PvdA oppermachtig in laardingen Verkoop fabriekspartij vloerbedekking Mo, ho9 dat gaai zo maar met „Als je voor drie stemt9 moet je drie keer liet hok in'9 Stakingen speelden 3m rel Voorlopig geen contact met D'66 Gelukkig hebben gijzelingsacties geen invloed gehad" 11 M 2 I 1 Ook in Maassluis winst PvdA en VVD TAPUT CENTRALE HOLLAND PvdA en VVD winnen in Maasland In Hoek van Holland: Winst voor grote drie PvdA-ieider in bloedheet Irene: DONDERDAG 26 MEI 1977 VD/SC/WW 3 Vlaardingen Grote vreugde heerste er gisteravond in het PvdA-kamp dat tijdelijk stond opgeslagen in het CJV-gebouw Trian gel Naar liefst 46,6% van de Vlaardingse kiezers had namelijk op deze partij gestemd. De, overigens door de gijzelingsacties getem perde feestvreugde, vormde een fel contrast met de trieste stemming in het PPR- en GPV-kamp. Deze twee partijen waren name lijk de grote verliezers. Van de kiezers stem den niet meer dan 1,7% op de PPR en 0,6% op het Gereformeerd Politiek Verbond. Ook het CDA kwam er in Vlaardingen minder goed af: 21,6%. Een tweede winnaar was de VVD met 14,6%. Ten opzichte van de Kamerverkiezingen in 1972 maakte de PvdA een sprong van 7,8%, terwijl de WD 3% vooruit is gegaan. Het CDA ging iets achteruit ten opzichte van de Kamerverkiezingen in 1972, namelijk van 22,1% naar 21,6%. De PPR zakte van 5,4% naar 1,7%, terwijl het GPV zakte van 2,1% naar 0,8%. Gndanks de klappen die de splin terpartijen te incasseren hebben gekregen, wist de Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP) zich in Vlaardingen goed te handha ven en haar positie zelfs te verstevigen. Er viel een kleine stijging te constateren van 3,1 naar 3,4%. In een commentaar op de verkiezingsuitsla gen zei burgemeester Wïm Kieboom onder meer dat in Vlaardingen 48.588 stemmen zijn uitgebracht, waarvan 192 ongeldig. „Ge zien het grote aantal stemmen een zeer laag aantal", zo vond hij. Wel vond hij de 234 stemmen (0,5%) op de Nederlandse Volks Unie van Glimmerveen een „zwarte bladzij de in de geschiedenis van Vlaardingen". Indien de uitslagen gemeenteraadsverkiezin gen hadden betroffen, dan had de raad er heel anders uitgezien. Met enige reserve en voorzichtigheid noemde Kieboom de even tuele zetelverdeling van de Vlaardingse raad: PvdA 19, CDA 8, WD 5, D'66 2, SGP/GPV 1. Daarbij moet worden uitgegaan van slechts 35 zetels in plaats van 37 zoals dit nu het geval is. 35 zetels, omdat Vlaardin gen minder dan 80.000 inwoners telt. Rien Lensvelt van de gecombineerde SG- P/GPV-fractie vindt het jammer dat het GPV zo achteruit is gegaan, maar hij ver heugt zich er over dat zijn partij, de SGP, vooruit is gegaan van 1419 naar 1654 stem men. Naar zijn overtuiging zit er ook nog een tweede zetel in. Beraden Vlak voor hij naar huis wilde gaan, treffen wij een uiterst gelukkige PvdA-fractievoor- zitter Hans Versluys aan. Hij wenst op dit moment nog geen enkele uitspraak te doen met betrekking tot de gemeenteraadsverkie zingen van volgend jaar en de samenwerk ing met andere progressieve partijen. Dat er samengewerkt 2ou kunnen worden met D'C6 acht hij vooralsnog voorbarig. Met deze verklaring logenstrafte hij de op merking van zijn collega Jan Madem van de WD, die in een vraaggesprek met Aad van Cortenberghe zei, dat de PvdA-Vlaar- dingen niet ongevoelig zou zijn om bij een volgend programcoUege eventuele afspraken te maken met D'66. „Ik kan die opmerking nooit maken", zo stelde Versluys, „omdat de ledenvergadering daar over beslist. Eerst gaan we ons de