Solo in Hoekse finale
Martin E:avik de sterkste
II
Kinderarbeid
achterhaald
begrip in
z wen r wereld
Judith Verkerk
in conflict met
haar trainer
jjl L
i
TRAINER DRIES PEUTE: „HET SPEELELEMENT MOET GROOT ZIJN"
René
van
der Kuil
(20) gaat
nog jaren
mee
wt'Zy"
VISSEN
-
Zetbameta
DINSDAG 13 JULi iyio
►ita.
Winnaar Martin Havik
Utrecht Het wegvallen van VZC Ylaardïngen houdt in dat
ZRO'ers op de Nationale zwemkamploenscfaappen in Utrecht dun
zijn gezaaid. Zelfs een Judith Verkerk is er nauwelijks te zien,
hoewel dat een andere oorzaak heeft. Een conflict met haar
trainer Ton S winkels van De Deve! ligt hieraan ten grondslag.
Intussen zijn beide partijen zó ver uit elkaar gegroeid (zeggen
elkaar ook geen gedag meer), dat de veertienjarige vlinderslag
specialiste overweegt naar Nautilus in Dordrecht over te stappen
en Swinkels zijn talent niet meer accepteert.
Eén en ander had tot gevolg dat
Judith Verkerk zich uit eigen
beweging terugtrok uit de estaf
ettes, maar op de persoonlijke
slagen alsnog een pcging zal
doen een ticket te verdienen
voor Oslo. Maar voor haar is
de lol er wel een klein beetje
af, omdat zij immer had ge
hoopt om Montreal. Maar haar
trainer zag het» gezien haar
leeftijd, (nog) niet zitten. Intus
sen heeft het conflict zich zó
toegespitst, dat vader Verkerk
zich uit het bestuur van De
Deve] heeft teruggetrokken.
Door Bas van den Berg
Een ander talent uit de regio, i
Eline Herfst van R. zal Oslo!
nooit zien, wanneer zij blijft)
„kwakkelen" met haar vorm. j
Drie weken terug deed zij de
800 vrij nog af in 9.24 en was i
daarmee goed voor een retour-1
tje Oslo, waar begin augustus)
de jeugd Europese zwemka-j
pioenschappen zullen worden
gehouden, maar gisteren klokte
zij ineens'weer 9.43.35 en daar-1
over was uiteraard trainer
Dries Peute zeer veardrietig,
„Maar er zijn nog kansen", oor-
deelde hij later weer. „Op dei
100 en 400 vrij. Misschien is die
inzinking van korte duur".
Overigens begint steeds luider de1
naam van Dries Peute door te
klinken in het sfeervolle bad
„Den Hommel". Niet ten on
rechte overigens, omdat hij zijn
formatie van zwemclub Rotter
dam al na drie dagen naar de
tweede plaats tilde. Ome Dries
zelf wimpelt alle loftuigingen
snel af. „Het is mijn beroep",
zegt hij simpel, „dus ik moet er
wel verstand van hebben om
met kinderen om te gaan". Gis
teravond brachten twee pupil
len van Ome Dries, Arnold
Notinekes en R en Marcel Jan
sen van het Delftse Raket, zijn
wijze lessen in de Praktijk.
Toevallig waren de twee mini-
vedetten eikaars concurrent op
de 800 vrij ook nog, maar
.Dries Peute maalde er niet
om. „ik geef ze ieder gelijke
kansen", en na het startschot
waren ze even vlot weg. Ui
teindelijk finishte de Delfte-
naar als eerste in 10.15.09,
maar Arnold Nonnekes koos
voor 10.18.04 en dat hield naast
brons een drastische verbete
ring van het kringrecord in.
Eerder op de dag was Rob van-
der Meer van De Devel erin
geslaagd om in de finale van de
400 vni fiongens onder tien
jaar) op een zesde plaats te
komen in 5.33.85. Winnaar was
hier Eric Rieken van het Alp
hens e AZC ij\ 5.25.22, terwijl
zelfs Petra de Koek van 't Y bij
de meisjes 5.10.97 voor over
had.
