„Agressie is reactie op discirin ïinatie" schipper Hans de Bruijnopbouwwerker Schiedams woonwagenkamp: feuilleton door Carol Kapitein Rob Cataüjn Claes DONDERDAG 14 AUGUSTUS 1975 wat zee a 1 nu is dl wachimeaaw WWAN DE 6E0RT... V HIJ zffir DAT ZEEROB .WALS SPEELT f 'föfia fVTUSSSN..t CO.PO.A LVF, ZSS j QNVS^IVACHT- KOVk L„ BONNEN -ë V.EST«*31 F zaxs* Dsr jê aK I MS G3AiG IR W L ziet. Al 9k NDAW-5 JH1 NATUUS.WX WAAROW VlET' surp^ !*f Dacht ro.. SfiêNG PSTER ALLE' HIER "AAAR VERTE.. JE NlST DAT EEN DSTSCT'VE JS Uitgave: SIJTHOFF PERS BV Deze krant verschijnt in het gebied Nieuwe Waterweg-noord (van Schiedam lot Hoek van Holland) en is uitsluitend verkrijg baar in combinatie met het Rotterdamsch Nieuwsblad (in Maassluis eveneens in combinatie met de Haagsche Courant of Het Binnenhol). REDACTIE Chef redactie; M, van den Anker Redactie Schiedam: M. G. de Bruin en W, J. van der Post Redactie Vlaardmgen: M. Verkijk en C. van der Wel Feature-redactie: T. Broekmans en R. Lankamp Sportredactie: B. v.d. Berg (Vlaardmgen) en C. H. Soeters (Schiedam) De redactie Schiedam is gevestigd aan de Broersvest 3a, tel. 262566. (Ook te bereiken via postbus 137, Schiedam) De redactie Vlaardmgen is gevestigd aan de Brede Havenstraat 6, lel. 343229. (Ook te bereiken via postbus 110, Vlaardingen) Berichten voor de redactie kunnen per telex worden doorgege ven. Telexnummer 32177 PLAATSELIJKE CORRESPONDENTEN Maassluis: C. van de Lely, Van Beethovenlaan 625, tel. 01899-12056 Mevrouw N. Wustraw, Torenvalkstraat 13, tel. 01899-15136 Maasland: 5. P. van Zuilen, Diepenburchstraat 34, lel. 01899- 16143 Hoek van'Holland: L van Ooijorv, Mahustraat 135, tel. 01747- 2804 ABONNEMENTEN Opgave van abonnementen kan geschieden op de volgende adressen: Broersvest 3a. Schiedam, (tet, 010-268091) en Brede Havenstraat 6, Vlaardingen. (tel. 010-354525, b.g.g. 354587) Voor inlichtingen over administratie en abonnementen kart men verder terecht bij het Rotterdamsch Nieuwsblad, lel. 010-144144 KLACHTENDIENST Dagelijks van 18.30 tot 20.00 uur en zaterdags van 17.00 tot 19.00 uur: tel. 010-144144 en 070-624562 Agentschap: Rotterdamsch Nieuwsblad, Maasluis: Bildetdtjk- laan 8, tel. 01899-17174 NABESTELLEN FOTO'S Geplaatste foto's kunnen worden nabesteld bij de fotoredactie van het Rotterdamsch Nieuwsblad, tel. 010-144144, toestel 152, ADVERTENTIES Advertentietarieven op aanvraag, tel. 010-144144 WE ZULLEN m DE MACHINE lOWWêf INDS IVtótT! Dftit IES5EN' - S 2317 - Wanneer Rob het anker laat vallen in de kleine baai, waar het kamp van Möiler is gevestigd, verbaast hij ach er over, dat hier zo'n vertier heer st. Maar Möiler is een. groot zakenman, legt Jensen hem uit: de Eskimo's komen van heinde en verre om dierenhuiden te verkopen. Wanneer de twee mannen de hut van Mdlïer bin nen komen, zien zij duidelijk dat de pelshandelaar weinig in genomen is met dit onverwachte bezoek. „Zo, Jensen," zegt hij„- kom je weer eens hier neuzen?" Wezen klagen? Nou laat *t maar eens horen." „Je vergist"je.' Möi ler," zegt Jensen kalm; Ik kom alleen informeren of jij iets af weet van twee Nederlanders, die al enige tijd vermist zijn. „Nu klaart het gezicht van Möiler op. ls er weer eens iemand bij je Aha, die Nederlanders! Ja, daar weet hij van. Ze zijn hier ge weest. „Waardeloze kerels zegt hij verachtelijk; 't waren van die geleerden. En ik heb er niks aan kunnen verdienen en daar voor zit ik hier toch in deze uithoek van de wereld. Ik heb ze ook nooit teruggezien en niets van ze gehoord". Hij drinkt zijn glas uit, veegt met zijn hand het schuim van zijn lippen en 2egt; „Kom meidje, we stappen weer d'r es op. Pietje, we smeren 'um, hoor»" „Ik dacht dal je hem wat moest vertellen", zegt