfbehoud tot een
minimum gereduceerd anders
kun je dat werk met maken
zo lang je nog iets achterhoudt
schiet je te kort die mensen
voelen dat en daardoor kon ik
ze soms bevrijden er zijn voor
wie alles vijandig is, tot bun kle
ren toe zaten naakt in een ge-
capitoneerde cel maar ik ging
gewoon bij ze naar binnen, al3
je 2e maar blijft aankijken
en als ik wegging had ik mijn
ogen In mijn rug nooit Dep
ik achter naar de deur, zoals
de verpleegers deden ze ke
ken me na tot ik op de gang was
en door het luikje zag je dan dö
waanzin alweer terugkomen ja
hun ogen maar die korte tijd
dat ze ervan verlost waren, dat
kun je van je leven niet meer
vergeten".
Jan van Herwijnen is op 4 novem
ber 1889 als tweede kind in een
arbeidersgezin in DelEt geboren.
Naderhand verhuisde het gezin
naar de Jordaan. Negen jaar
oud kopieerde Jan voor zijn on
derwijzer een tegeltableau in
het Rijksmuseum. In zijn jeugd
ging hij naar Engeland zonder
de taal te kennen, werd. zich
daar bewust dat hij kunstenaar
moest worden en ging werken
in het rijksmuseum. In 1914
werd hij volledig verlamd, een
juar later had hij zijn eerste
tentoonstelling.
teur van Carroussel geweest. wassenen.
Het programma „Comproml- Donderdagavond, zaterdagavond,
me" dat hij cp 11 november ook zoldertheater in de Teerstoof,
in de Teerstoof heeft gebracht, Nieuwstraat 12, Schiedam, Rob
was in feite zijn eerste avond- van Reyn, mime „De Varkens-
vullende programma voor vol- hoeder" en „Nostalgie".
Onder «He deelnemers van de
Ucunstklassan, die in het Stede
lijk Museum worden gehouden,
Is onlangs eenenquête gehou
den. Door middel van een vra
genlijst, met tóen zinnen d5«
moesten warden aangevuld kou
don de deelnemers hun wensen
of bezwaren kenbaar maken.
Deze zinnen waren onder
meer: „Ik ging naatr de lessen
toe met het Idee...; Persoonlijk
heb ik bet meeste gehad aan.»;
Een beetje jammer was wel,
dat..; Een bezwaar was eigen
lijk dat...; Na deze lessen be
grijp ik beter.... De iritstag van
enquote is voor de organisato
ren van de kmutktessen bemoe
digend. Bijna iedereen ls van
pbtn om het volgend seizoen
weer deel te nemen aai de
kunstklassen. Het team vaïi
kunstenaars dat de kunstSdassen
leidt is over het algemeen zeer
goed bij de deelnemers in de
smaak gevallen.
Bovendkin vindt «en groot aantal
Jamst klussers, dat hun inzicht
ton aanzien van creativiteit
door de leasen Is toegenomen.
Wel werden de lessen ©ver het
algemeen te kort gevonden.
Vocral de oudere deelnemers
Heten hun waardering voor de
gezellige sfeer blijken en htm
bezwaren tegen de lange vakan-
des.
Er is volgens het museum een
groot aantal waardevolle op
merkingen uit de enquête naar
voren gekomen. Het museum
kan hier, In overleg met de lei
dinggevende kunstenaars, in het
komende seizoen mee aan de
slag gaan. Het plan is om het
nieuwe seizoen, september, ts
beginnen met een tentoonstel
ling van op de kimetklas ge
maakte werkstukken en met
een zogenaamde „openbare
les".
De toonkunstkoren van Schiedam,
onder leiding van dirigent Aad
van der Hoeven en het Kamer
orkest Arcangelo Corelli met als
dirigent Bernard Weijts geven op
dinsdag 8 mei een Mozart-con
cert in de Grote Kerk. Het con
cert begmt om acht uur. De so
listen zijn Marry Stogonga, so
praan, Frieda van Engelenburg,
alt, Jouke Krediet, tenor, Chris
Verhoog, 'bas en Tijn van Eijk,
orgel. Kaarten voor het concert
zijn verkrijgbaar bij het WV,
de koorleden en 's avonds bij de
kerk.
Op „Konfrontatie XII" zullen ex
poseren; Meggie Diks met
weefsels; WIm Drion met schil
derijen, gouaches en tekenin
gen; Jenny Ferry LBsinger,
schilderijen en gouaches; Jo
hannes Gachnang, grafiek en
Thijs van Kimmenade «met beel
den.
Het weric van Meggie Dirks ken
merkt zich door grote monu
mentaliteit en de ruimtelijke
werking. De door haar gebezig
de materialen (voornamelijk
blank touw) geven een bijzon
der accent aan haar werken.
