„Agressie is
reactie op
discirin ïinatie"
schipper
Hans de Bruijnopbouwwerker
Schiedams woonwagenkamp:
feuilleton door
Carol
Kapitein Rob
Cataüjn Claes
DONDERDAG 14 AUGUSTUS 1975
wat zee a 1 nu is dl wachimeaaw
WWAN DE 6E0RT... V
HIJ zffir DAT ZEEROB
.WALS SPEELT f
'föfia
fVTUSSSN..t CO.PO.A LVF, ZSS
j QNVS^IVACHT- KOVk
L„ BONNEN
-ë V.EST«*31
F zaxs* Dsr jê aK
I MS G3AiG IR W
L ziet. Al
9k NDAW-5 JH1
NATUUS.WX WAAROW VlET'
surp^ !*f Dacht ro..
SfiêNG PSTER ALLE'
HIER "AAAR VERTE.. JE
NlST DAT EEN
DSTSCT'VE JS
Uitgave: SIJTHOFF PERS BV
Deze krant verschijnt in het gebied Nieuwe Waterweg-noord
(van Schiedam lot Hoek van Holland) en is uitsluitend verkrijg
baar in combinatie met het Rotterdamsch Nieuwsblad (in
Maassluis eveneens in combinatie met de Haagsche Courant
of Het Binnenhol).
REDACTIE
Chef redactie; M, van den Anker
Redactie Schiedam: M. G. de Bruin en W, J. van der Post
Redactie Vlaardmgen: M. Verkijk en C. van der Wel
Feature-redactie: T. Broekmans en R. Lankamp
Sportredactie: B. v.d. Berg (Vlaardmgen) en C. H. Soeters
(Schiedam)
De redactie Schiedam is gevestigd aan de Broersvest 3a, tel.
262566. (Ook te bereiken via postbus 137, Schiedam)
De redactie Vlaardmgen is gevestigd aan de Brede Havenstraat
6, lel. 343229. (Ook te bereiken via postbus 110, Vlaardingen)
Berichten voor de redactie kunnen per telex worden doorgege
ven. Telexnummer 32177
PLAATSELIJKE CORRESPONDENTEN
Maassluis: C. van de Lely, Van Beethovenlaan 625, tel.
01899-12056
Mevrouw N. Wustraw, Torenvalkstraat 13, tel. 01899-15136
Maasland: 5. P. van Zuilen, Diepenburchstraat 34, lel. 01899-
16143
Hoek van'Holland: L van Ooijorv, Mahustraat 135, tel. 01747-
2804
ABONNEMENTEN
Opgave van abonnementen kan geschieden op de volgende
adressen: Broersvest 3a. Schiedam, (tet, 010-268091) en Brede
Havenstraat 6, Vlaardingen. (tel. 010-354525, b.g.g. 354587)
Voor inlichtingen over administratie en abonnementen kart
men verder terecht bij het Rotterdamsch Nieuwsblad, lel.
010-144144
KLACHTENDIENST
Dagelijks van 18.30 tot 20.00 uur en zaterdags van 17.00 tot
19.00 uur: tel. 010-144144 en 070-624562
Agentschap: Rotterdamsch Nieuwsblad, Maasluis: Bildetdtjk-
laan 8, tel. 01899-17174
NABESTELLEN FOTO'S
Geplaatste foto's kunnen worden nabesteld bij de fotoredactie
van het Rotterdamsch Nieuwsblad, tel. 010-144144, toestel 152,
ADVERTENTIES
Advertentietarieven op aanvraag, tel. 010-144144
WE ZULLEN m DE MACHINE lOWWêf
INDS IVtótT! Dftit IES5EN' - S
2317 - Wanneer Rob het anker
laat vallen in de kleine baai,
waar het kamp van Möiler is
gevestigd, verbaast hij ach er
over, dat hier zo'n vertier heer
st. Maar Möiler is een. groot
zakenman, legt Jensen hem uit:
de Eskimo's komen van heinde
en verre om dierenhuiden te
verkopen. Wanneer de twee
mannen de hut van Mdlïer bin
nen komen, zien zij duidelijk
dat de pelshandelaar weinig in
genomen is met dit onverwachte
bezoek. „Zo, Jensen," zegt hij„-
kom je weer eens hier neuzen?"
Wezen klagen? Nou laat *t maar
eens horen." „Je vergist"je.' Möi
ler," zegt Jensen kalm; Ik kom
alleen informeren of jij iets af
weet van twee Nederlanders, die
al enige tijd vermist zijn. „Nu
klaart het gezicht van Möiler op.
ls er weer eens iemand bij je Aha, die Nederlanders! Ja, daar
weet hij van. Ze zijn hier ge
weest. „Waardeloze kerels zegt
hij verachtelijk; 't waren van
die geleerden. En ik heb er niks
aan kunnen verdienen en daar
voor zit ik hier toch in deze
uithoek van de wereld. Ik heb
ze ook nooit teruggezien en niets
van ze gehoord".