Tony. „Kan wachten", bromt Aike. „Kom, m'n dochter." Hij grijpt haar bij de arm en duwt haar in de rich ting van de deur. Buitengekomen zegt htj: ,,'t Was verkeerd var me. Kage heit gelijk, ik had je daar niet mee naar toe motte nemen, je hore daar met". „Ach kom", weert Tony. „Toch heit'ie gelijk", houdt Aike halsstarrig vol. „Je benne een da me". „En jij een heer." Dan schatert ze het uit. „Toe Aike, kijk niet zo bedremmeld, maak je er toch geen verwijt van. Ik vond het zelf toch ook leuk met je mee 1e gaan." „En toch doe ik het met meer", houdt Aike vol, maar er trekt een grijns over zijn gezicht als hij naar de lachende Torty kijkt. „Je kanne net zoveel glasies prik krijge as je zelf wille, maar dan in het 'turfboefja'. Ik wil geen gekles achter me kont." „Zou je het dan juist niet krijgen?" antwoordt Tony olijk „Kunnen we dan toch maar niet beter in 'De Druiventros'? O, hemel," laat ze er verschrikt op volgen, „ik zou naar Martha1" „Dan ga je maar morgenavond", stelt Aike voor, ,.'t Is nou de moeite niet meer waard, het is al over negene". „Ik ga toch maar even", antwoordt Tony, „het is zo onbeleefd", en gehaast iaat ze erop volgen: „Ai ke, tot ziens hoor!" „De kleuteronderwijzeres," mompelt Aike, die haar nastaart. „Zelf nog een kind, maar een lief kind, en Kage is een grote stommerd dat 'ie dat met ziet". Maar Kage zret het niet, want nog geen drie dagen daarna, als hij door het toeval Tony weer onl- moet. laail lussen hen opnieuw de ruzie op. Beiden staan aan de haven Tony staart met de hand boven haar hoold naar een paar sportvissers m de verte. Kage schreeuwt „lange Nel is" in zijn schuit toe dat als ,,ie zijn zoon tn zijn handen krijgt, hem links en rechts om 2'n kop zal slaan. Het zit hem hoog door dat jong steeds weer als „Hmkepoot" te worden uitgescholden. „Ik vind het best", roept Nelis terug. „Mijn zegen heb je, en dan krijgt 'ie van mij nog een schop onder z'rt kont grbij om het af te leren. Met dat jong is geen land te bezeilen". „Onzin", zegt Tony scherp, „Natuur- (ijk is er wei wat mei die jongen te beginnen, maar je moet er de juiste toon voor weten te vinden". „Hoor daar de onderwijzeres", hoont Kage, dan snauwt hij: „Ben moei je er met mee, kijk jij maar liever naar dat grut, en teal dat rotjong an ons over". „Rotjong!" stuift Tony op, want opeens maakt ze weer die och tend mee waarop kleine Grietje dat vreselijke scheldwoord zei van Kage Hmkepoot, en woedend vaart ze uit: „Die jongen weet toch met beter! ledereen heeft hier een bijnaam. Als de volwassenen het zeggen dan is het mei erg, maar als een kind het scheldwoord gebruikt, dan wordt er wat van gezegd. Misselijk hoor". Nou nou", mompelt Nelis onthutst en krabbelt eens onder zijn pet. „Dat juflie zegt me daar wel even de waarheid". Kage draait haar minachtend zijn rug toe, „Naar jouw mening wordt niet gevraagd, je bent er geen een van het eiland, bemoei je er dus met mee". „Je bent een afschuwelijk mens»" roept Tony met een kleur van boosheid tegen Kages rug. „Je bent ongemanierd, en grot tegen wie het ook is. Het is meer dan bar!" .Je hebt gelijk", klinkt het onver schillig. „Maar de mensen laten me Siberisch koud, onthoud dat!" Schiedam Nu van een regionaal woonwagen kamp in het gebied Nieuwe Waterweg-Noord al lang geen sprake meer is, stellen de Schiedamse woonwagenbewoners al les in het werk om hun eigen kamp te ver fraaien. Enkele weken geleden is een plan opge steld dat een herindeling Minister mr. H. W. van Doorn: „Woonwagenbewoners zijn niet anders van het kamp, dat geves tigd is aan de Schiekade, tot gevolg moet hebben. Het plan is opgestuurd naar de gemeente en over enige tijd zal het worden besproken in en kele