Hoek van Holland In de JSg
finale leerde De Hoek de
winnaar kennen. Op
nieuw was er op het kor
te, maar lastige parcours
in het centrum geen
eindsprint nodig. Martin
Havik, 20 jaar pas, was
de rappe mannen een
slag voor. Twee ronden
voor het eind duwde hij
de ketting op de „der
tien". Op zijn grootste
versnelling sprong hij bij
de laatste concurrenten
weg.
Hagenaar Joop Kettenis was
de enige die reageerde. Hij
zette aan, maar kwajn niet
tot bij Haviks achterwiel.
Achter hem keken de favo
rieten elkaar aan: Gerrie
Mak, de Schiedamse win
naar van 1975; Jan Hordijk,
geroutineerd als immer;
Wim Liebrechts, al even er
varen; en de Noordholland
se prijsrijder Sjaak Schui
temaker. Geen van die cou-
door
Henk Kruithof
reurs voelde ervoor de an
deren terug te voeren. Ket
tenis kon het evenmin.
Voor in de sponsorploeg
van Ketting Didam opgeno
men Martin Havik was de
koers „gelopen". Al ver
voor de finishlijn kon hij
rechtop in het zadel gaan
zitten. Beide handen gingen
de lucht in. De ronde van
Hoek van Holland, voor
beeldig georganiseerd door
De Pedaalridders, beteken
de de derde seizoenwinst
voor de Strijenaar.
Maakte tegelijk trouwens een
eind aan een voor Martin Havik
moeilijke periode. Want na in
het voorjaar „Feijenoord" en
een semi-klassieker in Bruns-
wijk (Duitsland) te hebben be
heerst sukkelde de belofte uit
de Hoeksche Waard (in 1974
nog, m een al even sterke solo.
Honderd amateurs beginnen aan de Ronde van Hoek van Holland
Nederlands juniorenkampioen)
met ademhalingsproblemen.
Havik: ,Jn enkele criteria en
ook tijdens de nationale titel
strijd in Simpelveld, moest ik
echt van de fiets. Het ging niet
meer. Ik stierf van de pijn.
Maar de laatste weken is het
beter. Vorige week ben ik te
ruggekomen uit de zware inter
nationale ronde van Joegosla
vië. In de eindstand daar was
ik 29e, maar dat zegt voor mij
niet zoveel. Belangrijk was dat
ik me weer lekker voelde. Voor,
mezelf goed had gereden en de
vorm terug kreeg. In Maasdijk
kon ik dat woensdag nog niet
bewijzen. Daar smakte ik tegen
de grond. In Heeswijk was ik
zondag derde. Deze zege past in
de opgaande lijn."
Winst die Martin Havik verdien
de. Nadat hij immers omstreeks
de twintigste kilometer met
twaalf anderen aansloot bij een
al heel snel ontstaan kopgroep-
je (Peter Noy, Arie de Groot,
Gerard Looyenstein en Piet
Franken), bleef Havik voortdu
rend attent. Van Steenis, Ver
sluis, Westlander Marcel van
Leeuwen, Ton Koop (twee jaar
geleden, de winnaar), "Wim 't
Hoen, Joop van Vliet en Sïem
Berkhout en Cees de Kleine
mochten dan proberen wat ze
wilden, het tempo voorop bleef
zo hoog dat die in het peloton
achtergeraakte mannen jiooit
meer vooraan zouden komen.
Voor enkele leiders ging het te
snel. Jan Zuydweg loste. De
Groot eveneens en met hem
dwarrelde Rob Zuydweg eraf.
Kettenis en Havik voelden trou
wens wemig voor een gezapig
vervolg. Terwijl De Wit, Van
Bragt, Schuurman en Gomes
uit de hoofdmacht (WWV-ers
Toussaint en Van den Enden
volgden daarin het voorbeeld
van Vlaardinger Rudie Lieb
rechts en verlieten de strijd) de
achtervolging inzetten, bleven
zij aanvallen.
Vim Liebrechts trouwens ook.
