PHistoire se répète
Twee
„goden
dranken9'
voor
700-jarige jenever stad
Populariteit
jenever in
gevaar?
imi
t
I?
Nederlanders:
erg sober
ihij
ZATERDAG 22 FEBRUARI 1975
SCHIEDAMSCHE COURANT
Z. ln 1619 Staalde Jan Lucasse Nolet twee gulden
en acht sbuvers aan het Stokersgilde. Daan-oor ontving hij
waarmee h'J °p de hoek van de Boterstraat en
ae tieerenstraat zijn branderij De Roos begon.
e ene ketel voor de ruwstokerij en de ander voor de distillatie
araaiden weldra „op volle toeren". Jan Nolet was in korte
Ujd een succesvol zakenman.
^iePfn ëoed en steeds probeerde hij zijn assortiment
gedistilleerd zodanig te wijzigen dat hij de concurrentie m
kwauteit en soort altijd een stapje voor was.
s Avonds trok hij zich vaak terug in zijn laboratorium en
experimenteerde hij op kleine schaal Na driejaar in 1694
vond hij wat hij zocht.
Kalmerswortel, Gentiaanwortel, Corianderzaad, Kaldemonpitten
en nog veel meer andere kruiden gooide hij in de alcohoibasis.
Hij stookte en distilleerde. En wat er toen uitkwamEen
bijzondere kruidenbitter die bijna honderd jaar lang het
succesnummer van de distilleer den j Nolet is geweest
i'Hïstoire se répète. Een dikke 280 jaar later bladerde Jan Nolet,
eens in de oude recepturenboeken van zijn voorvaderen. De
meeste nog met de hand geschreven. Steeds weer doorgegeven
van vader op zoon. Carel had wel eens gehoord van de
godendrankvan zijn over-over-over-over-overgrootvader.
Avond na avond „verdween" ook hij in zijn laboratorium en
rommelde hij met dezelfde kruiden. Sommige waren in deze
moderne twintigste eeuw nauwelijks meer te krijgen. En toen
kwam het grote moment. De ketel hep uit, om met een
vakterm te spreken. Carel proefde voorzichtig zijn kruidenbit
ter.
Hij was met stomheid geslagen. Hij vergat zelfs Eureka te
roepen. Laaiend enthousiast belde hij, ondanks het late uur,
zijn vader uit bed. Deze poogde nog:
.^Jongen, kan het morgen met?"
Pa moest eraan geloven en genoot die nacht mee van het nieuwe
oude produkt Een wedergeboorte van Jan Nolets kruidenbit
ter m een jubileumjaar. Voorwaar, een zeer bijzondere drank.
"i
«Ja
Met zijn distilleer-
na. En met Succes.
apparatuur „brouwde" Carel Nolet het kruidenbitter-recept van zijn over-over-over-overgrootvader
Da drank wordt nu gestookt in de distilleerketel. Niet
zomaar een vuurtje stoken, maar geleidelijk opwarmen
onder het motto: Langzaam aan dan breekt het lijntje niet
Schiedam Het zat er na
tuurlijk dik in dat het
700-jarig bestaan van
Schiedam door de een of
andere distillateur zou
worden aangepakt om
- een jubileumdrank op de
markt te brengen.
De stad die nu eenmaal - of we
willen of niet - in den lande
bekend is vanwege het gedistil
leerd kan zich niet veroorloven
cm dat niet te doen.
„Kijk, wij 2ijn een van de oudste,
zo met de oudste, distilleerderij
en in Schiedam. Wij zagen het
bij wijze van spreken ais een
morele plicht om iets te doen.
Wij dragen Schiedam een warm
hart toe en dit is nu juist een
goede kans om Schiedam weer
eens in positieve zin in het
nieuws te brengen", aldus de
33-jarige Carel H. J. Nolet, de
tiende generatie sinds Jan Lu
casse Nolet (1638-1702) in het
1691 de grondslag legde voor
het bedrijf dat nu nog steeds
aan de Hoofdstraat is geves--
tigd.
Al eind vorig jaar begon het plan
voor een jubileum-drank bij
Carel en diens 60-jange vader
Paul M. A. Nolet te groeien.
Samen doken zij in hun archie
ven en begonnen te bladeren in
de vele tientallen boeken vol
oude recepturen die hun voor
vaderen hun hebben nagelaten.
Zo kwamen zij bij de „goden
drank" die Jan Lucasse Nolet
in 1694 uitvond. Carel zegt daar
achteraf overt
,We kenden het bestaan van die
bijzondere kruidenbitter. Zelf
hadden we het nooit gedron
ken. Het gekke is dat volgens
de boeken bhjkt dat het bijna
een eeuw een succesnummer is
geweest Maar door nog onbe
kende redenen is de kruidenbit
ter in de vergetelheid geraakt"
Natuurlijk konden de Nolet-distil-
lateurs er ook niet onderuit om
een gouden jenever te maken.