volgende week nader bera den over drie jaar programcollege. Boven dien zijn dit geen gemeenteraadsverkiezin gen". Jan Madern zelf zou het overigens niet verstandig vinden als de PvdA een zetel zou afstaan aan de democraten. Hij ziet de komende tijd dan ook met belangstelling tegemoet. Hij vond het overigens een goede zaak dat de kleine, extreme groperingen verdwenen zijn, Jelle Wijnstok (PCG) vindt het uiterst jam mer dat zijn partij in Vlaardingen iets is teruggelopen. „Maar", zo zegt hij, „landelijk wü men nog wel eens anders stemmen dan wanneer het gaat om gemeenteraadsverkie zingen. Ik ben er van overtuigd dat het volgend jaar bij de gemeenteraad beter gaat. Dan spelen de plaatselijke belangen een rol". Wethouder Rien Bovenberg van de PPR is er eveneens van overtuigd dat de verkiezingen van volgend jaar voor hem en zijn partij meer succes zullen opleveren. o WD-fractievoorzitter Jan Madern (r.) in gesprek met Aad van Corten berghe. fwrtLM 95 Maassluis „Ik ben erg blij dat de gijzelingsacties geen invloed hebben gehad op de verkiezingen". Dit vertelde gisteravond een verheugde Han Huramelen, de Maasslui- se wethouder voor stadsontwikkeling (PvdA). Humme- len gaf toe dat hij had gevreesd dat de verkiezingsuit slag door de toestanden in Bovensmilde en Be Punt beïnvloed zouden worden. „Maar", zei de wethouder, „gelukkig Is dit niet gebeurd." Uiteraard was hij ook bijzon der te spreken over de grote winst, die zijn partij gisteren •heeft geboekt De verkiezings resultaten in Maassluis wijzen eveneens duidelijk in die rich ting. In '72 kozen zo'n 45QÜ Maassluizers voor de PvdA, gisteravond bleek dit aantal met 2000 te zijn toegenomen. Burgemeester M. K. van Dijke (CDA) vond het jammer dat de aanhang voor zijn partij op plaatselijk niveau ietwat lijkt terug te lopen. Over de verkie zingen zei Van Dijke: „Tot mijn grote vreugde kan ik ech ter mededelen dat de opkomst bij ons de gemeente Maas sluis erg goed was." In to taal ging 88,2 procent van de stemgerechtigde kiezers naar de stembus. Over de terugval van het CDA vertelde de confessionele wet houder Isaac van der Knaap, dat hij het wel enigszins had zien aankomen: „In Joop den Uyl heeft de PvdA een formidabele lijst-' trekker gevonden." Ook de WD vergrootte zich enorm in Maassluis. In "72 bedroeg het aantal stemmen: 2374, Nu komt de liberale aan hang neer op 3485 kiezers. Jaap van der Griend, het PPR/PSP-raadslid, fronste gis teravond echter zijn wenk brauwen. Nauwgezet hield hij de uitslagen van de verkiezin gen bij. Het kon hem tot zijn spijt niet erg op zijn Burgemeester M. K. van Dijke noteert de eerste verkiezingsresultaten gemak stellen. Geheel volgens de landelijke tendens blijkt de belangstelling voor de PPR en PSP sterk terug te lopen bin nen de Maassluise gemeente. Op het ogenblik bezit de geza menlijke fractie van de PPR/PSP één zetel in de ge meenteraad. Maar als deze verkiezingsresultaten zouden gelden voor het samenstellen voor de gemeenteraad, dan zou Van der Griend wel kun nen opstappen. Zijn commen taar: „Dat zou erg jammer zijn voor de raad. Gelukkig is het nog niet zo ver. Volgend jaar zien we wel." Het verlies van de PPR en PSP werd door Jaap van der Griend ten dele ontienuwd: „Ons verlies is tenminste bij de PvdA terecht gekomen." „Ik zit hier volkomen amateuristisch te doen", zegt een bruingebrande Gerard Ver- hulsdonk. De fractievoorzitter van de WD in de Schiedamse gemeenteraad veegt zich het klamme zweet van zijn voorhoofd, zet