Ger Mak counterde en gmg
door. Een breuk in de kopgroep
kon na dubbeling van het veld
niet uitblijven. Met Schuitema
ker en Liebrechts bleef Havik
daarbij in de spits. Hordijk,
Mak en Kettenis moesten (Cees
van den Meijden en Cees de
Kleine staken een handje toe)
al alles geven om niet al voor
de echte finale te worden ver
rast. Franken, Kuit, Ruiters,
Pouw, Noy en Onos haakten
ontmoedigd af. Voor hen restte
een bescheiden prijs.
Om de zege duelleerden nog zes
amateurs. Schuitemaker, zon
der van vakantie genietende
clubmaker Kieftenburg naar
Zuid-Holland gekomen, dacht
te profiteren van een afsprin-
tend peloton. Hij redde het niet
De aanval was iets te voorba
rig. Havik koos rijn moment
beter. Als in de tijd dat hij in
de juniorenkoersen van de riva
liteit tussen Jacobs en Van
Vliet gebruik maakte, spoot het
Strijense talent weg. Niemand
durfde hem voluit te volgen.
Niemand ook sprak later een
woord van kritiek. In De Hoek
won de sterkste.
De uitslag: 1 Martin Havik (StrijenJ
90 km in 2.01.47, 2 G. Slak (Schie
dam), 3 J. Kettenis (Den Haag), 4 J.
Hordijk (Westmaas), 5 W. Liebrechts
(Vlaardingen), 6. S. Schuitemaker
(Aadijk), 1 P. Franken (Oosterhout),
8 G. Kuit (Zwanenburg), 9. P. Kuiter
(Amsterdam), 10. H. Pouw (Neder-
borst den Berg), 11 P. Noy (Amster
dam), 12 K. Onos (Lrsse), 13 C. vao
der Meijden (Puttershoek), 14 C. van
Bragt (Lage Zwaluwe), 15 G. de Wit
('s-Graveodeel)f 16 W. Gomes (Am
sterdam), 17. C. de Kleine ('s-Gra-
vendeel), 18. C. Schuurman (Braeke-
(en), 19 A. Versluis (Acieide), 20. tt.
Kroep (Rotterdam).
Viaardingen In de vijfde serie om
het kampioenschap van de henge-
laarsveremging Zethameta is in de
Oude Rijn builen de verwachting
veelvjs gevangen.
Een poging om koploper van der Hoo
ven te verslaan werd waargemaakt
door W_ Korpershoek, die 4200 gram
op het droge wist te brengen.
Overige uitslagen: 2, K. y.aLVaart 3960
gram; 3. N. van der^Sooven 2980
gram; 4- A van^Tfenderen 2920
gram; 5. K- van Geideren 2115 gram;
6. 0. van Vliet 1790 gram; 7. H. van
der Berg 1720 gram; 8- P. van't Oor
1180 gram vis-
Utrecht Kinderarbeid,
het zwaar beladen
woord dat elk jaar weer
bij de Nationale zwem-
kampioenschappen op
duikt, lijkt een achter
haald begrip te zijn. En
kele jaren terug maakte
iedereen, die in het enge
zwemwereïdje past, zich
druk over vragen van se
nator Diepenhorst aan
de minister van CRM, of
de eisen die aan jonge
kinderen worden gesteld
cultureel niet aanvecht
baar zijn, creatief van
geringe waarde zijn,
maatschappelijk vrijwel
niets inhouden en so
ciaal medisch zelfs onge
wenst zijn.
Kinderarbeid en slavenhan
del heette het toen, thans
kunnen de clublrainers, die
samen met bondscoach
Bert Sitters het zwembe-
leid bepalen, er smakelijk
om lachen. Aan iedereen
die het maar horen wil,
roepen zij in koor: „Spelen
derwijs worden talenten
gekweekt en daarbij is de
invloed van de ouders van
nul en gene waarde. De tijd
dat iedereen de ouders van
Hansje Bunschoten wilde
nadoen, is voorbij."
