De zakkende
Zanev elder:
spalken of
amputeren?
Duurderf?) warm water lokt protest
Niets aan de hand,
ministerie
uit, maar:
en Consumentenbond
Tivee heer
per dag
'froiferimr'
door Els Kemper
SCHIEBAMSCHE COURANT WOENSDAG 18 JULI 197S
De onbewoonde galerij van
de flaf aan de Burgemeester
Zaneveldstraah
ongerust rijn, maar die nu toch
wel eens maatregelen willen
zien.
Dat de gemeente zo tegen het
probleem zit te hikken en nog
staeds geen beslissing heeft ge
nomen zit 'm vooral in de
enorme bedragen waar het om
gaat en waar men intern eigen-
tijk geen oplossing meer voor
•weet. Directeur J. P. Baren-
dragt, van de gemeentelijs wo
ningstichting Woning beheer
geef; dat dan ook grif toe. Hij
deelt daarbij op het probleem
van de verhaalbaarheid van de
kosten, waarbij de gemeente
nog altijd meer vraagtekens
dan uitroepteken." ziet.
Rijk
langdurige kabinetsformatie,
waardoor veel zaken vertraging
hebben ondervonden.
Erg lang moet het echter niet
meer duren voordat men een
beslissing neemt en ook daad
werkelijk gaat beginnen met de
uitvoering daarvan. Van pani
sche angsten of grote ongerust
heid is onder de meeste bewo
ners van de Zakkende Zanevel-
dcr dan wel geen sprake, maar
zij wensen wel dat er nu einde
lijk eens, na tweeënhalf jaar
wachten, iets gebeurt.
Niet dat zij zich erg onveilig voe
len het vertrouwen dat de ge
meente de zaak goed in de ga
ten houdi is nogal groot
maar wel kunnen zij zich een
prettiger manier van wonen
vnoj stellen. Vooral omdat de
gebreken aan de flat regelmatig
een storend hard knallend ge
lild in de muren van de wonin
gen veroorzaken.
dan ook, het wordt in ieder ge
val wel een keer tijd dat er
oens een beslissing wordt geno
men. Dal de knoop wordt door-
gfhakt, cok in het belang van
de overgebleven bewoners, van
wie de meester weliswaar niet
direct zenuwachtig of ernstig
Een rol speelt daarbij ook het
overleg dat met het ministerie
van volkshuisvesting en ruimte
lijke ordening wordt gevoerd
over een eventuele rijksbijdrage
in de kosten.
Dat overleg duurt al geruime tijd
en veel vooruitgang schijnt er
met te zijn, ondanks een brief
d'e b. en w. van Maassluis vo
rig jaar nog stuurden, en waar
in. zij bij het departement op
spoad aandrongen. Vaart rit er
voorlopig echter nog niet in,
hetgeen de heer Barendregt
voer een deel ook wijt aan de
Knallen
Een knaleffect dar waarschijnlijk
een thermische oorzaak heeft,
want 's winters is het vrij rustig
masr in de zomermaanden
kr.a.t het er weer op los. Op het
ogenblik komt De Zakkende Za-
r.evelder dus weer in het sei
zoen.
Maar aan dat geknal zijn de be
woners langzamerhand ook al
weer gewend, evenals aan de
gedachte te wonen in een weg
zakkend flatgebouw. Wat niet
wegneemt dat men langzamer
hand wat ongeduldig begint te
worden over het uitblijven van
maatregelen. Mevrouw Vrolijk
van nummer 410; „Ik neem aan
dat ze de zaak hier wel in de
gai en houden. Maar aan de an
dere kant hoor je ook maar wei-
n'g. Of ze het gaan opknappen
of misschem. gaan afbreken".
Ook andere bewoners van de flat
zouden graag zien dat er nu
tens daadwerkelijk wat gebeurt
aan De Zakkende Zanevelder.
Zoals mevrouw Post, die eerst
ir het zuidelijke nu ontruimde
flatgedeelte woonde maar bij de
evacuatie in 71 verhuisde naar
de andere kant „We bleven
hier in deze flat wonen, omdat
we hier met bet oog op de klei
ne kinderen ruime speelgelegen-
heid hebben. We hebben nu ook
van die verzakkingen niet veel
last. Maar een prettig idee is
het natuurlijk niet. Je hebt toch
wel 'ns de gedachte dat als de
ene kant van de flat steeds
maar wegzakt dat het dan
moeilijk anders kan. of de ande
re kant van de flat wordt ook
meegetrokken. Niet dat we daar
nou doodsbenauwd om zijn,
maar een pretje is het niet".