Hij drinkt zijn glas uit,
veegt met zijn hand het schuim
van zijn lippen en 2egt; „Kom
meidje, we stappen weer d'r es
op. Pietje, we smeren 'um, hoor»"
„Ik dacht dal je hem wat moest
vertellen", zegt Tony.
„Kan wachten", bromt Aike. „Kom,
m'n dochter." Hij grijpt haar bij
de arm en duwt haar in de rich
ting van de deur. Buitengekomen
zegt htj: ,,'t Was verkeerd var me.
Kage heit gelijk, ik had je daar
niet mee naar toe motte nemen,
je hore daar met".
„Ach kom", weert Tony.
„Toch heit'ie gelijk", houdt Aike
halsstarrig vol. „Je benne een da
me".
„En jij een heer." Dan schatert ze
het uit. „Toe Aike, kijk niet zo
bedremmeld, maak je er toch
geen verwijt van. Ik vond het zelf
toch ook leuk met je mee 1e
gaan."
„En toch doe ik het met meer",
houdt Aike vol, maar er trekt een
grijns over zijn gezicht als hij naar
de lachende Torty kijkt. „Je kanne
net zoveel glasies prik krijge as
je zelf wille, maar dan in het
'turfboefja'. Ik wil geen gekles
achter me kont."
„Zou je het dan juist niet krijgen?"
antwoordt Tony olijk „Kunnen we
dan toch maar niet beter in 'De
Druiventros'? O, hemel," laat ze
er verschrikt op volgen, „ik zou
naar Martha1"
„Dan ga je maar morgenavond",
stelt Aike voor, ,.'t Is nou de
moeite niet meer waard, het is al
over negene".
„Ik ga toch maar even", antwoordt
Tony, „het is zo onbeleefd", en
gehaast iaat ze erop volgen: „Ai
ke, tot ziens hoor!"
„De kleuteronderwijzeres," mompelt
Aike, die haar nastaart. „Zelf nog
een kind, maar een lief kind, en
Kage is een grote stommerd dat
'ie dat met ziet".
Maar Kage zret het niet, want nog
geen drie dagen daarna, als hij
door het toeval Tony weer onl-
moet. laail lussen hen opnieuw de
ruzie op. Beiden staan aan de
haven Tony staart met de hand
boven haar hoold naar een paar
sportvissers m de verte. Kage
schreeuwt „lange Nel is" in zijn
schuit toe dat als ,,ie zijn zoon
tn zijn handen krijgt, hem links en
rechts om 2'n kop zal slaan. Het
zit hem hoog door dat jong steeds
weer als „Hmkepoot" te worden
uitgescholden.
„Ik vind het best", roept Nelis terug.
„Mijn zegen heb je, en dan krijgt
'ie van mij nog een schop onder
z'rt kont grbij om het af te leren.
Met dat jong is geen land te
bezeilen".
„Onzin", zegt Tony scherp, „Natuur-
(ijk is er wei wat mei die jongen
te beginnen, maar je moet er de
juiste toon voor weten te vinden".
„Hoor daar de onderwijzeres",
hoont Kage, dan snauwt hij: „Ben
moei je er met mee, kijk jij maar
liever naar dat grut, en teal dat
rotjong an ons over".
„Rotjong!" stuift Tony op, want
opeens maakt ze weer die och
tend mee waarop kleine Grietje
dat vreselijke scheldwoord zei van
Kage Hmkepoot, en woedend
vaart ze uit:
„Die jongen weet toch met beter!
ledereen heeft hier een bijnaam.
Als de volwassenen het zeggen
dan is het mei erg, maar als een
kind het scheldwoord gebruikt,
dan wordt er wat van gezegd.
Misselijk hoor".
Nou nou", mompelt Nelis onthutst
en krabbelt eens onder zijn pet.
„Dat juflie zegt me daar wel even
de waarheid".
Kage draait haar minachtend zijn
rug toe, „Naar jouw mening wordt
niet gevraagd, je bent er geen een
van het eiland, bemoei je er dus
met mee".
„Je bent een afschuwelijk mens»"
roept Tony met een kleur van
boosheid tegen Kages rug. „Je
bent ongemanierd, en grot tegen
wie het ook is. Het is meer dan
bar!"
.Je hebt gelijk", klinkt het onver
schillig. „Maar de mensen laten
me Siberisch koud, onthoud dat!"