zijn bril nog eens recht op zijn neus en roept met luide stem: „Nummer 814 Neen, het is niet de zoveelste klant die hij die dag in zijn winkel in chocolaterieën ontvangt. Gisteren fungeerde hij als waar nemend voorzitter van het hoofdstembu reau in Schiedam. „314. vervolgt hij. terwijl deoproepkaart door hem in ont vangst wordt genomen. En met een nog wat onzekerehand schrapt hij het bewuste nummer van een lange, lange lijst af. Zijn tweede „klant" van die dag is geregi streerd. Enkele minuten daarvoor kwam hij ent housiast het kieslokaal binnen met drie oproepkaarten in zijn hand. „Man wat kom jij met al die kaarten doen?", vroeg voor zitter burgemeester Arie Lems enigszins verbaasd/wantrouwend. Het bleek dat de Schiedamse bonbonmaker kwam stemmen voor zich zelf en nog twee verwanten- Veel kaas van het drievoudige stemmen had de sympathieke liberaal nog niet gegeten, want hij dook met drie stembiljetten tege lijk het bekende hokje binnen. „Ho, ho", riep een bezorgde burgervader hem na, „dat gaat zo maar niet Als je voor drie stemt moet je ook dne keer het hokje binnen". Nadat Verhulsdonk zijn stemmen had uit gebracht, kon hij met zijn eigenlijke plaats vervangende taak beginnen. „De heren werken je wel in", zo beloofde Lems. De onervaren (in het zitten op een stembu reau) WD-er kreeg het onmiddellijk druk. Na nummertje 814, Stapten vijf jongelui het kieslokaal binnen. Kennelijk behoor den zij tot de zeventien procent kiezers die nog niet precies weet op welke partiij er gestemd moet worden. Ene Christiaansen, die slechts gekleed was in een gerafelde korte spijkerbroek zijn vriend liep trou wens op klompen, zijn naam was geen Hannes bleef zó lang in het hokje dat een verbaasde Verhulsdonk argeloos uit riep: „Hé, maak jij er een gedicht bij of lees je van achter naar voren De Schiedamse taferelen waren allemaal wat levendiger dan die in Vlaardingen en Maassluis. Dat gold overigens niet voor de opkomst. Een enthousiaste burgemeester Wim Kieboom, die voorzitter was van het a hoofdstembureau in de burgerzaal van hel Vlaardingse stadhuis, zegt: „Reeds om 11.15 uur had hier reeds 35 procent van de kiezers zijn/haar stem uitgebracht en dat is een ontzettend hoog cijfer. We krij gen er zo'n honderd in een uur". Het valt hem voorts op dat zo velen gebruik maken van de mogelijkheid om bij volmacht te laten stemmen. „Vroeger", zo legt hij uit, .moest dat allemaal veertien dagen voor het kiezen geregeld zijn. Door een verande ring van de kieswet echter kan tot op het laatste moment bij volmacht worden ge stemd". Ter illustratie laat hij een flinke stapel volmachtbriefjes rien, Verkiezings-onderzoek De kiezers van het hoofdstembureau in Vlaardingen mochten overigens twee keer hun stem uit brengen. De tweede keer gold het een verkiezingsonderzoek dat het bu reau Intomart in opdracht van de NOS verrichtte. Aan de kiezer werd gevraagd op welke partij was gestemd, op welke partij vier jaar geleden was gestemd, wel ke godsdienst de kiezer belijdt en de leef tijd. Elk uur moest de stand worden door gebeld naar Hilversum. De charmant ge klede juffrouw bij het alternatieve kies hokje vertelde dat lang niet iedereen zin had om aan het kiezersonderzoek mee te doen. En een van de kiezers zei ronduit: „Ik ga een beetje met m'n billen bloot voor zo'n onderzoek. Dan wacht de NOS maar af tot vanavond, dan weten zij het ook. Ik vind dat je door mee te doen aan zo'n onderzoek nog op het laatste moment de uitslag kan beïnvloeden. Men