Het werk van de jonge Amster
dammer Wim Drion kenmerkt
zich door vereenvoudiging van
het herkenbare object. Soms
leidt dit tot een vergroting van
een detail uit een schrlderij of
gouache.
Van de Zürich wonende Jenny
Ferry Lösmger wordt een serie
gouaches, collages en schilderij
en getoond van abstracte witte
vormen op een meestal witte
ondergrond. De werken van de
in 1959 te Zürich geboren, maar
nu In Amsterdam, wonende Jo
hannes Gaahnang geven een
overzicht van het fantastisch
realisme van Gachnang.
De beelden van Thijs van Kimme
nade hebben als voornaamste
kenmerk ruimte, ontstaan door
het uithalen van de massa van
het beeld, een prin-cipe dat ook
wordt toegepast door Henry
Moore. Voor hem ts de ruimte
even belangrijk als de vorm
erom heen. De tegenstelling van
hout - ijzer - ijzer - was- ijzer
draadjes is in zijn werk conse
quent toegepast.
Erica Kastelein-Burgetrjcn en
haar medewerksters Glsela Fi-
tlé en Meia de Gruyter traden
zaterdagmiddag in de Teerstoof
op met hun nog tamelijk nieuwe
poppentheater Apolelka. Voor
de kind e ran geven zij dan de
voorstelling „Prinses Apolelka
en haar ezeltje" en „Klaas Spe
culaas". Twee jaar geleden is
Erica Kastelein gestart met het
poppentheater Apoloika".
h het prille begm speelde zij al
leen voor kinderen van 4 tot en
met 10 jaar. Nu heeft zij ook
een schimonenvoor stelling op
haar repertoire genomen, d-J.
bedoeld is voor kinder*- _^/en
de 12 jaar en v<w ^iwassenen.
Bovendien zijn speciaie kleuter-
voorstellen voor kleuterscholen,
die m de klas kunnen
vinden in voorbereiding...
Erica Kastelein-Burgerjon zelf
heeft haar opleiding gehad bij
het poppentheater „De Kijk
doos" van Chris Doorman m
Putten. Al haar eigën poppen en
tevens de poppen voor het thea
ter van Chris Doorman maakt
zij zelf.
Zaterdagmiddag, half drie, pop
pentheater Apole ks, „Prlrses
Apoleika en haar ezeltje" en
„Klaas Speculaas", Zolder! hr
ter in de Teerstoof, Nieuwstra"
12, Schiedam.
o
o O
-O
Schiedam In PASSAGE komt de musical „Anatevka** terug, dat
wil zeggen de film Fiddler on the Roof", eveneens gebaseerd op
het origineel van Sholem Alelchem, waarin weemoed, tragiek en hu
mor zich vermengen tot een aandoenlijk menselijk verhaal met een
reeks prachtige melodieën, die tot de beste songs behoren, die in de
laatste tien jaar rijn geschreven. Regisseur Norman Jewlson zag er
meer een volksopera in dan een musical in de ware zin des woords.
Daar komt nog bij, dat Tevje met zijn wel en niet gefantaseerde
citaten en zijn gesprekken met God over het „Goede Boek" voort
durend op het voorplan aanwezig is, wat zich op het toneel nog wel
laat vertalen, maar in de film stellig minder bruikbaar pleegt te
zijn.
6 o O
o O o o
o o W
Toch heeft Jewison het aange
durfd om de hoofdfiguur voort
durend in het centrum te hou
den, bijna op het narcistische
af. Maar hij vond In de Israëli
sche acteur Topoi een man, die
niet alteen zijn jeugd ge
makkelijk overspeelt (hij
scheelt tientallen jaren met
„onze" Tevje, Lex Goudsmit),
maar ook zeer boeiend ls om
naar te kijken in zijn levens-
warme vertolking. Al direct
maakt hij van het openingsnum
mer „Tradtion", gesteund door
prachtig ruimtelijke camerabe
wegingen, een fascinerend ge
beuren. Choreograaf Jerome
Robbins treedt even later wat te
Amerikaans aan als hij vijf
dochters in het raam laat sprin
gen, maar voor het overige
weet de film een klimaat aan te
boren, dat een grote mate van
werkelijkheid in zich draagt,
Onder meer in het tegenover el
kaar plaatsen van het Joodse
leven in een kleine gemeen
schap en dat van de omringen
de Oekralners,
Anatevka" is in feite het verhaal
van een man, die geconfron-
tecid wordt met de breuk tusd
sen twee tijdperken, Hij zal het*
vermogen moeten opbrengen, de.'
vertrouwde tradities opzij te
schuiven en te leven met nieu-»
we waarden. Tevje kan dat in
zijn ontwapende wijsheid.