Schiedam Nu van een
regionaal woonwagen
kamp in het gebied
Nieuwe Waterweg-Noord
al lang geen sprake meer
is, stellen de Schiedamse
woonwagenbewoners al
les in het werk om hun
eigen kamp te ver
fraaien. Enkele weken
geleden is een plan opge
steld dat een herindeling
Minister mr. H. W. van Doorn: „Woonwagenbewoners zijn
niet anders
van het kamp, dat geves
tigd is aan de Schiekade,
tot gevolg moet hebben.
Het plan is opgestuurd
naar de gemeente en
over enige tijd zal het
worden besproken in en
kele raadscommissies.
Realisatie van de wensen
van de woonwagenbewo
ners zal de gemeente een
flinke duit kosten: de bij
het plan behorende plat
tegrond laat zien, dat
een grootscheepse reor
ganisatie van het kamp
het doel is waarnaar de
bewoners streven.
Het opstellen van het plan viel
ongeveer samen met de be
kendmaking van minister mr.
H. W. van Doorn van cultuur,
recreatie en maatschappelijk
werk in „Het wiel", een lande
lijke maandkrant voor woon
wagenbewoners, dat de rege
ring het woonwagenbeleid eind
elijk eens anders wil gaan aan
pakken. Het regeringsplan, dat
ter behandeling ligt bij de
Tweede Kamer, maakt duide
lijk dat de diverse ministeries
de woonwagenbewoners niet
langer als een gediscrimineerde
minderheidsgroep willen be
handelen. „Woonwagenbewo
ners zijn niet anders dan ande
re burgers en ze dienen dan
ook dezelfde rechten en plich
ten te hebben", aldus minister
Van Doom.
En vandaar dat CRM van het tot
nu toe door haar gevoerde
aparte woonwagenbeleid af wil:
in de toekomst zullen ook de
andere ministeries de woonwa
genbewoners in hun beleid
gaan betrekken, zo is de bedoe
ling van de minister.
Hans de Bruijn, opbouwwerker
van het Schiedamse woonwa
genkamp, is blij met het voor
nemen van de regering. „De
wetgever heeft de woonwagen
bewoners altijd slecht behan
deld", stelt hij. „Als elke min-
Het Schiedamse woon
wagenkamp: gevestigd in
de meest noordelijke uit
hoek van het Schiedamse
industriegebied.
derheidsgroep zijn zij in de
loop der tijden voortdurend in
een hoekje gedrukt Zij werden
als negatief bestempeld en op
zettelijk van de zogenaamde
burgerbevolking gescheiden ge
houden. Veruit de meeste
woonwagenkampen staan in af
gelegen, kille industriegebie
den".
Door Kor Kegel
Dat afwijkende bestaan van de
wagenbewoners in een eigen sa
menleving is de oorzaak van
een slechte verhouding tussen
de celentaire bevolking en de -
ten onrechte veelal als zigeu
ners aangeduide - minderheids
groepering, waarbij de woon-*
wagenbewoners steeds een de
fensieve houding aangrijpen.
Komt het tot strubbelingen, dan
zoekt de maatschappij bij voor
baat de schuld van de onenig
heid bij de woon wagen üewo-
ners. Terwijl die discrimineren
de maatschappij de belangrijk
ste veroorzaker is: daar bestaat
een bepaalde weerstand tegen
die 'zigeuners'.
Hans de Bruijn: „Jongeren, die
zich tegen de maatschappij ver
zetten en steun bij elkaar zoe
ken, vormen een subcultuur die
door die maatschappij zelfs nog
wel enigszins wordt gewaar
deerd. Minderheidsgroepen als
woonwagenbewoners en negers
in een blanke samenleving lij
ken echter minder dan een sub
cultuur: zij worden gemijd. Een.
begrijpelijk gevolg daarvan is
dat die benadering bij de min
derheidsgroepen een agressieve
houding oproept".
Nou valt het met die agressiviteit
in de woonwagenkampen in de
ze streken nogal mee. Tot echte
relletjes, vechtpartijen of moei
lijkheden van dien aard is het
in de Rijnmond en het West-
land nooit gekomen. Toch is
een aantal problemen fraste
rend voor de woonwagenbewo
ners. Problemen waarmee zij al
op jonge leeftijd hebben te ma
ken.
Zo is er de bepaling, dat een
kamp pas over een eigen lagere
school rnag beschikken als het
kamp meer dan veertig woon
wagens telt (Kinderen van een
kleiner kamp zijn aangewezen
op een school in de bebouwde
kom, vaak kilometers van het
kamp vandaan.) Hans de
Bruijn: „Het idiote is dat, als
een kamp een lagere school
krijgt, de kinderen daar Bijzon
der Lager Onderwijs genieten.
