I tri eda
Turnhout
Eindhoven
'n driehoek vol verrassingen
rust en ruimte
ROUTE
VKIJDAG 29 JULI 1977
Breda - Turnhout - Eindhoven
'n Paar keer de grens passeren
iiiii mmmÊmmÊÊmÊÊmm
Rariteit
Zaligheden
VD/SC/WW6 1
G0R1HCHEM
DORORECHT, ROTTERDAM^}
maas
^ROTTERDAM
MAAS,
MQENDUKBRUG(iEN\
DORDRECHT
OosterhouH
0/
4«ep_
BREDA
Oisterwijk
TILBURG
[flgQGGEW
."pri^öscH,
'o/srfffiWKse
VENNEN
ANTWERPEN 0REOA
Ulvenhouh
Hilvarenbeek
Middelbeers'
Baarle-
Nassai
•EINDHOVD
Veld hove
Haperh
Bladel
Reusel
Arendonfc
TURNHOUT
ANTWERPEN
Rehe
Randstad West - Moerdljkbruggen -
Breda - Ulvenhout - Ctiaam - Saarle-
Nassau - Turnhout Kasterlee - Uch-
taart (Bobbejaanland) - Retle - Aren-
donk - Reusel - Bladel Hapert -
Eersel Sieense! - Veldhoven - Eind
hoven - Middelbeers - Hllvarenbeek -
Goirle - Tilburg - Oisterwijk - Tilburg
Breda - hulstoe.
Dat vinden kinderen prachtig;
een autotocht maken, een paar
keer de grens passeren en door
douanes gecontroleerd worden.
Dat gaat prima via Breda naar
BaarJe-Nassan en Baarle- Her
tog, de twee plaatsen die samen
een van de grootste rariteiten
van Europa vormen op staat
kundig en aardrijkskundig ge
bied. Zijn we eenmaal in België
dan is Turnhout ons doel om
daar vandaan de secundaire
weg te nemen weer naar Neder
lands grondgebied en te genie
ten van het Brabantse Kempen-
land binnen de driehoek Turn
hout, Eindhoven tu Tilburg.
Een prachtige dagtocht, die ook
de ouderen zal bevallen.
Om in Breda te komen zetten
we rond Dordrecht de kiezen
maar even op elkaar. Wat zal de
tunnel daar straks een verbete
ring voor het drukke verkeer
betekenen. De verbreding van
de Moerdljkbruggen zal er ook
aan meewerken, dat we straks
onze Zuiderburen wat vlotter
kunnen bezoeken. Maar goed,
eenmaal in Breda voelen we ons
al helemaal „uit". Wat een gezel
lige levendige stad, vooral als
het (op dinsdag) markt is. Er
heerst iets van een bourgondi-
sche sfeer daar op de Grote
Markt en rond die gotische Gro
te Kerk. Het centrum is een
levendig voetgangersdomein,
waar het prettig winkelen is en
leuk om er even wat te gebrui
ken in een café. Er zijn heel wat
belangrijker bouwwerken, die
elk voor zich iets vertellen van
het bewogen leven van de stad
Breda: de grote Kerk, het Kas
teel van Breda, het Begijnhof,
het Spanjaardsgat, het Stadhuis
en het prachtige park Het Val
kenberg, dat eens de slottuin
van het Kasteel was.
Na al die historie in een bol
werk van groen, zoals Breda
met recht gekarakteriseerd
wordt, kiezen we de route naar
Ulvenhout, Chaam en Baarle-
Nassau. Hebben we boven Bre
da Brabant ervaren als een
Roure
Autosnelweg
Grens
Kas ren ee*
Lichhaart
machtig populierenlancfcchap
(met onder meer het mooie na
tuurreservaat van de waterrijke
Biesbosch), nu naar het zuiden
gaande laat Brabant zich ken
nen als overvloedig gestoffeerd
met bossen, heidevelden, ven
nen en zandverstuivingen. Een
van de mooiste Nederlandse
bossen is het Liesbos met eeu
wenoude eiken en beuken. Het
veel grotere Mastbos, ten zuiden
van Breda, dankt zijn naam aan
de mastbomen die het overheer
sen. Aan de andere kant van het
riviertje de Mark komen we in
het prachtige Ulvenhoutse bos,
het St. Annabos en Prinsenbos
in het grote geheel van de
Chaamse bossen, die volop gele
genheid bieden er urenlang on
gestoord te dwalen. Fraaie hei
develden van de Strijbeekse
Heide vormen een aantrekkelij
ke afwisseling in al die bos weel
de.
Bij Baarle-Nassau en Baarle-
Hertog moeten we toch het onze
weten van wat nu eigenlijk die
grote rariteit van Europa uit
maakt, waarover we het hadden
bij het begin van onze routebe
schrijving. Het is namelijk een
rariteit op staatkundig en aard
rijkskundig gebied. Dertig Bel
gische enclaves (Baarle-Hertog)
liggen verspreid in het dorp
Baarle-Nassau, terwijl er twee
Nederlandse enclaves in Baarle-
Hertog liggen. Het gevolg is dat
de grens zeer merkwaardig door
de straten en zelfs door de hui
zen loopt. Baarle-Hertog, een
enclave sinds 1648, werd in 1B15
door een ambtelijke vergissing
niet bij Noord-Brabant gevoegd.
De Nederlandse nummerplaat-
jes op de huizen zijn wit met
een rode en blauwe rand, de
Belgische plaatjes hebben de
kleuren, zwart, geel en rood.
Een wetenschap, die ik via de
ANWB graag hierbij doorgeef.