is al snel geneigd om op de winnende partij te sten- men, vooral degenen die niet zeker van hun zaak zijn en dat zijn er toch nog altijd zo'n zestien procent". En met die opmer king konden de NOS en Intomart het dan doen. Aha Intussen zat de heer Kieboom op zijn stoel zenuwachtig te wiebelen, van de ene op de andere bil. Juist toen hij op wilde stappen om eens te kijken waar zijn plaatsvervan ger wethouder Bas Goudriaan bleef, kwa men weer kieslustigen binnen. Een van hen, kennelijk niet zo op de hoogte van allerlei kieszaken was zo enthousiast dat aeze zich zonder aan te melden naar het bokje wilde begeven. Een van de ambtena ren kon hem terugroepen- En dan te be denken dat het beslist met de eerste keer geweest kon zijn dat de man zijn stem uitbracht. Gelukkig voor de voorzitter van het hoofdstembureau kwam Goudriaan binnen. Het ritueel van Schiedam, het wisselen van de wacht, herhaalde zich bijna woordelijk. „Nou en, Bas, de heren vertellen wel hoe je het moet doen". De wethouder toonde direct al meer verstand te hebben van stadsontwikkeling dan van stemromp- slomp. Bij zijn eerste „klant" moest hij worden geholpen en bij de tweede noemde hij noch het nummer we blijken dus toch een nummer te rijn noch de naam van de kiezer. Wat achterdochtig gluurt Goudriaan naar enkele belangstellenden en zegt gauw: „Aha, het eerste foutje". Reeds snel zal het beter gegaan rijn, want even later zat de wethouder in rijn karak teristieke houding een shaggie te draaien. Opvallend was dat bijna afie stembureaus die wij bezochten een radiootje hadden. Telkens als er nieuws uit Drente kwam lag het kieswerk overigens met volledige toestemming van de kiezers zelf stil. Koos Smit, de plaatsvervangend voorzitter van het hoofd stembureau in Maassluis, zucht er eens van. „Het zal je kind maar wezen m die benauwde school", zegt hij, terwijl hij de oproepkaart van een der- kiezers m ontvangst neemt. Smit, de twee ambtenaren alsmede de gemeentebode hebben alle tijd om over de gïjzelings-affai- re te spreken. Het is namelijk met zo druk tn het Maassluise Delflandhuis. De kiezers komen druppelsgewijs hun stem uitbren gen. Als iedereen komt, dan hebben 's - avonds 708 personen gestemd. „Dus je snapt dat we het met zo druk zullen krij gen", zegt de wethouder. „En het vervelen de is dat ik denk dat ik hier al uren zit en dat is met zo. Ik zit hier pas een klem uur" Het loopt tegen het einde van de kiesdag. Het ts na zessen. Op de valreep komt nog een moeder het kieslokaal in Maassluis binnen. Aan haar hand een hummel van een jaar of vijf. Het meisje mag naast haar moeder in het hokje staan, en ziet nog juist dat moeder een rood potlood in haar hand neemt. Zegt het kind heel belangstellend: „Ga je kleuren, mag ik ook een potlood ADVERTENTIE U kunt nu in 2 dagen honder den quldens verdienen. De Tapijtcentrale Holland komt 2 dagen naar Vlaardingen. Met medeneming van een kolos sale partij vloerbedekking, zo "uit de fabrieken naar het pu bliek. Met 5 jr. fabrieksgaran tie tegen weggeefprijzen. Eni ge tips om voordeel te beha len zijn: collectie nylon te gels, 40x40 zelfklevend, 89 cent, in dozen van 50 stuks. Hoogpolige tapijttegels in 6 kleuren, los leggen p.st. 4- keuken- en badkamertapijt' 45.-, 2 mtr. br. Breed nylon tapijt p. m2 7,44. Huiskamer nylon tapijt in 3 kleuren, 400 br, 29,75 p.str. mtr. Schitterende Engelse bloemtapijten vanaf ƒ79,- p. str. mtr., 400 br. 100% wollen be-bcr 400 br, v.a. 99.- p.m.