USeiaardbesneling
Jacht op
scherpschutter
van Widerberg
Kapersfilm
weer
Lucht blijft in
de lucht zitten
JViglit of the
livin9 dead"
terug
lis SIIbm
VRIJDAG 8 JULI 1977
San»ns»9ms Chris van
met bijdrage van
Kor KegeL Tetefoon 010,
352066.
VD/SCAAV 4
In ongeveer vijftig Nederlandse ge
meenten bestaat de traditie van de
zomeravondbespelingen op de
beiaard, 's Avonds wordt het rusti
ger op straat, zodat de luisteraar
minder gestoord wordt. Het kan dan
ook een onvergetelijke gewaarwor
ding zijn om op een mooie zomer
avond naar de stem van de toren te
luisteren, zo lezen we in het pro
grammaboekje „Torenmuziek" van
Maassluis.
Sinds 1 augustus 1975 zijn voor de
beiaard twee vaste bespelers be
noemd. Om zowel de kenner ais de
onbevangen luisteraar aan zijn trek
ken te doen komen zijn de uitgevoer
de programma's erg gevarieerd van
samenstelling. Naast de echte
beiaardcomposities worden de ge
makkelijk in het gehoor liggende en
populaire nummers ten gehore ge
bracht
De zomeravondbeffpelingen wijken
daar iets van af, men zou kunnen
zeggen: ze zijn iets minder pretentie
loos. In Maassluis dragen de concer
ten een bepaald thema. Naast de
twee vaste beiaardiers bespelen zes
gasten het instrument op de toren,
van de grote kerk.
Op woensdag 13 juli bespeelt vaste
beiaardier van Maassluis, Jan van
der Zwart, het instrument. Kij zal
een aantal beiaardcomposities ten
gehore brengen van na 1970, te we
ten:
1. Variaties op „Komt, vrienden in
het ronde" - 33. Winsemius (1971).
2. Ronde d'été - K. Monster (1972).
Een politie-inspecteur wordt in
een ziekenhuis vermoord in
Stockholm met een bajonet Dat
is praktisch het enige wat men
weet voor het onderzoek.
Een van de meest begaafde
Zweedse filmers, Bo Widerberg,
keert met een thriller terug naar
de bioscoop, waar twee van zijn
vorige werkstukken de laatste ja
ren ten onrechte het publiek niet
in beweging brachten. En dat zou
nu maar weer eens moeten ge
beuren voor „De verschrikkelijke
rnan uit Saffie," want hoewel Wi
derberg zich ditmaal in een genre
beweegt, dat men hem op het
eerste gezicht niet zou toedenken,
is hij goed op dreef.
Het gaat om niet zo maar een
thriller. Dat kan men al afleiden
uit de voorkeur voor één van de
boeken van het echtpaar Sjöwall
en Wahlöl', die zich met hun mis
daadverhalen grote internationale
naam verwierven bij een groot
publiek. De eerste overleed in
middels. Wat hun werk zo bijzon
der maakte is het maatschappelij
ke engagement, dat met een ver
diepend realisme werd verhuld
achter de misdadige feiten. Men
krijgt bij het volgen van commis
saris Beek niet alleen een beeld
van ontsporingen, maar niet min
der van het gedrag van degenen,
die erbij betrokken zijn. Zodat
achter de intrige een kritisch
beeld van de (Zweedse) wel
vaartsstaat wordt opgeroepen,
duidelijk herkenbaar voor allen
van ons.
Widerberg heeft „De verschrikke
lijke man uit Saffie" naar maat
in cleane, voortreffelijk gefoto
grafeerde beelden evenwaardig
vertaald. Men verkeert voortdu
rend In het milieu van de Stock-
holmse politie. Maar niets van de
glamour, de bravour, die men wel
in Amerikaanse en zelfs wel
Franse films treft, Kalm maar
trefzeker observeert Widerberg
het milieu zeer levenecsecht en de
spanningen in het verhaal brengt
hij aan de hand van een zeer
speciaal procédé met een ijzeren
consequentie tot stand. Een tik
keltje Hitchcock-achtig zelfs. Hij
vraagt nieuwsgierigheid van de
toeschouwer naar de twee feitelij
ke hoofdpersonen, die beiden
nauwelijks of niet in de film voor
komen: In de eerste beelden
wordt nummer één al doodgesto
ken, naar de dader is het een
ruim uur lang in het duister tas
ten en in de veertig spectaculaire
minuten, die volgen, krijgt men
zijn gezicht pas goed in het bevro
ren slotbeeld te zien. De eerste
hoofdfiguur blijkt al gauw in het
zoeken naar achtergronden, mo
tieven „De verschrikkelijke man"
te zijn: hij was niet zo'n beste, die
driest op arrestanten inmept. De
gefrustreerde man, die tenslotte
met precisievuurwapens op een
hoog gebouw klimt en op politie
mannen schiet, roept evenzeer
vragen op.
Er zijn in de laatste twintig jaar
heel wat genres uit de bioscoop
verdwenen als je goed nagaat De
ruziekomedies la Doris Day, de
muziekshows om één ster, de be
wogen liefdesdrama's de stomme-
iige komiekenkluchten, we wor
den niet meer geacht er de melige
beeldlijnen thuis voor in de steek
te laten.
Maar de boekaniers film is terug.