raadscommissies. Realisatie van de wensen van de woonwagenbewo ners zal de gemeente een flinke duit kosten: de bij het plan behorende plat tegrond laat zien, dat een grootscheepse reor ganisatie van het kamp het doel is waarnaar de bewoners streven. Het opstellen van het plan viel ongeveer samen met de be kendmaking van minister mr. H. W. van Doorn van cultuur, recreatie en maatschappelijk werk in „Het wiel", een lande lijke maandkrant voor woon wagenbewoners, dat de rege ring het woonwagenbeleid eind elijk eens anders wil gaan aan pakken. Het regeringsplan, dat ter behandeling ligt bij de Tweede Kamer, maakt duide lijk dat de diverse ministeries de woonwagenbewoners niet langer als een gediscrimineerde minderheidsgroep willen be handelen. „Woonwagenbewo ners zijn niet anders dan ande re burgers en ze dienen dan ook dezelfde rechten en plich ten te hebben", aldus minister Van Doom. En vandaar dat CRM van het tot nu toe door haar gevoerde aparte woonwagenbeleid af wil: in de toekomst zullen ook de andere ministeries de woonwa genbewoners in hun beleid gaan betrekken, zo is de bedoe ling van de minister. Hans de Bruijn, opbouwwerker van het Schiedamse woonwa genkamp, is blij met het voor nemen van de regering. „De wetgever heeft de woonwagen bewoners altijd slecht behan deld", stelt hij. „Als elke min- Het Schiedamse woon wagenkamp: gevestigd in de meest noordelijke uit hoek van het Schiedamse industriegebied. derheidsgroep zijn zij in de loop der tijden voortdurend in een hoekje gedrukt Zij werden als negatief bestempeld en op zettelijk van de zogenaamde burgerbevolking gescheiden ge houden. Veruit de meeste woonwagenkampen staan in af gelegen, kille industriegebie den". Door Kor Kegel Dat afwijkende bestaan van de wagenbewoners in een eigen sa menleving is de oorzaak van een slechte verhouding tussen de celentaire bevolking en de - ten onrechte veelal als zigeu ners aangeduide - minderheids groepering, waarbij de woon-* wagenbewoners steeds een de fensieve houding aangrijpen. Komt het tot strubbelingen, dan zoekt de maatschappij bij voor baat de schuld van de onenig heid bij de woon wagen üewo- ners. Terwijl die discrimineren de maatschappij de belangrijk ste veroorzaker is: daar bestaat een bepaalde weerstand tegen die 'zigeuners'. Hans de Bruijn: „Jongeren, die zich tegen de maatschappij ver zetten en steun bij elkaar zoe ken, vormen een subcultuur die door die maatschappij zelfs nog wel enigszins wordt gewaar deerd. Minderheidsgroepen als woonwagenbewoners en negers in een blanke samenleving lij ken echter minder dan een sub cultuur: zij worden gemijd. Een. begrijpelijk gevolg daarvan is dat die benadering bij de min derheidsgroepen een agressieve houding oproept". Nou valt het met die agressiviteit in de woonwagenkampen in de ze streken nogal mee. Tot echte relletjes, vechtpartijen of moei lijkheden van dien aard is het in de Rijnmond en het West- land nooit gekomen. Toch is een aantal problemen fraste rend voor de woonwagenbewo ners. Problemen waarmee zij al op jonge leeftijd hebben te ma ken. Zo is er de bepaling, dat een kamp pas over een eigen lagere school rnag beschikken als het kamp meer dan veertig woon wagens telt (Kinderen van een kleiner kamp zijn aangewezen op een school in de bebouwde kom, vaak kilometers van het kamp vandaan.) Hans de Bruijn: „Het idiote is dat, als een kamp een lagere school krijgt, de kinderen daar Bijzon der Lager Onderwijs genieten. Al biedt dat enige financiële voordeeltjes, dat 'BLO' drukt toch een stempel op hen. En bovendien blijkt later bij het voortgezet onderwijs, dat de kinderen die basisonderwijs ontvingen op een BLO-school achter liggen bij kinderen van een gewone lagere schooL