VRIJDAG 3 JUNI 1977
jyMp^P^Bjgasas^ irf
1
1,>W' ^'^feL?
MS98* S^S ^§Sf?
Konlnginne»
haring
Hoe lang nog?
ïllontca
Veiling
Vlaardingse
vondst
VD/SC/WW *4
Js?BK?i£s «cl
^'^i-
smaak van hen werd
afgesteld. Daar Rotterdam
veel vreemd bezoek kreeg,
werd de haring wijd en zijd
bekend. Andere
haringdorpen volgden, zelfs
in het buitenland probeerde
en probeert men nog steeds
groene haring te maken,
maar de echte komt hier
vandaan". En om zijn
woorden kracht bij te zetten
wijst hij naar de Inleggen].
Van der Kooi loopt met
grote stappen naar een
grote hal, waar enkele
vriestunnels staan opgesteld.
Met man en macht is er de
laatste weken aan gewerkt
om de apparatuur op tijd
bedrijfsklaar te hebben.
Vandaag worden de eerste
haringen weer op het land
ingevroren.
Onder de kenners bestaat
wel eens verschil van
mening waar nu de
lekkerste haring vandaan
komt: uit de vriestunnels op
de wal, of uit de
vriesruimten aan boord van
de schepen. Voor Van der
Kooi is er geen twijfel
mogelijk: groene haring, die
aan land wordt ingevroren is
lekkerder.
Voorzichtigheidshalve voegt
hij daar aan toe: „Maar dat
wil natuurlijk niet zeggen
dat vis, die aan boord is
ingevroren niet lekker zou
zijn. 't Is gewoon een
persoonlijke smaak". Zo 2ie
je maar weer, over smaak
valt niet te twisten.
Jan van der Kooi is een
man met anekdotes. Zo
vertelt hij tussen de
bedrijven door dat
vermoedelijk Scheveningen
dit jaar de officiële haring
aan de koningin mag
aanbieden. „Vroeger", zo
zegt hij ietwat
chauvinistisch, „was dat een
Vtaardingse aangelegenheid.
Daar kwam geen ander aan
te pas. Dat viel de koningin
op, hè- Steeds maar weer
eerste haring uit
Vlaardingen. Er waren er
echter meer die haring
aanvoerden. Denk maar eens
aan Katwijk en niet te
vergeten
Scheveningen Welnu, op
een keer liet de koningin
heel voorzichtig uit haar
mond vallen dat zij toch ook
wel nieuwsgierig was naar
de kwaliteit van de groene
haring van de collega's uit
de andere
vissersplaatsenHij stopt
in zijn verhaal, denkt even
na en vervolgt met„ze
had eigenlijk wel gelijk. De
anderen hebben er ook
recht op om hun groene
aan de koningin aan te
bieden".
En: „Weet je eigenlijk,
waarom de koningin de
haring pas twee of drie
weken na de eerste vangst
krijgt aangeboden? Omdat
de kwaliteit dan het beste is.
En laten we eerlijk zijn, de
koningin biedt je van het
beste alleen maar het
allerbeste aan. Als er
bepaald is wie de haring
mag aanbieden, dan houdt
de hoofdcontroleur der
haringcontrole een tijdlang
de kwaliteit van de haring
van de desbetreffende reder
in de gaten. Wanneer naar
zijn mening de kwaliteit
optimaal is gaat er een
seintje naar het paleis van:
we komen er aan".
Of de koningin nog jaren
lang kantjes haring
aangeboden krijgt, weet men
in Vlaardingen nog niet zo
precies. Vandaag de dag
krijgt men vanuit Brussel
per maand te horen hoeveel
er in een bepaalde maand
gevangen mag worden, de
zogenaamde quotering. In
ieder geval sprong men in
visserijkringen een gat in de
lucht toen minister Van der
Stee er in was geslaagd dat
Nederland als enige dit jaar
op haring zou mogen
vissen. Maar, hoelang dat
nog zal duren, daar durft
niemand een antwoord op te
geven. De visserij wordt in
kringen van biologen hoe
langer hoe meer kritisch
gevolgd. Er zijn mensen,
ook haringliefhebbers, die
uit principe deze delicatesse
niet meer wensen te eten.
Zij durven de
verantwoordelijkheid niet
mede te dragen.
De bedrijfsleider van rederij
Kwakkelstein echter: „We
moeten inderdaad gaan
oppassen, als de beweringen
van de biologen terecht zijn.
Er wordt echter al op gelet.
Wij zijn het enige land dat
op jonge haring mag vissen,
terwijl andere naties dat ook
zouden willen. Wat dat
betreft is men al voorzichtig.
Aan de andere kart staat
voor ons wel de boterham
op het spel. Als er dit jaar
niet op haring gevist had
mogen worden, dan had dat
wel tot gevolg gehad dat
veel vissers en arbeiders in
de werkplaatsen de straat
waren opgestuurd. Vandaar
ook de opluchting toen
bekend werd dat wij wel
mochten vissen".
Van der Kooi heeft
overigens het idee dat
Nederland voorlopig op
haring zal mogen blijven
vissen, als enige. Hoewel cte
risico's van de haringvangst
vandaag anders zijn dan die
in de jaren van Heijermans.
Het gezegde: de vis wordt
duur betaald, blijft meer dan
ooit actueel.