Iets
„Vooral ook omdat ze er maar
niets aan doen. De gemeente is
in dat opzicht toch wel nalatig.
Ze remen een wat afwachtende
houding aan. Ze zonden moeten
afbreken of herstellen. Als ze in
ieder getal maar iets zooden
doen...".
Niet slleeö omdai geen der eva
cué's van destijds (van wie de
meesten naar de Zwaluwstraat
verhuisden) er nog voor voelt
om terug te keren naar de Za-
neveldflar, maar vooral ook om
dat er steeds meer stemmen op
gaan die de voorkeur geven aan
sloep in plaats van herstel van
het verzakte flatgedeelte. Af
braak biedt namelijk een grote-
re'J kans op ontdekking van de
oorzaak van die verzakkingen,
een oorzaak waarover men nu
nog in het duister tast. Ondanks
een rapport var. TNO-Delft, dat
wittig licht in die duisternis
deed schijnen, eu zich eigenlijk
beperkte tot het aangeven van
- een herstelmethodiek.
Twee miljoen
De financiën spelen bij de vraag:
skop of herstel? niet zo'n rol.
In beide gevallen Is er namelijk
het slordige bedrag van twee
miljoen mee gemoeid. Waarbij
natuurlijk wel bedacht moet
worden dat ingeval van herstel
de dan weer bewoonbare wonin
gen door verhuur weer geld In
het laadje gaan brengen.
'Al kunnen dc herstelkosten na
tuurlijk nooit in de huur wor
den doorberekend. Dat zou er
namelijk op neer komen dat
voor de woningwetwoningen, die
vóór de evacuatie per maand
nog een bedrag deden van 250
gulden per maand, dan een dub
bele huur van om en nabij de
vijfhonderd gulden gevraagd
zcu moeten worden. Een ver
dubbeling die een gevolg is van
het feit dat de herstelkosten van
twee miljoen, omgerekend per
woning, even hoog zijn als de
prijs waarvoor zo in '69 werden
1 gebcuwd, namelijk veertigdui-
zend gulden. Het zou dan ook
een slechts zeer beperkt gedeel
te van de totaio kosten zijn, dat
\oa verhuur zou worden terug
gevangen. Beter iets (zo'n der-
- tien. veertien mille per maand)
-dan mets, zou men kunnen re
deneren.
loch rijn er steeds meer voor
standers van sloop van De Zak
kende fane vel der. Een van hen
is wethouder P van der Snoek,
Hij prefeieert persoonlijk de af
braak van de eerste twintig wo
ningen van de flati „Dat is de
laatste strohalm waar de ge
meente zich aar vast kan klam
pen om ooi* achter de werkelij
ke oorzaak van de zettingen te
komen", zegt hij.
bc*- achterhalen van die oorzaak
des te belangrijker omdat er
ten slotte nog twee flats van
hetzelfde type in Maassluis
soortgelijke verzakkingsver-
srhtjnseien vertonen. Bovendien
kan da vaststelling van een dui-
del.jke oorzaak van belang zijn
wat betreft de verhaalbaarheid
.van de kosten. Om de bouwer,
^Elementum, eventueel aanspra-
Delft, Westland, Zoetermeer Na het ministerie van
economische zaken heeft nu ook de Consumenten
bond een aantal boilergebruikers in het „Delfland-
se" teleurgesteld: ministerie en bond zien geen en
kele reden het gas en elektriciteit leverende energie
bedrijf Delfland op de vingers te tikken. Delfland
heeft de afgelopen maanden bij de helft van zijn elek
trische boiler-bestand de automatische inschake
ling op goedkoop elektriciteitstarief (overdag van
twaalf tot twee en 's nachts na elf uur) afgeschaft.
Dat tot verontwaardiging van een groep boilerbezit-
ters, die van mening is dat deze maatregel in feite
een „verkapte tariefsverhoging" is. Want, zeggen
deze elektriciteitsverbruikers, iedereen zal het zelf
aanzetten van de boiler om het water te laten op
warmen in de goedkope uren vergeten. Dat bete
kent, dat we de dure uren moeten gebruiken, als we
heet water willen hebben, en dat onze stroomreke
ning hoger wordt.,.
Het ministerie (ingeschakeld door
de Zoctermeerse flatvereniging
Anten! van Leeuwenhoek) en de
Consumentenbond (te hulp ge-
reepen deer de Delitenaar P, J,
Kuip) zijn het met die benade
ring niet eens.