- Hicsksmerbreed tapijt in 400 cm. vanaf 34,50; 39,-; 49,-; 59,-; 69,-; 79,-. Als speciale aanbieding een wollen ber bertapijt, 400 br. 69,- p.st.mtr. Er kan gelegd worden. Er kan besteld worden op af roep. Betaling bij ontvangst tapijt. De koffie staat klaar voor u. Deze eenmalige verkoop wordt gehouden In De Harmonie, Schledamse- weg 51, Vlaardingen. En wei pp vrijdag 27 mei 's avonds van 17.00 uur, tot 21.00 uur en zaterdag 28 mei van 10.00 tot 17.00 uur. Haatten Maasland De verkiezingsuit slag in Maasland volgde geheel het landelijke beeld. Winst voor de WD en vooral de PvdA, maar ook voor D'66. Het CDA had wel een lichte teruggang. De kleinere partijen moesten veel terrein prijsgeven. Evenals het landelijk beeld was ook het opkomstpercentage in Maasland erg hoog. Van de 3478 kiesge rechtigden, kwamen er 3258 naar de stembus, een percenta ge van 93,7 procent. Ten opzichte van de Kamerver kiezingen van '72 ging het CDA terug van 55,96 naar 55,24 pro cent Een uitslag die geen teleur stelling veroorzaakte bij de m het Maaslandse gemeentehuis verzamelde CDA-pohtici. Meer vreugde kwam er van de kant van dc WD en vooral de PvdA. De WD steeg van 19,0 naar 22,68 procent ten opzichte van '72. Ten opzichte van de provinciale statenverkiezingen in '74 verloor de WD toch bijna 3 procent Tijdens die statenver kiezingen kreeg de WD zelfs de meeste stemmen, zij het dal de drie confessionele partijen toen afzonderlijk optraden. Belangrijk was dc winst van de Partij van de Arbeid. Deze par tij wil volgend jaar namelijk haar intrede doen in de Maas landse gemeenteraad. PvdA- voorman Herman Koenen meende al vóór de verkiezingen, dat Maasland nu rijp was voor een derde grote partij Daarom was er voor de winst van de PvdA veel belangstel ling. De verkiezmgscijfers bete kenden meteen een graadmeter Van 7,99 procent in '72 steeg de PvdA nu naar 10,44 procent. Met een dergelijke uitslag bij de gemeenteraadsverkiezingen, zou de PvdA ongeveer anderhalve zetel voor zich opeisen. De officiële uitslag in Maasland werd overigens pas ruim twee uur na het sluiten van de stem bureaus bekend gemaakt. Dat gebeurde in het gemeentehuis door burgemeester J. van den Brink De uitslag werd slechts door weirug belangstellenden aange hoord. Voornamelijk waren dat raadsleden en partijbestuur ders. Een echt verkiezingssfeer tje, met het afwegen van de uitslag naar Maaslandse begrip pen, was er daarom niet Hoek van Holland Het op komst percentage in Hoek van Holland was aan de zeer redelij ke kant In het broeierige tot verkiezingscentrum omgedoopte wijkcentrum De Hoekstee wer den percentjes winst en verlies door de aanwezige politici al dan niet met blije gezichten van commentaar voorzien Alle grote partijen behaalden ook in Hoek van Holland ten opzichte van de kamerverkiezin gen in 1973 winst. De grootse wmst boekte de WD (20% tegen 14,7% verleden jaar), de PvdA (van 38,1 naar 43,4%). Beide par tijen behaalden dus 5,3% winst. De CDA boekte slechts een zeer geringe vooruitgang. Deze partij behaalde nu 24,4% van de stem men tegen 23.6% m 1972. Ook m De Hoek konden de heren politici het met na laten vergelijkingen te trekken met de gemeenteraadsverkiezingen, en tn het geval van Hoek van Holland de deelraadsverkiezingen die vorig jaar werden gehouden. Tijdens die verkiezingen won het CDA maar liefst 20%. „Het Van der Houwen-effect" (GD A-deeiraadsvoor- zitter) was natuurlijk bij deze verkiezingen veel minder groot Het is duidelijk dat de Hoekenaren duidehjk onderscheid hebben