De eerste tonnen
worden aangevoerd.
Van de binnenplaats rijdt een groene bestelwagen weg. Achter in de
laadbak staan tien emmertjes groene haring. Een kostbaar bezit, want
vers zeebanket - en dat is nieuwe haring immers - begint zo
langzamerhand zeldzaam te worden. De kleine, blanke vis is nog maar
nauwelijks enkele uren daarvoor gevangen.
Breed lachend draait de
Vlaardingse visboer zijn
raampje open en roept
uitgelaten alsof hij de
honderdduizend heeft
gewonnen: „Ze zijn er
weer, hoor! Als je nog
wat wil bemachtigen
moet je hard lopen. De
spoeling is dun. zo veel
is er niet aangevoerd en
je weet vandaag de dag
maar nooit.
Met flinke vaart draait hij
zijn wagen de vispoort uit,
op weg naar van ongeduld
trappelende haringfans, en
dat zijn er velen. Ondanks
quotering, ruzies, opleggen
van schepen, of
wurmpjes .we blijven een
haringetend volkje.
Het is een drukke dag in het
wereldje van de Vlaardingse
haringhandelaren. De
donderdag, de dag waarop
door Jaap Hazejager
de eerste „groenen" zijn
aangevoerd, begon voor hen
reeds toen de zon nog maar
nauwelijks traag boven de
kim was gekropen. Kuipers,
inmakers, technisch
personeel en bedrijfsleiding
van rederij en harlnghandel
W. Kwakkelstein aan de
Vlaardingse Westhavenkada
hebben slechts weinig tijd
om een korte babbel te
maken met oud-gedienden,
vissers van weleer. Want, al
is Vlaardingen reeds jaren
geen vissersdorp meer, voor
de ouderen kruipt op deze
spannende dagen het bloed
toch, waar het niet gaan
kan.
Drie grote vissersschepen
zetten in de vroege
ochtenduren van donderdag
2 juni 1977 koers naar zowe
Scheveningen als IJmuiden.
Onder hen de Vlaardingen
89, beter bekend als de
Minica. Beter zou zijn:
slechter bekend. In het
afgelopen half jaar heeft het
nog gloednieuwe schip
meermalen in het brandpunt
van de belangstelling
gestaan. Enkele weken
geleden nogerd het door
de Ierse autoriteiten
opgebracht, omdat het
volgens de Ierse regering
binnen haar territoriale
wateren viste. Dertien
andere Nederlandse vissers
voeren uit solidariteit mes.
Ierland moest maar eens
goed weten dat haar
regering een scheve schaats
reed. Voor tie Vlaardingse
reder, maar eigenlijk voor
heel Vlaardingen was het
dan ook prettig te vernemer
dat het juist de „Monica"
was, die als een der eersten
met het heerlijke goedje
huiswaarts koerste.
Huiswaarts, omdat IJmuiden
de thuishaven is van de
kleine Vlaardingse vloot
Nadat de emmertjes haring
waren gelost en door de ter
plaatse aanwezige kenners
was bekeken - proeven kon
niet, want de haring was
bevroren werd de zilten
vracht naar Vlaardingen
overgebracht, waar ze rond
negen uur arriveerde. Van
nu af aan is er geen dokter
meer nodig, als wij de
reclamemakers moeten
geloven.
Het is even na half tien. In
de verhoog de bak van het
piepkleine veilfngfokaal in
het Visserijmuseum zit de
bejaarde veilingmeester
Jacob Nuijt (78), trots als
een pauw, want van nu af
aan wordt er weer groene
haring geveild. Dat betekent
ook dat hij dagelijks op zijn
fiets naar onze krant rijdt
om aldaar de
veiling berichten door te
geven. Een handvol
haringkopers kijkt
gespannen naar de grote
klok, die voor in het
lokaaltje staat. Een handvol,
want er kunnen niet meer
dan circa 25 handelaren in
de banken zitten. De eerste
aanvoer was niet bijster
groot, slechts iets meer dan
900 emmertjes. Nuijt biedt
de partij in tweeën aan en
roept luid: ,,718 emmertjes
van 45 tot 48De wijzer
draait en blijft op 86 gulden
per emmer staan. Het
restant van de partij, 218
emmertjes met 30 tot 32
haringen, gaat van de hand
voor 65 gulden per emmer.
Niet veel in getal, zo zegt
een ervaren ex-visser, maar
de kwaliteit is goed. Dat zie
ik aan het velletje van de
vis.
Tussen alle bedrijvigheid
door vertelt bedrijfsleider
Jan van der Kooi en passant
dat de echte, groene haring
een typisch Vlaardingse
vinding is. „De groene is bij
ons uitgevonden", zegt hij
trots, „terwijl de
Rotterdammers de
smaakmakers waren. De
Maasstedelingen waren zo
verzot op die dingen dat de
groene steeds meer op de
Vers aangevoerde ha
ring wordt voorzichtig
overgeschept uit de
kunststof container in
een houten kantje.
Hoewel kunststot een
belangrijke plaats in
neemt als verpakkings
materiaal, kan Kwakkel
stein niet zonder de
houten tonnen. Wil men
haring per NS verzen
den, dan wordt de partij
alleen in houten vaten
geaccepteerd. Kunst
stof wordl namelijk ge
weigerd.