Dat betekent: meer moeilijkheden met de verdere opleiding en nog meer moeilijkheden met sollicitaties. Problemen te over voor de woonwagenbewoners. Een uiterlijk verschijnsel daar van is vaak weer agressiviteit". REGIONALISATIE Toen in Ï968 de overheid een regionalisatiepolitiek ging voe ren, waarbij verschillende kam pen werden samengevoegd, voelden de woonwagenbewo ners zich weer vanuit de domi nante cultuur in de luren ge legd. Hoewel de bedoeling van de regering wel goed was (een groot regionaal kamp heeft recht op een eigen school, eigen medische verzorging, een eigen clubhuis enzovoorts), is er een eenvoudige verklaring voor de gedachten aan manipulatie met de woonwagenbevolking. Hans de Brïiijn zegt daarover. „De huidige woonwagenbewo ners zijn voornamelijk de mars kramers van vroeger: rondtrek kende handelslieden. In de maatschappij van nu is een der gelijke uitoefening van het be roep van handelsreiziger onmo gelijk geworden, want zo'n be staan is tegenwoordig te onze ker. En wat nou de woonwa genbewoners niet kunnen ver kroppen is dat zij worden ge lijkgeschakeld met zigeuners, Had een marskramer vroeger nog een eerzaam beroep, nu wordt hij door de maatschappij vereenzelvigd met de zigeuner die - overigens ook al vaak niet terecht - een reputatie heeft van dief, kinderlokker, geweldenaar en messentrekker. De woonwagenbewoners verke ren nu in de veronderstelling dat zij om die reden zijn ge dwongen hun kamp op te slaan in afgelegen oorden. De regio nalisatie maakt het wat dat be treft nog erger: ze zijn gedwon gen te verhuizen, ze moeten met mensen gaan samenleven die ze niet kennen en soms moeten ze zelfs hun woonplaats verlaten: fen andere scholen en andere baantjes zoeken. Daarom heeft het Schiedamse woonwagen kamp zich altijd tegen regiona lisatie verzet",. De veronderstelling van de wa genbewoners, dat de maat schappij hen beschouwt als een misdadige groepering, wordt al leen nog maar bevestigd door het feit, dat vroeger het totale woonwagenbeleid het 'pakkie an' was van het ministerie van justitie. Daarnaast was de be heerder van een kamp in de meeste gevallen een oud-politie man. In zo'n kamp heerste'een politionele sfeer: de bewoners dachten dat zij in de gaten wer den gehouden. Zij voelden zich het zwarte schaap van de maat schappij. Om die redenen willen de Schie damse woonwagenbewoners hun kamp aanzienlijk verbete ren en opknappen, om er in ieder geval iets moois van te maken, zodat buitenstaanders niet hun neus hoeven op te halen als zij het kamp zien, In de Sehiekrant, een blaadje dat onregelmatig verschijnt in het kamp en dat wordt samenge steld door opbouwwerker Hans de Bruijn, diens vrouwelijke collega Pim van Hulst en kamp beheerder Nelis Rokven, heb ben de reorganisatieplannen uitgebreid gestaan. Meer ruimte tussen de wagens en een meer gevarieerde opstelling ervan, waardoor tuintjes kunnen wor den aangelegd en hier en daar een boom kan worden geplant, is een eerste vereiste. Dat het kamp echter nooit een aparte stadswijk zal kunnen worden, beseffen de bewoners wel. Daarvoor ligt het kamp te ongunstig: in de meest noorde lijke uithoek van het Schiedam se industriegebied, achter een terrein vol autowrakken en al lerhande afval dat op een vuil nisbelt thuishoort, en aan een slecht begaanbaar landwegge tje dat langs de Schiekade loopt Toch is er het streven naar een pluriforme maat schappij, waarin de woonwa genbewoners niet alleen wor den getolereerd, maar waarin hun samenleving ten volle wordt opgenomen in de 'gewo ne' maatschappij.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Nieuwsblad / Schiedamsche Courant / Rotterdams Dagblad / Waterweg / Algemeen Dagblad | 1975 | | pagina 2