de dammen naar
het
Belgische
Over
Damr e
ROUTE
I VRIJDAG 9 JULI 1976
Walcheren
Zeeuws
Vlaanderen
OEN HAAG
DELFT
SCHIEDAj
BENELUXTUNNEL
VOORNS
haringvljetdaw
'f/&^*£oER siw
O u cf d o r
V PUTTEN N
lellevoehsluis
brouwersdam)
overflahkee
SCHOUWEN
Haamsteden
Weshenschouwerxjjg
Burghsluis
^PLOMPB
TOREN J
."v'xv
ZE E LA ND BRUG]
VEERSEUEER- DAH
f Vrouwenpolder
v Vw BEVELAND
Pom burg /$£er>e^-£
[(C WA LCHEREN VV J
ZoufefatSC MIDDECbURG
Valkenisse^
Dishoek"
o
•V\VtlSSINGEi
Zieri kzee
f DUIVEUMD
BERGEN
OP ZOOM
ROOSENDAAL
ZUID
BEVELAKD
Cadzand
Rouie
Auiosnelweg
Veerdiensi
Grens
VLAADOEDZfJ
lAardenburg
Maldegem
BRUGGE
Over de dammen naar
Damme wordt voor een
dagje-met-de-auto-uit een
unieke belevenis. Het wordt
een „koppige" rit, want de
tocht gaat ditmaal over de
Zuid-Hollandse en Zeeuwse
eilanden, wier koppen met
hun duinenpracht en
indrukwekkende vergezichten
over de brede wateren van
Haringvliet, Grevelingen,
Ooster- en Westerschelde
landschappelijk veel variatie
bieden. £en aantrekkelijk
punt van de route is ook de
majestueuze overtocht van
Vlissingen naar Breskens,
waarna genoten wordt van
het eigene van Zeeuws
Vlaanderen en van de
Belgische trekpliester, het
eeuwenoude stadje Damme,
dat naar allerlei
uithangborden en opschnf n
doen geloven de stad is van
de legendarische figuren Tijl
Uieienspiegei, Nele en Lamme
Goedzak.
Vanuit de Randstad kiezen
we, om dit alles op spoor te
komen, maar direct de
Beneluxroute, die zodra we
de over de Hujmswxrug zijn
en de stank van Pemis achter
ons hebben, ons voert langs
de dorpsjes Geervliet en
Heerivliet op weg naar de
rust van het eiland Voorne.
Voorbij het stevig uit z'n
jasje gegroeide Hellevoetsluis
gaan we de Haringvlietdam
over met zijn. zeventien
uitwateringssluizen. Goeree
ligt er bij als een vriendelijke
uitnodiging met z'n vele
wegen naar tal van stranden.
De Punt van het eiland is een
natuurreservaat, dat voor
liefhebbers van planten en
vogels bijzonder aantrekkelijk
is. Rond Ouddorp 2ijn het
ook de twee schilderachtig
gelegen korenmolens, die
onze blik vangen. In de
Westduinen, staat trots de
vuurtoren de nacht af te
wachten om dienst te doen.
Over de Brouwersdam
bereiken we het eiland
Schouwen-Duivelanö.
waarvan we vooral de
Door Jan Zwart
Se Belfort met zijn vier
hoektorentjes is het domi
nerende element in het sil
houet van het historische
stadje Sluis
teruggebracht. Omdat we
zoveel aan de Grote van Dale
te danken hebben, maken we
er nog even op attent dat op
een van de wallen een
borstbeeld staat van J, H. van
Dale (1828-1872), die
schoolhoofd in Sluis was en
samensteller van het bekende
woordenboek. Vlak bij Sluis
ligt het plaatsje Sint Anna ter
Muiden, dat alleen maar
bestaat uit een lang gerekt
marktplein met oude pomp
en geschoren lindebomen
voor de oude huizen. Het
oude raadhuis, de massale
middeleeuwse toren en de
grote kruiskerk accenturen
het historische karakter van
het plaatsje nog eens extra.