Ook een Dries Peute, zwem-
trainer bij uitstek en in de
regio Groot Rotterdam be
kend als Ome Dries, maakt
er geen geheim van, dat hij
van invloeden buitenaf wei
nig merkt en niet de minste
moeite heeft om jonge kin
deren op te leiden. „Voor
negentig procent ben ik de
baas", Ucht hij toe, „en ge
loof niet dat de kinderen bij
mij een streng regime on
dergaan. Het woord Ome
Dries is daarbij niet mis
plaatst, want", zegt hij
weer, „je moet tegen kinde
ren van acht tien jaar als
René van der Kuil ..race tegen de klok...
een vader optreden. Ik heb
zelf kinderen die aan paard
rijden en judo doen en uit
ervaring weet ik dat je de
jeugd in zijn tak van sport
moet laten. Het prestatie-
drangverschïjnsel moet zo
klein mogelijk bewust door
werken. Wél moet je vanaf
het begin grote aandacht
aan de techniek van het
kind besteden".
Ome Dries: „Van nature is
een kind altijd prestatiege
richt. Zelfs wanneer het een
medaille kan verdienen bij
het eerste zwemdiploma, zal
het méér gemotiveerd zijn.
Voor de rest werk ik hoofd
zakelijk met kinderen die ai
rDoor
Bas van den Berg
een bepaalde aanleg heb
ben. Nogmaals, langs pres
tatiedrang kan je niet heen,
maar de wijze waarop je
dat verpakt, is erg belang
rijk. Kinderen die geselec
teerd worden voor nationa
le jeugdkampioenschappen,
zijn op hun onderdeel wél
één van de snelste acht van
ons land. Maar je mag als
trainer geen verschil maken
tussen kinderen die een me
daille krijgen en bloemen
en die alleen maar in baan
acht zwemmen".
Ter informatie: Ome Dries
Peute is typisch een trainer
die niet geboden is aan eni
ge club. Zijn hoofdberoep
bestaat uit het les geven
aan kinderen, in hoofdzaak
van talenten. Vanaf 1970
onderneemt hij met succes
een poging om in Rotter
dam het topzwemmen weer
van de grond te krijgen. De
havenstad teerde te lang op
zwemsterren als Rïe Mas
tenbroek, Willy den Ouden,
Cor Kint en anderen, maar
dat was wél voor de tweede
wereldoorlog. Eerst toen de
gemeente Rotterdam het
bad Akragon in '73 beschik-
baar stelde, lag de weg
open - en met deelname van
de meeste Rotterdamse
zwemclubs - om van Rotter
dam weer een zwemstad te
maken. Uitspringer thans is
ongetwijfeld Maritzka van
der Linden, het veertienjari
ge schoolslag talentje, dat
aan de vooravond staat van
de Olympische Spelen in,
Montreal, terwijl op de no
minatie staan om door te
breken Arnold Nonnekes en
Eline Herfst.
SPEELELEMENT
Duidelijk is dat de persoonlijke
- vaderlijke - benadering bij de
Rijnmond jeugd aanslaat. Peute
zelf daarover: „Het speelele-
ment moet groot zijn, anders
bereik je ermee dat kinderen er
op hun vijftiende jaar al mee
stoppen. Brigitha en Maze-
reeuw mogen dan van de „ou
de" garde zijn, de meesten van
hun sportgenoten hebben ai ja
ren terug de kant opgezocht.
Voelen zich thans uitgeput en
staren met doffe ogen naar ver
bleekte medailles. Alleen of
grotendeels omdat hun ouders
zo nodig de ouders van een
Hansje Bunschoten moesten
evenaren".
Blijft echter wel de vraag bestaan
of er in ons tand dan zo vToeg
al met wedstnjdzwemmen moet
worden begonnen, Het ant
woord is eenvoudig: Om de
achterstand op de andere lan
den roet te groot te laten wor
den. Ons land heeft nog steeds
een zij het kleine, naam op te
houden als sterkste land In
West-Europa. Met een beetje ge
luk kan dat 2elfs voor Bngitha,
mede dank zij de ziekte van
enkele Oostduitsers, medailles
opleveren. Wanneer dit zo zal
rijn, kan de jeugd eenvoudig
niet achterblijven.