Een boilerbezitter houdt hoe je
het ook wendt of keert altijd
de mogelijkheid om het goedko-
ps stroomtarief te benutten,
„Er is dus niets aan de hand",
zeggen Economische Controle
dienst en Consumentenbond.
„Belangrijk is", schrijft de Con
sumentenbond aan klager Kuip,
„dat de consument er zelf aan
moet denken de boiler in te
schakelen op de uren dat goed
kope stroom wordt geleverd en
uit te schakelen op de uren dat
dure stroom wordt verstrekt"
En dat Is dan dat. Er kan Delf
land niets worden verweten.
Niemand Is verplicht dure
Stroom te gebruiken, alhoewel
dat In de praktijk ongetwijfeld
zal gebeuren. Want welke Delf
landklant gaat nu eer» wekker
gebruiken, die hem eraan moet
herinneren dt om twaalf uur 's
herinneren dat om twaalf uur 's
morgens et» elf uur 's avonds
het „bollenwr" Is aangebro
ken?
De klanten van Delfland wonen in
het Westland ('s-Gravenzande,
Wateringen, De Lier en Maas
land), in Delft, Nootdorp en Pijn-
acker, en in Berkel en Zoeter
meer. ïn dat verzorgingsgebied
staan rond 10.000 boilers. Bij on
geveer de helft daarvan is de
automatische omschakeling nu
verdwenen. Het werk is het eer
ste uitgevoerd op plaatsen waar
2ich grote concentraties boilers
bevonden (in flats). De inciden
teel geplaatste boilers komen
het laatst aan de beurt. Delf
land verwacht het karwei bin
nen een jaar geklaard te heb
ben,
De werkzaamheden bij de boiler-
bezitter thuis bestaan uit het om
wisselen van een paar draden.
Zodra dat moet gebeuren krijgt
hij een briefje.
Delfland heeft de automatische in
schakeling van boilers In goed
kopere stroomuren opgeheven
omdat er tte veel problemen
ontstonden. Het gelijktijdig in
schakelen van grote concentra
ties boilers (speciaal van boi
lers met een hoog vermogen,
die de laatste jaren steeds
meer worden gevraagd) geeft
het elektriciteitsbedrijf onaan
vaardbare belastingpieken in de
netten.
Delfland zou wel maatregelen
kunnen nemen om die enorme
belasting-Ineens te kunnen op
vangen. Maar de pieken rijn
vrij kortstondig en investerin
gen die het bedrijf zou moeten
doen om de problemen op te
lossen, zouden onrendabel rijn.
En de electriclteltsverbnilker
zou moeten betalen.
Delfland had trouwens ook rog
een ander argument om de au
tomatische inschakeling af te
schaffen: het tot staan brengen
van een kostenontwikkeling. De
inkoopkosten van elektriciteit
worden in. sterke mate bepaald
door de hoogste belastingen per
jaar. En juist de boilerpieken
vielen meestal samen met de
totaie maximum-belasting per
jaar van Delfland. Het verdwij
nen van de boilerpieken kan de
exploitatie gunstig beïnvloeden,
gelooft het elektriciteitsbedrijf.
Twee ontwikkelingen in de laatste
jaren hebben Delfland de piek-
problemen bezorgd. Ten eerste is
het aantal geplaatste boilers
enorm toegenomen, omdat hui-
Warm water
voor een bad
nodig? Dan niet
vergeten de boiler
can te zetten.
Delfland doet het
niet meer: de
automatische
inschakeling op het
moment dat de
„goedkope
(efektricitettsuren]
uren" beginnen
wordt afgeschaft.
zenbouwers ontdekten dat ze
goedkoper flats konden neerzet
ten ais ze afvoerkanalen voor
gasgeisers konden weglaten.
Bovendien werkt Delfland tegen
woordig met de moderne wa
terwanners, de zogeheten
„Hoog-vermogenboilers", die
speciaal zijn gemaakt om aan
de sterk gestegen vraag naar
heet water te kunnen voidoen.
Hoog-vermogenboilers zijn er
eigenlijk niet op gebouwd om in
goedkoper stroomuren te wor
den ingeschakeld. Delfland
deed dat echter toch, ondanks
de wetenschap dat zo'n boiler in
feite permanent ingeschakeld
moet zijn.
Delfland streeft er nu naar zoveel
mogelijk boilers continu te laten
werken. Het bedrijf hoopt daar
mee kosten te kunnen drukken.
Daartoe zullen de boilers zelfs
's winters, op uren dat veel efec-
tricitelt wordt gebruikt en er
weer pieken ontstaan, even wor
den uitgeschakeld. Het elektrici
teitsbedrijf schrijft aan de Con
sumentenbond dat niemand
daarvan hinder zal ondervinden.