Met volle zeilen mag men wel
zeggen. Het vaste openingsbeeld:
een fregat op een brede zee bij
ondergaande zon, Robert Shaw is
de meestal in het rood geklede
kapitein. In het Caraibische ge
bied, waar zo'n film behoort te
spelen, heersten in de achttiende
eeuw wrede gouverneurs met sa
distische trekjes. Peter Boyle is er
zo één met een weerzinwekkende
blik in de ogen, gehaat bij de hele
bevolking op het eiland. Met het
schip behoeven Shaw en zijn
mannen niet zo veel te exerceren,
een fort verulveren. De jolige
rovers en hun aanhang zetten de
wrede Brit vooral op zijn eiland
de voet dwars. Genevieve Bujold
is de dochter van een gekerkerde
rechter, die flink van zich afbijt
De kapers vindt zij ordinaire die-
3. Variaties over een volksliedje - J.
v.d. Zwart (1973).
4- Triptiek: prélude, canzona, tocca
ta-A. van Amerongen (1974).
5. Mascerade, 4 scènes de ballet: sca-
pin et pierrot, vieux rondeau, pas
de deux, cortège burlesque - W.
Franken (1974).
6. Sweelinck-Fantasie - A. de Klerk
(1975).
7. Silabe - J. Masseus (1976).
8. Thema met variaties op de hart
slag - M. Monnikendam (1976).
Een opwindende apotheose der
halve, maar de kern van de film
richt zich op het gedrag van de
politie. In dat ondankbare beroep
vindt men mannen met een hu
mane weloverwogen aanpak en
gelooide rauwdauwers. Vooral de
jongere generatie, die alternatief
gestalte krijgt in inspecteur Lars-
son, keert zich tegen de „korps-
geest", die de politie praktisch
blanco volmachten geeft. Een uit
stekende veelzijdige analyse, wel
ke met Carl Gustaf Lindstedt als
een mooi uitgetekende Martin
Beck ach voortdurende boeiend
laat volgen.
In de Maassluise Toverbal wordt aanstaande zater
dagavond de horrorfilm „The night of the livin*
dead" vertoond. Het is een film van George A.
Romero uit 1969, die zich in een klein dorpje
afspeelt 's Nachts staat daar een dode op uit zijn
graf en sleept de andere dorpelingen met zich mee.
Alleen een klein meisje en een oude man weten over
te blijven door zich in hun huis te verschansen.
ven, de gouverneur en zijn hel
pers kwalijke onderdrukkers.
Het filmverhaal laat wel eens
steekjes vallen in de waarschijn
lijkheid, maar de aankleding is
zeer verzorgd, het stuntwerk en
de gevechten zijn opwindend in
beeld gebracht, zodat van deze
jongensboekenromantiek met vol
le teugen kan worden genoten.
uitgenodigd voorlichting te ge
ven. Een combinatie dus van
sociaal en cultureel denken.
Bij Lucht zou net onder andere
gaan om kunstwerken die rijn
geënt op lucht in de meest rui
me betekenis van het woord, om
de geschiedenis van de lucht
vaart tot uiting te brengen en
om luchtvervuiling onder de
aandacht te brengen. Een mooi
idee, en daarom vroeg graficus
en commissielid Sjef Hende-
rickx enigszins bezorgd, na het
vernemen dat de zomertentoon-
stelling wordt uitgesteld: „Be
staat niet het gevaar, dat het
idee in dat jaar wordt overgeno
men door een ander museum?
Want dan hoeft het voor ons
volgend jaar niet meer zo".
Paalman: „Boymans bijvoor
beeld?"
Trees Moolhuysen: „Oh nee,
Boymans zal daarover niet meer
piekeren. Na het fiasco van de
fietsten to onstelling zullen ze lie
ver weer op de culturele toer
gaan dan op de sociale". Waar
mee op Henderickx' vraag dus
geen antwoord kwam.
In plaats van Lucht zal in juli
en augustus in elk geval de Co
bra-collectie van het museum
weer eens uit het depot worden
gehaald.^ Het is namelijk alweer
een tijdje geleden, dat deze in
ternationale verzameling was te
zien.
Wat deze zomer ook is te bezich
tigen in het museum op de
Hoogstraat is een tentoonstel
ling van vliegers van Ton Vin
cent. Het museum koppelt daar
aan een activiteit, waarbij iede
reen zelfgemaakte vliegers kan
oplaten. Paalman: „Wij hebben
ons al verzekerd van de steun
van enthousiaste vliegerbou
wers". De bedoeling is dat eind
augustus een ieder, die een vlie
ger in elkaar heeft geknutseld,
dat ding oplaat zodat er alsnog
een aardige tentoonstelling Ln de
lucht „hangt". Waar dat massale
vlieger festijn wordt gehouden
en op welke datum precies,
moet nog worden bekeken.
Geen Lucht, wel Cobra.
Op het ogenblik wordt in
het museum nog de ver
kooptentoonstelling ge
houden ten bate van de
slachtoffers van de Roe
meense aardbevingen.
Een keertje vliegeren op een.
zaterdagmiddag, zo tegen het
eind van augustus, en een expo
sitie van vliegers zijn nog wel
te verwachten. De rest van de
zomertentoonstelling Lucht, die
het Schiedamse stedelijk mu
seum over een maand had wil
len openen, is voorlopig een jaar
uitgesteld. Met enig leedwezen
vertelde directeur Hans Paal
man dat woensdagavond aan de
leden van de commissie voor
het stedelijk museum. „Het
klinkt tragisch, maar het is ge
woon zo. Wij hebben lang eraan
gewerkt, maar elke tentoonstel
ling blijkt eigenlijk altijd veel
meer tijd te vragen dan je
denkt. De expositie binnen een
maand voorbereiden is de staf
onmogelijk geworden", aldus
Paalman.
Lucht had een omvangrijke the
matentoonstelling moeten wor
den, vergelijkbaar met eerdere
zomeractiviteiten van het Schie
dams museum zoals vorige keer
Beestachtig Goed, waarbij aller
lei vormen van kunst bijeen
werden gebracht die met het
dier hadden te maken, terwijl
ook actiegroepen tot bescher
ming van diersoorten werden