Wat historie betreft kan
Aardenburg ook meepraten
met zijn monumenten en
oude wallen. Het voornaamste
gebouw is er de imposante
Sint Bavokerk, het enig
zuivere voorbeeld in ons land
van de zogenaamde
Sehelde-gotiek. De Kaai- of
Westpoort is uit 1650.
Nu we zo dicht bij België
zijn, willen we ook nog even
het historische plaatsje
Damme aandoen, dat we via
Maldegem bereiken. Damme
dateert uit het midden van de
twaalfde eeuw, dus is het de
historie die er de toon
aangeeft. Damme is ontstaan
als voorhaven van Brugge,
aan een dam opgeworpen aan
het uiteinde van het Zwin,
een brede zeearm, die
doorheen de polders de
Noordzee bereikte tussen
Knokke en Cadzand. Damme
werd een welvarende plaats,
Langs de
kust van
Walcheren
vooral bij
Vlissingen
geeft de
scheepvaart
op Antwer
pen boule
vard en
strand een
extra attrac
tie
Oosterschelde.
Natuurlijk vertoeven we even
in Zierikzee om er de historie
van het stadje te ondergaan,
die vooral uitkomt in de
bochtige straatjes met de vele
oude geveltjes en rond de
prachtige stadspoorten. Van
luchtverontreiniging hebben
ze kennelijk op de eilanden
nog geen weet, zeker niet op
de Zeelandbrug, de vijf
kilometer lange tolbrug over
de Oosterschelde.
Noord-Bevel and, dat over
enkele jaren ten tweede male
verrijkt wordt met een
verbinding naar Schouwen,
ervaren we als een fris
eiland.
Na de dam over het Veerse
Meer slaan we direct rechts
af Vrouwenpolder in, de
badplaats met z'n prachtige
duinen en brede strand. Van
die duinen genieten we intens
door de duinweg te houden
naar Domburg, misschien wel
de oudste badplaats van
Walcheren. Bezienswaardig
zijn er een kerkje uit de
vijftiende eeuw, het
voormalige woonhuis van de
tekenaarschilder Jan Toorop
„In de Waicherschen Dolfijn",
en het raadhuis uit 1637,
Domburg is op het eind van
de vorige eeuw een belangrijk
Kurort geweest. Het
aanzienlijke badhotel en het
badpaviljoen aan de korte
boulevard getuigen er nog
van.
Het was de Amsterdamse arts
Metzger, die de plaats
beroemd maakte door z'n
massagemethoden waardoor
hij tal van patiënten, onder
wie diversen van vorstelijken
huize, naar Domburg trok.
Uit dankbaarheid richtte het
gemeentebestuur een
borstbeeld voor de dokter op.
Even buiten de badplaats ligt
het kasteel Westhove met een
vrij toegankelijk landgoed. De
rit naar Zoutelande kunnen
we via Westkapelle met de
vuurtoren, of over Aagtekerk
en Meliskerk maken om
daarna vanuit het
badplaatsje, waar het strand
op het zuiden ligt, de prachtig
begroeide duinweg te nemen
naar Valkenisse en Dishoek,
een wat het landschap betreft
verrukkelijk stukje
natuurschoon. Vlissingen
biedt op zijn boulevard een
imposant uitzicht op de
drukke scheepvaart naar
Antwerpen en Gent. "We
zoeken er de pont naar
Breskens, die ons voert naar
het frisse land van Zeeuws
Vlaanderen. Ruim twintig
minuten genieten we van de
overtocht, van het prachtige
uitzicht op de brede
Westerschelde, van de steeds
mooier wordende kijk op
Vlissingen's standbeeld en de
kustlijn van het eiland
Walcheren en ook van de
pont zelf, waar het goed
toeven is.