Niemand wordt overigens ver
plicht zijn boiler continu te la
ten werken. De stroomverbrui
ker krijgt ook de kans zijn boi
ler uitgeschakeld te laten en
hem aan te zetten in het goed
kope stroomuur.
Aan de Consumentenbond laat
Delfland weten: „Ons beleid (s
erop gericht de consument ener
zijds een modem heetwatertoe-
stel te verhuren, dat hem elk
moment volop heet water kan
leveren, doch anderzijds de
daaruit voortvloeler.de kosten
van de elektriciteitsvoorziening
zoveel mogelijk te beperken".
Niet iedereen is het met de ma
nier waarop dat beleid wordt
uitgevoerd eens. „Laten ze dan
gewoon de tarieven verhogen",
zegt een huisvrouw in Zoeter
meer, bij wie het licht minder
ging branden, toen de boiler nog
automatisch omschakelde. Delf
tenaar Kuip die bij het ener
giebedrijf geen gehoor vindt
voor zijn technische adviezen:
hij wil het snel opwarmen ver
minderen is van mening dat
het billijk zou zijn als boilerge
bruikers van een bepaald aantal
kilo-watt-uren nachttarief in
plaats van dagtarief mogen be
talen.
Maar hardnekkige bezwarenma-
kers zoals hij zijn er maar wei
nig. „We horen er niet veel
meer van", zegt een bestuurslid
van de Zoetermeerse flatvereni
ging, r,de meeste mensen leggen
er zich gewoon bij neer". En
dat is ook Delflands ervaring;
een tiental protesterenden heeft
niet meer gereageerd na een
toelichting door het energiebe
drijf.
De Delflandclientèle wordt
niet warm of koud van ds
activiteiten van zijn ener
giebedrijf.
faassluis Het laatste hoofdstuk in de langdradige ge-
schiedenis van de Zakkende Zanevelder is voorlopig nog
niet geschreven. Een laatste hoofdstuk dat uiteindelijk
uitsluitsel zal moeten geven wat er nub met de nog steeds
-• wegzakkende flat van tien 'hoog aan de Maassluise Burge-
- meester Zaneveldstraat 218 tot en met 496 moet gebeuren.
Tweeënhalf jaar geleden is het nu onderhand al weer dat
de eerste verzaldcmgsverschijnselen aan het 140 woningen
tellende blok werden geconstateerd. En ruim anderhalf
jaar is het geleden dat de beslissing viel tot tijdelijke
evacuatie van vijftig gezinnen uit het zuidelijke, meest
bedreigde deel van de flat.
Sindsdien is er weinig of niets ge-
beurd. Spijkers met koppen
werden in letterlijk noch fdguur-
- lijk opzicht geslagen, tntegen-
dnek er zijn alleen maar nog
twee „zorgenkinderen" bijgeko
men. Namelijk ook de flats Bur
gemeester Zaneveldstraat 2—216
en Burgemeester Wesselink-
SMfaat 217—495 vertonen,zij het
in veel mindere mate dezelfde
gebreken als de Zakkende Zane-
velder. Daardooi gaat het dus
nu om totaal drie flats drie van
vijf blokken die de gemeen
telijke woningstichting „Wonïng-
beheer" in 1969 door de Indus
triële Bouwmaatschappij Ele
na enium liet neerzetten.
kelijk te kunnen stellen, zal na
melijk eerst de ware oorzaak
vastgesteld moeten zijn. Waar
voor sloop de beste kansen
bredti
Herstelplan
Desondanks ligt er wel een vrij
wel geheel uitgewerkt herstel
plan op tafel. Een herstelplan
dat er op neer komt dat er zo
genaamde tubes, pal en naast de
flat worden geslagen. Een daar
O" er heen geplaatste betonbalk
gaat dan het gebouw dragen en
stelt daarmee de oude fundering
buiten werking.
Intussen heeft de „tijdelijke" eva
cuatie van destijds van" vijftig
gezinnen uit De Zakkende Zane
velder een steeds definitiever
karakter gekregen.
t\ c De-ze methode van herstel lijkt
JJeiininet nog het best te vergelijken met
het „spalken" van de verzakte
flat. Hoewel.daarmee het. euvel
geheel uit de wereld geholpen
moef kunnen worden, wordt
evenwel toch meer en meer de
medische termei' te blijven
..amputatie" .van het verzakte
flatgedeelte
voorkeur gegeven aan om in „Spalken" of „amputeren" hoe