Al biedt dat enige financiële
voordeeltjes, dat 'BLO' drukt
toch een stempel op hen. En
bovendien blijkt later bij het
voortgezet onderwijs, dat de
kinderen die basisonderwijs
ontvingen op een BLO-school
achter liggen bij kinderen van
een gewone lagere schooL Dat
betekent: meer moeilijkheden
met de verdere opleiding en
nog meer moeilijkheden met
sollicitaties. Problemen te over
voor de woonwagenbewoners.
Een uiterlijk verschijnsel daar
van is vaak weer agressiviteit".
REGIONALISATIE
Toen in Ï968 de overheid een
regionalisatiepolitiek ging voe
ren, waarbij verschillende kam
pen werden samengevoegd,
voelden de woonwagenbewo
ners zich weer vanuit de domi
nante cultuur in de luren ge
legd. Hoewel de bedoeling van
de regering wel goed was (een
groot regionaal kamp heeft
recht op een eigen school, eigen
medische verzorging, een eigen
clubhuis enzovoorts), is er een
eenvoudige verklaring voor de
gedachten aan manipulatie met
de woonwagenbevolking.
Hans de Brïiijn zegt daarover.
„De huidige woonwagenbewo
ners zijn voornamelijk de mars
kramers van vroeger: rondtrek
kende handelslieden. In de
maatschappij van nu is een der
gelijke uitoefening van het be
roep van handelsreiziger onmo
gelijk geworden, want zo'n be
staan is tegenwoordig te onze
ker. En wat nou de woonwa
genbewoners niet kunnen ver
kroppen is dat zij worden ge
lijkgeschakeld met zigeuners,
Had een marskramer vroeger
nog een eerzaam beroep, nu
wordt hij door de maatschappij
vereenzelvigd met de zigeuner
die - overigens ook al vaak niet
terecht - een reputatie heeft van
dief, kinderlokker, geweldenaar
en messentrekker.
De woonwagenbewoners verke
ren nu in de veronderstelling
dat zij om die reden zijn ge
dwongen hun kamp op te slaan
in afgelegen oorden. De regio
nalisatie maakt het wat dat be
treft nog erger: ze zijn gedwon
gen te verhuizen, ze moeten met
mensen gaan samenleven die ze
niet kennen en soms moeten ze
zelfs hun woonplaats verlaten:
fen andere scholen en andere
baantjes zoeken. Daarom heeft
het Schiedamse woonwagen
kamp zich altijd tegen regiona
lisatie verzet",.
De veronderstelling van de wa
genbewoners, dat de maat
schappij hen beschouwt als een
misdadige groepering, wordt al
leen nog maar bevestigd door
het feit, dat vroeger het totale
woonwagenbeleid het 'pakkie
an' was van het ministerie van
justitie. Daarnaast was de be
heerder van een kamp in de
meeste gevallen een oud-politie
man. In zo'n kamp heerste'een
politionele sfeer: de bewoners
dachten dat zij in de gaten wer
den gehouden. Zij voelden zich
het zwarte schaap van de maat
schappij.
Om die redenen willen de Schie
damse woonwagenbewoners
hun kamp aanzienlijk verbete
ren en opknappen, om er in
ieder geval iets moois van te
maken, zodat buitenstaanders
niet hun neus hoeven op te
halen als zij het kamp zien, In
de Sehiekrant, een blaadje dat
onregelmatig verschijnt in het
kamp en dat wordt samenge
steld door opbouwwerker Hans
de Bruijn, diens vrouwelijke
collega Pim van Hulst en kamp
beheerder Nelis Rokven, heb
ben de reorganisatieplannen
uitgebreid gestaan. Meer ruimte
tussen de wagens en een meer
gevarieerde opstelling ervan,
waardoor tuintjes kunnen wor
den aangelegd en hier en daar
een boom kan worden geplant,
is een eerste vereiste.
Dat het kamp echter nooit een
aparte stadswijk zal kunnen
worden, beseffen de bewoners
wel. Daarvoor ligt het kamp te
ongunstig: in de meest noorde
lijke uithoek van het Schiedam
se industriegebied, achter een
terrein vol autowrakken en al
lerhande afval dat op een vuil
nisbelt thuishoort, en aan een
slecht begaanbaar landwegge
tje dat langs de Schiekade
loopt Toch is er het streven
naar een pluriforme maat
schappij, waarin de woonwa
genbewoners niet alleen wor
den getolereerd, maar waarin
hun samenleving ten volle
wordt opgenomen in de 'gewo
ne' maatschappij.