gemaakt tussen de plaatselijke en landelijke politiek. „Dat is natuurlijk geen slecht teken omdat het blijk geeft van een bewuste keuze", aldus de PvdA-voorman Jan van Belkom, Commentaar van deelraadsvoorzitter L. van der Houwen: „Het was te verwachten dat we (CDA) zo ongeveer terecht zouden komen op de uitslag van de vorige kamerverkiezingen. Het resultaat valt me dan ook bepaald met tegen". Schiedam Asgrauw was gis teravond het doorgroefde gelaat van de communistische wethou der Eef Collé, terwijl ook de PPR vanuit een hoekje bedrukt toekeek. Bloedheet was het in zalencomplex Irene, tijdelijk in gericht als verkiezingscentrum waar de uitslagc-n binnenkwa men. Politiek Schiedam was er samengedromd, en grote vreug de heerste bij liberalen en socia listen Zij beten zich verleiden tot overmoedige uitspraken. Inzicht in hoe Schiedam had gestemd kregen zij via de nauw gezet werkende ziekenomroep, die een directe lijn had met het stadskantoor. Daar verzamelden ambtenaren tn alle rust de gege vens van de diverse stemloka len, die door de ziekenomroep uustekend werden doorgeseind naar de ziekenhuizen en naar Irene. Over het feit, dat de PvdA voor hel eerst in de geschiedenis meer dan de helft van het aan tal Schiedamse stemmen kreeg, zei fractieleider Joop de Jong verrast: „Verbazingwekkend. Wel had tk enige wmst ver wacht. maar dit is boven ver wachting. Nu moet een kabinet van PvdA en CDA zeker kun nen. Den Uyl is erg betrouw baar overgekomen. De stakin gen hebben waarschijnlijk ook een rol gespeeld. Die waren georganiseerd door de FNV, waardoor veel mensen uit de CPN stapten om naar ons te komen." Volgens WD-fractievoorzitter Gerard Verhulsdonk is de ex plosieve wmst van de PvdA af komstig van „de andere linkse partijtjes". Hij verwacht een verlinksing binnen de PvdA: „En daardoor krijgt die partij straks nog meer moeilijkheden. Ik geloof wel, dat het CDA een machtige sleutelpositie krijgt in de formatie van het kabinet, want wie verbest is minder ge neigd iets tc- te geven. Voor ons was D'66 de grootste concur rent, maar dat vind ik een tus senstation voor PvdA'c-rs die nog met rijp zijn voor de WD, Politiek ge/ien heb ik geen moeite ermee, dat CPN en PPR plaatsehjk zouden verdwijnen, maar de persoonljkc inzet van Van der Wrik en ColJé was groot.'' Verheugd was Verhuls donk over de Landelijke wmst van zijn partij. Niet enthousiast maar wel tevre den was Siem Rosman (CDA): „Een gezonde uitslag. Het stuk duidelijkheid naar de PvdA toe verrast mij wel, maar blijkbaar is gekozen voor het dnepartijen- systeem, en dat vind ik erg juist Rosman vindt te voorbarig om de landelijke uitslag op Schie dam te betrekken. Zo kan hij zich met voorstellen, dat de CPN in deze stad met aan de bak zou komen. Verbitterd sprak Hans van der Wilk, PPR-raadslid. Hij denkt dat veel PvdA-kiezers nu in de roes van de overwinning leven, maar over een half jaar spijt krijgen als mocht bbjken „dat de PvdA toch niks kan uitrich ten, gezien het politieke midden waarvoor is gekozen". Van der Wük. „Ik denk dat deze uitslag Nederland gaat opbreken." Ontstemd waren overigens vrij wel alle politici over de 371 stemmen, die de Nederlandse Volksunie m Schiedam bemach tigde. Rosman: „Een gevaarlijke ontwikkeling." Verhulsdonk was laconieker: „Dc had het aan tal gekken in Schiedam hogei geschat."

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Nieuwsblad / Schiedamsche Courant / Rotterdams Dagblad / Waterweg / Algemeen Dagblad | 1977 | | pagina 3