Het gevolg nu ,s dan ook dat
er twee Schiedam-700 dranken
zullen komen.
„Die jenever is een 100 procent
Schiedams produkt geworden.
Het is een uitvinding van de
vierde Nolet-generatie. Dat was
Joannes Janszoon Nolet die
leefde van 1747-1835. Deze man
was behalve distillateur ook
burgemeester van de stad. Hij
is ook degene die het latere
ziekenhuis tot stand heeft ge
bracht", zo vertelt CareL
Deze betovergrootvader maakte
zelf zijn_ moutwijn, die hij
brandde in de branderijen De De beide jubileumdranken zullen
ongeveer over een maand op de
zalm. Geen jonge, geen oude
jenever, gewoon een echte
Schiedamse gouden koren
wijn.'*
vestigd aan het Hoofd.'
„Met mais» rogge en gerst werkte
hij toen. Wijzelf hebben het tot
1923 volgehouden, maar dat is
nu voorbij. Nu betrekken vrij
wel alle distilleerderijen hun
markt komen. Voorzien van een
etiket met Proosje, het symbool
van het feestvierende Schie
dam. dat is uitgevonden door
de strip-tekenaar Harr Wieg
man.
basis-alcohol van bijvoorbeeld .Aanvankelijk wilden we alleen
De Koning of van Hollandia.'
Toch hebben vader en zoon Nolet
het aangedurfd om met deze
(niet meer met de hand maar
met de machine gemaakt)
moutwijn het recept van Joan-
een etiket met gewoon groot
"700" erop. In die tijd hoorden
we van Proosje en toen hebben
we contact gezocht met Wieg
man. Daarna was het snel voor
elkaar'
nes Janszoon Nolet te maken. Over vier weken komen beide
„Een echte korenwijn, zoals „godendranken" op de markt,
men dat vroeger noemde en De eerste 144 flessen gaan naar
deze soort, dat mag wel gezegd het Comité Schiedam-?GO, maar
worden, is het neusje van de daarna gaan zij het land in.
Carel Nolet (links) zoekt samen met zijn vader Paul in
de oude recepturenboeken naar het recept van de bijzonde
re kruidenbitter uit 1694.
Schiedam De populariteit van de jenever de echte borrel
dreigt in gevaar te komen. Whisky en Franse cognac
worden steeds meer gevraagd hoewel de omzet van de
jenever-distilleerderijen nog steeds groeit.
„De buitenlandse dranken zijn de laatste jaren erg populair
geworden", aldus de heer C. Nolet van distilleerderij J.AJ.
Nolet in Schiedam. „Dat komt onder meer door de televisie,
waarin allerlei films worden getoond, waarin toevallig veel
helden of whisky of Franse cognac zitten te drinken.
Trouwens, op het Nederlandse toneel is het op dit moment
ook erg „in" om die dranken te drinken. Dat slaat natuur
lijk aan bij de mensen en dat gaat ten koste van de
jenever".
Gelukkig voor de heer Nolet en zijn collega's stijgt
echter ook het aantal mensen dat gewoon gaat drinken.
Niemand vind het meer erg als men een borreltje of een
sherry drinkt Dit in tegenstelling tot vroeger jaren waarin
alcohol vrijwel synoniem was aan misbruik, armoede en
ellende.
Vooral de jeugdige drinkers kunnen een lekkere jonge goed
waarderen, al is er de laatste jaren een tendens dat ook
de longdrinks weer erg populair worden.
De nieuwe drank zit nu in
de grondkelder. Zo nu en
dan moet er geroerd worden.
i Hat resultaat gaat nu de flas in en binnen enkele weken kan iedereen ervan genieten.
Schiedam Nederlanders
zijn geen grote drinkers.
In vergelijking met de
meeste Janden in Europa
kunnen we ons ten aan
zien vah het gedistilleerd
met een gerust gevoel
„sober" noemen.
Ter vergelijking, in Polen
dronk men in 1973 per
hoofd van de bevolking
4.2 liters (ad 100 procent),
Luxemburg volgt met 3,3
en daaronder zit Oost-
Duitsland met 3.2 liter,
Nederland staat na onder
meer Spanje (3.1), West-
Duitsland (3.0) en Zwe
den (2.65) op de twaalfde
plaats met 2.55 liter per
hoofd.
Op het lijstje van het ge
bruik van alle alcoholica
staat Nederland op de
twintigste plaats met 7.5
liter (ad 100 procent) per
hoofd van de bevolking.
ik
.*|l