Zeeuws-Vla and eren heeft veel
te bieden aan vruchtbare
polders, historische stadjes en
landschappelijke
hoogtepunten. Wat het laatste
betreft is het fijn toeven
tussen Breskens en de
badplaats Cadzand en op de
wallen van Sluis. Cadzand
biedt een royaal uitzicht op
de Wielingen met zijn drukke
scheepvaart en op Walcheren.
De duinen noden er tot
wandelen, vooral ook omdat
er zo veel moois is te zien
aan de duizenden
schorrenbloemen waarvan het
lamsoor in de bloeitijd het
gebied violet kleurt. Sluis
herinnert aan het verleden
door zijn belfort met vier
hoektorentjes. Veel Vlaamse
steden hebben zo'n toren,
maar Hulst is de enige stad
in Nederland die er zich op
kan beroemen zo'n markante
toren te bezitten. In het
stadhuis is de fraaie raadzaal
met schilderijen en
wandtapijten te bezichtigen,
De aarden omwalling van
1598, door Menno van
Coevorden in 1702 verbeterd,
is gespaard gebleven. Andere
bezienswaardigheden zijn er
de Oostsluis en de Brugse
Poort. Zes bastions zijn in de
oorspronkelijke staat
kreeg stapelrechten van wijn
en haring en was in de
middeleeuwen de
voornaamste wijnmarkt van
noordelijk Europa. Jacob van
Maerlant woonde er in de
tweede helft van de dertiende
eeuw, schreef er zijn
voornaamste werken en ligt
er begraven in het vroegere
kerkportaal, onder de toren.
Het huwelijk van Karei de
Stoute met Margaretha van
York werd er in 1468
ingezegend in de nog
bestaande woning van de
grafelijke baljuw Eustaas
Wyts; kortom Damme heeft
voorspeod en belangrijke
gebeurtenissen gekend, die
nog af te lezen 2ijn uit tal
van gebouwen. De verzanding
van het Zwin bracht echter
de ondergang, maar dat
betekent niet dat het stadje
niet meer aantrekkelijk zou
zijn. Volgens de
volksoverlevering is Damme
ook de stad van de figuren
Tijl Uilenspiegel, Nele en
Lamme Goedzak en het zijn
vooral oudheidkundigen,
kunstenaars en toeristen die
Damme bezoeken vanwege
z'n indrukwekkende
monumenten. De vele
eethuisje accentueren het feit,
dat Damme bovendien
trekpleister is voor
lekkerbekken en
gastronomen, zoals de
mensen er het zeggen.
Feit is ook, dat onze tocht
over de dammen naar
Damme ons heel wat
belevenissen van bijzonder
aangename aard bezorgde.
Het stad
huis ran
Damme is
een van de
vele indruk
wekkende
Gotische mo
numenten,
die het Belgi
sche stadje
z'n speciale
historische
sfeer geven
Delft - Schiedam - Beneluxfunnei - Hellevoetsluis
-Haringvlietdam - Ouddorp - Brouwersdam -
Renesse - Haamstede - Westemschouwen -
Burghsluis - Plompe Toren - Zierikzee - Zeeland-
brug - Noord-Beveiand - Veerse Meerdam - Vrou
wenpolder - Duinweg - Domburg - Zoutelande
- Vlakenisse - Dishoek - Vlissingen - Breskens
- Cadzand - Sluis - Aardenburg - Maldegem -
Damme (Beigië).
westpunt onze toeristische
interesse laten gelden. Op de
rit
Renesse-Haamstede-Westen-
schouwen genieten we niet
alleen van de duinen-rijkdom,
maar ook van de akkers en
weiden met hun vele bochtige
weggetjes en rijk begroeide
laantjes. Vanaf de Punt bij
Westenschouwen, bij
Burghsluis en Plompe Toren
hebben we een bijzonder
fraai uitzicht op de
Zierikzee
laat zoals
de foto toont
nog veel
historie zien
in z'n oude
omwalling en
stadspoor
ten, maar is
er ook trots
op de nabij
gelegen
Zeelandbrug
te hebben,
de op één na
langste brug
van Europa