Eenmaal in België is de rit naar
Turnhout maar een tripje. Al
wat het landschap van de Kem
pen mooi maakt zo weten ze
u bij de WV daar te vertellen
de mulle zandgrond, de lage
oude hoeven, het groen van tos
sen en dreven, dat komt zo te
zeggen tot san de poorten van
de stad. Turnhout mag een mo
dem en levendig centrum heb
ben, het is toch een stad met een
verleden. Dat vertellen zo maar
de historische gebouwen als het
oude kasteel, het Begijnhof, het
Kuis Metten Thoren en de oude
kerken. Turnhout was namelijk
eens het favoriete jachtverblijf
van de hertogen van Brabant,
gezocht om zijn valkeniers en
valkenjacht. Wat ze ook bij de
WV van Turnhout vertellen is,
dat ge beslist naar Kasterlee
maar negen kilometer moet
rijden. De bossen en de recrea
tiegelegenheid zijn er voor kin
deren meer dan uitgelezen. Vlak
bij ligt Lichtaart en daar is Bei-
gie's grootste recreatiepark
Bobbejaanland. En ook moet ge
Retie niet vergeten met z'n wa
termolen.
Zien we op de wegwijzers Eind
hoven aangegeven, dan passen
we wel op niet de grote autoweg
te nemen, maar steeds de secun
daire wegen- Die winnen het nu
eenmaal met hun landschappe
lijke verrassingen en plezierige
dorpjes. Via Arendonk over een
bosrijke weg passeren we weer
de grens op rit naar Reusel,
Bladel, Hapert, Eersel, Steensel,
Veldhoven en Eindhoven. We
kijken er versteld naar hoeveel
sigarenfabrieken er wel zijn.
Oud stedeschoon zagen we in
Eersel, het mooie dorp met het
sfeervolle marktplein, omzoomd
met lindebomen, als een van de
Acht Zaligheden. Met recht be
hoort de streek der Acht Zalig
heden tot de landschappelijke
hoogtepunten van het Kempen-
land. De streek is zo genoemd
naar de uitgang „sel" van de
dorpsnamen. Eigenlijk zegt men
Selügheden, terwijl de uitgang
sel voorkomt in de plaatsnamen
Duiz(s)el, Eersel, Hulsel, Kneg-
sel, Netersél, Reusel, Steensel en
Wintersel.
Het mag waar zijn dat Eindho
ven de naam heeft van een in
dustriestad, toch valt niet te ont
kennen dat het ook een groene
stad is met veel tomen, plant
soenen en parken. Omringd
door de Kempen, de Meijerij en
de Peel, drie van Brabants be
koorlijkste streken, is Eindho
ven midden in dat vakantieland
ook toeristenstad geworden.
Vlak buiten de stad is er te
genieten van de stilte boven de
populieren, weiden, akkers, hei
develden, bossen, beken en ven
nen. Aan het mooie Kempen-
Door
Jan Zwart
land herinnert in sterke mate
het historische streekmuseum
aan het Stratumsein 32 in Eind
hoven. Daar komt in tal van
bodemvondsten het verre verle
den aan het woord. Landbouw
werktuigen, klederdrachten, de
boerenherd, ambachten, het si-
garenmaken en een oude sme
derij hebben er heel wat interes
sants te vertellen en te laten
zien. Maar ook is het een feest
ome route te vervolgen door de
Kempen zelf, de binnenwegen te
rijden op weg naar Tilburg.
Daar bemerken we dat het
Kempenland eigenlijk nog een
geheel vormt met de Belgische
Kempen. Middelbeers, hoofd
plaats van de gemeenten Oostel-
beers, Westelbeers en Middel
beers, is er bekend om de vele
vennen, heidevelden, bossen en
mooie boerenhoeven. Hilvaren-
beek gaan we niet zo maar voor
bij. Daar is namelijk het Safari
park Beekse Bergen, waar leeu
wen, neushoorns, antilopen, ze
bra's, luipaarden, apen, flamin
go's, pelikanen en vele andere
uitheemse diersoorten zo maar
in de natuur zijn gade te slaan.
Over zes secties verdeeld leven
daar rond vijfhonderd exotische
dieren van meer dan veertig
verschillende rassen. Alleen
we maken één afspraak. Als we
er met de auto doorheen rijden,
dan doen we dit met gesloten
ramen, of we maken gebruik
van een safari-bus. De kinderen
zullen ook erg genieten van het
Strandpark, waar je kunt varen,
zwemmen, en ook de kabelbaan
of een treintje kunt nemen.
Goirle doen we ook nog even
aan. Bezienswaardig zijn er de
twee oude molens en het Heem
kundig museum 't Smidske. Til
burg heeft wat het moderne be
treft verscheidene opvallende
nieuwe gebouwen: het stations
complex met zijn merkwaardige
„kroepoek-dak" en toren met
klokkespel; de fraaie stads
schouwburg en de moderne
Vredeskerk in basüïekstijl.
Daarnaast zijn er nog verschil
lende historische bezienswaar
digheden, zoals de 15-eeuwse
Hasseltse Kapel, de Tongerlose
Hoef en de ruim duizendjarige
linde op de Heuvel. Het oude
neogotische raadhuis is in de
vorige eeuw gebouwd als paleis
voor koning Willem II.
Wie nog even echt Brabants wil
genieten alvorens de grote
weg huistoe te nemen doet er
goed aan Oisterwijk op te zoe
ken. De grootste attractie zijn er
de fraaie vennen, die eigendom
zijn van de vereniging tot be-*
houd van Natuurmonumenten.
Het plaatsje zelf heeft verschei
dene bezienswaardigheden, die
met alles wat we op onze route
zijn tegengekomen ons volop
het gevoel geven van een welbe
stede, fijne uitgaansdag.