Op het ogenblik heeft ons land
die achterban in grote mate,
alleen de wijze waarop die
jeugd wordt klaargestoomd,
wordt nog wel eens verkeerd
beoordeeld. Een betere sociale
begeleiding door het kweken
van nationale jeugdselecties,
voor jeugd tussen bijvoorbeeld
acht en twaalf jaar, zou mis
schien wel de beste oplossing
zijn, maar anderzijds bestaat
dan de vrees dat die kinderen
te vroeg uit de ouderlijke
macht worden losgepeuterd.
EIGEN LEVEN
Theo Romeijn, trainer van de
Vïaardingse Zwem Club en
van De Zeehond uit Rozenburg
zegt dan ook terecht, dat die
jeugd een eigen (zwem) leven
gaat leiden. Zij hebben niet
meer in de gaten wat er om
hen heen gebeurt; zolang hij of
zij maar voor die tosport blijft
leven, is er niets aan de hand.
Verandering van omgeving
kan echter de „doodsteek" be
tekenen- De jongen of bet meis
je raakt uit die vicieuze cirkel,
de interesse verflauwt, de pres
taties worden minder en daar
gaat een talent dat leek voor-
Theo Romeijn ..zwem
mers in vicieuze cirkel...
bestemd om een topper te wor
den-"
Om mee te blijven doen is het
echter nodig dat de zwemjeugd
al op vroege leeftijd kennis
maakt met de prestatiesport,
roepen alle trainers weer. Hoe?
Door het kind spelenderwijs
een vorm van discipline te ge
ven, waardoor het in staat is
om op den duur naar de top
te groeien. Hoe jonger het kind
begint, hoe plooibaarder het is
voor trainer, ouders en zwem-
bond om het te bewegen tot een
„ijzeren" discipline. Maar naast
die speelse opleiding ook pro
fessioneel werken. Vroeger,
zo'n tien jaar terug, kon een
zwemster Olympisch goud ha
len met enkele honderden me
ters per dag. Nu is het al tien
kilometer, maar ook andere za
ken, zoals het bijslijpen van de
techniek, spreken tot de ver
beelding.
ONDERZOEK
Een recent voorbeeld daarvan is
het onderzoek dat de Nationale
zivemtop in het Waterloopkun
dig laboratorium in Wagenin-
gen heeft ondergaan. Een meis
je als Diane Edelijn weet nu
precies hoe zij haar (rug) slag
nog rendabeler kan maken.
Wanneer dergelijke onderzoe
ken bij jeugd tussen acht en
twaalf jaar worden toegepast,
zullen ongetwijfeld records op
steeds vroegere leeftijd worden
behaaid.
Maar het blijft wel afhankelijk
van de trainirjgsopbouw. „Een
meisje van 24 jaar", zegt tram
ster Wil Storm, „kan evengoed
dan pas haar top bereiken". Die
uitspraak past precies in het
straatje van René van der Kuil,
de twintigjarige Schiedammer,
die anderhalf jaar af zag, maar
toch zonder geestelijke uitput
ting de nationale top heeft be
reikt. „Ik ga echt wel eens uit",
legt hij uit. „maar weet hoe ik
moet leven, "'snneer ik op die
wijze doorga, Avem ik op mijn
25ste jaar nOg."
Een facet waarmee de Schie
dammer te maken heeft, is
dat bij alleen maar de race
tegen de klok bent. In eigen
(SZC) kring geen concur
rentie heeft en daarom a>"
leen maar traint- René van
der Kuil: heb ik me daar
op ingesteld. Ik weet mets
beters". Van der Kuil w
echter wel extra gemoti
veerd omdat hij wellicht
van zijn zwemhobby 6®°
beroep kan gaan maken.
„Wanneer ik Montreal met
had gehaald, was ik zeker
het Kanaal overgezwom
men", denkt hij al profes
sioneel, „maar misschien
wordt het op den duur wel
zweminstructeur of een
zwemschool".